✍ مرحوم #ملا_محمود_میثمی_عراقی از شاگردان #شیخ_انصاری و صاحب #کتاب_دارالسلام_عراقی در احوال حضرت صاحبالزمان (عج) است.
✨✨ نامیده شدن وی به میثمی به این جهت است که نسب او به #میثم_تمار از صحابه امیر مؤمنان علیه السلام میرسد.
💠 مرحوم عراقی در منزل خود که در تهران محله #پامنار - نزدیک بازار - قرارداشت تدریس میکرد و در #مسجد_آقابهرام که در پامنار واقع است اقامه جماعت مینمود.
📖 به گفته مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی در الذریعه، وی در سال ۱۳۰۸ یا ۱۳۱۰ق وفات نمود.
✍...........پانوشت...................
🔹 ۲۲ذیالحجه روز وفات میثم تمار
🔹 #آیتالله_کاشانی پس از مهاجرت از نجف به تهران در محله پامنار سکونت یافت و در مسجد آقا بهرام اقامه جماعت کرد. این مسجد هماکنون به نام مسجد آیتالله کاشانی است.
🕌 @feyziye_tehran
🥀به مناسبت سالگرد شهادت صحابی بزرگ و شهید صفین عمار بن یاسر در ماه صفر ۳۷هجری (بنا بر یک نقل)
✍ مرحوم حاج #شیخ_محمود_یاسری که بهخاطر انتسابش به صحابی بزرگ #عمار_بن_یاسر ، یاسری نامیده میشد، در سال ۱۳۰۶ق در محله خیابان ری تهران متولد شد.
📖 علوم دینی را در #مدرسه_مروی از محضر اساتیدی چون آیةالله #شیخ_باقر_معزالدوله و #شیخ_عبدالنبی_نوری استفاده کرد. اما بیشترین بهرههای علمی و سلوکیاش را از #سید_عبدالکریم_لاهیجی که شاگرد #شیخ_انصاری و مدرس راتب مدرسه مروی بود داشت.
✨حاج شیخ محمود یاسری به دستور مرحوم آیةاللهالعظمی بروجردی در #مسجد_ارک تهران اقامه نماز جماعت میکرد و نمایندگی معظمله را به عهده داشت.
✨همچنین در حدود پنجاه سال در ایام محرم، ماه مبارک رمضان و صبحهای جمعه در #هیئت_پیرعطا سخنرانی و تبلیغ دین کرد.
مرحوم یاسری سوز و اخلاص عجیبی داشت. بنابه گفته ارادتمندانش آقای یاسری قائل بود که بساط روضه، مقدمات هم نمیخواهد. حضور میخواهد، دل که به طرف امام حسین علیهالسلام رفت، مجلس برپا میشود. ایشان تا میگفت: السلام علیک یا اباعبدالله، مجلس پر از اشک میشد.
🕌 @feyziye_tehran
📷 آیتالله #میرزا_محمدباقر_آشتیانی در کنار آیتالله #سید_محمدعلی_سبط (از نوادگان#شیخ_انصاری)
🔹آیتالله آشتیانی در دوره قبل از #آیتالله_مهدوی_کنی تولیت #مدرسه_مروی را برعهده داشت. ایشان وکیل مطلق #آیتالله_خوئی در ایران بود.
🔹مرحوم سبط نیز از مدرسین سطح مدرسه مروی و امام جماعت #مسجد_مروی بود.
🕌 @feyziye_tehran
✍ آیتالله #سید_محمد_لواسانی فرزند علامه سید ابراهیم لواسانی ۱۲ رجب ۱۲۶۷ ق در تهران متولد شد. پدرش، سید ابراهیم لواسانی (م ۱۳۰۹ق/ ۱۲۷۰- ۱۲۷۱ش)، از اعاظم علمای دارالخلافۀ تهران در دوران زعامت مرحوم #حاج_ملاعلی_کنی بود و در #مسجد_سرپولک اقامۀ جماعت میکرد.
💠 سید محمد در #حوزه_طهران از محضر #میرزا_عبدالرحیم_نهاوندی(از شاگردان #شیخ_انصاری) کسب فیض کرد و در دروس فقه و اصول #میرزا_محمدحسن_آشتیانی حضور یافت. سپس به نجف اشرف مشرف شد و از محضر #میرزا_حبیبالله_رشتی و حاج میرزا حسین طهرانی کمال بهره را برد و به درجات بالای علمی رسید.
🍂 آیتالله سید محمد لواسانی در سن پنجاه سالگی مبتلا به بیماری سل شد و #چهارم_ربیعالثانی ۱۳۱۷ق/ ۲۱ مرداد ۱۲۷۸ش در جوار امیرمؤمنان(ع) دار فانی را وداع گفت و در وادیالسلام به خاک سپرده شد.
✨از ایشان پنج پسر و یک دختر برجای ماند که دو تن از پسرانشان یعنی آیتالله #سید_مصطفی_لواسانی و آیتالله #سید_محمدحسن_لواسانی نیز از علمای عاملین تهران بودند. نوه دختری آیتالله سید محمد لواسانی، سالک إلی الله #مهندس_سید_جلال_تناوش میباشد که داماد و شاگرد عارف بالله آیتالله #حاج_شیخ_محمدجواد_انصاری_همدانی بوده است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📷 متن کتاب المآثر و الآثار #اعتماد_السلطنه باب دهم ص۱۴۳
✍ صاحب جواهر بر روی منبر درس بر مقام اجتهاد چهار نفر شهادت داده بود که یکی از آنها #میرزا_عبدالرحیم_نهاوندی میباشد که در آن زمان ۲۹ سال داشته است.
🔹میرزا عبدالرحیم پس از وفات صاحب جواهر در درس #شیخ_انصاری شرکت کرد و پس از وفات شیخ اعظم اولین کسی بود که در حوزه نجف به تدریس کتاب #رسائل شیخ پرداخت.
✨میرزا عبدالرحیم نهاوندی پس از سی سال اقامت در نجف اشرف، در سال ۱۲۹۱ق، به قصد زیارت مشهد مقدس رضوی(ع)، به ایران سفر کرد. او پس از یک سال اقامت در مشهد، هنگامی که در مسیر بازگشت، از تهران گذر میکرد، مورد استقبال علمای بزرگ دارالخلافه، از جمله حاج ملا علی کنی قرار گرفت که از او خواستند در تهران رحل اقامت افکند و عموم مردم، بهویژه جویندگان علوم و معارف دین را از آموزههای ارزشمند خود بهرهمند سازد.
💠میرزا عبدالرحیم این پیشنهاد را پذیرفت و در تهران سکونت یافت. این مدرّس عالیقدر تا زمان وفات خود یعنی ربیعالثانی ۱۳۰۳ق به مدت دوازده سال کرسی تدریس در #حوزه_طهران در اختیار داشت.
📖 اعتمادالسلطنه مینویسد: «میرزا عبدالرحیم مجتهد نهاوندی، ساکن طهران، در فقه و اصول از فحول بود و به مدرسۀ فخریۀ دارالخلافه تدریس مینمود و به وظیفۀ این منصب معاش میگذرانید. در تقوا و عدالت وی احدی را مجال تأمل نبود.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📖 #اعتماد_السلطنه در روزنامه خاطرات خود، ذیل ۱۳ رجب ۱۳۰۱ق گزارش جالبی دارد.
✨در این گزارش میبینیم که جناب #شیخ_محمدحسن_شریعتمدار_استرآبادی از علمای طراز اول تهران و از شاگردان#شیخ_انصاری بیرون دروازه تهران به طرف #حضرت_عبدالعظیم(ع) مورد هجوم عوامل دستنشانده وزیر نظام #ناصرالدین_شاه قرار میگیرد و نوکر او با ضرب چند گلوله از پای درمیآید و خود شیخ محمدحسن که هدف اصلی این هجوم بود از دست آنان میگریزد وجان سالم به در میبرد.
دلیل این سوء قصد شکایتی بوده که این مرجع عالیقدر از وزیر نظام به پادشاه کرده بود و آن رجل حکومتی قصد تلافی داشته است.
🔹پدر مرحوم شیخ محمدحسن یعنی جناب #شیخ_محمدجعفر_شریعتمدار_استرآبادی نیز از علمای بزرگ و مجاهد #دارالخلافه بود و نسلهای بعدی نیز تاکنون از اهل علم و فضل بودهاند.
🍃#آیت_الله_شیخ_محمدتقی_شریعتمداری از علمای فعلی تهران از نوادگان دختری آن عالمان بزرگ میباشد.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍ #میرزا_ابوالقاسم_کلانتر_تهرانی در روز ۳ ربیعالاول ۱۲۳۶ق در تهران به دنیا آمد و در همان روز ۳ ربیعالاول در تهران وفات کرد و در حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد.
✨او در درس #شیخ_انصاری حاضر و به یکی از ارکان درس شیخ تبدیل شد. نزدیک ۲۰ سال ملازم درس استاد بود و به عنوان مقرر درس شیخ اعظم شناخته میشد. تقریرات او با عنوان #مطارح_الانظار یکی از بهترین تقریرات دروس شیخ انصاری است که تصویر قسمتی از نسخه مخطوط آن در بالا تقدیم شده است.
✨جایگاه علمی کلانتر چنان بود که استادش در جمعهای گوناگون به اجتهادش تصریح میکرد و روزها بعد از پایان درس شیخ انصاری، فقه و اصول شیخ را برای جمعی از شاگردان تقریر میکرد.
🔹میرزا ابوالقاسم با چنین جایگاه علمی در سال ۱۲۷۷ ق به تهران بازگشت و در جایگاه یکی از علمای بزرگ دارالخلافه و مدرسین عالی مقام حوزه تهران به شمار آمد.
🌿وی جد اعلای همسر امام خمینی ره است. به این ترتیب:
میرزا ابوالقاسم کلانتر=» میرزا ابوالفضل کلانتر =» #میرزا_محمد_ثقفی =» خانم #خدیجه_ثقفی همسر امام خمینی ره.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🕌 #مسجد_کاظمیه #مدرسه_کاظمیه
واقع در خیابان ری، ضلع جنوبی #کوچه_دردار ، روبروی #دارالمبلغین_فلسفی
از بناهای دوره قاجار که توسط #سید_کاظم_مستوفی تفرشی در سال ۱۲۹۸ق/ ۱۲۵۹ش وقف شده است. سید کاظم وزیر دواب (چهارپایان) و مستوفی اصطبل خاصه بوده است.
این مسجد_مدرسه در نقشه تهران قدیم، مدرسه آقا سید کاظم نامیده شده است.
📚دونفر از مدرسان خوشنام این مدرسه عبارتند از:
۱. #میرزا_علی_اکبر_تفرشی (متوفای ۱۳۲۲ق) از شاگردان #شیخ_انصاری که پس از بازگشت به ایران در سال ۱۲۸۱ق به اصرار نزدیکانش در دارالخلافه ساکن شد و پس از احداث مدرسه کاظمیه در آن به تدریس پرداخت.
۲. فقیه، فیلسوف، عارف و سیاستمدار بزرگ، #میرزا_طاهر_تنکابنی که سالها در این مدرسه به تدریس اشتغال داشته است.
🔹ظاهراً این مدرسه در حال حاضر زیر نظر دار المبلغین اداره میشود.
📜 قسمتی از وقفنامه مدرسه:
«وقف صحیح و شرعی و حبس مخلّد إسلامی نمودند، قربه إلی الله و طلباً لمرضاته همگی و تمامی یک باب مدرسه جدید البناء را از حجرات بزرگ و کوچک فوقانی و تحتانی و مهتابی و عرصه و اعیان و حیطان و جداران و حوض و آب انبار و متعلّقات شرعیّه و منضمّات عرفیّه آنها از أبواب و أخشاب و أحجار و مجری المیاه و غیر ذلک به هر اسم و رسمی که باشد که واقع است در محلّه چالمیدان من محلّات دارالخلافه طهران حفت بالأمن و الأمان در منتهی إلیه کوچه درداری که در محلّه خود لغایت الإشتهار غیر عن التحدید و التوصیف میباشد، بر طلّاب علوم دینیّه که به جهت تحصیل و تدریس و تدرّس و تعلیم و تعلّم ساکن در مدرسه مرقومه گردند.»
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
👇این شیوه بنای مسجد و گزینش و حمایت از امام جماعت هم جالب است!
✍ مسجد الزهراء(س) واقع در #محله_سنگلج خیابان وزیر دفتر، در گذشته مسجد و مدرسه شاهزاده خانم نامیده میشد.
شاهزاده هما خانم نوه فتحعلی شاه، همسر محمد شاه و مادرزن مظفرالدین شاه بود. چون نذر کرده بود در تهران مسجد و مدرسهای بسازد، در بازگشت از سفر حج به نجف اشرف رفت تا یکی از عالمان برجسته حوزه نجف را جهت امامت و تدریس در این مسجد_مدرسه، با خود به تهران بیاورد.
ایام تشرفش در نجف مصادف با رحلت #شیخ_انصاری در سال ۱۲۸۱ق بود.
🔹 #ملا_علی_محمد_طالقانی از شاگردان برجسته شیخ اعظم که به علم و تقوا زبانزد بود و به وصیت شیخ، بدن وی را غسل داده بود، توجه شاهزاده خانم را جلب کرد و از او دعوت کرد برای امامت و تدریس در مسجدی که هنوز ساخته نشده به تهران بیاید.
ملا علی محمد پذیرفت. شاهزاده خانم هم همه دیون او در نجف را شخصا پرداخت کرد تا مانعی برای سفر نداشته باشد. اینگونه بود که ملا علیمحمد همراه با خانواده و شاهزاده خانم به تهران آمد.
🔸روزی که میخواستند کلنگ مسجد را بزنند، ملا علی محمد با حضور علما و طلاب و رجال دیگر، در همان محل نماز را اقامه کرد و سپس شاهزاده خانم کلنگ بنا را بر زمین زد. ابتدا و به سرعت برای ملا علی محمد طالقانی خانهای ساختند و سپس بنای مسجد و مدرسه آغاز شد.
🔹مقام علم و معنویت وی به اندازهای بود که مردم از محلات دیگر شهر که مسافتی نسبتا زیاد خود را به این نقطه میرساندند.
استقبال مردم شهر از نماز جماعت ملا علی محمد به حدی بوده که در صحن مسجد دیگر جا نبوده و مردم از طلبه ها درخواست میکردند اجازه دهند در حجره آنها به نماز ایستاده و از فیض نماز ملا علی محمد بهره مند گردد. حتی برای درک نماز صبح او، به این دلیل که قبل از اذان صبح یک شبانه روز نماز قضا خوانده و خود اذان صبح را میگفت، مردمی که از دوردست به آنجا میآمدند شب را در مسجد بیتوته می کردند تا هنگام سحر به موقع بتوانند نماز جناب ملا علی محمد را درک کنند.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
💠 مجتهدی مخترع در تهران
✍ حاج شیخ علی مجتهد استرآبادی فرزند فقیه مجاهد حاج ملا محمد جعفر استرآبادی متولد ۱۲۴۲ق و متوفای ۱۳۱۵ق، از شاگردان #صاحب_جواهر و #شیخ_انصاری که در سال ۱۲۷۲ق و در زمان #ناصرالدین_شاه_قاجار به تهران بازگشت.
از تشکیلات مرجعیت دوری کرد و در خانه و باغ خود در #دزاشیب که آن روز، روستایی در شمیران به شمار میآمد خلوت گزید و به نگارش آثاری ارزشمند (۸۰ اثر) دست زد و به خاطر استعداد فوق العادهاش اختراعاتی کرد.
📖 ناظم الاسلام کرمانی در اینباره مینویسد: «از مخترعات آن مرحوم تفنگ تهپر و ساعت دزدبگير و كالسكه خودرو جنگى و قبلهنماى معروف كه هم قطب و قبله را نشان ميداد و هم ظهر و درجات را معين مينمود و هم خواص ديگر داشت. ديگر تختى بود كه وصيت كرد روى همان تخت او را غسل دهند. اين تخت هم تختخواب و هم درشگۀ خانگى و هم ذخيره و صندوق و هم محل مأكول و مشروب و هم در گرما و سرما آدمى را حفظ مينمود. ديگر آنكه مدعى شد اگر از او همراهى كنند اسبابى اختراع كند كه آب طهران را به كوه توچال برساند و يخ آن را بشهر طهران بياورد.»
📚 (تاریخ بیداری ایرانیان ج1 ص114)
🔸البته شاه بیکفایت ایران (ناصرالدین شاه) به دانش و اختراعات این فقیه دانشمند وقعی نگذاشت. چنانکه به کتاب #قانون_ناصری که شیخ علی به توصیه شخص شاه به عنوان قوانین حکومت قاجار نوشته بود هم (از ترس تضعیف سلطنتش) اعتنایی نکرد.
🔹 مسجد حاج شیخ علی واقع در خیابان دزاشیب، در واقع نمازخانه باغ حاج شیخ علی شریعتمدار بود که به صورت کنونی درآمده است.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🔰 مهاجرت علما به تهران!
✍ حقیقت آن است که اگر هجرت یا بازگشت برخی از فقها و حکمای گذشته به تهران نبود، هرگز #حوزه_تهران به معنای حقیقی آن شکل نمیگرفت.
شکلگیری #حوزه_حکمی_تهران با هجرت یکی از حکما یعنی #ملا_عبدالله_زنوزی از اصفهان به تهران آغاز شد و حکمای طبقه بعدی هم همگی مهاجر بودند.
نخستین فقهای بزرگ حوزه تهران نیز عدهای از شاگردان #صاحب_جواهر و #صاحب_ریاض و #شیخ_انصاری بودند که از اقامت در حوزه نجف دست کشیدند و از میان همه شهرها تهران را برای اقامت، تدریس و ترویج برگزیدند.
این مجموعه از حکما و فقها از آغاز تا چندی پیش، علت محدثه حوزه تهران بودند، اما امروز که این حوزه کهن نیازمند علت مبقیه است، دچار مهاجرت معکوس شده و متأسفانه بعد از پیروزی انقلاب تا امروز، این خلأ شدت یافته و به یک بحران تبدیل شده است.
گذشتگان در مهاجرت به تهران چه انگیزه و اندیشهای داشتند که عالمان این عصر به آن نمیاندیشند؟!
حتی در دوران طاغوت، آن زمان که حوزه علمیه قم به اقتدار رسیده بود، حوزه تهران همچنان در اوج بود؛ هم در فقاهت و هم در حکمت؛ مساجد و محلات هم سرشار از مجتهدانی مردمی و خدوم. اینان عمدتا شاگردان حاج شیخ یا آیتالله بروجردی و امام خمینی یا حوزه نجف بودند که ترجیح دادند به تهران بیایند و در حوزه تهران به تدریس و تبلیغ بپردازند.
اما مشکل امروز چیست؟ علما به چه میاندیشند که از تهران، پایتخت نظام اسلامی دوری میکنند؟ چه موانعی برای مهاجرت فقها و حکما به تهران وجود دارد؟
#آسیب_شناسی_حوزه_تهران
📷 نمایی از یک حجره در یکی از مدارس تهران قدیم
🕌 @tarikh_hawzah_tehran