کدام خانه در این شهر قتلگاهی نیست
کدام حنجره لبریز بغض و آهی نیست
شب هراس، شب قتل عام و بمباران
شبی که روزنهای وا به صبحگاهی نیست
شبی که ماه هم از ترسِ سایهها تا صبح
جز انزوای محاقش گریزگاهی نیست
شبی که وضعیت قرمزش همیشگی است
میان رهگذران تا به مرگ راهی نیست
صدای کودکی آهسته، زیر یک آوار
به گوش میرسد و... گاه هست و گاهی نیست
غبار و دود گرفتهست آسمانش را
تو گویی این شب پیوسته را پگاهی نیست
درختها همه ترکش نشسته بر تنشان
بدون زخمِ عطش پیکر گیاهی نیست...
به مرگ قطعی وجدان خود رسیده بشر
به قلب سنگی او عشق را پناهی نیست
در آخرینجهش انسان بدل به گرگ شدهست
و کار گرگ مگر کینه و تباهی نیست
گناه آدمی شب سرشت گرگ نماست
وگرنه گرگ و شب تیره را گناهی نیست
#محمدرضا_ترکی
#دروغ_حقوق_بشر
#کودکان_غزه
#کودکان_مقاومت
@faslefaaseleh
کار خودشونه!
بحث ما بر سرِ اطفال فلسطینی بود
واینکه رفتار تلاویو مجانینی بود،
هلوکاستی که بهپا کرد به بیمارستان
بهیقین کار نه هیتلر، نه موسولینی بود...
ابلهی گفت که ویرانی آنجا حتما"
کار یک عدّه تروریستِ فلسطینی بود!
گفتم آن کودک مظلوم که شد خانهخراب
در خیالات تو یک جوجۀ ماشینی بود؟!
بمبهایی که فروریخته روی سرشان
به گمان تو همه صوری و تزیینی بود؟!
سیل خونابه که شد جاری و عالم دیدند،
همه در چشم شما قطرهای از بینی بود؟!
گفت: اینها همه کار خودشان است پدر!
هر که گفتهست جز این حاصل بدبینی بود!
آتش و بمب کجا بود؟! دروغ است همه
همهاش نُقل و نبات و گل و شیرینی بود!
مرگ اگر هست فقط مال جهاد است و حماس
که یقین کشتنشان شیوۀ آیینی بود!
تیری این بین اگر سوی فلسطینیها
شده شلیک همه مشقی و تمرینی بود!
تازه هر موشک و هر بمب که پرتاب شده
همهاش ساختۀ روسیه یا چینی بود!...
دیدم از پرتوپلا گفتنِ بسیار انگار
معدن پرتوپلا مردکِ مُرفینی بود!
گفتمش درد تو دردی است که بیدرمان است
کاشکی مشکل تو مشکل بالینی بود!
بحث با آدم بیوجدان کاری عبث است
مشکلت کاش که بیعقلی و بیدینی بود!
اگر این قوم به انصاف و شرف باور داشت
اشک طفلان فلسطین چک تضمینی بود!
#محمدرضا_ترکی
#طنز
#مناظره
#کشتار_غزه
#بیمارستان_الاهلی
#دروغ_حقوق_بشر
#اینتراشرار
#منوتو
@faslefaaseleh
#دوئل_تانک_با_کالسکه
در هیاهوی رعبآور جنگ
که ز هر سو گلوله میبارید
مثل گل در میان کالسکه
کودکی بیگناه میخندید
ناگهان شد تقابلی برپا؛
یک طرف تانک بود و یک سو تن
دوئلی بین عشق و تکنولوژی
دوئلی بین آدم و آهن
یک طرف چند افسر و سرباز
یک طرف خندههای کودک بود
یک طرف خشم و کینه و نفرت
یک طرف نیز یک عروسک بود
[باید اینجای قصّه را با اشک
با دلی شعلهور حکایت کرد
باید از خیر شعر و قصّه گذشت
با زبانی دگر روایت کرد]
خندۀ بچّه، گریۀ مادر
هیچ اصلا" نبود باعث که
تانک از خون بچّه درگذرد
یا که رحمی کند به کالسکه!
شعله زد ناگهان دهانۀ توپ
تانک کالسکه را نشانه گرفت
مادری روی خاکها غلتید
پدر او را به روی شانه گرفت
قلب کودک شبیه نارنجک
منفجر شد، هزار ترکش شد
خون او روی آسمان پاشید
خندهاش یک گلوله آتش شد
#محمدرضا_ترکی
#چارپاره
#کودکان_غزه
@faslefaaseleh
نشستهای دلشکسته، امّا کسی کنارت نمینشیند
پرندهای ای درخت تنها به شاخسارت نمینشیند
#محمدرضا_ترکی
#شهر_شعر
#تک_بیت
@faslefaaseleh
یوسف گلپیرهن را هم به چاه انداختند
کودکآزاری اینها شیوهای دیرینه است
#محمدرضا_ترکی
#بیت
#کودکان_غزه
@faslefaaseleh
ZA_Volume 14_Issue 55_Pages 1-24.pdf
550.1K
نگاهی به گسترة خیال محمدرضا ترکی
نوع مقاله: علمی پژوهشی
نشریه: زیباییشناسی ادبی
نویسندگان:
نسیبه عالیقدر
سیفالدین آب برین
فروغ جلیلی
چکیده
خیال شاعرانه همواره عرصههای ناشناختهای را کشف کرده و آن را به رشتة کلام میکشد؛ دامنة خیال شاعرانه گسترده است. تصاویر در اشعار شاعران منطبق با تجارب شعری آنان، خاستگاههای متنوعی دارند. برخی شهر و زندگی شهری و پدیدههای مدرن را منبع الهام خود در تصویرسازی قرار میدهند و برخی دیگر بیشتر طبیعتگرا هستند و گروهی دیگر دین و آیین و ...منبع الهام خود قرار میدهند. با این همه در شعر غالب شاعران تنّوع در خاستگاه خیال و گسترة خیال دیده میشود. نکته جالب توجّه این است که هر چه صورتهای خیال نوتر باشند و مرتبط با عناصر قابل تجربه، به همان اندازه تأثیر و گیرایی بیشتری دارند. در شعر محمدرضا ترکی نیز تنوّع خاستگاههای خیال دیده میشود پژوهش حاضر با روش تحلیلی-توصیفی،گسترة خیال محمدرضا ترکی و خاستگاههای تصویر در شعر او را مورد پژوهش قرار داده است. نتیجة پژوهش حکایت از آن دارد که الهام از طبیعت در خلق تصویر، عناصر دینی و مذهبی، عناصر مرتبط با زندگی معاصر در شعر او پر رنگاند و خاستگاه نماد نیز در شعر او اسطوره و تاریخ و دین میباشد.
کلیدواژهها:
محمدرضا ترکی، تصاویر شعری، خاستگاه تصویر، تشبیه، نماد
#محمدرضا_ترکی
#گستره_خیال
#نقد_ادبی
#زیبایی_شناسی_ادبی
@faslefaaseleh
سرزمین بیپناهگاه!
در میان کوبههای طبل انفجار
رقص دود
بر فراز شهر در حصار
از میان خشت و خاک
لب گشودهاند زخمها و همصدا
با عروسکی شکسته
خنده میزنند
بر حقوق طنزگونۀ بشر
این دروغ روزگار!
*
آه...تا کدام دست مهربان
میرهاند این تن بهخوننشسته
آن عروسک شکسته را
از میان خشت و خاک
از میان آن همه غبار...
چشمهای خیس کودکی در انتظار...
*
دادگاه رسمی است!
اتّهامهایتان:
سرقت سیاهی از کلاف گیسوی زنان
قتل عام خواب کودکان
انتشار گرد خواب و مرگ بر جهان
غارت غرور و غیرتی که نیست
از سران خائن عرب...
بمبها، گلولهها
انفجارهای نیمهشب: گواه
دادگاه:
غزّه؛ سرزمین بیپناهگاه
#محمدرضا_ترکی
#شعر_نو
#کودکان_غزه
@faslefaaseleh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
مثل گنجشکی در صاعقهها، بارانها
سخت میلرزد از وحشت بمبارانها
صحبت برگ و تگرگ است میان دو لبش
که از آن میخورد اینگونه به هم دندانها
شانۀ کوچک او دست خودش نیست، ببین
گوییا موج تب آمیخته با هذیانها
بهت او سخت شبیه است به مبهوتی آن
بیگناهی که بریزد به سرش بهتانها
بمب میافتد و چون زلزله میلرزد از آن
قامت پنجرهها و کمر ایوانها
کوچهاش بود کجا؟ خانۀ او بود کجا؟
چه شبیهاند به یکدیگر این ویرانها
مادرش نیست، ولی حتما" برمیگردد
پیش از آنی که شود خشک گل گلدانها
با خودش میگوید مادر برمیگردد
با همان سینی و لبخند و همان لیوانها
باز این کوچه پر از خندۀ ما خواهد شد
خانه پر میشود از زمزمۀ مهمانها
شهرِ ویرانشده پر میشود از آویشن
میفروشند گل و شادی در دکّانها
باز گلدان لب پنجره گل خواهد داد
مثل وجدان و دل مردۀ این انسانها...
#محمدرضا_ترکی
#کودکان_غزه
#مرگ_انسانیت
#مرگ_وجدان
@faslefaaseleh
زمان
در اینجا کودکان را
از کودکی به پیری نمیبرَد
بلکه آنها را
در نخستین برخورد با دشمن
مرد میکند.
محمود درویش
مترجم: یدالله گودرزی
#محمود_درویش
#یدالله_گودرزی
#کودکان_غزه
@faslefaaseleh
در خلوت خویش در حصارم، تنهام
دیگر سرِ جمعیت ندارم، تنهام
حتّی دنیا اگر کنارم باشد
وقتی که تو نیستی کنارم تنهام
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
@faslefaaseleh
در کار عقل و عشق اگر در ترددی
با آنکه عقل سادهترینِ جوابهاست،
در زندگی قشنگترین شیوۀ جنون
همواره عاشقانهترین انتخابهاست!
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
به مناسبت درگذشت بانوی بزرگوار سینمای ایران
پروانه معصومی
در پاکی روستا مجاور شده بود
از رنگ و ریای شهر طاهر شده بود
"پروانۀ معصومی" او از آغاز
انگار به دست عشق صادر شده بود
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
#پروانه_معصومی
@faslefaaseleh
#بازی_استدراج
قایقی گمشده بر امواجم
بارش حادثه را آماجم
گاه کج میروم و گاهی راست
خسته از این گذر قیقاجم
به سوی ساحل؟ یا صخرۀ مرگ؟
به کجا میبرد این امواجم
مثل فوّاره سرافکنده شود
هرقدَر قد بکشد معراجم
خبر از بار و بری نیست مرا
شاخۀ لخت و عقیم کاجم
آچمزگشتۀ شطرنج وجود
مات از بازی استدراجم
پشت آن کوچۀ بنبست شبی
رهزن مرگ کند تاراجم
عشق گیرد مگرم روزی دست
من چه اندازه به او محتاجم!
#محمدرضا_ترکی
#غزل
#عشق
#استدراج
#غفلت
#الطاف_حق
@faslefaaseleh
من مشغلۀ تو را ندارم ای عشق
تاب گلۀ تو را ندارم ای عشق
دست از سر این بیسر و سامان بردار
چون حوصلۀ تو را ندارم ای عشق
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
@faslefaaseleh
او میدود از هوششده در باران
چون روح فراموششده در باران
میبارد و در میان آغوش او
ابریست کفنپوششده در باران
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
#کودکان_غزه
@ faslefaaseleh
حوزه هنری - 📷 اختتامیه همایش «چشمانداز اعتلای ادبیات پایداری: موانع و راهکارها»
https://news.hozehonari.ir/photo/47439/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7
همایش اعتلای ادبیات پایداری در فرهنگستان علوم برگزار شد
https://www.iribnews.ir/fa/news/4096132/%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF
حداد عادل: «مردم» قهرمان ادبیات پایداری هستند - حوزه هنری
https://news.hozehonari.ir/news/47438/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%82%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#یلدا
از خرمن عمر خوشهچینی بکنیم
نه کینه، که مهرآفرینی بکنیم
ای دل، شب چلّه شد، نشستن تا چند؟
با دوست بیا چلّهنشینی بکنیم
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
#یلدا_مبارک
@faslefaaseleh
هدایت شده از فصل فاصله
آخرالزّمان زمین
این آسمان تیرة گردآلود، از آخرالزّمان خبر آوردهست
از آخرالزّمان زمین، از این، بیهودهپویِ دربهدر آوردهست
انسان تخس و سرکش و بازیگوش، فرزند مادریست «طبیعت»نام
بنگر بدین پسر که از این مادر با سرکشی پدر بهدرآوردهست
با این سَموم سخت که بر بستان بگذشته است و میگذرد هر روز
باید از این درخت تعجّب کرد؛ آیا چگونه برگوبر آوردهست؟!
این آسمان تیرة بیباران در انتهای این شب بیپایان
گویا برای دلخوشی انسان یک آفتاب مات برآوردهست
یک آفتاب مات که میخندد بر رنج بیکرانۀ ماهیگیر
وقتی که باز تور تهی از صید بر موجخیز پرخطر آوردهست
این آسمان که تیره و تاریک است، گویا نماد آخر تاریخ است
تاریخ باطلی که بر انسانها تنها تباهی و ضرر آوردهست
فردا که فصل غربت انسان است، چشمی برای گریه نخواهی یافت
بر این مصیبتی که مدرنیته بیهوده بر سر بشر آوردهست
#محمدرضا_ترکی
#محمد_رضا_ترکی
#آلودگی_هوا
#ریزگردها
#محیط_زیست
#بحران_محیط_زیست
#مدرنیته
@faslefaaseleh
رجزخوانی شب
چنین آواز میخواند شب تاریک: «تاریکید و در ظلمت نهان، ما نه
شما از نسل بیقدران تاریخید و پست و رایگان، ما نه
شروع قصّه با خون بود و خنجر در کف قابیل و... زاغ مرگ
شما عادت به مردن داشتید از اوّل این داستان، ما نه
و از هر قطرۀ خون شما، نیلوفری رویید از آن روز
سیهپوشان این دشت جنون گشتید چون نیلوفران، ما نه
دهان واکرد هرجا زخم تیغی، بیمحابا بر شما خندید
نه از دشمن که حتّی خوردهاید از دوستان زخم زبان، ما نه
شما قامت به خون بستید، چون منصور در آن رکعتان عشق
در آن ساعت که میدادند بر گلدستههای شب اذان، ما نه
هزاران تن اگر بر خاک افتد از شمایان، هیچ باکی نیست
به رگبار و به طوفان انسها دارید چون برگ خزان، ما نه
یقیناً گوشهای بسته دنیا بدهکار صداتان نیست
اگر فریادتان پیچیده باشد در زمین و آسمان، ما نه
ندایی از گلوی ما برآمد، هر طرف پیچید چون تندر
شما بر شعله میپیچید، همچون شمعهای نیمهجان، ما نه
یقیناً خون ما رنگینتر است از خونتان، هرچند گستردهست
شبیه دشتهای ارغوان، خون شما تا بیکران، ما نه
ولی ما مثل شب بیانتهاییم و پر از راز و هراسآور
شما خورشید هم باشید میگردید در ظلمت نهان، ما نه...!»
♦️
رجز میخوانَد اینسان شب، کریه و تلخ و رعبآور، ولی دارد
هراسآلوده، پنهان، سوزها و لرزها در استخوان، ما نه
که ما با کاروان عشقورزان از دل تاریخ در راهیم
به پایان میرسد با خستگی، با مرگ، راه کاروان، ما نه!
#محمدرضا_ترکی
#جنایت_صهیونیسم
#شهیدان_عشق
@faslefaaseleh
از کنعان تا کرمان
از آن زمان که گرگ شدید و برادری
از آنِ خویش را
در چاه مظلمه افکندید
تا این زمان که اینهمه کودک را
در غزّه
در چاه خون و مرگ نگون کردید
کودککشیست رسم شمایان!
خشم خدای یوسف و بنیامین
نفرین تلخ مریم و موسیتان
تا قرنهای قرن
آواره کرد و خسته و سرگشته
تا با شما چه کند آهِ
این مادران
این کودکان
این دیدگان ابری ترگشته!
دیگر نمیرهاندتان این بار
از شومناکی این نفرین
فرمان و عاطفۀ کوروش
ای قوم پربهانۀ کودککش!
#محمدرضا_ترکی
#نفرین_شدگان_زمین
#صهیونیسم_کودک_کش
#غزه
#کرمان
@faslefaaseleh