💠 #مدارس_تهران
✍ یکی از مدارس کهن تهران، #مدرسه_آصفیه واقع در کوچه #پله_نوروزخان در بازار است که البته از بنای نخستین آن هیچ اثری نمانده است. زیرا یکبار سال ۴۲ و اخیرا سال ۹۴ بازسازی شده است. از آغاز، مدرسه آصفیه نام داشت و پس از انقلاب به مدرسه شهید باهنر تغییر نام یافت. پس از بازسازی سال ۹۴ نام #مدرسه_ایلچی_کبیر بر آن نهادند.
🔹در گذر تاریخ تنها در دوران مشروطه نامی از آن دیده میشود که امام جمعه تهران که تولیت #مدرسه_صدر را برعهده داشت درصدد تصرف مدرسه آصفیه برآمد که زد و خوردهایی میان طلاب این دو مدرسه و مدرسه محمدیه پیش آمد.
مدرسه آصفیه از مال الوصایة #آصف_الدوله #میرزا_ابوالحسن_خان_ایلچی احداث و وقف گردید. او دومین وزیر امور خارجه ایران بود و مدت سی و پنج سال، ماهانه یک هزار روپیه از دولت انگلستان و حکومت هندوستان حقوق دریافت میکرد و در لندن به عضویت #فراماسونری درآمد.
📚درباره او نوشته اند: «اعمال دوران سیاه وزارت و سفارت این مرد آنقدر ننگین و بیشرمانه است که جا دارد نام او را در ردیف خائنان درجه اول مملکت و مروجین فساد و رشوه خواری و جاسوسی به نفع اجانب ذکر کنیم.» (حقوق بگیران انگلیس در ایران ص۱۷)
مهدی بامداد درباره موقوفات ایلچی کبیر مینویسد: «این شخص با زد و بندهای خارجی خود و استفاده از بیگانگان، با پولهای حلال خود(!) هم مکه رفته و حاجی شده و هم مسجدی در تهران بنا نموده است.» (شرح حال رجال ایران ج۱ ص۳۷)
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تصویر: ردیف نشسته از راست، نفر دوم: سید احمد طالقانی پدر جلال آل احمد، نفر سوم: میرزا عبدالله چهلستونی
ردیف ایستاده، از راست نفر دوم: شهید سید محمدتقی طالقانی (برادر جلال)، نفر چهارم: حاج شیخ حسن سعید (فرزند میرزا عبدالله)
میثاق نامه همراهی و همدلی جمعی از علمای تهران در جهت فعالیت فرهنگی و دینی در دوره رضاخان 👇👇
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
تصویر: ردیف نشسته از راست، نفر دوم: سید احمد طالقانی پدر جلال آل احمد، نفر سوم: میرزا عبدالله چهلست
✍ یک سال پس از به قدرت رسیدن #رضاخان جمعی از علمای تهران که با یکدیگر سابقه دوستی داشتند، با هدف حراست از دین و کمک رسانی به مردم، تشکیلاتی به راه انداختند و متعهد شدند هر ماه مبلغی را جهت فعالیت تشکیلات دینی و فرهنگی خود کمک کنند.
#شمس_آل_احمد متن میثاق نامه آنها را که نزد پدرش آیتالله سید احمد طالقانی محفوظ بوده و در شب ۲۷ ديماه ۱۳۰۶ش مکتوب شده، اینچنین نقل میکند:
*«بسم اللّه الرحمن الرحيم
بعد الحمد و الصلوة لا يخفى انّ الاخوة تستلزم الصداقة و للمصادقة حدود خمسه كما فى(فى)عن ابيعيد اللّه: لا يكون الصداقة الا بحدودها فمن كان فيه هذه الحدود او شئ منها فانسبه الى الصداقة و من لم يكن فيه شىء منها فلا تنسبه الى شيى من الصداقة فأوّلها: ان تكون سريرته و علانيته لك واحدة. و الثانة: ان يرى زينك زينه و شينك شينه و الثالثة: ان لا يغيره عليك ولاية و لا مال. و الرابعة: ان لا يمنعك شيئا تناله مقدرته و الخامسة: و هى مجمع هذه الخصال ان لا يسلمك عند النكبات.
ما امضا كننده ذيل ملتزم و متعهد گرديدهايم كه در حفظ دين مبين و اداء حقوق اخوت ايمانى معاهدين بقدر الطاقة و القوة ساعى و جاهد باشيم و بمفاد حديث شريف فوق عمل نموده و عمدا مخالفت ننمائيم.انشاء اللّه تعالى.»
امضا کنندگان:
1- احمد ابن محمد باقر الطباطبايى اليزدى الحائرى ساكن خيابان چراغ برق جنب مسجد سراج الملك.
2- محمد باقر بن احمد الحسينى الدماوندى ساكن ارك. امام جماعت مسجد حاج مجد الدولة.
3- احمد ابن المرحوم الحاج آقا هادى غفر له الكريم بهبهانى الطهرانى، ساكن محله عودلاجان كوچه حاجىها
4- موسى بن احمد الطهرانى ساكن محله كوچه غريبان.
5. محمد على بن محمد جواد النجفى الاصفهانى ساكن محله شاهآباد (آیتالله شاه آبادی)
6- محمود بن محمد حسين الطهرانى ساكن كوچه مسجد جامع.
7- روح اللّه ابن المرحوم نصير الدين القزوينى الطهرانى ابراهيمآبادى
8- احمد بن محمد تقى الطالقانى عفى عنهما،امام جماعت مسجد پاچنار و ساكن محل امامزاده سيد ناصر الدين عليه السلام (پدر جلال آل احمد)
9- ابو تراب الشهيدى القزوينى
10- على بن على الكنى الطهرانى الساكن فى محمل حسنآباد قرب مريضخانه الدولتى.
11- كاظم الحسينى الطباطبايى.
12- حاج ميرزا محمد تقى الطهرانى.
(📚جلال از چشم برادر ۱۵۱ تا ۱۵۳)
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍مرحوم استاد حضرت حجّه الاسلام و المسلمین سیّد احمد موسوی حجازی گلپایگانی(متولّد ۱۳۳۱ شمسی در گلپایگان) از علماء خدوم تهران و از متخصّصین در علم انساب بودند و پژوهشکده ی ((انساب کوثر)) زیر نظر ایشان فعّالیّت میکرد و تالیفات مفصّلی در این زمینه و همچنین در تراجمِ علماءِ سلف داشتند که غالبشان مخطوط است .
ایشان از تحصیل کردگان حوزه ی علمیّه ی قم بودند و سالها بود که مقیم تهران شده بودند .
از اعاظمِ مشایخِ اجازات بودند و از کثیری از بزرگان گذشته(رضوان الله علیهم) اجازاتِ روایی داشتند و بعضی اجازاتشان نظیر اجازه از مرحوم آیت الله میرزا باقر آشتیانی نیز منحصر به فرد بود .
معظّم له ، نوه ی برادرِ مرحوم آیت الله سیّد جمال الدّین گلپایگانی بودند .
دانشمندان گلپایگان در ۵ جلد ، شرح حال عالمان خوانسار در ۳ جلد ، شرح حال شهداءِ روحانی در مجلّداتِ عدیده ، تراجمِ افرادی که از مشایخِ رواییِ خودشان بودند در یک جلد مستقلّ
و ... از جمله تالیفات ارزشمند ایشان است .
ایشان بخش قابل توجّهی از یادداشت های خود در شرح حال علماء گلپایگان را در اختیار متصدّیان کنگره ی بزرگداشت علماء گلپایگان گذاشتند و به کوشش آیت الله شیخ رضا استادی و به همراه نوشتجات دیگران ، در سال ۱۳۸۱ شمسی در مجموعه ی سه جلدی ((شرح حال دانشمندان گلپایگان)) به چاپ رسید .
سرانجام این عالمِ فرزانه پس از سالها تلاش و کوشش در تالیف آثار ارزنده در روز سه شنبه ١٨ محرّم الحرام ١٤٤٤ هجری قمری مطابق با ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ هجری شمسی دار فانی را وداع گفت و در قطعه ۵۱ بهشت زهرا آرمید.
✍به قلم آقای شهاب الدین شهرابی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🔹این شیوه بنای مسجد و گزینش و حمایت از امام جماعت هم جالب است!
✨مسجد الزهراء(س) واقع در #محله_سنگلج خیابان وزیر دفتر، در گذشته مسجد و مدرسه شاهزاده خانم نامیده میشد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
تاریخ حوزه طهران
🔹این شیوه بنای مسجد و گزینش و حمایت از امام جماعت هم جالب است! ✨مسجد الزهراء(س) واقع در #محله_سنگلج
👇این شیوه بنای مسجد و گزینش و حمایت از امام جماعت هم جالب است!
✍ مسجد الزهراء(س) واقع در #محله_سنگلج خیابان وزیر دفتر، در گذشته مسجد و مدرسه شاهزاده خانم نامیده میشد.
شاهزاده هما خانم نوه فتحعلی شاه، همسر محمد شاه و مادرزن مظفرالدین شاه بود. چون نذر کرده بود در تهران مسجد و مدرسهای بسازد، در بازگشت از سفر حج به نجف اشرف رفت تا یکی از عالمان برجسته حوزه نجف را جهت امامت و تدریس در این مسجد_مدرسه، با خود به تهران بیاورد.
ایام تشرفش در نجف مصادف با رحلت #شیخ_انصاری در سال ۱۲۸۱ق بود.
🔹 #ملا_علی_محمد_طالقانی از شاگردان برجسته شیخ اعظم که به علم و تقوا زبانزد بود و به وصیت شیخ، بدن وی را غسل داده بود، توجه شاهزاده خانم را جلب کرد و از او دعوت کرد برای امامت و تدریس در مسجدی که هنوز ساخته نشده به تهران بیاید.
ملا علی محمد پذیرفت. شاهزاده خانم هم همه دیون او در نجف را شخصا پرداخت کرد تا مانعی برای سفر نداشته باشد. اینگونه بود که ملا علیمحمد همراه با خانواده و شاهزاده خانم به تهران آمد.
🔸روزی که میخواستند کلنگ مسجد را بزنند، ملا علی محمد با حضور علما و طلاب و رجال دیگر، در همان محل نماز را اقامه کرد و سپس شاهزاده خانم کلنگ بنا را بر زمین زد. ابتدا و به سرعت برای ملا علی محمد طالقانی خانهای ساختند و سپس بنای مسجد و مدرسه آغاز شد.
🔹مقام علم و معنویت وی به اندازهای بود که مردم از محلات دیگر شهر که مسافتی نسبتا زیاد خود را به این نقطه میرساندند.
استقبال مردم شهر از نماز جماعت ملا علی محمد به حدی بوده که در صحن مسجد دیگر جا نبوده و مردم از طلبه ها درخواست میکردند اجازه دهند در حجره آنها به نماز ایستاده و از فیض نماز ملا علی محمد بهره مند گردد. حتی برای درک نماز صبح او، به این دلیل که قبل از اذان صبح یک شبانه روز نماز قضا خوانده و خود اذان صبح را میگفت، مردمی که از دوردست به آنجا میآمدند شب را در مسجد بیتوته می کردند تا هنگام سحر به موقع بتوانند نماز جناب ملا علی محمد را درک کنند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🕌 #مدارس_تهران
✍ یکی از مهمترین مدارس علمیه تهران در گذشته، #مدرسه_منیریه بود که از مراکز مهم تعلیم حکمت در #حوزه_حکمی_تهران به شمار میآمد.
این مدرسه توسط منیر السلطنه همسر ناصرالدین شاه و مادر کامران میرزا نایب السلطنه است بنا شد.
🔹مدرسه منیریه در سال ۱۲۷۳ش در مجاورت امامزاده سید نصرالدین (واقع در خیابان خیام فعلی) بنا شد و متأسفانه در طرح احداث خیابان خیام در سال ۱۳۱۱ش در زمان رضاخان بخش عمدهای از آن ویران شد و تنها کلاس درس آن در شرق خیابان خیام و تعداد هشت حجره و یک ایوان رفیع که به رواق امامزاده باز میشود، در غرب خیابان باقی مانده است. قسمت شرقی تا مدتها زغال دانی بود و سپس توسط متولی موقوفات منیر السلطنه به سفره خانه واگذار شد.
✨درخشانترین دوران مدرسه منیرینه که جمع کثیری از جویندگان علم و حکمت را به سوی خود کشید، دوران حضور حکیم بزرگ، آخوند #ملا_محمد_هیدجی در آن است که بیش از ۲۵ سال در مدرسه منیریه به تدریس معقول اشتغال داشت و در همین مدرسه هم زندگی میکرد.
🔸برخی از مهمترین شاگردان آخوند هیدجی که در مدرسه منیریه از محضر وی بهره برده اند عبارتند از: #علامه_رفیعی_قزوینی، #علامه_شعرانی، #میرزا_احمد_آشتیانی، آخوند #ملا_علی_همدانی و آیت الله #شیخ_محمدتقی_آملی.
🔹مدرسه منیریه در حال حاضر کاربری مدرسه ندارد و کاشیکاریهای آن نیز در سالهای اخیر بازسازی شده است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 ۲۷ محرم ۱۳۰۶ق سالگرد رحلت حاج ملاعلی کنی
✍ #بنجامین اولین #سفیر_آمریکا در ایران، در سفر به ایران در عصر #ناصرالدین_شاه قاجار مشاهدات خود از شخصیت معنوی و جایگاه رفیع اجتماعی #حاج_ملاعلی_کنی را چنین گزارش میکند:
«حاج ملا علی کنی مردی مسن، محترم و خیلی با وقار و هیبت است؛ ولی علیرغم مقام و موقعیت خود، زندگی مجلل و باشکوهی ندارد و خیلی ساده و معمولی به سر میبرد. با آنکه املاک و دارایی هم دارد، معهذا در صدد نمایش دادن آنها نیست و در کمال سادگی زندگی میکند. موقعی که از منزل خارج میشود، فقط سوار بر یک قاطر سفید رنگ میگردد و یک نفر نوکر همراه اوست؛ ولی مردم وقتی از آمدن او مطلع میشوند، از هر طرف نزد وی میآیند و مانند یک وجود فوق طبیعی از این روحانی استقبال میکنند.
یک اشاره از طرف او کافی است که شاه را از تخت سلطنت به زیر آورد و هر فرمان و دستوری که دربــارۀ خارجیان و غیرمسلمانان صادر کند، فورا از طرف مردم اجرا میگردد.
سربازان گارد محافظ سفارت در تهران به من میگفتند با آنکه از طرف شاه، مأمور حفاظت جان من و اعضای سفارت شدهاند، اگر حاج ملا علی کنی به آنها دستور دهد، بدون درنگ، من و دیگر اعضای سفارت را خواهند کشت.
خوشبختانه مردی که این همه قدرت و نفوذ کلام دارد، کسی است که خیلی رئوف و مهربان و ملایم است و هیچوقت دستورات شدیدی صادر نمیکند؛ ولی به هرحال باید توجه داشت که هیچ کار اجتماعی و مهمی در ایران، بدون جلب نظر و صلاحدید حاج ملا علی کنی انجام نخواهد شد.»
📚ایران و ایرانیان ص۳۳۲
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷مزار #حاج_ملاعلی_کنی در حرم حضرت عبدالعظیم (ع)
✍ حاج ملاعلی کنی در ۲۷ محرم ۱۳۰۶ق وفات کرد و تا چهار روز در تهران عزاداری برپا و بازار نیز بسته بود و پس از آن پیکر پاک وی را به سوی حضرت عبدالعظیم(ع) تشییع نمودند.
▪️در مراسم تشییع وی حتی گبر و ارمنی و یهودیها هم دسته عزا داشتند و یهودیهای تهران پیشاپیش جمعیت به سینه میزدند و میخواندند:
واویلا صد واویلا ستون دین ناپیدا
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
▪️انا لله و انا الیه راجعون
فقیه و حکیم عالیقدر، بقیة السلف حکمای تهران، آیتالله سید حسن سعادت مصطفوی به ملکوت اعلی پیوست.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 ۷ شهریور ۶۹ درگذشت آیتالله العظمی مرعشی نجفی (نفر دوم از راست)
✍ آیتالله مرعشى نجفى در تاریخ ۱۳۰۲/۱۱/۸ش پس از بازگشت از نجف اشرف وارد تهران گردید و نزدیک به یک سال یا کمتر در تهران توقف کرد و در حوزههاى درس شخصیتهاى بزرگ علمى، مانند آیتالله شیخ عبدالنبى نورى، آقاحسین نجمآبادى، میرسیدحسن رضوى قمی، میرزاطاهر تنکابنی، میرزامهدى آشتیانى و میرزا حیدرعلى نائینى، دروس فقه، اصول، فلسفه و کلام را دنبال کرد و از کتابخانههاى مهم آن روز تهران نیز بازدید به عمل آورد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran