☀️5) الف. معاویه بن عمار میگوید:
از امام صادق ع درخواست کردم دعایی برای روزی به من یاد بدهد. دعایی یادم دادم که چیزی که در جلب روزی از آن بهتر باشد ندیدم. فرمودند:
بگو:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ الْحَلَالِ الطَّيِّبِ رِزْقاً وَاسِعاً حَلَالًا طَيِّباً بَلَاغاً لِلدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ صَبّاً صَبّاً هَنِيئاً مَرِيئاً مِنْ غَيْرِ كَدٍّ وَ لَا مَنٍّ مِنْ أَحَدِ خَلْقِكَ إِلَّا سَعَةً مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ فَإِنَّكَ قُلْتَ «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ» فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ عَطِيَّتِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ يَدِكَ الْمَلْأَى أَسْأَلُ.
خدایا روزیم بده از فضل گسترده و حلال و پاکیزهات روزیای گشترده و حلال و پاکیزه، که مایه بلاغ در دنیا و آخرت باشد، همین طور پیاپی نازل شود، لذیذ و گوارا و بدون هیچ گونه دردسری و نه منتی از جانب احدی از خلایق؛ مگر از جانب گستره فضب گسترده تو؛ که همانا خودت فرمودی «و از خداوند از فضلش درخواست کنید» پس، از فضل تو درخواست میکنم و از عطایای تو میخواهم و از دست پُرِ تو طلب میکنم.
📚الكافي، ج2، ص551
☀️ب. در فرازی از دعای امام سجاد در سحرهای ماه رمضان که به دعای ابوحمزه ثمالی معروف است آمده است:
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْقَائِلُ وَ قَوْلُكَ حَقٌّ وَ وَعْدُكَ صِدْقٌ «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ» «إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً» وَ لَيْسَ مِنْ صِفَاتك يَا سَيِّدِي أَنْ تَأْمُرَ بِالسُّؤَالِ وَ تَمْنَعَ الْعَطِيَّةَ وَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْعَطِيَّاتِ عَلَى أَهْلِ مَمْلَكَتِكَ وَ الْعَائِدُ عَلَيْهِمْ بِتَحَنُّنِ رَأْفَتِكَ إِلَهِي رَبَّيْتَنِي فِي نِعَمِكَ وَ إِحْسَانِكَ صَغِيراً وَ نَوَّهْتَ بِاسْمِي كَبِيراً فَيَا مَنْ رَبَّانِي فِي الدُّنْيَا بِإِحْسَانِهِ وَ تَفَضُّلِهِ وَ نِعَمِهِ وَ أَشَارَ لِي فِي الْآخِرَةِ إِلَى عَفْوِهِ وَ كَرَمِه ...
خدایا تو خودت گفتی و سخن تو حق است و وعدهات راست: «و از خداوند از فضلش درخواست کنید» «همانا خداوند به شما مهربان است». و از خصلتهای تو این نیست – ای سرور من – که به درخواست کردن دستور دهی، و در عین حال از عطا کردن خودداری کنی؛ و تو کسی هستی که با عطاهایت همواره بر ساکنان ممکلتت منت میگذاری و با عطف توجه مهربانانهات بدانان روی میکنی! خدایا! در کوچکی مرا در نعمت و احسانت پروراندی و در بزرگی اسمم را بلندآوازه کردی؛ پس ای کسی که مرا در دنیا با احسان و تفضل و نعمتهایش پروراند و در آخرت مرا به عفو و کرمش حواله داد ...
📚مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص581؛ إقبال الأعمال، ج1، ص68
@yekaye
☀️ج. از امام صادق ع دعایی برای شب نیمه شعبان روایت شده است بدین بیان:
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ، الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ، الْخَالِقُ الرَّازِقُ، الْمُحْيِي الْمُمِيتُ، الْبَدِيءُ الْبَدِيعُ، لَكَ الْجَلَالُ وَ لَكَ الْفَضْلُ، وَ لَكَ الْحَمْدُ وَ لَكَ الْمَنُّ، وَ لَكَ الْجُودُ وَ لَكَ الْكَرَمُ، وَ لَكَ الْمَجْدُ، وَ لَكَ الْأَمْرُ وَ لَكَ الشُّكْرُ، وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ.
يَا وَاحِدُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ، يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِي وَ ارْحَمْنِي، وَ اكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي، وَ اقْضِ دَيْنِي، وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي، فَإِنَّكَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ كُلَّ أَمْرٍ حَكِيمٍ تَفْرُقُ، وَ مَنْ تَشَاءُ مِنْ خَلْقِكَ تَرْزُقُ، فَارْزُقْنِي وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. فَإِنَّكَ قُلْتَ وَ أَنْتَ خَيْرُ الْقَائِلِينَ النَّاطِقِينَ: «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ»، فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ، وَ إِيَّاكَ قَصَدْتُ، وَ ابْنَ نَبِيِّكَ اعْتَمَدْتُ، وَ لَكَ رَجَوْتُ، فَارْحَمْنِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين.
خدایا تویی زنده و قوامبخش، برتر و عظیم، آفریننده و روزی دهنده، زنده کننده و میراننده، اول و آغازگر، جلال و فضل برای توست؛ و حمد و منت هم تو را سزاست؛ جود و کرم از توست و امر و شکر هم برای تو، تو تنهایی و شریکی نداری!
ای تک و تنها و ای بینیاز، ای کسی که نه میزاید و نه زاده شده و نه هیچکس همتای اوست؛ بر محمد و اهل بیت او صلوات بفرست و مرا ببخش و مورد رحمت قرار بده و آنچه را برایم ضرورت دارد کفایت فرما، و بدهیام را ادا کن، و در روزیام وسعت بده؛ که همانا تو در این شب هر امر حکیمانهای را جدا می کنی، و هرکس از خلایقت را که بخواهی روزی میدهی؛ پس مرا روزی بده که تو بهترین روزیدهندگانی؛ که همانا خودت فرمودی و تو بهترین گوینده و سخنگویی: «و از خداوند از فضلش درخواست کنید» پس، تنها از فضل تو درخواست میکنم و تنها تو را قصد کردم و به فرزند پیامبرت اعتماد نمودم و به تو امید بستم؛ پس بر من رحم کن که تو رحمکنندهترین رحمکندگانی.
📚مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص843-844؛ المزار الكبير (لابن المشهدي)، ص411-412
@yekaye
متن احادیث بند 5
☀️ الف. مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جَمِيعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع أَنْ يُعَلِّمَنِي دُعَاءً لِلرِّزْقِ.
فَعَلَّمَنِي دُعَاءً مَا رَأَيْتُ أَجْلَبَ مِنْهُ لِلرِّزْقِ قَالَ:
قُلِ:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ الْحَلَالِ الطَّيِّبِ رِزْقاً وَاسِعاً حَلَالًا طَيِّباً بَلَاغاً لِلدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ صَبّاً صَبّاً هَنِيئاً مَرِيئاً مِنْ غَيْرِ كَدٍّ وَ لَا مَنٍّ مِنْ أَحَدِ خَلْقِكَ إِلَّا سَعَةً مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ فَإِنَّكَ قُلْتَ «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ» فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ عَطِيَّتِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ يَدِكَ الْمَلْأَى أَسْأَلُ.
📚الكافي، ج2، ص551
☀️ب. رَوَى أَبُو حَمْزَةَ الثُّمَالِيُّ قَالَ: كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ سَيِّدُ الْعَابِدِينَ ص يُصَلِّي عَامَّةَ اللَّيْلِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فَإِذَا كَانَ السَّحَرُ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ: إِلَهِي لَا تُؤَدِّبْنِي بِعُقُوبَتِكَ ...
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْقَائِلُ وَ قَوْلُكَ حَقٌّ وَ وَعْدُكَ صِدْقٌ «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ» «إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً» وَ لَيْسَ مِنْ صِفَاتك يَا سَيِّدِي أَنْ تَأْمُرَ بِالسُّؤَالِ وَ تَمْنَعَ الْعَطِيَّةَ وَ أَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْعَطِيَّاتِ عَلَى أَهْلِ مَمْلَكَتِكَ وَ الْعَائِدُ عَلَيْهِمْ بِتَحَنُّنِ رَأْفَتِكَ إِلَهِي رَبَّيْتَنِي فِي نِعَمِكَ وَ إِحْسَانِكَ صَغِيراً وَ نَوَّهْتَ بِاسْمِي كَبِيراً فَيَا مَنْ رَبَّانِي فِي الدُّنْيَا بِإِحْسَانِهِ وَ تَفَضُّلِهِ وَ نِعَمِهِ وَ أَشَارَ لِي فِي الْآخِرَةِ إِلَى عَفْوِهِ وَ كَرَمِه ...
📚مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص581؛ إقبال الأعمال، ج1، ص68
☀️ج. وَ رَوَى إِسْمَاعِيلُ بْنُ الْفَضْلِ الْهَاشِمِيُّ قَالَ: عَلَّمَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ دُعَاءً أَدْعُو بِهِ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ هُوَ:
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ، الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ، الْخَالِقُ الرَّازِقُ، الْمُحْيِي الْمُمِيتُ، الْبَدِيءُ الْبَدِيعُ، لَكَ الْجَلَالُ وَ لَكَ الْفَضْلُ، وَ لَكَ الْحَمْدُ وَ لَكَ الْمَنُّ، وَ لَكَ الْجُودُ وَ لَكَ الْكَرَمُ، وَ لَكَ الْمَجْدُ، وَ لَكَ الْأَمْرُ وَ لَكَ الشُّكْرُ، وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ.
يَا وَاحِدُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ، يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِي وَ ارْحَمْنِي، وَ اكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي، وَ اقْضِ دَيْنِي، وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي، فَإِنَّكَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ كُلَّ أَمْرٍ حَكِيمٍ تَفْرُقُ، وَ مَنْ تَشَاءُ مِنْ خَلْقِكَ تَرْزُقُ، فَارْزُقْنِي وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. فَإِنَّكَ قُلْتَ وَ أَنْتَ خَيْرُ الْقَائِلِينَ النَّاطِقِينَ: «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ»، فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ، وَ إِيَّاكَ قَصَدْتُ، وَ ابْنَ نَبِيِّكَ اعْتَمَدْتُ، وَ لَكَ رَجَوْتُ، فَارْحَمْنِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين.
📚مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص843-844؛ المزار الكبير (لابن المشهدي)، ص411-412
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
1️⃣ «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُلِّ شَیءٍ عَلیماً»
💢خداوند انسانهای متعددی آفریده است؛ و تعدد امکان ندارد مگر اینکه تفاوتی در کار باشد؛ و همین که دو موجود متفاوت و غیر از همدیگر باشند بدان معناست که یکی چیزی دارد که دیگری ندارد و البته در بسیاری از موارد دومی هم چیزی دارد که اولی ندارد. کسی که عاقل باشد و این واقعیت را بفهمد که لازمه آفرینش موجودات متعدد، تفاوت در داراییهای آنان است، هیچگاه درصدد نمیآید که آنچه مایه برتری تکوینی دیگری بر اوست را طلب کند.
💢در مورد زنان و مردان نیز چنین است: خداوند زنان و مردان را متفاوت آفریده؛ یعنی آنان را از جهات گوناگون بر همدیگر برتری داده است: در مردها یک ظرفیتها و امکاناتی را نهاده که در زنان نیست و بالعکس.
🤔اما این به معنای آن نیست که به لحاظ ارزشی یکی از این دو را بر دیگری برتری داده است: نصیب هریک از زنان و مردان، آن چیزی است که با کار و تلاش خود بدان میرسند.
💢البته هر انسانی میتواند از خداوند افزایش طرفیت و امکانات بخواهد؛ یعنی میتواند حتی به خداوند امید ببندند که مازاد بر تلاششان و از فضلش بدانها بدهد؛
اما آنچه مهم است این است که مستقیما از فضل خدا طلب کنند، نه اینکه چشم طمع به فضل و برتریای که خداوند به دیگری داده است بدوزند؛ چرا که خداوند به هر چیزی داناست و در این تفاوتهایی که بین انسانها قرار داده حکمتی را تعقیب میکند؛ و قرار نیست که به دلخواه ما نظام عالم را به هم بزند؛
بله،
فضل او زیاد است و اگر از فضل او، نه صرف برتریای که به دیگری داده، بخواهید به شما از فضلش میدهد.
💠نکته تخصصی #انسانشناسی:
📝#فمینیسم و تفکیک #جنس از #جنسیت
💢خداوند زن و مرد را از جهات متعددی متفاوت آفریده است، هم از جهات بیولوژیک و زیستشناسی و هم از جهات روانشناختی و جامعهشناختی و نفشآفرینی هریک در نظام خانواده.
💢اما از سال 1979 روانشناس اجتماعی فمینیست، خانم رودا انگر اول بار به تفکیک جنس (sex) از جنسیت (gender) اقدام کرد و به کوشش جریان فمیسنیم امروزه برای بسیاری از افراد گمان میکنند که زن و مرد علیرغم داشتن تفاوتهای بیولوژیک (که به جنس آنها مربوط میشود) طبیعتا و ذاتا اقتضای هیچ تفاوت جنسیتی را ندارند و هر تفاوت جنسیتی (فرهنگی- اجتماعی) که بین زن و مرد پیدا میشود برساخته جوامع و محیط است❗️
💢با این حال، با پیشرفتهای علمی در قرن بیست و یکم، بویژه در زمینه علوم شناختی، وجود تفاوتهای واقعی غیربیولوژیک بین زن و مرد دوباره به طور جدی مطرح شد چنانکه شاهد شکلگیری موجی از فمیسنیتهای سابق هستیم که به خاطر توجه به همین تفاوتها، با تاکید شدید بر احیای خانواده سنتی برای شکوفایی زنانگی، منتقد شدید فمینیسم شدند، و به تدریج جریان فمینیسم خانوادهگرا را به عنوان بخشی از موج سوم فمینیسم (موج پست مدرن) رقم زدند؛
و حتی برخي با نشان دادن تفاوتهاي فيزيولوژيکي بين مغز زن و مرد به اين نتيجه رسيدند که مدلهاي آموزش به زن و مرد نيز بايد متفاوت باشد و طرفدار تفکیک جنسیتی نظام آموزشی در تمام مقاطع تحصیلی شدند.
📚(برای توضیح تفصیلی و اسناد این مدعا، ر.ک: جنسیت و دوستی (سوزنچی)، ص46-47 و 69-70)
👈شايد سادهترين و واضحترين مصداقي كه براي اين تفاوتهاي ذاتي بتوان نشان داد، #عاطفه_مادری و #لذت_مادری است، كه هرچند مدتها به خاطر غلبه رويکردهاي فمينيستي نادیده گرفته میشد، اما امروزه دوباره مورد توجه واقع شده، و بهويژه اگر میزان و شدت آن با #عاطفه_پدری و #لذت_پدری مقايسه شود، ترديدي در تفاوت واقعي و طبیعی روحيات زن و مرد باقي نميگذارد.
@yekaye
👇ادامه👇
ادامه نکته تخصصی #انسانشناسی درباره #فمینیسم
💢آنچه در جریان فمینیسم در یک قرن گذشته رخ داد این بوده که عدهای راه احیای #حقوق_زنان را در این دیدند که #تفاوتهای_زن_و_مرد را انکار کنند و در واقع، آن برتریهایی که خداوند به مردان بر زنان داده بود را معیار انسانیت قلمداد کنند و همانها را برای زنان طلب کنند.
در واقع آنان ناخودآگاه معیار انسان را «مرد»ها قرار دادند و خواستند که زنان را به صورت مردان بازسازی کنند؛
در حالی که خداوند در این آیه به ما تذکر میدهد که زن و مرد هر یک مدار خود و نصیب خود از تلاش خویش را دارد و هیچیک از این دو نباید دیگری را برتر مطلق ببیند و مثل دیگری بودن را طلب کند.
🤔بله،
هم مردان و هم زنان میتوانند بیش از آنچه فعلا هستند باشند، و راهش این است که به وضع موجود خود بسنده نکنند و از خداوند از فضلش طلب کنند، اما این طلب فضل، نباید با معیار قرار دادن شخص دیگر باشد
(یعنی هر فضل و برتریای را نگاه کنیم که آیا واقعا برای ما مفید و در راستای وجودی ما هست یا نه، و اگر چنین بود آن را طلب کنیم، نه صرفا از این جهت که چون دیگرانی هستند که از فضلی برخوردارند حتما آن فضل برای ما هم فضل و برتری میآورد.)
💢خداوند اگر تفاوتی بین زن و مرد قرار داده، از روی علم بوده است؛
و سابقه یک قرن اخیر تمدن غرب نشان داد که مخالفت با این تفاوتها و #یکسانپنداری_زن_و_مرد، نهتنها به احیای حقوق زنان منجر نخواهد شد، بلکه الگوی زنان را عملا مردان قرار میدهد و چون زن مرد نمیشود خروجیاش #نامرد (Pseudo-man) خواهد بود، که نه زن بودن خود را حفظ کرده و نه واقعا مرد شده است.
📚این مطلب را به تفصیل در سخنرانی «زن به مثابه نا-مرد» توضیح دادهام:
در ایتا:
🔖https://eitaa.com/souzanchi/556
در فضای وب:
🔖http://www.souzanchi.ir/the-redefinition-of-womens-identity-in-islam-and-feminism/
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
2️⃣ «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُلِّ شَیءٍ عَلیماً»
درباره ارتباط این آیه با آیات قبل (که نهی از خوردن اموال به باطل و به هلاکت انداختن بود) چند تحلیل وجود دارد:
🍃الف. خداوند ابتدا از خوردن اموال به باطل و قتل نهی کرد، سپس در این آیه کاری که رعایت این دستورات را برای انسان آسان میکند برشمرد و آن این است که هرکس بدانچه خداوند به او داده راضی باشد و برتریهای دیگران را آرزو نکند؛ که اگر چنین شد دیگر به سراغ ظلم به جان و مال دیگران نخواهد رفت. (قفال، به نقل از مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج10، ص64)
🍃ب. ابتدا اعمال جوارحی را ذکر کرد تا ظاهر انسان از گناه پاک شود سپس سراغ اعمال جوانحی و قلبی (حسد و آرزو کردن وضعیت دیگران) رفت تا باطن انسان از اخلاق ناپسد پاک گردد. (مفاتيح الغيب، ج10، ص64)
🍃ج. در اسلام مسائل اقتصادى و اخلاقى بهم آميخته است. (تفسير نور، ج2، ص279)
🍃د. ...
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
3️⃣ «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ»
درباره اینکه مقصود از «آنچه را که خداوند بدان برخی از شما را بر برخی دیگر تفضیل داده است، آرزو مکنید» چیست، دیدگاههای متعددی ابراز شده است (با توجه به امکان استفاده از یک لفظ در چند معنا همگی ممکن است منظور بوده باشد):
🍃الف. هیچکس اموال، نعمتها، همسر و سایر چیزهایی که خداوند به دیگران داده را طلب نکند. (ابنعباس، به نقل از مجمعالبیان، ج3، ص64؛ و حدیث1)
🍃ب. این گونه نباشد که مردان آرزو کنند که ای کاش زن بودند ویا آنچه به زنان داده شده به آنها داده میشد، یا زنان آرزو کنند ای کاش مرد بودند و یا آنچه به مردان داده شده، به آنها داده میشود زیرا خداوند به مصلحت هرکس آگاهتر است. (بلخی، به نقل از مجمعالبیان، ج3، ص64؛ و نیز: فقه القرآن، ج2، ص344)
🍃ج. چنین نباشد که مرد یا زن حقوق شرعیای که خداوند به نفع دیگری (مثلا بیشتر بودن سهمالارث و امکان تعدد زوجات برای مرد یا حق مهریه و نفقه برای زن) قرار داده را طلب کنند. (المیزان، ج4، ص336)
🍃د. چشمتان به داشتههای دیگران نباشد و مقیاستان برای تلاش و به دست آوردن اموال و ...، آنچه دیگران دارند، نباشد.
🍃ه. خوشبختی برای آدمی در سه مرتبه قابل ذکر است: مرتبه نفسانی (که یا مربوط به قوه نظری است مانند خوش استعدادی و خوش فکری و زیرکی و بیشتر از دیگران دانستنِ و یا مربوط به قوه عملی مانند عفت و شجاعت و حکمت عملی که جامع این سه عدالت است) مرتبه بدنی (مانند زیبایی و سلامت و عمر طولانی و ...) و خوشبختیهای ناشی از امور بیرون از انسان (مانند کثرت اولاد صالح و دوستان و ثروت و ریاست و شهرت و محبوبیت و ...) برتریهای انسانها نهایتا به این سه قسم برمیگردد که مشاهده برتری دیگران در هریک از اینها ممکن است محل آرزوی انسان قرار گیرد. (مفاتيح الغيب، ج10، ص64)
و ...
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
4️⃣ «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ»
به دادههاى الهى راضى باشيم و حسودانه، آرزوى برتريهاى ديگران را نداشته باشيم. (تفسير نور، ج2، ص279)
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
5️⃣ «لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ»
مقصود از این تعبیر، میتواند ناظر به بهره دنیوی باشد یا اخروی یا هردو؛ که هریک به نوبه خود میتواند اقسامی داشته باشد:
🍃الف. بهره اخروی:
🌱الف.1. هریک از زن و مرد ثواب و عقاب اعمالش را بر حسب آنچه از وظایف بر دوش اوست، دریافت میکند، پس خلاف این تدبیر را آرزو نکنید. (قتاده، به نقل از مجمع البيان، ج3، ص64؛ و مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
🌱الف.2. مردان با انجام وظایفشان در قبال زنان بهره و ثواب خود را میبرند و زنان هم با ادای وظایفشان در قبال مردان. (مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
🌱الف.3. هرکسی به اندازه آنچه از طاعات کسب کرده ثواب میبرد، پس سزاوار نیست که با حسد به دیگران همان بهره خود را ضایع کند؛ یعنی تقدیر کلام این است که چنین نباش که آرزوی بهره دیگران را داشته باشی و دارایی خودت را ضایع کنی. (مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
🌱الف.4. ...
🍃ب. بهره دنیوی:
🌱ب.1. هریک از زن و مرد بهره و نصیب خودش را از آنچه در دنیا کسب میکند (از تجارت و زراعت و سایر انواع کسب و کار) خواهد داشت پس سزاوار است که هرکس به سهم خود و آنچه خداوند برای او قرار داده، راضی باشد. (مجمع البيان، ج3، ص64؛ مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
🌱ب.2. این ناظر به ارث است، (ابن عباس، به نقل از مجمع البيان، ج3، ص64) که در همین زمینه سه تحلیل ارائه شده است:
▫️- هریک از زن و مرد سهمش از ارث را بر اساس آنچه خداوند تقسیم کرده دریافت میکند؛ که در این حالت، اکتساب به معنای رسیدن و احراز کردن است. (مجمع البيان، ج3، ص64؛ مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
▫️- اهل جاهلیت ارث بردن زنان را قبول نداشتند و خداوند این را باطل کرد و فرمود هرکس ارث و سهم خود را میبرد. (مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
▫️- این آیه نه ناظر به تقابل، بلکه بیان حق هریک از زن و مرد (به عنوان انسان) در اموالی است که از او برجای میماند. یعنی هر انسانی، چه زن باشد چه مرد، حق دارد در یک سوم اموالی که در زندگی دنیا به دست آورده وصیت کند و وارثان باید این سهم وصیتکننده را برای او به رسمیت بشناسند و در راهی که او خواسته آن مقدار از اموال وی را خرج کنند. (فقه القرآن، ج2، ص321)
🌱ب.3. این آیه دلالت بر استقلال مالی هریک از زن و مرد دارد: یعنی هم مردان و هم زنان، اگر کسب و کاری انجام دهند، خودشان از آن نصیب میبرند و این گونه نیست که کسی کسب و کاری انجام دهد ولی از آن نصیبی نداشته باشد.
📜 نکته #تاریخی
#حق_مالکیت_زنان در غرب و اسلام
استقلال مالی زنان و حق مالکیت آنان را که کشورهای غربی در قرن 19 (ظاهرا اول بار در بریتانیا در سال 1882) و بعد از انقلاب صنعتی و برای استفاده از نیروی کار ارزان زنان برای زنان به رسمیت شناختند، اسلام 1400 سال قبل، و نه برای بهرهکشی از زنان، بلکه در راستای عدالتی که در میان همه انسانها، از جمله بین زنان و مردان باید برقرار باشد، به رسمیت شناخت.
🌱ب.4. ...
🍃ج. با توجه به اینکه کلمه نصیب عام است میتواند شامل تمام مصادیق فوق (اعم از بهرههای دنیوی یا اخروی) بشود. (مفاتيح الغيب، ج10، ص66)
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
6️⃣ «لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ»
انسان، تنها مالك بخشى از دست رنج خود است. بخش ديگر سهم فقرا و حكومت اسلامى است. (تفسير نور، ج2، ص280)
📖نکته تفسیری
این برداشت مبتنی بر این است که حرف «مِن» من تبعیضیه باشد، و مفهوم مخالف را هم بپذیریم؛ آنگاه تعبیر «نصیب من ما کسبوا: بهرهای از آنچه کسب کردهاند» دلالت دارد که چه زن و چه مرد، صاحب تمام آنچه خودش به دست آورده نیست؛ بلکه صرفا بهرهای از آنچه به دست آورده از آن اوست.
💠بحث تخصصی #اقتصادی:
فلسفه واجبات مالی
در واقع،
چهبسا این آیه به نحو غیرمستقیم اشاره دارد به فلسفه برخی از واجبات مالی که بهنوعی حق الله محسوب میشود (مانند خمس و زکات)؛ و میفرماید که گمان نکنید چون با زحمت خودتان مالی به دست آوردید تمام آن کاملا در اختیار شماست و اگر واجبات مالیای بر دوش شما نهاده شده شما بر خدا منت دارید! چرا که در آنچه انسان کسب میکند علاوه بر اینکه هزاران عوامل طبیعی و ... در کارند که اگر آنها نباشند ذرهای از تلاش انسان به ثمر نمیرسد، خود فکر و قدرت وی بر انجام کار نیز از افاضه الهی است.
@yekaye
یک آیه در روز
960) 📖 وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا ا
.
7️⃣ «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ»
به جاى تمنّاى آنچه ديگران دارند، در پى كسب و تلاش باشيم. (تفسير نور، ج2، ص280)
@yekaye