در مسیر اجتهاد
#معرفی_کتاب #اصول_استنباط #قواعد_اصول_الفقه 💠 کتاب «قواعد اصول فقه» تألیف: آیت الله علی #عندلیبی (د
کتاب قواعد اصول فقه.pdf
19.84M
🔺 با توجه به درخواستهای مکرر اعضای کانال فایل پی دی اف کتاب #قواعداصول_الفقه تقدیم میشود 🔺
#نکات_اصولی
#امر_به_امر
💠 آیا اطاعت از امر به امر، واجب است؟
✅ بحث #ثبوتی:
1️⃣ گاهی غرض مولی از امر این است که فرد واسطه دستور دهد و امر او #موضوعیت دارد.
👈 در این صورت، امر مولی به تحقق فعل تعلق نگرفته؛ زیرا هدف صدور فرمان از طرف مأمور اول بوده و همین مسأله موضوعیت داشته است. در این صورت، مأمور دوم وظیفهای ندارد.
2️⃣ گاهی غرض مولی آن است که امر نمودن مأمور اول تنها #طریق و واسطه رساندن امر مولا باشد.
👈 در این صورت، امتثال امر بر مأمور دوم واجب است؛ از این رو، اگر امر مولا از غیر طریق مأمور اول هم برسد، باید امتثال شود.
3️⃣ گاهی غرض مولی #تحقق «مأمور به» در عالم خارج است، اما از طریق مأمور اولی؛ چنانچه در دستورات پادشاهان و فرزندان آنان، غرض آن است که دستور «شاه» از طریق فرزندش به اتباع و لشکریانش ابلاغ و امتثال شود.
👈 در این صورت، باید تفصیل قائل شد؛ در صورتی که واسطه مأمور دوم را به انجام فعل #امر نماید، اطاعت واجب میشود، اما اگر امر ننماید، امتثال واجب نیست.
✳️ بحث #اثباتی:
🔸به حسب فهم عرفی «امر به امر» در احتمال #دوم ظهور دارد؛ یعنی امر اول تنها طریق رسیدن امر مولی به مأمور دوم است. بنابراین به هر نحوی دستور مولی دریافت شود، از نظر عقلا امتثال آن واجب و ترک آن مذموم است.
🔻 ثمره عملی بحث «امر به امر»
🔹 ثمره این بحث مشروعیت یا تمرینی بودن عبادات صبی است، که محل اختلاف است؛ زیرا غالباً دلیل مشروعیت عبادات صبی روایاتی است که اولیاء را مأمور مینماید که فرزندان خود را به نماز و روزه امر نمایند. خود این بحث ثمراتی دارد، از جمله اینکه وقتی کودکی بین امام و مأموم فاصله شود؛ و نیز اگر در جماعت، فقط کودک مأموم باشد و امام در تعداد رکعات نماز شک کند؛ اما کودک یقین داشته باشد، در این صورت، آیا بر امام لازم است عمل خویش را برآنچه از بچه مشاهده میکند مبتنی کند یا خیر؟ همه این مسایل مبتنی بر آن است که عبادت کودکان مشروع باشد.
📚 کفایة الاصول، ج1، ص 269؛ دراسات في علم الأصول، مرحوم خویی، ج2، ص88 -90
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (4)
🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس):
4️⃣ ادب چهارم: #حسن_خلق با مردم
🔹عن أَبی عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ: «اطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ تَزَيَّنُوا مَعَهُ بِالْحِلْمِ وَ الْوَقَارِ وَ تَوَاضَعُوا لِمَنْ تُعَلِّمُونَهُ الْعِلْمَ وَ تَوَاضَعُوا لِمَنْ طَلَبْتُمْ مِنْهُ الْعِلْمَ وَ لَا تَكُونُوا عُلَمَاءَ جَبَّارِينَ فَيَذْهَبَ بَاطِلُكُمْ بِحَقِّكُمْ»
🔸امام صادق عليه السلام میفرمود: دانش بجویید و به همراه دانش، خود را با #خويشتنداری و وقار آراسته سازید و نسبت به دانش آموزان خود #تواضع كنيد و نسبت به استاد خود #فروتن باشيد و از عالمان متكبر نباشيد كه رفتار باطلتان حقبودن شما را از بین ببرد.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 162
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#نفی_منفی
💠 مراد از مثال برای نفی و مثال برای منفی:
🔻 گاهی در عبارات فقها بعد از جمله منفی، مثالی زده میشود و محشین و اساتید در توضیح آن میگویند: (این مثال برای #منفی است، نه نفی) و یا (این مثال برای #نفی است، نه منفی)؛ مراد چیست؟
🔹 اگر مثال برای کل جمله باشد [لا و مدخول آن]، در این صورت مثال برای نفی است؛ ولی اگر مثال برای مدخول «لا» باشد، مثال برای منفی است.
🔸 مثال:
1️⃣ مثال اول: «... بحيث لا يمكن إصلاحه كتجفيف العنب» (الروضۀ البهیۀ، ج4، ص72)
🔹 در این جمله تجفیف عنب، مثال برای جایی است که قابل اصلاح باشد؛ به همین جهت مثال برای #منفی (اصلاح) است نه نفی (عدم امکان اصلاح).
🔸ولی اگر میگفت «بحيث لا يمكن إصلاحه کطهارۀ العین النجس». مثال برای #نفی میشد؛ چون مثال برای کل جمله (عدم امکان اصلاح) بود.
2️⃣ مثال دوم: «هذا إذا لم تكن يد من تلفت في يده يد ضمان كالعارية المضمونة». (الروضۀ البهیۀ، ج7، ص26)
🔹 «العاریۀ المضمونه» مثال برای جایی است که ید، ید ضمان باشد، پس مثال برای #منفی است نه نفی (عدم کون یده ید ضمان)
🔸 ولی اگر موردی مثال زده میشد که ید ضمان نباشد مثلا میگفت: «کالعاریۀ بالنسبۀ الی الامین» مثال برای #نفی میشد.
📚 الروضة البهیة ج4، ص72 و ج7، ص26
🔺 پ.ن: تصویر مربوط به منزل و مسجد شهید ثانی (رحمة الله علیه) در لبنان است.
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم.
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#نکات_رجالی
#ابنغضائری
💠 میزان اعتبار جرح و تعدیلهای ابنغضائری:
✅ مشهور علما معتقدند کلام رجالیون دیگر بر تضعیفات ابن غضائری مقدم میشود، اما در مورد دلیل این مطلب اختلاف وجود دارد:
1️⃣ برخی: ایشان از حالت متعارف خارج و به دلیل سوء ظن، بسیار جرّاح بوده است.
2️⃣ آقابزرگ تهرانی و آیتالله #خویی: ثابت نیست که کتاب موجود متعلق به ابن غضائری باشد؛ زیرا شیخ طوسی در مقدمه #فهرست نقل کرده، کتابهای ایشان را ورثه از بین بردهاند.
3️⃣ آیتالله #شبیری: طبق نقل مجمع الرجال ابنغضائری عمدتا #متنشناسی میکند؛ یعنی چنین نیست که ایشان از مشایخ خود ثقه بودن یا ثقه نبودن راوی را سوال کرده باشد؛ بلکه ایشان با شمّ حدیثشناسی خود در صدد این امر بر آمدهاند که آیا این حدیث ممکن است از امام معصوم (ع) صادر شده باشد یا روایت جعل است و در نتیجه مؤلف آن هم اعتبار ندارد.
🔸 در باب شهادات گفتهاند شهادت باید عن #حسّ یا قریب به حسّ باشد؛ اما این گونه متنشناسی ایشان بعید از حسّ است. از این رو کلام ابن غضائری اعتبار ندارد.
🔹 البته ایشان در امور دیگری، همچون تعیین لقب اشخاص، نسبت اشخاص با افراد دیگر، تعیین زمان راویان و… بسیار دقیق النظر و خبره این فنّ بودهاند و از این جهت مقدم بر #نجاشی هستند؛ بنابراین حتی اگر ما ندانیم که مؤلف این کتاب ابن غضائری است، اما این نکات روشن میسازد که نویسنده آن بسیار خبره بوده و باید به کلام او اخذ شود.
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #شبیریزنجانی در درس خارج اصول (1397/10/28)
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
TahsilRasael-128k_Default_1629964142.mp3
27.82M
🎙 سخنان مهم و کاربردی استاد #وکیلی
💎 موضوع: «روش تحصیل مکاسب و رسائل»
🔺 استماع این صوت، به همه طلاب سطح، به ویژه طلاب ورودی پایه #هفتم توصیه اکید میشود.
#صوت 2
#انگیزشی
🔺 ارسالی از طرف جناب آقای کوخایی (از طلاب پایه 7 مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
در مسیر اجتهاد
#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺 🔰 مدرسه
#شخصیت_شناسی 4
#ابن_بابویه
#شیخ_صدوق
💠 شیخ صدوق:
✅ محمدبن على بن حسين بن بابويه قمى، مشهور به «شيخ #صدوق»، در سال 305 هجرى قمرى در خاندان علم و تقوا در شهر قم ديده به جهان گشود.
🔻 شيخ طوسى جريان ولادت وى را چنين نقل میکند:
👈 «على بن بابويه با دختر عموى خود ازدواج كرده بود، ولى از او فرزندى به دنيا نيامد. او در نامهاى از حضور #حسين_بن_روح تقاضا كرد تا از محضر حضرت بقية الله (عج) بخواهد براى او دعا كند تا خداوند اولاد صالح و فقيه به او عطا نمايد.
👈 از ناحيۀ آن حضرت اين گونه جواب رسيد: «تو از اين همسرت صاحب فرزند نخواهى شد؛ ولى به زودى كنيزى ديلميه نصيب تو مىشود كه از او داراى دو پسر فقيه خواهى گشت.»
🔹 او كه نزديك به عصر ائمه (عليهمالسلام ) مىزيست، با سفرهای متعدد از اساتید بیشماری بهره برده و شاگردان بزرگی همچون شیخ #مفید، #سیدمرتضی را پرورش داده و با جمعآورى روايات اهل بيت ع خدمات ارزنده و كمنظيرى به اسلام و تشيع كرده است. نجاشی حدود ۲۰۰ اثر وی را میآورد، که بسیاری از آثار ایشان به دست ما نرسیده است.
📖 از جمله تأليفات ايشان 👈 1- کتاب من لا يحضره الفقيه 2-مدينة العلم 3- كمال الدين و تمام النعمة 4- التوحيد 5- الخصال 6- معاني الأخبار 7- عيون أخبار الرضا عليهالسلام 8- الأمالي 9- المقنع في الفقه 10- الهداية بالخير
🔺 ایشان در قبرستان (ابن بابویه) شهرری مدفون است (#تصویر فوق👆) و در مورد سالم بودن بدن ایشان در دوران قاجار بعد از حدود هزار سال مطالبی در تاریخ ذکر شده است.
📚 نرم افزار جامع فقه اهل بیت2
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#اصولاربعةمئة
💠 اصول اربعةمئة
🔹تعبیر اصول اربعةمئة یک #غلط مشهور است. تعداد اصول این مقدار نبوده است. در #کتب_اربعه (کافی، من لایحضر، تهذیب و استبصار) هم تمام احادیث اصلها نیامده است.
🔸 دو نوع کتاب اصل داریم:
1️⃣ کتبی مثل کتاب عبیدالله بن علی حلبی، کتاب الصلوة حریز، کتاب الحج معاویة بن عمار و... . اینها کتبی هستند که جای خودشان را در فرهنگ حدیثی شیعه باز کرده و لذا تا زمان شیخ و نجاشی و حتی دو نسل بعد از شیخ طوسی هم با سماع و قرائت نقل شدهاند. ابهام در سند اینها معنا ندارد. شاکلۀ اصلی سندهای پرکاربرد ما همینها هستند.
2️⃣ کتبی مثل کتاب عاصم بن عمیر که حدوداً 100 حدیث دارد؛ ولی در بین کتب شیعه جا باز نکرده است. در سند اینها ابهام وجود دارد.
🔻 بله؛ در عصر امام صادق (علیهالسلام) 323 نویسنده و حدود 490 عنوان کتاب داریم؛ ولی اولا همۀ اینها اصل نیستند. ثانیاً همه اینها به دست ما نرسیده و حتی اسمشان را هم نمیدانیم.
🔺 ارسالی از طرف جناب حجت الاسلام حسین موحدی
📚 برگرفته از فرمایشات استاد #حسینیشیرازی (استاد رجال مدرسه شهیدین)
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#ضرورت_علوم_عقلی
💠 ضرورت فراگیری علوم #عقلی از دیدگاه علامه طباطبایی:
🔹 احتياج انسان به تشخيص مقدمات #عقليه حقه از مقدمات باطله و سپس تمسك كردن به آنچه كه حق است، عيناً مثل احتياجى است كه انسان به تشخيص #آيات و اخبار محكمه از آيات و اخبار متشابه و سپس تمسك به آنچه محكم است، دارد،
🔸 و نيز مثل احتياجى است كه انسان به تشخيص #اخبار صحيح از اخبار جعلى دارد.
📚 الميزان في تفسير القرآن، ج5، ص 259
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#نظام_آموزشی
#حوزه_علمیه
💠 اشکالات نظام حوزه در آموزش ادبیات و علم اصول از منظر شهید #مطهری
🔹 در حوزههای علوم دینی، #ادبیات عرب خوانده میشود؛ اما با #متد غلطی. نتیجتاً طلاب علوم دینی پس از سالها تحصیل ادبیات عرب، با آنکه قواعد زبان عرب را یاد میگیرند خود زبان عرب را یاد نمیگیرند، نه میتوانند با آن تکلم کنند و نه میتوانند از #عربی فصیح استفاده کنند یا به عربی فصیح بنویسند.
🔸 #افراط در مباحثه و شیوع علم #اصول در عین این که یک نوع قدرت و هوشیاری در اندیشه طلاب ایجاد میکند، یک نقص دارد و آن این است که طرز تفکر طلاب را از #واقعبینی در مسائل اجتماعی دور میکند و به واسطه این که حتی #منطق تعقلی ارسطویی نیز به قدر کافی تحصیل و تدریس نمیشود، روش فکری طلاب بیشتر جنبه #جدلی و بحثی دارد، و این بزرگترین عاملی است که سبب میشود طلاب در #مسائل_اجتماعی واقعبینی نداشته باشند.
📚ر.ک: ده گفتار، شهید مطهری، ص۲۹۳
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (5)
🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس):
5️⃣ ادب پنجم: طمع نورزیدن و داشتن #عزتنفس
🔹عن ِ النَّبِيِّ ص: «الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دُخُولُهُمْ فِي الدُّنْيَا؟ قَالَ اتِّبَاعُ السُّلْطَانِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ فَاحْذَرُوهُمْ عَلَى دِينِكُمْ»
🔸رسول خدا (ص) فرمود: دانشمندان #فقيه تا هنگامى كه وارد #دنيا نشدهاند امين پيغمبرانند. عرض شد يا رسول اللَّه! معنى ورودشان در دنيا چيست؟ فرمود: پيروى #سلطان، پس چون چنين كنند نسبت به دينتان از ايشان برحذر باشيد.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 164
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#سخن_بزرگان
#اهمیت_طلبگی
🎙 اهمیت طلبگی در کلام علامه #مصباح_یزدی (رحمه الله)
#صوت 3
#انگیزشی
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad