💠 تقسیم‌بندی دارالاسلام و دارالکفر مبنای قرآنی ندارد 🎙 استاد یوسف خان محمدی ✂️ برش هایی از متن: 🔻روشی که شهید صدر با عنوان تفسیر موضوعی قرآن مطرح کرده است ما هم با این روش باید سراغ قرآن رفته و از آن استنطاق و هدایت‌های قرآنی را دریافت کنیم. 🔻 خان‌محمدی بیان کرد: قرآن کتاب هدایت برای بشر است نه کتاب خاص سیاسی و یا امنیتی و صلح ولی آیاتی در قرآن است که می‌توان از آن نظریه ارائه کرده و در زندگی به کار ببریم. بنابراین در قرآن نظریه صلح و امنیت نداریم ولی با بررسی اجتهادی می‌توان نظریاتی متناسب با وضع امروز استنباط کنیم؛ علامه طباطبایی هم به این دلیل فرموده است هر دو سال یک‌بار باید تفسیر داشته باشیم. 🔺 اصالت در اسلام با صلح است 🔻 استاد دانشگاه مفید در ادامه با بیان اینکه در اسلام اصالت با صلح و واژه صلح در قرآن آمده است، تصریح کرد: تعابیری چون وَالصُّلْحُ خَيْرٌ، وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ و ... مؤید این ادعاست؛ البته صلح از منظر قرآن باید عادلانه باشد، یعنی میان صلح و عدالت، رابطه مستقیم وجود دارد و زمانی صلح واقعی رخ می‌دهد که عادلانه باشد. 🔻 استاد دانشگاه مفید با بیان اینکه صلح ابتدا در سطح ملی و بین مسلمانان و هم با غیرمسلمانان مطرح شده است، تصریح کرد: علاوه بر واژه صلح، واژه سلم هم در قرآن آمده است و این هم دلالت‌کننده بر صلح است. قرآن کریم فرموده است: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ؛ براساس این آیه، داخل شدن به صلح و آرامش یکی از نتایج عبادت و رابطه با خدا است. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/taqsimbandi-daroeslam-va-darolfekr-mabani-qourani-nadard/ #اسلام #تقسیم_بندی #دارالاسلام #دارالفکر #صلح #قرآن #یوسف_خان_محمدی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 امام محمد باقر(ع) و تئوریزه کردن اصول فکری تشیع 🎙 استاد عظیم محمودآبادی ✂️ برش هایی از متن: 🔹 چنانکه می‌دانیم پیامبر اکرم مرجعیت دینی و سیاسی را در خاندان خود منحصر کرد اما با تحولات پس از رحلت ایشان این مرجعیت در میان قاطبه امت، نادیده و ناشنیده گرفته شد. در حوزه سیاسی البته وضعیت تا حدودی روشن بود و در آخرین دهه‌های منتهی به عصر امام باقر، کسانی که بر مسند پیامبر نشسته بودند، به واسطه شهرت دشمنی‌‌های دیرینه‌شان با اسلام، لازم نمی‌دیدند که حتی به ظواهر شرع، ملتزم باشند و بدون ‌رودربایستی آنچه می‌خواستند را انجام می‌دادند. چنانکه در بحث تعیین حاکم نیز نیازی نمی‌دیدند حتی به سیره خلیفه دوم و مبتنی بر شورا عمل کنند بلکه قدرت را همانند حکوت‌های سلطنتی از شاخه سفیانی به شاخه مروانی دست به دست و از پدر به پسر منتقل می‌کردند. 🔹 اما در مورد مرجعیت دینی وضعیت به این سادگی نبود. هرچند پس از رحلت پیامبر با اصل قرار دادن اهداف سیاسی و توسعه حکومت از طریق فتوحات و همچنین سرازیر شدن ثروت‌های هنگفت به مدینه‌النبی و روبه‌راه شدن وضعیت اقتصادیِ بسیاری از صحابه، دغدغه‌های دینی و شرعی به حاشیه رفته بود و حتی در برابر بدعت در مناسک و عبادات از سوی صاحب منصبان رسمی نیز کم‌ترین حساسیتی وجود نداشت. اما چنانکه اشاره شد با تلاش چهار امام نخست شیعه در مرحله اول، از اضمحلال اصل دین و تباه شدن اساس شریعت جلوگیری و این وضعیت تا حدود زیادی بازسازی شد. اما بازسازی حساسیت‌های دینی در جامعه، طبعا وجود مرجعیت دینی را اقتضا می‌کرد که در اختلاف فهم دینی بتواند محل رجوع آحاد باشد و این مرجعیت، نمی‌توانست از آنِ حاکمان و امرا باشد. چراکه اساسا خلفا چنین جایگاهی را در نزد عامه نداشتند و البته خود آنها نیز چنین ادعایی را مطرح نکرده بودند. 🔹 از طرف دیگر مردم برای فهم دین چه به لحاظ اعتقادی و چه به لحاظ فقهی نیازمند رجوع به کسانی بودند که قول‌شان حجت شرعی باشد. این همان چیزی بود که رسول خدا پیش‌بینی‌اش را کرده و برایش تدبیری اندیشیده بود که در مسیر بازگشت از حجه‌الوداع آن را به گوش عموم امت خود رساند. 🔹 اما امت به هر دلیل بر کنار نهادن آن تدبیر اجماع کردند. هرچند تدبیر پیامبر که بنابر اعتقاد شیعه مبتنی بر دستور خداوند و صراحت وحی بود – «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاس؛ ى پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده، ابلاغ کن؛ و اگر نکنى پیامش را نرسانده‌اى. و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه مى‌دارد»(4) – نادیده انگاشته شد اما صورت مساله پاک نشد و همچنان به قوت باقی بود؛ آن صورت مساله عبارت بود از اینکه فهم چه کسی در آموزه‌های پیامبر و تفسیر قرآن حجت است؟ خلفا که مطلقا از چنین استحقاقی برخوردار نبودند و چنان که اشاره شد خودشان نیز چنین جسارتی نکردند که مدعی مرجعیت دینی باشند. منصوبان پیامبر (ائمه اطهار) هم که شدیدا در انزوا قرار داشتند و جامعه از بهره‌مندی نظر ایشان محروم شده بود و البته حاکمان و امرا نیز از مطرح شدن نام ایشان به عنوان اوصیا و وارثان علم نبی(ص) شدیدا احتراز می‌کردند. در این شرایط وقتی اختلافی پیش می‌آمد در فهم فلان حکم از شرع یا تفسیر آیه‌ای از قرآن، مشخص نبود که معیار کجاست و سخن چه کسی حجت است؟ جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/imam-mohammad-baqer-teorizekardan-osol-fekri-tashaio/ #اصول #تئوریزه #تشیع #محمدباقر #عظیم_محمود_آبادی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 حوزه ی قم و نجف ، غروب و طلوع ! 🔺 یادداشتی کوتاه از سفری کوتاه به عراق 🎙 استاد مسعود بحرینی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 فضای امنیتی و بعضا تنگ نظرانه حاکم، حتی بر ساختارهای علمی و فرهنگی در ایران اظهر من الشمس است، لذا در این خصوص نیازی به توضیح واضحات نیست ، محصول این روند تاسف بار، پدیده ی یأس و افسردگی در میان فعالان فرهنگی، مذهبی و حتی برخی اساتید برجسته حوزه ی قم بوده است . از سوی دیگر، مدینه ی فاضله خواندن عراق هم از جهاتی صحیح نیست زیرا آنجا نیز مشکلات عدیده ای وجود دارد که در مجالی به آن خواهیم پرداخت ولیکن آنچه از فضای نجف و کربلا استشمام می‌شود، فضای آزاد و امن برای فعالیت های دینی و فرهنگی است. 🔺 عدم دخالت حکومت و نهادهای امنیتی در امور حوزه و حوزویان امنیت خاطری را برای طلاب و فعالان فرهنگی بوجود آورده است . 🔺 هجرت طلابِ فاضل ایرانی به عراق از جهت تضعیف حوزه قم باعث تاسف است ولیکن نور امیدی برای آینده حوزه ی مستقل و پویای نجف است . 🔺 حرکت رو به جلوی طلاب پاکستانی، افغانستانی و کشور های حاشیه خلیج فارس نیز در نجف قابل توجه است . جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/howze-qom-najaf-qrob-tolo/ #حوزه #سفر #عراق #قم #نجف #یادداشت #مسعود_بحرینی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 تحلیلی از وضعیت دین‌داری جامعه 🎙 استاد حسین بستان ✂️ برش هایی از متن: 🔹 برای مشخص شدن وضعیت دین‌داری در جامعه، بیان چند محور لازم است: بحث مفهومی، شاخص‌ها، بیان دیدگاه‌های موجود (توصیف وضعیت)، عوامل مؤثر بر وضعیت و اقدامات ممکن. 🔹 بحث مفهومی: در کنار مفهوم «افول دین‌داری»، مفاهیم و اصطلاحات دیگری هم در علوم اجتماعی به کار می‌‌رود که رایج‌ترین آن، «سکولار شدن» یا «عرفی شدن» و مترادف‌های مختلف آنها است. هر یک از این تعابیر، به لحاظ دقت مفهومی با هم تفاوت دارند. اگر کسی از دریچۀ عرفی‌شدن یا سکولارشدن وارد بحث بشود، به‌جز بحث افول دین‌داری ملاحظات دیگری را هم درنظر می‌‌گیرد و ازجمله جایگزین‌های دین در جامعه را هم مورد بحث قرار می‌‌دهد؛ یعنی مسئله جنبۀ سلبی و ایجابی دارد. مفاهیم دیگر هم سطوح مختلف دارند، حتی سطح «دین‌گریزی» و «دین‌ستیزی» متفاوت است؛ ولی در اینجا در مقام بیان این تفاوت‌ها نیستیم و وجه اشتراک آنها مد نظر است. وجه اشتراک حداقلی همۀ این تعبیرها عبارت است از: تضعیف دین و دین‌داری در سطح فردی/ جمعی در جامعه. واقعیتی که با آن مواجهیم و دغدغۀ بسیاری از ما است، مطلوب نبودن سطح دین‌داری و تضعیف آن در جامعه است. 🔹 شاخص‌ها: برای رسیدن به چارچوب مفهومی و فهم دقیق وضعیت، نیاز به یک‌سری شاخص داریم. در بحث‌های روشی، برای سنجش یک مفهوم نظری کلی، باید آن مفهوم را عملیاتی و به شاخص‌هایی تبدیل کنیم که در واقعیت امکان بررسی داشته باشد. گفت‌وگوی کلی دربارۀ مفهوم، منتج به نتیجۀ مطلوب نمی‌شود. بنابراین مهم است که بدانیم با چه شاخص‌هایی قصد داریم وضعیت را بررسی کنیم. در ادبیات علوم اجتماعی که غربی‌ها سالها روی آن کار کرده‌اند، ابعاد دین‌داری در مدل‌های معروفی تفکیک می‌شود. برای مثال دین‌داری پنج بُعد مناسکی، اخلاقی، عاطفی، اعتقادی و کارکردی دارد و نیز با تفکیک نتایج دین‌داری برای هر یک شاخص‌هایی ذکر کرده‌اند. پژوهش‌های تجربی و میدانی هم معمولاً این مدل‌ها را به استخدام می‌گیرند؛ مثلاً در مصاحبه‌ها، یک بُعد، بُعد اعتقادی است که شامل باور به خدا، پیامبر، قیامت و از این دست موضوعات است. بُعد دیگرش بُعد مناسکی است که در آن از انجام مناسک نماز و روزه سؤال می‌شود. بُعد دیگر اخلاقیات دینی مانند راست‌گویی و دروغگویی است. بعد عاطفی و معنوی هم موضوعاتی مانند خوف از خدا، توکل بر او و محبت خدا را شامل می‌شود. در نهایت بُعد کارکردی از اعمالی به‌جز مناسک، در امور زندگی پرسش می‌کند. 🔹 این نکته اهمیت دارد که بدانیم توسعه ابعاد دین‌داری و مدل‌های مختلف آن، کار پایش را دشوارتر می‌سازد و موجب اختلاف‌نظر در نتیجه می‌شود. 🔹 توصیف وضعیت: دربارۀ توصیف وضعیت دین‌داری دیدگاه‌ها یکسان نیستند. پرسش از اینکه «آیا جامعه ما واقعاً سکولار شده یا به سمت سکولارشدن پیش می‌رود یا نه؟» پاسخ قاطع و روشنی از جانب جامعه‌شناسان ندارد و حتی برخی ما را امیدوار می‌کنند. فردی با نگاه خوشبینانه ممکن است از گسترش مراسم عبادی و مناسک گروهی تلقی دیندارترشدن جامعه داشته باشد و فرد دیگری با تکیه بر عوامل و ابعاد دیگر، آمارهایی متضاد ارائه کند. این امر چند علت دارد که یکی از آنها ذوابعادبودن مسئله است که پژوهش را مشکل می‌سازد. کسانی هستند که با وجود اعتقادات خوب، نماز نمی‌خوانند. این پراکندگی ابعاد و شاخص‌ها موجب می‌شود یک جامعه‌شناس با تأکید بر بعدی از دین‌داری وضعیت را چندان ناامیدکننده نداند و جامعه‌شناس دیگر با تأکید بر بعد دیگری، وضعیت را نامطلوب را توصیف کند. بنابراین مسئله، تشخیص اولویت این ابعاد است. به بیان دیگر برای کدام بُعد باید وزن بیشتری قائل شد؟ جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/tahlili-az-vaziiat-dindari-jamee/ #تحلیل #جامعه #دینداری #وضعیت #حسین_بستان 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 تغییرات دین‌داری در ایران؛ روندها و عوامل 🎙 استاد محسن حسام‌مظاهری ✂️ برش هایی از متن: 🔸 دربارۀ وضعیت دین‌داری و سمت‌وسوی دینی جامعه، ارزیابی مشخص و وفاق کاملی وجود ندارد. دیرپا بودن جامعۀ ایران و استقرار حاکمیت دینی طی چند دهه اخیر، این ارزیابی را پیچیده‌تر کرده است و بخشی از این پیچیدگی، به تعاریف گوناگون از مقولۀ دین برمی‌گردد. دربارۀ ارزیابی دین، دو رویکرد کلی وجود دارد: گروهی معتقدند دین و به‌طور مشخص تشیع در جامعۀ ایرانی در مسیر توسعه است. شاهد این ادعا هم مجالس و آئین‌های مذهبی با جمعیت انبوه و پررنگ شدن ادبیات و تبلیغات مذهبی است. گروه دوم معتقدند جامعه در مسیر بی‌دینی و دین‌گریزی پیش می‌رود؛ چراکه نمودهای دین‌داری کمتر به‌چشم می‌خورد و دین در حال رانده‌شدن از حوزۀ عمومی به حوزۀ فردی است. هر گروه استدلال و داده‌های خود را نیز عرضه می‌کند که در جای خود قابل بحث است. اما نقطۀ اتکای ما در این بحث، وجه اشتراک این دو رویکرد، یعنی تأکید بر تغییرات دین‌داری از سوی هر دو گروه است. بنابراین ما می‌توانیم به‌جای دو تعبیر «دین‌گرایی» یا «دین‌گریزی»، عبارت «تغییرات دین‌داری» را به‌کار ببریم. فارغ از ارزیابی مسیر یا شتاب این تغییرات، صرفِ گفتن از «تغییرات دین‌داری»، مستلزم این پیش‌فرض است که درباره پدیده‌ای تغییرپذیر و پویا سخن می‌گوییم. پس در هر مقطعی از زمان با صورت‌های جدیدی از دین‌داری مواجهیم و این امر در مطالعات اجتماعی، اساساً نه یک آسیب، بلکه ویژگی ذانی دین‌داری تلقی می‌شود. اصل تغییر، گریزناپذیر است و آنچه اهمیت دارد ارزیابی ما از شتاب و مسیر تغییرات است و برای این مهم، لازم است عوامل نقش‌آفرین و بازیگران این میدان را شناسایی کنیم و سهم هر یک را مشخص کنیم. چنان‌که می‌دانیم پژوهش‌های کمی و کیفی فراوانی در این حوزه انجام شده است. اولین پیمایش جدی در حوزه دین را دکتر اسدی در سال 1353 انجام داد و تا امروز حدود 12پژوهش پیمایشی در سطح کلان داشته‌ایم. پژوهش‌های کیفی هم با شمار بیشتری انجام شده‌اند. عواملی که در زیر اشاره می‌کنیم، با نگاه به هر دو دسته و با تأکید بر پژوهش‌های کیفی و تفهّمی شناسایی شده‌اند. 🔸 عوامل مؤثر بر روند تغییرات دین‌داری عوامل مؤثر بر تغییرات دین‌داری در جامعۀ امروز، اعم از عوامل درونی و بیرونی، چند دسته‌اند: تغییرات جمعیتی: پدیدۀ رشد جمعیت، پیامدها و اقتضائاتی از جمله در حوزه دین‌داری دارد. مثال سادۀ آن توسعۀ فیزیکی اماکن مذهبی، در پی افزایش جمعیت است که این توسعه، ناگزیر تبعاتی در امر دین‌داری خواهد داشت. همچنین جوانی یا پیرسالی جمعیت، اقتضائات خود را در شکل‌دهی به ادبیات دینی یا فرم‌های دین‌داری دارد. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/taqirat-dindari-dar-iran/ #ایران #تغیرات #دینداری #محسن_حسام_مظاهری 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 بررسی و نقد یافته‌های پژوهش‌های دینداری 🎙 استاد محمد خدایاری‌فرد ✂️ برش هایی از متن: 🔸 بر اساس بند سوم از سند چشم‌انداز بیست‌ساله و نیز سایر اسناد راهبردی کشور، مانند سند مهندسی فرهنگی و سند تحول آموزش و پرورش، به صورت‌های گوناگون بر ارتقای دینداری، اخلاق و معنویت در کشور تأکید شده است. با این همه به نظر می‌رسد هیچ‌یک از نهادهای متولی این امر، برنامه‌ریزی و پایش خاصی در این موضوع ندارند. پس از دستور امام خمینی مبنی بر اسلامی‌سازی دانشگاه‌ها، با توجه به اینکه هیچ معیاری برای سنجش اسلامی بودن/ نبودن دانشگاه در دست نبود، مسئولیت تعیین ملاک سنجش بر عهدۀ دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران گذاشته شد و برای این منظور تیم چهار یا پنج نفره تشکیل شد و به‌تدریج به این تیم اضافه شد. فعالیت اولیه گروه بیشتر حول محور دین‌داری بود و بعداً به دلایلی تمرکز کار روی موضوع اخلاق قرار گرفت. الگوی سنجش دین‌داری ابتدا در سطح دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف، بعد در سطح ملی و سپس با مشورت شخصیت‌های مهم بین‌المللی مانند رالف هود در سطح بین‌المللی ساخته شد. این مدل سنجش دین‌داری شامل مؤلفه‌های زیر است: 🔸 باورهای دینی؛ عواطف دینی و التزام و عمل به وظایف دینی (رفتارهای دینی). 🔸 نتیجۀ مطالعات شامل وضعیت دین‌داری دانشجویان، سنخ‌شناسی رفتارهای دینی و راه‌حل‌ها در سال‌های 1387، 1390، 1392 و 1396 است. در این مطالعات هیچ‌گونه گرایش سیاسی دخالت نداشته است و تاریخ‌ها به‌صورت تصادفی است. به دلیل شرایط خاص ایران، اظهارنظر دربارۀ دین‌داری از حساسیت خاصی برخوردار است و همین امر کار سنجش دین‌داری را با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌سازد. 🔸 طبق نمودارهای به‌دست‌آمده، در سال 1390 و 1392 دین‌داری، شامل باورهای دینی، عواطف دینی و رفتار دینی، سیر نزولی داشته است. بررسی وضعیت دین‌داری در سال‌های 1392 تا 1394 نشان می‌دهد که در سال 1392 وضعیت دین‌داری تقریباً خوب بوده و در سال 1393 کمی افزایش یافته، اما در سال 1394 باز مقداری ثابت مانده است؛ به تعبیر دیگری در این سال‌ها در وضعیت دین‌داری تغییر خاصی اتفاق نیفتاده است. 🔸 در تحقیقات سال‌های 1395 و 1396، بررسی ورودی‌های دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران (کسانی که هیچ کار پژوهشی روی آنها نشده بود) نشان داد که وضعیت دین‌داری در بین دانشجویان ورودی 1396 نسبت به ورودی‌های 1395 به‌ویژه در دو شاخص عواطف و رفتارهای دینی، کاهش داشته است(از 3/6% به 3/4% یا از 3/4% به 3/2% تغییر یافته است). برای فهم دلیل این کاهش، با 1200 دانشجو مصاحبه شد. مهم‌ترین دلایل کاهش دین‌داری بر اساس نتایج این مصاحبه‌ها عبارت است از: القای تحمیلی دین؛ جزم‌اندیشی دینی؛ رفتار حافظان هنجارهای نظام دینی؛ عملکرد آسیب‌زای مدعیان دین‌داری؛ برخورد ابزاری با دین؛ ناتوان جلوه‌گرشدن روحانیت در عرصه اجتهاد؛ برخوردهای ریاکارانه با دین؛ تخدیری واقع شدن دین؛ آمیختگی گسترده دین با حزن و اندوه؛ طرح چهره خشن برای دین؛ ابهام‌های آمیخته با دین؛ درخواست تبعیت محض از پیروان؛ دید غیراستدلالی دین‌داران؛ عدم توانایی دین‌داران در پاسخ به شبهات معاصر؛ افراط و تفریط‌های دینی؛ ضعف‌های مفرط تبلیغی؛ کوتاهی مسئولان در بسترسازی مناسب تحقق دین؛ اشباع به‌خصوص از صداوسیما در تبلیغ مستقیم دین و نگاه ظاهرگرایانه در مقابل نگاه مبتنی بر محتوا. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/barrasi-naqd-dindari/ #بررسی #پژوهش #دینداری #نقد #محمد_خدایاری_فرد 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 «هم‏بستگی اجتماعی؛ راهی برای رشد فرهنگ دینی و پیش‏گیری از آسیب‏های اجتماعی» 🎙 استاد سید محمد علی ایازی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 قبل از این‏که این جلسه برگزار بشود، به دوستان عرض کردم که هدفم در این جلسه، این نیست که خودم زیاد حرف بزنم بلکه خواستم دوستان این نوشته را مطالعه بکنند و بر اساس آن، نظراتشان را ابراز بدارند. به این جهت، امیدوارم که دوستان آن را مطالعه کرده باشند و من فقط یک توضیح اجمالی و کلی از اصل بحث، عرض خواهم کرد و بعد در خدمت دوستان خواهم بود که نظراتشان را بفرمایند. 🔸 سؤال اولیه‏ای که به صورت کلی، هدف اصلی از تشکیل این جلسات است، این است که در یک وضعیت خاص اجتماعی، فرهنگی و دینی هستیم و سؤال این است که چه باید کرد؟ این سؤال تقریباً از اول بحث ما در برگزاری این جلسات بوده است. سؤال دوم این است که: ما این جلسات را برگزار می‏کنیم و سخنرانی‏ها را می‏گذاریم، خروجی این جلسات و بحث‏ها چیست؟ ما چه خروجی‏ای برای این کار، متصور هستیم؟ یعنی بالأخره وقتی آخر سال شد و یک سال از این جلسات گذشت، چه‏کار کردیم و به چه نتیجه‏ای رسیده‏ایم؟ این سؤالی است که تقریباً مسأله و دغدغه دوستان است. 🔸 شما نیز می‏دانید که با وضعیتی امروزی، و جلساتی که در گذشته، از دوستان بیرون از اعضا دعوت کرده‏اید -و از وضعیت دین‏داری، سخن گفته‏اند و یا شرائط اجتماعی را به صورت میدانی، توصیف و ترسیم کرده‏اند-، هدف این بوده که هم شما مقداری از وضعیت را به صورت علمی، در اختیار داشته باشید و هر کدام که در جامعه هستید، کمابیش از وضعیت آن، آگاهید ولی کسانی که به صورت میدانی کار کرده‏اند، به شکل علمی به شما می‏گویند که وضعیت جامعه ما چیست. بر این اساس، یک طرح را مطرح کردم و آن، این است که یکی از چالش‏های جدی امروز ما درباره جامعه، آسیب‏های اجتماعی است که به حوزه دین و دین‏داری هم کشیده شده و کسانی که دغدغه‏مند دین و دین‏داری در آینده کشور هستند، باید فکری برای این وضعیت بکنند. برای ارائه آمارها و ارقام موجود در حوزه آسیب‏های اجتماعی، کارهای میدانی بسیاری شده و مسأله نزاع‏ها، دعواها، خشونت‏ها، طلاق‏ها و مشکلات فرهنگی‏ای که امروز به شکلی، حالت ضدیت با دین، پیدا کرده، نمونه‏های کوچکی از آسیب‏های اجتماعی است که پیرامون آن‏ها بحث می‏شود. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/hambastegi-ejtemaii/ #آسیب_اجتماعی #اجتماعی #دین #رشد #فرهنگ #همبستگی #محمدعلی_ایازی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 حج یادآور تاریخ مقدس 🎙 استاد حمیدرضا_شریعتمداری ✂️ برش هایی از متن: 🟢 حج در اغلب مناسکش میراث ادیان ابراهیمی و پیامبران پیشین از ابراهیم تا موسی علیهما و علی نبینا السلام است. مناسک حج اگر با تأمل و تعمق انجام شوند، حج گزار را هم به خدای متشخص متعالی می رسانند و هم او را به تاریخی مقدس و سرشار از عبودیت و توحیدگروی و معنویت پیوند می دهند. 🟢 اینکه یک مؤمن بداند او در سپهر ایمان مذهبی و دین‌ورزی تنها نیست و نیز دریابد در کنار تاریخ عمومی، تاریخ مقدسی در کار است که حضور و تجلی حقیقت متعالی و نیز اوج بندگی و البته برازندگی انسان های برگزیده را بازتاب می دهد، حتماً هم در ثَبات قدمش مؤثر می‌افتد و هم الهام‌بخش او در چگونگی زیست معنوی و حتی اجتماعی اش خواهد بود؛ این نگاه دقیقاً در مقابل نگاهی است که آغاز تاریخ مقدس را با دین و مذهب خاص خود می‌داند و به دیگر ادیان و مذاهب نگاهی تحقیرآمیز و الغائی دارد! طبیعی است که برخی احکام یک دین با دین دیگری نسخ شود؛ اتفاقی که در تاریخ یک دین هم می‌تواند صورت بگیرد، اما این نسخ فقهی یا حتی ارائه تفسیرهای روزآمد نباید به معنای نسخ ارزش‌ها و بینش‌های اساسی دین پیشین تلقی و مایه گسست یک سنت دینیِ جهانی، فرامقطعی و البته فرازمانی باشد. هر دینی در پی احیای تعالیم مهجور مانده یا تحریف معنایی شده دین پیشین است و اسلام دین خاتم می‌شود چون سازوکار بقای متن اصلی دینی اش فراهم می‌گردد. 🟢 اینکه در قرآن کریم همواره به ایمان به همه کتب و رسل توصیه می‌شود، هرگز جنبه تشریفاتی و آیینی ندارد، بلکه می‌خواهد به مسلمان بفهماند که تو فقط به دین خودت منتسب نیستی، بلکه به دینی جهان‌شمول و به اسلامی عام و فراگیر تعلق داری که خط اصلی سیر بشریت را از گذشته تا کنون شکل داده است. تنهابودن و غریب افتادن درد جانکاهی است که می‌تواند آدمی را از پا بیندازد یا از راه به در کند یا دچار ملال و افسردگی سازد! به همین جهت است که قرآن کریم حتی به پیامبرش نیز می‌گوید که صلا دهد که من فرستاده بدیع و خاصی نیستم، من همانند و در امتداد همان خط مستمر رسولان هستم (ما کنت بدعاً من الرسل). 🟢 نگاه مثبت به گذشته و اکنونِ ادیان و دین‌داران، غیر از تأثیرات مثبتی که بر خود مؤمن دارد، نقش مهمی هم در جبهه‌بندی الهیاتی آنها در قبال هر نوع الحاد و بی دینی و نیز آفات و مشکلاتی دارد که سلامت، امنیت و اخلاق بشریت را تهدید می‌کند. ما در دنیای پیش‌رونده و به هم پیوسته امروز فقط با اتکا به همگرایی دینی و درون دینی است که می‌توانیم بر مشکلات ناشی از به حاشیه رفتن خدا، معنا و اخلاق فائق آییم. موسم حج تمتع و مناسک و مشاعر آن فرصت مغتنمی است که ما، مسلمانان را هم از درون، منسجم کند و هم ما را به اقیانوس بی‌کران موحدان گیتی از آغاز تاریخ که آغاز تاریخ مقدس نیز است تا هم اکنون متصل سازد. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/haj-yadavar-tarikh-moqadas/ #ادیان #تاریخ #حج #مقدرس #حمیدرضا_شریعتمداری 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 عظمت مسلم بن عقیل در منظر آیت الله العظمی جوادی آملی 🎙 استاد آیت الله جوادی آملی به گزارش روابط عمومی« سایت اندیشه ما» به نقل از کانال رسمی آیت الله العظمی جوادی آملی معظم له به مناسبت ایام مسلمیه مطالبی را در موردشخصیت حضرت مسلم بیان فرمودند که گزیده آن خدمت علاقمندان تقدیم می گردد. جهت مشاهده این کلیپ به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/azemat-moslem-ebn-aqil-dar-manzar-ayatollah-javadi/ #عظمت #مسلم_بن_عقیل #آیت_الله_جوادی_آملی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 شیوه امر به معروف ونهی از منکر در نگاه مقام معظم رهبری 🎙 استاد آیت الله جوادی آملی به گزارش روابط عمومی « سایت اندیشه ما » به نقل از گروه واتساپی،دوستان فهیم،مقام رهبری درسخنان کوتاهی شیوه گفتاری امربه معروف ونهی از منکر را بیان نموده سلاح زبان را برنده ترین سلاح دانستند کلیبی آن خدمت علاقمندان به مباحث دین وجوانان تقدیم می گردد. جهت مشاهده این کلیپ به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/shive-amr-be-marof-va-nahye-az-monkar-dar-negah-rahbari/ #امر_به_معروف_نهی_از_منکر #رهبری #سلاح_زبان #کلیپ_کوتاه 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 اسلام وخرافات زدایی از سنت قربانی 🎙 استاد محمد سروش محلاتی ✂️ برش هایی از متن: 🔺 روابط عمومی سایت « اندیشه ما» به نقل از کانال تلگرامی آیت الله محمد سروش محلاتی گزارش می دهد، ایشان به مناسب عید سعید قربان در مورد سیر تحول قربانی بعد از اسلام مطالبی را آرائه فرموده است که خدمت دین پژوهان ومحققان گرامی تقدیم می گردد: اسلام وخرافات زدایی از سنت قربانی 🔺 اسلام چه تغییری در قربانی ایجاد کرد و قربانی، قبل و بعد از اسلام چه تفاوتی یافت؟ سه گونه تغییر و تحول در موضوع قربانی بعد از اسلام نسبت به ادیان گذشته اتفاق افتاده است؛ چون اصل قربانی در ادیان و شرایع گذشته وجود داشته و جزء احکام تاسیسی اسلام نیست. 🔺 اولین تغییر اینکه قربانی كردن انسان با وجود اسلام، خاتمه یافت در حالی که در فرهنگ‌های ادیان دیگر قربانی انسان، امر متعارفی بود. دومین تغییر اینکه همان قربانی را که اسلام در مورد برخی از حیوانات پذیرفته است نسبت به سنت‌های گذشته تنزیه و پاک کرده است. سومین تغییر، برخاسته از نگاه ثانوی، یعنی فداشدن انسان‌ها است و بیشتر جنبه اجتماعی و سیاسی دارد. 🔺 اقسامی از قربانی انسان در فرهنگ‌های قبل از اسلام 🔺 در ادیان و شرایع گذشته اقسامی از قربانی انسان‌ها وجود داشته است؛ مثلا در قرآن کریم بیان شده وقتی حضرت یونس(ع) در کشتی نشست اعتقاد سرنشینان این کشتی این بود که دریا از ما قربانی می‌خواهد و باید یکی از سرنشینان کشتی به دریا افکنده شوند و آن فرد با قرعه تعیین می‌شود. 🔺 بر اساس آنچه در برخی تواریخ مانند سیره ابن هشام و طبری بیان شده حضرت عبدالمطلب وقتی یک فرزند داشت چون از قدرت کافی خانوادگی برخوردار نبود نذر کرد اگر خدا ده پسر به او بدهد یکی از آنها را برای کعبه قربانی خواهد کرد و در تاریخ ذکر شده که فرزندان ایشان به ده نفر رسید و بنا شد با قرعه، یکی از فرزندان به قربانگاه برود. قرعه به نام عبدالله پدر پیامبر درآمد و چون قربانی کردن برای عبدالمطلب سخت بود باز قرعه زد و ده بار تکرار شد و هر ده بار قرعه به نام عبدالله اصابت کرد. 🔺 در نهایت برخی پیشنهاد کردند بین عبدالله و ده شتر قرعه بزن و باز قرعه به نام عبدالله درآمد و باز بین ۲۰، ۳۰، ۴۰ تا صد شتر و عبدالله زدند و در نهایت قرعه به شترها خورد و او صد شتر قربانی کرد. برخی تعابیر دارد که پیامبر(ص) فرمودند: انا ابن ذبیحتین؛ چون از یکسو نسل ایشان به اسماعیل(ع) می‌رسد و از طرفی پدرش در معرض قربانی بود؛ البته ما درصدد اثبات این ماجرا نیستیم و می‌توان در آن مناقشه کرد ولی اصل موضوع قربانی و ذبح فرزند حتی بعد از اسلام هم تا مدتی به عنوان نذر وجود داشته است. از امام صادق(ع) هم فرموده‌اند که اگر کسی نذر بر قربانی فرزند بکند نذرش جاری نمی‌شود. این روایت نشان می‌دهد هنوز آثار سنت‌های جاهلی پابرجا بوده است. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/eslam-va-khorafe-zodaii-qorban/ #اسلام #خرافه #سنت #قربان #محمد_سروش_محلاتی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en

💠 علل ناکامی حجاب وکشف اجباری در ایران معاصر 🎙 استاد سید علی میرموسوی ✂️ برش هایی از متن: 🔹 اختیاری و اجباری بودن حجاب، از مسائل مناقشه برانگیزی است، که هر از گاهی بحث درباره آن در فضای عمومی داغ می شود. با وجود سرمایه هنگفتی که تا کنون برای اجبار بر حجاب هزینه شده، ولی در عمل شاهد عقب نشینی تدریجی دستگاه های مسئول و پیشروی جنبش اجتماعی خواهان آزادی حجاب هستیم. بنابراین برنامه حجاب اجباری نه تنها در عمل ناکام ماند، بلکه تضعیف جدی سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به دولت را نیز در پی داشت. همچنان که کشف حجاب اجباری در آغاز این قرن نیز سرنوشتی غیر از این نداشت. یکی از عوامل مهم این شکست، بی توجهی به حوزه تعهد و مسئولیت دولت در جهان جدید است. اجباری یا آزاد بودن حجاب، مسئله ای است که حل آن نیازمند توجه به تعهد و مسوولیت دولت در اجرای شریعت و کاربرد زور در این راستاست. بیشتر بحث هایی که در فضای عمومی در ارتباط با این مسئله مطرح می شود، در چارچوب نگرش فقهی است، ولی از این زاویه که دولت در چه مواردی می تواند از اجبار بهره ببرد، چندان بحثی صورت نگرفته است. از این نظر با این پرسش روبه‌رو هستیم که اساساً حوزه تعهدات دولت چیست و دولت نسبت به چه چیزی مسوولیت دارد؟ پاسخ به این پرسش به تحلیلی از ماهیت دولت در جهان کنونی بستگی دارد. 🔹 در جهان جدید دولت نهادی برخاسته از ملت و اراده‌ی مردم است که به گفته وبر قدرت انحصاری اعمال زور قانونی را داراست و برای اجرای قانون می‌تواند از زور بهره ببرد. قانون نیز نهادی است که بر اساس علایق و منافع عمومی شکل می‌گیرد و هدف آن تحقق نظم و برپایی عدالت در زندگی اجتماعی است. براین اساس در حوزه عمومی تقدس از شریعت به قانون منتقل می‌شود و نقض آن مورد مجازات قرار می گیرد. البته قانون به این دلیل که معطوف به خیر همگانی است همیشه نیاز به اجبار ندارد، زیرا در بسیاری موارد وجدان عمومی آن را می پذیرد. 🔹 در دولت مدرن، شریعت در صورتی می‌تواند از قدرت اجبار دولت بهره‌مند شود که به قانون تبدیل شود. این اصل یکی از بنیاد های دولت مدرن و بر جدایی قانون از شریعت استوار است و بخشی از چالش های فراروی دولت مدرن در ایران، ریشه در بی توجهی به آن دارد. از این دیدگاه احکام شرعی در صورتی تبدیل به قانون می‌شوند، که همسویی آن ها با خیر عمومی و نظم همگانی و عدالت مشخص شود. تشخیص این همبستگی نیز از راه خواست و رای مردم است. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/elale-nakami-hejab-va-kashf-ejbari-dar-iran/ #ایران #حجاب #سید_علی_میرموسوی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en