#هنرمندان_کلات_نادری حال هوای بیات ترک تکنواز : مجتبی بهشی موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۳ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

خوشه ئتماق(خوشه چینی)

#فولکلور،ائل بیلیمی،دانش عامه #آیینها ورسمها #قونشوپایو،کوه سهم،نذر،وقف کلمه ی #قونشوپایو به معنی سهم و قسمت همسایه می باشد و آن رسمی بسیار،زیبا و پسندیده بود که از قدیم الایام درحمام قلعه و ایسیق سو،انجام می داده اند. در این رسم زیبا، هر کسی که تولیدات دامی یا کشاورزی و باغی داشت سعی می کرد سهمی برای بستگان و همسایگان خود، در نظر بگیرد و هدیه کند که این عمل را، #پایلاماق(یاربخش)"می گفتند. در این رسم اگر کسی زراعتی از قبیل خربزه هندوانه داشت یا تولیدات باغی مانند سیب، گلابی، زردآلو، گردو، خیار و ... یا تولیدات دامی از قبیل ققه نق(آغوزپخته)، دئله مه(فله)، مسکه و ... داشت برای همسایه هایی که از آن نوع محصول نداشتند، بخصوص همسایگانی که بضاعت مالی کمتری داشتند مقداری هدیه می کردند. ازحسنات این رسم همان بس که بچه هیچ همسایه ای،از نداشتن و نخوردن آن نوع محصول،حسرت به دل نمی ماند ضمن آنکه نوعی کمک آبرومندانه برای افراد کم بضاعت هم بود بدون آنکه احساس حقارت کنند زیرا آن را، هدیه می پنداشتند نه کمک و امداد. لذا نه تنها با افتخار، می پذیرفتند بلکه گاهی اگر"قونشوپایو"داده نمی شد به زبان هم می آوردند و گلایه می کردند که از قلم افتاده اند. همچنین باغداران، شاخه ای از درختان میوه خود از قبیل گردو، زردآلو و ...  را که در کنار باغ و جنب ممرعام قرار داشت جمع آوری،نمی کردند تا رهگذران و کودکان،از آن بهره مند شوند یا اینکه میوه درختان را،صد در صد جمع نمی کردند در اصطلاح به #قوش_و_قارقا نگه می داشتند تا کسانی که نیازمند هستند آنها،را جمع آوری نمایند این عمل را، #خوشه_ئتماق(خوشه چینی) می گفتند در درو زراعت نیز، چنین رفتاری را داشتند یعنی صاحب زراعت جهت منتفع شدن کسانی که محتاج بوده و از مزارع درو شده خوشه چینی می نمودند عمداً قسمتی از زراعت را،درو نمی کردند یا از خوشه ها به زمین می ریختندتا خوشه چینها آنها را،بچیننداین نوع درو کردن زراعت را #لمشت_اورماق(بد درو کردن)می گفتند تا ازحس تحقیر افراد در عمدی بودن نحوه درو بکاهند و حرمتشان کاملاً حفظ شود. سحرگه رهروی، در سر زمینی همی گفت: این معما با قرینی ثوابت باشد  ای  دارای خرمن! اگررحمی کنی برخوشه چینی                                "حافظ"   علاوه برآن،کشاورزان پس از جدا کردن ذکات محصول خود،مقداری گندم یا جو را،هم برای سادات فقیر، در نظرمی گرفتند که #کوه_سهم گفته می شد عین همین کار را، باغداران در برداشت محصول گردو، انجام می دادند و سهمی برای سادات، در نظر می گرفتند. امروزه نیز،این رسم،قدری کم رنگ تر،کماکان ادامه دارد وانجام می گیرد. افراد متمکن علاوه بر"قونشوپایو" گاهی محصول زمین زراعتی،درختان میوه بویژه گردو را، وقف میکردند همچنین دامی را یا شیر دامهایشان را، #نذر می نمودند تا به مصرف، مستمندان برسد.در وقف زمین و درختان، علاوه بر جهت های عام المنفعه ی آنها، درختان گردو را، با عنوان #وقف_رهگذر می کاشتند تا هرکس که از این نوع محصول ندارد یا غریبه ای که رهگذر است مورد استفاده قرار دهد. ازجمله این درختان پربرکت،درخت گردوی تنومندی،درجنب حسینیه (بسیج) حمام قلعه بود که توسط مرحوم حاج رمضانعلی رحمانی کاشته و وقف شده بود. رهگذران، نزدیک به یک قرن بود که از آن بهره مند می شدند اما متاسفانه در سالهای اخیر، شاخه های آن براثر بیماری خشک شد تا سرانجام درسال گذشته تنه ی آن را نیز، بریدند. به جهت انجام چنین رسمهای زیبایی، توسط درگذشتگانمان درمسیرحمام قلعه وایسیق سو،به درختان وقفی متعددی برمی خوریم که نوع وقفشان مخصوص بزرگداشت مراسمهای ایام محرم،با عنوان #وقف_سیدالشهدا"می باشند. درگذشته همه ساله محصولات این درختان را، جمع آوری می نمودند و درمراسمهای ماه محرم به مصرف می رساندند اما امروزه این درختان را،به اجاره می دهند و عایدی حاصل از آن را، به موادغذایی تبدیل می نمایند و در ایام ماه محرم،عزاداران سیدالشهدا"ع" را،اطعام می نمایند. سلام و درود خدا،برگذشتگان نیک اندیش ما باد! که چنین رسمهای زیبایی را،به یادگار گذاشته اند و بندگان خدا را، از برکات آن به فیض می رسانده اند! "مشک جهان،گر همه عطار داشت وقف   خط    غالیه فامت،   کنم" ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۴ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

آهنگ همسایه جان خواننده:محمد کوهرخی موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۴ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

مراسم زیبای #آلماآتماق درحمام قلعه کلیپی از مراسم آلماآتماق درجشن عروسی آقای رضا ابراهیمی در فروردین ماه سال ۱۴۰۰خورشیدی آشیقهای مراسم جناب آقای کربلایی احمد علیزاده و شادروان حسینعلی لشکری موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۵ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

#فولکلور،ائل بیلیمی،دانش عامه #آلماآتماق(نارزنون) مراسم زیبای #آلماآتماق،یکی از رسومات عروسی های ترکان در سراسر کشور می باشد این رسم که یکی از جالب ترین مراسمات عروسی های حمام قلعه است از قدیم الایام در جشن های عروسی،متداول بوده است هم اکنون نیز، انجام می گیرد در این مراسم داماد را،بر اسبی آراسته و تزیین شده سوار می کردند و به همراه ارادتمندان داماد و ساقدوشان که درلهجه ی حمام قلعه #قارداشلیق گفته می شود و همگی اسب سوار بودند برای اسب دوانی به خارج از روستا می فرستادند سپس برای آوردن عروس به محل #آلماآتماق_نارآتماق (نارزدن)، به خانه ی پدرعروس می رفتند. عروس را که قبلا ً بزکچی آراسته و آماده کرده بود پدرش برکمر او نان می بست و از زیر قرآن عبور می دادکه البته هر دو از نعمات خداوندی  #نان نماد برکت در زندگی و #قرآن نماد دین باوری و خداجویی می باشد. سپس از خانه بیرون آورده برایش آرزوی سپیدبختی و خوشبختی می کرد آنگاه دو نفر از محارم عروس به غیر از پدر مانند: برادر عمو یا دایی از دستان عروس می گرفتند و او را بر اسب سوار می کردندابتدا به محل #آلماآتماق می آوردند سپس تاخانه ی عروس و داماد همراهی می نمودند. هنگام بردن عروس,معمولاً #آینه_ای را به نشانه روشنایی و صداقت در زندگی در پیش روی او می گرفتند و پسربچه ای را، بر ترک عروس سوارمی کردند.زیرامعتقد بودند که فرزند اولش پسرخواهدشد این کار شاید ریشه در یک باوری اجتماعی داشته باشد که مرد مظهر امنیت خانواده می باشدلذااگر فرزند اول پسر،باشد می تواند تا حدودی فقدان پدر را،جبران کند و جای خالی پدر را،برای دیگر اعضای خانواده پر نماید.هنوز هم درجامعه سنتی ما،کم و بیش به برادر بزرگتر،جایگاه بالاتری قائل می شوند. سپس کسی #بایداق(افسار)اسب عروس را،دردست می گرفت به همراه ساز و دهل آشیقها و آواز #ئیرخوانان,به محل #آلماآتماق می آمدند پس ازآن به داماد پیغام می رساندند که عروس درمحل "آلماآتماق"حاضرشده است تا او نیز ملحق شود لذا داماد به همراه دوستان اسب سوارش به محل نارزدن می آمدند. با از راه رسیدن داماد کسی #بایداق اسبش رامی گرفت و جهت مناسب بودن فاصله بین عروس داماد برای #آلماآتماق_نارآتماق ازطرف عروس ندا می دادند قدری داماد نزدیکتر بیاید که چندقدمی اسب داماد راجلوتر می کشیدند این باراز طرف داماد می گفتند عروس قدری جلوتر بیاید متقابلاً اسب عروس را,قدری جلوتر می بردند چندین بار این کار را انجام می دادند تا به فاصله مناسب می رسیدند برای اینکه داماد بتواند انارش را به راحتی بردامن یار بزند نزدیک کردن گام به گام عروس و داماد به یکدیگر،هم دارای فلسفه ای بود و آن عبارت بود از این که به زوجین جوان عملاً بیاموزند تادر زندگی نیز،این گونه باشند یعنی برای اداره یک زندگی ایده آل، هریک از آنان باید پیش قدم شود منتظرآن نباشد که در هر حال طرف مقابل پاپیش بگذارد زیرا ارتباط مودت آمیز وهمراه با محبت زوجین،دوطرفه است. سپس اقدام به اجرای مراسم #آلماآتماق می کردند مراسمی که قرار است داماد تعدادی از نعمات خداوندی را که هر کدام نماد وسمبلی از آرزوهاست و زوجین امید آن دارند تا خداوند در زندگی مشترکشان بر آنان ارزانی بدارد.بر دامن یار بزند این نعمات از قدیم الایام شامل موارد ذیل می شد: #تخم_مرغ که سمبل زایش و آفرینش می باشد.اولین برکت بود. #سیب که نماد زیبایی، طراوت و سلامتی است. #انار که سمبل شادی، نشاط و زایش می باشد. #قند که نشانه ی شیرینی در زندگی می باشد.آخرین برکت متبرکی بود که به سمت آرزومندان پرتاب می شد قند مذکور همان قسمت از سر"کله قند" در مراسم شیرینی خوران بود که عروس خانم برای چنین روزی نگه داشته بود. #یادآوری:وجود هفت قلم از برکات و نعمات خداوندی در اجرای این مراسم شامل موارد ذیل می باشد: ا-قرآن، ۲-نان، ۳-آینه، ۴- تخم مرغ، ۵-سیب، ۶-انار، ۷-قند این نعمات، یادآور هفت قلم از برکات در #برکت_سفره_سی می باشد.که به آن در زبان فارسی سفره هفت سین می گویند. در انجام مراسم، فردی که مسؤول سبد میوه ها بود آنها را با ترتیب خاصی به دست داماد می داد تا از روی سرعروس,به جمع مشتاقانی که منتظر بودند بابت تبرک ازسیب و انارها بگیرند پرتاب می کرد. علاقه مندان با شادی وصف ناپذیری اقدام به گرفتن نعمات پرتاب شده می نمودند. #توجه:امروزه برخی دیگر از میوه ها مانند پرتقال را،به سبد برکات افزوده اند که البته به نظر می رسد قبل از آنکه نماد و سمبل چیزی باشدبابت تزیین و بالا بردن تنوع میوه ها و مفصل تر اجرا شدن مراسم، صورت می گیرد که قدمت و اصالت چندانی ندارد. ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۵ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

آهنگ دام دورانا قوربان آلما آتانا قوربان خواننده:داود آمره موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۵ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

شاباشی دادن درعروسیهای حمام قلعه

#فولکلور،ائل بیلیمی،دانش عامه #رسمها و آیینها #شاباشی دادن یکی از رسم های رایج درمراسم های عروسی #شاباشی دادن است که تقریباً درسراسر کشور،درمیان همه ی اقوام و خورده فرهنگ ها،به صورت و انحا مختلف انجام می گیرد و آن عبارت از عمدتاً مبلغی پول است که اهدا کننده درهنگام رقصیدن داماد، به وی اهدا می نماید این رقص نیز،درجهت ایجاد فضایی شاد و خاطره انگیز و افتخار دادن به مهمانانی است که به دعوت وی،در مراسم حضور یافته اند. مسلماً وقتی داماد به مهمانان خود چنین افتخاری را، می دهدآنان نیز، صرفاً تماشاگر نخواهند بود متقابلاً با نثار هدیه ای بر فضای عروسی،شادی مضاعف خواهندبخشید. این رسم از قدیم الایام درعروسی های حمام قلعه نیز،انجام می شداما یک صورت ویژه داشت که نسبت به دیگر روش های اهدا شاباش،از امتیازات بهتری برخوردار بود و آن یکی دیگر از جلوه های ویژه فرهنگی حمام قلعه محسوب می شود.این نحوه شاباش دادن را،#هوادار می گفتند هنوزهم در مراسم ها انجام می گیرد اما امروزه به مراسم رقص عروس محدود شده است. درمراسم شاباشی دادن هرکسی با توجه به وسع ومیزان ارادت خود به داماد،مبلغی اهدا می کرد وبا #آداب_خاصی  توسط شاباش کش ها،درجمع حضار اعلام می شد یعنی دونفر شاباش کش یکی هدیه را می گرفت و جملاتی دعاگونه بیان می کرد دیگری حرف هایش را،تایید می نمود گویا #آمین می گفت مثلاً می گفت: #ای_هوادار دیگری جواب می داد #کیم_بولسین آنگاه نام اهدا کننده را، می گفت، #فلانی_بولسین دومی درجواب می گفت: #ساغ_بولسین سپس می گفت: #هممشه_بئله_توی_بولسین! دیگری می گفت: #قوی_بولسون! اولی بارها و بارها از این قبیل جملات را بر زبان می راند مانند: آتی اوره ی بولسین! سفره سی میدانده بولسین و مالئ و دولتئ چاشگین بولسون و ... که دیگری درجواب همه ی آنها می گفت: #قوی_بولسین! اولی درپایان می گفت: #اوینایانی کورکن بولسون یا گلین بولسون! سپس مبلغ پول را اعلام می کرد و همگی#شبوش می گفتند مثلاًبئش تومن شبوش. درسالهای اخیر،اشکال دیگری از شاباشی دادن رایج شد که در آن مبلغ شاباشی را، یادداشت می کردند بخصوص از زمان رایج شدن فیلمبرداری درمجالس عروسی،به طور کلی شیوه های مختلفی از شاباشی دادن، رایج گردید یکی یکی اسکناس دادن به دست داماد،یا ریختن یکجا اسکناس برسرداماد توسط افراد مختلف، از جمله ی آن ها است اجرای مختلف شیوه های شاباشی دادن که گاهی هم دریک مجلس به چند روش توسط افراد مختلف انجام می شود یک حالت شترگاو پلنگی ای را،از اجرای این مراسم بوجود آورده است که هم کلی از وقت مجلس را،به خود اختصاص می دهد و هم فلسفه اصلی و حقیقت فرهنگی اولیه آن را،به دست فراموشی سپرده است. بنده توفیق داشتم بعد یک دوره طولانی پساکرونا  درسال جاری در سه چهارمجلس عروسی حمام قلعه گی های مقیم مشهد حضور داشته باشم متاسفانه مشاهده نمودم درهمه ی آن مجالس،مراسم شاباشی داماد، کل مجلس را،تحت الشعاع قرارداده و در مواردی به حاشیه کشیده است. برای برون رفت از چنین وضعی پیشنهاد می شود به همان #هوادار خودمان برگردیم درست است که انجام هوادار به روش گذشته زمان بر است و امروزه حداقل در تالارهای مشهد قابل انجام نیست اما می توانیم بروز کرده آن را،به اجرا در آوریم یعنی درحینی که داماد درحال افتخار دادن است ارادتمندان به شاباش کش ها مراجعه وهدیه خودرا به آنها،بدهند تا کل مبلغ یکجا به نام مهمانان ارادتمند با روش هوادار،به دامادهدیه شود این پیشنهاد اگر مورد اقبال،قرارگیرد مزایای ذیل بر آن مترتب است. ۱-یک رسم قدیمی وسنتی ما که جز،فرهنگ اصیل مان است احیا می شود. ۲-در وقت و زمان مجلس صرفه جویی شده واز اطاله خسته کننده آن جلوگیری می شود. ۳-از هرج و مرج،شلوغی وبرخی رفتارهایی که موجب به حاشیه کشیده شدن اصل مجلس می شودجلوگیری به عمل می آید. ۴-چنانچه یادداشت کردن مبالغ هدیه اهمیت داشته باشدبه راحتی قابل انجام است. ۵-اصول بهداشتی نیز،رعایت می شود یعنی از روبوسی های بی رویه دامادگرفته تا پول به دهان داماد دادن تا ریخته شدن اسکناس ها بر روی زمین و زیر پای حاضران درصحنه و ... جلوگیری می شود. #یادآوری:باتوجه به اینکه شاباشی دراصل نوعی هدیه به عروس و داماد می باشد بنابه نظر مراجع عظام تقلید اگردرقبال رقص باشد اشکال شرعی دارد باید توجه داشته باشیم که  در رسم سنتی #هوادار تا حد زیادی رعایت موازین شرعی می شود اولاً اویونهای سنتی معادل رقص در زبان فارسی نمی باشند نوعی بازی هستند لذا به سبب نبودن کلمه معادل برای #اویون در زبان فارسی،در بیان مطلب به ناچاراز کلمه رقص استفاده می شودثانیاً در اجرای مراسم حریمها، تقریباً از هرلحاظ حفظ می گردد. ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۶ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

آهنگ نوستالوژیک شادوماد خواننده: اسماعیل ستارزاده موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۶ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

‏دعای باران

اهدایی آقای قربانعلی کوهستانی به مسجد امام رضا "ع" حمام قلعه،در ازای هزینه مراسم ترحیم بابت یادبود جوان ناکام،شادروان #محمد_جواد_کوهستانی #سنت_شکنی پسندیده یا ناپسند؟

#فولکلور،ائل بیلیمی،دانش عامه #سنت_شکنی پسندیده یا ناپسند؟ مسلماًهمه آداب ورسوم،درابتدای پیدایش،دارای فلسفه ای بوده،بامنطقی پشتیبانی شده وبااقبال عمومی مواجه بوده اندامابه مرورزمان برخی به قوت خودباقی مانده اندبعضی منسوخ شده اندبرخی ازفلسفه خوددورگشته اندفلسفه اصلی بسیاری نیز،به فراموشی سپرده شده فقط به عنوان یک عادت اجتماعی باقی مانده اند. بگذریم ازاینکه فلسفه اولیه اصلاًدرست بوده است یانه؟قدرمسلم آن است که شرایط #زمان_ومکان ازفاکتورهایی هستندکه درادامه یافتن یاازبین رفتن رسمی،تاثیربسزاداردیعنی ممکن است انجام یک رسمی درگذشته مناسب ومنطقی بوده است امااکنون مناسبتی نداردوباعقل ومنطق پشتیبانی نمی شودلذا بهتراست رهاشده وبه فراموشی سپرده شود. بطور کلی جزدرامور وحیانی اعتقادی وبرخی احکام دینی که فوق بشری انددردیگراموراجتماعی،انجام هرنوع رفتاری بایددارای فلسفه بوده وبا منطق همراه باشدلذاجزسنتهای الهی همه آداب ورسوم هم قابل تغییرمی باشندهم،باتوجه به آنچه گفته شدمنسوخ شدن برخی ازآنهااجتناب ناپذیر است لذادرمواردی سنت شکنی نه تنهانکوهیده نیست بلکه بسیار #ستوده نیز،می باشد. حال نگاهی به اجتماعی که درآن زندگی می کنیم بیندازیم آیامیتوان ادعاکردهمه آنچه را که ازگذشته بعنوان رسم باقی مانده باتوجه به شرایط زمانی ومکانی که مادرآن قرارگرفته ایم درستند ومناسب حال ماست؟ یابرعکس هرآنچه ازگذشته رسم شده نامناسب ونادرست است وپایبندی برآنهانشانه واپسگرایی وعقب ماندگی است؟ باکمی دقت وتعمق،درمی یابیم که بسیاری ازرسومات درگذشته چقدر #کاربردی،دقیق وحساب شده بوده اندضمن آنکه درگذشته کارایی خودرانشان داده انددرحال حاضر نیزبسیارکارآمدندودرحل مشکلات ومعضلات اجتماعی،گره گشایندبرعکس برخی ازرسومات،باتوجه به عواملی که پیشتریادآورشدیم مسئله سازبوده،نه تنهاگرهی را،نمی گشایندبلکه مشکلات وبعضاً معضلاتی هم به بارمی آورندیاحداقل باشرایطی که امروزدرآن واقع شده ایم تناسب ندارند. قطعاً رسوماتی که موجب،اخوت وبرادری،بهبود روابط اجتماعی وخانوادگی،مودت میان زوجین،تحکیم خانواده،تربیت صحیح فرزندان،احترام به ذوی الحقوق و احترام متقابل به آحادجامعه ومواردی ازاین قبیل منجرشودسنتی ماندگارند.این گونه رسومات نه تنهابایداز بین نروند بلکه بایستی به ترویج آنهانیز،همت گماشت. #منسوخ_شدن رسوماتی که ازاساس فلسفه درستی نداشته اندیاباشرایط فعلی مامناسبتی ندارنداجتناب ناپذیراست برخی رسومات نیز،دارای فلسفه ای نیکوست لکن نحوه اجرا،با زمان،مکان وحال فعلی مناسبتی نداردلازم است که اینگونه ازرسمهارا،بروزوباشرایط فعلی متناسب سازی کردبرای رسمهایی که امروزه اجرای آنهانه تنها،مشکلی را،حل نمی کنندبلکه دردسرسازنیزشده اندبایستی تدبیری اندیشیدیابایدمنسوخ گردندیا بروز،شوندتاقابلیت اجراداشته باشند. همه ما می دانیم مشکلات اقتصادیی که بسیاری ازخانوارها،با آن دست به گریبانند اجرای برخی ازاین رسومات را،تحت تاثیرقرارداده است.مهریه های سنگین،برگزاری مجالس عروسی ومجالس عزای لاکچری،برگزاری مهمانیها،اعیادوجشنها،حتی هیئات مذهبی باخرجهای سنگین،بعضی ازسفرهای زیارتی و سیاحتی که براثر چشم وهمچشمی صورت می گیردو ... ازجمله رسوماتی هستندکه ازفلسفه اصلی خود دورشده اندبرخی دیگر نیز،نیازبه بروزرسانی دارندتاهم اجرایی باشندوهم اثرمثبت فرهنگی خودرا،برجا بگذارند. به عنوان مثال درجهت ترویج سنت حسنه #ازدواج، مهریه که هم امری دینی و هم عرفی است.یقیناً دارای فلسفه ای نیکوست اما اجرای آن باعقدوقراردادهای امروزی باثبت صدهاوهزارها سکه عندالمطالبه،نه تنها موجب ترویج این سنت الهی نمی شودبلکه بطور کلی آن را،به تعطیلی می کشاندحال هزینه های گزاف مراسمات مختلف عروسی،مسکن ودیگر مخارج سنگین زندگی را هم به آن بیفزاییدتانتیجه معلوم شودکه چرا ازدواج چندانی صورت نمی پذیرد؟ باتوجه به این شرایط،نقش وتصمیم گیریهای مناسب ارگانهای متولی و حامی درفراهم ساختن بستر برای ترویج ازدواج،بسیارمهم است.همه ماباخبر شده ایم که مبلغ وام ازدواج تا سقف پانصدمیلیون تومان افزایش یافته است امامتاسفانه نیازمندان واقعی هیچگاه نخواهند توانست این وام را،دریافت کنندزیراازقدم اول برای پیداکردن ضامن مشکل جدی دارندتاپرداخت اقساط،تامشکلاتی که با واگذاری وام به دیگری بوجودخواهدآمد. بایک حساب سرانگشتی می توان به بانکهای محترم پیشنهاد کردپانصدمیلیون را،به کارآفرینان بخش تولید تسهیلات بدهند ودرقبالش،سودحاصل ازآن را به زوجین #بلاعوض هدیه نمایند. #هزینه_مراسمات_عزا رانیزمی توان مانندنمونه های بالا،درجهت امورخیریه وعام المنفعه،خرج نمودتاهم از فشاری که بردوش صاحب عزاست کاسته شودهم ازهزینه،استفاده بهینه صورت گیردامری که فقط باخواست واراده جمعی،قابل انجام است. ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۷ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

آهنگ سنت شکن خواننده:افشین آذری موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۷ https://t.me/hammamghalehhttps://eitaa.com/moozehmajazi

♦️دعای طلب باران در روستای «جیغه» شهرستان هریس 🔹چومچه خاتون، سنتی برای طلب باران از خداوند است که در برخی مناطق آذربایجان شرقی از جمله شهرستان هریس اجرا می‌شود. 🔹در آغاز مراسم چومچه خاتون، یکی از زنان خوش نام روستا، قاشق بزرگ چوبی که به زبان محلی، چومچه نامیده می‌شود در دست می‌گیرد، آن هم در حالی که بچه‌های زیر ۱۰ سال روستا، دنبال او به راه افتاده اند. 🔹خاتون، در خانه‌ها را یکی یکی می‌زند و وقتی صاحب خانه، در را باز کرد، این چهار بیتی را می‌خواند: «چومچه خاتون نه ایستر، الله دان یاغیش ایستر، الی قولی خمیرده، بیرجه قاشیق سو ایستر» 🔹صاحب خانه هم که معمولا زن خانه است، مقداری آب درون قاشق چوبی او می‌ریزد و چومچه خاتون هم، آن را از روی سرش، به طرف آسمان پرتاب می‌کند. 🔹آب به سر و روی بچه‌های همراهش می‌ریزد و آن‌ها با آهنگ مخصوص و زدن دو سنگ به هم که در دست دارند، این ۶ بیت را می‌خوانند: «چاخ داشی چاخماخ داشی، یاندی اورییم باشی، پیر داغینین بولودی، کاسیبلارین اومودی، الله بیر یاغیش گوندر، آرپا بوغدا قورودی» #اخبار_آذربایجان‌شرقی در فضای مجازی👇 @azarbaijan_sharghi موزه مجازی حمام قلعه https://t.me/hammamghaleh

. #فولکلور،ائل بیلیمی,دانش عامه #آیینها و رسمها #چومچه_گلین,درحمام قلعه *آیین باران خواهی این آیین از قدیم الایام درمیان،کلیه اقوام ایرانی بخصوص،عشایر و کشاورزان،به شکل وانحاء مختلف انجام می گرفته است هنوز هم کماکان انجام می پذیرد.از خواندن نماز برای طلب باران گرفته تا زدن دهل و سرنا در فراز کوه ها تا پخش کردن نذری آش،شیربرنج و دیگرموادغذایی تا اجرای مراسم #چومچه_گلین که تقریباً در میان تمام عشایر ترک کشور،رایج می باشد. ازگذشته های دور درحمام قلعه رسم بود هرگاه خشک سالی می شد مردم حمام قلعه بخصوص عشایر,در طلب باران از خداوند بزرگ، مراسمی را با عنوان #چومچه_گلین برگزار می کردند در این مراسم خانم ها,عروسکی را,با پیچاندن پارچه به سر ملاقه ای,درست می کردند سپس ظرفی از انبان,کیسه وامثالهم را,به همراه برداشته عروسک(چومچه گلین) را,دردست می گرفتند به همراه کودکان به راه می افتادند و با خواندن اشعاری مانند:الله الله,الله بیزه یاغیش بئه =یاغیش یاغیش,یاغیش یاغیش,یاغیش بئه و چومچه گلین نه ایستر؟ خودایدن یاغیش ایستر و ... به در خانه های مردم می رفتند نذوراتی را,برای پختن آش نذری جمع آوری می کردند آنان نیز ,عمدتاً,حبوبات وغلات اهدا می کردند زیرا می دانستند که آش مراسم چمچه گلین است.عشایر در مله ها نیز، با جمع آوری شیر و پختن شیر برنج نذری اقدام به این مراسم می نمودند. قبلاً در مراسم سیزده بدر,در پختن #یارمه_لی_آش اشاره کردیم که گاهی مراسم سیزده بدر به مراسم #چومچه_گلین در طلب باران تبدیل می شد. پس از پختن آش یا شیر برنج,مردم روستا به همراه عالم محل,به صورت دسته جمعی,به پای درختان نظر کرده وعشایر نیز,بر چشمه سارها, در دل طبیعت می رفتند و با صرف آش نذری یا شیر برنج,به دعا می پرداختند و از درگاه خداوند بزرگ طلب باران می کردند. سپس یکی از افراد را, که دیگران به پاکدامنی وبی آلایشی وی اعتقاد داشتند #چومچه ساخته و دسته جمعی با کف دستان خود بر روی آن,آب می پاشیدند به گونه ای که سرتا پایش خیس می شد گو اینکه از زیر رگبار باران بیرون آمده است.اتفاقاً,باران نیز می بارید. بدین ترتیب روزی سراسر از انرژی مثبت و مفرح را,پشت سر می گذاشتند و سپاسگزار خداوند باریتعالی بودند که باران را,فرستاده است. #یادآوری: وجه تسمیه ی این مراسم همان،ملاقه یا قاشق چوبی بود که با پیچاندن پارچه به شکل عروسک درست کرده بودند. درزبان ترکی به ملاقه #چومچه گفته می شود.ایضاً همان گونه که جلوتر اشاره شددر اجرای این مراسم، به کسی که با ریختن آب توسط دیگران،خیس می شد.نیز،#چومچه_شده می گفتند. ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۹ https://t.me/hammamghaleh

آهنگ الله بده تو باران خواننده؛ خوافی موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۹ https://t.me/hammamghaleh

بایاتی خوانی در مراسم حنابندان آقای محمد نظریان نوجوان بایاتی خوان: آقای محمدرضا کوهستانی موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

#فولکلور،ائل بیلیمی،دانش عامه #آیینهاورسمها #خئنه_یاخماق(حنابندان) حنابندان یکی ازرسومات دیرینه ایرانیان،از جمله مردم شهرستان کلات وروستاهای آن ازقبیل حمام قلعه بوده است که ازقدیم الایام درمراسمات عروسی،انجام می گرفته است گذشتگان ما،براین باوربوده اندکه حناماده ای بهشتی وسمبل شادی وکامروایی است.لذادرآخرین شبی که عروس خانه پدرش بودبردستان عروس ودامادحنامی گذاشتند البته در سالهای اخیر بخصوص درشهرها به خاطر برگزاری مراسم درتالارهاکه بامحدودیت زمانی،مواجه بودندیک روزجلوتربرگزار می شد. حنارادرخانه داماد می خیساندندکه درحمام قلعه #خئنه_یوقورماق گفته می شد.آنگاه،بنا به سلایق مختلف درمجمعه ای،تزیین کرده باتشریفاتی خاص که باساز آشیقها،رایحه سپنج و کف زدن حضار همراه بودابتدا به محل استقرارداماد می بردندوپس ازگذاشتن حنادردستان وی او را بادوستان نزدیکش که عمدتاًبه عنوان #سرپایی آماده به خدمت دراجرای مراسم عروسی بودندتنها می گذاشتندتاباتهیه وصرف #پئی_شام،شب را به صبح برسانند. اکنون پاسی ازشب گذشته بود با همان شیوه و آداب به خانه پدر عروس رفته در دستان عروس حنا می گذاشتند این مرحله ازاجرای مراسم را #خئنه_یاخماق_خئنه_قویماق می گفتند. درمراسم حنابندان که یکی از زیباترین ودیدنی ترین مراسمها درعروسیهای حمام قلعه بود فردی باتجربه باآدابی خاص بردستان داماد حنامی گذاشت.آشیقها می نواختند وجوانان بایاتی هایی را،می خواندند وحاضران،همراه ریتم سازندگان وخوانندگان دست می زدند.این نوع بایاتی خوانی راکه درمراسم حنابندان خوانده می شود #آقام_حنا می گفتند. درآداب حناگذاشتن ابتدادرکف دست دامادشکلاتی را،می نهادند داماد در مشت خود نگه می داشت آنگاه مشتش را،به بالای پیشانی اش می بردند تاپسر بچه ای آن را،بر داردباردیگرحنارادرکف دستش می گذاشتند تا آن را، پسربچه برداردپس ازآن ابتدا برانگشتان وکف دستان سپس برانگشتان و کف پاهای دامادحنا می گذاشتندودرنهایت برای خشک شدن حناآردجوبررویش می ریختند وروی آن را،با دستمالهای مخصوصی می بستندتاپاسی ازشب که دستان دامادرنگ بگیردآن وقت اقدام به شستن دست دامادمی کردند. حنای اضافی را،برای حضار دور می گرفتندتابرای تیمن بر دستان خود بزنند همچنین مقداری ازحنارا،به همراه شیرینی برای مهمانانی که از راه دور آمده بود می گذاشتند. بعد ازحنابندان داماد،به خانه عروس می رفتندوعین همین مراسم را،برای عروس اجرا می نمودندکه البته دردهه های اخیر،برای صرفه جویی دروقت ومختصر کردن مراسم گاهی عروس دامادرا،دریک محل همزمان حنامی بستند.بخصوص کسانی که ساکن شهرهای بزرگ بودندوحنابندان را،در تالارها برگزار می نمودند. اکنون پاسی ازنیمه های شب گذشته بودبسیاری ازافراد به خانه هایشان رفته بودند.اماجوانان ارادتمند و سرپاییهایی که کمر به خدمت بسته بودند شب را،نمی خوابیدند و در کنار داماد می ماندندحال برای تجدید انرژی ازداماد درخواست غذای"پئی شام"می کردند.داماد هم با کمال افتخار وخرسندی دستور پخت غذای پئی شام را،می داداین غذادربسیاری ازمواقع دل وجگر گوسفندانی بودکه درروزعروسی درجلو داماد به هنگام حمام رفتن،یا درجلو مهمانان عزیزی که ازراه دورآمده بودندذبح شده بودامادرمواردی نیز،باتوجه به توان مالی دامادخروسی یابزغاله ای را،ذبح می کردند و بارمی گذاشتند. با آماده شدن پئی شام وصرف آن شب به پایان می رسیدکه جشن عروسی وارد مرحله بعدمی شد. #یادآوری:مردم حمام قلعه،حنا گذاشتن بر دستان فرزندان خود، یعنی عروس و داماد را، #مراد می دانندحتی اگر مراسم عروسی به صورت رسمی هم انجام نگیردیعنی ماه عسل،سفر به مکه وعتبات عالیات باشدحتماً مراسم حنابندان را،ولو مختصر برگزار خواهندکرد. از دیگر جلوه های جالب توجه حنا بندان می توان،حناگذاشتن بر دستان پسربچه هایی دانست که موسم ختنه سورانشان فرارسیده با برگزاری مراسمی شبیه عروسی اقدام به حنابندان می نمایند.مانند داماد برتخت می نشانندبر دستانش حنامی گذارند و بایاتی می خوانند.و درباره پسربچه ها اصطلاح #کیچی_کورکن را،به کار می گیرند. از دیگر جلوه های فرهنگی این مراسم در حمام قلعه،می توان  به حنا گذاشتن در دستان سربازان و رزمندگان بخصوص در زمان جنگ تحمیلی، دانست که درمقطعی ازتاریخ کشورمان به وقوع پیوست.این کارنیز،براساس همان باورواعتقادی صورت می گرفت که حناگذاشتن بردستان جوانانشان را،مرادوآرزو می دانستندیعنی چنانچه فیض عظیم شهادت نصیب فرزندشان،می شدمرادپدرومادربرآورده شده باشد.پای بندی به این اعتقاد به حدی است که اگرپدرمادری ازرفتارفرزندش عاصی شده باشد بخواهد نفرینی نثارش کند می گوید #گئتکی_الین_حناگوءرمسین یعنی بروکه دستت حنا نبیندمنظورازاین سخن همان نامرادی وناکامی وجوانمرگی است. ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

ماهنی: حنابندان(فارسی ترکی) اوخویان:شادروان رسول محمدیان موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi

نمونه ای از ایونهای ۱-یاقاچکی(چوب بازی) درحمام قلعه ۲-ایشتددره ی،اایشدات دالای، ایشتادهالای در یکی از کشورهای همسایه https://t.me/hammamghaleh