♨️ چرا انسان؟ 🔰حجت الاسلام سجاد انتظار ✨ استاد شهید مرتضی مطهری در مجموعه «مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی» در صدد ارائه عقائد اسلامی به صورت منسجم هستند؛ اما آن چه در این مجموعه آثار جلوه خاصی دارد تاکید ایشان بر مساله #انسان است. ✨ ما از دوران کودکی عقائد دینی خود بر مبنای #اصول و #فروع دین یاد گرفته ایم و در ارتکاز ما اصول دین و مذهب عبارتند از: توحید، معاد، نبوت، امامت، عدل؛ این در حالی است که استاد مطهری در این اثر خود، همه عناوین فوق را با پدیده ای به نام انسان گره زده است. پس این سوال به صورت کاملا طبیعی به ذهن انسان خطور می کند که چرا انسان؟! ✨برای پاسخ به این سوال باید به دنبال #مزایای این سبک بحث از عقائد دینی رفت و مزیت آن را بر شیوه سنتی بر شمرد؛ ما در این جا به چهار عنوان از این مزایا به ترتیب اهمیت اشاره می کنیم اما پیش از آن متذکر می شویم که #حقیقت ماجرا و #لمّ آن، ریشه در نگاه دیگری دارد که در جای خود باید تشریح شود؛ ✅ پس در این فرصت تنها به بیان چند نمونه از مزایای این رویکرد می پردازیم. 1️⃣ حل ریشه ای اختلاف درون دینی: اختلاف بین تشیع و تسنن در زمینه امامت و خلافت، کهن ترین اختلاف موجود میان مسلمانان است و دانشمندان این دو مذهب در دوره های مختلف تاریخی در این زمینه با یکدیگر گفت و گو استدلال کرده اند؛ ضمن اقرار به ارجمندی زحمات این دانشمندان باید گفت که دو مشخصه اصلی در مباحثات آن ها بوده است که می توان آن دو را دو نقطه ضعف بر شمرد؛ نخست آن که #موضوع اختلاف نظر را ولایت امام علی(علیه السلام) فرض گرفته و سپس در صدد اثبات آن بر آمده اند و دیگر آن که شیوه استدلال آن ها در غالب موارد نقلی و حول ریزمسائل و روبناها بوده است. یکی از آثار و فوائد بحث از حقیقت انسان، شئون و کمالات او این است که نشان می دهد محل بحث میان این دو مذهب در اصل #جایگاه نبی اکرم(صلی الله علیه و آله) به عنوان #انسان_کامل است و خلافت امام علی(علیه السلام) پرده ی دیگری از شناخت حقیقت رسول ختمی(صلی الله علیه و آله) است. اساسا اشکال عمده و زیربنایی مباحث اهل سنت، ضعف آن ها در شناخت جایگاه انسان کامل است و تفسیر بسیاری از ادله ی نقلی و غرر روایات شیعی منوط به داشتن چنین نگاه عمیق است. 2️⃣مواجهه با جهان غرب: امروزه تردیدی وجود ندارد که جهان #غرب نسبت به جهان شرق و به خصوص مسلمین وجهه ای #تهاجمی دارد و این در حالی است که در روزگار نه چندان دور، دوران طلایی تمدن مسلمین مقارن با عصر تاریک زندگی انسان غربی بود. این خاصیت #علم است که انسان را قدرتمند می سازد و او را بر سایر ملل سیطره می بخشد و اگر انسان دانشمند عاری از #ایمان_مذهبی باشد معادلاتی نظیر آن چه امروز بر بشریت حاکم است را به وجود خواهد آورد. آن چه روشن است این است که تسلط غرب بر شرق نه تنها حاصل مجهز بودن آن بر #تکنولوژی نیست بلکه آن چه راه را برای حرکت در مسیر تکنولوژی به شیوه غیر انسانی برای آن ها باز کرده است تجدید نظر آن ها در نوع #نگاه به #جهان و #انسان بوده است و همین مساله منجر به تولد و رشد #علوم_انسانی غیر دینی در جهان غرب شده است. اکنون آن چه به عنوان دست برتر غرب در مواجهه با ما قرار دارد گستره وسیع مسائل مربوط به انسان در قالب علوم انسانی است که حکومت بی رقیب آن ها بر مناسبات مدنی مسلمین، ما را به نوعی دچار فلج و زمین گیری کرده است. علوم انسانی غربی در سه #ساحت کلان "مبادی تصدیقی و تصوری مسائل مربوط به انسان"، "متد و روش بررسی مسائل علوم انسانی" و "غایت و هدف حاکم بر حقیقت انسان و افعال او" دچار نقص و کجروی هستند و تنها راه برای مقابله و اتخاذ موضع در این زمینه انسان شناسی اسلامی است. 3️⃣تبیین رابطه انسان با خود: انسان #همیشه در درون خود با #سوالات و ابهاماتی مواجه است که باید برای آن ها راه حلی بیابد. این پرسش حاصل زندگی اجتماعی او و تعامل او با سایرین نیست بلکه اگر محیطی ایزوله برای زندگانی او در نظر گرفته شود باز این گونه سوالات از درون او برخواهد ساخت و او را دچار #آشفتگی خواهد کرد. مسائلی از قبیل اینکه #چرا من به وجود آمده ام؟! #آیا کسی مرا به وجود آورده است؟! پایان دشواری ها یا خوشی های زندگی #چه خواهد بود؟! #آیا نوع انسان محکوم به فنا است ؟! و... تنها #تفاوتی که انسان ها در مواجهه با این پرسش ها دارند مقدار #تغافل آن ها از این پرسش ها است. برخی در طول مدت ها اندکی به این مسائل می اندیشند و برخی شبانه روز خود را با اندیشه پیرامون این پرسش ها می گذرانند و در این میان هستند کسانی که به پاسخ #صحیح دست نمی یابند و در نهایت به زندگی خود خاتمه می دهند حال یا به صورت فیزیکی و یا به صورت عاطفی-فکری! تامل پیرامون انسان و حقیقت او تنها راه برای پاسخ به این پرسش ها است و در حقیقت می توان چنین گفت که هدف تمام پیامبران و اولیاء الهی توجه دادن انسان به پاسخ این پرسش ها است. 4️⃣ وصول به حقیقت معرفت: یکی از #اصول اساسی که بر قوانین و احکام اسلامی حاکم است قشر بودن آن ها برای حقیقت #معرفت است. روح عبادات و دستورات شرعی بر اساس ادبیات حاکم بر آن ها و ادله فراوان و خارج از شمارشی که بر این احکام احاطه دارند این مطلب را می رسانند که هدف دین اسلام از عمل به دستورات شرعی، صرف عمل جوارحی یا جوانحی نیست بلکه همه این امور مقدمه ای برای وصول به کمالی از جنس معرفت است. این حقیقت که در لسان ادله دینی در قالب "من عرف نفسه عرف ربه" بیان شده است تنها از مسیر #انسان_شناسی حاصل می شود. البته که این مطلب از مقامی عالی برخوردار است که تشریح آن تنها از عهده حکما و اولیاء بر می آید و قلم فرسایی در این عرصه بر جماعت خُرد جایز نیست اما به این مقدار می توان نوشت که رهگذر وصول به حقایق، همان علم حصولی و خرق حجاب آن است. ✅موارد فوق اجمالی بود از آن چه در ذهن من میگذرد برای تبیین حکمت عملکرد استاد شهید مطهری که از کلمات اساتید خود استفاده کرده ام؛ طبیعی است که موارد فوق، انحصاری نیستند و می توان موارد دیگری را نیز افزود. 🔰بسیار مشتاقم در این رابطه نظرات شما خوبان را بدانم؛ آماده دریافت آراء شما هستم؛👈@entezarsajjad👉 📚منبع: کانال طائف| سجاد انتظار ( @taef110 ) #اندیشه_مطهر #یادداشت @taef110 @fater290

#معرفی_کتاب 📚 مجموعه کتاب های #اجتهاد و #علوم_انسانی 🔰از آثار شهید مطهری 🔸یکی از مهمترین دغدغه های استاد شهید آیت الله مطهری، مسئله پاسخگویی و کارآمدی اسلام در عصر حاضر است. ایشان می فرماید: "براي روشنفکران مسلمان در عصر حاضر، مهمترين مسئله اجتماعي «اسلام و مقتضيات زمان» است." 🔸این شهید بزرگوار معتقدند که چون اسلام دین خاتم است، در همه اعصار پاسخگوی نیازهای بشر است. اما برای پاسخگویی باید دو مسئله را رعایت کرد: ۱- شناخت سیستم قانونگذاری اسلام (اجتهاد) ۲-شناخت شرایط زمان (موضوع شناسی). ایشان می فرماید: "دو ضرورت فوري، مسئوليتي سنگين و رسالتي دشوار بر دوش اين طبقه مي‌‌‌‌‌گذارد: يکي ضرورت شناخت صحيح اسلام واقعي به عنوان يک فلسفه اجتماعي و يک ايدئولوژي الهي و يک دستگاه سازنده فکري و اعتقادي همه جانبه و سعادت بخش، و ديگر ضرورت شناخت شرايط و مقتضيات زمان". ایشان این نگاه را که در واقع همان الگوی صحیح تولید علوم انسانی است، در آثار مختلف تبیین کرده اند که فهرست مهمترین آنها در زیر می آید: 🔹اسلام و نیازهای زمان 🔹خاتمیت 🔹ختم نبوت 🔹ده گفتار/ اصل اجتهاد در اسلام 🔹نظام حقوق زن در اسلام 🔹کلیات علوم اسلامی/اصول فقه، فقه 🔹شش مقاله/ خدمات آیت الله بروجردی ✅به نظر می رسد که مطالعه این کتب برای طلاب ضروری است. 📌متن این کتب و مقالات را می توانید در نرم افزار اندرویدی شهید مطهری به صورت رایگان مطالعه کنید. 🔰ادمین ۹۹/۴/۲۷ #اندیشه_مطهر #اجتهاد #علوم_انسانی_اسلامی @fater290

♨️#تخصص_گرایی در حوزه های علمیه 🔰 حجت الاسلام سید محمد هاشمی @smhashemi128 🔘پیشرفت و گسترش خارق العاده علم در دوران جدید، و گسترش بی حد و حصر نیازهای بشر سبب شده است، علم به عنوان ابزار شناخت عالم یا ابزار تصرف در عالم به شاخه ها و رشته های گوناگون تقسیم شود. علوم پایه و تجربی و ریاضی که زمانی به تعداد انگشتان دست قابل شمارش بود شعبه های مختلفی پیدا کرده و گاهی به دست آوردن بالاترین درجه علمی در یک رشته نیاز به کار تخصصی در یک بخش بسیار بسیار جزیی در آن رشته (که خود به شکل بسیار جزیی از سایر رشته ها جدا شده) دارد. بر این اساس گفته می شود که دیگر دوران «ذوالفنون» ها و «علامه» ها به سر رسیده و راهی جز تمرکز و توجه به یک تخصص باقی نمانده است. 🔘از آنجا که تمام امواج دنیای جدید به صورت ناقص یا هضم نشده به شرق و سپس به حوزه ها می رسد، نوای تخصص گرایی نیز مدتی است حوزه های علمی را فرا گرفته است . در این نوشته تلاش می کنیم به دو معنای صحیح و غلط از تخصص گرایی بپردازیم. 🔘تخصص گرایی در حوزه گاهی به معنای تبحر و تعمق در یکی از علوم خاص حوزوی یا یکی از رشته های علوم انسانی، تنها پس از اتمام سطح اول حوزه معنا شده است و حتی مجموعه هایی آموزشی بر اساس این نگاه شکل گرفته و برخی تحول خواهان حوزوی نیز بر این روش تاکید کرده اند. در این روش یک طلبه بدون احراز شناخت کامل (و حتی متوسط) از اسلام به یکی از رشته ها ورود می کند و تلاش می کند ابعاد مختلف آن رشته را بکاود. 🔘به نظر می رسد این روش حداقل در علوم اسلامی نه تنها منتج نیست بلکه منشاء التقاط های اساسی است. تصور کنید کسی که به صورت تخصصی تفسیر را برگزیده است و سایر ابعاد فکر اسلامی را نیاموخته است بخواهد مقایسه ای میان تفسیر المنار رشید رضا و تفسیر المیزان علامه طباطبایی صورت دهد، این مقایسه نه تنها متوقف بر فهم تاریخ تفاسیر است بلکه به شدت به آشنایی با علم اصول و فلسفه محتاج است. یا کسی که به طور خاص تنها شاغل به فلسفه بوده است بخواهد آیات و روایات پیرامون کیفیت معاد را با نگاه فلسفی تطبیق دهد یا کسی که تنها به فقه و اصول پرداخته و از فلسفه الهی بهره ای ندارد، بخواهد پیرامون حقیقت ملک یا انسان یا اراده یا نحوه تشریع شارع سخن بگوید. برخی اشکالات اساسی در کار برخی علما که تنها به تاریخ کربلا پرداخته و هرگز نتوانسته اند بین علم غیب امام و آنچه در کربلا رخ داد جمع سالمی کنند، نیز بر همین اساس بود. چون تحلیل کربلا تنها به تحلیل داده های تاریخی نیست بلکه شناخت حقیقت امامت در این فهم سهم بزرگی دارد. (بخشی از بلوا بر سر کتاب شهید جاوید از اینجا نشأت گرفته است) 🔘این مشکل زمانی بغرنج تر می شود که بخواهیم در حوزه ی نظام سازی و فقه حکومتی یا #علوم_انسانی سخن بگوییم. شاید بتوان فهم های گهگاه التقاطی #مهدی_بازرگان و #علی_شریعتی و یا فهم های ضد اجتماعی و سکولار برخی علمای حوزوی را ناشی از این برداشت های ناقص از علوم اسلامی دانست. 🔘این مسیر گاهی باعث شده که اسلامی کردن علوم انسانی تنها به تهذیب علوم و گاهی گزینش گری ناشیانه تقلیل یابد و مجموعه آیات و روایات به صورت مستهجنی به عنوان موید یا نافی برخی نظریات در حوزه علوم انسانی قلمداد شود و بعد از آن نیز تصور شود روانشناسی یا اقتصاد اسلامی تولید شده است. 🔘اما چگونه می توان بدون فهم ابعاد مختلف اندیشه اسلامی تنها به یک رشته خاص پرداخت؟ 🔘به نظر می رسد تخصص گرایی معنای دیگری نیز دارد که در اندیشه و سیره مرحوم امام، رهبر انقلاب، علامه طباطبایی و شهید مطهری به چشم می خورد. این بزرگان با این که در برخی رشته های خاص به طور تفصیلی ورود کرده اند، اما پیش از آن تراز کاملی از اندیشه اسلامی را به دست آورده اند. 🔘در این روش یک اندیشمند مسلمان ابتدا به درجه ای از اسلام شناسی می رسد و پس از آن با این عقبه علمی به حسب تکلیف به یکی از رشته ها ورود می کند. 🔘بحث های حکومتی امام خمینی، بحث های اجتماعی رهبر انقلاب، تفسیر المیزان علامه طباطبایی و تمامی آثار شهید مطهری در تقابل با اندیشه غرب از این قبیل است. 🔘بی شک از هیچ طلبه مقدمات خوانده ای که پس از آن به تخصص در تفسیر یا فلسفه یا علوم انسانی شاغل شده باشد، نمی توان انتظار تفسیر المیزان، اصول فلسفه، نقدی بر مارکسسیم یا علل گرایش به مادی گری را داشت. جالب این است که نتیجه سالها نگاه معوج به تخصص گرایی نیز هرگز به تولید چنین آثاری منجر نشده است. 🔘شاید تصور سالهای طولانی تحصیل برای به دست آوردن تراز اسلام شناسی (اجتهاد) عاملی برای کوچ عمومی طلاب از مسیر اصلی تحصیل باشد. در این صورت راهبری صحیح تحصیلی طلاب و کوتاه کردن مدت تحصیل می تواند راه را برای الگوی صحیح تخصص گرایی در حوزه باز کند. #یادداشت #حوزه_علمیه 🌐 المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد @almorsalaat

#تقریر #لمعه ♨️غنی سازی روایات در دستگاه اجتهاد 🔰استاد: شیخ علی فرحانی 🔰مقرر: احسان چینی پرداز ❇️فرع فی مساله التیمم 📌صورت مساله : آیا ضرورتا باید تیمم آخر وقت صورت بگیرد؟ 1️⃣شهید اول 💠شهید اول می فرمایند که روایات مطلق و محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه باید تا آخر وقت صبر کرد و در ان موقع تیمم کرد. اما از طرفی چند روایت اندک هم دال بر امکان تیمم در همان ابتدا؛ وجود دارد. 🔹اما جمع بین این روایات به این صورت است: 💠به علت قوت روایات مطلق در باب وجوب توقف تا آخر وقت ، در صورتی که مکلف علم داشته باشد و یا حتی احتمال بعیدی بدهد که در ادامه به او آب برسد باید تا آخر وقت صبر کند. لذا فهمیده میشود که اندک روایاتی هم که در باب جواز شروع در همان ابتدا آمده است مربوط به زمانی است که یقین داشته باشد – حتی احتمال بعیدی هم در مقابلش نباشد – که اصلا تا آخر وقت آب به دستش نمی رسد در این صورت جائز است که در همان ابتدا تیمم کرده ونماز را بخواند. 💠اما باز هم از باب قوت و اطلاق آن روایات محکم که همه حالات اعم از اینکه یقین داشته باشد که آب به دست می آورد یا یقین نداشته باشد ؛ در درجه ای از استحکام و قوت است که کأن چند روایت اخیره نمی تواند نقش مخصص را برای آن ها بازی کند؛ لذا باید گفت: 💠مستحب است درحالتی که یقین هم دارد تا آخر وقت آبی به دست نمی آورد صبر کرده و در آخر وقت نماز را بخواند. 2️⃣شهید اول در ذکری و شهید ثانی شهید ثانی می فرمایند همانطور که شهید در ذکری و نیز سید مرتضی علم الهدی و شیخ طوسی ادعاء اجماع کرده اند ما قول دیگری داشته و قول مذکور از شهید اول را قبول نداریم. بلکه به همان روایات محکم مطلق فتوا می دهیم: « و الیکن التیمم فی آخر الوقت». 💠علت این مساله هم این است: روایات اندکی که شهید اول به خاطر آنها فتوا به استحباب در صورت علم به عدم وصول ماء دادند، نمی توانند مخصص روایات مطلق باشند به علت اینکه لسان آن روایات به گونه ای است که کأن شرائط خاصی بین امام و راوی وجود دارد ولو اینکه ما هم دقیقا ندانیم که این شرائط چه شرائطی بوده است و تنها خود امام و راوی از آن خبر داشته باشند؛ به این دلیل مخصص بودن این ادله برای ما اثبات نشده و به آنها فتوا نمی دهم. 3️⃣قول به جواز بدار مطلقا 💠یعنی چه یقین به وصول ماء باشد چه یقین به عدم وصول ماء باشد و چه هر حالت دیگری ، همین که در آن لحظه فاقد الماء شدیم می توانیم تیمم کنیم و نماز بخوانیم. این قول که نظر شیخ صدوق است قولی متروک بوده و هیچ قائل دیگری ندارد. 🔺اما در صورتی که آخر وقت شد و ما هم فاقد الماء بودیم در اینصورت تیمم کردیم اما در حین صلاه صدای آب آمد و متوجه شدیم که ماءحاصل شده است حکم تیمم و نماز چیست؟ 🔹مقدمه: 💠مساله زمان که ما آن را قید وجوب می دانیم در مساله مقدمات مفوته در اصول فقه می آید که البته بحثی دقیق است و نیاز به بررسی دقیق دارد لذا می توان تدقیق آن را در آنجا دنبال کرد. 💠اما مراد از اینکه زمان قید وجوب است: یعنی تا وقتی که زمان نرسد، واجب نمی شود. مثلا تا زمانی که زوال خورشید نرسد نماز ظهر واجب نمی شود. 💠از این مقدمه به خوبی معلوم می شود که اگر احد شروط عامه تکلیفیه قبل از رسیدن زمان واجب از دست برود ، مثلا قبل از اینکه زوال خورشید رخ دهد شخص فوت کند ، در اینصورت آن واجبی که در آینده زمانش می رسد بر او واجب نبوده و قضاءای هم بر گردن ورثه ندارد. 💠اما در صورتی که فرد وقت کافی برای نماز داشته است یعنی زمان واجب فرا رسیده و واجب به گردن مکلف آمده و بر او واجب شده است ، در اینصورت با وجود وقت کافی برای واجب آن را به تاخیر انداخته تا نهایتا احد شروط عامه تکلیفیه رافاقد شده است؛ در این صورت به خلاف مورد بالا ، قضاء داشته و در صورتی که فوت کند ورثه باید قضاء کنند. 🔹اما حالت سوم: 💠در صورتی که همین که صدای اذان را شنید در ابتدای وقت – نماز اول وقت – شروع به نماز کند اما در حین صلاه از دنیا برود – چه ابتدای نماز باشد چه انتهاء آن- با توجه به اینکه واجب یا موقت است یا موسع و در شریعت حالت سومی مصداق ندارد؛ حکمش از این قرار است: 💠تمام فقهاء اذعان دارند : اینکه می گوییم حینی که وقت نماز داخل شد نماز بر گردن مکلف می آید ، یک #حکم_ظاهری است. – ظاهری اصطلاح فقهی است – به معنای اینکه یک واجب معلق است. 💠تعلیق آن هم بر این است که ببنیم در صورتی که مکلف تا آخر انجام فعل صاحب شروط عامه تکلیفیه بود در آن صورت معلوم میشود که حقیقتا – در مقابل ظاهری – مکلف به انجام نماز بوده و الا در صورتی که مثلا در ابتدای وقت شروع کرده و در حین صلاه از دنیا رفته؛ اگر چه بر خود مکلف واجب بوده است که طبق ظاهری که از خود می دیده و علمی که به آینده خود نداشته به سوی انجام واجب برود ؛ اما در حین صلاه از دنیا برود در اینصورت منکشف میشود که وقتی را که در لوح محفوظ خداوند برای او در نظر گرفته کمتر از مقداری بوده تا بتواند نماز مذکور را بخواند پس تشریع چنین حکمی همان مصداق واجب موقت سوم است که البته استحاله داشته و شارع چنین تکلیفی نمی کند. 💠اما از این مقدمه به دست می آید: درتیمم هم بنابر هر مبنایی – چه قائل به جواز بدار باشیم چه نباشیم چه صبر کردن تا آخر وقت را مستحب بدانیم چه ندانیم -زمانی منکشف می شود که تیمم بر ما واجب بوده است که تا آخر وقت فاقد الماء باقی بمانیم. 💠لذا شهید ثانی که قائل است به عدم جواز بدار، پس وجوب تیمم را تنها و تنها در حالت فاقد الماء آن هم در آخر وقت می داند نه زمان دیگر. 💠بر این اساس ممکن است منکشف بشود تیمم واجب نشده بوده است و بنابر اینکه حکمی که به وجوب تیمم شده بود ظاهری بوده ، حال معلوم شد که تیمم باطل بوده و نماز هم باطل است. 🔹اما شهید می فرمایند: 💠اگر در حین صلاه صدای آب بیاید و ماء حاصل شود از باب قاعده اصولی که اقسام واجب موقت گفته شد: 💠در صورتی که بعد از نماز با تیمم، بتوانیم وضو بگیریم و نماز با وضو بخوانیم معلوم میشود که وجوب تیمم که یک حکم ظاهری بود زعمی بیش نبوده و حال منکشف شد که تیمم بر ما واجب نبوده و تیمم و نمازی که با آن خوانده شد باطل است. 💠اما در صورتی که بعد از نماز با تیمم نتوانیم وضو بگیریم و نماز بخوانیم به نحوی که وقت نماز اجازه چنین کاری ندهد اعم از اینکه اصلا وقت وضو گرفتن نباشد یا اینکه وقت خود وضو گرفتن باشد اما نتوانیم که با وضو نماز بخوانیم در این صورت منکشف می شود که حکم ظاهری وجوب تیمم باطنی هم بوده و تیمم و نماز با آن صحیح است. ❇️امکان #تولید_علوم_انسانی؛ امری مسلم 💠از همین توضیحات و فروعات معلوم شد که مساله تیمم یکی ازمسائل پیچیده فقه است که علاوه بر این فروع که در لمعه مطرح شده است فروعات بسیار بیشتری وجود دارد که در « تذکره» مرحوم علامه حلی به آنها پرداخته اند. 💠حال جالب این است که همه این مسائل که مطرح شد با تمام پیچیدگی ها تنها یک دلیل دارد آن هم آیه « فتیمموا صعیدا طیبا»! 💠دقیقتا به همان صورت که کل #کتاب_الشرکه که یک کتاب مستقل فقهی است در حالی که 13 روایت دارد تنها 8 روایت آن قابل فتوا است؛ یعنی تنها با 8 روایت این کتاب فقهی شکل گرفته است. 🔹از این دست مطالب در فقه زیاد است باز هم : 💠مساله ای چون قاعده لا تنقض الیقین بالشک که یک جمله بیش نیست؛ از اصل تاملات فقهاء از این قاعده 400 صفحه مطلب به دست آمده است. 🔹و مثال های دیگر ...... 💠از تمام این موارد به خوبی می توان فهمید که اگر حتی بر روی یک یا دو روایت در باب تعلیم و تربیت – یا هر باب دیگری از علوم انسانی باشد – به صورت صحیح و درست تامل شود می تواند مانند این کتب فقهی در تولید علم کار را برای ما حل کند. 📛به طور مثال: آیا واقعا از روایت امیر المومنین علیه السلام : #معرفتی_بالنورانیه_معرفه_الله ؛ مطلب تولید نمی شود⁉️ ✅وظیفه امروز ما تولید علم است. یعنی امروز ما وظیفه داریم که حرف جدید بزنیم. البته از رد شدن نظراتمان هم نباید حراسی داشته باشیم زیرا این خاصیت نظرات جدید است که معمولا مقداری از آن در سیر تطور رد و اصلاح میشود! #فقه #علوم_انسانی @almorsalaat

🔊#تولید_علم 🔰استاد علی فرحانی 💠 استاد در این صوت ضمن معرفی تهذیب نفس به عنوان وظیفه انسانی هر شخص؛ بیان می دارند که وظیفه طلبه از حیث طلبگی صیانت از متن دین است و نه تهذیب نفس! 💠 با توجه به اینکه صیانت از دین هم در هر زمانی اقتضائات خاصه خود را دارد می فرمایند: 💠 امروز با وجود سرعت بالای تغییر زندگی؛ آنچه که مورد نیاز جامعه بشری از دین اسلام است از متن دین استخراج نشده و عدم توجه به این نکته ثمرات بدی از جمله ادعای ناکارآمدی #فقه_شیعه را به دنبال خواهد داشت. ✅ لذا امروز وظیفه صیانت از دین در قالب پاسخ به سوالات جدید و تولید علم بروز کرده است. ♨️ استاد سیره علمی مرحوم شیخ طوسی و حضرت آیت الله سبحانی را به عنوان الگوی مناسب در امر تولید معرفی می کنند. #تولید_علم #علوم_انسانی #پای_درس_استاد #استاد_علی_فرحانی @almorsalaat

#یادداشت 💢شریعت اسلام، اجتماع را اجتماع می بیند. ✍️حجه الاسلام حامد سامی 🔰آنچه در فقه اسلامی زیاد به چشم می خورد این است که دین اسلام ، جامعه را دارای اقتضائات خاص خود می بیند و به آن توجه می کند . شارع به خطوط نامرئی و قوانین نانوشتۀ اجتماع پایبند است . 🔰در منابع دینی ، روایات متعددی داریم که شارع مقدس در مواجهه با تزاحمات اجتماعی ، واقعا با قصد اصلاح روابط ، عمل می کند . به عبارت دیگر شریعت ، اجتماع را اجتماع می بیند ؛ به قوانین آن احترام می گذارد و با آن نمی جنگد؛ بلکه اصلاح می کند. 🔰در کتاب شریف کافی، روایتی داریم که اشاره به یک مطلب مهم اجتماعی دارد و آن این است که در برخی موارد، گذشت و مصالحه در فقه اجتماعی، لازم و واجب است و شاید بتوان گفت در این موراد ، تفکیک اخلاق و فقه معنا ندارد ؛ بلکه در این امور ، یک فعل اخلاقی مثل گذشت و ایثار و یا مصالحه ، همان واجب فقهی است که در امور اجتماعی و اصلاح روابط اجتماعی به آنها نیاز داریم. ✅با این بیان ، نگاه ما به بسیاری از مناسبات و روابط اجتماعی تغییر می کند و بسیاری از تعهدات غیر الزامی اجتماع ، می تواند یک الزام فقهی دینی داشته باشد و نسبت الزام های دین با الزام های اجتماعی، هماهنگی بیشتری خواهد داشت . البته این مطلب به معنای هماهنگ کردن دین با اجتماع نیست؛ بلکه همچنانکه بیان شد منابع روائی ما اقتضای چنین نگاهی را دارد یا بهتر است بگوییم حتی صراحت در این نگاه وجود دارد. 📜متن روایت در کتاب شریف کافی: عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُنْدَارَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ سَمُرَةَ بْنَ جُنْدَبٍ كَانَ لَهُ عَذْقٌ وَ كَانَ طَرِيقُهُ إِلَيْهِ فِي جَوْفِ مَنْزِلِ رَجُلٍ مِنَ الْأَنْصَارِ فَكَانَ يَجِي‏ءُ وَ يَدْخُلُ إِلَى عَذْقِهِ بِغَيْرِ إِذْنٍ مِنَ الْأَنْصَارِيِّ فَقَالَ لَهُ الْأَنْصَارِيُّ يَا سَمُرَةُ لَا تَزَالُ تُفَاجِئُنَا عَلَى حَالٍ لَا نُحِبُّ أَنْ تُفَاجِئَنَا عَلَيْهَا فَإِذَا دَخَلْتَ فَاسْتَأْذِنْ فَقَالَ لَا أَسْتَأْذِنُ فِي طَرِيقٍ وَ هُوَ طَرِيقِي إِلَى عَذْقِي قَالَ فَشَكَا الْأَنْصَارِيُّ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَأَرْسَلَ إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ ص فَأَتَاهُ فَقَالَ لَهُ إِنَّ فُلَاناً قَدْ شَكَاكَ وَ زَعَمَ أَنَّكَ تَمُرُّ عَلَيْهِ وَ عَلَى أَهْلِهِ بِغَيْرِ إِذْنِهِ فَاسْتَأْذِنْ عَلَيْهِ إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَدْخُلَ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَسْتَأْذِنُ فِي طَرِيقِي إِلَى عَذْقِي فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص خَلِّ عَنْهُ وَ لَكَ مَكَانَهُ عَذْقٌ فِي مَكَانِ كَذَا وَ كَذَا فَقَالَ لَا قَالَ فَلَكَ اثْنَانِ قَالَ لَا أُرِيدُ فَلَمْ يَزَلْ يَزِيدُهُ حَتَّى بَلَغَ عَشَرَةَ أَعْذَاقٍ فَقَالَ لَا قَالَ فَلَكَ عَشَرَةٌ فِي مَكَانِ كَذَا وَ كَذَا فَأَبَى فَقَالَ خَلِّ عَنْهُ وَ لَكَ مَكَانَهُ عَذْقٌ فِي الْجَنَّةِ قَالَ لَا أُرِيدُ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّكَ رَجُلٌ مُضَارٌّ وَ لَا ضَرَرَ وَ لَا ضِرَارَ عَلَى مُؤْمِنٍ قَالَ ثُمَّ أَمَرَ بِهَا رَسُولُ اللَّهِ ص فَقُلِعَتْ ثُمَّ رُمِيَ بِهَا إِلَيْهِ وَ قَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص انْطَلِقْ فَاغْرِسْهَا حَيْثُ شِئْتَ. 📚الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏5، ص: 294 #فقه_الاجتماع #قاعده_نفی_ضرر #علوم_انسانی @almorsalaat

♨️انگیزه اصلی علامه طباطبایی در نوشتن تفسیر المیزان، مبارزه با #تطبیق آیات قرآن بر دستاوردهای #علوم_تجربی و #علوم_انسانی بود. 🔰آیت الله مصباح یزدی 💠بنده به طور شفاهی از ایشان شنیدم که همين انحرافاتی که در يک قرن اخیر در بین مسلمانان در زمینه تفسیر پیدا شده بود، مهم‌ترین عاملی بود که ایشان برای پرداختن بحث‌های تفسیری احساس وظيفه کردند. شاید بهترین نمونه‌اش در مصر بود. چون مصر ارتباط نزدیک‌تری با کشورهای اروپایی داشت، و فرانسه و بعد سایر کشورهای اروپایی در آنجا مسلط شدند و همين امر موجب شد مراودات فرهنگی مصری‌ها با اروپا زیاد گردد؛ بیشتر دانشجویان خود را برای تحصيل به پاریس می‌فرستادند و اساتید فرانسوی به آنجا سفر می‌کردند. این امر زمینۀ گرایش به علوم طبیعیِ روز و علوم انسانی با دیدگاه‌های غربی را در آنجا رواج داد. حتی در بین علمای الأزهر اساتیدی که باید مدافع اسلام و قرآن باشند تمایلاتی به همین تفسیر به رأی و تطبیق آیات قرآن بر دستاوردهای علوم غربی پیدا کردند. حتی در تفسیر المنار که مثلا از طرف استادی بزرگ در الأزهر القا می‌شد گرایش‌هایی کم یا بیش در این جهت پیدا می‌شد. قدر مشترک این گرایشات، تمایل به تفسیر آیات قرآن بر اساس دستاوردهای علوم تجربی بود. برای مثال، آنها حقايقي قرآني مانند لوح، قلم، عرش، کرسی، ملائکه و ... را بر عوامل و موجودات مادی تطبیق می‌کردند؛ حتی وحی، کرامات، مکاشفات و چیزهایی از این قبیل را هم به نوعی تفسیر مادی می‌کردند. این موج که در کشورهای اسلامی و کشورهای شیعی به‌خصوص در ایران، هم طرفدارانی پیدا کرد و در حال رشد و رواج بود در مرحوم علامه طباطبایی احساس خطر ایجاد کرد. ایشان احساس خطر می‌کردند که این روش ادامه پیدا کند و ما ابتدا دستاوردهای علوم غربی را بپذیریم و بعد تلاش کنیم آیات قرآن را بر آنها تطبیق کنیم یا نظریات علوم انسانی از قبیل مسائل حقوقی، سیاسی و ... را از آنجا اخذ کنیم و بعد تلاش کنیم که آیه‌ای مطابق آن پیدا کنیم و بگوییم قرآن هم همین را می گوید – تطبیق‌هایی که بسیار اتفاق افتاده است. 📚http://mesbahyazdi.ir/node/5238 #در_محضر_علامه #تفسیر #المیزان #بزرگداشت_علامه_طباطبایی @almorsalaat

🌀#علوم_انسانی| مجموعه جلسات ظرفیت شناسی علوم اسلامی در تولید علوم انسانی 🔰حجت‌الاسلام سیدمحمد هاشمی 📌فهرست جلسات و لینک دانلود صوت 👇👇👇 eitaa.com/Ofoqemobin/942 @almorsalaat

🔴#علوم_انسانی| با استفتاء نمی‌شود، فقیه باید مسائل دنیا را بداند‼️ 🔹در مسائل اقتصادی این همه مسائل مهم وجود دارد که اینها را نمی شود استفتاء کنیم، فقیه بنشیند آنجا، یک قلم جواب اینها را بنویسد. 🔹لازم است مسائل دنیا را بداند، آن فقیهی که می خواهد جواب بدهد به اینها. نظرات مکاتب دیگر را بداند، اشکالاتی که بر هر کدام از اینها ممکن است وارد بشود یا وارد شده را بداند. تبعات و توالی فاسد یا غیر فاسد هریک از اینها را بداند یا بتواند حدس بزند؛ ذهنی نباشد که بخواهد از روی ذهنیات خودش یک دنیایی را بسازد و از واقعیت هیچ خبر نداشته باشد. 🔹این جور نیست که بشود همین طور یک قلم برداشت و جواب این استفتاء را نوشت؛ مطالعات زیادی لازم است، آگاهی های زیادی لازم است. 🔹آنقدر سوال و استفهام است که اصلا وقتی انسان نگاه کند، میبیند که ما خیلی باید کار کنیم، در زمینه ی پاسخ گرفتن اینها از اسلام. خب، حالا البته بعضی ها ممکن است بگویند آقا، این چه سوال هایی است که شما میکنید، خب معلوم است، این ها جوابش معلوم است. می شود همه ی این ها را در مجلس جواب داد. بله، می شود به استحسان. لیس من مذهبنا القیاس، اسلام چه می گوید، آیات قرآن چه می گوید، احادیث چه می گوید؟کِی دسته بندی شده اینها؟ کی استنباط شده؟ باید بشود. 🔹... خب نمی شود که به استحسان، به اینکه لابد حالا اینجوری است، اکتفا کرد. حتی به یک فتوای غیر مستند و غیر متکی به تحقیقات فراوان هم نمی شود درست اتکا کرد. یک مسله را فقیه کار کرده، که پخته ی در این مسئله است، یک جور فتوا می دهد. یک مسئله ای که رویش کار نشده، همان فقیه یک جور دیگر فتوا می دهد. آن مسئله ی اولی را عمیق تر، پخته تر، فتوا می دهد. چیز طبیعی است. 🔹... لذا حوزه های علمیه باید طلاب متفقه، سیاس حکیم مطلع از مسائل جهانی بار بیاورند. این وظیفه حوزه های علمیه است. تکلیف کسانی که اهل استنباط و اجتهادند زیاد است. بایستی برگردیم و فقه را استنباط کنیم. برای سازندگی جامعه و برای پاسخگویی به نیازهای یک نظام، یک نظام حکومتی. 🎙 رهبر معظم انقلاب، ۶۵/۱/۴ #کلام_ولی #فقه #اصول #اجتهاد #علوم_انسانی_اسلامی 🌐رسانه المرسلات👇👇 https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b

💫 در درس فقه فرهنگ فیضیه چه می گذرد؟ ▪️بخش اول: این یک تقریر عادی نیست ✍🏻 سید مجتبی امین جواهری استاد علی فرحانی سالهاست که در مراکز مختلف حوزوی عناوین فقه معاصر مثل؛ فقه فرهنگ، فقه روابط اجتماعی و دوراهی های اجتماعی را تدریس می کنند. از #موسسه_مفتاح تا #مجتمع_عالی_ولی_امر و #فقه_نظام امروز هم درمدرسه فیضیه این موضوع همچنان ادامه دارد. به موازات این دروس، دوره هایی نیز با محتوای نظام استنباطی امام یا اصول فقه فرهنگ و... برای تبیین دستگاه استنباطی مناسب با فقه معاصر برگزار شده است. در کانال #المرسلات می توانید بخش عمده ای از این دروس را بیابید. در این مجموعه یادداشت های کوتاه قرار است یک تقریر #غیر_عادی از درس های امروز فقه فرهنگ در فیضیه، برای شما مخاطبین محترم کانال المرسلات داشته باشیم. ☘️☘️☘️☘️☘️☘️🍀 🍀🍀🍀🍀🍀🍀 🍀🍀🍀🍀🍀 🍀🍀🍀🍀 🍀🍀🍀 🍀🍀 🍀 ☘️چرا این تقریر #غیر_عادی است؟ از قدیم رسم بوده؛ در دروس خارج طلاب شرکت کننده مشغول #تقریرنویسی می شدند و سعی می کردند محتوای کلاس را با همان دقت و ساختار و چیدمان ذهنی که از استاد آموختند در تقریر منعکس کنند ولی این جلسات با درس های مرسوم متفاوت است و علاوه بر تقریر عادی نیاز به شرح یا گزارشی از فضای کلاس دارد چون استاد در این درس تنها یک مدرس نیستند بلکه مربی و هدایتگر جمع برای رسیدن به نقطه مطلوب محسوب می شوند. نقطه مطلوب این کلاس گم شده نسل متفکران ایران اسلامی است. جایی است که هنوز جز امام خمینی (ره) رد پای کسی بر آن نقش نبسته است. ☘️ بگذارید ابتدا کمی از قالب جلسه بگویم: محتوای درس با جمع بندی و ارائه پژوهشی طلاب پیش می رود و استاد محترم با توجه به دارایی های موجود از فعالیت های پژوهشی، حرکت علمی درس را رهبری می کنند. از قدیم درس خارج ها جنبه کارگاهی برای کسب ملکه اجتهاد داشته به صورتی که در کتاب #کفایه_الاصول مرحوم #آخوند ردپای اشکالات شاگردان را می توان در انقلت و قلت های کتاب یافت یا روش مکتب سامرا و مرحوم میرزای شیرازی، ولی امروز این جنبه هم به تنهایی کفایت نمی کند علاوه بر تربیت ذهن شاگردان، اقتضای محتوای دروس فقه معاصر این است که فعالیت علمی به صورت جمعی انجام شود. طلاب درس بعدازظهر فیضیه تخصص های مختلفی دارند. از فقه سنتی تا فقه معاصر از #علوم_انسانی تا فلسفه غرب هر یک جنبه ای از نیاز محتوایی درس را فراهم می کنند. #استاد_علی_فرحانی بارها در کلاس بابت تنوع و تخصص حاضرین خدا را شکر کردند چون دارایی های افراد به سرمایه کلاس اضافه می شود و طلاب شرکت کننده صرفاً مستمع نیستند. چرا مدعی هستم امروز بدون تیم پژوهشی مسائل فقه معاصر حل نمی شود؟ چون موضوعات #فقه_معاصر چند ویژگی منحصر به فرد دارند: 👈🏻اولا جدید و بی سابقه است 👈🏻ثانیاً در مغرب زمین متولد شده 👈🏻ثالثاً بسیار درهم تنیده است 👈🏻رابعاً ارتباط تنگاتنگ با حوزه های مختلف فکری و اجتماعی دارد 👈🏻خامساً مسأله محور یا میدانی است 👈🏻سادساً در حال تغییر و تحول است 👈🏻سابعاً در ظرف حکومت است 👈🏻ثامناً تحت تأثیر مفاهیم بنیادین الحادی است همین هشت ویژگی در موضوعات فقه معاصر باعث می شود مدل قدیمی ارائه محتوا از سمت استاد و تقریر مطالب به تنهایی کفایت نکند. ضروری است پژوهش جنبه های مختلف موضوع بر عهده هر یک از حاضرین درس باشد. https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b ☘️و اما محتوای کلاس: از چند سال پیش تر که بحث #فقه_فرهنگ آغاز شد مسیر منطقی علم برای شناخت فرهنگ، روابط اجتماعی و دوراهی های اجتماعی آغاز شد. طلاب شرکت کننده زیر نظر استاد، مبادی اصلی تصوری و تصدیقی که این مسأله را مطالعه و آنالیز کرده و نتیجه تحقیقات خود را در درس ارائه کردند. در ادامه این موضوع ذیل چند مسأله به صورت جزئی بررسی شد: 🔸اول: حضور زنان در ورزشگاه ها 🔸دوم: تفکیک جنسیتی در محیط های آموزشی 🔸سوم: سن ازدواج دختران این سه مسأله در قالب بررسی دوراهی های اجتماعی، مصلحت فرد و جامعه و عوامل تأثیرگذار در تصمیم گیری تبیین شد. پژوهشگران با توجه به مزیت های نسبی خود، هر یک با رویکردهای مختلف آن را مطالعه کردند و ده ها پایان نامه، مقاله، کتاب و ... در هر یک از مسائل بررسی شد و رفرنس ها در گروه مشترکی که استاد و طلاب در آن عضو بودند، منتشر شد. مجموع پژوهش ها در درس به این نقطه رسید که از منظر جنسیت، ضروری است؛ الگوی فقه المرأه یا #کلان_نظریه اسلام درباره #زن طراحی شده و ابواب فقهی با توجه به آن بازبینی گردد چرا که درصد زیادی از گزاره ها و همینطور رویکرد ما به مسأله را تحت تأثیر قرار می دهد. ☘️ یک سوال اساسی ... سوالی که همیشه در پیش روی ما قرار داشت این است که؛ آیا فحص و یأس ما از موضوع زنان و جامعه مدرن امروز با زیرساخت های جدید و مناسبات انسانی_غربی کافی بوده است؟ آیا نیاز است که ما همه مبانی فلسفی، معرفت شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی غربی را از ابتدا با همان عمق یک فیلسوف مغرب زمین بیاموزیم سپس نظریه های علوم انسانی را در رشته های مختلف با دقت های یک نظریه پرداز مطالعه و آموزش دهیم؟ ادامه دارد با ما همراه باشید...✋ ✍️سید مجتبی امین جواهری #المرسلات #استاد_علی_فرحانی 🌐المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b