فهرست کتاب درآمدی بر مکتب فقهی قم و نجف تالیف: حسین ایزدی

✅مقاله روش‌شناسی تحلیل لغت در فرایند استنباط فقهی 🔹استاد عبدالحمید #واسطی 🔹استاد در این مقاله به تشریح خرده‌فرایند دست‌یابی به معنای مفردات ادله می‌پردازند. 🔹شناخت #خرده‌فرایندهای_اجتهاد مانند روش بررسی لغت، روش بررسی دلالی، روش بررسی سندی و ... ذیل روش‌شناسی اجتهاد جای می‌گیرند. 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ کتاب #فرایند_استنباط_معنی_از_متن 🔹نویسنده: استاد احمد #میرزایی 🔹#بررسی_دلالی، یکی از #خرده‌فرایند های اجتهاد است. در کتاب فرآیند استنباط معنی از متن، نویسنده کوشیده است تا روش بررسی دلالی یک متن (فقه النص) را به صورت الگوریتمیک تشریح نماید. 🔹تفکیک قواعد #عام زبان (شامل همه زبان‌ها)، قواعد #خاص زبان (شامل زبان عربی)‌ و قواعد #اخص زبان (شامل قرآن و روایات)‌ از نوآوری‌های این تحقیق به شمار می‌رود که در مباحث الفاظ بسیاری از کتاب‌های اصولی مورد توجه قرار نگرفته است. ▫️پی‌نوشت: لینک دانلود کتاب: https://www.dinshenasi.com/787 لینک مقاله مستخرج از کتاب: https://www.dinshenasi.com/6870 #روش_بررسی_دلالی #فقه_النص #معرفی_کتاب 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅استاد #علیدوست: اشتباهات فقهی ناشی از فقدان روش‌شناسی است 🔹هیچ فقیهی نیست که اگر بخواهد به صورت دقیق فقاهت کند، از #روش‌شناسی مستغنی باشد. 🔹کم فقیهانی نداریم که در روش شناسی #روش_ثابتی_ندارند و در برخی مواقع روش #اخباریون را دنبال می کنند و در برخی مواقع خود را #اصولی نشان می دهد، در جایی تاریخ را مورد بررسی قرار دهد و در جای دیگر از تاریخ سراغی نگیرد! 🔹بزرگانی را می بینیم که اشکالاتی به طرف مقابل می گیرند که ناشی از نداشتن #روش‌شناسی است. 🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ #روش_شناسی_اجتهاد استاد سید محمدرضا #واعظی 🔹در این پژوهش مباحث ارزشمندی پیرامون #فرایندـکلان اجتهاد و #خرده‌فرایند های آن مطرح شده است. ▫️یادداشت مرتبط: فایل‌های صوتی تدریس روش‌شناسی اجتهاد استاد واعظی کانال استاد: @yaddashhayetalabegi 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ استاد جواد #مروی: با #روش‌شناسی اجتهاد، طلبه در ۶ ماه، ۸ سال جلو می‌افتد 🔹اگر طلبه #شش_ماه از وقتش را صرف #منهج‌شناسی کند و تطبیقاتی در کنارش داشته باشد، ادعا می‌کنم #هشت_سال از نظر فقهی از دیگران جلوتر است. 🔹 #تنها_راه رسیدن به رشد تفکر فقهی، منهج‌شناسی و مدل‌سازی روش فکری فقیهان بزرگ است. 🔹بنده نسبت به چند نفر از فقهای شیعه که به اعتقاد من سرسلسله تحولات فکری و فقهی بودند، #منهج‌شناسی فقهی کردم و #نتایج_بسیار_عظیمی از این کار به دست آمده است. 🔹 نسبت به دیدگاه‌های فقیهانی از جمله شیخ طوسی، ابن ادریس، علامه حلی، شهید اول، آیت‌الله #خویی، حضرت #امام_خمینی، مرحوم #بروجردی و شهید #صدر، مدل‌شناسی و منهج‌شناسی شده و مشخص گردیده که روش تفکر فقهی این اندیشمندان بر چه اساسی استوار است. نشست منهج‌شناسی فقهی از دیدگاه فقهای شیعه، مدرسه علمیه نواب مشهد (۲۳ آذر ۱۳۹۱) متن کامل: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/7/marvi https://rasanews.ir/000cyY http://ostadmarvi.ir/index.php/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/275-2019-03-29-18-13-33 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #بروجردی👇

✅ #روش‌شناسی_اجتهاد آیت الله #بروجردی 🔹ارائه: استاد حاج شیخ جواد #مروی 🔹استاد در سال ۱۳۸۹ ذیل مباحث فقهی کتاب الحج، به صورت کارگاهی در شش جلسه به تبیین منهج فقهی آیت الله بروجردی و خصوصا مبنای اصول متلقاة ایشان پرداختند. 🔹سایر جلسات را می‌توانید از اینجا (+) دانلود نمایید. با سپاس از: @salmanraoofi 🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ گلایه استاد #علیدوست از عدم توجه برخی مدرسان مکاسب به روش‌شناسی: «#اساتید باید اول #روش_شیخ_انصاری را برای طلبه توضیح دهند، این طلبه می‌خواهد ۴ - ۵ سال، بهترین دوران عمرش را با فقه شیخ زندگی کند». ▫️یادداشت مرتبط: محورهای مهم روش‌شناسی اجتهاد از منظر استاد علیدوست 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ استاد #علیدوست: #روش_شیخ_انصاری، تجمیع ظنون است 🔹روش #تجمیع_ظنون؛ یعنی مجتهد از یک سری عناصر و مؤلفه ها استفاده می‌کند که مجموعه این مؤلفه‌ها به انضمام هم، می‌تواند در استنباط نقش داشته باشد؛ ولی اگر این مؤلفه‌ها به صورت جداجدا بررسی شود، نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. 🔹 شیخ اعظم در روش اجتهاد، به مدرسه تجمیع ظنون تعلق دارد و لذا در #کتاب_مکاسب از کلمه الانصاف استفاده می‌کند. متن کامل: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/26 ▫️یادداشت مرتبط: سایر محورهای مهم روش‌شناسی اجتهاد از منظر استاد علیدوست 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ استاد #مبلغی: #بدون_روش‌شناسی اجتهاد، حوزه دچار #خسارت‌ خواهد شد 🔹 روش‌شناسی اجتهاد حركتي است که حوزه دیر یا زود باید به آن بپردازد، با این تفاوت که اگر دیر بپردازد، #خسارت‌های_بسیاری متوجه شما خواهد شد. 🔹#ضرورت_روش‌شناسی آن‌قدر #جدی_و_اساسی است که رفتن حوزه به سمت پاسخگویی جامع و کارآمد به #مسائل_معاصر، متوقف به پرداختن به روش‌شناسی اجتهاد است. 🔹اگر حوزه علمیه بخواهد تحولات مثبت و سازنده‌ای را بر پایه اجتهاد سنتی خود ایجاد کند، باید به روش‌شناسی اجتهاد توجه کند. روش‌شناسی اجتهاد می‌تواند #تحولی_بزرگ را در زمینه استحصال ظرفیت‌های دست‌ناخورده فقه ایجاد کند. ▫️متن کامل: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/28 #تحول_در_حوزه 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ #روش بررسی دلالی #شیخ_انصاری 🔹نویسنده: مجتبی گلی‌زاده (نسخه اصلاح شده) 🔹نویسنده در این مقاله که با عنوان «قواعد و قرائن احراز ظهور از منظر شیخ انصاری» در جشنواره علامه حلی سال ۹۸ حائز رتبه برتر شده است، به تشریح #فقه_النص یا #خرده‌فرایند_بررسی_دلالی شیخ انصاری پرداخته است. 🔹قرائن سیاق و وحدت سیاق از جمله روش‌های #شیخ_انصاری در بررسی دلالی آیات و روایات است. منبع: @salmanraoofi 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ مقاله اعتبارسنجی #تراکم_ظنون در فرایند استنباط 🔹نویسنده: مهدی #خطیبی #مکتب تجمیع ظنون (قم) بر خلاف مکتب تطبیق قواعد (نجف)، رویکردی تجمیعی و قرائنی به ادله دارد. در این مقاله، دکتر مهدی خطیبی استادیار موسسه امام خمینی(ره) به بررسی ابعاد این روش پرداخته و نقش این روش را در #اسلامی‌سازی_علوم_انسانی بی‌بدیل دانسته است. 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

🔹استاد عبدالحمید #واسطی به عنوان یکی از پیشگامان مبحث روش‌شناسی اجتهاد شناخته می‌شوند و رساله سطح چهار ایشان با عنوان الگوریتم اجتهاد از منابع پرارجاع در این زمینه است. جلد دوم این اثر نیز اخیرا منتشر شده است. 🔹مجموعه آثار استاد از لینک زیر قابل دریافت است: https://independent.academia.edu/AbdoihamidVaseti 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

🔹با توجه به اختلال در سرورهای ایتا و به درخواست پژوهشگران، فایل سه جلسه #روش‌شناسی_اجتهاد_آیت‌الله_خامنه‌ای با ارائه استاد احمد #مبلغی مجددا بارگذاری و تقدیم می‌شود. 🔹ضمنا تمامی فایل‌های صوتی این کانال، ان‌شاء الله به تدریج در کانال #آپارات روشنا به نشانی https://www.aparat.com/ravesh_ejtehad نیز بارگذاری خواهد شد. 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای 🔹ارائه: استاد احمد #مبلغی جلسه اول (۱۳۹۸/۹/۱۷) لینک کمکی: https://www.aparat.com/ravesh_ejtehad #اختصاصی_روشنا 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅گزارش #اختصاصی روشنا از نشست #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای (جلسه اول) 🔹در اولین نشست روش‌شناسی اجتهاد آیت الله خامنه‌ای بر اساس کتاب #غنا، استاد مبلغی به #اهمیت روش‌شناسی اجتهاد پرداخت و گفت: ما در فقه روش داریم اما روش شناسی نداریم؛ روش شناسی #فواید_بیشماری دارد و استنتاج ما را سریعتر، دقیقتر، جامع‌تر و به‌روزتر می‌کند. 🔹ایشان افزود: روش‌شناسی اجتهاد، مطالعات فقهی را #کن_فیکون می‌کند و برای برخی که دچار تحیر در درس خارج هستند و دچار خستگی درسی شده‌اند، راه برون رفت، #تمرکز_بر_روش‌شناسی است. 🔹استاد مبلغی گفت: باید روش فقیهان نیرومند مثل امام #خمینی، آیت الله #خامنه‌ای، شهید #صدر و آیت الله #خویی را بشناسیم؛ این کار، ما را جلو می‌اندازد؛ ولی اگر روش‌شناسی نداشته باشیم متوقف می‌شویم. 🔹در ادامه، ایشان به ابعاد روش‌شناسی اشاره کرد و گفت: ارکان عملیه الاستنباط ۷ بخش دارد که روش در آنها ظهور می‌یابد: ۱. فقه النص (فقه القرآن، فقه الحدیث: مضمون الحدیث/ سند الحدیث) ۲. فقه الموضوع ۳. فقه الآراء ۴. فقه اللغه ۵. فقه السیر و المرتکزات و الاعراف ۶. فقه التطبیق ۷. فقه الترتیب 🔹استاد مبلغی گفت: #فقه_الحدیث آیت الله خامنه‌ای مبتنی بر سه روش است: ✔️الف. لحن‌القول شناسی یکی از راه‌های رسیدن به لحن القول، قرائت همه روایات وارده در مسئله است (رک. ص۳۴۵ کتاب غنا) ✔️ب. بهره‌گیری از قاعده مناسبات حاکم بر سوال و جواب که شامل دو بخش است: - قاعده ناظرسازی جواب امام به انگیزه معرفتی سائل؛ مثلا اگر دقت کنیم که انگیزه سائل پرسش از یک امر بدیهی نیست، فهم ما از پاسخ امام تغییر می‌کند. - قاعده ناظرسازی جواب امام به اندیشه سائل؛ باید بدانیم که ارتکازات ذهنی سائل چه بوده است. ✔️ج. لزوم مراجعه به منبع اصلی حدیث (به جای کتب فقهی) 🔹استاد مبلغی در ادامه به #فقه_الموضوع پرداخت و گفت: آیت الله خامنه‌ای از سه روش در فقه الموضوع استفاده می‌کنند: ✔️الف. توجه به جامعه زمان صدور احادیث ✔️ب. بهره گیری از نگاه تخصصی؛ مثلا شناخت موسیقی کلاسیک و غیرکلاسیک ✔️ج. مناط شناسی مناط شناسی عمدتا در موضوعات رخ می‌دهد و سه نوع تنقیح مناط می‌توانیم داشته باشیم که نوع اول آن رایج است؛ اما دو نوع دیگر آن عمدتا در آثار آیت الله خامنه‌ای به چشم می‌خورد: - الغای خصوصیت داخلی؛ که رایج است - الغای خصوصیت خارجی؛ یعنی خصوصیت از لسان شارع نیست اما به ادبیات فقهی که رجوع می‌کنیم، می‌بینم وجود دارد، مثلا مثل طرب انگیزی و لعب و موزون بودن که این پیرایه‌های خصوصیتی باعث شده مناط واقعی از دسترس خارج شود. - تثبیت خصوصیت؛ که آیت الله خامنه‌ای خصوصیت «اضلال عن سبیل الله» را مناط حرمت غنا می دانند. ▫️پی نوشت: سایر مولفه‌ها (فقه الآراء، فقه اللغه و ...) در جلسات آتی بررسی خواهد شد. #گزارش_اختصاصی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای 🔹ارائه: استاد احمد #مبلغی جلسه دوم (۱۳۹۸/۹/۲۴) لینک کمکی: https://www.aparat.com/ravesh_ejtehad @Qom_khamenei_ir 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅گزارش #اختصاصی روشنا از نشست #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای، بر اساس کتاب #غنا (جلسه دوم) 🔹در دومین نشست روش‌شناسی حضرت آیت الله خامنه‌ای بر اساس کتاب غنا، استاد مبلغی به بیان سایر مولفه‌های هفت‌گانه روش‌شناسی اجتهاد، فقه اللغه و فقه الاقوال پرداخت. 🔹استاد مبلغی گفت: آیت الله خامنه‌ای دارای سه روش در #فقه_اللغه هستند: ☑️الف. رجوع «دقیق» به لغت ☑️ب. محصور نماندن در لغت و تمرکز بر «خاستگاه های چندگانه واژه» به منظور هم افزایی تبیینی آن؛ یعنی همزمان به خاستگاه های عرفی، لغوی، ادبی، فقهی و ... واژه توجه می کنند (رک. ص ۱۹۵ کتاب غنا)؛ اما برخی مجتهدان صرفا به لغت مراجعه می کنند و با بیان مجمل بودن لغت، قدر متیقن گیری می کنند که رهبری این روش را نمی پذیرند (رک. ص۹کتاب غنا). ☑️ج. تحلیل همزمانی واژگانی و گفتمانی توجه به ادبیات و گفتمان حدیث در روش آیت الله خامنه ای گاه باعث می شود برخی سلبی اندیشی های تحریمی مانند حرمت مطلق لهو، مورد بازاندیشی قرار گیرد . ایشان تفکیک فقه اللغه از فقه الموضوع را از باب عام بعد الخاص دانست. 🔹استاد مبلغی در ادامه به بررسی روش #فقه_الاقوال آیت الله خامنه ای پرداخت و گفت: ایشان چند روش دارند که به یک مورد آن در این جلسه اشاره می کنیم و آن «بررسی پرحوصله و کاملا اجتهادی اقوال مهم و سرنوشت‌ساز» است. ایشان افزود: نباید #اقوال_شاذ را کنار گذاشت، آیت الله خامنه‌ای، نظر شاذ مرحوم #فیض در غنا و اقوال ناظر و مفسر آن را مورد بررسی تفصیلی قرار می‌دهند و جریان فیض را گسترش می‌دهند. 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای 🔹ارائه: استاد احمد #مبلغی جلسه سوم (۱۳۹۸/۱۰/۱۱) لینک کمکی: https://www.aparat.com/ravesh_ejtehad #اختصاصی_روشنا 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅گزارش اجمالی نشست #روش‌شناسی اجتهاد آیت الله #خامنه‌ای، بر اساس کتاب #غنا (جلسه سوم) 🔹گزارش این نشست را می‌توانید در لینک ذیل مشاهده نمایید: http://ijtihadnet.ir/شاذاندیشی-خوب-نیست-ولی-شاذپژوهی-خوب-اس 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97b

✅ استاد علیدوست: بدون #روش‌شناسی_اجتهاد، متکفل استنباط #فقیه نیست 🔹به متکفل استنباط، فقیه نمی‌توان گفت مگر اینکه اولا خودش #صاحب_روش_باشد ... آیا ممکن است فقیه، فقیه باشد، ولی روش نداشته باشد و در هر بابی به روش گروه خاصی استنباط کند؟ مثلا در یک مسئله به روش مدرسه‌ای و صناعی اشاره کند و در یک مسئله روش تجمیع ظنون را برگزیند؟ یا در یک باب از نصوص خود به قواعد کلام برسد و در یک باب به همان نصوص بسنده کند؟ این می‌شود #به_هم_ریختگی_در_اجتهاد و فقاهت فاقد روش. 🔹ثانیا متکفل استنباط فقیه نیست مگر اینکه #روش‌ها_را_بشناسد، زیرا بخشی از کار یک مجتهد تتبع است و می‌خواهد متون دیگران را فهم کند. بنده اگر ندانم #شیخـاعظم متعلق به مدرسه صناعت‌محور است یا اهل تجمیع ظنون است و ندانم که چگونه قواعد را از نصوص استخراج می‌کند و ندانم که #استظهار ش از نصوص بر چه مبنایی استوار است و ... ، آیا می‌توانم متن فقهی شیخ را بفهمم؟! (مصاحبه با مجله تا اجتهاد، سال اول، پیش شماره سوم،‌ تابستان ۱۳۹۱) 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ استاد #علیدوست: با #روش‌شناسی_اجتهاد گام موفقی در عرصه اجتهاد برداشته می‌شود #فایلـصوتی نشست روش‌شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا (اسفند ۱۳۹۷) با سخنرانی استاد علیدوست 🔹استاد #علیدوست: «یکی از موضوعاتی که در حوزه کمتر به آن توجه شده بحث‌های روش‌شناسی اجتهاد است، اگر کسی دارای #روش‌شناسی در بحث اجتهاد باشد، توانسته #گام_موفقی در عرصه #اجتهاد بردارد». 🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅کتاب #دروس_تمهیدیه، نمونه روشن روش #مکتب_نجف 🔹استاد #عشایری: کتاب دروس تمهیدیه استاد ایروانی نمونه خوبی از اجتهاد طبق روش مکتب نجف است؛ باب‌های مختلف آن را با مباحث آیت الله بروجردی و محقق داماد و ... مقایسه کنید تا تفاوت دو مکتب را در روش استنباط متوجه شوید. (نشست اشتراکات و افتراقات تفقه در دو مکتب نجف و قم، ۱۳۹۹/۴/۲۰) ▫️مطالعه کتاب دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی: http://lib.eshia.ir/27840/1/0 ▫️پی‌نوشت: اصطلاح مکتب قم و نجف، جغرافیایی نیست و ناظر به روش استدلال است. مکتب قم با عنوان مکتب تجمیعی (تجمیع ظنون) و قرائنی و مکتب نجف با عنوان مکتب تطبیقی و قواعدی و صناعتی و مدرسه‌ای نیز شناخته می‌شوند. 🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604

✅ فواید #روش‌شناسی_اجتهاد از منظر استاد #شب‌زنده‌دار 🔹۱. فراهم شدن زمینه استفاده از #راهکارهای_دیگران؛ این امر مشکلات بسیاری را حل می‌کند، در آموزه‌های دینی‌مان هم داریم که اعلم الناس من جمع علم الناس الی علمه. 🔹۲. #استحکام مطالب ارائه شده و ماندگاری بیشتر آنها؛ اگر شما مطلبی را بر اساس مکتب‌های گوناگون اثبات کردید، هم ماندگار می‌شود و هم برای همه سودبخش است. 🔹۳. #اطمینان خاطر شخص نسبت به نتایج حاصله 🔹۴. #سرعت دستیابی به مبانی فتاوای فقها؛ انسان خیلی وقت‌ها فتاوایی را می‌بیند، نمی‌داند مبنای این فتوا چیست؛ اما وقتی به مکتب‌ها واقف باشد، می‌داند این حرف از کجا نشئت گرفته است. (مکتب‌شناسی فقهی، استاد ضیایی‌فر،‌ص ۲۶۸). 🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 👇 🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604