🌸•••༻﷽༺•••🌸
#آموزشی
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#ماه_مبارک_رمضان
#بخش_دوم
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
📖سوره حج
❓❓ نامگذاری سورههای قرآن توسط چه کسی صورت گرفته است؟
سور قرآن گاه توسط خدای تعالی نامگذاری شده و گاه پیامبر اکرم این نام را انتخاب کرده مانند انتخاب نام فاتحة الکتاب در مورد سوره حمد و گاهی نیز نام سوره به علت کثرت استعمال در میان مردم به آن اسم شناخته میشود. مانند سوره بقره
⬅️آیت الله عبدالله جوادی آملی، توقیفی بودن اسامی سورههای قرآن را نپذیرفته (توقیفی به این معناست که فقط باید نامگذاری سوره از جانب پیامبر (ص) انجام شده باشد و دیگران مجاز به تعیین نام برای سوره های قرآن نیستند.) و نامهای مشهور سورههای قرآن را از باب عَلَم بالغَلَبه و کاربرد آنها را در احادیث معصومین از باب همراهی با اصطلاح توده مردم میداند.
👈علم بالغلبه در اصطلاح دانشمندان علم نحو، اسمی را گویند که به سبب کثرت استعمال عَلَم (اسم خاص) باشد؛ مانند مدینه که در اصل مدینة الرسول بوده است.
⬅️وی در جلد دوم تفسیر تسنیم مینویسد: بعید است سورهای که معارفی والا و حکمتهای عمیق و احکام فراوان در بردارد، به نام حیوانی نامیده شود و یا سوره انعام که مشتمل بر چهل احتجاج توحیدی است به نام چهارپایان و یا سوره نمل که معارف عمیق و قصص بسیاری از پیامبران(ع) را در بردارد به نام مورچه نامگذاری شود.
✍ وجه نامگذاری سوره حج
⬅️بیان احکام تعدیلی و مسائل حج که در این سوره به آن اشاره شده، سبب نامگذاری این سوره مبارکه میباشد.
⬅️حج ابراهیمی از ابتدا بوده اما مردم عادات اشتباهی را در مراسم حج به جا می آوردند. مثلا در هنگام حج سوراخی را در خانه خود ایجاد میکردند و در ایام حج از آن سوراخ وارد خانه میشدند لذا آیه نازل شد و فرمود: از درب خانه وارد شوید (و اتوا البیوت من ابوابها)
خداوند احکام حج را تعدیل کرد و نظم خاصی به آنها داد و احکام جدیدی را جایگزین کرد.
❓❓ سوره حج مکی است یا مدنی؟
اکثر مفسرین اهل شیعه معتقدند که این سوره مدنی است به جز چند آیه آن که در مکه نازل شده است. علامه جوادی آملی اعتقاد دارند که این سوره در مدینه نازل شده مگر چند آیه که بین مکه و مدینه نازل شده است.
مفسرین اهل تسنن به علت آیات اعتقادی که در این سوره میباشد این سوره را سوره مکی مینامند.
✍ محتوای سوره
⬅️آيات فراوانى كه در زمينه معاد و دلائل منطقى آن، و انذار مردم غافل از صحنه هاى قيامت، و مانند آن است كه از آغاز اين سوره شروع مى شود و بخش مهمى از آن را در بر مى گيرد؛
⬅️بخش قابل ملاحظه اى نيز از مبارزه با شرك و مشركان، سخن مى گويد و با توجه دادن به آيات پروردگار در عالم هستى انسانها را متوجه عظمت آفريدگار مى سازد؛
⬅️بخشى از اين سوره نيز مردم را به بررسى سرنوشت عبرت انگيز گذشتگان و عذابهاى دردناك الهى كه بر آنها نازل شد دعوت كرده، از جمله سرنوشت قوم نوح و عاد و ثمود، و قوم ابراهيم و لوط، و قوم شعيب و موسى را يادآور مى شود؛
⬅️بخش ديگرى از آن پيرامون مساله حج و سابقه تاريخى آن از زمان ابراهيم عليهالسلام و سپس مساله قربانى و طواف و مانند آن است؛
⬅️بخشى از آن هم پيرامون مبارزه در برابر ظالمان و پيكار با دشمنان مهاجم، است؛
⬅️و سرانجام قسمتى از آن پند و اندرزهايى است در زمينه هاى مختلف زندگى و تشويق به نماز و زكات و امر به معروف و نهى از منكر و توكل و توجه به خداوند.
✍ فضیلت تلاوت این سوره
پيامبر صلياللهعليهوآله فرمود: «هر كس سوره حج بخواند، ثواب حج و عمره تمام حجكنندگان و عمرهكنندگان گذشته و آينده به او داده مى شود.
❇️ البته چنین پاداش عجیبی نصیب کسانی میشود که به عمق این سوره پی برده محتوای آن را درک کنند و به آن عمل نمایند. یعنی با عقل نظری خود آن را بفهمند و با عقل عملی خویشتن باور کرده و به آن عمل کنند.
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
🌸••༻﷽༺••🌸
#آموزشی
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#ماه_مبارک_رمضان
#بخش_سوم
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
آیه ۱/الحج
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ
ﺍﻱ ﻣﺮﺩم ! ﺍﺯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ ﭘﺮﻭﺍ ﻛﻨﻴﺪ ، ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ ، ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺍﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ .
❓❓ با توجه به عبارت یا ایها الناس آیه مورد نظر چه کسانی را مخاطب قرار داده است؟
آیه عموم مردم را بدون استثنا مورد خطاب قرار میدهد.
خطاب" ﻳﺎ ﺃَﻳُّﻬَﺎ ﺍﻟﻨَّﺎﺱُ"، ﺩﻟﻴﻞ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﻀﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﻭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰ ﻭ ﻃﻮﺍﺋﻒ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ، ﻭ ﻣﺆﻣﻦ ﻭ ﻛﺎﻓﺮ، ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ، ﭘﻴﺮ ﻭ ﺟﻮﺍﻥ، ﻣﺮﺩ ﻭ ﺯﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﻳﻜﻨﺪ.
❓❓جمله اتقوا ربکم بیان کننده چیست؟
ﺟﻤﻠﻪ" ﺍﺗَّﻘُﻮﺍ ﺭَﺑَّﻜُﻢْ" ﻋﺼﺎﺭﻩ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﻌﺎﺩﺗﺒﺨﺶ ﺍﺳﺖ، ﭼﺮﺍ ﻛﻪ
⬅️ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ" ﺗﻮﺣﻴﺪ" ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ (ﺭﺑﻜﻢ)
⬅️ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ" ﺗﻘﻮﺍ" ﺭﺍ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻤﻊ ﺍﺳﺖ.
🌠🌠🌠🌠🌠
👈خداوند کریم در قرآن متعال میفرماید «ان اکرمکم عند الله اتقاکم» تمام انسانها عزت و کرامت را دوست دارند و در زیارت امین الله نیز این را از خداوند میخواهیم «اللّٰهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِي مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِكَ ،...ـ ، مَحْبُوبَةً فِي أَرْضِكَ وَسَمائِكَ»
اما شرط رسیدن به این کرامت؛ تقوا، ایمان و عمل صالح است.
« إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا»(۹۶/مریم).
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
┄┄┅••﷽ ••┅┄┄
#آموزشی
#تفسیر
#استاد_آل_مرتضی
#سوره_حج
#ماه_مبارک_رمضان
#بخش_اول
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
سرکار خانم آل مرتضی در روز ۲۹ ماه مبارک رمضان تدریس،آیات ۳ و ۴ سوره مبارکه حج را با این سوال آغاز کردند که ؛ با توجه به اینکه براساس روایات شیاطین در ماه مبارک رمضان در غل و زنجیر هستند پس چرا در این ماه شاهد فساد و گناهان زیادی در جامعه هستیم ؟؟
خداوند متعال در ایه ۳ سوره مبارکه حج می فرماید :
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ؛ گروهی از مردم، بدون هیچ علم و دانشی، به مجادله درباره خدا برمیخیزند؛ و از هر شیطان سرکشی پیروی میکنند.
موضوع این ایه درباره👇
✅ جدال در مسائل اعتقادی، اخلاقی، خالقیت ، ربوبیت و شریعت است.
آنها گاه، در اصل توحید و یگانگى حق و نفى هر گونه شریک، جدال مى کنند، و گاه، در قدرت خدا نسبت به مسأله احیاى مردگان و بعث و نشور، و در هر صورت هیچگونه دلیلى بر گفته هاى خود ندارند.
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
اولین ویژگی این افراد جدال بدون علم است
گروهی از مردم بدون علم و از روی جهل و نادانی با قلدری جدال می کنند وکسی حریف این افراد نمی شود میخواهند حرفشان را به کرسی بنشانند
مساله جدال به خودی خود مذمت شده نیست چرا که خداوند متعال در ایه ۱۲۵ سوره مبارکه نحل پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را به "جدال احسن" امر می کند و می فرماید :ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ
با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما، و با آنها به روشى که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن!
از انجا که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله با اخلاص و دلسوزی و با محبت به هدایت مردم می پردازد خداوند متعال خطاب به ایشان توصیه می کند برای هدایت مردم به راه پروردگاره با جدال احسن اقدام کن
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
دومین ویژگی این افراد براساس ایات مورد بحث👈 تبعیت از هر شیطان عاصی و متمرد است "وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ"؛ و از هر شیطان سرکشی پیروی میکنند.
انها نه فقط از یک شیطان، که از همه شیطان ها! اعم از شیاطین انس و جن که هر یک از آنها براى خود نقشه و برنامه و حیله و دامى دارند.
✳️واژه «مرید» از ماده «مرد» (بر وزن سرد) در اصل، به معنى سرزمین بلندى است که خالى از هر گونه گیاه باشد، و به درختى که از برگ خالى شود «امرد» مى گویند، و روى همین جهت، به نوجوانانى که مو در صورتشان نروئیده نیز، «امرد» گفته مى شود.
در اینجا منظور از «مرید»👈 کسى است که عارى از هر گونه خیر و سعادت و نقطه قوت است، و طبعاً ⬅️چنین کسى، سرکش، متمرد، ظالم و عصیانگر خواهد بود.
روشن است پیروى از «شیطان بى همه چیز» انسان را به چه سرنوشتى مبتلا مى سازد.
کسانیکه دو ویژگی فوق را دارند یعنی
1⃣ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ
2⃣وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ
در نتیجه 👇
⏪كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ؛ بر او نوشته شده که هر کس ولایتش را بر گردن نهد، بطور مسلّم گمراهش میسازد، و به آتش سوزان راهنماییش میکند!
کتب معنای ⬅️ الزام و وجوب دارد
این افراد تحت ولایت شیطان می روند نظیر آیه " والذین کفروا اولیاءوهم الطاغوت " و هر کس تحت ولایت شیطان برود شیطان او را گمراه می کند و او را به سوی عذاب سوزان راهنمایی می کند.
┄┅••🌸✻🌸••┅┄
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
┄┄┅••﷽ ••┅┄┄
#آموزشی
#تفسیر
#استاد_آل_مرتضی
#سوره_حج
#ماه_مبارک_رمضان
#بخش_دوم
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
سوال ⁉️چرا خداوند متعال بعضی افراد ظالم و فاسق را که قابل اصلاح نیستند در مجازاتشان تاخیر می اندازد؟
1⃣ زیرا خداوند هیچگاه در مجازات بندگان گناهکارش عجله نمی کند «خيرك إلينا نازل وشرّنا إليك صاعد»
2⃣إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ ما به آنان مهلت میدهیم فقط برای اینکه بر گناهان خود بیفزایند؛ و برای آنها، عذاب خوارکنندهای (آماده شده) است!
امام خمینی رحمه اِه علیه در اربعین حدیث به نقل نظر چند نفر از علماء و بزرگان پرداختند از جمله اینکه
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
✅سید بن طاووس در اقبال الاعمال چند جواب به این اشکال بیان فرموده اند:
1⃣ اگر شیاطین در ماه مبارک رمضان هم به حال خود وا گذاشته میشدند و همان آزادی در غیر ماه مبارک را داشتند، در این ماه رمضان و به خاطر فرصتی که خدای متعال در ماه مبارک به شما عنایت فرموده به شما حسادت میکردند و همه تلاش خود برای از بین بردن شما خرج میکردند، لذا مراد اینکه در غل و زنجیر هستند یعنی از رساندن آزار اضافه بر آنچه تا قبل از آن به شما میرساندند، عاجزند.
2⃣ احتمال دیگر این است که هر ماهی شیاطین مخصوص به خود داشته باشد که در این ماه شیاطین ماه مبارک در غل و زنجیر هستند، اما سایر شیاطین آزاد هستند و لذا مشاهده میکنیم در این ماه وسوسههای شیطانی در انسانها وجود دارد.
3⃣ احتمال دارد که منع شیاطین از عده مخصوصی باشد با توجه به مصلحتی که خدای متعال برای ایشان در نظر گرفته و رحمتی الهی که شامل حالشان است و الا کفار و سایر افراد غیر از ایشان چه بسا در تمام زمانها تحت سیطره شیطان باشند.
4⃣احتمال دیگر این است ابلیس به همراه شیاطین دیگر، در پی گمراه کردن مؤمنین هستند و در این ماه سایر شیاطین در غل و زنجیرند و ابلیس به تنهایی در پی انحراف بندگان خدای متعال است.
5⃣ احتمال دیگر این است که بنده دارای نفس اماره است و عاداتی دارد که با توجه به طبیعتش است و یا نزدیکان بد رفتاری دارد که ولو شیاطین در بند هستند اما این عوامل باعث گمراهی ایشان در ماه مبارک میشود.
6⃣ احتمال دیگر این است که بنده ممکن است قبل از ماه مبارک گناهانی داشته باشد که موجب تاریکی قلب و عقلش شده باشد و بین او و خدای متعال حجاب انداخته باشد، لذا این گناهان گذشته برای استمرار غفلتش در ماه مبارک کافی است و از در غل و زنجیر بودن شیاطین سودی نمیبرد.
✅علامه محمد تقی مجلسی پدر علامه مجلسی صاحب بحار الانوار نیز در توجیه دربند بودن شیاطین چند احتمال بیان میفرمایند:
1⃣در این روایات آمده «مَرَدَة الشیاطین» در غل و زنجیر هستند، لذا ممکن است انحراف توسط غیر ایشان باشد.
2⃣ممکن است این انحرافات توسط نفس اماره باشد.
3⃣در غل بودن شیاطین کنایه است از روزه داری مؤمنین زیرا روزه باعث میشود شهوت انسان شکسته شود و قوه عاقله بنده تقویت گردد و شخص قدرت بر ترک امور مخالف با امر الهی پیدا میکند. سپس ایشان روایتی را از نبی مکرم اسلام (ص) نقل میکنند که شیطان مانند خون در رگهای بنی آدم جریان دارد. با روزه داری راه را بر او تنگ کنید.
┄┅••🌸✻🌸••┅┄
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
..:
بسم الله الرحمن الرحیم
┄┅•🍃🌸🍃•.
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#بخش_اول
آیات ابتدایی سوره حج در مورد توحید خداوند متعال است. يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ؛ در این آیه خداوند متعال خطاب به کل انسانها و بدون استثنا دستور به رعایت تقوا و پرهیزکاری می دهد. "ربوبیت" و "معاد" دو دلیل برای اثبات لزوم تحصیل تقوا هستند.
❇️
مقدمه اول: خداوند رب و پرورگار انسانهاست.
مقدمه دوم : بر انسان لازم است از رب خویش پروا داشته باشد.
نتیجه: پس پروای از خداوند (تقوای الهی) لازم است.
در حقیقت خداوند چون رب و خالق ما است امر به تقوای الهی می نماید. علاوه بر امر الهی ، بر اساس قاعده شکر المنعم نیز اطاعت از از دستورات الهی و دوری از محرمات دوری واجب است و در مراحل بالای تقوا از مکروهات نیز پرهیز می نماید و به مستحبات عمل می نماید.
💫 از امام صادق(ع) روایات فراوانی در زمینههای گوناگونِ فقه، کلام و… نقل شده است. امام صادق (ع) می فرماید : أنتُم أفقَهُ الناسِ إذا عَرَفتُم معانيَ كلامِنا؛ شما اگر مقصود سخن ما را بفهميد، فقيه ترين مردم خواهيد بود.
ایشان در دوران حیات خود به موضوع تربیت شاگردان بسیار اهمیت می دادند و شاگردان ایشان هر کدام در نوع خود عالم بودند و از آنجایی که یک امام، رهبر و یا استاد با شاگردان خود وزن می شود و علم امام معصوم نیز از طرق شاگردان و کتابهایشان به نسل بعدی منتقل میشود بر ما لازم است تا کلام اهل بیت را مطالعه نماییم.
┄┅••🍃🌸🍃••┅┄
🔹امام رضا علیه السلام در این زمینه می فرمایند: «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا،» فَقُلْتُ لَهُ: «فَکَیْفَ یُحْیِی أمْرَکُمْ؟» قالَ: «یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا»
«خداوند، رحمت کند آن بنده ای را که امر ما را زنده کند!». گفتم: چگونه امر شما را زنده کند؟ فرمود: «علوم ما را فراگیرد و به مردم بیاموزد، که اگر مردمْ زیبایی های گفتار ما را می دانستند، از ما پیروی می کردند».
👈مدیریت موسسه نورالیقین در ادامه افزودند: حرکت ما انسانها باید بر اساس کلام اهل بیت(ع) باشد، نه بر اساس میل و علاقه خودمان. روایات اسلامي از آینده سخت برای مؤمنان در «آخر الزمان» خبر داده است، از جمله: بی اعتنایی به حلال و حرام.
در کنار روایتهایی که در آنها از مردمان آخرالزمان نکوهش شده، روایاتی نیز وجود دارد که گروههایی از اهل آخرالزمان به شدت ستایش شدهاند، کسانی هستند که با وجود همه سختیها و دشواریهای عصر غیبت، دین و ایمان خود را حفظ میکنند و بر پیمان الهی خود ثابت قدم میمانند
✅خداوند متعال در آیه ۲ سوره حج می فرماید: يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَىٰ وَمَا هُمْ بِسُكَارَى وَلَكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ.
این مومنان از هراس های روز قیامت در امان هستند. این افراد در واقع یاران اهل بیت علیهم السلام هستند. ما در دعای عهد هر روز می خوانیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي ... وَ الْمُمْتَثِلِينَ لِأَوَامِرِهِ
🔲🔲🔲🔲🔲🔲
❓چگونه میخواهیم اوامر اهل بیت را امتثال کنیم؟ آیا اصلا اهل بیت و یاران آنان را می شناسیم؟
شناخت یاران اهل بیت(ع) باعث میشود تا در سختیها و مشکلات قوی تر عمل نماییم و خیلی سریع از پا نیفتیم
👈استاد حسینی آل مرتضی در ادامه با اشاره به حدیث توحید مفضل فرمودند: امام صادق علیه السلام نیز دلایلی مشابه با آیات قرآن کریم برای اثبات توحید بیان فرمودند چرا که اهل بیت علیهم السلام نیز علم خود را از قرآن گرفته اند.
✅این حدیث را می توان در چهار فصل دسته بندی کرد.
فصل اول ◀️درباره شگفتیهای آفرینش انسان است.
فصل دوم ◀️درباره شگفتیهای آفرینش حیوان است.
فصل سوم◀️ درباره شگفتیهای آفرینش طبیعت
و فصل آخر ◀️درباره ناملایمات و مصائب است.
ایشان در ادامه مباحث فرمودند آیه ۵ سوره حج نیز مشابه با حدیث توحید مفضل است و درباره کسانی صحبت می کند که در معاد شک و تردید دارند.
❇️يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ... إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ۖ وَمِنْكُم.... فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ
در این آیه خداوند متعال با تشریح صحنه های مشابه معاد در همین زندگی دنیا به دو دلیل منطقی برای اثبات معاد جسمانی استدلال کرده است:
۱- تحولات در دوران جنینی 2 - نمو گیاهان
┄┅••🌸✻🌸••┅
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
بسم الله الرحمن الرحیم
┄┅•🍃🌸🍃┄┅•
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#بخش_اول
#بیستودوم_اردیبهشت
⬅️ در آیات ابتدایی سوره حج ربوبیت و معاد به عنوان دو دلیل مهم لزوم تحصیل تقوا، ذکر شده است.
👈استاد آل مرتضی با توجه به سالروز میلاد با سعادت خانم فاطمه معصومه سلام الله علیها، به مقام عصمت ایشان اشاره نمودند و بیان داشتند که بالاترین مرحله تقوا مقام عصمت میباشد.
⬅️در واقع تقوا مراحلی دارد که پایینترین آن مرحله عقل نظری یعنی فهمیدن، اندیشیدن، کسب علم و دانش است.
🔷 در اهمیت علم و دانش همین بس که خدای تعالی فرمود:
هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ
ﺑﮕﻮ : ﺁﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺑﻬﺮﻩ ﺍﺯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺍﻧﺪ ، ﻳﻜﺴﺎﻧﻨﺪ ؟ ﻓﻘﻂ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻥ ﻣﺘﺬﻛّﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .(٩/زمر)
🔷 و امیرالمومنین علیه السلام نیز در وصف علم فرمودند: « رحم الله امرء علم من این و فی این و الی این ؟ » رحمت حق شامل حال کسی که بداند از کجا آمده؟( بداند که از نطفه بیارزشی خلق شده و به مقام اشرف مخلوقات رسیده) در کجا ست؟(بداند در این دنیا اهدافی دارد و خداوند تنها او را برای زندگی مادی خلق نکرده است، بلکه این دنیا وسیلهای است تا او را به سوی کمال برساندـ) به کجا می رود؟( مرحله دنیا پایینترین مرحله سپس برزخ و بهشت کاملترین مرحله است و خداوند میخواهد انسان را به کاملترین و زیباترین مقام برساند.)
❇️ استاد آل مرتضی این نکته را گوشزد کردند که عقل عملی یعنی باور کردن و عمل به علم و اندیشه در کنار عقل نظری لازم است، تا انسان به تقوا برسد.
شناخت دین از تدین جداست. شناخت دین یعنی یادگیری احکام شریعت، اما تدین عمل کردن و امتثال اوامر الهی است.
⬅️ وظیفه ما به عنوان شیعیان واقعی این است که احکام دین، تفسیر و کلام اهل بیت را بیاموزیم و خود بدان عمل کرده و این علم را به دیگران نیز آموزش بدهیم.
🔷 امام صادق علیه السلام به فضیل فرمودند : أ تَجلِسونَ و تُحَدِّثونَ ؟ قالَ : نَعَم جُعِلتُ فِداكَ . قالَ : إنَّ تلكَ المَجالِسَ اُحِبُّها ، فأحْيوا أمْرَنا يا فُضيلُ ، فَرَحِمَ اللّه ُ مَن أحْيا أمْرَنا...
آيا با هم مى نشينيد و گفتگو مى كنيد؟ عرض كرد : آرى ، فدايت شوم. فرمود: من اين مجالس را دوست دارم. اى فضيل ! راه ما را زنده نگه داريد. رحمت خدا بر آن كه امر ما را زنده بدارد.
⏺ گریه، زیارت، روضه تماماً مقدمه است، تا قلب مردم برای شنیدن کلام اهل بیت نرم شود. ما باید با بیان کلام اهل بیت علم و اعتقاد مردم را بالا ببریم.
ایشان در ادامه بیان فضایل خانم به مقام شفاعت ایشان اشاره کردند:
🔷 امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَکَّهُ وَ لِرَسُولِهِ حَرَماً وَ هُوَ الْمَدِینَهُ وَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ حَرَماً وَ هُوَ الْکُوفَهُ وَ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ قُمُّ وَ سَتُدْفَنُ فِیهِ امْرَأَهٌ مِنْ وُلْدِی تُسَمَّى فَاطِمَهَ مَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّهُ؛
خدا را حرمی است و آن مکه است، پیامبر را حرمی است و آن مدینه است، امیرالمومنین را حرمی است و آن کوفه است و برای ما حرمی است و آن قم است و در آن خانمی از فرزندان من به نام فاطمه دفن خواهد شد، هر که او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می شود.
🔸شفاعت یعنی قدرت، عظمت، جلالت. به شفاعت ایشان همه شیعیان وارد بهشت میشوند.
⬅️ یکی از شباهتهای خانم فاطمه معصومه به حضرت زهرا علیها السلام در همین مقام شفاعت است. با این تفاوت که👈 حضرت صدیقه تمام عالمیان را شفاعت میکنند؛ اما خانم فاطمه معصومه شفاعت شیعیان را به عهده دارند.
شفاعت بی بی به دلیل شأن والایی است که خداوند به ایشان عطا کرده است.
❓❓سوال شأن حضرت معصومه چیست؟
در زیارت ایشان میخوانیم «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه فان لک شانا من الشأن.»
⬅️در عبارت «شأنا من الشأن» معنای بسیار فاخری نهادینه شده است که مفهوم آن را از عبارت (و الجاه العظیم و الشان الکبیر و الشفاعه المقبوله) در زیارت جامعه کبیره میتوان درک کرد.
👈یعنی همان گوشهای از شأن ولایت کبری کلیه که به ائمه معصومین علیهمالسلام عطا شده به شما نیز داده شده است.
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
برگرفته از تفاسیر وزین تسنیم، المیزان، نمونه و نور
┄┅••🌸✻🌸••┅
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
بسم الله الرحمن الرحیم
┄┅•🍃🌸🍃┄┅•
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#بخش_دوم
#بیستودوم_اردیبهشت
❓❓سوال: با توجه به کلام امام رضا علیه السلام«من زارها عارفا بحقّها فله الجنّه» حق حضرت معصومه(س) چیست؟
در این روایت امام رضا علیه السلام فرمودند: هر کس حضرت معصومه (س) را با معرفت به حق ایشان زیارت کند، بهشت بر او واجب میشود.
👈 تفاوت علم و معرفت:
علم اکتسابی است، با تحصیل دانش و اندیشیدن حاصل میشود. اما معرفت اکتسابی نیست. هر فردی باید معرفت را در درون خود ایجاد کند. در واقع علم راه فهمیدن را یاد میدهد و انسان باید با کمک عقل نظری و عقل عملی معرفت را در درون خود ایجاد کند.
⬅️در زیارت جامعه میخوانیم «الحق معکم و فیکم و منکم و الیکم» حق همیشه با شماست و در وجود شما میباشد. شما منشأ حق در همه عالم هستید و حق به سوی شما باز میگردد.
⬅️اهل بیت معدن حق و مستحق این حقند. حق حضرت معصومه این است که مقام ایشان را از مقام اهل بیت علیهم السلام پایینتر و از مقام دیگران بالاتر بدانیم
از لحاظ قلبی باید بدانیم خدا با اهل بیت و اهل بیت علیهم السلام با مردم تفاوت دارند.
⬅️ائمه معصومین فرمودند از فضایل ما بگویید و مناقب ما را بشمارید، به شرط اینکه از مرز عبودیت ما را خارج نکنید و به مرز ربوبیت نیز ما را وارد نکنید. در واقع سر بیان تکبیرهایی که قبل از زیارت جامعه گفته میشود برای این است، که انسان از خدای تعالی غافل نشود و به این نکته توجه کند که تمام این فضائل و مقامات که به اهل بیت علیهم السلام عطا شده از جانب خداوند متعال می باشد.
❓❓سوال : حضرت معصومه (س) چگونه به این مقام رسیدند؟
✍ آنچه که دانستند و فهمیدند به آن عمل کردند. یعنی عقل نظری و عقل عملی هر دو را به کار بستند.
👌ما نیز به عنوان پیروان ایشان باید اولاً کسب علم کرده، معارف و عقاید حقه، اخلاق و احکام دین را بشناسیم، سپس به آنچه میدانیم عمل کنیم.
❓❓سوال عوامل و موانع حق چیست؟
آن چه واقعیت و ثبات داشته باشد حق است و هر آنچه پوچ باشد، مانند کف روی آب باطل است.
⬅️عوامل حق:
۱. شناخت اهل بیت با خواندن کلام و احادیث آن بزرگواران و کسب اطلاعات کافی
۲. امداد و فیوضات الهی: خداوند امدادهای خود را به هر کس که زمینه قبول این فیوضات را داشته باشد عطا میکند.
🔷 وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ...
ﻭﻟﻲ ﺧﺪﺍ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺷﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻫﺎﻳﺘﺎﻥ ﺑﻴﺎﺭﺍﺳﺖ .(٧/حجرات)
⬅️موانع حق:
۱.بی اطلاعی از معیارهای معتبر و صحیح حق ۲.اغراض شخصی و هواهای نفسانی.
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
برگرفته از تفاسیر وزین تسنیم، المیزان، نمونه و نور
┄┅••🌸✻🌸••┅
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
بسم الله الرحمن الرحیم
┄┅•🍃🌸🍃┄┅•
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#بخش_سوم
#بیستودوم_اردیبهشت
آیه ۸ حج
وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُّنِير.
❇️موضوع: مجادله به باطل
❓❓ با توجه به تکرار جمله ﻭ «ﻣِﻦَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱِ ﻣَﻦْ ﻳُﺠﺎﺩِﻝُ ﻓِﻰ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺑِﻐَﻴْﺮِ ﻋِﻠْﻢٍ» در آیه ۳ و ۸ چه تفاوتی بین این دو آیه وجود دارد؟
✍ﺟﻤﻠﻪ" ﻭ ﻣِﻦَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱِ ﻣَﻦْ ﻳُﺠﺎﺩِﻝُ ﻓِﻰ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺑِﻐَﻴْﺮِ ﻋِﻠْﻢٍ" ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺁﻳﻪ ﻗﺒﻞ ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻭم ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ.
ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﻣﻔﺴﺮﺍﻥ ﻓﺮﻕ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﻪ ۳ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻭ ﺑﻴﺨﺒﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ .
⬅️ﺟﻤﻠﻪ" ﻟِﻴُﻀِﻞَّ ﻋَﻦْ ﺳَﺒِﻴﻞِ ﺍﻟﻠَّﻪِ" ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺿﻠﺎﻝ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﺮﻳﻨﻪ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ، ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﻳَﺘَّﺒِﻊُ ﻛُﻞَّ ﺷَﻴْﻄﺎﻥٍ ﻣَﺮِﻳﺪٍ ﺩﺭ ﺁﻳﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻨﺘﺮ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ.
❓❓سوال: ﻓﺮﻕ ﻣﻴﺎﻥ" ﻋﻠﻢ" ﻭ" ﻫﺪﻯ" ﻭ" ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻨﻴﺮ" ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﻔﺴﺮﺍﻥ ﺑﺤﺜﻬﺎﻳﻰ در این زمینه ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ" ﻋﻠﻢ" ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺪﻟﺎﻟﺎﺕ ﻋﻘﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ" ﻫﺪﻯ" ﺑﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ، ﻭ" ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻨﻴﺮ" ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ.
آیه ۹
ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ
❇️ موضوع: علت انحراف رهبران ضلالت
⬅️رهبران گمراهی ﺑﺎ ﺗﻜﺒﺮ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺩﻟﺎﺋﻞ ﺭﻭﺷﻦ ﻋﻘﻠﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺯﻧﺪ" (ﺛﺎﻧِﻰَ ﻋِﻄْﻔِﻪِ ﻟِﻴُﻀِﻞَّ ﻋَﻦْ ﺳَﺒِﻴﻞِ ﺍﻟﻠَّﻪِ).
⬅️" ﺛﺎﻧﻰ" ﺍﺯ ﻣﺎﺩﻩ" ﺛﻨﻰ" ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﭘﻴﭽﻴﺪﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ" ﻋﻄﻒ" ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﭘﻬﻠﻮ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻥ ﭘﻬﻠﻮ ﻛﻨﺎﻳﻪ ﺍﺯ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ.
⬅️ﺟﻤﻠﻪ" ﻟﻴﻀﻞ" ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻫﺪﻑ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻭ ﺭﻭﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ، ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺮﺩم ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺘﻬﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﻭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﮔﺮﺩﺩ، ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺣﻖ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
⬅️ﻛﻴﻔﺮ ﺷﺪﻳﺪ رهبران کفر:
۱. ﺑﻬﺮﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺳﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﺑﺪﺑﺨﺘﻰ ﺍﺳت (ﻟَﻪُ ﻓِﻰ ﺍﻟﺪُّﻧْﻴﺎ ﺧِﺰْﻯٌ)
۲. ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻋﺬﺍﺏ ﺳﻮﺯﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﭼﺸﺎﻧﻴﻢ" ( ﻭَ ﻧُﺬِﻳﻘُﻪُ ﻳَﻮْمَ ﺍﻟْﻘِﻴﺎﻣَﺔِ ﻋَﺬﺍﺏَ ﺍﻟْﺤَﺮِﻳﻖِ).
آیه ۱۰ /حج
ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ يَدَاكَ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيد
❇️موضوع: نفی جبر و اثبات عدالت
⬅️این آیه در مقام نفی و اثبات است:
👈ﻣﺬﻫﺐ ﺟﺒﺮﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﻧﻔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ: ﺍﻳﻦ مجازات ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ" (ﺫﻟِﻚَ ﺑِﻤﺎ ﻗَﺪَّﻣَﺖْ ﻳَﺪﺍﻙَ)
جبریون معتقدند که انسان در کارهای خود مجبور است و هیچ اراده و اختیاری از خود ندارد. آنها تمام اعمال و کردار انسان را به خدا نسبت میدهند.
👈ﺍﺻﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺧﺪﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ: ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ. أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ.
❓❓ در عبارت «أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ»به کار بردن صیغه مبالغه «ظلّام» به چه معناست؟
✍ ظلّام صیغه مبالغه به معنی بسیار ظلم کننده است، مسلماً خداوند مطلقاً ظلم نمیکند، نه بسیار و نه کم و انتخاب این تعبیر در اینجا ممکن است اشاره به این باشد که: مجازات بدون دلیل از سوی خداوند بزرگ همیشه مصداق ظلم بسیار است.
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
برگرفته از تفاسیر وزین تسنیم، المیزان، نمونه و نور
┄┅••🌸✻🌸••┅
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
بسم الله الرحمن الرحیم
#تفسیر
#استاد_آلمرتضی
#سوره_حج
#بخش_اول
#بیستونهم_اردیبهشت
❇️ گروهبندی مردم از نظر اعتقاد به خدا:
آیات ۳،۸ ، ۱۱سوره مبارکه حج اشاره به سه گروه مختلف دارد:
⬅️۱- گروه تابعان گمراه : و مِن َ النّاسِ مَن یُجادِلُ فِی اللهِ بِغَیر علمٍ وَ یتبِع کل شیطانٍ مَرید. (3/حج)
گروهی که گرفتار تعصبات قوم و قبیلگی شده و از روی تقلید و تعصب و هواپرستی به مجادله درباره خدا پرداختند و از شیطان مرید پیروی کردند. امروزه نیز گاه فرزند و اموال و ... بسان بت سنگی انسان را از صراط مستقیم دور می کند ، چنین کسی هوای نفس را خدای خویش قرار میدهد و درزمره (من اتخذ الهه هواه) قرار می گیرد.
⬅️۲- گروه متبوعان :
وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ،(۸/حج)
رهبران گمراه کننده ای که گرفتار هوای نفس شدند و مردم را به گمراهی می کشانند. (لیُضِلَّ عن سبیل الله)
👈تاکید به علم در این دو آیه بیانگر این مطلب است که:
انسان باید عالمانه و محققانه زندگی کند. به گونه ای که هم پیرویاش از دیگران برهانی و بر اساس آموزههای هدایتی و معارف قرآن کریم باشد و هم دعوت او از دیگران در جهت پیری از وی، از روی برهان و علم باشد.
⬅️۳- افراد ضعیف الایمان (و مِن الناس مَن یَعبُدُ اللهَ علی حرفٌ.....) (۱۱/ حج)
🔸نکته
👈گاه تکرار آیات در قرآن به جهت تأکید مضمون آیه است. مانند آیه (فَبِأیِّ آلاءِ رَبِّکُما تکَذِّبان) تکرار این آیه در سوره به این دلیل است که با بیان نعمتهای خداوند، عظمت خدای تعالی را تکذیب نکنند.
👈 گاه این تکرار برای تقسیم بندی گروه خاصی است. مانند آیات ۳،۸،۱۱ سوره مبارکه حج.
شرح آیه ۱۱حج:
وَمِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ذَٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِين
⬅️این آیه وصف گروهی است که خدا را تنها با زبان می پرستند، اما ایمان قلبیشان بسیار سطحی و ضعیف است. (وَ مِنَ النّاسِ یَعبُدُ اللهَ عَلی حَرفٍ)
✍تعبیر«عَلی حَرفٍ» به دو معنا اشاره دارد:
⬅️ ۱- ممکن است اشاره به این باشد که: ایمان آنها بیشتر بر زبانشان جاری است، و در قلبشان جز نور بسیار کمرنگی از ایمان نتابیده است.
ایمان تنها لقلقه زبانشان است و عبادتشان تنها ظاهری است نه حقیقی و باطنی.
🔷امام حسین علیه السلام : النَّاسُ عَبِيدُ الدُّنْيَا ، وَ الدِّينُ لَعِقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ ، يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ ، فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّيَّانُون
«مردم بنده دنیایند و دین بر زبانشان میچرخد و تا وقتی زندگیهاشان بر محور دین بگردد، در پی آنند، امّا وقتی به وسیلۀ «بلا» آزموده شوند، دینداران اندک میشوند.
👈دیّان: صیغه مبالغه است و اشاره به انسانهای قوی الایمان و ثابت القدمی دارد که مشکلات و بلاها آنها را دچار تزلزل نمی کند، و در راه یاری دین خدا نه متوقف شده و نه به عقب برمیگردند.
⬅️یکی از علائم مؤمنان واقعی اصطناع معروف است. یعنی خود به دنبال حل مشکلات بندگان خدا می روند و مانند طبیب دواری هستند که به دنبال بیماران می رود.
🔷رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَن رَأى مِنكُم مُنكَرا فَلْيُغَيِّرْهُ بِيَدِهِ ، فإن لَم يَستَطِعْ فبِلِسانِهِ ، فإن لَم يَستَطِعْ فبِقَلبِهِ و ذلكَ أضعَفُ الإيمانِ؛ هر يك از شما منكرى را ديد بايد با دست خود آن را تغيير دهد. اگر نتوانست، با زبانش تغيير دهد (اعتراض كند) و باز اگر نتوانست، در قلبش آن را انكار كند و اين ضعيف ترين مرحله ايمان است.
🔷 امام علی علیه السلام : «الناس ثلاثة فعالم ربانی و متعلم علی سبیل نجاة و همج رعاع» مردم سه دسته اند: یک دسته علمای ربانی، دسته دوم متعلمان هستند، دسته سوم همج رعاع: از نور علم پرتوی نگرفته اند (جاهل) و به پایگاه محکمی هم تکیه ندارند، انسانهاى سرگردان، بىارزش، کسانی که با مختصر وزش بادی تکان می خورند، از هر شایعه و سخن نابجایى متابعت مى کنند.
👈در واقع یکی از ویژگیهای منتظران واقعی این است که فعالانه عمل کنند نه منفعلانه . باید حرکت جهادی داشته باشند ، و تنها به اشک و روضه برای ائمه بسنده نکند. بلکه ظرفیت وجودی خویش را با ابتلائاتی که در مسیر زندگیشان قرار می گیرند بالا برده و لحظه ای از حرکت نایستند.
🌠🌠🌠🌠🌠🌠
برگرفته از تفاسیر وزین تسنیم، المیزان، نمونه و نور
┄┅••🌸✻🌸••┅
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin