#نکات_رجالی 💠 اعتبار سنجی اسناد جزمی قدما 🔹 برخی از بزرگان معتقدند: اگر قدمای اصحاب روایتی را به صورت جزمی به ائمه (علیهم‌السلام) نسبت دهند، آن روایت حجت خواهد بود؛ زیرا محتمل الحس و الحدس خواهد بود و عقلا محتمل الحس و الحدس را حجت می‌دانند. 🔸 اما اشکال این وجه آن است که دلیل اسناد جزمی قدما یکی از این سه احتمال است: 1️⃣ روایات مرسل متواتر بوده‌اند. 2️⃣ راویان ‌آن روایت مرسل اشخاص ثقه بوده‌اند. 3️⃣ قرائنی در اختیار صاحبان کتب بوده است که به جهت آن قرائن، روایات را نقل کرده و اسناد جزمی به ائمه (علیهم السلام) داده‌اند. ✅ از بین احتمالات سه گانه، احتمال اول بسیار بعید است و نمی توان در مورد همه روایات مرسل چنین ادعایی را مطرح کرد و لذا عملاً دو احتمال دیگر باقی می‌ماند که هر دو محتمل هستند و با وجود این دو احتمال، ثقه بودن راویان اثبات نمی‌شود و نمی توان به روایات مرسل اعتماد کرد. از طرف دیگر ممکن است قرائنی که موجب اطمینان قدما نسبت به صدور این روایات از ائمه (علیهم السلام) شده است،‌ برای ما چنین اطمینانی ایجاد نکند و وقتی وثاقت راویان ثابت نشده باشد و وثوق به صدور روایت نیز وجود نداشته باشد،‌ نمی‌توان به روایت استناد کرد. 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (نظام اقتصادی اسلام) استاد علی #عندلیب همدانی (دام عزه) 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی 💠 قبول ندارم کسی طلبه باشد و معمم نشود 🔹 همین جا عرض می‌کنم که بالاخره طلبه باید #معمم شود و بنده قبول ندارم کسی طلبه باشد و معمم نشود. حالا تا مدتی عیبی ندارد، ولی بالاخره باید معمم شد و این معمم شدن هم خیلی مهم است. شواهدی است که حضرت بقیة الله (أرواحنا‎فداه) این را می‌خواهند و می‎پسندند. 🔸 یکی از همان عده‌ای که جناب آیت‌الله #مصباح این‎ها را برای تحصیل اموری به کانادا فرستادند، در بحث ما می‌آمد و با ما آشنا بود. ایشان خیلی جوان خوبی بود. یک بار حضرت (سلام‌الله‎علیه) را خواب دیدم که فرمودند: «فلانی معمم شده است». من خبر نداشتم که او معمم شده‌ است. بعد هم به ایشان گفتم که این عمامه گذاشتن شما یا خیلی با اخلاص بوده یا بجا بوده که حضرت (سلام‌الله‎علیه) فرمودند فلانی معمم شده است. 🔹 وقتی که طلبه معمم شد، مردم خیلی روی او حساب باز می‌کنند. باید توجه داشت که عزت و احترام و نفوذ کلمه‌ی جامعه‌ روحانیت، یکی مربوط به فرد است و یکی مربوط به جمع است. لذا باید مواظب برخی سلوک‌ها و رفتارها باشیم که سبب نشود وقار و ابهت آن متانت و ادب روحانیت بین برود. مردم همیشه و در همه‎ زمان‎ها پشتیبانی خود را از روحانیت داشته‎اند. 📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت (فرمایشات استاد #شب_زنده_دار)، ج1، ص 45. @pand_saadat 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اصولی 💠 تفاوت شاهد جمع با انقلاب نسبت‌ 🔹 در مواردى كه روايات متعارض وجود داشته باشد و يك روايتى در بين باشد كه ناظر به هر دو روايت متعارض باشد، آن روايت ناظر را #شاهد_جمع مى‌خوانند و همه قبول دارند كه چنين روايتى، تعارض بين آن دو روايت را از بين مى‌برد. مثل اينكه روايتى بگويد: «اكرم العلماء» و روايتى بگويد كه «لا تكرم العلماء» و يك روايتى وارد شده باشد كه «اكرم العلماء العادل و لا تكرم العالم الفاسق». 🔸 اما اگر در مقابل دو روايت متعارض، يك روايتى وارد بشود كه ناظر به يكى از آن دو روايت متعارض باشد و موجب #انقلاب_نسبت بين آن و روايت ديگر بشود مثل اينكه وارد بشود كه «لا تكرم الفُسّاق من العلماء» - بنابراين كه مفهوم نداشته باشد - كه اين دليل با عموم «اكرم العلماء» منافات دارد، پس آن را تخصيص مى‌زنند و نتيجه مى‌شود «اكرم العلماء غير الفساق»، پس نسبت آن با روايت ديگر كه مى‌گفت «لا تكرم العلماء» و نسبت‌شان با هم تباين بود، تبديل مى‌شود به خاص و عام و در نتيجه تعارض ميان آنها از بين مى‌رود، لكن جواز چنين جمعى كه معروف به «انقلاب نسبت» است محل خلاف است. 📚 ر.ک: كتاب نكاح (آیت الله العظمی شبیری #زنجانى)، ج‌16، ص 5299‌1 👈🏻 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_فقهی #نکات_تفسیری 💠 آیه 92 سوره نساء ربطی به قتل خطئی اصطلاحی ندارد! 🔹 «وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً ۚ وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ يَصَّدَّقُوا ۚ فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ۖ وَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ وَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا» (نساء، آیه 92) 🔸 می‌توان ادعا کرد برخلاف برداشت مشهور، این ‌آیه ربطی به قتل خطئیِ اصطلاحی ندارد. قتل خطئی در صورتی است که جانی، فاقد قصد نسبت به تحقق فعل بر مقتول باشد. به عنوان مثال در حال تیراندازی برای شکار کردن باشد، اما تیر او به انسانی اصابت کرده و موجب کشته شدن او گردد. 🔹 این فرض از قتل خطئی با قتل خطئی که در آیه شریفه مطرح شده، تفاوت دارد؛ چون شاید مقصود از آیه‌ شریفه این باشد که اگر جانی، دیگری را به خاطر مؤمن بودن او به قتل برساند، جزای او خلود در جهنم است. خلود در جهنم قرینه است که مقصود از قتل عمد، مواردی را که نزاع موجب کشته شدن یکی از طرفین نزاع شده، شامل نمی‌شود؛ لذا متعمّد کسی است که مؤمنی را از روی عمد و به جهت مؤمن بودن او به قتل برساند. در مقابل، قتل خطائی نیز در صورتی خواهد بود که جانی، از مؤمن بودن مقتول اطلاع نداشته باشد و بعد از کشته شدن او مشخص شود که مؤمن بوده است. 🔸 در برخی از جنگ‌ها رخ داده است که مسلمانان حمله کرده و عده‌ای را به قتل رسانده‌اند و بعداً مشخص شده است که کشته شدگان مسلمان بوده‌اند. همچنین این فرض ممکن است در مناطقی رخ دهد که قریب به اتفاق ساکنان آن منطقه کافر باشند و فردی به صورت پنهانی مسلمان شده باشد و برای حفظ جان، اسلام خود را اظهار نکرده باشد. در این صورت اگر تصور شود که کافر است و به قتل برسد، طبق این احتمال، قتلی که صورت گرفته،‌ عمدی بوده است، اما بر اساس این آیه، در حکم خطا خواهد بود. 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (نظام اقتصادی اسلام) استاد علی #عندلیب همدانی (دام عزه) 👈 نکات #فقهی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی 💠 چگونه علامه طباطبایی (ره) توانست منشأ اثر در عالم اسلام شود؟ 🔹 اگر علامه طباطبایی (ره) توانست در عالم اسلام منشأ اثر باشد و تفسیر قیم #المیزان را به ارمغان آورد و به مدارج عالی عرفانی راه یابد و در این راه شاگردان بسیاری تربیت کند، 🔸 همگی به یمن این بود که در کنار درس و بحث، به #معرفت وجود خویش پرداخت و به برکت خضوع و خشوع و خشیت الهی، عرش وجودش را بر کوثر لابه و ناله استوار و آنگاه بر فرش طبیعت غلبه کرد و با جهادی بی‌امان، پیروزی خود را با سلاح #اشك به نتیجه رساند. 📚📚 ر.ک: شمس الوحی تبریزی، سیره علمی علامه طباطبایی (ره) (تألیف آیت الله #جوادی آملی)، ص۲۲۹ 👈🏻 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#تسلیت 🏴 کانال در «مسیر اجتهاد» ضایعه دردناک شهادت سید مقاومت شهید سید حسن #نصرالله را به محضر امام زمان (عج) و مقام معظم رهبری (دام ظله) و عموم علما و شیعیان و آزادمردان جهان تسلیت عرض می‌کند. 🔹 اللّهم إنّا نشکو إلیک فقد نبینا و غیبة ولینا و کثرة عدونا و قلّة عددنا و شدّة الفتن بنا و تظاهر الزمان علینا 💔 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی 💠 آثار زنده بودن #شهید 🔹 «بر زنده بودن شهيدان، آثاری حقيقی مترتّب است كه نشاط و نعمت سرشار و بی زوال كه آنان را دربر گرفته است، يكی از آن هاست. 🔸 خون شهيد آثاری عملی نیز دارد و همان گونه كه وی در زندگی‌اش برای نجات ديگران می‌کوشید، آثار و بركات خون او نيز سبب می‌شود گروه بيشتری هدايت شوند و #راه_شهيد را در پيش گيرند». 📚 تفسیر تسنیم، آیت الله العظمی جوادی آملی، ج۱۶، ص۲۷۸ 👈🏻 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_رجالی 💠 نظر آیت الله بروجردی پیرامون روایات قریب المضمون از راوی واحد، و تاثیر آن در اطلاق و تقیید 🔹 مرحوم آقای #بروجردی (ره) در بسیاری از اوقات، وقتی با دو یا چند نقل نزدیک به هم که از یک راوی نقل شده، برخورد می ‏کردند؛ می فرمودند که این ها روایت واحده است، و به توسّط نقل به معنا، تفاوت‌های اندکی پیدا کرده و کم و زیاد شده است. 🔸 اگر روایات متعدّد باشد، بحث‌های اصولی همچون اطلاق و تقیید موضوعیت می‌‏یابد، ولی اگر روایات واحد باشد، این بحث‌ها پیش نمی‌‏آید؛ زیرا در جایی که دو روایت باشد، می‌‏توان گفت که یک روایت که از امام علیه السلام صادر شده، روایت دیگر را تقیید می‌‌زنند، ولی در جایی که هر دو در واقع یک روایت باشند، و ندانیم که «ما صدر» به نحو مطلق بوده یا مقیّد، قهراً نمی‏‌توان روایت مقیّد را قرینه برای روایت مطلق قرار داد. 📚 برگرفته از درس خارج فقه آیت الله #شبیری زنجانی (بحث نکاح)، (۱۱ مهر ۱۳۷۸) 📌 توضیح تصویر: آیت الله شبییری (حفظه الله) در حال قرائت فاتحه در جوار مزار استادشان آیت الله العظمی بروجردی «قدس سره» (دیروز 13 مهر 1403) 👈🏻 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_حدیثی 💠 مقصود از «ینبغي» و «لا ینبغي» در لسان روایات 🔹 ظهور واژه «ينبغي» در استحباب و «لاينبغي» در كراهت، مورد اختلاف فقهاست. در کتب فقهی و در بیان فقیهان (البته به جز کتب فقه مأثور) لفظ ینبغی در استحباب و لفظ لاینبغی در کراهت استعمال شده است و ظاهراً همین امر باعث شده که معانی غیر الزامی برای این دو لفظ در اذهان بعضی از فقها رسوخ پیدا کند و در برداشت از روایات نیز معنای استحباب را برای ینبغی و معنای کراهت را برای لفظ «لا ینبغی» قائل شوند. 🔸 ولی همانطور که بعضی از محققان بیان کرده‌اند (الحدائق، ج ٢، ص١۴۴) با مراجعه به روایات معلوم می‌شود استعمال لفظ «لا ینبغی» در روایات با استعمال آن در لسان فقها تفاوت دارد. برای روشن شدن حقیقت، می‌بایست دقت بیشتری شود. 🔹 سه نظریه دربارۀ ظهور لفظ «ینبغی» و «لاینبغی» وجود دارد: 1️⃣ برخی (جامع المقاصد، ج‌12، ص369؛ مسالک، ج2، ص253 و ج‌6، ص249) قائل به ظهور این الفاظ در #استحباب و #کراهت هستند. 2️⃣ برخی دیگر (فقه الشیعة، خویی، ج6، ص225؛ موسوعة الإمام الخویی، ج١٧، ص٢٠٠) معتقد به ظهور این الفاظ در #وجوب و #حرمت هستند. 3️⃣ بعضی نیز (الحدائق، ج‌4، ص360؛ الحاشية علی مدارک الأحکام، 1419ق، ج‌2، ص309؛ مستند الشیعة، ج١١، ص٢٩٩؛ کتاب الحج، شاهرودی، ج٣، ص١۵٢) این لفظ را #مجمل و دارای معنایی اعم از حرمت و کراهت می‌دانند، که برای تعیین هر یک از معنای کراهت یا حرمت، نیازمند به قرینه هستیم. ✅ با توجه به استعمالات مختلف این واژه‌ها در روایات در احکام الزامی و غیر الزامی، مشخص می‌شود بدون یاری گرفتن از قراین نمی‌توان معنای روایت را فهمید. همچنین مشخص می‌شود اینکه هر یک از فقها از روایات برداشتی دارند، به خاطر قراین خارجی است؛ یعنی چون از بیرون می‌دانند فلان حکم الزامی است، ینبغی یا لاینبغی در روایت را الزامی دانسته‌اند و یا اگر می‌دانند فلان حکم غیر الزامی است، ینبغی یا لاینبغی در روایت را غیر الزامی دانسته‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد نظریه سوم، نظریه صحیح است و در هر روایت، می‌بایست از قراین استفاده کرد. 👈🏻 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#فقه_وپژوهش #شماره 5 #معرفی_مجلات_شهیدین 💠 شماره پنجم مجله «فقه و پژوهش» به همت معاونت پژوهش مدرسه شهیدین (ره) ــ مدیریت امور پژوهشی سطوح عالی منتشر شد. 🔹در این شماره می‌خوانید 👇 1️⃣ نظرة حدیثة لدلالة الأخبار علی تنجیس المتنجس بناءاً علی مذهب الإمامیة 🔸 نوشته السید محمدحسین الطباطبائي 2️⃣ متعلّق خمس أرباح المکاسب 🔸نوشته عبدالکریم یوسفي 3️⃣ آراء فقهاء الإمامیّة في نظر الرجل إلی الوجه والکفین من الأجنبیة 🔸 نوشته علي القائمي الأمیري 4️⃣ مجازات ترویج بی‌حجابی در فقه امامیه 🔸نوشته امین کوخائی 5️⃣ حکم سبِّ شخصِ غیرمتأثر از آن، در فقه جعفری 🔸نوشته هادی عظیمی 6️⃣ مفهوم شناسی باغی و عادی در آیه 173 سوره مبارکه بقره 🔸 نوشته محمدرضا سبحانی 7️⃣ بررسی وثاقت محمد بن سنان 🔸 نوشته رامین حیدری 📌 جهت دانلود فایل تک تک مقالات این شماره و شماره های قبلی اینجا را ببینید. 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم 📌 #فایل این شماره در مطلب بعدی 👇 قابل دسترسی است.

📚 فایل شماره 5 دوفصلنامه «فقه و پژوهش» مدرسه شهیدین (ره)

#نکات_علمی 💠 توصیه بسیار مهم به طلاب شاغل و کارمند 🔹«وقتی روحانی ارتباطش با حوزه و تدریس و تحقیق قطع شد، اولين #روز_عزای اوست. هر جا هستید یک درس و بحث داشته باشید که برکات فراوان دارد و آینده را خوب تامین می‌کند. اگر سمتی در شهرستان دارید، هرگز رابطه‌تان را با #کتاب قطع نکنید. 🔸 طوری باشد که اگر به کتاب دست زدیم، چیزی بفهمیم، نه این‌که هر چه خوانده‌ایم همه از یاد برفت.» 📚 کتاب حوزه و روحانیت، آیت الله #جوادی آملی (حفظه الله) ص 23. 👈🏻 نکات #علمی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نشست_علمی 2 💠 نشست علمی «فرایند اعتبارسنجی حدیث و جریان آن در وادی فقاهت» 🔹 با حضور حجت الإسلام و المسلمین استاد جمال الدین حیدری فطرت (مدیر گروه قرآن و حدیث مدرسه شهیدین) 📆 زمان: یکشنبه 29 مهر 1403 ⏰ ساعت 8 الی 9:30 🏢 مکان: سالن علامه حلی (ره) 👈 اخبار #نشست های علمی را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

🎞 #کلیپ_تصویری #نکات_اجتهادی 🎙در عالم طلبگی هیچ چیز جایگزین تدریس نیست 🔹 در عالم تحصیل علم و طلبگی هیچ چیز جایگزین #تدریس نیست. توسل کنید، دعا کنید، برنامه‌ریزی داشته باشید، برای اینکه درس بدهید. هر چه از کتابها که خوانده‌اید، با دو شرط درس بدهید: 1️⃣ شرط اول: در بند تعداد شاگرد نباشید. یک نفر بس است. البته هم مباحثه نباشد، حتما تدریس باشد. 2️⃣ شرط دوم: تا امکان دارد ترتیب کتاب‌ها را به هم نزنید، یعنی اگر صرف نگفتید، به سراغ تدریس نحو نروید و .... تا در علوم پایه طلبگی محکم باشید. 👈🏻 اگر اینگونه جلو بروید، رسیدن به مرحله اجتهاد زیاد طول نخواهد کشید. 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #مفیدی یزدی (حفظه الله) 👈🏻 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اصولی ✍🏻 تأملی بر کلام جناب استاد آیت الله احمد عابدی (دام ظله) 🔹 لازمه کلام جناب استاد #عابدی (حفظه الله) این است که شارع که عالم و حکیم است بدون هیچ ملاکی، حکم به صحت و بطلان و ... کند و این احکام صرفاً یک مشت #اعتباریات محض باشد، در حالیکه انتساب چنین مطلبی به شارع مقدس پسندیده نیست؛ زیرا 1️⃣ اوّلاً : شارع عالم است و #حکیم و از او اوامر و افعال بی غرض صادر نمی‌شود. زیرا بالأخره شارع هم برای خود خط کشی و ملاکی دارد. 2️⃣ ثانیاً : ما مصالح و مفاسد آنچه در این دنیا است (از احکام و افعال و اوامر و...) را بطور کامل نمی‌دانیم؛ پس چون ما نمی‌دانیم و نمی‌فهمیم، نمی‌توانیم بگوئیم #مصلحتی در کار نیست؛ زیرا استقراء نکرده‌ایم و اساساً بسیاری از چیزها بر ما پوشیده است. خلاصه عدم الوجدان لا یدل علی عدم الوجود. 🔍 اما درباره مثال ها (گرچه گویند در مثل مناقشه نیست) 🔹درباره مثال اول گوئیم (معامله دختر ۹ ساله) یا بطور معمول ضرر می‌کند که طبیعی است و جواب معلوم است و مشکلی نیست یا دختر هنوز رشد ندارد و سفیه است که از تصرف در اموالش منع می‌شود (با ریزه کاری های فقهی) 🔸درباره مثال دوم گوئیم (خون داخل و خارج) خون داخل بدن خواصی دارد که همان خون در خارج ندارد، حتی شاید منشأ آلودگی هم باشد، مثل غذا در یخچال و غذا در بیرون یخچال 📝 نتیجه : احکام وضعی هم مصالح و مفاسدی دارد، لیکن به دلیل عدم احاطه علمی، ما قادر به کشف و تشخیص آن نیستیم؛ لذا شارع مقدس منت گذاشته و آن را به نحو نتیجه برای ما بیان فرموده است ... 📌 ارسالی یکی از مخاطبین گرانقدر کانال حجة الاسلام و المسلمین سید محمدعلی ملاک (استاد سطوح عالی حوزه علمیه تهران) 👈🏻 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

🎙صوت نشست علمی «فرایند اعتبارسنجی حدیث و جریان آن در وادی فقاهت» 📆 در مورخه 1403/7/29 در مدرسه شهیدین قم