✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از انگیزه «فطری» برای شناخت خداوند چیست؟
🔹هنگامى كه از #فطرت سخن مى گویيم، منظور همان #احساسات_درونى و دركى است كه هيچ گونه نيازى به #استدلال_عقلى ندارد. از این رو هنگامى كه يك منظره بسيار زيباى طبيعى، يا يك گل بسيار خوشرنگ و خوشبو را مى بينيم، جاذبه نيرومندى از درون خود نسبت به آن احساس مى كنيم كه نام آن را تمايل و عشق به زيبايى مى نهيم؛ و هيچ گونه نيازى به استدلال در اينجا نمى بينيم. در واقع حس زيبايى يكى از تمايلات عاليه روح انسانى است.
🔹همچنین كشش به سوى #مذهب، مخصوصا #شناخت_خدا نيز يكى از اين #احساسات_ذاتى و درونى است، بلكه از #نيرومندترين_انگيزهها در اعماق سرشت و جان همه انسان ها است. به همين دليل هيچ قوم و ملتى را نه در امروز و نه در گذشته تاريخ مشاهده نمى كنيم كه نوعى از عقاید مذهبى بر فكر و روح آنها حكمفرما نباشد؛ و اين نشانه اصالت اين #احساس_عميق است. از این رو #قرآن_کریم به هنگام ذكر داستان قيام #انبياء_بزرگ در موارد زيادى روى اين نكته تكيه كرده كه رسالت اصلى انبياء زدودن آثار #شرك و #بتپرستى بوده، نه اثبات وجود خدا؛ چرا كه اين موضوع در اعماق سرشت هركس نهفته شده است.
🔹به تعبير ديگر: آنها به دنبال اين نبودند كه نهال خداپرستى را در دل هاى مردم غرس كنند، بلكه به دنبال اين بودند كه نهال موجود را آبيارى كرده، و خارها و علف هرزه هاى مزاحم را كه گاهى اين نهال را به كلى پژمرده و خشك مى كند از ريشه بركنند! جمله «ألّا تَعْبُدُوا اِلّا الله» يا «ألّا تَعْبُدوا اِلّا اِيّاهُ»؛ (جز خدا را نپرستيد) كه به صورت نفى بتها، و نه اثبات وجود خدا، مطرح شده، در گفتار بسيارى از #انبياء در #قرآن_مجيد آمده است.
🔹از جمله: در دعوت #پيامبر_اسلام (صلی الله علیه و آله) [سوره هود، آیه ۲]؛ در دعوت #حضرت_نوح (عليه السلام) [سوره هود، آيه ۲۶]؛ در دعوت #حضرت_یوسف (عليه السلام) [سوره يوسف، آيه ۴۰] و در دعوت #حضرت_هود (عليه السلام) [سوره احقاف، آيه ۲۱] مطرح شده است. از اين گذشته، ما در درون جان خود «احساسات اصيل فطرى» ديگرى نيز داريم، از جمله جذبه فوق العادهاى است كه نسبت به علم و دانش و آگاهى هرچه بيشتر در خود مى بينيم. آيا ممكن است ما اين #نظام_عجيب را در اين جهان پهناور مشاهده كنيم و علاقه نداشته باشيم سرچشمه اين نظام را بشناسيم؟
🔹آيا ممكن است دانشمندى بيست سال براى شناخت زندگى مورچگان زحمت كشد، و دانشمند ديگرى دهها سال براى شناخت بعضى از پرندگان يا درختان يا ماهيان درياها تلاش كند، بى آنكه انگيزه اى جز عشق به علم، در درون جان او باشد؟ آيا ممكن است آنها نخواهند سرچشمه اصلى اين درياى بى كرانى كه از ازل تا ابد را فرا گرفته بشناسند؟! آرى اينها انگيزه هايى است كه ما را به سوى #معرفة_الله دعوت مى كند؛ #عقل ما را به اين راه مى خواند، ما را به اين سو جذب مى كند، و #فطرت ما را به اين سمت مى راند.
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۲، ص ۴۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#فطرت #شناخت #عقل
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«کفران نعمت» چه پيامدهای سوئی به دنبال دارد؟
🔹#ناسپاسى در برابر «نعمت های الهی»، آثار سوء گسترده اى از نظر معنوى و مادى در #زندگى_انسانها دارد؛ از يك سو سبب #زوال_نعمتها مى شود، زيرا مى دانيم خداوند حكيم است، نه بى حساب و كتاب چيزى به كسى مى بخشد و نه بى جهت چيزى را از كسى مى گيرد. در واقع #انسانهای_ناسپاس با زبان حال مى گويند: ما لايق اين #نعمت نيستيم و #حكمت_خداوند ايجاب مى كند كه اين نعمت را از آنها بگيرد، و آنها كه #شكر_نعمت را بجا مى آورند در واقع مى گويند: ما لايق و شايسته ايم، #نعمت را بر ما افزون كن.
🔹اميرالمؤمنين #امام_على (عليه السلام) در حديثى می فرمايد: «مَنْ شَكَرَ النِّعَمَ بِجَنانِهِ اِسْتَحَقَّ الْمَزيدَ قَبْلَ اَنْ يَظْهَرَ عَلى لِسانِهِ» [۱] (كسى كه قلباً #شكر_نعمت كند، پيش از آن كه به زبان شكر گويد، لياقت خود را براى #افزونشدننعمت ثابت كرده است). حتى در حديثى از #امام_صادق (عليه السلام) نقل شده که به مجرد اين كه انسان #نعمتى را بشناسد و #حمد_خدا را بگويد، بلافاصله #فرمان_افزايش از سوى خداوند درباره او صادر مى شود.
🔹آن حضرت مى فرمايد: «ما اَنْعَمَ اللهُ عَلى عَبْد مِنْ نِعْمَة فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللهَ ظاهِراً بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيد». [۲] به يقين تأثير #ناسپاسى در #سلب_نعمتها نيز چنين است. ممكن است بر اساس لطف خداوند، مجازات سلب نعمت تأخير بيفتد، ولى به هر حال اگر انسان بيدار نشود و #جبران نكند، اين مجازات حتمى است، چرا كه لازمه حكمت خداوندى است. از سوى ديگر #ناسپاسى سبب مى شود كه انسان از «معرفة الله» دور بماند و اين #بزرگترين_خسران و زيان است.
🔹بزرگان علم كلام در نخستين گام از بحث انگيزه های معرفة الله، به مسأله #شكر_نعمت می پردازند، و از آن به عنوان نخستين انگيزه شناخت پروردگار نام مى برند، زيرا #تشكّر و سپاسگزارى از #بخشنده_نعمت يك امر وجدانى است. انسان هنگامى كه خود را غرق نعمت مى بيند و مى داند اين همه #نعمت در درون و برون وجود خويش از سوی #پروردگار_عالم است، به فكر تشكر از بخشنده نعمت مى افتد، و همين امر #راه_خداشناسى را براى او هموار مى سازد.
🔹اما #انسان_ناسپاس، بی اعتنا به نعمت و بخشنده نعمت، از #معرفة_الله نيز محروم مى شود. از سوى ديگر #ناسپاسى در برابر نعمت هاى خالق، سبب ناسپاسى انسان در برابر #مخلوق مى شود، به طوری که نه تنها ارزشى براى محبت ها و خدمات بى شائبه ديگران قائل نمی شود، بلكه خود را #طلبكار آنان می داند، و اين صفت، سبب تنفّر و #بيزارى_مردم از چنين افرادی مى شود؛ و به اين ترتيب #انسان_ناسپاس گرفتار انزواى اجتماعى و نداشتن يار و ياور، در برابر مشكلات زندگى خواهند شد.
پی نوشتها؛
[۱] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، دارالكتاب الإسلامی، قم، ۱۴۱۰ق، چ دوم، ص ۶۶۱، قصار ۱۴۴۷
[۲] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، چ ۴، ج ۲، ص ۹۵، باب الشكر، ح ۹
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابیطالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ ۱، ج ۳، ص ۷۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نعمت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام) نسبت به فطری بودن «توحید» چیست؟
🔹در احادیث اسلامى درباره #فطرى بودن معرفة الله و #توحید، بحث هاى قابل ملاحظه اى وارد شده است، که در بعضى تأکید بر #فطرت_توحیدى، و در بعضى تحت عنوان معرفت و در بعضى دیگر #فطرت_اسلامى و بالاخره در بعضى نیز تحت عنوان #ولایت آمده است. در حدیث معتبرى که محدث بزرگوار «کلینى» در «اصول کافى» آورده، از «هشام بن سالم» چنین نقل مى کند: «از #امام_صادق (علیه السلام) پرسیدم: منظور از «فِطْرَتَ اللهِ الَّتى فَطَرَ الناسَ عَلَیها» [۱] چیست؟ فرمود: منظور، #توحید است. [۲]
🔹و نیز در همان کتاب «کافى» از یکى دیگر از یاران امام صادق (علیه السلام) نقل شده که وقتى از #امام (عليه السلام)، تفسیر آیه را مطالبه کرد، امام فرمود: «هِىَ الإِسْلامُ». [۳] در حدیث مشابهى از #امام_باقر (علیه السلام) مى خوانیم که در پاسخ «زراره» یکى از یاران دانشمندش، که از تفسیر آیه سؤال کرده بود، فرمود: «فَطَرَهُمْ عَلَى الْمَعْرِفَةِ بِه» [۴] (خداوند #سرشت آنها را بر معرفت و #شناخت خود قرار داد).
🔹حدیث معروف «کُلُّ مَوْلُود یُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ حَتّى لَیَکُونُ أبْوَاهُ هُما اللَّذان یُهَوِّدانِهِ وَ یُنَصِّرانِهِ» که از پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله) نقل شده، نیز نشان مى دهد هر #نوزادى بر #فطرت_اسلام و دین خالى از شرک متولد مى شود، و معتقد است، «یهودیت» و «نصرانیت» انحرافی، از طریق پدر و مادر به آنها القاء مى شود. [۵] و بالاخره، در حدیثى که آن نیز در اصول کافى از #امام_صادق (علیه السلام) نقل شده است در تفسیر همین آیه، مى خوانیم: «قالَ هِىَ الْوِلایَةُ»؛ (فرمود: منظور فطرت #ولایت و پذیرش رهبرى اولیاى الهى است). [۶]
🔹در خطبه اوّل «نهج البلاغه» نیز از اميرالمؤمنين #امام_على (علیه السلام) در عبارتى کوتاه و پرمعنى چنین آمده است: «خداوند #رسولان خود را به سوى انسان ها فرستاد و انبیاى خود را یکى پس از دیگرى مأموریت داد، تا وفاى به #پیمان_فطرت را از آن ها مطالبه کنند، و نعمت هاى فراموش شده الهى را به آنها یادآور شوند. از طریق تبلیغ بر آنان #اتمام_حجت نمایند، و گنجینه هاى اندیشه ها را براى آنها فاش سازند». طبق روایات فوق، نه تنها #معرفة_الله که مجموع #اسلام به صورت فشرده، در درون #سرشت_انسانى نهاده شده است، از توحید گرفته تا رهبرى پیشوایان الهى و جانشینان راستین پیامبر (صلى الله علیه و آله) و حتى فروع احکام.
پی نوشتها؛
[۱] سوره روم، آیه۳۰. [۲] اصول كافى، ج۲، ص۱۲، باب فطرة الخلق على التوحيد. [۳] همان مدرک. [۴] همان مدرک. [۵] تفسير جوامع الجامع، مرحوم طبرسى، ذيل آيات ۳۰ تا ۳۷ سوره روم. [۶] تفسير« نور الثقلين»، ج۴، ص۱۸۲
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمي مکارم شيرازی، دار الکتب الإسلامیه، چ ۲۵، ج ۱۶، ص ۴۵۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#فطرت #توحید #اسلام
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد