🗓️ یکشنبه 11 آذر 1403 🔅 وَاِذ اَخَذنا ميثاقَكُم لا تَسفِكونَ دِمآءَكُم وَلا تُخرِجونَ اَنفُسَكُم مِن دِيارِكُم ثُمَّ اَقرَرتُم وَاَنتُم تَشهَدونَ (بقره/84) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ نکات لغوی-ادبی 2️⃣ اشاره روایی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ معرفی نسخه

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/84) لا تَسفِكونَ: نريزيد. دِمآءَ: خون‌ها، 📝 جمع دم. دِيارِكُم: خانه‌هايتان، 📝 جمع دار. کلمه «ديار» به معنای شهر و سرزمین هم هست که در اینجا به معنای شهر و سرزمين به کار نرفته است. اَقرَرتُم: [اين پيمان را] پذيرفتيد 📝 «اقرار» در زبان عربی لزوما درباره پذيرش اتهام به کار نمی‌رود. وَاَنتُم تَشهَدونَ: در حالی‌که -به گرفتن اين پيمان- گواهی می‌داديد. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص42 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #اشاره_روایی (بقره/84) ❇️ عَنِ العَسکَرِیّ (ع): قالَ رَسولُ اللهِ (ص) لَمّا نَزَلَت «وَاِذ اَخَذنا میثاقَکُم لا تَسفِکونَ دِماءَکُم» الآیَةُ فِی الیَهودِ اَیِ الَّذینَ نَقَضوا عَهدَ اللهِ وَکَذَّبوا رُسُلَ اللهِ وَقَتَلوا اَولِیاءَ اللهِ اَفَلا اُنَبِّئُکُم بِمَن یُضاهیهِم مِن یَهودِ هٰذِهِ الاُمَّةِ؟ قالوا: بَلیٰ یا رَسولَ اللهِ. قالَ: قَومٌ مِن اُمَّتی یَنتَحِلونَ اَنَّهُم مِن اَهلِ مِلَّتی یَقتُلونَ اَفاضِلَ ذُرِّیَّتی وَاَطایِبَ اَرومَتی وَیُبَدِّلونَ شَریعَتی وَسُنَّتی وَیَقتُلونَ وَلَدَیَّ الحَسَنَ وَالحُسَینَ کَما قَتَلَ اَسلافُ الیَهودِ زَکَرِیّا وَیَحییٰ. ❇️ امام عسکری (ع): رسول‌خدا (ص) هنگام نزول آیه «زمانی (را یاد كنید) كه از شما پیمان گرفتیم كه خون همدیگر را نریزید» فرمود: آنان یهودیانی هستند که پیمان خدا را شکسته، پیامبرانش را انکار کرده و اولیاء او را به قتل رساندند. آیا می‌خواهید شما را از یهودیان این امّت که با آنها یکسان هستند باخبر سازم؟ عرض کردند: بله ای رسول خدا. فرمود: گروهی از امّت من ادّعا می‌کنند که اهل ملّت من هستند. آنها شایستگان خاندان من و پاکان نسل مرا به قتل می‌رسانند و شریعت و سنّت مرا دگرگون می‌کنند و نوه‌های من حسن و حسین را می‌کشند؛ همان‌گونه که در اجداد یهودیان، زکریّا و یحیی را کشتند. 🔸منبع: برهان، ج1، ص268 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذ اَخَذنا ميثاقَكُم لا تَسفِكونَ دِمآءَكُم وَلا تُخرِجونَ اَنفُسَكُم مِن دِيارِكُم ثُمَّ اَقرَرتُم وَاَنتُم تَشهَدونَ (بقره/84) زمانی (را یاد کنید) که از شما پیمان گرفتیم که خون همدیگر را نریزید و یکدیگر را از سرزمین‌تان بیرون نکنید. پس (به این پیمان) اقرار کردید و شما (یهودیانِ زمان نزول قرآن، به آن پیمان الهی و اقرار پیشینیان‌تان) گواهی می‌دهید. ✅ عوامل شکست ملت‌ها: 1️⃣ شکست ملت‌ها، نتیجه به هم خوردن #همبستگی آنان و پدید آمدن کشمکش‌ها و جنگ‌های داخلی است. ملتی که در برابر هم صف‌آرایی کنند و سنگ #تفرقه در میان خود اندازند و به جای کمک به یکدیگر، به جان هم افتند و در پی تصرف اموال و سرزمین‌های هم برآیند و برای ریختن خون یکدیگر آستین بالا زنند دیر یا زود #نابود می‌شوند. چنین ملتی، کشورش #ویران می‌شود و افرادش #بیچاره و بدبخت می‌‎شوند. 2️⃣ پیامبر گرامی اسلام در خصوص کینه فرمودند: #مرض امت‌های قبل در شما نفوذ کرده است؛ #حسد و #دشمنی که تراشنده است؛ البته نه تراشنده موی؛ بلکه تراشنده دین. به خدایی که جان محمد در کف اوست، به #بهشت نمی‌روید تا #مؤمن شوید و مؤمن نمی‌شوید تا یکدیگر را #دوست بدارید. آیا می‌خواهید کاری را به شما بیاموزم که اگر بکنید، یکدیگر را دوست خواهید داشت؟ به همدیگر #سلام کنید. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه دانشجویان)، ص 13 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه 💢 شماره نسخه: 51go ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد ✓ خط: #کوفی تحول یافته یا سبک نوین بر اساس دسته بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 248 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 85*109 میلی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 21 سطر ✓ نشان پایان آیات: چهار نقطه مستطیل که به شکل لوزی روی هم قرار گرفته‌اند. ✓ علامت تخمیس: حرف هاء در متن و یک قندیل مذهب و طلایی با نوار لاجورد در حاشیه ✓ علامت تعشیر: یک دایره طلایی‌رنگ در متن و یک شمسه زرین در حاشیه که در میان آن، کلمه عشر رسم شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از علائم خلیل بن احمد ❇️ استفاده از یک دایره قرمز رنگ برای نشان دادن مواضع وقف ✅ نام و تعداد آیات سوره در یک قاب مستطیل و مذهب نوشته شده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ دوشنبه 12 آذر 1403 🔅 ثُمَّ اَنتُم هٰٓؤُلآءِ تَقتُلونَ اَنفُسَكُم وَتُخرِجونَ فَريقًا مِنكُم مِن دِيارِهِم تَظٰهَرونَ عَلَيهِم بِالاِثمِ وَالعُدوانِ وَاِن يَأتوكُم اُسٰریٰ تُفٰدوهُم وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيكُم اِخراجُهُم اَفَتُؤمِنونَ بِبَعضِ الكِتٰبِ وَتَكفُرونَ بِبَعضٍ فَما جَزآءُ مَن يَفعَلُ ذٰلِكَ مِنكُم اِلّا خِزیٌ فِی الحَيوٰةِ الدُّنيا وَيَومَ القِيٰمَةِ يُرَدّونَ اِلیٰٓ اَشَدِّ العَذابِ وَمَا اللهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعمَلونَ (بقره/85) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ نکات لغوی-ادبی 2️⃣ اشاره روایی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/85) ثُمَّ: با اين همه... اَنتُم هٰٓؤُلآءِ: شماها، اين شماها تَظٰهَرونَ عَلَيهِم: [در حالی‌که] يکديگر را عليه آنان کمک می‌دهيد، عليه آنان پشتيبان يکديگر می‌شويد. 📝 در اصل، «تَتَظاهَرونَ» بوده؛ جمله حاليه است. الاِثمِ: گناه، کار زشتی که استحقاق ملامت و مذمّت دارد. العُدوانِ: ظلم، افراط در ظلم يَأتوکُم: بيايند به نزد شما. اُسٰریٰ: اسيران؛ 📝 اُسٰریٰ حال است، يعنی در حالی‌که در دست دشمن اسير هستند، آنها را نزد شما بياورند و آنها از شما کمک بخواهند. تُفٰدوهُم: فديه آنها را پرداخت می‌کنيد که آزاد شوند. 📝 يا از خود آنها فديه می‌گرفتيد و آزادشان می‌کرديد (در اين صورت «يَأتوکُم اُسٰریٰ» يعنی «اسير شما شوند»). وَهُوَ: در حالی‌که مطلب از اين قرار است که... فَما: پس نيست، يا پس چيست؟ الحَيوٰةِ الدُّنيا: زندگی نزديكتر و دم دست. القِيٰمَةِ: برخاستن از قبور. يُرَدّونَ: برگردانده می‌شوند. مَا اللّٰهُ بِغافِلٍ = مَا اللهُ غافِلًا: خدا غافل نیست. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص43 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #اشاره_روایی (بقره/85) ❇️ اَبی عَمرٍو الزُّبَيرِیِّ عَن اَبی عَبدِ اللهِ (ع): قُلتُ لَه اَخبِرنی عَن وُجوهِ الكُفرِ فی كِتابِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ. قالَ: اؘلكُفرُ فی كِتابِ اللهِ عَلىٰ خَمسَةِ اَوجُهٍ... وَالوَجهُ الرّابِعُ مِنَ الكُفرِ تَركُ ما اَمَرَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهٖ وَهُوَ قَولُ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ: «...‏ اَفَتُؤمِنونَ بِبَعضِ الكِتابِ وَتَكفُرونَ بِبَعضٍ فَما جَزاءُ مَن يَفعَلُ ذٰلِكَ مِنكُم» فَكَفَّرَهُم بِتَركِ ما اَمَرَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهٖ وَنَسَبَهُم اِلَى الايمانِ وَلَم يَقبَلهُ مِنهُم وَلَم يَنفَعهُم عِندَه، فَقالَ‏: «فَما جَزاءُ مَن يَفعَلُ ذٰلِكَ مِنكُم اِلّا خِزیٌ فِی الحَيوٰةِ الدُّنيا وَيَومَ القِيامَةِ يُرَدّونَ اِلیٰ اَشَدِّ العَذابِ وَمَا اللهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعمَلونَ». ❇️ ابى عمرو زبیری از امام صادق (ع): عرض کردم اقسام کفر در قرآن را برایم بیان نمایید. حضرت (ع) فرمودند: کفر در کتاب خدا بر پنج وجه است... وجه چهارم کفر، ترک آنچه خداوند به آن دستور داده و آن قول خداوند است: «... آیا به بخشی از کتاب (آسمانی تان) ایمان می‌آورید و به بخشی دیگر کافر می‌شوید؟! پس سزای کسی از شما که چنین (کاری) کند چیست؟» پس خداوند به‌خاطر ترک فرمانش آنها را کافر دانسته و نسبت ایمان به آنها داده ولی (آن ایمان را) از آنها نپذیرفته و نزد خداوند برایشان سودی ندهد. سپس فرمودند: «پس سزای کسی از شما که چنین (کاری) کند، جز خواری و رسوایی در زندگی دنیا نیست و روز قیامت (نیز) به سخت‌ترین عذاب برگردانده خواهند شد و خداوند از آنچه می‌کنید، غافل نیست». 🔸منبع: کافی، ج4، ص151 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 ... اَفَتُؤمِنونَ بِبَعضِ الكِتٰبِ وَتَكفُرونَ بِبَعضٍ فَما جَزآءُ مَن يَفعَلُ ذٰلِكَ مِنكُم اِلّا خِزیٌ فِی الحَيوٰةِ الدُّنيا وَيَومَ القِيٰمَةِ يُرَدّونَ اِلیٰٓ اَشَدِّ العَذابِ... (بقره/85) ... آیا به بخشی از (کتاب آسمانی‌تان) ایمان می‌آورید و به بخشی دیگر کافر می‌شوید؟! پس سزای کسی از شما که چنین (کاری) کند، جز خواری و رسوایی در زندگی دنیا نیست و روز قیامت (نیز) به سخت‌ترین عذاب برگردانده خواهند شد... ✅ یکی از نکات آیه این است که #اثر_ایمان و #تسلیم آنجا ظاهر می‌شود که قانونی بر ضد #منافع_شخصی انسان باشد و آدمی آن را محترم بشمارد؛ وگرنه عمل به دستورهای الهی زمانی که حافظ منافع انسان است، نه افتخار است و نه نشانه ایمان؛ ازاین‌رو همیشه می‌توان #مؤمنان را به این روش از #منافقان بازشناخت؛ زیرا مؤمنان در برابر همه قوانین الهی تسلیم‌اند و منافقان، اهل تبعیض. ✅ بسیاری از مفسران در ذیل این آیه گفته‌اند که طایفه‌های «بنی‌قریظه» و «بنی‌نضیر» که هر دو از طوایف #یهود بودند و با هم خویشاوندی نزدیکی داشتند، به دلیل منافع دنیا با یکدیگر به مخالفت برخاستند. بنی‌نضیر به طایفه «خزرج» پیوست و بنی‌قریظه به طایفه «اوس» ملحق شد که هر دو طایفه از #مشرکان مدینه بودند و در جنگ‌هایی که میان دو قبیله اوس و خزرج روی می‌داد، بنی‌قریظه و بنی‌نضیر نیز طایفه هم‌پیمان خود را کمک می‌کردند؛ اما هنگامی که آتش جنگ فرومی‌نشست، همه یهود جمع می‌شدند و دست‌ به‌ دست هم می‌دادند تا با پرداختن #فدیه (مالی که برای آزادی اسیر پرداخت می‌شود) اسیران خود را آزاد کنند و در این عمل، به‌ حکم قانون #تورات استناد می‌کردند؛ درحالی‌که اولاً اوس و خزرج هر دو #مشرک بودند و کمک به آنها جایز نبود و ثانیاً همان قانون که دستور فدیه دادن را داده بود، دستور خودداری از #قتل را نیز صادر کرده بود. یهود، همانند اقوام لجوج و نادان دیگر، از این اعمال ضد و نقیض فراوان داشتند. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص13 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/85) 💢 بر اساس قواعد علم رسم‌المصحف، هر سه واژه «تَظٰهَرونَ»، «اُسٰریٰ» و «تُفٰدوهُم» به #حذف_الف نگارش شده است. در اینجا شایسته است به یکی از اصول اساسی در علم #رسم_المصحف اشاره شود: ✍️ در واژگانی که دارای بیش از یک قرائت هستند، رسمی برگزیده می‌شود که #تحمل_قرائات متعدد را داشته باشد. ✅ بر همین مبنا در واژه «اُسٰریٰ» که به‌صورت «اَسری» نیز خوانده شده، وجهی برگزیده شده که تحمل هر دو قرائت را داشته باشد. ✅ همچنین در واژه «تُفٰدوهُم» که دارای قرائت «تَفدوهُم» نیز هست، بر اساس اصل مذکور، به #حذف_الف نگارش شده است. ✴️ لازم به ذکر است نگارش این سه واژه در تمامی مصاحف به #حذف_الف صورت پذیرفته، غیر از مصاحف #ترکی و برخی مصاحف قدیمی #ایرانی همچون مصحف نیریزی، که خلاف قاعده عمل کرده‌اند. ✴️ جهت آشنایی بیشتر با انواع ضبط این عبارت در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی می‌توانید به دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir/word?wid=652000&type=rasm 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 13 آذر 1403 🔅 اُولـٰٓئِكَ الَّذينَ اشتَرَوُا الحَيوٰةَ الدُّنيا بِالـٔاخِرَةِ فَلا يُخَفَّفُ عَنهُمُ العَذابُ وَلا هُم يُنصَرونَ (بقره/86) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 86 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 67go ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد ✓ نوع خط: #کوفی تحول‌یافته یا سبک نوین بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 247 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 175*273 میلی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 21 سطر ✓ نشان پایان آیات: در اصل نسخه فاقد نشان پایان آیه می‌باشد اما در دورانی متأخرتر از کتابت، یک دایره زردرنگ در بالای کلمه آخر آیه رسم شده است. ✓ علامت تخمیس: ندارد. ✓ علامت تعشیر: یک دایره منقش در حاشیه که با دو دایره بزرگتر محاط شده و روی دایره بیرونی، نقاط سبز و قرمز رسم شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: ← استفاده از نقاط مدوّر قرمزرنگ برای نشان دادن حرکات و تنوین‌ها به شیوه #ابوالاسود ← استفاده از علائم مد، تشدید، همزه و سکون به رنگ سبز و به شیوه #خلیل بن احمد ✓ نام سور و تعداد آیات: خط #کوفی و به قلم زر ❇️ استفاده از یک دایره سبزرنگ برای نشان دادن مواضع #وقف ✅ در حاشیه مصحف به #قرائات مختلف و با رموز قراء اشاره شده است. ❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن محمد در روستای #بان از آبادی‌های #ارغیان در سوم شوال سال 606 ه‍.ق کتابت کرده است. سمعانی، ارغیان را ناحیه‌ای از نواحی #نیشابور دانسته و قریه‌هایی همچون سبنج، بان و راونیر را از آبادی‌های این ولایت نام برده است. (الانساب، ج1، ص186) طبق نوشته‌ای که در پایان این مصحف آمده این کاتب پیش از این، 20 مصحف دیگر کتابت کرده و این نسخه، قرآن بیست و یکمی است که او توفیق نگارش آن را پیدا کرده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/86) اشتَرَوا: برگزیده‌اند. لا يُخَفَّفُ: سبک نمی‌شود، تخفيف داده نمی‌شود. عَنهُم: بعيد نيست «عَن»، معنای اِبعاد و دوری را در «لا يُخَفَّفُ» تضمين کرده باشد. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص44 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 اُولـٰٓئِكَ الَّذينَ اشتَرَوُا الحَيوٰةَ الدُّنيا بِالـٔاخِرَةِ فَلا يُخَفَّفُ عَنهُمُ العَذابُ وَلا هُم يُنصَرونَ (بقره/86) آنان کسانی هستند که زندگی دنیا را به بهای آخرت خریده‌اند؛ ازاین‌رو عذابشان سبک نمی‌شود و یاری نخواهند شد. ✅ چگونگی رابطه مؤمنین با دنیا: 1️⃣ خداوند در قرآن کریم بارها زندگی #دنیا را نکوهش کرده و به انسان متذکر شده که «پس مبادا زندگی دنیا شما را بفریبد» (لقمان/33). دلیل این نکوهش این است که قرآن به انسان‌ها زندگی و حیاتی وعده کرده که زندگی دنیا در مقابل آن بسیار بی‌ارزش است و نباید آن را به زندگی دنیا فروخت. خدا در آیه 38 سوره توبه درباره نسبت دنیا و آخرت می‌فرماید: «آیا به‌جای آخرت، به زندگی دنیا دل‌خوش کرده‌اید؛ (حال آنکه) زندگی دنیا در کنار آخرت فقط (چیز) اندکی است.» 2️⃣ آنجا که انسان بر سر #دوراهی دنیا و آخرت قرار می‌گیرد، اگر دنیا را برگزیند، مورد ملامت قرآن است، و الّا بهره‌گیری حلال از نعمات و لذّات دنیا، مورد نکوهش قرآن نیست؛ چنان‌که در آیه 32 سوره اعراف می‌فرماید: «بگو: چه کسی زیور(های) خدا را که برای بندگانش پدید آورده و (نیز) روزی‌های پاکیزه را حرام کرده است؟ بگو: این‌ها در زندگی دنیا برای مؤمنان (و کافران) است؛ درحالی‌که در روز قیامت، ویژه (مؤمنان) است. این‌چنین آیات (خود) را برای افرادی که (حقایق را) می‌دانند، توضیح می‌دهیم.» 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص13 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/86) 💢 «اُولـٰٓئِكَ»: تفاوت نگارش واژه «اُولـٰٓئِكَ» در مصاحف مختلف: ✍️ ضبط «واو»: - درج دایره توخالی به نشانه علامت ناخوانا، بر سر واو: ضبط #مصری - واو بدون حرکت همراه: ضبط #هندی ، #ترکی ، #ایرانی و #کم_علامت ✍️ ضبط «الف کوتاه»: - درج الف کوتاه پس از لام به همراه علامت مد بر سر آن: ضبط #مصری ، #هندی ، #ایرانی و ضبط #کم_علامت - درج الف کوتاه قبل از لام و علامت مد بر سر لام: ضبط #ترکی ✍️ ضبط «همزه»: - درج همزه و حرکت کسره زیر دندانه: ضبط #مصری و #هندی - درج همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر همزه: ضبط #ایرانی - درج همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه: ضبط #ترکی و #کم_علامت 💢 «بِالـٔاخِرَةِ»: تفاوت نگارش همزه واژه «بِالـٔاخِرَةِ» در مصاحف مختلف: - درج همزه بین لام و الف به همراه حرکت فتحه: ضبط #مصری (خط عثمان‌طه) - درج الف کوتاه بین لام و #الف_دوم : ضبط #هندی ، #ترکی و #ایرانی - درج همزه بین لام و #الف_دوم بدون حرکت همراه: ضبط #کم_علامت ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir/quran/p13?op=0&fs=0 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ چهارشنبه 14 آذر 1403 🔅 وَلَقَد ءاتَينا موسَی الكِتٰبَ وَقَفَّينا مِن بَعدِهٖ بِالرُّسُلِ وَءاتَينا عيسَی ابنَ مَريَمَ البَيِّنٰتِ وَاَيَّدنٰهُ بِروحِ القُدُسِ اَفَ‍ـكُلَّما جآءَكُم رَسولٌ بِما لا تَهویٰٓ اَنفُسُكُمُ استَكبَرتُم فَفَريقًا كَذَّبتُم وَفَريقًا تَقتُلونَ (بقره/87) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه ( تصویر مربوط به مطالب آیه 87 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 4129 ✓ محل نگهداری: کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران ✓ نوع خط: #نسخ کهن ✓ تعداد برگ‌ها: 333 برگ ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 13 سطر ✓ نشان پایان آیات: گل‌آیه زرین 5 یا 6 پر ✓ علامت تخمیس: ندارد. ✓ علامت تعشیر: ندارد، ولی در میان متن، کلمه «عشر» در انتهای آیه نوشته شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از علائم متعارف #خلیل بن احمد ✓ نام سور و تعداد آیات: هر سوره با یک مستطیل طلایی‌رنگ از سوره قبل جدا می‌شود. در آغاز هر سوره، کاتب مطابق سنتی بسیار کهن، توضیحاتی در معرفی سوره می‌آورد و در آن به شماره آیات، تعداد کلمات و حروف سوره اشاره می‌کند، سپس در پایان، روایتی در فضل قرائت سوره از پیامبر «ص» آورده می‌شود. ❇️ استفاده از رموز #سجاوندی برای نشان‌دادن مواضع وقف به رنگ قرمز ✅ متن قرآن از حیث رسم و هجای کلمات از قواعد علم #رسم_المصحف تبعیت نمی‌کند. ❇️ در حاشیه مصحف به #قرائات مختلف و با رموز قراء اشاره شده است. ✅ یکی از ویژگی‌های مهم این نسخه، #حواشی_تفسیری در اطراف برگه‌هاست. با توجه به تاریخ کتابت این مصحف، این توضیحات تفسیری متعلق به نیمه قرن ششم هجری است. بر اساس مقاله محقق ارجمند جناب آقای دکتر کریمی‌نیا این توضیحات تفسیری احتمالاً متعلق به ابوالرضا راوندی است. ❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن جعفر بن بنجیر در سال 583 ه‍.ق کتابت کرده است. ✴️ برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌های نسخه می‌توانید به مقاله جناب آقای دکتر کریمی‌نیا با عنوان «نسخه‌شناسی مصاحف قرآنی» شماره 8 (نسخه قرآن 4129 مجلس شورای اسلامی) مراجعه فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/87) قَفَّينا ... بِالرُّسُلِ: پيامبران را به دنبال [او] آورديم. البَيِّنٰتِ: دلائل روشن يا معجزات اَيَّدنٰهُ: نيرومند کرديم، قدرت داديم و کمک کرديم. روحِ القُدُسِ: روح قداست و پاکی، جبرئيل اَفَ‍ـكُلَّما: پس آيا هر وقت؟ جآءَكُم ... بِ‍ : آورْد برای شما. 📝 جاءَ: آمد. جاءَ ب‍ ... : آورْد. ما: چيزی را که... لا تَهویٰ: دوست نمی‌دارد. استَكبَرتُم: با عناد و تکبر، زير بار نرفتيد يا تکبر کرديد. فَريقًا: گروهی را تَقتُلونَ: می‌کشتيد (چون به اين کار راضی بودند، قتل به آنها نسبت داده شده.) يا می‌کشيد. 📝 مضارع بودن اين فعل يا برای حکايت گذشته به زبان حال است که به آن «حکايت حال ماضيه» می‌گويند يا به خاطر اين است که يهود صدر اسلام در صدد کشتن پيامبر «ص» بودند. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص44 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/87) ❇️ عَن عَلِیِّ بنِ الحُسَينِ (ع): مَجِّدُوا اللهَ فی خَمسِ كَلِماتٍ... اِذا قُلتَ سُبحانَ اللهِ وَبِحَمدِهٖ، رَفَعتَ اللهَ تَبارَكَ وَتَعالىٰ عَمّا يَقولُ العادِلونَ بِهٖ؛ فَاِذا قُلتَ لا اِلٰهَ اِلَّا اللهُ وَحدَه لا شَريكَ لَه، فَهِیَ كَلِمَةُ الاِخلاصِ الَّتی لا يَقولُها عَبدٌ اِلّا اَعتَقَهُ اللهُ مِنَ النّارِ اِلَّا المُستَكبِرينَ وَالجَبّارينَ؛ وَمَن قالَ لا حَولَ وَلا قُوَّةَ اِلّا بِاللهِ، فَوَّضَ الاَمرَ اِلَى اللهِ عَزَّ وَجَلَّ؛ وَمَن قالَ اَستَغفِرُ اللهَ وَاَتوبُ اِلَيهِ، فَلَيسَ بِمُستَكبِرٍ وَلا جَبّارٍ، اِنَّ المُستَكبِرَ الَّذی يُصِرُّ عَلَى الذَّنبِ الَّذی قَد غَلَبَه هَواهُ فيهِ وَآثَرَ دُنياهُ عَلىٰ آخِرَتِهٖ؛ وَمَن قالَ اؘلحَمدُ لِلّٰهِ، فَقَد اَدّىٰ شُكرَ كُلِّ نِعمَةٍ لِلّٰهِ عَزَّ وَجَلَّ عَلَيهِ. ❇️ امام سجاد علیه‌السلام: خدا را با پنج جمله ستايش كنيد... چون «سبحان اللّٰه وبحمده» گویى مقام خداى تبارک و تعالی را از آنچه بت‌پرستان قائلند بالاتر برده‌اى و چون «لا اله الا اللّٰه وحده لا شريك له» گویى كلمۀ اخلاص را ادا كرده‌اى، كلمه‌اى كه به‌جز گردن‌كشان و ستمگران، هيچ بنده‌اى آن را نگويد مگر آنكه خداوند از آتش دوزخ آزادش فرمايد و كسى كه بگويد «لا حول ولا قوة الّا باللّٰه» كار را به خداى عزوجل واگذار کرده است و كسى كه بگويد «استغفر اللّٰه و اتوب اليه» نه گردن‌كش است و نه ستمگر زيرا گردن‌كش كسى است كه به گناه، اصرار ورزد، كسى است كه هواى نفسش بر او چيره گشته و دنياى خود را بر آخرتش مقدم داشته باشد و كسى كه بگويد «الحمد للّٰه» از تمام نعمت‌هایى كه خداى عزوجل به‌ او عنايت فرموده سپاسگزارى كرده است. 🔸منبع: خصال، ج1، ص299 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 ... وَءاتَينا عيسَی ابنَ مَريَمَ البَيِّنٰتِ وَاَيَّدنٰهُ بِروحِ القُدُسِ... (بقره/87) به عیسی پسر مریم دلایل روشن و معجزات آشکار دادیم و او را با جبرئیل نیرومند کردیم. ✅ منظور از روح‌القُدُس کیست؟ مفسران درباره روح‌القدس، تفسیرهای گوناگون دارند. برخی گفته‌اند منظور جبرئیل است. شاهد این سخن، آیه 102 سوره مبارکه نحل است که می‌فرماید: «بگو: روح‌القدس، آن را از سوی پروردگارت نازل کرد؛ در حالی که سراسر حق است تا مؤمنان را ثابت‌قدم کند و هدایت و بشارتی برای تسلیم‌شدگان در برابر خدا باشد.» ✅ دلیل اینکه به جبرئیل روح‌القدس می‌گویند چیست؟ جنبه روحانیت در فرشتگان، موضوع روشنی است و اطلاق کلمه روح به آنها از این روست و اضافه «القُدُس» به آن، از پاکی و قداست فوق‌العاده این فرشته حکایت دارد. 🔆 #اختلاف_قرائت در این آیه شریفه: ابن کثیر «القُدس» و باقی قراء به صورت «القُدُس» خوانده‌اند. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص13 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/87) 💢 «عیسَی ابنَ مَریَمَ»: واژه «ابن» بر اساس رسم قیاسی، چنانچه بین دو اسم عَلَم قرار گیرد به #حذف_همزه وصل نوشته می‌شود، اما این کلمه در رسم‌المصحف، مطابق با شرایط مذکور و به اجماع علمای علم رسم در تمام مصاحف جهان اسلام به #اثبات_همزه وصل (الف) نوشته می‌شود، مانند: «عیسَی ابنَ مَریَمَ» همچنین اگر این کلمه (ابن) خبر واقع شود، در این صورت نیز همزه آن اثبات خواهد شد، مانند: «قالَتِ الیَهودُ عُزَیرٌ ابنُ اللهِ»، یا «قالَتِ النَّصـٰرَی المَسیحُ ابنُ اللهِ» 💢 «البَیِّنـٰتِ»: واژه «البَیِّنـٰتِ» #جمع_مؤنث سالم بوده و این دسته از کلمات به اجماع علمای #رسم_المصحف در تمام مواضعش در مصحف به #حذف_الف نوشته می‌شود. ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط این عبارت در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir/word?wid=652056&type=zabt 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 صلوات خاصه حضرت فاطمة الزهرا سلام‌الله‌علیها شهادت مظلومانه ام الائمه، حضرت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها بر همه محبین و شیعیان ایشان تسلیت باد. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🏴❤️🏴❤️🏴❤️🏴❤️🏴 سالروز درگذشت معلم با اخلاص ، متقی و فرزانه قرآن کریم ، مرحوم استاد حاج ابوالفضل علامی را تسلیت عرض می‌کنیم رحمة الله ورضوانه علیه، و اسکنه فسیح جناته بجوار موالیه محمد وآل محمد 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org

🗓️ شنبه 17 آذر 1403 🔅 وَلَمّا جآءَهُم كِتٰبٌ مِن عِندِ اللهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم وَكانوا مِن قَبلُ يَستَفتِحونَ عَلَی الَّذينَ كَفَروا فَلَمّا جآءَهُم ما عَرَفوا كَفَروا بِهٖ فَلَعنَةُ اللهِ عَلَی الكٰفِرينَ (بقره/89) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 89 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: W577 ✓ محل نگهداری: موزه والترز، آمریکا ✓ نوع خط: #نسخ ترکی (عثمانی) ✓ تعداد برگ‌ها: 304 برگ ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 سطر ✓ نشان پایان آیات: گل‌آیه زرین 6 پر ✓ علامت تخمیس: ندارد. ✓ علامت تعشیر: ندارد ولی ابتدای اجزاء با یک نقش طلایی و لاجوردی در حاشیه مشخص شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از علائم متعارف #خلیل بن احمد و به شیوه مرسوم به ضبط ترکی ✓ نام سور و تعداد آیات: هر سوره با یک مستطیل طلایی‌رنگ از سوره قبل جدا می‌شود که نام سوره و تعداد آیات آن به رنگ سفید در میان آن کتابت شده است. ❇️ استفاده از رموز #سجاوندی برای نشان‌دادن مواضع وقف به رنگ قرمز ✅ متن قرآن از حیث رسم و هجای کلمات از قواعد علم #رسم_المصحف به طور نسبی تبعیت می‌کند. ❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن مصطفی ازمیری در سال 1182 ه‍.ق کتابت کرده است. ✴️ برای دریافت تصاویر نسخه می‌توانید به نشانی زیر مراجعه کنید. https://art.thewalters.org/detail/25764/quran-14/ 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/89) لَمّا: وقتی‌که. مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم: تصديق می‌کند آنچه را [يعنی آن کتابی را که] همراه آنهاست. کانوا...يَستَفتِحونَ: طلب فتح و پيروزی می‌کردند، يا طلب ياری می‌کردند. فَلَمّا: تکرار «لَمّا» اول است. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص45 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/89) ❇️ عَنِ الرَّسولِ (ص): یَا ابنَ مَسعودٍ! مَن تَعَلَّمَ العِلمَ یُریدُ بِهِ الدُّنیا وَآثَرَ عَلَیهِ حُبَّ الدُّنیا وَزینَتَهَا استَوجَبَ سَخَطَ اللَّهِ عَلَیهِ وَکانَ فِی الدَّرکِ الاَسفَلِ مِنَ النّارِ مَعَ الیَهودِ وَالنَّصارَی الَّذینَ نَبَذوا کِتابَ اللَّهِ تَعالیٰ. قالَ اللَّهُ تَعالیٰ «فَلَمّا جاءَهُم ما عَرَفوا کَفَروا بِهٖ». ❇️ پیامبر (ص): ای پسر مسعود! اگر کسی دانش را برای دنیا بیاموزد و به واسطه آن دانش، دوستی و زینت دنیا را اختیار کند سزاوار خشم خداست و جایش در آخرین طبقه دوزخ با یهود و نصاری است؛ همانان که کتاب خدا را دور افکندند. خدای متعال فرموده: «پس هنگامی كه آنچه (اوصافش را به‌خوبی) می‌شناختند، نزدشان آمد، به آن كفر ورزیدند». 🔸منبع: مکارم الاخلاق، ص450 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَلَمّا جآءَهُم كِتٰبٌ مِن عِندِ اللهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم وَكانوا مِن قَبلُ يَستَفتِحونَ عَلَی الَّذينَ كَفَروا فَلَمّا جآءَهُم ما عَرَفوا كَفَروا بِهٖ فَلَعنَةُ اللهِ عَلَی الكٰفِرينَ (بقره/89) چون کتابی از سوی خداوند نزدشان آمد که آنچه (از تورات) را که همراه آنان بود، تصدیق می‌کرد، (آن را دروغ شمردند)؛ در حالی که پیش از آن، (از خدا) می‌خواستند که (به‌وسیله پیامبر موعود) آنان را بر کافران، پیروز کند؛ پس هنگامی که آنچه (اوصافش را به‌خوبی) می‌شناختند، نزدشان آمد، به آن کفر ورزیدند. پس لعنت خدا بر کافران باد! ✅ آگاهی یهود از ویژگی‌های پیامبر اکرم (ص): یهودیان در کتاب‌های خویش دیده بودند که هجرتگاه پیامبر آینده، بین دو کوه «عیر» و «احد» (دو طرف مدینه) خواهد بود. آنان از سرزمین خویش بیرون آمدند و پس از جست‌وجوی فراوان به مدینه رسیدند و در آنجا سکونت گزیدند و به تجارت مشغول شدند تا پیامبر اسلام (ص) ظهور کند. بعدها دو قبیله اوس و خزرج نیز در آنجا ساکن شدند. این دو قبیله هنگامی که جمعیت فراوان پیدا کردند، به اموال یهودیان تجاوز نمودند. یهودیان به آنها می‌گفتند: هنگامی که محمد (ص) مبعوث شود، شما را از سرزمین ما بیرون خواهد کرد. هنگامی که حضرت محمد (ص) مبعوث شد، اوس و خزرج که به انصار معروف شدند، به او ایمان آوردند؛ ولی یهود با این‌که ویژگی‌های او را در کتاب‌های خویش خوانده و به امید ظهور او به مدینه آمده بودند، او را انکار کردند. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص14 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/89) 💢 «فَلَعنَةُ»: واژه «لَعنَة» بر اساس اجماع علمای علم #رسم_المصحف در سراسر قرآن کریم با تاء مدوّر نگارش شده غیر از دو موضع که به صورت لَعنَت (با تاء کشیده) نوشته شده است: فَنَجعَل لَعنَتَ اللّٰهِ عَلَى الكٰذِبين‏ (آل عمران/ 61) ... اَنَّ لَعنَتَ اللّٰهِ عَلَيهِ اِن كانَ مِنَ الكٰذِبين‏ (نور/ 7) 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🏴 حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها و #قرآن 1️⃣ اِنَّما يُريدُ اللهُ لِيُذهِبَ عَنكُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَيتِ وَيُطَهِّرَكُم تَطهيرًا (احزاب/33) بر اساس روایات بسیار از شیعیان و اهل تسنن، #آیه_تطهیر در شأن اصحاب کساء نازل شده است و حضرت #فاطمه سلام الله علیها سبب نزول این آیه است. درباره این آیه، روایات متعددی وجود دارد که علمای بزرگ اسلام آن را از شخص پیامبر اکرم «ص» نقل کرده‌اند و این روایات در معروف‌ترین منابع فریقین که مورد قبول آنهاست به وفور و کثرت آمده است. این روایات همگی حاکی از آن است که مخاطبان این آیه، پیامبر اسلام، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم‌السلام هستند. 2️⃣ وَلَسَوفَ يُعطيكَ رَبُّكَ فَتَرضیٰ (ضحی/5) جابر بن عبدالله روایت کرده است که رسول خدا روزی فاطمه «س» را در منزل، مشغول آرد کردن گندم دید که حله شتر بر خود افکنده بود. فرمود: یا فاطمه! بشتاب و تلخی دنیا را به خاطر نعمتهای بهشتی بچش. به دنبال این جریان بود که آیه «وَلَسَوفَ يُعطيكَ رَبُّكَ فَتَرضیٰ» نازل شد. 3️⃣ وَيُؤثِرونَ عَلیٰٓ اَنفُسِهِم وَلَو كانَ بِهِم خَصاصَةٌ (حشر/9) در روایتی از ابن عباس نقل شده: «این آیه درباره علی، #فاطمه ، حسن و حسین علیهم‌السلام نازل شده است.» 4️⃣ ... وَ ءاتِ ذَا القُربیٰ حَقَّه ... (اسرا/26) طبق روایات شیعه و سنی، وقتی این آیه نازل شد، پیامبر اکرم «ص» فاطمه زهرا «س» را فراخواند و #فدک را به او عطا فرمود. خداوند در آیه به رسول خدا امر فرمود تا حق خویشاوند خود را بدهد و پیامبر هم طبق فرمان خداوند عزوجل به فاطمه «س» فدک را داد؛ فدکی که طبق نقل شیعه و سنی از اموال مخصوص پیامبر بود و کسی از مسلمانان در آن سهمی نداشت. 5️⃣ سوره کوثر، آیه مودت، آیه مباهله، آیه خمس و... از دیگر آیاتی هستند که به اعتقاد مفسران شیعه و سنی در مقام حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها نازل شده است. 🔸 منابع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص422؛ قرآن حکیم (ویژه دانش‌آموزان)، ص546؛ سیوطی، ج8، ص543؛ شواهد التنزیل، ج2، ص247 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹