در مسیر اجتهاد
#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺 🔰 مدرسه
#شخصیت_شناسی 4
#ابن_بابویه
#شیخ_صدوق
💠 شیخ صدوق:
✅ محمدبن على بن حسين بن بابويه قمى، مشهور به «شيخ #صدوق»، در سال 305 هجرى قمرى در خاندان علم و تقوا در شهر قم ديده به جهان گشود.
🔻 شيخ طوسى جريان ولادت وى را چنين نقل میکند:
👈 «على بن بابويه با دختر عموى خود ازدواج كرده بود، ولى از او فرزندى به دنيا نيامد. او در نامهاى از حضور #حسين_بن_روح تقاضا كرد تا از محضر حضرت بقية الله (عج) بخواهد براى او دعا كند تا خداوند اولاد صالح و فقيه به او عطا نمايد.
👈 از ناحيۀ آن حضرت اين گونه جواب رسيد: «تو از اين همسرت صاحب فرزند نخواهى شد؛ ولى به زودى كنيزى ديلميه نصيب تو مىشود كه از او داراى دو پسر فقيه خواهى گشت.»
🔹 او كه نزديك به عصر ائمه (عليهمالسلام ) مىزيست، با سفرهای متعدد از اساتید بیشماری بهره برده و شاگردان بزرگی همچون شیخ #مفید، #سیدمرتضی را پرورش داده و با جمعآورى روايات اهل بيت ع خدمات ارزنده و كمنظيرى به اسلام و تشيع كرده است. نجاشی حدود ۲۰۰ اثر وی را میآورد، که بسیاری از آثار ایشان به دست ما نرسیده است.
📖 از جمله تأليفات ايشان 👈 1- کتاب من لا يحضره الفقيه 2-مدينة العلم 3- كمال الدين و تمام النعمة 4- التوحيد 5- الخصال 6- معاني الأخبار 7- عيون أخبار الرضا عليهالسلام 8- الأمالي 9- المقنع في الفقه 10- الهداية بالخير
🔺 ایشان در قبرستان (ابن بابویه) شهرری مدفون است (#تصویر فوق👆) و در مورد سالم بودن بدن ایشان در دوران قاجار بعد از حدود هزار سال مطالبی در تاریخ ذکر شده است.
📚 نرم افزار جامع فقه اهل بیت2
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#اصولاربعةمئة
💠 اصول اربعةمئة
🔹تعبیر اصول اربعةمئة یک #غلط مشهور است. تعداد اصول این مقدار نبوده است. در #کتب_اربعه (کافی، من لایحضر، تهذیب و استبصار) هم تمام احادیث اصلها نیامده است.
🔸 دو نوع کتاب اصل داریم:
1️⃣ کتبی مثل کتاب عبیدالله بن علی حلبی، کتاب الصلوة حریز، کتاب الحج معاویة بن عمار و... . اینها کتبی هستند که جای خودشان را در فرهنگ حدیثی شیعه باز کرده و لذا تا زمان شیخ و نجاشی و حتی دو نسل بعد از شیخ طوسی هم با سماع و قرائت نقل شدهاند. ابهام در سند اینها معنا ندارد. شاکلۀ اصلی سندهای پرکاربرد ما همینها هستند.
2️⃣ کتبی مثل کتاب عاصم بن عمیر که حدوداً 100 حدیث دارد؛ ولی در بین کتب شیعه جا باز نکرده است. در سند اینها ابهام وجود دارد.
🔻 بله؛ در عصر امام صادق (علیهالسلام) 323 نویسنده و حدود 490 عنوان کتاب داریم؛ ولی اولا همۀ اینها اصل نیستند. ثانیاً همه اینها به دست ما نرسیده و حتی اسمشان را هم نمیدانیم.
🔺 ارسالی از طرف جناب حجت الاسلام حسین موحدی
📚 برگرفته از فرمایشات استاد #حسینیشیرازی (استاد رجال مدرسه شهیدین)
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#ضرورت_علوم_عقلی
💠 ضرورت فراگیری علوم #عقلی از دیدگاه علامه طباطبایی:
🔹 احتياج انسان به تشخيص مقدمات #عقليه حقه از مقدمات باطله و سپس تمسك كردن به آنچه كه حق است، عيناً مثل احتياجى است كه انسان به تشخيص #آيات و اخبار محكمه از آيات و اخبار متشابه و سپس تمسك به آنچه محكم است، دارد،
🔸 و نيز مثل احتياجى است كه انسان به تشخيص #اخبار صحيح از اخبار جعلى دارد.
📚 الميزان في تفسير القرآن، ج5، ص 259
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#نظام_آموزشی
#حوزه_علمیه
💠 اشکالات نظام حوزه در آموزش ادبیات و علم اصول از منظر شهید #مطهری
🔹 در حوزههای علوم دینی، #ادبیات عرب خوانده میشود؛ اما با #متد غلطی. نتیجتاً طلاب علوم دینی پس از سالها تحصیل ادبیات عرب، با آنکه قواعد زبان عرب را یاد میگیرند خود زبان عرب را یاد نمیگیرند، نه میتوانند با آن تکلم کنند و نه میتوانند از #عربی فصیح استفاده کنند یا به عربی فصیح بنویسند.
🔸 #افراط در مباحثه و شیوع علم #اصول در عین این که یک نوع قدرت و هوشیاری در اندیشه طلاب ایجاد میکند، یک نقص دارد و آن این است که طرز تفکر طلاب را از #واقعبینی در مسائل اجتماعی دور میکند و به واسطه این که حتی #منطق تعقلی ارسطویی نیز به قدر کافی تحصیل و تدریس نمیشود، روش فکری طلاب بیشتر جنبه #جدلی و بحثی دارد، و این بزرگترین عاملی است که سبب میشود طلاب در #مسائل_اجتماعی واقعبینی نداشته باشند.
📚ر.ک: ده گفتار، شهید مطهری، ص۲۹۳
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (5)
🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس):
5️⃣ ادب پنجم: طمع نورزیدن و داشتن #عزتنفس
🔹عن ِ النَّبِيِّ ص: «الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دُخُولُهُمْ فِي الدُّنْيَا؟ قَالَ اتِّبَاعُ السُّلْطَانِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ فَاحْذَرُوهُمْ عَلَى دِينِكُمْ»
🔸رسول خدا (ص) فرمود: دانشمندان #فقيه تا هنگامى كه وارد #دنيا نشدهاند امين پيغمبرانند. عرض شد يا رسول اللَّه! معنى ورودشان در دنيا چيست؟ فرمود: پيروى #سلطان، پس چون چنين كنند نسبت به دينتان از ايشان برحذر باشيد.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 164
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#سخن_بزرگان
#اهمیت_طلبگی
🎙 اهمیت طلبگی در کلام علامه #مصباح_یزدی (رحمه الله)
#صوت 3
#انگیزشی
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_فقهی
#قاعده_فقهی
#ارشاد_جاهل
💠 محل جریان قاعده ارشاد جاهل:
✅ شخصی که جاهل است، یا جهل به موضوع دارد (مثل اینکه نمیداند این شیء خمر است) و یا جهل به حکم دارد (مثل اینکه نمیداند خوردن خمر حرام است)
1️⃣ حکم جهل به #موضوع:
🔻 دو حالت دارد:
🔹 الف. موضوع از موضوعاتی است که شارع مقدس به آن اهتمام ویژه دارد (بحث دماء و اعراض و اموال)
👈 مثال: جهل به موضوع موجب خطرات جانی و یا مالی شود؛ مثلا شکارچی به سمت انسانی به خیال اینکه حیوان است در حال تیر اندازی است؛ در این صورت قطعا ارشاد جاهل #واجب است.
🔸ب. موضوع از موارد فوق نیست.
👈 مثال: پاکی و نجاست اشیاء یا اشتباه در تشخیص قبله و...؛ که در این صورت ارشاد جاهل واجب نیست، بلکه راجح هم نیست.
2️⃣ حکم جهل به #حکم:
🔻 سه حالت دارد، که تنها در یک حالت بحث ارشاد جاهل مطرح است:
🔹 الف. گاهی شخص مسأله را میداند، ولی عمداً خطا میکند، در اینجا ارشاد او از باب «#نهیازمنکر» واجب است.
🔸 ب. گاهی شخص مسأله را میداند، ولی از روی غفلت خطا میکند، در اینجا ارشاد او از باب «#تذکر» واجب است.
🔹 ج. گاهی شخص مسأله را نمیداند، در این صورت ارشاد او از باب «#ارشادجاهل» واجب است.
📚 ر.ک: مکاسب، شیخ انصاری، ج1، ص76؛ مستمسک، مرحوم حکیم، ج1، ص523؛ مصباح الهدی، ج2، ص42.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
🏴 اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمة لایسدها شیء
◾️ ارتحال فیلسوف شهیر و عالم وارسته علامه #حسنزاده آملی در ایام #اربعین حسینی را به محضر امام زمان عج، مقام معظم رهبری و تمامی سربازان حضرت حجت عج تسلیت میگوییم.
💠 برخی از مهمترین آثار علامه حسنزاده آملی (بیش از 190 اثر)
🔻 عرفانی
الهی نامه
تصحیح رساله مکاتبات
تصحیح و تعلیق تمهید القواعد
تصحیح و تعلیق رساله تحفه الملوک
🔻 فلسفی
الاصول الحکمیه
الحجج البالغه علی تجرد النفس الناطقه
النور المتجلّی فی الظّهور الظّلّی
ترجمه و تعلیق الجمع بین الرّأیین
نصوص الحکم بر فصوص الحکم
🔻 کلامی
تقدیم و تصحیح و تعلیق رساله قضا و قدر محمد دهدار
تقدیم و تصحیح و تعلیق کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد
رساله حول الرؤیه
رساله خیر الاثر در رد جبر و قدر
🔻 تفسیری
انسان و قرآن
تصحیح خلاصه تفسیر المنهج الصادقین
🔻 روایی
انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه
تصحیح سه کتاب ابی الجعد، نثراللئالی، طبّ الائمه
تصحیح نهج البلاغه
تکمله منهاج البراعه
رسالهای در اربعین
🔻 رجالی
اضبط المقال فی ضبط اسماء الرجال
وجیزهای در ترجمه و شرح زندگی علامه طباطبایی قدس سرّه
🔻 فقهی
تعلیقات علی العروه الوثقی
مجیزهای در مناسک حج
🔻 ریاضی و هیئت
استخراج جداول تقویم
تصحیح و تعلیق اکر مانالاوس
تصحیح و تعلیق الدّر المکنون و الجوهر المصون
تصحیح و تعلیق تحریر اقلیدس
تصحیح و تعلیق تحریر اکر ثاوذوسیوس
دروس معرفه الوقت و القبله
🔻 ادبی
دیوان اشعار
امثال طبری
تصحیح کلیله و دمنه
تصحیح گلستان سعدی
تصحیح و اعراب اصول کافی
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#علامه_حسن_زاده_آملی
💠 سرّ علامه شدن علامه حسن زاده آملی:
🔻عالم ربانی علامه #حسنزاده آملی سِرّ عالم شدن خود را چنین بیان میکنند:
🔹 در عنفوان جوانى و آغاز درس زندگانى كه در مسجد جامع آمل سرگرم به صرف و #تهجد عزمى راسخ و ارادتى ثابت داشتم ؛ در رؤیاى مبارك سحرى به ارض اقدس #رضوى تشرف حاصل كردم و به زیادت جمال دل آراى ولى الله اعظم، ثامن الحجج، على بن موسى الرضا - علیه و على آبائه و ابنائه آلاف التحیه و الثناء - نائل شدم .
🔸 در آن لیله مباركه قبل از آن كه به حضور باهر النور امام (علیه السلام ) مشرف شوم ، مرا به مسجدى بردند كه در آن مزار حبیبى از احباء الله بود و من فرمودند: در كنار این تربت دو ركعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه كه بر آورده است، من از روى عشق و علاقه مفرطى كه به #علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان #علم خواستم.
🔹 سپس به پیشگاه والاى امام هشتم، سلطان دین #رضا - روحى لتربه الفداء، و خاك درش تاج سرم - رسیدم و عرض ادب نمودم ، بدون اینکه سخنى بگویم ، امام كه آگاه به سر من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگى مرا براى تحصیل آب حیات علم مى دانست فرمود: نزدیك بیا!
🔸نزدیك رفتم و چشم به روى امام گشودم، دیدم آب دهانش را جمع كرد و بر لب آورد و به من اشارت فرمود كه : #بنوش، امام خم شد و من زبانم را در آوردم و با تمام حرص و ولع از كوثر دهانش آن آب حیات را بوسیدم و در همان حال به قلبم خطور كرد كه امیرالمؤمنین على (علیه السلام ) فرمود: «پیغمبر اكرم (صلى الله علیه وآله ) آب دهانش را به لبش آورد و من آن را بخوردم كه هزار در #علم و از هر درس هزار در دیگرى به دوى من گشوده شد».
🔹پس از آن امام (علیه السلام ) طى الارض را عملا به من بنمود، كه از آن خواب نوشین شیرین كه از هزاران سال بیدارى من بهتر بود به در آمدم ، به آن نوید سحرگاهى امیدوارم كه روزى به گفتار حافظ شیرین سخن به ترنم آیم كه:
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
وندر آن ظلمت شب #آبحیاتم دادند
چه مبارك سحرى بود و چه فرخنده شبى
آن شب قدر كه این تازه براتم دادند
📚 ر.ک: عیون مسائل نفس, علامه حسن زاده آملی، ج2.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
در مسیر اجتهاد
#تاریخ_فقه #آثار #فقها 🔺 آشنایی با فقها و آثار مهم آنها (از قرن #چهارم تا قرن #یازدهم ) 🔺 🔰 مدرسه
#شخصیت_شناسی 5
#شیخ_مفید
💠 شیخ مفید:
✅ محمد بن محمد بن نُعمان (مشهور به شیخ مُفید) متکلم و #فقیه امامیه در قرنهای چهارم و پنجم قمری است.
🔻 وی با تدوین علم اصول فقه، روشی جدید در #اجتهاد فقهی ارائه داد، که راه میانهای در برابر دو روش عقلگرایی افراطی و اکتفاکردن به روایات بدون توجه به عقل بود.
🔹شیخ #صدوق، ابن جنید اسکافی و ابن قولویه از مشهورترین استادان شیخ مفید بودند.
🔸 شیخ #طوسی، سید مرتضی، سید رضی و نجاشی تنها چند تن از صدها شاگرد ایشان بودند.
🔹المُقنِعَة در علم فقه، اوائل المقالات در دانش کلام و الاِرشاد در شرححال امامان شیعه معروفترین آثار شیخ مفید است.
🔸 شیخ مفید در بسیاری از #مناظرات که در حضور خلفای عباسی صورت میگرفت، حاضر میشد و به نقدها نسبت به مذهب شیعه پاسخ میداد و در خانه ایشان نیز مجلس بحثی برپا میشد که علماء مذاهب گوناگون اسلامی از جمله معتزله و زیدیه و اسماعیلیه در آن شرکت میکردند.
✳️ کرامات شیخ مفید:
1️⃣ تصحیح فتوا توسط امام زمان عج:
روزی مردی روستایی نزد شیخ مفید رفت و از او پرسید که اگر زنی باردار از دنیا برود و جنین در شکمش زنده مانده باشد، باید جنین را با زن دفن کرد، یا آن را درآورد؟
شیخ مفید به مرد گفت که زن را بدون درآوردن فرزند از شکمش دفن کنید.
در راه بازگشت، فردی سوار بر اسب خود را به مرد روستایی رساند و گفت که شیخ گفته شکم زن را بشکافید، طفل را بیرون بیاورید و سپس زن را دفن کنید.
اما چندی بعد که مرد روستایی، داستان را برای شیخ مفید نقل کرد، شیخ تعجب کرد و فرستادن فردی برای اصلاح فتوا را انکار کرد و متوجه شد که آن فرد، امام زمان بوده است.
شیخ مفید دست از فتوا دادن برداشت، تا آنکه در توقیعی از امام زمان، به وی گفته شد: «#فتوا بده، و ما خطاهای آن را اصلاح میکنیم».
2️⃣ لقب شیخ مفید از طرف امام زمان عج:
در مدت 30 سال، 30 #توقیع از ناحیه مقدس امام عصر(عج) برای شیخ مفید صادر شد، که در عنوان یکی از توقیعات نوشته بود: «للاخ الاعز السدید الشیخ #المفید»
3️⃣ رؤیای صادقه شیخ مفید:
شیخ مفید در عالم رویا مشاهده کرد که #فاطمه زهرا (س) دست حسن و حسین (ع) را گرفته و پیش او آورده است و میفرماید: «به این دو فرزند فقه بیاموز».
صبح همان شب، فاطمه مادر سید مرتضی و سید رضی، با خدمتگزاران خود که دور او بوده اند، دو پسر خود را که در آن موقع خردسال بودند پیش شیخ آورده و همان عبارت مذکور در رویا را به زبان آورد و گفت: «ای شیخ این دو پسران من هستند، اینها را پیش تو آوردهام که به آنان فقه تعلیم دهی».
4️⃣ آن عالم فرزانه در شب جمعه سوم رمضان سال 413 در حالی از دنیا رفت که 80 هزار نفر از #فرقه های مختلف اسلامی جنازه او را تشییع کردند. در برخی منابع آمده است که پس از دفن او، اشعاری به خط امام عصر(عج) بر سنگ قبر او نقش بسته بود:
لا صوت الناعی بفقدک انه یوم علی آل الرسول عظیم
ان کنت قد غیبت فی جدث الثری فالعلم و التوحید فیک مقیم
«خبر دهنده مرگ، خبر فقدان تو را نیاورد، امروز بر آل محمّد (علیهم السلام) روز #مصیبت بزرگی است».
📚 ر.ک: الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج2، ص496؛ واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید، ص۳۱-۳۲؛ داستانهایی از زندگی علماء،محمدتقی صرفی.
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#مطالب_کانال
#درمسیراجتهاد
💠 در کانال «در مسیر اجتهاد» میتوانید مطالب زیر 👇را دنبال کنید:
🔹 #روش_شناسی #اجتهاد
🔸#نکات_فقهی
🔹#نکات_اصولی
🔸 #نکات_رجالی
🔹 #نکات_حدیثی
🔸 #سخن_بزرگان
🔹 #آداب_تعلیم_وتعلم
🔸 #کتابشناسی
🔹 #شخصیت_شناسی
🔸 #معرفی_کتاب
🔹 #صوت #انگیزشی
🔺 برای مشاهده مطالب در هر یک از موضوعات فوق 👆 کلیدواژه مدنظر را لمس کنید.
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
May 11
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (6)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
1️⃣ ادب اول: #تلاش و کوشش و عدم اشتغال به امور دنیوی
🔹قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَن لَم يَصبِر عَلى ذُلِّ التَّعَلُّمِ ساعَةً بَقِيَ في ذُلِّ الجَهلِ أبَدا»
🔸رسول خدا (ص) فرمود: کسی كه ساعتى، خوارىِ فراگرفتن #علم را تحمّل نكند، براى هميشه در خوارى #نادانى خواهد ماند.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص169؛ بحارالأنوار، ج۱، ص ۷۷.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#احترام_به_اساتید
#نکته_اخلاقی
💠 احترام به اساتید و بزرگان در کلام آیتالله #سبحانی (دام ظله)
🔻 آیتالله جعفر سبحانی در هنگام نقد مرحوم قهپایی فرمود:
🔹 «به خاطر حفظ احترام نگفتیم «صحیح نیست»، احترام بزرگان را باید حفظ کرد. من درس امام (ره) را مینوشتم. روزی مطلبی را از مرحوم آیتالله حائری (ره) نقل کردم، امام به ایشان اشکال داشت و من در مقام نوشتن، نوشتم «والظاهر انه فاسد».
🔸 همه جزوه من را ایشان مطالعه میکردند. دیدم زیرش نوشتهاند «همه جا #احترام مشایخ محفوظ باشد» و خط زدند و نوشته بودند «انه غیر تام».
🔹 و لذا از آن زمان که سال 1373 قمری بود دیگر درباره مشایخ واژه «وهو مردود یا و هو فاسد» را نمیگوییم و خیلی بخواهیم جسارت کنیم، میگوئیم «والظاهر انه غیر تام».
📚 برگرفته از فرمایشات معظمله در جلسه ششم درس رجال (سال 1365 ش)
🔺 ارسالی از جناب استاد قلیپور (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#مقاله_نویسی
#اهمیت_نوشتن
🏴 با عرض تسلیت به مناسبت شهادت رسول مکرم اسلام، حضرت محمد مصطفی (صلیاللهعليهوآلهوسلم)
🖋 قال رسول الله ص: «اكتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ و إنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ».
💎 رسول خدا ص: «دانشها را مکتوب کنید، پیش از آنکه دانشمندان از دست بروند، که با از دست رفتن دانشمندان، دانش نیز از دست میرود».
📚 مکاتیب الرسول، احمدی میانجی، ج1، ص361؛ میزانالحکمة، ج ۸، ص ۳۲۴
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#حجیت_قول_رجالی
💠 وجه حجیت قول رجالی:
1️⃣ نظریه اول (مرحوم خویی): حجیت قول رجالی از باب حجیت خبر #ثقه در موضوعات است. لذا در خود رجالی هم امامی بودن شرط نیست و صِرف وثاقت کافی است. بنابراین قول امثال علی بن حسن بن فضال #فطحی هم در تضعیف و توثیق پذیرفته میشود.
2️⃣ نظریه دوم (صاحب معالم ): حجیت قول رجالی از باب حجیت #بینه (دو شاهد عادل) است؛ پس حتماً باید از روی حس باشد و حداقل #دو شاهد عادل (ثقه امامی) باشند.
3️⃣ نظریه سوم (مرحوم مامقانی در تنقیح المقال که به مشهور هم نسبت میدهد): حجیت قول رجالی از باب حجیت قول #خبره است؛ که در این صورت #وثاقت عقلایی شرط است، نه عدالت. بنابراین قول غیرامامی نیز پذیرفته است.
4️⃣ نظریه چهارم (از بعضی از کلمات آیة الله شبیری استظهار میشود): حجیت قول رجالی از باب ظن حاصل در ظرف #انسداد است؛ که در این صورت اگر دسترسی به ثقه ممکن نباشد، قول غیرثقه نیز پذیرفته میشود.
🔺 ارسالی از جناب حجت الاسلام حسین موحدی
📚برگرفته از فرمایشات استاد حسینی شیرازی (زید عزه) در کلاس رجال مدرسه شهیدین
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#متعلق_امر
💠 امر به چه چیزی تعلق میگیرد؟
✅ وقتی مولی امر میکند و مثلا میگوید: «صلّ»، در این صورت سوال این است که متعلق امر مولی چه چیزی است؟
🔻 متعلق اوامر میتواند یکی از این امور زیر باشد:
1️⃣ متعلق امر نماز #خارجی است.
این فرض نمیتواند درست باشد؛ زیرا اگر متعلق امر همان نماز خارجی باشد، فرض این است که آن نماز در خارج موجود است و لذا امر به آن، طلب حاصل است.
2️⃣ متعلق امر #طبیعت نماز است.
این فرض هم نمیتواند درست باشد؛ زیرا با توجه به اینکه طبیعت شی (بما هیهی) جایگاهش تنها در ذهن است، اگر مکلف در ذهنش مفهوم صلاۀ را ایجاد کند، باید کفایت کند.
3️⃣ متعلق امر #عنوان صلاۀ است، لکن عنوان #فانی در معنون.
فرض سوم درست است.
🔹به این بیان که مولی صلاتهایی که در خارج شانیت وجود را دارند، اراده میکند، ولی از آنجایی که راهی به گفتن آنها ندارد، لفظ صلاه را صد در صد در عنوان استعمال می کند؛ زیرا مرتبه استعمال هیچ ربطی به ملاحظه ندارد. ولی عنوان را به نحو #آلی در نظر می گیرد؛ به این صورت که کاملا فانی در معنون است. پس بازگشت امر به عنوان، به امر به معنون است و به عبارت دیگر متعلق اوامر طبیعت بما هی توجد فی الخارج است که شانیت وجود در خارج را دارند.
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (7)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
2️⃣ ادب دوم: پرهیز از #سؤالاتبیجا (جدل و مراء و بیآبرو کردن دیگران)
🔹قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَ هُوَ مُحِقٌّ بُنِيَ لَهُ بَيْتٌ فِي أَعْلَى الْجَنَّةِ وَ مَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَ هُوَ مُبْطِلٌ بُنِيَ لَهُ بَيْتٌ فِي رَبَضِ الْجَنَّة»
🔸پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه حق با او باشد و با اين حال #مجادله را رها كند، خانه اى در بالاى بهشت برايش ساخته مى شود و كسى كه وقتى حق با او نيست مجادله نكند، خانه اى در #حومه بهشت برايش ساخته مى شود.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص170.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#شخصیت_شناسی 6
#سید_مرتضی
💠علی بن حسین بن موسی معروف به سیدِ مرتضی، شریف مرتضی و علم الهدی (۳۵۵-۴۳۶ق)
🔻فقیه و متکلم امامی و از شخصیتهای پرنفوذ اجتماعی شیعه در دوره #آل_بویه بود. سید مرتضی مانند پدر و برادرش #سید_رضی، مدتی نقیب طالبیان، امیرالحاج و رئیس دیوان مظالم بود و در بغداد زندگی میکرد و نزد خلفای عباسی و حاکمان آل بویه احترام ویژهای داشت.
🔹داستان رؤیای صادقه شیخ مفید در مورد ایشان و برادرش در شرح حال شیخ مفید گذشت.
🔸الانتصار، الناصریات، الذریعة الی اصول الشریعة، الامالی، تنزیه الانبیاء، الشافی فی الامامة، الدرر و الغرر و... از مهمترین آثار اوست.
🔹شیخ مفید، حسین بن علی بن بابویه (برادر شیخ صدوق)، سهل بن أحمد دیباجی، ابن جندی بغدادی و أحمد بن محمد بن عمران کاتب از #اساتید او و شیخ طوسی، سلار، ابوالصلاح حلبی، عبدالعزیز حلبی و ابوالفتح کراجکی از مهمترین #شاگردان وی میباشند.
🔸سید مرتضی متفکری عقلگرا و جزو بزرگان مکتب کلامی عقلگرای بغداد بود. برخی وی را پایهگذار مکتب کلامی بغداد متأخر دانسته و معتقدند مکتب کلامی سیدمرتضی، اولین مکتبی بود که نظامی منسجم و مفصل از اعتقادات امامیه ارائه کرده است. همچنین این مکتب را عقلگرایانهترین مکتب در کلام امامیه شمردهاند.
🔹سید مرتضی مانند استادش شیخ مفید، حجیت خبر واحد را نمیپذیرفت. به عقیده او استناد به خبر واحد نه تنها در موضوعات اعتقادی، بلکه در فقه نیز جایز نیست. به نظر او، عدالت راوی در حجیت خبر واحد شرط است.
📚 ر.ک: طبقات اعلام الشیعه ج2، ص120، روضات الجنات، ج4، ص259
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#معرفی_کتاب
#روششناسی
#علوم_سیاسی
#علوم_انسانی_اسلامی
💠 کتاب «روششناسی علوم سیاسی بر اساس رابطه عقل و نقل» تألیف هادی جلالی اصل (از دانش آموختگان و اساتید مدرسه علمیه شهیدین)
🔻معرفی کتاب:
🔹یکی از سئوالات مهم روش شناختی در حیطه علوم سیاسی که با توجه به اعتبار توأمان عقل و نقل، مجال بروز می یابد، چیستی رابطه این دو منبع معرفتی با یکدیگر و جایگاه هر کدام در علوم سیاسی است. تبیین رابطه عقل و نقل مستلزم تعیین حدود اعتبار و حجّیت هر کدام از این دو دلیل است و این دو، بسته به نوع موضوع مورد بررسی، میتوانند دارای حجّیت اصولی یا معرفت شناختی باشند.
✅ این کتاب با در نظر گرفتن استلزامات حجّیت اصولی عقل و نقل، به تبیین روش شناختی علوم سیاسی بر اساس رابطه عقل و نقل پرداخته است.
🔸 این کتاب در حقیقت به بیان رابطه عقل و نقل در علوم انسانی به طور کلی پرداخته اما این رابطه را بر علوم سیاسی تطبیق کرده است
🔹این کتاب با استفاده از ظرفیت اصول فقه و با تأکید بر مبانی اصولی امام خمینی(ره) به بیان رابطه عقل و نقل در علوم سیاسی پرداخته است.
🔸 بخش عمده کتاب به بیان رابطه عقل و نقل در اصول فقه می پردازد و این رابطه را در سه بخش حکم شناسی، موضوع شناسی و مصداق شناسی مورد بررسی قرار داده است. بنابراین برای طلابی که به دنبال شناخت جایگاه عقل و رابطه آن با نقل در فقه هستند نیز مفید بوده و به شکل گیری الگویی از رابطه عقل و نقل در فقه کمک می کند.
📚 این کتاب به همت دانشگاه باقرالعلوم ع در 419 صفحه به چاپ رسیده است.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین
🆔@Dar_masire_ejtehad
#نکات_رجالی
#تفکیک_حجیت_توثیقات_تضعیفات
💠 درمورد تفاوت حجیت توثیقات و تضعیفات رجالی، اقوالی وجود دارد:
✅ قول اول (مشهور): برخی از بزرگان مثل مرحوم خویی به طور مطلق حجیت قول رجالی را اثبات میکنند و لذا فرقی بین حجیت تضعیف و توثیق از نظر ایشان وجود ندارد.
✅ قول دوم: برخی مثل آیة الله شبیری و فرزندشان، بین تضعیف و توثیق فرق قائل شده اند. طبق این قول:👇👇
🔻تضعیفات رجالی: برای بقیه مجتهدین حجت نیست؛ چرا که در تضعیفات، همیشه یک عاملِ همیشه تاثیرگذار وجود دارد که بحث تضعیفات را به وادیِ حدس و اجتهاد میکشاند؛
مثلا می توان گفت حدود 80 درصد تضعیفات رجالیون شیعه، ریشه در اتهام غلو دارد. فلذا برای بقیۀ مجتهدین حجت نخواهد بود.
🔺توثیقات رجالی: برای بقیه مجتهدین حجت است؛ زیرا عوامل مذکور در توثیقات، در اینجا وجود ندارد و لذا راه حجیت توثیقات راه آسانتری است.
📚برگرفته از جلسات درس رجال استاد حسینی شیرازی زید عزه
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad
#نکات_فقهی
#شرط_فاسد
✅در شرط فاسد دو قول است:
1️⃣ برخی از فقها شرط فاسد را مفسد اصل عقد می دانند.
2️⃣برخی دیگر قائل به این هستند که شرط فاسد مفسد عقد نیست.
🔻اما علت این دو قول:
🔸شرط فاسد مفسد است؛ زیرا مطلوب متعاملین واحد است و فرد بدون این شرط اصلا معامله نمی کند. به عبارت دیگر «الشرط قید و انتفاء القید یوجب انتفاء المقید».
🔹شرط فاسد مفسد نیست؛ زیرا دو مطلوب در نزد متعاقدین وجود دارد، یکی عقد و یکی شرط. پس شرط امر زائدی بر عقد است و گویا بایع با این یک عقد، دو امر احداث می کند.
📚 برگرفته از درس خارج استاد بیگدلی زیدعزه
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔@Dar_masire_ejtehad
#معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
#روش_شناسی_کاربردی_اجتهاد
💠 کتاب «روش شناسی کاربردی اجتهاد » تألیف: حجه الاسلام سید محمد رضا واعظی (از دانش آموختگان و اساتید مدرسه علمیه شهیدین)
🔻ویژگیهای کتاب:
🔹فقدان مباحث «روش شناسی اجتهاد» در نظام آموزش حوزه کاستی هایی را در روند تعلیم فرآیند استنباط به همراه دارد که این کتاب به هدف جبران این کاستی ها تالیف و به چاپ رسیده است.
🔸 در پشت جلد این کتاب آمده است : «روش شناسی اجتهاد» شناختِ مراحلِ تفصیلی و گام به گام به دست آوردن حکم شرعی از نقطه مواجهه با مسئله فقهی تا رسیدن به مطلوب است.
این دانش مسیر حرکت برای استنباط حکم را ترسیم می کند و می توان آن را به «مسیریاب» تشبیه کرد، مسیریابی که راه و روش طیّ آن را نشان داده و می تواند مانعِ وقوع بسیاری از خطاها در روند اجتهاد شود».
🔹 در این کتاب سعی شده مراحل حل مساله فقهی -از مساله شناسی تا نتیجه گیری- و روش های طیّ هر مرحله با زبان ساده و مثالهای روان شرح داده شود و بعد از هر بحث با ارائه تمرین، روند آموزش تکمیل گردد.
🔸 این کتاب به همت «مجمع حامیان جامعه نخبگانی علوم اسلامی انسانی» وابسته به «مرکز خدمات حوزه علمیه» در ۱۵۶ صفحه و هفت فصل برای طلاب سطح تدوین شده و هم اکنون در برخی مدارس علمیه به عنوان متن آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد.
🔺 فایل این کتاب در آدرس yaddashthayetalabegi.blog.ir موجود و قابل دانلود است، اما علاقهمندان به نسخه کاغذی برای تهیه این کتاب میتوانند به شماره 09932604978 پیامک ارسال کنند.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (8)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
3️⃣ ادب سوم: #علمآموزی از هر کسی (هر چند پایینتر از او باشد)
🔹قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ فَحَيْثُ وَجَدَهَا فَهُوَ أَحَقُّ بِهَا»
🔸پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : #حکمت گمشده #مؤمن است، هر جا که آن را بیاید، او مستحقتر به [دریافت] آن است.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 173.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_اصولی
#حیطه_ورود_فقیه_در_موضوعات_احکام
✅ موضوعات احکام در یک دسته بندی، به سه قسم تقسیم می شوند:
1️⃣ موضوعات مستنبطه: یعنی موضوعاتی که حقیقت شرعیه هستند و اگر شرع آن عنوان را در این معنی استعمال نمی کرد، عرف چنین استعمالی را متوجه نمی شد؛ مثل خمس و زکات و ... خمس در لغت یعنی یک پنجم ولی در شریعت معنای خاصی دارد.
2️⃣ موضوعات عرفیه با حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها موضوع حکم شرعی، عنوان عرفی است ولی شارع مقدس حدود و قیود آن را مشخص کرده است؛ مثلا غنا اگر گفته شود عرفی است، شارع مقدس بدون قید و شرط آن را حرام نکرده است، بلکه با قیود و شرایط خاصی، آن را حرام کرده است.
3️⃣ موضوعات عرفیه بدون حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها هم حکم روی عنوان عرفی رفته است، بدون اینکه قید یا شرط خاصی داشته باشد؛ مثل خون که شرع مقدس، حکم به نجاست آن داده است.
🔻وظیفه فقیه نسبت به اقسام سه گانه:
🔸 قسم اول: شناخت موضوعات این قسم قطعا وظیفه فقیه است.
🔹 قسم دوم: شناخت موضوعات قسم دوم ارتباطی با فقیه ندارد ولی استنباط حدود و قیود و شناخت آنها بر عهده فقیه است.
🔸 قسم سوم: مرجع در شناخت موضوعات قسم سوم، فهم عرف است. فقیه نیز اگر در این مورد نظر دهد، به عنوان یکی از عرف نظر می دهد. و چه بسا که غیر فقیه در این قسم از موضوعات، اعرف از فقیه باشد.
🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم