شعری برای #حضرت_معصومه سلام الله علیها و روز میلادش https://eitaa.com/banahjolbalaghe

#با_معارف_نهج، شماره 1 #تندروی_ بجا و #کندروی_ بجا؛ مثل #مالک_اشتر بُرِشی از #نامه_13 نهج البلاغه: وَ قَدْ أَمَّرْتُ عَلَيْكُمَا ... مَالِكَ بْنَ الْحَارِثِ الْأَشْتَرَ فَاسْمَعَا لَهُ وَ أَطِيعَا ... فَإِنَّهُ‏ مِمَّنْ لَا يُخَافُ وَهْنُهُ وَ لَا سَقْطَتُهُ وَ لَا بُطْؤُهُ عَمَّا الْإِسْرَاعُ إِلَيْهِ أَحْزَمُ وَ لَا إِسْرَاعُهُ إِلَى مَا الْبُطْءُ عَنْهُ أَمْثَلُ (نهج. نامه 13) ترجمه: مالک اشتر را به امیری شما ... برگزیدم. پس به سخنش گوش فرادهید و از او اطاعت کنید... زیرا وی از کسانی است که هرگاه #تندروی_، عاقبت اندیشانه باشد اهل سستی، سقوط و کندروی‌ نیست و هرگاه کندروی شایسته باشد، اهل تندروی نیست. برداشتها: 1. امام علیه السلام در عبارت «لَا يُخَافُ وَهْنُهُ وَ لَا سَقْطَتُهُ وَ لَا بُطْؤُهُ عَمَّا الْإِسْرَاعُ إِلَيْهِ أَحْزَمُ» نشان داده‌اند که #تندوروی_ (اسراع) اگر همراه با #حزم‌اندیشی_ باشد نه تنها نامطلوب نیست بلکه مطلوب هم هست. 2. در توصیف #مالک_اشتر نشان داده‌اند که او نه تندور است و نه کندرو بلکه "#موقعیت‌شناس_" است به طوری که هرگاه #تندوری_ شایسته باشد تندروی می‌کند و هر گاه #کندروی_ شایسته باشد، کندروی می‌کند. 3. #فا_ در جمله «فاسمعا له و اطیعا» نشان می‌‌دهد که انگیزه لازم و کافی برای اطاعت از یک شخص این است که آن شخص توسط امام ع به امیری انتخاب شده باشد چنانکه #فإنه_ در جمله «فإنه ممن لا یخاف...» نشان می‌دهد که انگیزه دوم برای این اطاعت، همان الگوی شخصیتی جناب مالک یعنی تندروی بجا و کندروی بجا (#موقعیت‌شناسی_) است. 4. چنانکه در نکته پیش نیز بیان شد، در اینجا #الگوی_موقعیت‌شناسی (تندروی بجا و کندروی بجا) به عنوان الگوی شخصیتی که می‌شود از او اطاعت کرد، معرفی می‌شود جالب اینکه در آیه 28 کهف، #الگوی_افراطی_ (تندروی دائمی) به عنوان شخصیتی که نباید از او اطاعت کرد، معرفی شده است (وَ لا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ كانَ أَمْرُهُ فُرُطاً) تأمل: از کلام امام ع برداشت می‌شود که مجوّز اسراع، حزم اندیشی است. اینک آیا شما بر اساس ادله نقلی و عقلی مجوز دیگری برای اسراع سراغ دارید؟ #با_معارف_نهج شماره 1 @banahjolbalaghe

#با_معارف_نهج، شماره 2 #حفظ_حریم_ولی_فقیه و اهمیت آن بُرِشی از #نامه_53 نهج البلاغة:👇 ... أُخْصُصْ رَسَائِلَكَ الَّتِي تُدْخِلُ فِيهَا مَكَايِدَكَ وَ أَسْرَارَكَ بِأَجْمَعِهِمْ لِوُجُوهِ صَالِحِ الْأَخْلَاقِ مِمَّنْ لَا تُبْطِرُهُ الْكَرَامَةُ فَيَجْتَرِئَ بِهَا عَلَيْكَ فِي خِلَافٍ لَكَ بِحَضْرَةِ مَلَإٍ. 🌺🌾🍃🌾🍃🌺 ترجمه:‌ 👇 ... نامه هایی را که در آن تدابیر و اسرار حکومتی ات را درج می‌کنی، تنها به کاتبی بسپار که بیش از هر کسی جامع صلاحیت‌های اخلاقی باشد [یعنی] کسی باشد که وقتی به او احترام می‌نهی، آنقدر به سُکر و سرمستی نیافتند که جسارت ورزد و در حضور جمع با تو مخالفت بکند. 🌺🌾🌺 برداشتها: 👇 1. 👈 هر چند از ادله دیگر فهمیده می‌شود که #نقد_ مشفقانه حاکم عادل وظیفه مردم است اما متن فوق نیز دلالت می‌کند که حاکم، افزون بر حریم شخصی‌اش (که همه مؤمنان از آن برخوردارند)، به عنوان حاکم اسلامی دارای #حریم_ ویژه‌ای است. 2. 👈 "#حفظ_حریم_حاکم_اسلامی"، از مسائل مهمی است که در انتخاب افراد مرتبط با او باید مورد دقت قرار بگیرد. 3. 👈 این حریم مهمترین #مصلحت_نظام اسلامی (یا دست کم یکی از مهمترین مصالح نظام اسلامی) است چندانکه اگر کاتبی واجد ارزشهای دیگر بود اما در رعایت حریم رهبر ضعف داشت، نمی‌توان او را انتخاب کرد. 4. 👈 #نقد_ولی_فقیه در ملأ عام، چون باعث شکسته شدن حریم او می‌شود، عمل ناپسندی است. 🌺🌾🌾🌺 توضیح:👇 در روایات و فقه، #حریم_امام_عادل مورد توجه قرار گرفته است. در کتاب "#دراسات_فی_ ولایة_الفقیه" (ج 2 ص 592) آمده است: «یکی از مهمترین مصالح، حفظ حریم امام عادل است» هرچند محققانی که در سالهای متأخر این کتاب را با نام «#نظام_الحکم_فی_الاسلام» خلاصه کردند، این عبارت را به این شکل تغییر دادند: «در نظام اسلامی، حفظ حریم امام نیز ـ‌در چارچوب حفظ اسلام‌ـ مطلوب است»!! (نظام الحکم فی الاسلام ص 372) 🌺🌾🌾🌺 تأمل: 👇 به نظر شما #حفظ_حریم_حاکم اسلامی و تقویت شوکت و ابهت او چه فوائدی برای #نظام_اسلامی دارد؟ https://eitaa.com/banahjolbalaghe

#یادداشتی_از_یک_خواننده👇 حجت الاسلام والمسلمین محسن عرفائی، برایم نوشته است که : یک وقتی با رفقا درباره "مساله #فرار_مغزها" بحثی داشتیم. من عرض کردم: امیرالمومنین ع در نامه به والی فارس فرموده‌اند: «اسْتَعْمِلِ الْعَدْلَ وَ احْذَرِ الْعَسْفَ وَ الْحَيْفَ فَإِنَّ الْعَسْفَ يَعُودُ بِالْجَلَاءِ وَ الْحَيْفَ يَدْعُو إِلَى السَّيْف...» (#عدالت_ را به کار ببند و از #تندروی_ و #فشار_ و ستم بر مردم بپرهیز که #تندوری_ و @فشار_ منجر به #جلای_وطن می‌شود و ستم منجر به شمشیرکشیدن می‌شود) و در ادامه نوشته است: واقعا خودم هم وقتی این تعبیر را دیدم تعجب کردم که ممکن است معضلی که ما آن را امروزی می پنداریم در فرمایشات حضرت ع ریشه‌یابی شده باشد. 😯😯😯😯 بنده برای حاج آقا عرفائی بزرگوار نوشتم: 👇 #جرج_ جرداق میگه علی ع دست بر روی دردهای مشترک بشریت گذاشته و این دردهای مشترک دردهایی هستند که هرگز کهنه نمی‌شوند. https://eitaa.com/banahjolbalaghe

#با_مترجمان_نهج، شماره 1👇🏼 👈«ازْجُرِ الْمُسیئَ بِثَوَابِ الْمُحْسِن» (نهج ‌البلاغه: #حکمت_177) 🌿☘ کلمه‌ی "زجر" در عربی به معنای «ردع و منع و بازداشتن انسان از کاری» یا «راندن و دور کردن حیوان از مکانی» به کار می‌رود. با ا ین حساب ترجمه این عبارت می‌شود: 👇👇 با پاداش دادن به نیکوکار، بدکار را [از کار بدش] باز بدار. 👈شگفت است که اغلب مترجمان، کلمه زجر را با معنای فارسی اش خلط کرده و این کلمه را به آزار دادن و شکنجه کردن و ... برگردانده و در نتیجه معنای لطیف روایت را به باد داده ‌اند! 😯😯 😯😯 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

#با_معارف_نهج، شماره 3 👈#شوق_به_هدایت_دشمن (نه کینه‌ورزی) حتی در میدان جنگ 1 بُرِشی از #خطبه_206 نهج البلاغه 👇: إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ وَ لَكِنَّكُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَكَرْتُمْ حَالَهُمْ كَانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِي الْعُذْرِ وَ قُلْتُمْ مَكَانَ سَبِّكُمْ إِيَّاهُمْ اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَ دِمَاءَهُمْ وَ أَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَ بَيْنِهِمْ وَ اهْدِهِمْ مِنْ ضَلَالَتِهِم... 🌺🌾🍃🌾🍃🌺 ترجمه 👇: من دوست ندارم كه شما از دشنام‌گویان باشيد. امّا اگر كارهاى [بد] آنان را توصیف می‌کردید وحالاتشان را ذکر می‌کردید، [سخنتان] به راستگویی نزديكتر و عذرتان [در پیشگاه خداوند] موجه‌تر بود، ای کاش به جاى دشنام‌گویی مىگفتيد: خدايا خون ما و آنها را از ريخته شدن حفظ فرما، و امر ميان ما و آنها را اصلاح كن، و آنان را از گمراهى نجات ده... 🌺🌾🌺 شناسنامه خطبه 👇 پیش از شروع جنگ با شامیانی که همیشه امام علی ع را به قصد عبادت دشنام می‌دادند، برخی شیفتگان امام ع، مانند #حجر_بن_عدی و #عمرو_بن_حمِق، به جنگجویان شامی دشنام داده بودند خبر به امام ع رسید و ایشان این سخنان را ایراد فرمودند. نکته‌ها 👇: 1. 👈امام ع در جاهای دیگری از نهج البلاغه نیز تصریح کرده‌اند که #هدایت_دشمن را بر کشتن او مقدم می‌دانند(که در هفته‌های آتی به آنها نیز خواهیم پرداخت) 2. 👈فرمول‌های نظامی حکم می‌کند که یک فرمانده نظامی با هر ترفند ممکن، نیروهای خود را سرشار از کینه دشمن بکند تا انگیزه جنگی‌شان برای یورش به دشمن افزایش یابد اما #دکترین_جنگی_علی ع چنین نیست چون در اینجا #هدایت_دشمن بر کشتن او مقدم است، بر همین اساس نیروهای او هم باید چنان سرشار از #شوق_به_هدایت_دشمن باشند که برای هدایت دشمن و جلوگیری از خونریزی دعا کنند! 3. 👈 امام ع حتی در معرکه جنگ هم شایسته نمی‌بینند که یاران خود را از #کینه_دشمن، سرشار کنند اما ما در معرکه‌های غیرجنگی، با رقیبان یا #مخالفان_ مؤمنمان (که مأموریم با آنان «رحماء بینهم» باشیم) کینه‌ورزانه رقابت می‌کنیم! 🌺🌾🌾🌺 تامل: 👇 در رقابتها و #اختلافات_سیاسی و اجتماعی اگر هدف واقعا اقناع حریفان و اثرگذاری بر روی رقیبان باشد، در دستیابی به این هدف، تبیینهای کینه‌ورزانه چه تاثیری دارد؟ https://eitaa.com/Banahjolbalaghe

#با_مترجمان_نهج، شماره 2👇 👈👈« الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون» (نهج/ #خطبه_1) 🌿☘ در ترجمه‌های متن فوق سه اشکال😔😢😵 دیده می‌شود که به یکی از آنها این هفته اشاره می‌شود:👇 #کلمه _المجتهد معنای لغوی‌اش همان «کوشش‌گر» است اما معنای عرفی‌اش «کوششگر در عبادت» است. شواهد زیادی این ادعا را تایید می‌کند؛ مثلا عبدالملک وقتی اثر سجود را در سیمای امام سجاد ع دید به ایشان عرض کرد: « لَقَدْ بُيِّنَ عَلَيْكَ الإجْتِهَادُ...» در روایت نبوی آمده است: ««آفة الدّين ثلاثةٌ: ... و ... و مُجتَهدٌ جاهِلٌ» شهید #مطهری_ به فراست، مجتهد جاهل را به «مقدسِ نادان» برگردانده اما مرحوم #پاینده_ در #نهج_الفصاحه آن را به «مجتهدِ(!) نادان» برگردانده است. #ملا_محسن تصریح کرده است: «الإجتهاد: تحمّل المشقّة فی العبادة». در این عبارت نهج البلاغه، #المجتهدون_ به معنای «عابدان پرتلاش» است. #قرینه_سیاق متن نیز همین را تایید می‌کند چون در فقره اول امام ع برای قصور در مدح خداوند، "قائلان" را برگزیده و در فقره دوم برای قصور در شمارش نعمات خداوند، شمارشگران (عادون) را برگزیده طبیعی است که در فقره سوم نیز برای قصور در عبادت خداوند «عابدان پرتلاش» را ذکر فرماید نه هر تلاشگری را! بنابراین مُفاد این فقره به مُفاد جمله «ما عَبَدتُکَ حقَّ عبادتک» نزدیک است. مترجمان نهج البلاغه ـ‌اماـ در ترجمه این متن نورانی، المجتهدون را به معنای تلاشگر برگردانده‌اند!! 😵 👈بر این اساس، در این روایت علوی (ع) (لَقَدْ أَخْطَأَ الْعَاقِلُ اللَّاهِي الرُّشْدَ وَ أَصَابَهُ ذُو الِاجْتِهَادِ وَ الْجِدّ) نيز #کلمه‌ی_اجتهاد به معنای "سخت‌کوشی عبادی" است و امام (ع) در صدد آن هستند که بیان کنند، گاه معرفتی که با کوشش‌های عقلی به دست نمی‌آید با کوشش‌های عبادی و پالایش روح به دست می‌آید. طُرفه😵 آن که شارح #غرر_الحکم و مترجم #الحیات_ هر دو در ترجمه‌ی این روایت، #کلمه‌ی_اجتهاد" را به «سخت‌کوشی و بذل طاقت» برگردانده‌اند، در حالی که ترجمه‌ی دقیق روایت چنین است: «قطعا خردمندِ لهوگرا هدایت را از دست می‌دهد در حالی که عبادت‌پیشه‌ی جدّی آن را به دست می‌آورد.» کلمه اجتهاد و مشتقات آن در دیگر جاهای نهج البلاغه نیز به کار رفته‌ که در هفته‌های آتی به برخی از آنها خواهیم پرداخت. https://eitaa.com/Banahjolbalaghe

#با_معارف_نهج، شماره 4 👈#شوق_به_هدایت_دشمن حتی در میدان جنگ 2 بُرِشی از #خطبه_55 نهج البلاغه 👇 ...وَ أَمَّا قَوْلُكُمْ شَكّاً فِي أَهْلِ الشَّامِ فَوَاللَّهِ مَا دَفَعْتُ الْحَرْبَ يَوْماً إِلَّا وَ أَنَا أَطْمَعُ أَنْ تَلْحَقَ بِي طَائِفَةٌ فَتَهْتَدِيَ بِي وَ تَعْشُوَ إِلَى ضَوْئِي وَ ذَلِكَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَقْتُلَهَا عَلَى ضَلَالِهَا... 🌺🌾🍃🌾🍃🌺 اما اين كه مىگوييد در[ پيكار با] مردم شام دچار ترديد شدهام، به خدا سوگند جنگ را حتى يك روز به تأخير نينداختم مگر به آن اميد كه گروهى از مخالفان به من پيوندند تا به وسيله من هدايت شوند و با چشمان كم سوى خود نوری از [وجود] من بگیرند. این که آنان را هدایت کنم برایم دوست داشتنی تر است از آن که انها را در جنگ بکشم... 🌺🌾🌺 شناسنامه خطبه 👇 در آوردگاه #صفین_ ابتدا معاویه بر آب تسلط داشت و لشکر امام را از آب محروم کرد. پس از آنکه نیروهای امام ع آب را از تصرف او خارج کردند و از باب مقابله به مثل می‌خواستند آب را از شامیان دریغ کنند، حضرت آنان را منع فرمودند و دستور دادند کسی مانع از دسترسی شامیان به آب نشود. پس از این ماجرا دیگر تا چند روز، دو طرف نه جنگ را شروع می‌کردند و نه مذاکره‌ای می‌کردند. لشکریان امام ع به ایشان اعتراض کردند که چرا اذن جنگ صادر نمی‌شود. حضرت در پاسخ آنان سخنانی ایراد کردند که این 👆سطور برشی از آن سخنان است. نکته‌ها: 👇 1. 👈یارگیری از سپاه مقابل دشمن یک ترفند جنگی بوده است اما از #عبارت_ « أَطْمَعُ أَنْ تَلْحَقَ بِي طَائِفَةٌ فَتَهْتَدِيَ بِي» برداشت می‌شود که هدف امام از این تأخیر، آن هم تأخیر همراه با دلجویی از شامیان (در اختیار قرار دادن آب) یارگیری از سپاه شام نبوده است بلکه آنچه امام ع به آن می‌اندیشیدند، این بود که گمراهان شامی به امام ملحق شوند تا بتوانند به صراط مستقیم علی ع هدایت شوند. (حرف عاطفه #فا_ در جمله « فَتَهْتَدِيَ بِي» مهم است) 2. 👈دومین قرینه‌ای که نشان می‌دهد حضرت در صدد یارگیری از شامیان نبودند بلکه شیفته هدایت آنان بودند، #عبارت_ زیبای «ذَلِكَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أَقْتُلَهَا عَلَى ضَلَالِهَا» است که نشان می‌دهد اولویت اول امام، #هدایت_دشمن بوده نه کشتن او. 3. 👈به گزارش مورخان، جذبه رحمانی امام موجب شد تعدادی از نیروهای معاویه در این روزها به امام ملحق شوند که یکی از آنها پسر عموی #عمروعاص_ و دیگری خواهرزاده #شرحبیل_ (رئیس ستاد تبلیغات جنگ معاویه) بود! 🌺🌾🌾🌺 تامل: 👇 به نظر شما بین مبانی کلامی امامت و این رفتار جنگی امام ع چه نسبتی وجود دارد؟ @Banahjolbalaghe

#با_مترجمان_نهج، شماره 3 👈«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون» (نهج/ #خطبه_1) 🌺🌾🍁🍃 در هفته پیش، گذشت که #کلمه_المجتهد به معنای "تلاشگر در عبادت" است. با این حال به ترجمه‌ی بیست و پنج مترجم سر زدم اما هیچ مترجمی را نیافتم که کلمه‌ی «المجتهدون» را به معادلی غیر از تلاشگران، کوشایان و .... برگردانده باشد! 👈سوال این هفته: درباره #کلمه_حقه در فقره "لا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون" است؛ سوال این است که کدام حق خداوند را "المجتهدون" نمی‌توانند ادا کنند؟ پاسخ مترجمان👇: مترجمان را در ترجمه‌ی #کلمه‌_حق به دو گروه می‌توان تقسیم کرد؛ 👈اول، مترجمانی که در ترجمه خود، به ذکر کلمه‌ی حق بسنده کرده و چیستی این حق را مشخص نکرده‌اند و از این جهت ترجمه را مبهم کرده‌اند؛ یکی از آنان در ترجمه‌ی این جمله نوشته است: «و تلاشگران از اداى "حق" او درماندهاند». 👈دوم، مترجمانی که کوشیده‌اند یک مضاف‌ٌإلیه برای کلمه‌ی حق ذکر کنند تا به چیستی این حق، اشاره شود ولی چون از پیش در تشخیص معنای المجتدون راه صوابی نپیموده‌اند (و در نتیجه قرینه‌ی کافی برای تشخیص چیستی حق نداشته‌اند) به نتیجه مطلوبی نرسیدهاند؛ برخی این حق را "حق نعمت" انگاشته‌اند؛ یکی از مترجمان نوشته است: «كوشش كنندگان نمىتوانند "حقّ نعمت او" را ادا كنند» پاسخ «با نهج البلاغه"👇: وقتی مجتهد را به معنای "عبادت‌پیشه پرعبادت" بدانیم، هم‌نشینی کلمه‌ی مجتهد با کلمه‌ی حق، #قرینه‌ی_سیاق را تشکیل می دهد و نشان می‌دهد که منظور امام (ع) از حق، همان "حق بندگی" بوده و معنای نهایی جمله این است که: «[حتی] عبادت‌پیشگان سخت‌کوش [هم] نمی‌توانند حق [بندگی] او را ادا کنند» https://eitaa.com/Banahjolbalaghe