eitaa logo
امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
1.2هزار دنبال‌کننده
459 عکس
127 ویدیو
26 فایل
حکمت قرآنی در اندیشه فیلسوفان انقلاب اسلامی: امام خمینی علامه طباطبایی شهیدان مطهری، بهشتی، صدر آیات علامه جعفری، مصباح یزدی، جوادی آملی و امام خامنه ای https://eitaa.com/Taha_121 نگاشته‌های سید مهدی موسوی طلبه و مدرس فقه واصول-دکتری فلسفه علوم اجتماعی
مشاهده در ایتا
دانلود
📌ولایت یعنی ارتباط با مردم آیت الله العظمی امام خامنه ای: 🔸در آیه شریفه «انّما ولیکم اللَّه و رسوله» ، پدیده حکومت را با نام «ولایت» بیان کرده است. 🔹ولایت، معنای عجیبی است. اصل معنای ولایت، عبارت از نزدیک بودن دوچیز با یکدیگر است. فرض بفرمایید وقتی که دو ریسمان، محکم به هم تابیده میشوند و جدا کردن آنها از یکدیگر، به آسانی ممکن نیست، آن را در عربی «ولایت» میگویند. 🔸ولایت، یعنی اتّصال و ارتباط و قرب دو چیز به صورت مماس و مستحکم با یکدیگر. همه‌ی معانیای که برای «ولایت» در لغت ذکر شده است - معنای محبّت، معنای قیومیت و بقیه معانی، که هفت، هشت معنا در زبان عربی هست - از این جهت است که در هر کدام از اینها، به نوعی این قرب و نزدیکی بین دو طرف ولایت وجود دارد. مثلاً «ولایت» به معنای محبّت است؛ چون محبّ و محبوب، با یکدیگر یک ارتباط و اتّصال معنوی دارند و جدا کردنشان از یکدیگر، امکان‌پذیر نیست. 🔹اسلام، حکومت را با تعبیر «ولایت» بیان میکند و شخصی را که در رأس حکومت قرار دارد، به عنوان والی، ولىّ، مولا - یعنی اشتقاقات کلمه ولایت - معرفی میکند. معنای آن چیست؟ معنای آن، این است که در نظام سیاسی اسلام، آن کسی که در رأس قدرت قرار دارد و آن کسانی که قدرتِ حکومت بر آنها در اختیار اوست، ارتباط و اتّصال و پیوستگىِ جدایی ناپذیری ازهم دارند. این، معنای این قضیه است. این، فلسفه سیاسی اسلام را در مسأله حکومت برای ما معنا میکند. هر حکومتی که این طور نباشد، این ولایت نیست؛ یعنی حاکمیتی که اسلام پیش‌بینی کرده است، نیست. 🔸اگر فرض کنیم در رأس قدرت، کسانی باشند که با مردم ارتباطی نداشته باشند، این ولایت نیست. اگر کسانی باشند که رابطه آنها با مردم، رابطه ترس و رعب و خوف باشد - نه رابطه محبّت و التیام و پیوستگی - این ولایت نیست. اگر کسانی با کودتا بر سر کار بیایند، این ولایت نیست. اگر کسی با وراثت و جانشینىِ نَسَبی - منهای فضایل و کیفیّات حقیقی که در حکومت شرط است - در رأس کار قرار گیرد، این ولایت نیست. ولایت، آن وقتی است که ارتباط والی یا ولىّ، با مردمی که ولایتِ بر آنهاست، یک ارتباط نزدیک، صمیمانه، محبّت‌آمیز و همان طوری که در مورد خود پیامبر وجود دارد - یعنی «بعث فیهم رسولا من انفسهم» یا «بعث منهم» : از خود آنها کسی را مبعوث کرده است - باشد؛ یعنی از خود مردم کسی باشد که عهده‌دار مسأله ولایت و حکومت باشد. اساس کار در حاکمیت اسلام این است. 🔹البته معیارها سر جای خود محفوظ است. اگر کسی همین ارتباط با مردم را بدون داشتن آن معیارهای واقعی پیدا کرد، این باز هم ولایت نیست و این ملاکها را ندارد؛ اگر چه ممکن است بُعد دیگری را داشته باشد. پس، علاوه بر آن معانی حقیقیای که وجود دارد، حکومت در اسلام، حکومت ولایی است و ولایت یعنی حکومت، که با این تعبیر لطیف و متناسب با شخصیت و شرافت انسان بیان شده است. در اسلام، چون افراد جامعه و افراد انسان، در حساب سیاسی اسلام به حساب میآیند، در واقع همه چیز مردمند. مردم هستند که شخصیت و خواست و مصالح و همه چیز آنها، در نظام سیاسی اسلام به حساب می‌آید. آن وقت، ولایت الهی، با چنین حضوری از مردم معنا میدهد. حقیقت ولایت الهی این است: ارتباط با مردم. 🔸لذا شما میبینید امیرالمؤمنین علیه الصّلاة والسّلام که مظهر ولایتِ اسلام و مصداق کامل ولىّ‌ای است که برای مردم مشخّص شده است، در هیچ برهه‌ای، از این حالت ارتباط و اتّصال و انسجام با مردم خالی نبوده است. نه در دورانی که او را عملاً از حکومت کنار گذاشتند و مردم را از او به عنوان ارتباطِ حکومتی جدا کردند؛ یعنی عملاً حکومت را از او گرفتند، ولایت و حکومت و فرماندهی و حکمرانیای که در اسلام، از آن به «ولایت» تعبیر میشود و حقّ او بود از او سلب کردند - البته ولایت معنوی، آن چیزی که در امامت تشیّع فرض شده است و وجود دارد، در هر حال هست و بسته به ولایت ظاهری نیست - و نه در دوره‌های دیگر، از ارتباط و اتّصال با مردم خالی نبوده است. در همان وقت هم امیرالمؤمنین یکی از آحاد ملت و جزو مردم است. منزوی و منعزل و کناره‌جوی از مردم نیست. آن وقتی هم که به حکومت میرسد، یک حاکم به تمام معنا مردمی است. ✍️بیانات در دیدار کارگزاران نظام 6/ 2 /1376 https://eitaa.com/hekmat121
📌‏الهیات سیاسی ✍ امام خمینی: 🔹‏... در تمام آزادی‌ها هست. اسلام برای نجات بشر آمده است؛ چنانکه‏‎ ‎‏حضرت مسیح برای نجات بشر آمده بود، و سایر انبیا برای نجات بشر آمده بودند. اسلام‏‎ ‎‏علاوه بر اینکه بشر را در روحیات غنی می‌کند، در مادیات ‏‏[‏‏هم‏‏]‏‏ غنی می‌کند. اسلام دین ‎‏سیاست است قبل از اینکه دین معنویات باشد. اسلام همان‌طوری که به معنویات نظر‏‎ ‎‏دارد و همان‌طوری که به روحیات نظر دارد و تربیت دینی می‌کند و تربیت نفسانی‏‎ ‎‏می‌کند و تهذیب نفس می‌کند، همان‌طور ‏‏[‏‏هم‏‏]‏‏ به مادیات نظر دارد و مردم را تربیت‏ ‏می‌کند در عالم که چطور از مادیات استفاده کنند و چه نظر داشته باشند در مادیات. 🔸اسلام‏‎ ‎‏مادیات را همچو تعدیل می‌کند که به منجر می‌شود. اسلام در مادیات به نظر‏‎ ‎‏الهیات نظر می‌کند، و در الهیات به نظر مادیات نظر می‌کند. اسلام جامع مابین همه جهات‏‎ ‎‏است. و شما در روزی وارد شدید که ما به حکومت خودمان رسیدیم و همان طوری که‏‎ ‎‏اسلام را داشت، و در صدر اسلام حکومت را هم داشت الان هم به خواست‏‎ ‎‏خدای تبارک و تعالی، ما با معنویاتی که اسلام دارد روبه رو هستیم و مطیع هستیم، و در‏‎ ‎‏مادیات و در حکومت هم یک ، یک حکومت عدل؛ که حکومت‌ها تابع‏‎ ‎‏مردم باشند و حکومت‌ها برای مردم باشند نه مردم، برای حکومت‌ها. 🔹‏‎ ‎‏حکومتی است که، برایِ مردم خدمتگزار است؛ باید خدمتگزار باشد. در اسلام مابین‏‎ ‎‏اقشار ملتها هیچ فرق نیست. در اسلام حقوق همه ملت‌ها مراعات شده است: حقوق‏‎# ‎مسیحیین مراعات شده است؛ حقوق و مراعات شده است؛ تمام افراد‏‎ ‎‏عالم را بشر می‌داند، و حق بشری برای آن‌ها قائل است؛ تمام عالم را به نظرِ نگاه‏‎ ‎‏می‌کند؛ می‌خواهد عالم نجات پیدا کنند، می‌خواهد تمام عالم روحانی‏‎ ‎‏بشوند، تمام عالم به عالِم قدس نزدیک بشوند. 🔸اسلام برای نجات مردم بشر آمده است‏‎ ‎‏که از این علایق جسمانی آن‌ها را رها کند و به روحیات برسد. ... (13 فروردین 58، صحیفه امام، ج 6، ص 467و468) ✅ https://eitaa.com/hekmat121
📌 فاطمیه و عقلانیت سیاسی و انقلابی 🔹حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) معلم بشریت در سیاست و قیام علیه انحراف و تحریف در امر حکومت و ولایت است. در زمانه‌ای که همگان به جهت راحتی و رفاه مادی، چشم بر حقیقت پوشیدند و با بی‌تفاوت از کنار انتخاب حاکمان گذشتند - چرا که در آن طرف چهره‌های رسانه‌ای بزرگی قرار داشتند که سوابق قابل توجه و القاب بزرگی را هم بدک می‌کشند - در چنین زمانه‌ای در برابر همه‌ی فعالیت رسانه‌ای و اقتدار القاب و اعتبارات اجتماعی می‌ایستد و از حقیقت مظلوم و طریقت حق در امر حکومت و ولایت دفاع می‌کند. 🔸حضرت زهرا (سلام الله علیها) یک سیاستمدار انقلابی و یک کنشگر حقیقت‌خواه و دلسوز جامعه و مردم است و از وضعیت آینده مردم نگران است و همواره به مردان و زنان جامعه اسلامی این انذار را می‌دادند که سکوت در برابر انتخاب نادرست و بی‌مسئولیتی در برابر حاکمیت اسلامی و نحوه‌ نظم بخشی به جامعه، عن‌قریب آنها را به جاهلیت باز می‌گرداند و باید منتظر حوادث شوم و حاکمیت ظالمانه بنی امیه باشند. ✔️ فاطمیه ایام تذکار جریان اقتدار طلب و پر سر و صدای انحراف و تحریف حاکمیت و ولایت اجتماعی است. ✔️ فاطمیه ایام شرکت در کلاس درس سیاست الهی و عقلانیت انقلابی حضرت صدیقه طاهره است که متن آن است و شرح آن نهج‌البلاغه. ❇️ ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌اول متکلم اسلام 🔹 دانش کلام از جمله علوم اسلامی است که عهده‌دار تبیین معارف و اصول اسلامی و دفاع از عقاید مسلمین و مرزهای فرهنگی جامعه اسلامی و نقد جریان‌های انحرافی است. این دانش بلافاصله بعد از وفات رسول خدا (صل الله علیه و آله) آغاز شد. 🔸 اولین مسئله کلامی که در جامعه اسلامی مطرح شد و به تبع آن مسایل دیگر به وجود آمد مسئله و بود. مسئله مهمی که قرآن کریم از آن به عنوان محور همه‌ی رسالت پیامبر و تکمیل کننده‌ی دین و عزت جامعه‌ی اسلامی یاد می‌کند. 🔹 اولین شخصی که تلاش کرد یک تبیین کاملا علمی و دقیق از مسئله امامت و ولایت ارائه دهد و بدین واسطه به دفاع از جریان حق و انتقاد از انحراف و تحریف پرداخت حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) است. 🔸 خطبه‌ی فدکیه و خطابه‌ی نزد زنان مدینه و همچنین برخورد غضب آلود با سران خلافت، از جمله تلاش‌های آن بانوی مطهره است که با هدف یقظه و بیداری جامعه‌ی اسلامی و تبیین صحیح همه‌ی دین اسلام در یک چارچوب منظم علمی و منطقی صورت گرفت. 🔹 ما پیش از خطبه فدکیه، هیچ متن دیگر کلامی نداریم که اینگونه به تبیین اصول دین و دفاع از آن پرداخته باشد و به نقد جریان مقابله اشاره داشته باشد. 🔸 نگاه اجمالی به فهرست مطالب این خطبه به خوبی روشن می‌سازد که آن حضرت، براساس یک ترتیب منطقی و حکمی از اصل توحید و فلسفه نبوت و حکمت شرایع آغاز می‌کند تا بتواند فلسفه امامت و ولایت را تبیین سازد و به طرح طرف مقابل پاسخ نظام‌مند ارائه دهد. ❇️ https://eitaa.com/hekmat121
📌 فهم اقتدارگرایانه از ولایت و حکومت، آغاز انحراف امت اسلامی 🔹انحراف از آنجا شروع شد که امامت و خلافت بعد از نبی مکرم اسلام (صل الله علیه و آله) کاملا سیاسی، اراده‌گرایانه و اقتدارگرایانه فهم و تفسیر شد. به این معنا که خلافت صرفا ریاست و سرپرستی جامعه و بر عهده گرفتن زمام امور حکومت و سیاست است و هیچ نسبتی با حقایق معنوی و ابعاد وجودی انسان ندارد. بر اساس چنین فهمی از خلافت و سیاست، در درستی انتخاب پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله) در روز غدیر تردید ایجاد شد چرا که اگر خلافت سرپرستی جامعه و برعهده گرفتن امور مادی جامعه است به قدرت و اقتدار متناسب وابسته و در فرهنگ جامعه‌ی آن زمان که هنوز بنیان‌های فکری جاهلیت آن زمان حضور فعال داشت، اقتدار در شیخوخیت و قدرت قبیلگی معنا می‌یافت. با توجه به این فهم، ولایت و امامت به یک امر فرعی و حاشیه‌ای مبدل شد و با خارج کردن آن از اصول عقاید و با «اجتهاد در برابر نص» و تکیه بر تفاهم اجتماعی میان مهاجرین و انصار، مسیر جامعه اسلامی را تغییر دادند و بلغ ما بلغ. 🔸 در حالی که در مکتب فکری حضرت صدیقه کبری فاطمه زهرا (سلام الله علیها) ولایت و خلافت بر مبنای فهم توحیدی از عالم و آدم و در ادامه رسالت نبوت و هدایت قرار دارد و سرپرستی جامعه و مدیریت امور، فقط هدف متوسط ولایت است؛ آنچه غایت اصلی ولایت و خلافت است تربیت نفوس و هدایت دلها به سمت خداوند متعال در محیط سالم اسلامی است. خلیفه، ولی و امام جامعه محور وحدت قلوب و مانع از افتراق و جدایی امت و موجب نظام اجتماعی است. او قلب تپنده‌ی جامعه است و خون عقلانیت و معنویت و عدالت را در رگ‌های جامعه به حرکت در می‌آورد تا همه انسان‌ها تربیت شوند و همه‌ی ظرفیت‌های وجودیش اعم از معنوی و طبیعی رشد یافته و شکوفا شود. به همین جهت قدرت و اقتدار در این مکتب فکری به اعتبارات اجتماعی و شیخوخیت و تعصبات قومی و قبیلگی وابسته نیست بلکه به قدرت عقل، حکمت و ایمان و میزان وابستگی به خداوند متعال که منبع همه خوبی‌ها و قدرت‌هاست مرتبط است. در این نگرش،ولایت و امامت از اصول معارف و عقاید اسلامی، عامل کمال دین، اتمام نعمت و رکن همه‌ی شریعت و تنها طریق اقامه‌ی توحید در همه‌ی شئون اجتماعی و تربیت توحیدی انسان است. 🔹بر این مبنا، حکمت انتخاب الهی و ابلاغ آن توسط پیامبر اسلام (صل الله علیه وآله) در روز غدیر آشکار می‌شود؛ چرا که به اذعان همه‌ی مسلمین، امیرالمؤمنین حضرت علی بن ابی‌طالب (علیه السلام) اعقل، اعلم، اعبد، افضل و اشرف مردم بعد از نبی مکرم اسلام بود و تنها او بود که به تربیت انسان و شکوفایی استعداد‌ها و ظرفیت‌های وجودی انسان و هدایت جامعه در مسیر سعادت و فضیلت علم و قدرت داشت. 🔸 حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) در اقدامات و خطابه‌هایش، با گریه‌ها و قهرهایش، با بیماری و شهادتش، با نحوه کفن و دفنش، درصدد تعلیم این معرفت بود که: ✔️ اولا ولایت و امامت صرفا یک سرپرستی اجتماعی و اقتدار سیاسی نیست بلکه فراتر از آن و در امتداد نبوت و هدایت در جهت اقامه‌ی توحید و تربیت جامع بشریت است. ✔️ثانیا یک مسئله فرعی و حاشیه‌ای نیست که با اهل حل و عقد مشخص بشود بلکه قوام اسلام و نظام امت است لذا تعیین تکلیف آن بر عهده خداوند متعال و ابلاغ آن در راستای رسالت نبی مکرم اسلام است. ✔️ثالثا قدرت و اقتدار یک امر نسبی و صرفا ارادی نیست بلکه با حقیقت، عقلانیت و‌ حکمت، ایمان و معنویت و اتصال وجودی با خداوند متعال معنا می‌یابد نه با اعتبار سازی و تفاهم اجتماعی؛ ✔️ رابعاً هیچ کس جز حضرت مولی الوحدین علی بن ابی طالب از چنین حقیقت وجودی و شأنیت الهی برخوردار نیست که تربیت انسان و زمان امور به دست او سپرده شود. 🔹 نکته برای تفصیل این مطلب، مطالعه کتاب ارزشمند امامت و رهبری در اسلام اثر فیلسوف متفکر آیت الله استاد بسیار سودمند است. ❇️ https://eitaa.com/hekmat121/1529
📌وجوب تشکیل حکومت اسلامی بر فقیه ✍ آیت الله شیخ جواد تبریزی (رحمة الله علیه) در کتاب ارشاد الطالب ج ۴ صفحه ۲۳۰ - ۲۳۱ می‌نویسد: 🔹 و لكن بما أنّ‌ التحفظ على بلاد المسلمين والدفاع عنهم وعن الحوزة الإسلامية و الممانعة عن استيلاء الخونة والفساق والأشرار فضلاً عن المنافقين والكفار، ممّا يعلم وجوبه على حد وجوب سائر الاُمور التي يعبر عنها بالحسبة، بل ما ذكر أهمها و الأصل والأساس لها فالواجب على الفقيه العادل البصير - مع تمكنه - هو التصدي لذلك مباشرة أو بالتوكيل.... كما يعلم عدم جواز معارضته أو تضعيفه، بل يجب تقويته والمساعدة والمجاهدة على مهماته. 🔸 از آن جایی که تحفظ بر بلاد مسلمین و دفاع از آن ها و ممانعت از استیلاء خائنین و فاسقین و اشرار و همچنین منافقین و کفار از باب حسبه واجب است (بلکه این موارد اصل و اساس و اهم موارد حسبه است)، پس بر فقیه عادل بصیر در صورت امکان، تصدی این موارد به صورت مستقیم یا با وکالت، واجب است... کما اینکه معلوم است که به مخالفت پرداختن با این فقیه عادل بصیر و تضعیف او جایز نیست بلکه تقویت او و تلاش در جهت امور مهم او واجب است. •┈┈••✾••┈┈• ❇️ https://eitaa.com/hekmat121/1596