🔰 گام به گام با انسان کامل (۲۳) ✍ اصغر آقائی __________________ 🌀 گام سوم: با ابراهیم ع: جوان قیام‌کرده (۳) 🔻گفتگوی #ابراهیم و عمویش آزر، که نمی‌دانم می‌توان نامش را گفتگو گذاشت یا خیر به پایان رسید و ابراهیم با کوله‌باری از حزن که بر قلبش سنگینی می‌کرد، از عمویش جدا شد. 🔻کناری رفتم. ابراهیم، که گویی دریایی، جهانی، امّتی است پرشکوه، از کنارم گذر کرد. «إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ». زبانم به کامم چسبیده بود، جرأت سخن نداشتم. خواستم او را صدا بزنم امّا نشد که نشد. 🔻به خود جرأت دادم قدم‌به‌قدم با کمی فاصله در کوچه پس کوچه‌های شهر او را تعقیب کردم. از شهر خارج شد و کناری رفت. گویی با کسی نجوا می‌کند. در زاویه‌ای قرار گرفتم تا هم نجوایش را بشنوم و هم صورت دل‌ربای او را بنگرم. اشک‌های او بر گونه‌هایش روان بود و دانستم که با #معشوق ازل سخن می‌گوید. ناخواسته گریستم. 🔻ابراهیم شروع به #استغفار کرد و از خداوند آن یگانه آمرزش‌گر، طلب مغفرت می‌کرد. نام #آزر را که شنیدم، متوجه شدم که برای عموی خویش طلب غفران می‌کند. دستان به‌آسمان‌افراشته، چشمانِ اشک‌بار، سرِ به‌زیرافکنده، زانوانِ به‌ادب بر‌خاک‌نشسته، و صدای حزین، برایم دیگر آشنا بود. گویی دیگر با این حال انس گرفته‌ام. من بارها و بارها در این سفر دیده بودم که هر فرصتی که به #انسان_کامل دست می‌داد، زانوی ادب در برابر آن خدای بی‌کران بر خاک می‌زد. 🔻ابراهیم به خانه بازگشت. عموی او کنار نخلی برافراشته، خوشه انگوری را در دست گرفته، دانه دانه آن را به دهان می‌گذاشت و با لذت تمام می‌خورد. آزر گفت: این غریبه کیست که با خود آورده‌ای؟ ابراهیم گفت: عمو جان، همان طور که گفتی غریب است و #مهمان من. راستش با این جمله‌ی او کمی به خود بالیدم؛ من، مهمان ابراهیم، خلیل الله شده‌ام. البته کمی شرمسار هم بودم؛ او خلیل الله و رفیق همراه خداوند و من ...؛ نه وصله ناجوری بودم؛ اما مهر و #مهربانی او چنان بود که احساس غربت نداشتم. 🔻عموی ابراهیم گفت: باشد و خوشه انگوری را همراهِ دو سیب در ظرفی گذاشت به ابراهیم داد و گفت: امروز درباره تو با بزرگ #معبد صحبت کردم و سخن‌هایت را به او گفتم. او بسیار متعجب شد. قرار است فردا با تو به دیدارش برویم، مگر آنکه او آن بادِ کله‌ات را خالی کند و من را از این یکی‌به دو کردن‌های بی‌جای تو رها سازد. من دیگر در برابر #بت‌_بزرگ شرمسارم. 🔻ابراهیم نگاهی به من کرد و با تبسمی مرا به داخل خانه دعوت کرد. 🔻شب پس از اطعام و مهیّاکردن محل استراحت من، خود در کناری به عبادت مشغول شد؛ عبادتی که از سر #تسلیم بود. «وَلَكِن كَانَ حَنِيفًا مُّسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ». 🔻از فرط خستگی خوابم برده بود که با نجوای ابراهیم از خواب بیدار شدم. ساعتی دیگر تا طلوع آفتاب نمانده بود. به صبح که نزدیک‌تر می‌شدیم به جای ابراهیم من #دلهره گرفته بودم که در معبد چه خواهد گذشت؟ اما ابراهیم آرام و پرقرار، با قلب سلیم خویش «إِذْ جَاء رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ» در حالی که دست به آسمان داشت گفت: خداوندا من تسلیم تو هستم و راضی به قضا و حکم تو «إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ». 🔻با این جمله قامت رعنای ابراهیم در پسِ اشک‌های جاریِ چشمانم پنهان شد، و من به یاد آن قامتِ رشیدِ برزمین‌افتاده در میدان، در حالی که دشمنانش دور پیکر بی‌ر‌مقش حلقه کرده، ضربه می‌زدند، افتادم؛ و با او در آن معرکه، هم‌نجواشده، گفتم: خداوندا راضی به رضای تو هستم و بر آن صبر می‌کنم «الهی رِضاً بِرِِضِاکَ، صََبراً عَلی قَضائِک یا رََبََََّ لا الهَ سِواکَ». 🔻وه که چقدر اوصاف انسان‌های کامل به هم نزدیک است. 🔻صبح شد و ما به راه افتادیم، ... سوی معبد ... . ... و سفر ادامه دارد. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول #سفر_عشق 🆔 @hayatemaqul

🔹 وقتی #صبر در انسان شکوفا شود، تنفس در هوای پاک #حیات_معقول، برای او حاصل شده است؛ و #تسلیم در برابر معبود، حقیقت #عبودیّت را برای او به ارمغان می‌آورد. 🔻 امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: 💠قَوَاعِدُ الْإِسْلَامِ سَبْعَةٌ، فَأَوَّلُهَا الْعَقْلُ‌ وَ عَلَیْهِ بُنِیَ‌ الصَّبْر ... . 💠 اوّلین ستون از ستون‌های هفتگانه اسلام، عقل است؛ و صبر بر عقل پایه‌گذاری شده است‌. ┄┅┅┅❀💠❀┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

🔰 سیری در غزل‌های حافظ _____________ #غزل_۲ 🔻عنوان کلی این غزل را می‌توان «#مصلحت‌ستیزی» دانست. 🔺#حافظ در ابیات هشت‌گانه این غزل، نکاتی درباره این عنوان کلی بیان می‌کند: ۱) #سالک به‌دور از #مصلحت‌اندیشی‌های #خودخواهانه است؛ صفتی که ۲) برخی یا بسیاری از اهل #ظاهر_شریعت، بدان متبلا هستند؛ بنابراین سالک از آنان مأیوسانه جداشده، #خلوت‌گاهی، برای آسودگی از این خودخواهی‌ها می‌جوید. ۳) حافظ تاکید می‌کند #رندی، با #ظاهرگرایی نمی‌سازد. او ۴) این افراد ظاهربسند را #دل‌مرده می‌داند؛ چراکه در دنیا تنها به مظاهر یار توجه کرده، گرفتار #کثرت و تفرقه شده‌اند، و از حقیقت #وصال و #وحدتِ #جمال_یار دور شده، آن را نمی‌طلبند. وی ۵) #راه_علاج را #تسلیم در برابر معشوق می‌داند؛ و چنین سلوکی ۶) به تابِ #عتاب یار را نیاز دارد نه #عاقبت‌اندیشی منفعت‌طلبانه؛ و این یعنی ۷) ورود در ذیل #تجلیّات_جلالی خداوند، یا همان #عتاب؛ که این ورود در کنار ذوق و شوق سالک، ۸) هیچ قرار و خوابی برای او باقی نمی‌گذارد. ○○○○○○○○○○○○ پ. ن: شرح برخی واژگان و عبارت‌ها: 🔹سالوس: ریا، تزویر 🔹رند: زیرک و خطرپذیر 🔹چراغ مرده: تشبیه اهل ظاهر به چراغی که هیچ نوری ندارد، زیرا که از لبّ و حقیقت دین فاصله دارند. 🔹کُحل: سرمه 🔹زَنَخدان: چانه 🔹سیب زنخدان: چاله چانه که شاعر آن را به سیب تشیبه کرده است. 🔸 تجلیّات جلالی و جمالی: مظاهری چون شرور و سختی‌ها را تجلیّات جلالی، و مظاهری چون نعمت‌ها و لطف‌ها را تجلیّات جمالی خداوند گویند. البته تمام تجلیّات حق #رحمانی است. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول #دیوان_حافظ #حافظ 🆔 @hayatemaqul

🔰سه‌بهشت و سه‌جهنّم: مراتب بهشت و جهنّم ✍ اصغر آقائی _______________________ 🔻 بزرگانی چون #امام_خمینی معتقدند هر یک از بهشت و جهنّم سه مرتبه دارد: ۱) بهشت و جهنّم افعال، ۲) بهشت و جهنّم صفات، ۳) بهشت و جهنّم ذات. ✔️ بهشت و جهنّم افعال: محلّ بروز و ظهور باطن اعمال افراد در برزخ و قیامت است. ✔️ بهشت و جهنّم صفات: محلّ بروز و ظهور صفات و ملکاتی است که فرد به دلیل استمرار افعال نیک یا شرّ، در خود ایجاد کرده است. ✔️ بهشت و جهنّم ذات: محلّ بروز و ظهور ذواتی است که ذات آنان یا با توحید یا با کفر عجین شده است و غیر آن را بر نمی‌تابند. 🔻 هر یک از این #سه_مرتبه، از قبلی شدیدتر است؛ لذا اکثر انسان‌ها که به دلایل مختلفی اعمال نیک انجام می‌دهند وارد بهشت و جهنّم افعال می‌شوند، و کسانی که آگاهانه در مسیر #سلوک_توحیدی قرار می‌گیرند، وارد بهشت و جهنّم صفاتی می‌شوند، و برخی نیز که به لقاءالله و #توحید_ذاتی رسیده‌اند وارد بهشت شده، و گروه مقابل آنان نیز در جهنّم ذاتی خواهند بود. 🔻افرادی که وارد هر یک از این مراتب می‌شوند، نسبت به مرحله قبلی کمتر است؛ مثلا کسانی که وارد بهشت ذاتی می‌شوند و خطاب "وَ ادْخُلِی جَنَّتِی" شامل آنان می‌شوند بسیار معدودند. 🔻 #معیار بنیادین ورود در بهشت ایمان است که با #ولایت این‌همانی در مصداق دارد، بنابراین چون ولایت از مراتب #ولایت_باطنی تا #ولایت_ظاهری را در بر می‌گیرد؛ ایمان نیز همین مراتب را دارد. 🔻 #کلیدواژه ورود در ولایت، و به تبع آن ورود در ایمان، #تسلیم در برابر حقّی است که توسط یکی از دو #حجّت باطنی -یعنی عقل- یا حجّت ظاهری -یعنی پیامبر و امام- برای فرد اثبات شده است. 🔻 بنابراین تمام انسان‌ها، اگر #عنادِ با حق، ذاتیِ آنان نشده بلکه #تسلیم در برابر حق ذاتیِ آنان باشد، و از طرف دیگر عمل خویش را نیز همراه و موافق این تسلیم، صالح کنند، اینان در نهایت، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، در کمترین فرض آن، وارد بهشت افعال خواهند شد؛ به شرط آنکه هیچگاه هیچ حق آشکارشده‌ای را #آگاهانه انکار نکنند؛ و بر تسلیم و عمل صالح خویش استمرار داشته باشند؛ هرچند ممکن است دچار خطاهای موقّتی نیز بشوند. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

🔰سه‌بهشت و سه‌جهنّم: مراتب بهشت و جهنّم ✍ اصغر آقائی _______________________ 🔻 بزرگانی چون #امام_خمینی معتقدند هر یک از بهشت و جهنّم سه مرتبه دارد: ۱) بهشت و جهنّم افعال، ۲) بهشت و جهنّم صفات، ۳) بهشت و جهنّم ذات. ✔️ بهشت و جهنّم افعال: محلّ بروز و ظهور باطن اعمال افراد در برزخ و قیامت است. ✔️ بهشت و جهنّم صفات: محلّ بروز و ظهور صفات و ملکاتی است که فرد به دلیل استمرار افعال نیک یا شرّ، در خود ایجاد کرده است. ✔️ بهشت و جهنّم ذات: محلّ بروز و ظهور ذواتی است که ذات آنان یا با توحید یا با کفر عجین شده است و غیر آن را بر نمی‌تابند. 🔻 هر یک از این #سه_مرتبه، از قبلی شدیدتر است؛ لذا اکثر انسان‌ها که به دلایل مختلفی اعمال نیک انجام می‌دهند وارد بهشت و جهنّم افعال می‌شوند، و کسانی که آگاهانه در مسیر #سلوک_توحیدی قرار می‌گیرند، وارد بهشت و جهنّم صفاتی می‌شوند، و برخی نیز که به لقاءالله و #توحید_ذاتی رسیده‌اند وارد بهشت شده، و گروه مقابل آنان نیز در جهنّم ذاتی خواهند بود. 🔻افرادی که وارد هر یک از این مراتب می‌شوند، نسبت به مرحله قبلی کمتر است؛ مثلا کسانی که وارد بهشت ذاتی می‌شوند و خطاب "وَ ادْخُلِی جَنَّتِی" شامل آنان می‌شوند بسیار معدودند. 🔻 #معیار بنیادین ورود در بهشت ایمان است که با #ولایت این‌همانی در مصداق دارد، بنابراین چون ولایت از مراتب #ولایت_باطنی تا #ولایت_ظاهری را در بر می‌گیرد؛ ایمان نیز همین مراتب را دارد. 🔻 #کلیدواژه ورود در ولایت، و به تبع آن ورود در ایمان، #تسلیم در برابر حقّی است که توسط یکی از دو #حجّت باطنی -یعنی عقل- یا حجّت ظاهری -یعنی پیامبر و امام- برای فرد اثبات شده است. 🔻 بنابراین تمام انسان‌ها، اگر #عنادِ با حق، ذاتیِ آنان نشده بلکه #تسلیم در برابر حق ذاتیِ آنان باشد، و از طرف دیگر عمل خویش را نیز همراه و موافق این تسلیم، صالح کنند، اینان در نهایت، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، در کمترین فرض آن، وارد بهشت افعال خواهند شد؛ به شرط آنکه هیچگاه هیچ حق آشکارشده‌ای را #آگاهانه انکار نکنند؛ و بر تسلیم و عمل صالح خویش استمرار داشته باشند؛ هرچند ممکن است دچار خطاهای موقّتی نیز بشوند. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

🔰 معیار قبولی اعمال انسان یا مسلمان! 🖊 اصغر آقائی ••••••••••••••••••••••••••• 🔻پذیرش اعمال نزد معبود خواسته هر عبد است. امّا معیار قبولی اعمال چیست؟ 🔻در روایات مختلف دو چیز محوری برای قبولی اعمال بیان شده است: ۱) نماز، و ۲) خدمت به انسان‌های دیگر. 🌱پیامبر صلی الله علیه و آله: 💠اوّلین عملِ عبد که محاسبه می‌شود، نماز است؛ اگر قبول شود، غیر آن نیز قبول می‌شود و اگر ردّ شود غیر آن نیز ردّ می‌شود. 💠قَالَ: أَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ اَلْعَبْدُ اَلصَّلاَةُ فَإِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَ إِنْ رُدَّتْ رُدَّ مَا سِوَاهَا. 🌱امام کاظم علیه‌السلام: 💠همانا مُهر قبول اعمال شما، برآوردن نیازهای برادران‌تان و نیکی‌کردن به آنان در حد توان تان است و الّا (اگر چنین نکنید)، هیچ عملی از شما پذیرفته نمی‌شود. 💠اِنَّ خَواتیمَ أعمالِکم قَضاءُ حَوائجِ إخوانِکم والإحسانِ إلیهِمْ ما قَدَرْتُم و الاّ لَمْ یقْبَلْ مِنْکم عَمَلٌ. «بحار الانوار، ج.۷۵، ص.۳۷۹» 🔻برای فهم این احادیث پرسش‌هایی لازم است؛ مانند: ✔️۱. انسان‌هایی که مسلمان نیستند و نماز ندارند، آیا از این دایره بیرون هستند و اساساً عملی مقبول ندارند؟ ۲.ممکن است مقصود از نماز در این روایات، حالت #تسلیم باشد، تا دائره بحث را در تمام انسان‌هایی که در مراتب مختلف ایمانی قرار می‌گیرند، حتی اگر مسلمان نباشند را شامل شود؟ 🔻 با گذر از پاسخ دقیق به این‌گونه سؤالات، به نظر می‌رسد معیار قبولی اعمال تنها یک چیز است و آن #عبودیّت است که در حوزه اسلام دو مظهر آشکار دارد #نماز و #خدمت_به_خلق. 🔻 بنابراین هر انسانی اگر در حوزه #عبودیّت قرار گیرد، او در سیر الی الله قرار گرفته است، و هر میزان در عبودیت سیر بیشتری داشته باشد، به همان تناسب اعمال او مقبول است، و قبولی عمل همان و قرب الی الله همان. 🔻 امّا عبودیّت چگونه حاصل می‌شود؟ از آنجا که توضیح این مسئله از حوصله این متن خارج است، تنها به بیان زیر اکتفا می‌شود: ۱) عبودیّت یعنی قرارگرفتن در مسیر #تواضع و #گردن‌نهادن در برابر حکم حق تعالی؛ ۲) #حکم_حق تعالی از دو طریقِ #عقل و #شرع به دست می‌آید: ۳) بنابرین هر انسانی، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، در برابر حکم حق تعالی گردن نهد، او در مسیر #ایمان و #عبودیت قرار گرفته است؛ ۴) البته باید توجّه داشت، این مراتب از #ایمان_باطنی تا #ایمان_ظاهری را به #تشکیک_وجودی در بر می‌گیرد. 🌱 بنابر مطالب پیش‌گفته: هر انسانی در مسیر عبودیّت باشد به حکم عقل یا به حکم شرع و یا هر دو در برابر حکم حق گردن نهاده است، و چنین فردی یقیناً خدمت به دیگران برای او معیاری اساسی خواهد بود؛ چرا که انسان عاقل و مؤمن، به انسانیّت بی‌تفاوت نخواهد بود. 🌱 نکته آخر: مسلمانی که به نماز و اقامه آن اهمیّت دهد و به دیگران خدمت کند، او در مراتب بالای این تشکیک ایمانی قرار دارد. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul