⬅️ در ادامه افتتاحیه کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی، آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، ضمن اشاره به اندیشه های قرآنی شخصیت ساز علامه طباطبایی، با بیان این که آثار علامه شاکله فکری #انسان را به سمت قرآن رهنمون می‌سازد؛ چرا که قرآن انسان را جذب می کند، اظهار داشت: گوشه گوشه تفسیر #المیزان علامه طباطبایی استخراج گوهرهای معارف قرآنی است. ▫️وی در ادامه با بیان این که ابدائات علمی علامه را در یک یا چند جلسه نمی‌توان بازشناسی و بررسی نمود، اظهار داشت: تفسیر المیزان علامه طباطبایی دریایی از #معارف قرآنی است. ▫️ایشان به اندیشه فلسفی علامه طباطبایی اشاره نمود و برهان صدیقین را برهان ابدائی علامه دانست و اظهار داشت: علامه طباطبایی با حذف مقدماتی در اثبات واجب الوجود، ذات حق را نخستین اصول می‌داند، این کار بدیع تنها گوشه‌ای از هزاران گوشه اندیشه تعالی این عالم وارسته است. ▫️وی به بحث اعتباریات علامه در آثاری چون اصول، الکفایه، المیزان و ... اشاره نمود و ابراز داشت: علامه طباطبایی بحث اعتبارات را در تمام آثار خود، به ویژه در بحث ملکیت، وضع، جعل احکام و ... مورد توجه قرار داده؛ علامه نظریه لزوم اعتباریات، را در تمام فرایندهای اعم از چرایی توجه به اعتباریات، نقش اعتباریات در زندگی و... را به خوبی تبیین نموده است. ▫️رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر این که فرمایشات علامه در تحلیل اعتباریات دقیق تر از اندیشه تمام اندیمشندان این عرصه است، اظهار داشت: این گستره از تعمیق اندیشه در علوم مختلف علامه طباطبایی، جز عنایات خاص الهی به دست نمی‌آید. آیت‌الله لاریجانی با بیان این که در میان همه مطالبی که علامه در تفسیر، فلسفه، اصول و رساله های تک نگاشتی دارند، بحث معرفت النفس از جایگاه خاصی برخوردار است، اظهار داشت: علامه طباطبایی ذیل آیه «یا ایها الذین آمنو الیکم انفسکم»، ۳۲ صفحه تبیینی از معرفت شهودی ارائه و «اقرب الطرق الی الله» را معرفت نفس ذکر نموده‌اند. ▫️وی یادآور شد: از جمله کسانی که این طریق را به خوبی تبیین نمودند، مرحوم میرزاجواد ملکی تبریزی است که طریقه اکابر اهل معنا از شیعیان را در گرو توجه به نفس و طی مراتب و تلاش برای عمق در این معنا و وصول به بواطن نقس ذکر نموده است. ▫️وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه اگر انسان بتواند طهور منیت خود را تثبیت کند، از قفس بدن رهایی خواهد یافت، اظهار داشت: زدودن صور از حقیقت نفس کار آسانی نیست و اگر کسی بتواند این کار را انجام دهد، خود را بی صورت و فارغ از ظواهر و نمود جسمانی خواهد یافت و از حد مکانی و مادی خارج خواهد ساخت؛ آن خود درگیر حد مکانی و زمانی نیست. وی معرفت نفس را کاری عملی است و نیازمند تمرین و ممارست دانست و با بیان این که کنده شدن از این بدن دشوار است، یادآور شد: آنچه از انسان ظاهر می‌شود حدی است و هر قدمی که انسان بالاتر می‌رود، خود بالاتری از او ظاهر می‌شود. ▫️وی با بیان این که بحث معرفت نفس کار عملی و غیر از آن چیزی است که در مباحث نظری مطرح می شود، اظهار داشت: علامه طباطبایی در المیزان، تنها راه شهود #حق را معرفت نفس می‌داند؛ جرا که تنها راه شهودی حضرت حق با انسان خود انسان است. تنها راهی که ممکن است انسان به محضر حق تعالی برسد از راه معرفت نفس است و این نکته‌ای است که علامه طباطبایی مکرر بدان تأکید نموده است. چرا که به لحاظ شهودی تنها راه معرفت النفس است. #کنگره_علامه_طباطبایی 🆔@hekmateislami

#کلام_اساتید ✅ فهم معارف قرآنی بدون معارف فلسفی و حِکمی میسر نیست استاد مرتضی جوادی آملی، عضو هیئت مؤسس مجمع عالی حکمت اسلامی: 🔸ما در معارف خودمان محتاج به فلسفه ایم در فهم #معارف توحیدی و حقائق الهی بسیار به شدت نیازمند به مسائل فلسفی هستیم ما #فلسفه را برای فلسفه نمی خواهیم بخوانیم نه! ما مخصوصاً حوزویان به دنبال فهم معارف قرآنی هستیم و بدون معارف فلسفی و حِکمی فهم ما به اینگونه از آیات هرگز نمی رسد. #مرتضی_جوادی‌آملی #مجمع_عالی_حکمت_اسلامی 🆔@hekmateislami

#کلام_اساتید ✅ رهبر معظم انقلاب در مواردی برای فلسفه نقش کاشفیت و تقرب نیز بیان کرده‌ است. حجت‌الاسلام دکتر محسن قمی، عضو هیئت مؤسس مجمع عالی حکمت اسلامی: ❓دیدگاه رهبر معظم انقلاب پیرامون فلسفه چیست؟ آیا ایشان نگاهی کاربردی به فلسفه داشته و آن را فقط برای دفع شبهات مفید می‌دانند؟ 🔸به نظر من چنین استنادی به رهبر معظم انقلاب اشتباه است. چراکه کار #فلسفه تبیین هستی یا همان موجود بما هو موجود است و در این میان دفع شبهات یک امر فرعی به حساب می‌آید. اگرچه یکی از کمک‌هایی که فلسفه به ما می‌کند، در همین موضوع است. نگاه کاربردی داشتن به فلسفه یعنی فلسفه را از ماهیت اصلی خود منسلخ و جدا کردن. در حالی که حضرت آقا بارها تاکید کرده‌اند که اگر #معارف دین درست تبیین شود، مردم از آن تبعیت می‌کنند و این سخن برگرفته از همان روایتی است که می‌فرماید: «لو علم الناس محاسن کلامنا لاتّبعونا» لذا نگاه ایشان به فلسفه، نگاه تبیین و تعمیق اندیشه دینی است. 🔹لذا کار اصلی فلسفه یک کار ایجابی است، نه سلبی و این‌که منحصر به پاسخگویی به #شبهات باشد. از این رو ایشان در مواردی برای فلسفه نقش کاشفیت و تقرب نیز بیان کرده‌ و در همان دیدار که به تأسیس مجمع عالی حکمت اسلامی انجامید، فرمودند: «هدف از فلسفه نزدیک کردن انسان به خدا و تعمیق اندیشه‌هاست.» این سخن به خوبی نشان می‌دهد که ایشان چه جایگاهی برای فلسفه قائل هستند. ایشان همچنین تأکید کردند که #قم نباید از مرکزیت و مرجعیت فلسفه بیافتد و باید همچنان قطب اصلی فلسفه اسلامی باقی بماند. #محسن_قمی #مجمع_عالی_حکمت_اسلامی 🆔@hekmateislami

#سهروردی 🔰زندگینامه شیخ شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق) ⬅️بخش دوم ▫️سهروردی و تصوف 🔸سهروردی پس از تمام شدن تحصیلات به #عرفان و سلوک معنوی روی آورد و در داخل ایران به سفر پرداخت و از بسیاری از مشایخ تصوف دیدن کرد و مجذوب آنان شد و با عده‌ای از صوفیان سفر خود را شروع کرد و وارد قلمرو پادشاهان سلجوقی در آسیای صغیر شد و به دیار بکر رسید. شیخ در آنجا به مجاهدت نفس و ریاضت مشغول شد و دوره‌های طولانی را مشغول اعتکاف و #عبادت و تأمل شد و معتقد بود که ریاضت، نه تنها راهی برای دستیابی حکمت عملی بلکه راهی برای فهم بهتر حکمت نظری است. شیخ در دیار بَکر مورد استقبال حکومت سلجوقی قرار گرفت اما متأسفانه با بی مهری گروهی از عالمان قرار گرفت و مجبور به ترک آنجا شد. ▫️سفر به شهر توقات و تألیف کتاب حکمت الاشراق 🔹سهروردی پس از دیار بکر به آناتولی رفت و از آنجا قصد رفتن به حلب سوریه را کرد. در بین راه سهروردی به شهر ماردین رسید و با فخرالدین ماردینی آشنا شد و #معارف متنوعی درباره سنت‌های مصر قدیم، اعتقادات صائبی و تعلیمات هرمسی را پیش وی آموخت. بعد از ماردین سهروردی در ادامه سفرهایش به میافارقین و توقات شهری در استان ارض روم میان قونیه و سیواس رفت و در آنجا کتاب #حکمت الاشراق را به تاریخ ۲۹ جمادی الآخر ۵۸۲ قمری، کامل کرد. و همچنین کتاب الواح عمادیه را نیز در شهر توقات نوشت. ▫️سفر به سوریه و آشنایی با پسر صلاح الدین ایوبی 🔸سهروردی پس از رفتن به حلب سوریه با ملک ظاهر، پسر صلاح الدین ایوبی دیدار می‌کند و ملک ظاهرکه شیفته شیخ شده بود از او می‌خواهد که در آنجا بماند. شیخ نیز این پیشنهاد را می‌پذیرد و فعالیت‌های خود را در مدرسه حلاویه شروع می‌کند. در همین مدرسه شاگرد وفادار او شمس الدین شهروزی به سهروردی می‌پیوندد. ▫️عناد و دشمنی و فرمان قتل شیخ سهروردی 🔹ملک ظاهر برای معرفی سهروردی به عالمان دربارش مناظراتی را ترتیب می‌دهد. شیخ در این مناظرات اعتقاداتش را بیان می‌کند. بی پردگی و بی احتیاطی سهروردی و بیان مسائل، به خصوص احکام و مسائل مربوط به دین با صراحت سبب می‌شود برخی از فقها و دو عالم شافعی یعنی زین الدین عبدالملک بن نصرالله ابن جهیل و برادرش مجدالدین ظاهر، شهاب الدین را ملحد و سخنانش را خلاف اصول دین بدانند به همین دلیل آنها شیخ را عامل انحراف ملک ظاهر دانسته و ملک ظاهر را تشویق به قتل شیخ کردند اما ملک ظاهر به خواسته آنان توجهی نکرد. سرانجام آنها نامه‌ای به صلاح الدین ایوبی نوشتند و صلاح الدین ایوبی هم به پسرش (ملک ظاهر) دستور قتل شیخ را داد. ▫️تاریخ وفات و آرامگاه سهروردی ▪️ملک ظاهر سهروردی را به زندان انداخت و از غذا منع نمود. علت مستقیم وفات وی معلوم نیست اما بالأخره روز جمعه آخر ماه ذی الحجه سال ۵۸۷ ق جسد سهروردی را از زندان بیرون آوردند و شیخ در سن ۳۷ سالگی به قتل رسید و پیکر او را در مسجد امام سهروردی شهر حلب دفن نمودند. ▫️فلسفه اشراق سهروردی 🔅مکتب فلسفی اشراق بعد از مرگ سهروردی رونق یافت. مکتب سهروردی فلسفه است از این جهت که به #عقل اعتقاد دارد، اما عقل را تنها مرجع شناخت نمی‌داند. بلکه عرفان را از این جهت که کشف و شهود و اشراق را شریف‌ترین و بلندمرتبه ترین مرحله شناخت می‌داند. #فلسفه شیخ اشراق آمیزشی از آراء و نظرات افلاطون، ارسطو و نو افلاطیون است. پس از شهادت سهروردی، فلسفه در مشرق زمین به راه خود ادامه داد تا اینکه ملاصدرا با ترکیب ذوق و برهان و درآمیختن استدلال و عرفان توانست به نزاع بین مشاء و اشراق پایان دهد و فلسفه اسلامی بنام «حکمت متعالیه» بنیان نهد. #سالروز_بزرگداشت_سهروردی #مجمع_عالی_حکمت_اسلامی 🆔@hekmateislami

#کلام_اساتید 📌 شمار مسائل فلسفى در تمدن يونانى از ۲۰۰ مسأله تجاوز نمى‌كرد... 🔰ما نبايد در تاريخ فلسفه، فلسفه يونانيان را مبدأ دانسته و بگوييم تفكر فلسفى از آنجا آغاز گشته است، زيرا تمدّن‌هاى كهن‌تر از تمدّن يونان مانند مصر و چين نيز داراى تفكر فلسفى بوده است. 🔹چيزى كه هست تفكر فلسفى به‌سان ديگر معارف بشرى، در بستر زمان، حالت تكامل پيدا كرده، و روزبه‌روز گسترده‌تر گشته است. 🔸از نظر استاد بزرگ، مرحوم علّامه طباطبايى شمار مسائل فلسفى در #تمدن يونانى از ۲۰۰ مسأله تجاوز نمى‌كرد، ولى در #فلسفه اسلامى به مرز ۷۰۰ رسيده است. 🔹ايشان اين سخن را در مقاله‌اى كه براى كنگره بزرگداشت صدرالمتألهين نگاشته بودند، يادآور شده‌اند، ولى عناوين مسائلى را كه در فلسفه اسلامى پى‌ريزى شده‌اند، مشخص ننمودند، و اگر مرد برجسته‌اى، به‌سان ايشان تسلّط كامل بر #معارف دو دوره داشته باشد، به اين امر قيام كند، در اين صورت عظمت فلسفه اسلامى و بزرگى رنج‌هايى كه حكيمان #اسلام در پرورش اين نوع تفكر به كار برده‌اند، كاملا روشن مى‌گردد.» 📚 هستى شناسى در مكتب صدرالمتألهين، آیت‌الله جعفر سبحانی، مقدمه #آیت‌الله_سبحانی #مجمع_عالی_حکمت_اسلامی 🆔@hekmateislami

🔰گفتگوی اختصاصی آیت الله فیاضی با دوفصلنامه حکمت وحیانی با موضوع: ⬅️چیستی، ضرورت و شاخصه‌های حکمت وحیانی 🖋چکیده: 🔹نوشتار پیش رو که به‌روش مصاحبه حضوری با استاد #غلامرضا_فیاضی از اساتید شاخص علوم عقلی در حوزه و دانشگاه سامان یافته، درصدد است به معرفی رویکردی مهم اما مغفول در تفکر فلسفی به‌نام «حکمت وحیانی» بپردازد. 🔸در این مصاحبه ابتدا به معناشناسی #حکمت وحیانی پرداخته شده و از آن به‌مثابه #تفسیر حکمی آیات قرآن کریم و استنباط معارف اعتقادی از نصوص دینی تعبیر شده است. 🔹در این گفت‌وگو استاد فیاضی شاخصه‌ها و ویژگی‌های حکمت وحیانی را بیان کرده، برخی ابعاد آن را واکاوی و دو مسیر برای آن ترسیم نموده است: نخست، استفهام‌های انکاری قرآن کریم که مسائل اصولی #دین را در دو ساحت «هست» و «باید» به‌صورت بدیهی و فطری مطرح می‌کند. دوم، استدلال‌های عقلی قرآن کریم که فهم آنها نیازمند تمرین فلسفی و مقدمات برهانی است. البته بر اساس محدودیت فهم عقلی، حکمت وحیانی منحصر به دایره ادراکات عقلی نخواهد بود. درانتها نیز ضرورت ترویج حکمت وحیانی مورد تأکید استاد فیاضی قرار گرفته و پیشنهاد تأسیس دروس خارج #معارف اعتقادی با رویکرد حکمت وحیانی مطرح شده است. ⬇️مشاهده و دریافت متن کامل گفتگو: https://hvh.journals.miu.ac.ir/article_10387.html #مجمع_عالی_حکمت_اسلامی 🆔@hekmateislami