📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۱۷ از ۵۰
🔹 از نکات بسیار مهم و قابل توجهی که از مطالعهی عمیق آثار استاد شهید مطهری به دست آمد این است که ایشان در عین حال که با دقت فلسفی به فهم و بررسی فلسفههای غربی میپردازد و نقدهای جدی و بنیانی به آنها دارد و همچنین به نقد جریانهای غربگرای راست و چپ میپرداخت و #التقاط را بزرگترین آفت گروهها و جامعهی اسلامی معرفی میکرد اما هیچگاه به #غربستیزی و #علم_ستیزی منتهی نشد و هیچ گاه حکم به تکفیر و تحریم اندیشههای غربی و شرقی صادر نکرد و هیچ شخصی را از مطالعهی عمیق و اجتهادی آثار متفکران و فیلسوفان غربی منع نکرد بلکه مطالعهی بخشی از آن را برای روحانیون، اساتید و طلاب از اوجب واجبات معرفی میکرد.(ر.ک: جامعه و تاریخ در قرآن) برخلاف برخی از جریانات چپ اسلامی که علیرغم استفاده حداکثری خود از اندیشههای سوسیالیستی و منطق هگلی و مارکسیستی و استفاده از آن در دینشناسی و تجدیدنظرطلبی در بنیانهای حکمی و فقهی، به نفی مطلق غرب و تحریم و تکفیر آن میپردازند و طلاب و روحانیون و مسئولان کشور را از مطالعهی هرگونه کتابهای غربی (البته فقط لیبرال و سرمایهداری) باز میدارند.
🔸اگر به آثار و اندیشههای متفکران انقلاب اسلامی به درستی مراجعه شود روشن میشود که #غرب_ستیزی و #علمستیزی موجود در جریانات چپ اسلامی، هیچ نسبتی با اندیشه اسلامی و عقلانیت الهی ندارد بلکه محصول نگرشهای ستیزه جویانهی سوسیالیستی و منطق دیالکتیکی و کلگرایی برآمده از تمدن غرب است که در واقع شورش بخشی از غرب علیه بخش دیگر آن است.
🔹این حس از عقلانیت و اندیشهی متعالی اسلام، بعد از انس زیاد با آثار استاد برای هر انسان هم به وجود میآید؛ یعنی به سنتها و علوم اسلامی و هویت و ارزشهای تاریخی خود باور و اعتماد داری و به هیچ وجه از اصالتها و سرمایههای علمی خود دست بر نمیداری و به نقد عمیق و اجتهادی غرب میپردازی اما با کینه و نفرت، تحریم و تکفیر، توهین و ناسزا با آنها مواجه نمیشوی؛ بلکه درصدد بهرهگیری اجتهادی و حکیمانه خواهی بود. به اعتقاد استاد شهید مطهری، جامعه هم همین گونه است. برخی از جوامع به نحو التقاطی از سایر جوامع استفاده میکند و در آن هضم میشود، برخی متحجرانه مانع هرگونه ارتباط و بهرهگیری میشوند و به ایستایی و توقف مبتلا میشوند، اما برخی از جوامع فعال و پویا به نحو اجتهادی و حکیمانه و منصفانه با سایر جوامع بشری ارتباط سازنده و تبادل فرهنگی دارند و از میراث و تجارب سایر جوامع استفاده میکند و به بالندگی و پویایی خود میافزاید:
«ملاک اینکه ما یک تمدن را التقاطی بدانیم- یعنی ماهیت جداگانه برایش قائل نباشیم- یا اصیل بدانیم چیست؟ هیچ تمدنی نیست که از تمدنهای دیگر استفاده نکرده باشد ولی استفاده کردنها دو جور است. یک تمدن که استفاده میکند مثل بعضی از طلبههاست که همه معلوماتش محفوظاتی است که از این و آن گرفته است، ولی یک تمدن دیگر خودش مثل یک موجود زندهای است که از مواد موجود تغذیه میکند، ممکن است از هزار ماده تغذیه کند ولی بالاخره خودش حیات مستقل دارد و از مواد بیرونی به عنوان ماده غذایی استفاده میکند نه اینکه مجموع آنها را کنار هم گذاشته و اسمش شده تمدن؛ و این اختلاف در کیفیت استفاده، بستگی دارد به روح تمدنها. اگر روح تمدنی با تمدنهای دیگر تفاوت داشته باشد ماهیت جداگانهای دارد و اگر نه، نه. در مورد روح تمدنها گفتهاند مثلاً تمدن یونانی یک تمدن عقلی است یعنی بیشتر به فلسفه بستگی دارد، به هر قسمتش نگاه کنید بالاخره به فلسفه ختم میشود. تمدن اسلامی را تمدن مذهبی و معنوی میدانند. تمدن روم راتمدن هنری، وهمچنین.» (نقدی بر مارکسیسم،م.آثار، ۱۳، ص۸۰۴)
🔸«در جامعه ما سه طبقه وجود دارد: طبقهای که بیشتر اظهار علاقه به دینداری میکنند- و در جامعه ما که جامعه اسلامی است بیشتر اظهار علاقه به اسلام میکنند- وفکر میکنند که لازمه مسلمانی ودینداری این است که به پدیدههای جدید وتغییراتی که در زمان پیدا میشود با نظر بدبینی نگاه کنیم و آنها رابه چشم اموری که بر ضد دین به وجود آمده است ببینیم. ...
در نقطه مقابل، یک عده دیگر قرار دارند که به نام تمدن و توسعه علم و مقتضیات زمان پیوند خودشان را با دین و حقایق دینی بریدهاند. اینها از هر چیزی که بوی قدمت بدهد گریزانند و از نظر این طبقه کلمه «قدمت» که به معنی سابقه زمانی بیشتر داشتن است، مساوی است با کهنگی، ...
ما دراینجا که خود راپاسدار معارف اسلامی میدانیم باید یکی از وظایف خودمان رااین بدانیم که ازروی مبانی دقیق علمی، فلسفی، اجتماعی و مطالعات زیاد تاریخی، این راه را درمیان این دو دسته مفرط و مفرّط، در جامعه مشخص کنیم.»(پانزده گفتار،۳۴-۴۸)
🛑 ادامه دارد...
#تغییر_و_تغایر
#نقد
#چپ_اسلامی
#غرب_ستیزی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1876
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۱۸ از ۵۰
❇️جمع بندی پیشگفتار
🔸هدف از نگارش این پیشگفتار بیان چارچوب نظری این پژوهش است که از سویی نشانگر منطق جریان شناسی است و از سوی دیگر نشان دهنده چرایی اهمیت جریان شناسی در ایران معاصر است. بخصوص با آمدن افکار وایدئولوژیهای غربی جامعه ایران نیز بیتأثیر نماند و بخش زیادی از نسل جوان از این افکار تاثیر پذیرفت. از جمله بخشهایی از تفکرات غربی که در جامعهای ایرانی بیش از بخشهای دیگر بدان توجه شد افکار واندیشههای هگل و مارکس وایدیولوژی مارکسیسم بود که در ایران به عنوان #علم_مبارزه و #انقلاب شناخته میشد.
🔹در این پیشگفتار سعی شد افکار این جریان در ایران به روایت فیلسوف انقلاب علامه شهید مطهری ارائه شود تا مخاطبان عزیز مطلع شوند که بسیاری از مبانی و بنیانهای فکری جریانهای چپ اسلامی و برخی دیگر همانند دفتر فرهنگستان قم از آثار و کتابهای جریانهای چپ در ایران گرفته شده است. هرچند خود ایشان منکر باشند. بخصوص اینگونه میگویند که چگونه یک تفکری که بر #غرب_ستیزی تأکید دارد خود از غرب متأثر است؟
🔸در پاسخ باید گفت که #غرب_ستیزی نمیتواند نتیجه منطق و حکمت اسلامی و فقاهت و اجتهاد عمیق برآمده از قرآن و معارف اسلامی باشد چنانکه هیچ وقت یک فقیه بزرگ و یا حکیم متضلع را نمیتوان معرفی کرد که به #غرب_ستیزی مطلق روی آورده باشد بلکه این بزرگان همواره بر #استکبار_ستیزی تأکید داشته اند و میان این دو فرق اساسی قائل بودهاند.
🔹 کاملا منطقی است که کسی بر طبل غرب_ستیری بکوبد و تمدن غرب را شیطانی بداند اما از مبانی آن استفاده کند تا حرف خود را اثبات کند. چون در واقع غرب ستیزی محصول تفکرات چپ و سوسیالیستی غربیان علیه نظامات لیبرال سرمایهداری است. بنابراین غرب ستیزی ، بخشی از تفکرات غرب (سوسیالیسم) علیه بخش دیگری از غرب (لیبرال سرمایهداری) است و نباید این دعوای غربی را به اندیشه اسلامی و جامعه اسلامی سرایت داد بلکه باید بر پایه حکمت و فقاهت اسلامی به فهم درست تمدن و علم و سیاست و فرهنگ پرداخت و حکیمانه و فقیهانه به بهرهگیری هوشمندانه از هر تمدنی بهره جست.
در پایان مناسب است بیانی ازآیت الله العظمی خامنهای درباب شناخت صحیح غرب و نفی سلطه طلبی ذکر شود تا حسن ختام این پیش گفتار باشد:
«نفی غرب، به هیچوجه به معنی نفی فنآوری و علم و پیشرفت و تجربههای غرب نیست و هیچ #عاقلی چنین کاری را نمیکند.
نفی غرب، به معنای نفی سلطه غرب است که هم سلطه سیاسی مورد نظر است، هم سلطه اقتصادی و هم سلطه فرهنگی. من در این فرصت اندک، در زمینه سلطه فرهنگىِ غرب چند جمله میگویم، شاید انشاءاللَّه برای شما مفید باشد.
ببینید؛ فرهنگ غرب، #مجموعهای از زیباییها و زشتیهاست. هیچ کس نمیتواند بگوید فرهنگ غرب یکسره زشت است؛ نه، مثل هر فرهنگ دیگری، حتماً زیباییهایی هم دارد. هیچ کس با هیچ فرهنگ بیگانهای اینگونه برخورد نمیکند که بگوید که ما درِ خانهمان را صددرصد روی این فرهنگ ببندیم؛ نه. فرهنگ غرب، مثل فرهنگ شرق، مثل فرهنگ هرجای دیگر دنیا، یک فرهنگ است که مجموعهای از خوبیها و بدیهاست.
یک ملت #عاقل و یک مجموعه #خردمند، آن خوبیها را میگیرد، به فرهنگ خودش میافزاید، فرهنگ خودش را غنی میسازد و آن بدیها را رد میکند. همانطور که گفتم، در این زمینه، بین فرهنگ اروپایی، غرب، امریکایی، امریکای لاتین، آفریقا و ژاپن فرقی نیست و هیچ تفاوتی ندارد و در این حکمی که میگویم، همه یکسان هستند.
ما در مقابل هر فرهنگی که قرار میگیریم، بهطور طبیعی تا آن جایی که میتوانیم، باید #محسّنات آن را بگیریم و چیزهایی که مناسب ما نیست - بد و مضرّ است - و با چیزهایی که به نظر ما خوب است، منافات دارد، آن را رد کنیم. این #اصل_کلّی است.
منتها در زمینه فرهنگ غربی نکته مهمّی وجود دارد که من دلم میخواهد شما جوانان به این نکته توجّه کنید. فرهنگ غرب - یعنی فرهنگ اروپاییها - عیبی دارد که فرهنگهای دیگر، تا آن جایی که ما میشناسیم، آن عیب را ندارند، و آن «سلطهطلبی» است.»(بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر۱۳۷۷/۱۱/۱۳)
خلاصه در این پیشگفتار مشخص شد که مهمترین مشکل جریانهای چپ، نفی حجیت عقل و برساخته دانستن آن است.
(پایان پیشگفتار)
فهرست مباحث بعدی
در ادامه ابتدا به معرفی اجمالی جریانهای چپ ازسال ۱۳۲۰ تا ۱۳۸۴ در ایران پرداخته میشود.
سپس به معرفی دفتر فرهنگستان و دغدغهها و تطورات شخصیتی و فکری مرحوم شیرازی پرداخته میشود.
در فصل بعد گزارشی از مبانی فکری این جریان براساس منابع اصلی آن ارائه میشود.
در فصل پایانی نتایج و پیام های آن بررسی خواهد شد. انشاءالله
🛑 ادامه دارد...
#تغییر_و_تغایر
#نقد
#چپ_اسلامی
#غرب_ستیزی
#حکمت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1877
هدایت شده از کانال اطلاع رسانی بنیاد شیخ انصاری ره
❇️ بنیاد شیخ انصاری برگزار میکند:
🔹نشست های تخصصی:
«کارآمدی و نوآوری های اصولی امام خمینی (ره)»
🔸اساتید دوره:
حضرات آیات و حجج اسلام؛
استاد احمد مبلغی
استاد عبدالکریم فرحانی
استاد سید مجتبی نورمفیدی
استاد سید صادق محمدی
استاد سید مهدی موسوی
استاد علی فرحانی
✅ این نشست ها در قالب اردوی یک روزه برگزار می گردد.
🗓 تاریخ برگزاری:
شنبه 19 خرداد ماه
برای ثبت نام به آدرس زیر مراجعه نمایید:
🌐http://B2n.ir/noavariosoli.emam
#ترویج_اندیشه_های_امام_خمینی
#نشست_های_علمی
#طرح_آقا_مصطفی_خمینی
بنیاد شیخ انصاری
📡https://eitaa.com/bsheikhansari
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۱۹ از ۵۰
فصل اول: تاریخ چپ اسلامی در ایران معاصر
(از ۱۳۲۰ تا ۱۳۸۴)
🔸هیچ جریانی در خلأ ایجاد نمیشود بلکه در ادامه نوع خاصی از تحولات فکری و فرهنگی و سیاسی به وجود میآید که با استفاده از یافتههای فکری و تجارب پیشین، جریان جدیدی به وجود میآید. از اینرو، شناخت هر جریانی متوقف بر تحولات فکری و فرهنگی و جریانات سیاسی و اجتماعی پیشین است که زمینه فکری و عملی را برای آن به وجود آورده است. بنابراین هر فرقه و گروهی در ادامه یک جریان فکری به هم پیوسته به وجود می آید که ممکن است از تطورات مختلف برخوردار باشد و با گذشت زمان و تعیّن در جامعه دارای صورتهای مختلفی شود به نحوی که به ظاهر و در اهداف با هم مخالف و متضاد هم باشند اما از یک سلسله مبانی و اصول معرفتی مشترکی برخوردار باشند.
🔹استاد مطهری در یک بیان فوق العاده مهم مینویسد:
«بعضی از مذاهب ممکن است از نظر شعار بمیرند ولی از نظر روح زنده باشند، کما اینکه برعکس نیز ممکن است مسلکی از نظر شعار زنده ولی از نظر روح به کلی مرده باشد و لهذا ممکن است فرد یا افرادی از لحاظ شعار تابع و پیرو یک مذهب شمرده شوند و از نظر روح پیرو آن مذهب نباشند و به عکس ممکن است بعضی روحاً پیرو مذهبی باشند و حال آنکه شعارهای آن مذهب را نپذیرفتهاند.»(جاذبه و دافعه علی علیه السلام ص۱۲۱)
🔸البته استاد مطهری در یک کبان مفصلتری این مطلب را توضیح داده و نمونههای آن را در تاریخ اسلام و میان مذاهب متضاد بیان کردهاند که بجهت اهمیت مبنایی آن در ادامه نقل خواهد شد. تا مشخص شود که چگونه یک روح یک مکتب فکری بعد از تحولات و تطورات مختلف به یک جریان فکری و سیاسی حلول میکند در حالی که تضادهای ظاهری و مسلکی میان آنها وجود دارد و حتی بر عناد و دشمنی با آن مکتب اصرار دارد اما روح آن را پذیرفته است.
🔹 بنابراین تاثیرپذیری میان مکاتب و فرق را نباید صرفا تأثیرپذیری آشکار و ادعایی دانست بلکه میبایست با یک تحلیل دقیق تاریخی و جریانشناسانه روح حاکم بر جریانها را شناخت و به طور مستند و دقیق نشان داد که چگونه و از چه راهی از یکدیگر بهره جستهاند.
🔸 بدون شناخت تأثیر فرق و مکاتب بر یکدیگر امکان شناخت جامع یک مکتب و فرقه ممکن نیست. از این رو، لازم داریم تا ابتدا نگاهی به جریانهای چپ و چپ اسلامی در ایران معاصر که بر پایه منطق دیالکتیک و فلسفه شدن به تولید فکر و کنشگری اجتماعی و سیاسی داشته اند داشته باشیم تا میزان تأثیرگذاری آن بر تحولات فکری و فرهنگی پس از پیروزی انقلاب اسلامی شناخته شود و از این رهگذر امکان پیشبینی پیامدها و نتایج یک جریان و انذار و تذکار به آنها ممکن شود.
🛑 ادامه دارد ...
#تغییر_و_تغایر
#فلسفه_شدن
#نقد
#چپ_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1879
یاران چه غریبانه رفتند از این خانه
هم سوخته شمع هم سوخته پروانه
عصر پنجشنبه شادی روح شهدای خدمت و بخصوص شهید جمهور آیت الله رئیسی و سایر شهدای انقلاب اسلامی و مقاومت اسلامی بخوانیم فاتحه مع الاخلاص و الصلوات
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#شهید_جمهور
#شهید_آیت_الله_رئیسی
#امتداد_ابراهیم
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1880
شهادت امام جواد علیه السلام تسلیت باد.
▪️ زندگی کوتاه این بندۀ شایستۀ خدا، به جهاد با کفر و طغیان گذشت.
▪️ در نوجوانی به رهبری امت اسلام منصوب شد و در سالهایی کوتاه، جهادی فشرده، با دشمن خدا کرد، بهطوریکه در سن بیستوپنجسالگی یعنی هنوز در جوانی، وجودش برای دشمنان خدا غیر قابل تحمل شد و او را با زهر شهید کردند.
🎙️ بیانات مقام معظّم رهبری در تاریخ ۱۳۵۹/۷/۱۸
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1881
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۲۰ از ۵۰
❇️ تأثیر فرق اسلامی در یکدیگر در بیان استاد مطهری:
🔹فرق مختلف و دستهها هر چند در چهارچوب شعارها از یکدیگر دورند، اما گاهی روح یک مذهب در یک فرقه دیگر حلول میکند و آن فرقه در عین اینکه با آن مذهب مخالف است روح و معنای آن را پذیرفته است. طبیعت آدمی دزد است. گاهی اشخاصی پیدا میشوند که مثلًا سنی هستند اما روحاً و معناً شیعی هستند و گاهی به عکس. گاهی شخصی طبیعتاً متشرع و ظاهری است و روحاً متصوف، و گاهی بر عکس. همچنین بعضی انتحالًا و شعاراً ممکن است شیعی باشند اما روحاً و عملًا خارجی. این، هم در مورد افراد صادق است و هم درباره امتها و ملتها.
🔸و هنگامی که نحلهها با هم معاشر باشند هرچند شعارها محفوظ است اما عقاید و سلیقهها به یکدیگر سرایت میکند، همان طوری که مثلاً قمه زنی و بلند کردن طبل و شیپور از ارتدوکسهای قفقاز به ایران سرایت کرد و چون روحیه مردم برای پذیرفتن آنها آمادگی داشت، همچون برق در همه جا دوید.
🔹بنابراین باید به روح فرقههای مختلف پی برد. گاهی فرقهای مولود حسن ظن و «ضَعْ فِعْلَ اخیک عَلی احْسَنِه» هستند مثل سنیها که مولود حسن ظن به شخصیتها هستند، و فرقهای مولود یک نوع بینش مخصوص و اهمیت دادن به اصول اسلامی نه به افراد و اشخاص و قهراً مردمی منتقد خواهند بود مثل شیعه صدر اول، فرقهای مولود اهمیت دادن به باطن [و] روح و #تأویل باطن مثل #متصوفه و فرقهای مولود #تعصب و #جمود هستند مثل خوارج.
🔸وقتی که روح فرقهها و حوادث تاریخی اول آنها را شناختیم بهتر میتوانیم قضاوت کنیم که در قرون بعد چه عقایدی از فرقهای به فرقه دیگر رسیده و در عین حفظ شعارها و چهارچوب نامها، روح آنها را پذیرفتهاند. از این جهت عقاید و افکار نظیر لغتها هستند که بدون آنکه تعمّدی در کار باشد لغتهای قومی در قوم دیگر سرایت میکند. مثل اینکه بعد از فتح ایران به وسیله مسلمین، کلمات عربی وارد لغت فارسی شد و بر عکس کلمات فارسی هم چند هزار در لغت عرب وارد شد. همچنین تأثیر ترکی در زبان عربی و فارسی، مثل ترکی زمان متوکل و ترکی سلاجقه و مغولی، و همچنین است سایر زبانهای دنیا و همچنین است ذوقها و سلیقهها.
🔹طرز تفکر خوارج و روح اندیشه آنان ( #جمود_فکری و #انفکاک_تعقل_از_تدین ) در طول تاریخ اسلام به صورتهای گوناگونی در داخل جامعه اسلامی رخنه کرده است. هرچند سایر فرق خود را مخالف با آنان میپندارند اما باز روح خارجیگری را در طرز اندیشه آنان مییابیم و این نیست جز در اثر آنچه که گفتیم: طبیعت آدمی دزد است و معاشرتها این دزدی را آسان کرده است.
همواره عدهای خارجی مسلک بوده و هستند که شعارشان مبارزه با هر شئ جدید است.
🔸حتی وسایل زندگی را- که گفتیم هیچ وسیله مادی و شکل ظاهری در اسلام رنگ تقدس ندارد- رنگ تقدس میدهند و استفاده از هر وسیله نو را کفر و زندقه میپندارند.
🔹در بین مکتبهای اعتقادی و علمی اسلامی و همچنین فقهی نیز مکتبهایی را میبینیم که مولود روح تفکیک تعقل از تدین است و درست مکتبشان جلوه گاه اندیشه خارجیگری است؛ عقل در راه کشف حقیقت و یا استخراج قانون فرعی بهطور کلی طرد شده است، پیروی از آن را بدعت و بیدینی خواندهاند و حال اینکه قرآن در آیاتی بسیار بشر را به سوی عقل خوانده و بصیرت انسانی را پشتوانه دعوت الهی قرار داده است.
🔸معتزله که در اوایل قرن دوم هجری به وجود آمدهاند- و پیدایششان در اثر بحث و کاوش در تفسیر معنای کفر و ایمان بود که آیا ارتکاب کبیره موجب کفر است یا نیست و قهراً پیدایش آنان با خوارج پیوند میخورد- مردمی بودند که تا اندازهای میخواستند آزاد فکر کنند و یک حیات عقلی به وجود آورند. هرچند از مبادی و مبانی علمی بی بهره بودند اما مسائل اسلامی را تا حدی آزادانه مورد بررسی و تدبر قرار میدادند، احادیث را تا حدودی نقّادی میکردند، تنها آراء و نظریاتی را که به عقیده خود تحقیق و اجتهاد کرده بودند متّبَع میشناختند.
😁این مردم از اول با مخالفتها و مقاومتهای اهل حدیث و ظاهرگرایان روبرو بودند، آنهایی که تنها ظواهر حدیث را حجت میدانستند و به روح و معنی قرآن و حدیث کاری نداشتند، برای حکم صریح عقل ارزشی قائل نبودند. هرچه معتزله برای اندیشه قیمت قائل بودند، آنان قیمت را تنها برای ظواهر میپنداشتند.
🛑 ادامه دارد ...
#تغییر_و_تغایر
#فلسفه_شدن
#نقد
#چپ_اسلامی
#خوارج
#اشاعره
#اخباریان
#متصوفه
#صوفیه
#عقل_ستیزی
#جمود_فکری
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1882
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۲۱ از ۵۰
ادامه کلام استاد مطهری:
🔹معتزله که در اوایل قرن دوم هجری به وجود آمدهاند- و پیدایششان در اثر بحث و کاوش در تفسیر معنای کفر و ایمان بود که آیا ارتکاب کبیره موجب کفر است یا نیست و قهراً پیدایش آنان با خوارج پیوند میخورد- مردمی بودند که تا اندازهای میخواستند آزاد فکر کنند و یک حیات عقلی به وجود آورند. هرچند از مبادی و مبانی علمی بی بهره بودند اما مسائل اسلامی را تا حدی آزادانه مورد بررسی و تدبر قرار میدادند، احادیث را تا حدودی امام احمد حنبل که از ائمه چهارگانه اهل سنت است، سخت با طرز تفکر اعتزالی مخالفت میکرد آنچنان که به زندان افتاد و در زیر ضربات شلاق واقع گشت و باز به مخالفت خویش ادامه میداد.
🔸بالاخره اشعریان پیروز شدند و بساط تفکر عقلی را برچیدند و این پیروزی ضربه بزرگی بر حیات عقلی عالم اسلام وارد آورد.
اشاعره، معتزله را اصحاب بدعت میشمردند. یکی از شعرای اشعری پس از پیروزی مذهبشان میگوید:
ذَهَبَتْ دَوْلَةُ اصحابِ الْبِدَع
وَ وَهی حَبْلُهُمْ ثُمَّ انْقَطَع
وَ تَداعی بِانْصِرافِ جَمْعِهِمْ
حِزْبُ ابْلیسَ الَّذی کانَ جَمَع
هَلْ لَهُمْ یا قَوْمُ فی بِدْعَتِهِمْ
مِنْ فَقیهٍ اوْ امامٍ یتَّبَع
دوران قدرت صاحبان بدعت از میان رفت و ریسمانشان سست شد و سپس منقطع گشت.
و حزبی که شیطان جمعشان کرده بود همدگر را خواندند تا جمعشان را متفرق کنند.
هم مسلکان! آیا آنان در بدعتهایشان فقیه یا امام قابل اتّباعی داشتند؟
🔹مکتب اخباریگری نیز- که یک مکتب فقهی شیعی است و در قرنهای یازدهم و دوازدهم هجری به اوج قدرت خود رسید و با مکتب ظاهریون و اهل حدیث در اهل سنت بسیار نزدیک است و از نظر سلوک فقهی هر دو مکتب سلوک واحدی دارند و تنها اختلافشان در احادیثی است که باید پیروی کرد- یک نوع انفکاک تعقل از تدین است.
🔸اخباریها کار عقل را به کلی تعطیل کردند و در مقام استخراج احکام اسلامی از متون آن، درک عقل را از ارزش و حجیت انداختند و پیروی از آن را حرام دانستند و در تألیفات خویش بر اصولیین (طرفداران مکتب دیگر فقهی شیعی) سخت تاختند و میگفتند فقط کتاب و سنت حجتند. البته حجیت کتاب را نیز از راه تفسیر سنت و حدیث میگفتند و در حقیقت قرآن را نیز از حجیت انداختند و فقط ظاهر حدیث را قابل پیروی میدانستند.
🔹ما اکنون در صدد نیستیم که طرزهای مختلف تفکر اسلامی را دنبال کنیم و مکتبهای پیرو #انفکاک_تعقل_از_تدین را که همان روح خارجیگری است بحث کنیم- این بحثی است که دامنهای بسیار وسیع دارد- بلکه تنها غرض اشارهای به تأثیر فرق در یکدیگر بود و اینکه مذهب خارجیگری با اینکه دیری نپایید اما روحش در تمام قرون و اعصار اسلامی جلوهگر بوده است تا اکنون که عدهای از نویسندگان معاصر و روشنفکر دنیای اسلام نیز طرز تفکر آنان را به صورت مدرن و امروزی درآوردهاند و با فلسفه حسی پیوند دادهاند. (جاذبه و دافعه علی علیهالسلام، ص۱۵۴-۱۵۷)
🔸در ادامه این فصل به معرفی برخی از مهمترین شخصیتها و جریانهایی که از دهه ۳۰ تا سال ۱۳۸۴ در تبیین و ترویج چپ اسلامی مؤثر بودند پرداخت میشود که مهمترین انها عبارتند از:
✔️سید محمود طالقانی
✔️مهدی بازرگان
✔️محمد نخشب و خداپرستان سوسیالیست؛
✔️جلال الدین فارسی؛
✔️کاظم سامی و حزب جاما؛
✔️علی شریعتی و حسینیه ارشاد؛
✔️حنیف نژاد و مجاهدین خلق؛
✔️اکبر گودرزی و گروهک فرقان؛
✔️محمد موسوی خویینیها؛
✔️حمید حمید و الهیات دیالکتیکی شیخی؛
✔️حبیب الله پیمان؛
✔️حبیب الله آشوری؛
✔️علی تهرانی؛
✔️ ابوالحسن بنی صدر؛
✔️محمد منتظری؛
✔️مهدی هاشمی؛
✔️احمد فردید و سوره مهر؛
✔️گروههای هفتگانه و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی؛
✔️میرحسین موسوی و دولت دهه شصت؛
✔️مجمع روحانیون مبارز؛
✔️دفتر تحکیم وحدت.
🔸 انشاءالله در ادامه به معرفی خیلی اجمالی هر یک از افراد و جریانها پرداخته میشود تا پیشنه و زمینه بحث برای جریانهای بعدی فراهم شود.
🔹نکته مهم این اینکه همهی این جریانها در زمان خود از وجاهت و اعتبار اجتماعی و مذهبی برخوردار بودند وعموم مذهبیها و روحانیون مطرح به آنها اعتماد داشتند واز آثار آنها استفاده میکردند وآنها را درجبهه انقلاب واسلام تعریف میکردند واگر هم نقدی به آنها داشتند نقد درون جبههای و درون خانگی محسوب میشد. بنابراین نباید اینگونه احساس شود که التقاط ویا انحراف برخی از این جریانها از همان اول آشکار بود و نیروهای مذهبی و حوزوی با آنها مرزگذاری فکری داشتند بلکه کاملا خلاف این است حتی بسیاری از علما و روحانیون پیش از انقلاب از خطرناکترین آنها که مجاهدین خلق بود دفاع میکردند وتأیید امام خمینی از آنها را هم مطالبه میکردند.
🛑 ادامه دارد ...
#تغییر_و_تغایر
#فلسفه_شدن
#نقد
#چپ_اسلامی
#خوارج
#اشاعره
#اخباریان
#عقل_ستیزی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1883
📌به عمل کار برآید؛ به حرف زدن و به گفتن و به وعده دادن نمیشود اعتماد کرد
آیت الله العظمی خامنهای:
🔹در انتخاب بایستی دقّت کرد.
🔸من تأکید میکنم که به #وعده و #حرف نمیشود اطمینان کرد.
🔹 ما نسبت به دیگران هم همین حرف را میزنیم؛ نسبت به خارجیها که مدام حرف و وعده تحویل ما میدهند، من به مسئولین محترم در همین قضایای هستهای که در جریان است، همیشه همین را میگویم که به #حرف و #وعده اعتماد نکنید: به #عمل_کار_برآید؛ به حرف زدن و به گفتن و به وعده دادن نمیشود اعتماد کرد؛ در مسائل مهمّ کشور هم همین جور است.
🔸خب حرف، آسان است؛ هر کسی میآید یک ادّعایی میکند، یک وعدهای میدهد، یک حرفی میزند؛ به اینها نمیشود اعتماد کرد؛ باید #نگاه_کرد و دید که آیا یک #عملی_در_گذشتهی این شخص وجود دارد که این وعده را تأیید کند و تصدیق کند، یا نه؛ اگر چنانچه وجود داشت میشود به او اعتماد کرد، وَالّا نه. بنابراین #کارآمدی را با حرف نمیشود تشخیص داد.
۱۴۰۰/۰۳/۱۴
سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سیودومین سالگرد رحلت امام خمینی
#انتخابات
#ریاست_جمهوری
#عملکرد
#عملی_در_گذشته
#کار
#حرکت
#امتداد_ابراهیم
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1884
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌رئیس جمهور باید دارای #عملکرد انقلابی باشد
خصوصیّات یک رئیسجمهوری را که به نظر میرسد رئیسجمهور مطلوب باید دارای این خصوصیّات باشد، من میگویم، شما نگاه کنید ببینید واقعاً همین جور است یا نه؛ یعنی این نظر شخص من نیست... دارای #عملکرد_انقلابی و جهادی باشد؛ یعنی با #عملکرد_اُتوکشیده نمیشود #کار کرد؛ با این همه مسائل اساسیای که در کشور وجود دارد، یک #حرکت_جهادی و انقلابی لازم است؛ بایستی #عملکردش این جوری باشد.
سخنرانی نوروزی خطاب به ملت ایران ۱۴۰۰/۰۱/۰۱
#انتخابات
#ریاست_جمهوری
#عملکرد
#کار
#حرکت
°•°•🌺🍀•°•°🌷🌱•°•°
❇️#از_اصول_فلسفه_تا_طرح_کلی
https://eitaa.com/usul121/1158
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۲۲ از ۵۰
🔹پس از آشنایی ایرانیان با تمدن غرب و تحولات فکری و سیاسی غربیان و بخصوص بعد ترجمه آثار متفکران و نویسندگان غربی، به تدریج از میان دغدغهمند آن و کنشگران احتماعی، جریانات و نحلهها و فرقههای مختلفی شکل گرفت و هرکدام سعی میکرد با اتخاذ یک دستگاه معرفتی به تحلیل وضعیت موجود جامعهی ایرانی بپردازد و برای خروج از فروبستهای فکری و اجتماعی و صنعتی راهکاری ارائه دهد.
برخی برای این تحلیل و بررسی به یک یا چند دانش اسلامی روی آوردند و با اعتقاد به درستی و توانایی آن دانشها نظرات خود را عرضه کردند. اما در مقابل این جریان، دو جریان دیگر قرار داشت که نه بر پایه معارف و علوم اسلامی مستقر بلکه بر پایهی مکاتب فکری و فلسفههای غربی به تفکر و پژوهش پرداختند.
🔸برخی از افراد به سراغ مکاتب لیبرالیستی و اندیشههای کشورهای آنگلوساکسون رفتند و بر پایه ریاضیات و علوم طبیعی و تجربی، به تحلیل وضعیت ایران پرداخته و بر مدرنیزاسیون ایران و پیروی از کشورهای غربی و نظریههای لیبرالیستی و سرمایهداری تأکید میکردند. این جریان از قدمت بیشتری برخوردار بود و عموما حاکمان دوران قاجار و پهلوی به آن اقبال نشان میداند و مروجان این افکار را در دربار به کار گرفته و از طرح و برنامهی آنها بهرهمند میشدند. اما عموم این تفکرات و طرحها علیرغم ادعای نوگرایی و ترقی، از یک سو با تفکر اسلامی و ارزشهای فرهنگی ایران اسلامی ناسازگار بود و مهتر اینکه به تثبیت استبداد و تقویت روابط ظالمانه و ناعادلانه اقتصادی و اجتماعی میانجامید و به ایجاد طبقات جدید اقتصادی انجامید اما عموم مردم در فقر به سر میبردند و از ظلم و جور طبقات برتر اقتصادی و مدیران دولتی رنج میبردند.
🔹در واکنش به این وضعیت، به تدریج اندیشههای سوسیالیستی و دیالکتیکی در ایران ترجمه میشد و توسط جمعی از تحصیلکردگان در کشورهای غربی در جامعهی ایرانی ترویج داده میشد و نسخههای وطنی آنها نوشته میشد.
اندیشهی سوسیالیستی و دیالکتیکی نزد بسیاری از جوانان و دانشجویان از ارزش ویژه و اقبال برخوردار بود چون بر عنصر مبارزه، تضاد، تقابل، تغییر و دگرگونی اصرار داشت و این متناسب با وضعیت آن نسل بود، نسل پرشور و پرهیجانی که در سختی و فقر زندگی میکنند و آثار و نتایج روابط ظالمانه را در جامعه احساس میکردند.
🔸 مرحله آغازین تفکر سوسیالیستی در ایران با فتحعلی آخوند زاده، محمد امین رسول زاده، حیدرعموخان اوغلو، و حزب همت قفقاز، انجمن سوسیال دموکرات، حزب عدالت قفقاز و حزب کمونیست و حزب اجتماعیون عامیون پس از مشروطه آغاز شد اما در این دوره صرفا یک جریان سیاسی بود و از بنیانهای فکری و فلسفی قوی برخوردار نبود. تا اینکه دکتر تقی ارانی (۱۲۸۱ - ۱۳۱۶) بعد از تحصیل در آلمان سال ۱۳۰۹ وارد ایران شد و با کمک جمعی از افراد به تألیف و ترویح کتابهای ماتریالیسم دیالکتیک و همچنین انتشار مجله دنیا پرداخت و فضای روشنفکری چپ در ایران را وارد مرحله جدیدی کرد. با دستگیری تقی ارانی و ۵۳ نفر از همفکران او قتل او در زندان توسط دولت رضاشاه پهلوی در سال ۱۳۱۶، جریانهای چپ رو به خمودی گذاشت اما بعد از ۱۳۲۰ به تدریج فعالیتهای خود را سامان دادند و در حزب توده و همچنین حزب دموکرات آذربایجان به رهبری جعفر پیشهوری فعال شدند.
🔹 #حزب_توده در ۱۰ مهر ۱۳۲۰ توسط افرادی همچون سلیمان اسکندری، ایرج اسکندری، بزرگ علوی، انورخامهای، عبدالصمدکامبخش، احسان طبری، خلیل ملکی، فریدون کشاورز، عبدالحسین نوشین، رضارادمنش و رضا روستا اعلام موجودیت کرد. دردوران فعالیت حزب توده، نوعی ادبیات روشنفکری و داستانی در ایران تولید شد وشخصیتهای زیادی راهم جذب کردند که یا عضو حزب شدند یا همکاری فکری وادبی داشتند از جمله جلال آل احمد،هوشنگ ابتهاج. خلیل ملکی ۱۳۲۹ جامعه سوسیالیستها راتأسیس کرد. بعدها «کانون نویسندگان ایران» متشکل از نویسندگان و شاعران سوسیالیست در ۱۳۴۷ ایجاد شد. در ۱۳۵۰ «سازمان چریکهای فدایی خلق ایران» تشکیل شد ونقش سازماندهی به بخشی از نیروهای چپ را برعهده داشت.
🔸برای اطلاع بیشتر از جریانات چپ در ایران به این کتاب مراجعه شود:
حمید احمدی حاجیکلایی، جریان شناسی چپ در ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۹.
🛑 ادامه دارد ...
#تغییر_و_تغایر
#فلسفه_شدن
#نقد
#حزب_توده
#چپ_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1886
📌 تغییر و تغایر در گفتمان انقلاب
⏹ بخش ۲۳ از ۵۰
🔸فعالیتهای حزب توده و سایر سازمانها و جریانهای چپ در این سالها کاملا تحت نظارت حزب کمونیسم شوروی و افکار مارکسیستی بود و طبیعتا بیگانه از دین و مذهب بود بلکه عموم اعضای آنها بر تقابل با مذهب اصرار داشتند.
🔹کتابهایی در جامعه آن زمان منسوب به حزب توده منتشر میشد که در تقابل علنی با دین و مذهب بود. مانند کتاب «نگهبانان سحر و افسون».
برخی معتقدند که این کتاب را انگلیس و آمریکا برای بدبین کردن مذهبیها و روحانیت به حزب توده نوشتهاند و از سفارت آمریکا خروج شده است، اما آیتالله مکارم شیرازی در کتاب فیلسوفنماها سال ۱۳۳۳ درباره کتاب نگهبانان سحر و افسون مینویسد:
«رهبران حزب وقتى ديدند انتشار اين كتابچه نه تنها نفعى نداشت بلكه يك حال تنفر مخصوصى هم در اذهان عموم ايجاد كرده، پى به اشتباه خود بردند و ناچار در مقام انكار اصل موضوع برآمدند و گفتند اين كتابچه را امپرياليستها ساخته و به ما نسبت دادهاند! حتى براى گم كردن، به بعضى افراد حزب سفارش كردند كه از تظاهر به امور مذهبى خوددارى نكنند. ... كتابچه نگهبانان سحر و افسون با مندرجات ساير نشريات حزب كمونيست و يا حزب توده ايران چه تفاوتى دارد؟! درست همان مطالبى است كه از مغز «لنين و ماركس و انگلس» و ساير رهبران حزب كمونيست تراوش كرده و در خلال بيانيهها و نشريات مختلف آنان ديده مىشود، براى اطلاع كافى است صفحات 86 تا 98 از كتابچه «ماترياليسم تاريخى پ- رويان» و كتابچه «مذهب در شوروى نوشته س- فردوف» كه در سال 1946 تأليف و در سال 1947 به فارسى ترجمه شده «و اصول مقدماتى ژرژ پوليستر» چاپ دوم صفحه 72- 73 و همچنين گفتههاى دكتر آرانى و احسان طبرى را در شمارههاى مجله دنيا و ماهانه مردم (نشريه تئوريك حزب توده) مطالعه كنيد.
تنها فرقى كه ميان آن نوشتهها و كتابچه «نگهبانان» ديده مىشود اين است كه اين كتابچه همان مطالب را با عباراتى ركيكتر و زنندهتر بيان كرده، و در هر مورد از دشنام و ناسزا نسبت به مقدّسات مذهبى فروگذار نكرده است. البتّه نبايد از اين گونه اشخاص بيش از اين هم توقع و انتظار داشت زيرا كسى كه عقيده دارد: «هر چه به بروز ايجاد انقلاب كمك كند، اخلاق است»! (نقل از كتاب جنگ مختصر فلسفى كوسيوليتر- سال 1941) مسلّماً براى پيشبرد مقصد خود و نيل به انقلاب! از هيچ گونه دروغپردازى و هتاكى پروا نخواهد داشت.»(فيلسوف نماها ص۲۴)
🔸از این رو، از سوی مجامع مذهبی خانوادههای مذهبی، اقبالی زیادی به آنها نمیشد. هر چند چندان مخالفت زیادی هم با اصل افکار و اندیشههای علمی و فکری آنها نمیشد مگر بخش مذهبی آن.
🔹اصولاً عموم ایرانیان به اندیشههای تازه وارد خوشبین هستند هرچند در ابتدای امر با احتیاط با آن روبرو میشوند تا به تدریج یک ادبیات بومی و وطنی پیدا کرد که در آن صورت بدان اقبال نشان میدهند و جمع کثیری بدان میپیوندند و بعد از آن نقد و بررسیها آغاز میشود و به فکر اصلاح و باز تولید آن براساس شرایط وطنی و اقتضائات فرهنگی میافتند و به مهندسی معکوس آن میپردازند.
🔹براساس همین رویهی نانوشته، افکار جریانهای سوسیالیستی و مارکسیستی به عنوان حرفهای جدید، نو و جذاب وارد ادبیات علمی و رسانهای ایرانیان شد و در دهه بیست توسط گروه ۵۳ نفر در شهر تهران ترویج میشد و در برخی مدارس به دانشاموزان معرفی میشد اما عموم مردم با احتیاط با آن مواجه میشدند اما بعد از گشایش فضای فکری و سیاسی از شهریور ۱۳۲۰ به بعد به تدریج بر گستره و نفوذ آن افزوده میشد و به تدریج برخی از روحانیون و روشنفکران مذهبی تلاش کردند تا بتوانند میان اهداف سوسیالیستی و عدالتخواهانهی آن و معارف اسلامی و اقتضائات ربط و نسبتی برقرار کنند و از این طریق به اصلاح اجتماعی بپردازند. از این رو از دهه سی به بعد جریانهای مختلفی با این هدف شکل گرفت و به تدریج بر گستره و تنوع آن افزوده شد. این جریانات یک طیف وسیعی را تشکیل میدهند که علی رغم اشتراکات مختلفی که دارند تفاوتهای قابل توجهی هم دارند.
🛑 ادامه دارد ...
#تغییر_و_تغایر
#فلسفه_شدن
#نقد
#حزب_توده
#چپ_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1887
📌 حمایت از مظلوم
از وصيتهاى حضرت امام علی علیه السلام به فرزندانشان امام حسن و امام حسين عليهما السّلام وقتى كه ابن ملجم لعنة اللّه عليه به او ضربت زد:
أُوصِيكُمَا بِتَقْوَى اللَّهِ وَ أَلَّا تَبْغِيَا الدُّنْيَا وَ إِنْ بَغَتْكُمَا وَ لَا تَأْسَفَا عَلَى شَيْءٍ مِنْهَا زُوِيَ عَنْكُمَا وَ قُولَا بِالْحَقِّ وَ اعْمَلَا لِلْأَجْرِ وَ كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً
نهج البلاغه نامه ۴۷
شما را به تقواى الهى سفارش مىنمايم، و اينكه دنيا را مجوييد گرچه دنيا شما را بجويد، و بر آنچه از دنيا از دستتان رفته متأسّف نباشيد. #حق_بگوييد، و براى ثواب الهى بكوشيد. #دشمن_ستمگر و #يار_مظلوم و ستمديده باشيد.
#انتخابات
#تخریب
#ظلم
#توهین
#تهمت
#لجنپراکنی
#دفاع
#مظلوم
#امتداد_ابراهیم
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1888
هدایت شده از امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
📌 شناسنامه کتاب
درآمدی بر علوم انسانی در اندیشه آیت الله العظمی خامنهای
✍ سید مهدی موسوی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1809
هدایت شده از امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
📌 فهرست تفصیلی کتاب
درآمدی بر علوم انسانی در اندیشه آیت الله العظمی خامنهای
✍ سید مهدی موسوی
بخش اول
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1819