🔹بُهْتاناً ▪️ماده «بهت» در اصل به معنای گیج شدن (دَهِش) و حیرت به کار می‌رود (معجم المقاييس اللغة، ج‏1، ص307؛ التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج‏1، ص346) بر همین اساس، «فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ« (بقرة/258) یعنی او را مبهوت و حیران و شگفت‌زده کرد. (مفردات ألفاظ القرآن، ص148) و قیامت هم چون یکدفعه سر می‌رسد کافران را گیج و مبهوت می‌سازد و فرصت هرگونه عکس‌العملی را از آنها می‌گیرد: «بَلْ تَأْتيهِمْ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلا يَسْتَطيعُونَ رَدَّها وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ» (انبیاء/40) ▪️«بهتان« دروغی است که از شدت بیشرمانه بودنش شنونده را مبهوت می‌سازد (مفردات ألفاظ القرآن، ص148) ▫️برخی گفته‌اند از این بابت به دروغ «بهتان» گویند که امری بی‌اساس را به واقعیت نسبت می‌دهند و موجب حیرت می‌گردد و شخص را دچار دهشت و شگفتی می‌کند (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج‏1، ص346) ▫️ ویا به تعبیر دیگر، چون خود شخص از چنین تهمتی مبراست، با مشاهده اینکه وی را به آن امر متهم می‌کنند، گیج و متحیر می‌شود. (الکشاف، ج1، ص491) ▫️و این معنا در عموم کاربردهای قرآنی این واژه مشاهده می‌شود: «أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» (نساء/20) «وَ مَنْ يَكْسِبْ خَطيئَةً أَوْ إِثْماً ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَريئاً فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» (نساء/112) «وَ الَّذينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» (احزاب/58). 🔸البته در آيه »وَ لا يَأْتِينَ بِبُهْتانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَ أَرْجُلِهِنَ‏» (ممتحنة/12) برخی گفته‌اند «بهتان» به کنایه از زناکاری به کار رفته؛ هرچند این احتمال را هم داده‌اند که مقصود انجام هر کار شنیعی با دست و پا باشد، یعنی گرفتن چیزی با دست که گرفتنش سزاوار نیست و رفتن به جایی با پا که رفتنش روا نباشد (مفردات ألفاظ القرآن، ص148) ▫️و باید افزود که واقعا بعید نیست همان توضیح اول درست‌تر، و بار کنایی این کلمه در خصوص زناکاری پررنگ باشد و شاید به همین مناسبت بوده که نه‌تنها در آیه فوق، بلکه هم در مورد تهمتی که به حضرت مریم س (قَوْلِهِمْ عَلى‏ مَرْيَمَ بُهْتاناً عَظيماً؛ نساء/156) و نیز به یکی از زنان پیامبر ص (وَ لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ ما يَكُونُ لَنا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهذا سُبْحانَكَ هذا بُهْتانٌ عَظيمٌ؛ نور/16) زده شد از این واژه استفاده شده باشد؛ اما هرچه باشد وجه مشترک همه اینها آن است که «بهتان» مطلبی است که شنونده و بویژه خود کسی که مورد تهمت قرار گرفته را کاملا گیج و شگفت‌زده می‌سازد. (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج‏1، ص346) ▪️با این توضیح تفاوت «کذب»‌ و «زور» و «بهتان» نیز معلوم می‌شود: 🔸«کذب» مطلق دروغ و سخن خلاف واقع است، 🔸 «زور» دروغی است که تزیین داده شده و در ظاهری نیکو بیان شده چنانکه از عمر نقل شده که «زورت يوم السقيفة كلاما: در روز سقیفه کلامی را مزورانه گفتم» و 🔸«بهتان» آن دروغی است که مواجهه با آن انسان را مبهوت و شگفت‌زده می‌کند. (الفروق في اللغة، ص38) 📿ماده «بهت» و مشتقات آن 8 بار در قرآن کریم به کار رفته است. 🔹«بهتان» مصدری است که در این آیه آن را عموما حال دانسته‌اند، که مقصود این است که: «آیا آن اموال را می‌گیرید در حالی که این گرفتنتان بهتان است». و در عین حال که تصریح کرده‌اند که در این جمله نمی‌تواند غایت و غرض باشد، جایز دانسته‌اند که آن را مفعول له بدانیم، که ظاهرا در این صورت معنایش چنین می‌شود «آیا آن اموال را از روی بهتان [= با بهتان زدن] می‌گیرید» 📚(الكشاف، ج‏1، ص492 ؛ التبيان في إعراب القرآن، ص101) @yekaye

🔹إثْماً قبلا بیان شد که ▪️ ماده «أثم» در اصل بر تعلل ورزیدن و به تاخیر انداختن می‌کند؛ و بر همین اساس، برخی گفته‌اند که اساسا اسمی شده است برای کارهایی که ثواب را به عقب می‌اندازد؛ و ظاهرا به همین مناسبت است که در زبان فارسی، گاه آن را به «گناه» ترجمه می‌کنند. البته برخی از اهل لغت گفته‌اند که اصل کلمه «إثم» دلالت بر «تقصیر» (= کوتاهی‌ ورزیدن، چرا که تقصیر از «قصر» به معنای «کوتاهی» می‌آید) می‌کند که در زبان فارسی کلمه «تقصیر» (خصوصا وقتی به صورت تعبیر «قصور و تقصیر» به کار می‌رود؛ اولی برای کم‌کاری‌ای که شخص در آن مقصر نباشد، و دومی در جایی است که شخص مقصر باشد)، بخوبی معنای «إثم» را می‌رساند. و برخی گفته‌اند «إثم» گاه در مستقیما به معنای «خمر (= شراب) به کار می‌رود و از این جهت است انسان را به باز ماندن از خیرات می‌اندازد. 🔖جلسه 849 http://yekaye.ir/ale-imran-3-178/ ▪️درباره تفاوت «إثم» ‌با «خطا» و «ذنب» «قبیح» و «معصیت» هم بیان شد که: 🔸در «خطا» لزوما تعمدی در کار نیست، اما 🔸«إثم» در جایی است که تنبلی و کم‌کاری در انجام وظیفه رخ دهد؛ و 🔸«ذنب» مشخصا در مورد کار زشت و قبیحی که بد بودنش مورد اذعان و اعتراف خود فرد است به کار می‌رود. 🔸در کلمه «قبح» لزوما عقاب و مواخذه در کار نیست؛ و از این رو، ممکن است به کاری که از طفل سر می‌زند هم قبیح بگویند؛ اما «ذنب» در مورد کارهایی است که مستحق عقاب است. 🔸در ماده «عصی» هم مخالفت کردن شخص با نهی مولا مورد اهتمام است، اما در ذنب توجه اصلی به عقوبتی است که در پی دارد. در «وزر» هم تاکید بر سنگینی است که بار گناه بر دوش انجام دهنده‌اش تحمیل می‌کند. 🔖جلسه 916 http://yekaye.ir/ale-imran-3-193/ @yekaye

💐💐💐عید سعید ولایت مبارک باد 🌹🌹🌹 صاحب اسرار «سُبْحان الَّذی أسری» علی است مقصد سیر رسول از مسجد الاقصی علی است طاق جفت ابروانش قاب قوسین رسول آیت حق در مقام قرب «اَو اَدْنی» علی است شاهد ما بر علوّش آیه های بَیّنه بین آیات الهی آیت کبری علی است «قُلْ هو الله احد» تفسیری از اخلاص اوست در کمال بندگی یکتای بی همتا علی است حافظ جان علی «فالله خَیْرٌ حافظا» حافظ قرآن به «إنّا نحن نَزَّلْنا» علی است آیت الکرسی به اسم اعظمش مستمسک است ای مسلمانان به قرآن «عُروهُ الوُثقی» علی است شرح آن را از «اَلَمْ نَشْرَح لک صَدْرَک» بپرس آنکه شرح صدر می‌افزود بر طاها علی است سیرْ در «ما فی السَّموات وَ ما فیِ الارض» کُن چشم دل وا کن ببین پیدا و ناپیدا علی است با حدیث طِیر، تا اوج خدا پرواز کن آنکه با این بال ما را می‌برد بالا علی است «اُدْخُلوُها بسلامٍ ذلک یَوْمُ الْخُلود» در مقام قاف قرآن جنت الاعلی علی است از «اَلَمْ اَعْهَد الیکم یا بنی آدم» بپرس تا بدانی در وفای عهدِ حق «اَوْفی» علی است آسمانِ «رَبَّنا اَنْزِل علینا مائده» سفره‌دارِ «اَنْتَ خیرُ الرّازقین» مولا علی است نور علمش «عَلَّم الانسانَ ما لم یَعلم» است «عَلّم القرآن» علی و «علّم الاسما» علی است در طریقت، رایت«إنّا هَدَیْناه السَّبیل» رهنمای «اَلَّذینَ جاهدوا فینا» علی است اختر تابنده‌ی «إنَّ علینا للهدی» ماه ظلمت‌سوز «واللیل إذا یغشی» علی است نوح، ایمن ماند از طوفان به یمن نام او باء «بسم اللَّهِ مَجْرَ‌یها و مُرْ‌سَیها» علی است سجده، راز سر به مُهری بود و آخر فاش شد رازدار «سَبّح اسم ربک الأعلی» علی است @yekaye

🔹در شان نزول این آیه گفته‌اند که در جاهلیت چنین روالی بود که گاه مردی که از زنش خوشش نمی‌آمد و تصمیم می‌گرفت با زن دیگری ازدواج کند زن خودش را متهم به فحشاء می‌کرد تا وی را مجبور سازد که آنچه به عنوان مهریه به او داده را به وی بازپس دهد تا آن را به عنوان مهریه به همسر جدیدش بدهد. (مفاتيح الغيب، ج‏10، ص13) @yekaye

☀️1) عمر بن یزید می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم به من خبر دهید درباره کسی که بر اساس مهریه‌ای بیش از مهر السنه ازدواج می‌کند؛ آیا جایز است؟ فرمودند: وقتی از مقدار مهر السنه بیشتر باشد، «مهر» نیست، بلکه «نحل» (= عطیه و بخشش) است زیرا خداوند می‌فرماید: «و اگر ... به یکی از آنها مال فراوانی داده باشید پس چیزی از آن را باز نستانید!» ... همانا مهر زنان مومن پانصد [درهم] است که همان مهر السنه است؛ و گاه می‌شود که کمتر از پانصد باشد، اما بیش از آن نیست. 🔹توجه: با توجه به سایر روایات، این روایت حمل بر استحباب شده است. 📚تفسير العياشي، ج‏1، ص229 عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَخْبِرْنِي عَمَّنْ تَزَوَّجَ عَلَى أَكْثَرَ مِنْ مَهْرِ السُّنَّةِ أَ يَجُوزُ ذَلِكَ؟ قَالَ: إِذَا جَاوزَ مَهْرَ السُّنَّةِ فَلَيْسَ هَذَا مَهْراً إِنَّمَا هُوَ نُحْلٌ؛ لِأَنَّ اللَّهَ يَقُولُ «وَ إِنْ ... آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً» ... إِنَّ مَهْرَ الْمُؤْمِنَاتِ خَمْسُمِائَةٍ وَ هُوَ مَهْرُ السُّنَّةِ، وَ قَدْ يَكُونُ أَقَلَّ مِنْ خَمْسِمِائَةٍ وَ لَا يَكُونُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. @yekaye

☀️2) از امام صادق ع روایت شده است که هنگامی که رسول الله ص فضیلت امیرالمومنین ع را آشکار کرد منافقون ناراحت شدند ولی ناراحتی‌شان را از ترس رسول الله ص مخفی می‌کردند تا اینکه بزرگان قریش از حضرت فاطمه س خواستگاری کردند و آماده بودند که هزینه‌ها برای این کار خرج کنند، اما رسول الله ص او را به ازدواج هیچیک از آنان درنیاورد تا اینکه حضرت علی ع به خواستگاری او آمد و پیامبر نهایتا به وی فرمود: ای علی! تو به خواستگاری نیامدی مگر اینکه پیش از این خداوند در آسمانها این ازدواج را مقدر فرموده بود. در این میان گفتگوهایی با برخی از اصحاب درباره این تقدیر الهی رد و بدل شد تا اینکه نوبت به حذیفه رسید که گفت: یا رسول الله ص! از وضعیت آسمانی‌اش خبر دادی، مهریه فاطمه در زمین چه اندازه است؟ فرمود: مهریه‌اش همان است که در میان زنان امتم، آن دسته از آنان که ایمان آوردند و تقوا پیشه کردند، سنت است. حذیفه گفت: و آن چه اندازه است؟ فرمود: پانصد درهم. حذیفه گفت: زنان این امت بر این پیشی نخواهند گرفت؛ خاندانهای عرب این مهریه را بزرگ خواهند شمرد و در رعایت آن آن سبقت خواهند جست. پیامبر ص فرمود: این پانصد درهم رعایت ادب الهی است و اینکه امتم برادرم و دخترم را اسوه قرار دهند. حذیفه گفت: یا رسول الله! اگر کسی کمتر از پانصد درهم قرار دادن چطور؟ فرمود: مهریه آن مقداری است که طرفین رضایت دهند. حذیفه گفت: یا رسول الله! اگر کسی از این امت دوست داشت بیش از پانصد درهم مهریه کند چطور؟ فرمود: آن مرد آنچه را که از دارایی دنیا به آن زن داده به حساب نیکوکاری بگذارد و مهریه را همان پانصددرهم قرار دهد [یعنی با اینکه بیشترش را توافق می‌کنند و شرعا باید پرداخت کند، اما نیتش این باشد که همان پانصدتا مهریه باشد تا به مهرالسنه عمل کرده باشد] حذیفه کرد: درست فرمودید یا رسول الله، چرا که در آن آیاتی که از خداوند عز و جل برای ما آورده‌اید آمده است: «و به یکی از آنها مال فراوانی داده باشید پس چیزی از آن را باز نستانید! آیا [می‌خواهید] آن را به بهتان و به عنوان گناهی آشکار بگیرید؟! و چگونه آن را می گیرید در حالی که با هم نزدیکی کرده‌اید و آن زنان از شما میثاقی محکم گرفته‌اند» پیامبر ص فرمود: و آن [مهریه] برای آنان واجب نشد مگر به خاطر همین نزدیکی با آنان؛ ای حذیفه! آیا ندیدی و نشنیدی این سخن خداوند عز و جل را که فرمود: «و اگر پيش از آنكه با آنان نزديكى كنيد، طلاقشان گفتيد، در حالى كه براى آنان مَهرى معين كرده‏ايد، پس نصف آنچه را تعيين نموده‏ايد [به آنان بدهيد]، مگر اينكه آنان خود ببخشند، يا كسى كه پيوند نكاح به دست اوست ببخشد و اینکه ببخشید به تقوا نزديكتر است. و در ميان يكديگر فضیلت و برتری را فراموش مكنيد، که خداوند به آنچه انجام مى‏دهيد بيناست» (بقره/237) و معلوم کرد که مادامی که نزدیکی و تماسی برقرار نشود نمی‌توانند [مهریه‌شان را به طور کامل] بگیرند... امام صادق ع در ادامه داستان ازدواج حضرت علی ع و حضرت زهرا س را به تفصیل شرح می‌دهند و بیان می‌کنند چگونه در این ماجرا منافقان به بهانه تنگدستی و عدم برخورداری امیرالمومنین ع از مال و ثروت، زخم زبان زدنها را شروع کردند و ... . 📚الهداية الكبرى، ص113-114 @yekaye 👇متن روایت👇

متن روایت ازدواج امیرالمومنین ع و حضرت زهرا س عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ بِشْرٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ عَامِرٍ الطَّاطَرِيِّ عَنْ زَيْدِ بْنِ شِهَابٍ الْأَزْدِيِّ عَنْ زَيْدِ بْنِ كَثِيرٍ اللَّخْمِيِّ عَنْ أَبِي سُمَيْنَةَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ مَوْلَانَا الصَّادِقِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) قَالَ: لَمَّا أَظْهَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) فَضْلَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ كَانَ الْمُنَافِقُونَ يَتَخَافَتُونَ بِذَلِكَ وَ يَسْتُرُونَهُ خَوْفاً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ إِلَى أَنْ خَطَبَ أَكَابِرُ قُرَيْشٍ فَاطِمَةَ، وَ بَذَلُوا فِي تَزْوِيجِهَا الرَّغَائِبَ، فَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) لَا يُزَوِّجُ أَحَداً مِنْهُمْ حَتَّى خَطَبَهَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): يَا عَلِيُّ مَا خَطَبْتَهَا إِلَّا وَ اللَّهُ زَوَّجَكَ إِيَّاهَا فِي السَّمَاءِ لِأَنَّ اللَّهَ وَعَدَ ذَلِكَ فِيكَ وَ فِي ابْنَتِي فَاطِمَةَ. فَقَامَ إِلَيْهِ أَبُو أَيُّوبَ خَالِدُ بْنُ زَيْدٍ الْأَنْصَارِيُّ وَ قَالَ: ... قَالَ حُذَيْفَةُ بْنُ الْيَمَانِ: مَا نِحْلَتُهَا فِي الْأَرْضِ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ نِحْلَتُهَا مَا تَكُونُ سُنَّةً مِنْ نِسَاءِ أُمَّتِي مَنْ آمَنَ مِنْهُنَّ وَ اتَّقَى. قَالَ: وَ كَمْ هُوَ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ خَمْسُمِائَةِ دِرْهَمٍ، قَالَ حُذَيْفَةُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ لَا يَزِيدُ عَلَيْهَا فِي نِسَاءِ الْأُمَّةِ فَإِنَّ بُيُوتَاتِ الْعَرَبِ تُعْظِمُ النِّحْلَةَ وَ تَتَنَافَسُ فِيهَا. [قَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص الْخَمْسُمِائَةِ دِرْهَمٍ] تَأْدِيباً مِنَ اللَّهِ وَ رَحْمَةً مِنْهُ [وَ لِلْأُمَّةِ] فِي ابْنَتِي وَ أَخِي [ُسْوَةٌ] . قَالَ حُذَيْفَةُ بْنُ الْيَمَانِ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَنْ لَمْ يَبْلُغِ الْخَمْسَمِائَةِ دِرْهَمٍ؟ قَالَ لَهُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) تَكُونُ النِّحْلَةُ مَا تَرَاضَيَا عَلَيْهِ. قَالَ حُذَيْفَةُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ‏ فَإِنْ أَحَبَّ أَحَدٌ مِنَ الْأُمَّةِ الزِّيَادَةَ عَلَى الْخَمْسِمِائَةِ دِرْهَمٍ؟ فَقَالَ لَهُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) يَجْعَلُ مَا يُعْطِيهَا مِنْ عَرَضِ الدُّنْيَا بِرّاً وَ لَا يَزِيدُ عَلَى الْخَمْسِمِائَةِ دِرْهَمٍ ، فَقَالَ حُذَيْفَةُ: صَدَقْتَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فِيمَا بَلَّغْتَنَا إِيَّاهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي قَوْلِهِ عَزَّ مِنْ قَائِلٍ: «وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِيناً وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى‏ بَعْضُكُمْ إِلى‏ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْكُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً» قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): مَا وَجَبَ لَهُنَّ ذَلِكَ إِلَّا عِنْدَ الْإِفْضَاءِ إِلَيْهِنَّ، أَ لَا تَرَى يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ حُذَيْفَةُ، وَ تَسْمَعُ قَوْلَهُ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ إِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَ قَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِيضَةً فَنِصْفُ ما فَرَضْتُمْ إِلَّا أَنْ يَعْفُونَ أَوْ يَعْفُوَا الَّذِي بِيَدِهِ عُقْدَةُ النِّكاحِ وَ أَنْ تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوى‏ وَ لا تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَيْنَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ» فَأَعْلَمَ عَزَّ ذِكْرُهُ أَنَّهُ إِذَا لَمْ يُفْضَ إِلَيْهِنَّ وَ لَمْ يُمْسَسْنَ أَنْ لَا تَأْخُذُوا شَيْئاً. ... @yekaye

☀️3) از امام صادق ع از پدرانشان از رسول الله ص روایت شده است که: خداوند هر گناهی را می‌بخشد مگر شخصی که مهریه زنش یا اجرت کارگرش را غصب کند و یا فرد آزادی را [به عنوان برده] بفروشد. 📚دعائم الإسلام، ج‏2، ص220 رُوِّينَا عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ أَنَّ عَلِيّاً ص قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: إِنَّ اللَّهَ غَافِرُ كُلِّ ذَنْبٍ إِلَّا رَجُلٌ اغْتَصَبَ امْرَأَةً مَهْرَهَا أَوْ أَجِيراً أُجْرَتَهُ أَوْ رَجُلٍ بَاعَ حُرّاً. @yekaye

☀️4) الف. از امیرالمومنین ع روایت شده است که: در مورد مبلغ مهریه زنان افراط نکنید که مایه عداوت خواهد شد. 📚دعائم الإسلام، ج‏2، ص221 عَنْ عَلِيٍّ ع أَنَّهُ قَالَ: لَا تُغَالُوا فِي مُهُورِ النِّسَاءِ فَتَكُونَ عَدَاوَةً. ☀️ب. از امام صادق ع روایت شده است: کسی که با زنی ازدواج کند و تصمیم نداشته باشد که مهریه‌اش را بپردازد نزد خداوند عز و جل زناکار محسوب می‌شود. 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص398 قَالَ الصَّادِقُ ع: مَنْ تَزَوَّجَ امْرَأَةً وَ لَمْ يَنْوِ أَنْ يُوَفِّيَهَا صَدَاقَهَا فَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ زَانٍ. @yekaye

☀️5) از امام رضا ع روایت شده است: اگر مردی با زنی ازدواج کرد و مهریه‌اش را بیست هزار [درهم یا دینار] قرار داد، و برای پدرش هم بیست هزار قرار داد، آن مهریه قابل اجراست ولی آنچه برای پدر وی قرار داده فاسد است. [= دادنش ضرورتی ندارد.] 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص361 مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنِ الْوَشَّاءِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ: لَوْ أَنَّ رَجُلًا تَزَوَّجَ امْرَأَةً وَ جَعَلَ مَهْرَهَا عِشْرِينَ أَلْفاً وَ جَعَلَ لِأَبِيهَا عَشْرَةَ آلَافٍ كَانَ الْمَهْرُ جَائِزاً وَ الَّذِي جَعَلَهُ لِأَبِيهَا فَاسِداً. @yekaye

. 1️⃣«وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» در این آیه نیز به یکی دیگر از روش‌های سوءاستفاده مردان در برابر زنان می‌پردازد و آنان را از این سوءاستفاده‌ها برحذر می‌دارد. در واقع، بعد از اینکه هشدار داد که مبادا با در تنگنا و مضیقه قرار دادن زنانتان آنان را مجبور کنید که مقداری از مهریه‌ای که به آنان داده‌اید، به شما پس بدهند، فرمود که تنها استثنایش آنجاست که آنان به طور کاملا آشکار و انکارناپذیر مرتکب فحشاء شوند؛ اکنون بلافاصله هشداری می‌دهد که مبادا همین حکم مایه سوءاستفاده شما شود؛ یعنی اگر با زنی نتوانستید به زندگی مشترک ادامه دهید و قصد داشتید همسر دیگری را جایگزین وی کنید، مبادا بخواهید با بهانه‌تراشی و تهمت زدن به وی، مهریه و خرجی که برای او کرده‌اید را پس بگیرید. 💠نکته تخصصی #انسان‌شناسی: «زن انسان است نه کالایی برای مرد» ▪️این آیه از دو جهت در مسیر احیای حقوق و جایگاه زنان اقدام می‌کند: 🔹اولا آوردن این حکم بلافاصله بعد از حکم قبل، برای این است که مبادا آن عرصه‌ای که در حکم قبل مجاز شمرده شد مورد سوءاستفاده علیه زنان قرار بگیرد. 🔹 ثانیا درصدد است حرمت زن را بالا ببرد و با تلقی زن را به عنوان یک کالا مبارزه کند: کسی که در حالت عادی مهریه زنش را داده است، اما وقتی که دید ادامه زندگی با این همسر میسر نیست و اکنون که قصد دارد ازدواج دیگری انجام دهد، به فکر این افتاده که مهریه‌ای را که به او داده بازپس بگیرد و خرج زن دوم کند، در حقیقت، ذهنیتش این بوده که زن صرفاً یک کالای مصرفی است که باید هزینه‌اش را داد و از آن استفاده کرد، و همان طور که در مورد یک کالا، وقتی انسان نتواند‌ بهره لازم را از آن ببرد و قصد عوض کردنش را داشته باشد، به خودش حق می‌دهد که هزینه‌ای که برای آن خرج کرده را پس بگیرد و خرج کالای جدیدی که به دست آورده، بکند، اینجا نیز به خودش حق می‌دهد به هر نحوی که شده هزینه‌ای که برای آن زن کرده را پس بگیرد و خرج ازدواج جدیدش کند❗️ 🤔اینجاست که قرآن این نوع مواجهه با زن را نکوهش می‌کند و در آیه بعد هشدار می‌دهد که آخر چگونه شما حاضر به چنین کاری هستید در حالی که این زن صرفا یک کالا نبوده، بلکه کسی بوده که با او نزدیکی و رابطه عاطفی برقرار کرده و آنها از شما پیمان محکمی گرفته‌اند؛ اخر چرا با یک انسان همچون یک کالا برخورد می‌کنید‼️ @yekaye

. 2️⃣ «اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ» ازدواج مجدّد از نظر اسلام مجاز است. (تفسير نور، ج‏2، ص261) 💠ثمره #جامعه‌شناختی در مسیحیت تحریف‌شده‌ی رایج در غرب، نه‌تنها اصل ازدواج مذموم بود و تجرد مقدس شمرده می‌شد (چنانکه کشیشان موظفند تا آخر عمر ازدواج نکنند)‌ بلکه اگر دو نفر به ازدواج اقدام می‌کردند، حتی اگر بعد از مدتی می‌فهمیدند که امکان زندگی مشترک وجود ندارد تا آخر عمر حق نداشتند از هم جدا شوند و ازدواج مجددی در پیش گیرند❗️ به نظر می‌رسد یکی از معضلاتی که در غرب منجر به پدیده شوم #دوست‌دختر و #دوست‌پسر شد همین حکم ناصواب بود، یعنی افراد کم‌کم به این سمت سوق داده شدند که مدتی طولانی با هم بودن (حتی برقراری رابطه جنسی و بچه‌دار شدن) را تجربه کنند تا اگر به این جمع‌بندی رسیدند که با هم مشکلی نخواهند داشت به ازدواج اقدام کنند. 💢اسلام با مجاز شمردن طلاق و ازدواج مجدد، عملا مانع شکل‌گیری چنین واقعه‌ای شد؛ و از این رو، اگر مردم در جوامع غربی از روی یک اضطرار اجتماعی به سوی دوستی‌های غیرمجاز دختر و پسر کشیده شدند، اما در کشورهای اسلامی، وقوع این رفتارها، و پدیده‌هایی مثل #ازدواج_سفید و ...، صرفا ناشی از یک #ابتذال_فرهنگی و خودباختگی و مرعوبیت در مقابل #سبک_زندگی غربی است؛ زیرا در احکام اسلام بن‌بستی که توجیه‌گر و بهانه‌ای برای روی آوردن به چنین منکراتی باشد وجود ندارد. @yekaye

. 3️⃣ «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» اگرچه اسلام مهریه را به عنوان یک هدیه، و نه یک وجه معامله، مطرح کرده (وَ ءَاتُواْ النِّسَاءَ صَدُقَاتهِنَّ نِحلَةً؛ نساء/4) و به همین جهت در روایات متعدد، علاوه بر تاکیدات فراوان برای اجتناب از تعیین مهریه سنگین، قرار دادن مهریه سنگین را یکی از عوامل بروز اختلاف و درگیری در خانواده معرفی نموده (حدیث3)، با این حال، اجازه نداده که اگر کسی به هر دلیلی پذیرفت که مهریه سنگینی به همسرش بدهد، بخواهد از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کند. 📝ثمره 1 در #سبک_زندگی از #کم‌خردی تا #بی‌تقوایی❗️ انسان عاقل وقتی که می‌خواهد ازدواج کند پرداخت مهریه‌ای را می‌پذیرد که در وسع و توانش باشد، اما اگر تحت تاثیر احساسات و آداب و رسوم غلط و ... جوّگیر شد و کم‌خردی کرد و مهریه هنگفتی را متعهد شد، باید هزینه این تعهد نامعقول خود را بپردازد❗️ نه اینکه چون قبلا کم‌خردی کرده، اکنون بی‌تقوایی هم بکند و برای فرار کردن از ادای مهریه، به همسرش بهتان زند و گناهی آشکار را در نامه عمل خویش ثبت نماید‼️ 📝ثمره 2 در #سبک_زندگی: آیا تعیین مهریه زیاد جایز است⁉️ می‌دانیم که در اسلام، در روایات فراوانی که از طریق شیعه و سنی نقل شده، مهریه زیاد در مجموع مذمت شده است؛ هرچند حرام شمرده نشده است. برخی تذکر داده‌اند که گمان نشود که این آیه به خودی خود، در مقام جایز شمردن و روا دانستن مهریه زیاد است؛ زیرا جمله شرطیه دلالت بر روا و خوب بودن جمله مقدم ندارد. مثلا وقتی در حدیث آمده «اگر کسی شخصی را کُشت، اولیای دم مخیرند که قصاص کنند یا دیه بگیرند» معنایش این نیست که کُشتن شخص دیگر جایز است. 📚(مفاتیح الغیب، (فخر رازی) ج10، ص13) در واقع، گاه اصل کار چندان روا و پسندیده نیست، با این حال، برای آن قانونی وضع می‌شود؛ و شرایط و ملاحظاتی هم در کار است که به گونه‌ای نیست که بتوان اصل آن را حرام کرد. @yekaye

. 4️⃣ «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً» اسلام، حامى حقوق زن است و اجازه نمی‌دهد که ازدواج دوّم در راستای ضايع كردن حقّ همسر اوّل قرار گیرد. 📚 (تفسير نور، ج‏2، ص262) @yekaye

. 5️⃣ «و إن ... آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً» اگر شخصی بر اساس قراردادی شرعی [مهریه] به همسرش مال فراوانی داده باشید، حق ندارد چیزی از آن را باز ستاند! 💠نکته تخصصی #اقتصادی مالكيّت انسان در صورت قوانين الهى محدوديّت ندارد؛ و اگر شخصى به حقّ [یعنی از راههای مشروع و قانونی] مالك شد، نمى‏توان مالش را اگرچه زياد باشد از او گرفت. 📚(تفسير نور، ج‏2، ص262) @yekaye

. 6️⃣ «آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً» زن، حقّ مالكيّت دارد و مهريّه، بى‏كم و كاست بايد به او تحويل شود. 📚(تفسير نور، ج‏2، ص262) @yekaye

. 7️⃣ «فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» يكى از واضحترین گناهان (إثما مبینا) گرفتن مال مردم، همراه با توجيه كردن و تهمت زدن و بردن آبروى آنان است. 📚(تفسير نور، ج‏2، ص262) @yekaye

☀️ 6) الف. از امام کاظم ع روایت شده است که فرمودند: کسی که پشت سر فردی چیزی را در مورد او بگوید که در او هست و مردم هم آن را می‌دانند، غیبتش را نکرده؛ و اگر چیزی را پشت سرش بگوید که در او هست و مردم نمی‌دانند، غیبتش را کرده است؛ و اگر که چیزی را بگوید که در او نیست به او بهتان زده است. 📚الكافي، ج‏2، ص358 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ رَجُلٍ لَا نَعْلَمُهُ إِلَّا يَحْيَى الْأَزْرَقَ قَالَ قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ ص: مَنْ ذَكَرَ رَجُلًا مِنْ خَلْفِهِ بِمَا هُوَ فِيهِ مِمَّا عَرَفَهُ النَّاسُ لَمْ يَغْتَبْهُ؛ وَ مَنْ ذَكَرَهُ مِنْ خَلْفِهِ بِمَا هُوَ فِيهِ مِمَّا لَا يَعْرِفُهُ النَّاسُ اغْتَابَهُ؛ وَ مَنْ ذَكَرَهُ بِمَا لَيْسَ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَهُ. ☀️ب. یکبار ابوذر خدمت پیامبر ص شرفیاب می‌شوند و حضرت وصایایی به وی می‌فرمایند که برخی از آنها قبلا گذشت. در فرازی از این روایت ابوذر می‌گوید: گفتم: یا رسول الله! غیبت چیست؟ پیامبر ص فرمودند: اینکه از برادر [دینی]‌ات به طوری که نمی‌پسندد یاد کنی. گفتم: یا رسول الله! هرچند که آنچه در موردش گفتم در او باشد؟! فرمودند: بدان که اگر با آنچه در او هست [و او نمی‌پسندد] از او یاد کنی غیبتش را کرده‌ای؛ و اگر او را با آنچه در او نیست یاد کنی به او بهتان زده‌ای. 📚الأمالي (للطوسي)، ص537 حَدَّثَنَا الشَّيْخُ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الطُّوسِيُّ (رَحِمَهُ اللَّهُ)، قَالَ: أَخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ، عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا رَجَاءُ بْنُ يَحْيَى بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَبَرْتَائِيُّ الْكَاتِبُ سَنَةَ أَرْبَعَ عَشْرَةَ وَ ثَلَاثِ مِائَةٍ وَ فِيهَا مَاتَ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ، قَالَ: حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمُّ، عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ وَهْبِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي ذُبَيٍّ الْهُنَائِيِّ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو حَرْبِ بْنُ أَبِي الْأَسْوَدِ الدُّؤَلِيُّ، عَنْ أَبِيهِ أَبِي الْأَسْوَدِ، قَالَ: قَدِمْتُ الرَّبَذَةَ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي ذَرٍّ جُنْدَبِ بْنِ جُنَادَةَ فَحَدَّثَنِي أَبُو ذَرٍّ، قَالَ: ... قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا الْغِيبَةُ؟ قَالَ: ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُهُ. قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَإِنْ كَانَ فِيهِ ذَاكَ الَّذِي يُذْكَرُ بِهِ؟! قَالَ: اعْلَمْ إِذَا ذَكَرْتَهُ بِمَا هُوَ فِيهِ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ، وَ إِذَا ذَكَرْتَهُ بِمَا لَيْسَ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ. ☀️ج. در کتب اهل سنت، علاوه بر اینکه مضمون فوق از رسول الله ص روایت شده است (مثلا صحیح مسلم، ج16، ص110 ؛ سنن ابی‌داود، ج13، ص181)، مطلب بدین صورت نیز روایت شده است: اگر با برادرت به نحوی مواجه شوی که در او نیست به او بهتان زده‌ای. 📚مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج‏10، ص14؛ تفسير غرائب القرآن (نیشابوری)، ج‏2، ص377 قال رسول الله ص: إذَا وَاجَهتَ أخَاكَ بِمَا لَيْسَ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ. @yekaye

. 8️⃣ «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» قرآن هشدار می‌دهد که برای فرار از پرداخت مهریه به زنی که دیگر قصد ادامه زندگی با او را ندارید، به بهتان زدن روی نیاورید❗️ درباره اینکه مقصود از #بهتان (به بهتان گرفتن اموال زن) در اینجا چیست، دو تحلیل کلی شده است که نسفی در قرن پنجم در ترجمه‌ای که از این آیه کرده، این دو تحلیل را با این بیان تعبیر نموده است: 💢مى‌ستانيتش به بهتان، و به بزهِ پيدا نه پنهان، يعنى گويى از زن كارى آمد محال، يا گويى اين كه من كردم به شريعت مباح است و حلال، و هر دو سخن بهتان است. 📚(تفسير نسفى، ج‏1، ص156) و البته این دو تحلیل به زبان ساده و با تحلیل‌هایی که ذیل هر یک می‌توان در نظر گرفت، چنین است: 🍃الف. بهتان در خصوص مالکیت زن بر آن مال است، بدین بیان که: 🌱الف.1. مقصود از بهتان به زن، ظلم به است، یعنی این که مالی را حق او بوده و به او داده‌اید، ظالمانه بازپس می‌گیرید. (مجمع البیان، ج3، ص42) 🌱الف.2. مقصود همین است که مالکیت زن بر آن اموال را انکار می‌کنید و این یک دروغ و بهتان بر زن است. (به نقل از مجمع البیان، ج3، ص42) 🌱الف.3. خداوند مهریه را واجب فرموده؛ و کسی که با این ترفند از دادن مهریه فرار می‌کند گویی [بر خدا] بهتان می‌زند و می‌گوید دادن مهریه واجب نیست. (مفاتیح الغیب، ج10، ص14) 🌱الف.4. هنگام عقد پرداخت این مهریه را تعهد کرده است، و وقتی الان به تعهدش عمل نمی‌کند، یعنی آن تعهد اول دروغین و بهتان بوده است. (مفاتیح الغیب، ج10، ص14) 🍃ب. این بهتان همان متهم کردن زن به فحشاء است، بدین بیان که: 🌱ب.1. شیوه‌شان این بود که وقتی می‌خواستند زنی را طلاق دهند، او را در خصوص اتهام به فحشاء می‌ترساندند و زن از ترس آبرویش مهریه‌اش را پس می‌داد و خود را از چنین شوهری رها می‌کرد. (مفاتیح الغیب، ج10، ص14) 🌱ب.2. چون در آیه قبل تنها در صورتی که زن مرتکب فحشا شده باشد بازپس گرفتن مهریه را جایز شمرد، و از مسلمان انتظار نمی‌رود برخلاف شریعت عمل کند، اگر مهریه زنش را بازپس بگیرد گویی با این کارش اعلام کرده که زنش مرتکب فحشا شده و عملا او را در معرض این تهمت قرار داده است. (مفاتیح الغیب، ج10، ص14) 🌱ب.3. ... @yekaye

. 9️⃣ «أَ تَأْخُذُونَهُ ... إِثْماً مُبيناً» برخی گناهان شاید قابل توجیه باشد و گناه بودنش برای شخص ویا برای دیگران آشکار نباشد؛ اما در نگاه اسلام، مهریه زن را به بهتان از او گرفتن، قطعا گناهی آشکار است، که هیچ توجیهی ندارد؛ پس حتما شخص را از عدالت می‌اندازد. @yekaye

. 🔟 «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبيناً» در ذیل این آیه، در بسیاری از کتب تفسیری و حدیثی اهل سنت این حکایت نقل شده است که: 📜حکایت📜 روزی خلیفه دوم بر روی منبر خطبه می‌خواند و گفت:‌ مردم! کسی حق ندارد مهریه سنگینی برای زنان قرار دهد و پرداخت کند؛ زیرا که اگر کرامت در دنیا یا تقوای نزد خداوند معیار باشد، کسی سزاوارتر از رسول الله ص نبود؛ و وی مهریه هیچیک از زنانش را مقدار محدودی قرار نداد (در برخی نقل‌ها 14 اوقیه و در برخی نقل‌های آنان 400 درهم مطرح شده). مبادا بشنوم که مردی مهریه زنی را بیش از این قرار داده باشد❗️ زنی برخاست و گفت: ای امیر! چرا ما را از حقمان می‌خواهی محروم کنی در حالی که خداوند فرمود «اگر به یکی از آنها مال هنگفتی دادید حق ندارید از آنان پس بگیرید» عمر نظرش را پس گرفت و عبارتی را که عمر در پاسخ گفت را به صورتهای مختلف نقل کرده‌اند؛ مانند اینکه عمر گفت: همگان از عمر داناترند! ویا: سپس به اصحابش روی کرد و گفت: از من چنین سخنی می‌شنوید و اعتراضی نمی‌کنید تا اینکه یک زنی که اتفاقا از داناترین زنان هم نیست بر من خرده بگیرد! ویا: حتی زنان پرده‌نشین نیز از عمیر فقیه‌ترند! ویا: زنی با عمر بحث کرد و بر او چیره شد! 📚تفسير القرآن العظيم (ابن كثير)، ج‏2، ص213 ؛ 📚الكشاف، ج‏1، ص491 ؛ 📚مسند أحمد، ج1، ص40-41؛ 📚بلاغات النساء، ص177 @yekaye

💐💐💐 میلاد باسعادت امام هفتم موسی بن جعفر الکاظم علیه‌السلام بر تمامی محبان آن حضرت و نیز بر تمامی دردکشیدگان و آزادگان عالم مبارک باد🌹🌹🌹 @yekaye

948) 📖 وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى‏ بَعْضُكُمْ إِلى‏ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْكُمْ ميثاقاً غَليظاً 📖 💢ترجمه و چگونه آن را بازستانید در حالی که هریک به دیگری کام داده [به هم درآمیخته‌اید] و آن زنان از شما میثاق شدیدی ستانده‌اند؟! سوره نساء (4) آیه 21 1398/6/1 21 ذی‌الحجه 1440 @yekaye

@yekaye

🔹أَفْضى‏ ▪️ماده «فضو» یا «فضی» در اصل به معنای وسعت و گستردگی‌ای در چیزی است (معجم المقاييس اللغة، ج‏4، ص508)؛ ▪️کلمه «فضاء» از این ماده - در زبان فارسی هم رایج است - به معنای مکان وسیع است، و «أَفْضَى إلى امرأته» کنایه از خلوت کردن با همسر (مفردات ألفاظ القرآن، ص640) و نزدیکی کردن با وی است. (معجم المقاييس اللغة، ج‏4، ص508) ▪️ برخی وجه تشبیه و کنایه در آیه «أَفْضى‏ بَعْضُكُمْ إِلى‏ بَعْضٍ» را این دانسته‌اند که گویی جلوی پیکر هریک از زن و مرد دو فضاست که با دیکدیگر تلاقی می‌کند؛ و این چنین تشبیهی شواهدی دارد چنانکه تعابیری مانند «أفضَى إلى فلانٍ بسرِّه» ویا «أفضى بيده إلى الأرض» برای جایی که شخص در سجده کف و قسمت داخلی دست را روی زمین قرار دهد، گفته می‌شود؛ و نیز وقتی انگور و خرما را مخلوط کنند «فضا» (با الف مقصوره) گویند و بلکه هر دو چیزی که در ظرفی با هم چنان مخلوط شوند که نتوان آنها را جدا از هم دید، همین تعبیر «فضی» (با الف مقصوره) برایش به کار می‌رود. (معجم المقاييس اللغة، ج‏4، ص509) ▫️البته برخی اساساً معنای «أفضی إلی شیء» را به معنای «رسیدن به چیزی به حدی که تماس و لمس رخ دهد»‌ دانسته‌اند (مجمع البیان، ج3، ص40) و ▫️ از لیث نقل شده که اساساً تعبیر «أفضى فلان إلى فلان» به معنای «شخصی به شخص دیگر برسد» است، بدین جهت که در فُرجه و فضای او قرار گرفته است. (به نقل از مفاتيح الغيب، ج‏10، ص15) 📿از ماده «فضی» تنها همین یکبار در قرآن کریم استفاده شده است. @yekaye