✅ #روش‌شناسی #فقه_الحکومه: در فقه الحکومه، نصوص مبین مقاصد، کارایی سندی و دلالی دارد ▫️استاد علیدوست در نشست "فقه مقاصد با قرائت شیعی آن در کشاکش نفی و اثبات" از سلسله نشست‌های علمی مدرسه تابستانه دارالعلم: 🔹مقاصد متعلق به خدا است، نه به اهل سنت یا به یک گروهی خاص. خداوند هم نصوص مبین احکام دارد و هم نصوص مبیّن مقاصد. آیا فقیه شیعی امامی نباید به این ظرفیت توجه کند؟ برخی از اعاظم بدون اینکه تأمل کنند می‌گویند فقه مقاصد، فقه سنی است! چرا ما این ظرفیت را به آن‌ها بدهیم! 🔹برخی در بحث مقاصد به‌شرط لا هستند، بعضی هم می‌گویند مقاصد پذیرای تفاسیر مختلف است. آیا سوءاستفاده‌ می‌تواند منشأ غفلت از یک ظرفیت باشد؟ آیا در طول تاریخ از روایات و قرآن سوء استفاده نشد؟ بلکه باید ورود صورت بگیرد و ضوابط و فرق شیعی و سنی آن گفته شود. باید این نصوص را در نظر گرفت و با تراث در فقه شیعی بومی‌سازی کرد. 🔹کسی که مقاصدی فکر می‌کند هیچ‌وقت فتوا به اطلاق‌گیری منافی با مصالح و مقاصد یا فتوا به «الخراج بالضمان» نمی‌دهد. لذا معتقدم فقیه در استنباط باید به نصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند و در این صورت بسیاری از نصوص عموم، از عموم می‌افتد و بسیاری از نصوص خاص، عمومیت می‌یابد. ▫️گزارش تفصیلی: http://ijtihadnet.ir/?p=72856 @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ نشست فقه مقاصد با قرائت شیعی آن در کشاکش نفی و اثبات 🔹استاد #علیدوست ▫️ارائه شده در مدرسه تابستانه دارالعلم، مرداد ۱۴۰۲ 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ مراحل حل مسئله فقهی 🔹استاد سیدمحمدرضا #واعظی (مدرس سطوح عالی و نویسنده کتاب روش‌شناسی کاربردی اجتهاد) @y_talabegi ▫️ارائه شده در: دوره آموزشی روش‌شناسی اجتهاد موسسه امام رضا(علیه السلام)، مرداد ۱۴۰۲ @irsichannel 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ #روش‌شناسی فقه مسائل #مستحدثه: در مسائل مستحدثه بسیار نیازمند #سیره_عقلاء هستیم ▫️استاد درایتی (مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد): 🔹در مسائل نوپیدا با چند نظریه روبرو هستیم: 🔹یک نظر این است که اصلاً شریعت در این مسایل نظری ندارد که در این صورت فقه در این مسایل بی‌پاسخ خواهد بود. 🔹نظر دیگر این‌که با اصول عملیه این مسایل حل شود؛ ولی آیا در تمام این مسایل می‌شود با برائت مشکل را حل و جلب مصالح و دفع مفاسد کرد؟ بعید به نظر می‌رسد. 🔹نظر سوم این است که برای جلب مصالح و دفع مفاسد، سیره‌های عقلایی را بررسی کرده و نظر شارع را در مورد آن‌ها جویا شد و احکام شرع را به دست آورد. (مدرسه تابستانه دارالعلم، مرداد ۱۴۰۲) 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ باید در منهج استنباط برای مقاصد جایی پیدا کرد ▫️استاد #مبلغی در نشست رونمایی از کتاب تعلیل‌مداری در اجتهاد: 🔹اولین کسی که به روح‌الشریعه اشاره کرد غزالی بود. در شیعه مرحوم وحید بهبهانی مطرح کرد و قبل از ایشان فیلسوفان شریعت‌شناس مانند ملاصدرا آن را مطرح کرده‌اند. ملاصدرا می‌گوید روح الصلاه، روح الصوم و ... یعنی اسلام یک روحی دارد؛ این روح‌گرایی یک نگاه است. معتقدم هیچ‌کس به اندازه علامه طباطبایی و ملاصدرا شریعت‌شناس نیستند؛ اینها فیلسوف شریعت هستند. 🔹حال مقاصد برای همین شریعت است. مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم. اگر بگوییم که شریعت، مقاصد ندارد، حکمت خدا را مدنظر قرار نداده‌ایم. شما باید کلام را با توجه به مقصد فهم کنید. بنابراین باید برای مقاصد در منهج استنباط جایی پیدا کرد. http://ijtihadnet.ir/?p=72899 @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ مباحث روش‌شناسی اجتهاد (۱۰) 🔹استاد #مبلغی 🔹مدرسه تابستانه دارالعلم، حرم مطهر رضوی (تابستان ۱۴۰۲) @manhajah 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ مباحث روش‌شناسی اجتهاد (۱۱) 🔹استاد #مبلغی 🔹مدرسه تابستانه دارالعلم، حرم مطهر رضوی (تابستان ۱۴۰۲) @manhajah 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ بکوشید حداقل مجتهد متجزی باشید 🔹کسی که وارد حوزه علمیه شد، باید بکوشد که لااقل یک مجتهد متجزی باشد، بعد با بقیه کارها - إن‌شاءالله الرحمن - مجتهد مطلق بشود. نگویید بس است، اولین لحظه جهل طلبه این است که بگوید من فارغ‌التحصیل شدم. http://ijtihadnet.ir/?p=72988 @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ درس #خارج، باید #کارگاه آموزش #روش_اجتهاد باشد، نه جلسه #سخنرانی ▫️استاد حسن #معلمی (مدرس خارج فقه و اصول): 🔹دو روش برای آموزش مرسوم است؛ یک روش #سخنرانی است به این صورت که استاد سخنرانی می کند و به دانشجو یا طلبه اطلاعات می دهد که این روش، بدترین روش تدریس است. روش دیگر، روش #تحقیق و کنفرانس است، یعنی افراد باید مطالعه کنند، تحقیق و مباحثه کنند و بعد بیاورند خدمت استاد و ایشان نقایص کار را بگیرد. 🔹به جای اینکه ۵۰۰ نفر در یک کلاس درس خارج حاضر شوند، استاد از این ۵۰۰ نفر مصاحبه ای کند و ۳۰ تا ۴۰ نفر را گزینش کند و بعد آن را در گروه هایی تقسیم بندی کند و برای هرکدام زمانی را تعیین کند که برای تکمیل بحث خود نزد استاد بیایند. در این صورت نیاز به خواندن درس خارج در ۴۰ سال نیست، با این روش، فرد در مدت ۵ سال می تواند مجتهد بشود. 🔹حضور ۵۰۰ نفر سر یک کلاس درس خارج و یادداشت‌برداری صرف از سخنان استاد از آنها مجتهد نمی سازد، ۴۰ سال هم که بیایند سر کلاس، مجتهد نمی شوند. باید روش تدریس تغییر کند؛ امروز از کلاس ۵۰۰ نفره درس خارج، دو نفر #مجتهد بیرون می آید و این یک آفت و آسیب بزرگی است. 🔹درس خارج، #کارگاه آموزشی برای فراگیری #روش_اجتهاد است. تدریس دروس خارج ما با آفت بزرگی مواجه هستند و آن هم اینکه به خطابه و سخنرانی تبدیل شده‌اند. ▫️متن کامل مصاحبه: https://fa.shafaqna.com/news/1277908/ #کارگاه_اجتهاد #مکتب_سامرا 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ ضرورت کارگاهی شدن درس #خارج در نگاه استاد #عندلیب همدانی 🔹در حال حاضر شیوه #درس_خارج گفتن، #اشتباه است و طلبه باید آن را اصلاح کند؛ خودش عمده کار را برعهده بگیرد و با یک ذهن پر از سوال وارد درس شود و زیر نظر استاد جلو برود. 🔹درس خارج مثل تمرین #رانندگی است، شما اگر بخواهید رانندگی یاد بگیرید، باید به طور عملی پشت فرمان بنشینید و زیر نظر استاد راهنما، آموزش ببینید. اگر شخصی بگوید «من پشت فرمان نمی‌نشینم، مگر اینکه به طور کامل رانندگی را یاد گرفته باشم»،‌ این شخص هیچ‌وقت راننده نخواهد شد، چون این مهارت را به صورت #عملی تمرین نکرده است. 🔹اینکه در درس استاد بنشینم و بنویسم و سپس مباحثه و مطالعه کنم، کافی نیست، این روش #اگر هم نتیجه بدهد، بسیار دیر نتیجه می‌دهد. http://andalibhamedani.ir/posts/320151-110 #کارگاه_اجتهاد 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ انتشار #صوت‌ های دوره روش‌شناسی اجتهاد موسسه امام رضا (علیه السلام)، مردادماه ۱۴۰۲ 🔹تمامی صوت‌های دوره روش‌شناسی اجتهاد از طریق پیوند زیر قابل دریافت است: صوت‌های دورۀ روش‌شناسی اجتهاد @irsichannel 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ ربیع الاول، بهار زندگی است 🔹بعضی از اهل معرفت و سلوک معنوی معتقدند که ماه #ربیع_الاول، ربیع حیات و زندگی است؛ زیرا در این ماه، وجود مقدس پیامبر گرامی(ص) و همچنین فرزند بزرگوارش حضرت ابی‌عبدالله جعفربن‌محمدالصادق(ع) ولادت یافته‌اند و ولادت پیغمبر سرآغاز همه‌ برکاتی است که خدای متعال برای بشریت مقدر فرموده است. 💻 Farsi.Khamenei.ir 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مباحث روش‌شناسی اجتهاد (۱۲) 🔹استاد #مبلغی 🔹مدرسه تابستانه دارالعلم، حرم مطهر رضوی (تابستان ۱۴۰۲) @manhajah 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

✅ تقریری از جلسات روش‌شناسی اجتهاد استاد مبلغی در مدرسه تابستانه دارالعلم مشهد http://ijtihadnet.ir/?p=72767 @manhajah 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @ravesh_ejtehad

📹 انتشار #فیلم های دوره آموزشی روش‌شناسی اجتهاد موسسه امام رضا (علیه السلام)، مردادماه ۱۴۰۲ 🔹تمامی فیلم‌های دوره روش‌شناسی اجتهاد از طریق پیوند زیر قابل دریافت است: صفحه آپارات مؤسسه امام رضا (علیه السلام) @irsichannel 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ وبینار #روش‌شناسی فقه اجتماعی با رویکرد #فقه_هنر 🔹ارائه: حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر #میرخندان 🔹چهارشنبه ۲۹ شهریور، ساعت ۱۷ 🔹کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام: ارسال پیام به @mhd_p135 یا تماس با 09307861971 @meftahandishe_com 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ آیت‌ الله‌ جوادی‌ آملی: 🔹تسلط و تدریس خوب رسائل، كفايه و اسفار تازه اول درس خواندن است. ٩٢/١١/١٠ @swg_ehya110 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ هشت گام #حل_مسئله_فقهی 🔹استاد #الهی_خراسانی (استاد خارج فقه و اصول) 🔹 هشت گام حل مسئله فقهی عبارت است از: ۱. مسئله‌یابی ۲. نیازسنجی ۳. صورت‌بندی مسئله ۴. فرضیه شناسی یا فرضیه‌سازی ۵. ارزیابی عمومی فرضیه‌ها ۶. تحلیل و ارزیابی اطلاعات (ادله و مدارک) ۷. جمع و ترجیح ادله ۸. استوارسازی نتیجه. 🔹بعضی از بزرگان از آیات و روایات شروع می‌کنند بعد به دنبال اجماع و عقل می‌روند. اصول عملیه را هم بعضی امروزه ابتدائا به‌عنوان تأسیس اصل می‌آورند و بعضاً در آخر بحث می‌آورند، هرکدام از این روش‌ها که انجام شود باید بدانید که غیر از شیوه واقعی کار شما است. 🔹شیوه واقعی که عملاً اتفاق می‌افتد شبیه آن چیزی است که در بخش‌هایی از مکاسب یا در حلقه استفتائات یا در جلسات تحشیه عروه می‌بینید. آن‌ها وضعیت واقعی حل مسئله است. در آن‌ها جستجوی ادله واقعاً از کجا شروع می‌شود؟ واقعیت این است که از نقطه‌ای آغاز می‌شود که به تصویر ادله از نگاه شما ارتباط ندارد. ما در مرحله‌ای هستیم که از مبادی و قواعد و عمومات عبور کردیم و آن‌ها در اختیار محقق بوده است. 🔹فقها اولین کاری که می‌کنند بررسی جواهر سپس حدائق است. به این دلیل که بالاترین حجم ادله در این دو کتاب عرضه شده است. چرا حدائق؟ زیر متفاوت است. اگر جواهر نبود، مفتاح الکرامه بررسی می‌شد. وقت‌هایی که سرعت عمل نیاز دارید نسبت به استفاده از نرم‌افزار نورالدرایة غافل نشوید زیرا کار سندشناسی را حداقل بر مبنای نظرات رجالی آیت‌الله شبیری می‌توانید دسترسی پیدا کنید ... متن کامل: http://ijtihadnet.ir/?p=73165 @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ فایل #نوشتاری هشت گام حل مسئله فقهی 🔹استاد الهی‌ خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد) 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ فایل #صوتی کارگاه آموزش روش حل مسئله فقهی 🔹ارائه: استاد #الهی خراسانی 🔹هشت گام حل مسئله فقهی(سرفصل های ارائه شده): ۱. مسئله‌یابی ۲. نیازسنجی ۳. صورت‌بندی مسئله ۴. فرضیه‌شناسی/سازی ۵. ارزیابی عمومی فرضیه‌ها ۶. تحلیل و ارزیابی اطلاعات (ادله و مدارک فقهی) ۷. جمع و ترجیح ادله ۸. استوارسازی نتیجه 🔹 ۱ دی ۱۴۰۱، افتتاحیه رقابت‌های علمی‌پژوهشی نخبگانی حل مسئله فقهی @reghabatelmip 🔸روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

🔹استاد #مبلغی: اگر کسی بخواهد در مباحث روش‌شناسی اجتهاد قوی شود، بایستی چندین مرتبه «بحوث فی شرح العروة الوثقی» شهید صدر را مباحثه کند. (مدرسه تابستانه دارالعلم، تابستان ۱۴۰۲) 🔸روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ استاد محمدی قائینی: درس خارج باید کارگاهی باشد 🔹روش آموزشی سامرایی با آنچه در حوزه‌های قم و نجف مرسوم هست، تفاوت دارد؛ در این حوزه‌ها درس‌ها #استادمحور است، از ابتدا تا انتهای جلسه درسی، این استاد است که طرح بحث می‌کند، رد و اثبات می‌کند و بحث را به پیش می‌برد، نهایتاً شاگردان هم یکی دو اشکال طرح می‌کنند. 🔹اما میرزای شیرازی روش را دقیقاً بر عکس روش مرسوم بنا نهاد. روش سامرایی مجتهدپرور است و به اصطلاح امروزی‌ها در تکنولوژی‌های آموزشی این روش را روش #کارگاه ی و #شاگردمحور نامگذاری می‌کنند. 🔹 در این روش طلبه پخته می‌شود و از نقش عنصر #منفعل در بحث به عنصر #فعال تبدیل می‌شود؛ این موجب می‌شود که طلبه کم‌کم #روش_اجتهاد را عملاً فرا بگیرد. @ghaeeni #کارگاه_اجتهاد 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ نمونه‌ای از روش حل مسئله فقهی از منظر استاد #مصباحی_مقدم ▫️مسئله خلق پول در بانک‌های عامل؛ ارائه شده در مقاله چالش‌های ‏بانکداری ‏بدون ‏ربا ‏در ‏ايران 🔹۱. گام اول: موضوع‌شناسی در این گام، باید موضوع مسئله را تشخیص دهیم و ببینیم که آیا از موضوعات صرفه است یا مستنبطه؟ از آنجا که خلق پول توسط بانک‌های عامل یک عمل اقتصادی است که شارع آن را اختراع نکرده است، بنابراین این موضوع از موضوعات صرفه است و باید در آن به عرف و عقلاء رجوع کنیم. 🔹۲. گام دوم: تشخیص محمول. در این گام، باید حکم شرعی مورد نظر را تشخیص دهیم و ببینیم که آیا از احکام وضعی است یا تکلیفی؟ از آنجا که خلق پول توسط بانک‌های عامل یک عمل معاملاتی است که شارع در آن حکم خاصی نداده است، بنابراین این حکم از احکام وضعی است و باید در آن به قواعد فقهی و اصول عملی رجوع کنیم. 🔹۳. گام سوم: تشخیص نسبت بین موضوع و محمول. در این گام، باید ببینیم که آیا نسبت قضایای عقلی یا نقلی بین موضوع و محمول وجود دارد یا خیر. از آنجا که خلق پول توسط بانک‌های عامل یک عمل صرف است که شارع در آن دخالت ندارد، بنابراین نسبت قضایای عقلی بین موضوع و محمول وجود دارد و باید در آن به ادله عقلی رجوع کنیم. 🔹۴. گام چهارم: جستجو و تحقیق در ادله عقلی. در این گام، باید به دنبال دلائل عقلی باشیم که خلق پول توسط بانک‌های عامل را تأييد يا نفي كنند. با جستجو در منابع فقهی و اقتصادی، من به نتایج زیر رسیدم: - خلق پول توسط بانک‌های عامل با تغيير كيفيت پول هيچ ربطي ندارد و فقط با تغيير كميت پول همراه است. - خلق پول توسط بانک‌های عامل باعث افزایش قدرت خرید جامعه نمی‌شود، بلکه باعث منتقل شدن قدرت خرید از برخی به برخی دیگر می‌شود. - خلق پول توسط بانک‌های عامل باعث افزایش تورم و نوسانات اقتصادی می‌شود، مگر آنکه با رشد تولید همراه باشد. - خلق پول توسط بانک‌های عامل باعث افزایش بدهی دولت و بانک‌ها می‌شود، مگر آنکه با اصلاح ساختاری و نظارتی همراه باشد. 🔹۵. گام پنجم: استنباط حکم از ادله عقلی. در این گام، باید با توجه به دلائل عقلی، حکم شرعی را استنباط کنیم. با توجه به نتایج بالا، من به حکم زیر رسیدم: - خلق پول توسط بانک‌های عامل جایز است، مادامی که با رشد تولید، اصلاح ساختاری و نظارتی همراه باشد و به حقوق مالکان پول و متقاضیان وام تضرر نرساند. 🔹۶. گام ششم: جستجو و تحقیق در ادله نقلی. در این گام، باید به دنبال دلائل نقلی باشیم که خلق پول توسط بانک‌های عامل را تأييد يا نفي كنند. با جستجو در منابع فقهی و حدیثی، من به نتایج زیر رسیدم: - خلق پول توسط بانک‌های عامل مورد قبول فقهای امامیه است، مادامی که با شروط شرعی سازگار باشد. - خلق پول توسط بانک‌های عامل مورد قبول قرآن و سنت است، مادامی که با آیات و روایات مربوط به معاملات و ربا سازگار باشد. 🔹۷. گام هفتم: استنباط حکم از ادله نقلی. در این گام، باید با توجه به دلائل نقلی، حکم شرعی را استنباط کنیم. با توجه به نتایج بالا، من به حکم زیر رسیدم: - خلق پول توسط بانک‌های عامل جایز است، مادامی که با شروط شرعی سازگار باشد و به حقوق مالکان پول و متقاضیان وام تضرر نرساند. 🔹۸. گام هشتم: تطابق حکم استنباط شده از ادله عقلی و نقلی. در این گام، باید ببینیم که آیا حکم استنباط شده از ادله عقلی و نقلی با هم تطابق دارند یا خیر. در صورت تطابق، حکم قطعی است و در صورت عدم تطابق، باید به اصول عملی رجوع کنیم. با توجه به نتایج بالا، من به نتیجه زیر رسیدم: - حکم استنباط شده از ادله عقلی و نقلی با هم تطابق دارند و بنابراین حکم قطعی است. خلق پول توسط بانک‌های عامل جایز است، مادامی که با رشد تولید، اصلاح ساختاری و نظارتی همراه باشد و به حقوق مالکان پول و متقاضیان وام ضرر نرساند. @ijtihad 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ کتاب روش استنباط نظریه اقتصادی از کتاب و سنت 🔹نگارش: استاد مهدی خطیبی معرفی اثر: http://ijtihadnet.ir/?p=73560 @ijtihad 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad