💠 تفاوت أمارات و اصول 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": 🔷 مرحوم آخوند «ره» در مقام تفاوت بین امارات و اصول در کفایة الأصول بیان کرده اند: «ثم لا يخفى وضوح الفرق بين الاستصحاب و سائر الأصول التعبدية و بين الطرق و الأمارات فإن الطريق و الأمارة حيث إنه كما يحكي عن المؤدى و يشير إليه كذا يحكي عن أطرافه من ملزومه و لوازمه و ملازماته و يشير إليها كان مقتضى إطلاق دليل اعتبارها لزوم تصديقها في حكايتها و قضيته حجية المثبت منها كما لا يخفى بخلاف مثل دليل الاستصحاب فإنه لا بد من الاقتصار مما فيه من الدلالة على التعبد بثبوته و لا دلالة له إلا على التعبد بثبوت المشكوك بلحاظ أثره حسب ما عرفت فلا دلالة له على اعتبار المثبت منه ك سائر الأصول التعبدية إلا فيما عد أثر الواسطة أثرا له لخفائها أو لشدة وضوحها و جلائها حسب ما حققناه.» 🔶کلام ایشان دو مقدمه دارد: 1️⃣ تعدّد خبر به لحاظ لوازم و ملزومات و ملازمات مخبرٌ به وقتی از یک امری خبر داده می­شود، به تعداد لوازم و ملزومات و ملازمات آن مخبرٌ به، خبر ایجاد می­شود. به عنوان مثال وقتی کسی می­گوید: «خورشید طلوع کرد» از تمام آثار و لوازمِ حیات زید نیز خبر می­دهد و در حقیقت، چندین حکایت و خبر وجود دارد. این فرد هم از پایان شب و هم از قضا شدن نماز خبر می­دهد. 2️⃣شمول ادله حجّیت خبر نسبت به خبرهای مربوط به لوازم ادله حجّیت خبر عادل یا خبر ثقه، تمامی حکایت­ها و خبرهای مُخبِر را شامل می­شود و معنای «صدّق العادل» یا «صدّق الثقة»، صحّت خبرهای او و لزوم ترتیب اثر دادن به حکایت های است. این مطلب اطلاق دارد و اخبار مطابقی، تضمنی و التزامی را شامل می­شود. 🟢 نتیجه: حجّیت مثبتات أمارات و عدم حجّیت آن نسبت به اصول 🔴 با توجه به این دو مقدمه، باید گفت: مثبتات أمارات حجّت است. ولی در مورد اصول عملیه به عنوان مثال استصحاب، تعبیر «لا تنقض الیقین بالشک» به کار رفته و حکم به ابقای همان مورد یقین شده است. نسبت به لوازم و ملازمات و ملزومات، یقینی نبوده بلکه یقین به عدم آن­ها بوده است. از این رو دلیل استصحاب نمی­توان شامل این موارد شود. 🔵 بنابراین دایره ی حجّیت در باب اصول عملیه و استصحاب ضیق است ولی در أمارات موسّع است. بدین معنا که اگر دلیل حجّیت أمارات لفظی باشد، اطلاق دارد و اگر غیر لفظی مانند سیره عقلائیه و متشرعه ردع نشده از سوی شارع باشد، این دلیل نیز شمول دارد و نسبت به دلالت­های مطابقی، تضمنی و التزامی نیز جریان دارد. 📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد #شب‌زنده‌دار (1403/02/17) #نکات_اصولی #تفاوت_أمارات_و_اصول #ادامه_دارد ..... 🔗 @book_feghahat

💠اشکال و دفع اشکال محقق اصفهانی به مقدمات استدلال مرحوم آخوند 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": 🔷 اشکال به مقدمه اول (تقوّم حکایت به دو امر) در اشکال به مقدمه اول (اخبار از شیء، اخبار از لوازم و ... است) گفته شده: حکایت به دو امر نیاز دارد: 1️⃣ التفات و توجه: برای تحقق حکایت، باید توجه و التفات باشد. بنابراین برای آنکه حکایت از لوازم و ملزومات و ملازمات صورت بگیرد، باید به این موارد التفات داشته باشد و بداند لازمه­ی این خبر چیست. التفات به لوازم در صورتی است که لزوم بیّن بالمعنی الاخص باشد ولی اگر بیّن بالمعنی الاخص و یا بیّن نباشد، ممکن است به هیچ وجه توجّهی به آن نباشد و حکایت صورت نمی­پذیرد. از این رو در باب کفر، گفته شده اگر لازمه­ی کلامی، انکار رسالت یا توحید باشد، موجب کفر می­شود و فتوای مشهور متأخرین آن است که به مجرّد آن کلام، حکم به کفر نمی­شود و باید به لازمه­ی آن توجه داشته باشد و ممکن است به جهت شبهه­ای، آن کلام را بیان کرده است. هر چند مرحوم سید یزدی در مورد منکر ضروری هر چند که به لازم توجه نداشته باشد، احتیاط کرده و خود عنوان «انکار ضروری» را موضوع کفر قرار داده ولی این کفر تعبّدی است و مشهور به آن فتوا نداده‌اند. 2️⃣ قصد حکایت: همچنین حکایت در صورتی حاصل می­شود که قصد حکایت باشد. حکایت یک امر قصدی است و به خودی خود، حاصل نمی­شود. 🟢 بنابراین حکایت از امری، در صورتی حکایت از آثار و لوازم است که اولا آن لوازم توجه داشته باشد و ثانیاً قصد حکایت از لوازم را داشته باشد. از این رو نمی­توان گفت در تمامی موارد خبر، خبر از لوازم وجود دارد. 🔵دفع اشکال در کلام محقق اصفهانی محقق اصفهانی ابتدا این اشکال را مطرح کرده ولی در انتهای کلام، به این اشکال اینگونه پاسخ می‌دهند؛ أمارات و أخباری که اقامه می­شود، دو گونه است: 1️⃣أمارات قائم بر موضوعات خارجیه: در این أمارات التفات و قصد حکایت لازم است هر چند که این التفات و قصد از طریق قرینه نوعیه احراز شود بدین صورت که نوع مردم در اخبارات خود، التفات و قصد را دارند و این خود یک أماره عقلائیه مورد قبول شرع بر التفات و قصد متکلّم می­شود. 2️⃣أخبار راویان از ائمه : در این موارد هر چند ممکن است راوی التفات و قصد به لوازم خبر خود را نداشته باشد ولی از گوینده ای، این کلام را نقل می­کند که ایشان التفات و قصد به لوازم کلام خود را داشته است. از این رو مطالبی که فقهاء و شارحین احادیث از کلمات معصومین «ع» استخراج می­کنند مشمول ادله حجّیت خبر می­شود. 🔴 بنابراین می­توان مثبتات أمارات را حجّت دانست و اشکالی که به کلام مرحوم آخوند وارد شده، دفع می­شود. تنها اشکال، اخصّ بودن دلیل از مدعاست چرا که در برخی از أمارات [که التفات و قصد احراز نمی­شود] جاری نمی­شود. 📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد #شب‌زنده‌دار (1403/02/17) #نکات_اصولی #تفاوت_أمارات_و_اصول #اشکال_و_دفع_اشکال_محقق_اصفهانی #ادامه_دارد ..... 🔗 @book_feghahat

💠 دفع "اشکال آیت الله سیستانی به مرحوم اصفهانی" در دفاع از عدم حجیت مثبتات اصول 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": 🔷 آیت الله سیستانی به این کلام محقق اصفهانی اینگونه پاسخ می­دهند: صرف التفات و قصد امام به کلام خود، برای حجّیت لوازم کفایت نمی­کند و صرف قصد تفهیم بدون گیرایی مخاطب کافی نیست و باید مقدماتِ دخیل در انتقال مطلب به مخاطب وجود داشته باشد تا قصد حکایت تمام شود و بدون این مقدمات و در نظر گرفتن گیرایی مخاطب، قصد حکایت محقق نمی­شود. بنابراین امام معصوم به لوازم کلام خود التفات داشته‌اند ولی نمی­توان گفت قصد انتقال این لوازم را داشته باشند. 🔶 نقد پاسخ آیت الله سیستانی: کلام آیت الله سیستانی کلام متینی است ولی به صورت مطلق نمی­توان گفت امام «ع» در همه­ی موارد قصد انتقال لوازم را نداشته‌اند؛ زیرا 🔹گاهی لوازم به گونه‌ای است که نوع مردم متوجه آن­ها می­شوند: در این صورت مانعی ندارد که امام قصد انتقال و حکایت لوازم را داشته باشند. 🔸گاهی لوازم به گونه­ای است که امام می­دانند که هیچ فردی متوجه آ­ن­ها نمی­شود: در این موارد امام قصد انتقال نفرموده­اند. 🔹گاهی لوازم به گونه­ای است که عده­ای متوجه لوازم خواهند شد هر چند در برهه‌ای خاص از زمان باشند: در این موارد نیز مانعی ندارد که امام قصد انتقال را داشته باشند. به عنوان مثال سوره توحید معانی دارد که تنها اقوام آخر الزمان آن معانی را درک می­کنند که که امام به لحاظ ایشان قصد می­نمایند. 📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد #شب‌زنده‌دار (1403/02/17) #نکات_اصولی #تفاوت_أمارات_و_اصول #دفع_اشکال_آیت_الله_سیستانی_به_مرحوم_اصفهانی 🔗 @book_feghahat

📚 آثار جدید منتشر شده حضرت استاد #شب_زنده_دار«دام ظله»: 🔻رجال: 📗بررسی کتاب اشعثیات 🔻اصول: 📗اصول عملیه(تخییر) 🔻 اخلاق: 📗آیین علم آموزی 🔸سفارش و تهیه کتاب: می توانید از طریق روشهای زیر کتب را تهیه فرمائید: 👤 هماهنگی از طریق ادمین کانال (جهت ارسال پستی): @mahmodkh1369 📮آدرس: قم ، بلوار سمیه ، خیابان شهیدین، پلاک 14، مدرسه علمیه آل یاسین علیهم السلام، زیر زمین، مرکز پژوهشی ذکر 🔗 @book_feghahat

🔰شخصیت‌‌ممتاز‌حضرت‌عباس علیه السلام ✅حضرت استاد شب زنده دار "دام ظله": یكی از عناصر مهم و برجسته ی اين حماسه ی عجيب، از صدر عالم تا پایان عالم، جناب عباس بن علی بن ابیطالب علیه السلام است. امام صادق علیه السلام در مقام معرفی اين بزرگوار، به حسب نقلی، پنج خصوصيت برای ایشان برشمردند كه ا گر ما آن بخشی را كه امكان تحقق دارد، در خودمان پیاده كنيم، قهراً منازلی از منازل آن بزرگوار را به دست خواهيم آورد. اگرچه آنها در اوج و در قله هايى هستند كه برای دیگران شاید ميسور نباشد، اما منازلی از منازل رحمت آنها برای دیگران قابل درک هست. امام صادق علیه السلام حسب اين نقل فرمودند: «کان عمنا عباس بن علی بنابیطالب صلب الایمان، نافذ البصیرة، جاهد مع الحسین و ابلا بلائا ً حسنا و مضی شهیدا»؛ هر یک از اين جملات، درس آموز است و پیام دارد و راه درست رسيدن به مدارج عاليه را نشان میدهد. ▫️منبع: کتاب پندهای سعادت جلد دو ص 4-43 #پندهای_سعادت #بیانات #ماه_محرم #شخصیت‌‌_ممتاز‌_حضرت‌_عباس_علیه_السلام 🔗 @pand_saadat

💠 وقوع راوی در کتاب کامل الزیارت (ابن قولویه) 🔰حضرت #استاد_شب_زنده_دار «دام ظله»: 🔻 در رابطه با کتاب #کامل_الزیارات و مدلول عبارتی که در مقدمه این کتاب آمده، حداقل #پنج_مبنا وجود دارد: 1️⃣ مبنای اول این است که تمام کسانی که در اسناد کامل الزیارات واقع شده اند از ثقات اند که مبنای شیخ #حر_عاملی ره همین است. (وسائل الشیعة، ج30، ص 202) محقق خویی ره نیز تا اواخر عمر شریفش به این مبنا معتقد بود، (معجم رجال، ج1، ص50) ولی بعداً از این مبنا عدول نمود. 2️⃣ مبنای دوم این است که تنها مشایخ بلا واسطه ی ابن قولویه مشمولِ این توثیق هستند. مبنایی که محقق #خویی ره در اواخر عمر به آن عدول نمود، همین مبنا است. (منهاج المصباح (التجارة)، ج 1، ص 461) 3️⃣ مبنای سوم این است که شهادتِ ابن قولویه در مقدمه ی کتابش به این معناست که در هر باب از ابواب این کتاب حداقل یک حدیث صحیح و معتبر وجود دارد. به عبارت دیگر عناوین هر باب در این کتاب که متخذ از احادیث آن باب است، حجت است و از معصوم ع صادر شده است. این مبنا را آیت الله شیخ جواد #تبریزی ره بعد از عدول از مبنای اول اختیار نموده است. (قبسات من علم الرجال، ج 1، ص 91) 4️⃣ مبنای چهارم این است که شهادت ابن قولویه به این معناست که ایشان می گوید: روایات این کتاب را چون در کتب معتبر و مهم محدثان بزرگ و مورد اعتماد ذکر شده است، در این کتاب جمع آوری کرده ام. ظاهرا آیت الله #سیستانی (دام ظله) معتقد به این مبنا هستند. (قاعده لا ضرر و لا ضرار، ص 21 ـ 22) 5️⃣ مبنای پنجم و مورد قبول (استاد #شب_زنده_دار ) این است که ابن قولویه واسطه های بین خودش و منابعی که این روایات را از آن اخذ کرده است توثیق می کند، اما از آن کتابِ منبع به بعد را نه. به عبارت دیگر ابن قولویه می خواهد بگوید: «من شهادت می دهم که از ناحیه ی من تا آن منبع حدیثی، همه ی افراد ثقه هستند، اما از آن منبع تا معصوم (ع) را خودتان بررسی کنید». طبق این مبنا علاوه بر مشایخ بلا واسطه ی ابن قولویه، افراد دیگری که در سند ایشان تا منبع حدیثی قرار گرفته اند نیز توثیق می شوند. گاهی بین ابن قولویه و منبع حدیثی سه نفر واسطه هستند، گاهی دو نفر و گاهی یک نفر. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397) #آثار #رجال #وجوه_عامه #وقوع_راوی_در_کتاب_کامل_الزیارت 🔗 @book_feghahat

✅✅✅اثر تازه منتشر شده✅✅✅ 📚 نام کتاب: «بررسی کتاب اشعثیات» برگرفته از دروس خارج حضرت استاد #شب_زنده_دار«دام ظله» 🔸 توضیحات: کتاب اشعثیات به دلیل وجه تسمیه های مختلف به چهار نام بیان شده است: اشعثیات، جعفریات، موسویات و علویات. بحث از این کتاب، بسیار مهم و نافع است زیرا این کتاب یکی از منابع مهم حدیثی شیعه است و اگر این کتاب معتبر باشد در بسیاری از فروعات فقهی و معارف میتوان به آن تمسک کرد. در اعتبار این کتاب سه نظر وجود دارد: 1️⃣مطلقاً این کتاب معتبر نیست و قائلین این قول دو دسته هستند: دسته اول: قائلین به عدم ثبوت این همانی کتاب موجود با کتاب جعفریات. دسته دوم: قائلین به عدم اعتبار سند روایات کتاب جعفریات. 2️⃣ این کتاب مطلقا معتبر است. 3️⃣قول به تفصیل بین اعتبار ثلث تلخیص شده توسط شهید اول به خاطر وجود سند به آنها و عدم اعتبار الباقی روایات این کتاب است. 🔰در این کتاب ادله اقوال فوق بررسی آن از درس حضرت استاد#شب_زنده_دار تقریر گردیده است. 📖 تعداد صفحه: 70 #آثار #رجال #کتاب_اشعثیات 🔗 @book_feghahat

💠بررسی کتاب اشعثیات 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅ نام کتاب و وجه تسمیه کتاب کتاب اشعثیات به دلیل وجه تسمیه های مختلف به چهار نام بیان شده است: 1️⃣ اشعثیات؛ راوی و منتشر کننده این کتاب محمد بن محمد ملقب به اشعث بوده است. «الذريعة الى تصانيف الشيعة، ج ،2 ص: :110 تسمیته باألشعثیّات فلأنّ الروای محمد بن محمد األشعث» 2️⃣ جعفریات؛ در تمام اسناد احادیث این کتاب جعفر بن محمد الصادق سلام الله علیهما است. «الذريعة الى تصانيف الشيعة، ج ،2 ص: :110 إنّما سمی بالجعفریّات لأنّ روایات الکتاب عن الامام جعفر بن محمد الصادق علیه السّلام» 3️⃣موسویات؛ برای دو احتمال موسویات گفته شده است: اول: روایات این کتاب از موسی بن اسماعیل بن موسی بن جعفر سلام الله علیهم یعنی نوه موسی بن جعفر سلام الله علیهما نقل شده است. دوم: روایات این کتاب از حضرت موسی بن جعفر نقل شده است. 4️⃣علویات؛ سند روایات این کتاب به خاندان نبوت و امام علی می رسد. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395) #آثار #رجال #بررسی_کتاب_اشعثیات #نام_کتاب_و_وجه_تسمیه_کتاب 🔗 @book_feghahat

💠بررسی کتاب اشعثیات 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅اهمیت بحث از کتاب جعفریات 🔶 بحث از این کتاب، بسیار مهم و نافع است زیرا این کتاب یکی از منابع مهم حدیثی شیعه است و اگر این کتاب معتبر باشد در بسیاری از فروعات فقهی و معارف می توان به آن تمسک کرد مانند روایت مرتبط با نماز جمعه «فلایجوزُ اقامتُه لغیره الاّ من أذِن له خاصّاً» که بحث می شود نماز جمعه از منصب امام معصوم «علیهم السلام» و مَن أذِن له خاصّاً است یا نیاز به اذن خاص از امام نیست. 🔷 و همچنین در باب اجرای حدود از بعضی از روایات این کتاب استفاده می شود اجرای حدود فقط برای امام معصوم «علیهم السلام» است، و بررسی اختصاص اجرای حدود به امام معصوم «علیهم السلام» یا عدم اختصاص بر امام و اجرای حدود توسط فقهاء بحث مهمی در باب حدود است. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395) #آثار #رجال #بررسی_کتاب_اشعثیات #اهمیت_بحث_از_کتاب_جعفریات 🔗 @book_feghahat

💠بررسی کتاب اشعثیات 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅اقوال فقها درباره این کتاب 🔷 در اعتبار کتاب جعفریات سه قول وجود دارد: 1️⃣ قول اول: مطلقاً این کتاب معتبر نیست و قائلین این قول دو دسته هستند: دسته اول: قائلین به عدم ثبوت این همانی کتاب موجود با کتاب جعفریات: 1) مرحوم محقق خوئی «رحمه الله»؛ ایشان در تکمله ی منهاج الصالحین قائلند محمد بن محمد الاشعث کتابی به نام اشعثیات یا جعفریات دارد و ایشان ثقه است زیرا نجاشی ایشان را توثیق کرده اما قطعاً آن کتابی که تألیف محمد بن محمد الاشعث هست این کتاب موجود نیست. « مبانی تكملة المنهاج، ج 41موسوعة، ص: :275 »أنّ کتاب محمّد بن محمّد الأشعث الذی وثّقه النجاشی و قال: له کتاب الحجّ ذکر فیه ما روته العامّة عن جعفر بن محمّد(علیهما السلام) فی الحجّ و إن کان معتبراً إلّا أنّه لم یصل إلینا و لم یذکره الشیخ فی الفهرست، و هو لا ینطبق على ما هو موجود عندنا جزما» 2) مرحوم صاحب جواهر «رحمه الله»؛ ایشان با حجیت این کتاب شد یداً مخالف است و از بعضی از افاضل کلامی در عدم حجیت آن نقل و قبول می کند. «جواهر الكالم فی شرح شرائع الإسالم، ج ،21 ص: :398 » الضعیف سندا، بل الکتاب المزبور على ما حکی عن بعض الأفاضل لیس من الأصول المشهورة بل و لا المعتبرة، و لم یحکم أحد بصحته من أصحابنا، بل لم تتواتر نسبته إلى مصنفه، بل و لم تصح على وجه تطمئن النفس بها» دسته دوم: قائلین به عدم اعتبار سند روایات کتاب جعفریات: آيت الله شيخ مرتضی حائری يزدی؛ ایشان فرموده اند اگر کتاب موجود همان کتاب جعفریات باشد یا لو فرضنا که ا ین کتاب همان کتاب باشد اما وثاقت موسی بن اسماعیل بن موسی، یعنی نوه ی امام کاظم «علیه السلام» برای ما روشن نیست و لم یثبت وثاقتُه. «صلاة الجمعة، ص: 117» 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395) #آثار #رجال #بررسی_کتاب_اشعثیات #اقوال_فقها_درباره_این_کتاب #ادامه_دارد 🔗 @book_feghahat

💠بررسی کتاب اشعثیات 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅اقوال فقها درباره این کتاب 🔷 در اعتبار کتاب جعفریات سه قول وجود دارد: 2️⃣ قول دوم: این کتاب مطلقا معتبر است و قائلین این قول عبارتند از: 1) مرحوم حاجی نوری «رحمه الله» صاحب مستدرک الوسائل؛ ایشان کتاب موجود را کتاب جعفریات و تمام افراد موجود در سند را از ثقات می دانند و قائلند این کتاب یکی از معتَمدترین منابع روایی شیعه است و کتاب جعفریات اولین کتابی است که در خاتمه ی مستدرک بحث می کنند؛ و این کتاب اولین انگیزه برای تالیف مستدرک وسایل الشیعه برای ایشان بوده است. 2) مرحوم آيت الله بروجردی «رحمه الله» ؛ ایشان در تقریرات بحث صالة جمعه ظاهراً قائل به اعتبار ا ین کتاب هستند. 3) مرحوم امام خمینی «قدس سره» ؛ ایشان در کتاب طهارت به اعتبار این کتاب تمایل پیدا کرده اند و فرموده اند: «مع احتمال اعتبار الجعفریات فی نفسها». 4)آيت الله داوری «دام ظلّه» صاحب کتاب اصول علم الرجال ؛ ایشان هم از کسانی است که حجیت و صحت این کتاب را اختیار کرده است. 5)محقق خوانساری؛ ايشان در جامع المدارک بدون ذکر نام محقق خویی کلام ایشان را نقل و پاسخ می دهد و ظاهر پاسخ ایشان تمایل به اعتبار این کتاب است . 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395) #آثار #رجال #بررسی_کتاب_اشعثیات #اقوال_فقها_درباره_این_کتاب #ادامه_دارد 🔗 @book_feghahat