✳️ جوان: رضاشاه با غصب املاک، ضربه سهمگینی به معیشت مردم و اقتصاد کشور وارد کرد دکتر #مصطفی_جوان ، پژوهشگر و تاریخ‌پژوه، با موضوع مواضع دشتی نسبت به غصب املاک مردم توسط رضاشاه طی سخنانی اظهار کرد:  #علی_دشتی که خود در ابتدا از حامیان جدی استبداد منور بود و اقدامات رضاشاه را در زمان حکومتش تأیید می‌کرد، پس از چندی که دیکتاتوری رضاخان نمایان شد خود گرفتار سیاست‌های دیکتاتوری وی شد؛ روزنامه‌اش توقیف و خود زندانی شد.   وی افزود: دشتی پس از عزل #رضاشاه از فرصت استفاده کرد و انتقام محرومیت‌ها، زندان‌ها، تبعیدها، سلب آزادی و مصونیت پارلمانی و تحت نظر بودن خویش را از حکومت پلیسی رضاخان گرفت. وی، که رنجشی عمیق از رضاشاه به دل داشت و هم می‌خواست پیشینه خود را ترمیم کند و هم افکار عمومی را به خود جلب نماید، در روزهای پایانی مجلس فعال‌ترین سخنران در افشای غصب املاک مردم توسط رضاشاه شد.   جوان در ادامه با طرح این پرسش که اهداف رضاخان از غصب زمین‌های مردم چه بود؟ یا چه دلایلی باعث شد رضاشاه املاک مردم را غصب کند؟ گفت: یکی از دلایل غصب زمین‌ها را باید شخصیت رضاشاه دانست. رضاخان دوران کودکی دشواری داشت و در فقر به‌سر می‌برد. به گفته مکی «در هفت آسمان یک ستاره نداشت». رضاخان پس از کودتا و در دوران وزارت جنگ و نخست‌وزیری، که قدرت بیشتری به‌دست آورد، به رفع خواسته‌ها و عقده‌های گذشته خود برآمد. هر چه قدرتش بیشتر می‌شد حریص‌تر می‌گردید و اگر چند سال دیگر سلطنتش دوام پیدا می‌کرد، دیگر برای هیچ کس ملکی باقی نمی‌گذاشت. پس در مجموع رضاشاه با غصب زمین‌ها به دنبال جمع‌آوری مال و ثروت و دریافت اجاره از زمین‌ها بود.   وی ادامه داد: دلیل دیگر این بود که رضاخان متوجه شده بود که قدرت تنها در نیروهای نظامی متجلی نمی‌شود و در نظام اجتماعی که اقتصاد آن بر مبنای ارباب رعیتی است تصرف املاک و تصاحب خاک، خود تبلور دیگری از قدرت است.   این پژوهشگر با بیان اینکه رضاشاه انگیزه خود از خرید زمین‌های مردم و ملاکین بزرگ را آباد ساختن زمین‌ها و ازدیاد محصول و رونق صادرات و جلب سیاح برای کشور عنوان نموده است، گفت: رضاشاه مدعی بود که هدف از غصب زمین‌ها آباد نمودن آنها بود. در واقع این گونه نبود؛ بسیاری از مالکان این زمین‌ها از اقشار متوسط و پایین جامعه بودند و کشاورزی و کار روی زمین تنها معیشت آنها محسوب می‌شد. خود آنها می‌توانستند زمینشان را آباد و کسب درآمد کنند. درواقع رضاخان و مباشرانش زمین را به قیمت نازل یا به‌زور از مالکین می‌گرفتند و خود آنها را کارگر زمین‌هایشان می‌کردند و از آنها بیگاری (کار بدون مزد و مواجب) می‌کشیدند. این اقدام باعث فقر و گرفتاری بیشتر برزگران گردید و عده‌ای برای کار به سوی شهرها روانه شدند. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

‍ ✳️ عاملی: رفتارهای آمریکایی‌ها موجب شکل‌گیری جنبش ضدآمریکایی در ایران شد #نعمت‌الله_عاملی ، مترجم و پژوهشگر، در ادامه همایش درخصوص حضور آمریکایی‌ها در ایران بیان کرد: یکی از پیامدهای نامبارک اشغال ایران، حضور آمریکایی‌ها در ایران در کنار نیروهای روس و انگلیس است. اگر بخواهیم درباره روابط ایران و آمریکا مرور تاریخی داشته‌ باشیم، شاید بتوان تاریخ روابط ایران و آمریکا را براساس تحولات رخ‌داده، میزان ارتباطات و مداخلات آمریکا در ایران به چهار دوره بزرگ تقسیم کرد. دوره نخست از اواخر #قاجار تا شهریور سال ۱۳۲۰ است که ارتباطات در سطح فعالیت‌های مستشاری کوتاه‌مدت و فعالیت‌های مذهبی هیئت‌های تبشیری است.   وی افزود: دوره دوم، دوره اشغال ایران از شهریور ۱۳۲۰ تا کودتای ۲۸ مرداد است که آمریکا در ایران به‌تدریج نفوذ پیدا می‌کند. اما بعد از کودتای سال ۱۳۳۲ شاهد دوره متفاوتی هستیم؛ کودتایی آمریکایی ـ انگلیسی که به براندازی دولت  #مصدق انجامید و هدف از آن هم این بود که این دولت‌ها بتوانند سهمی از نفت ایران داشته ‌‌باشند. از سال ۱۳۳۲ به بعد دوره تحکیم سلطه آمریکاست که تا زمان پیروزی انقلاب ادامه می‌یابد. در این دوره، آمریکایی‌ها بر تمام حیات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران مسلط می‌شوند و تقریبا می‌توان گفت قدرت بی‌رقیب‌اند.   این پژوهشگر در ادامه توضیح داد: با پیروزی انقلاب نیز فصل جدیدی شکل می‌گیرد که رسما روابط ایران و آمریکا قطع می‌شود و در این چهار دهه همواره شاهد تنش بین دو کشور بوده‌ایم.   عاملی درخصوص پیشینه روابط دو کشور عنوان کرد: نخستین‌بار در دوره ناصری و در عهد صدارت #امیرکبیر و با این استدلال که آمریکا در آینده قدرتی جهانی خواهد بود، و با سیاست توسل به قدرت سومی که بتواند رقابت سنتی میان روس و انگلیس را تعدیل کند، اندیشه ارتباط با آمریکا شکل گرفت که به نتیجه نرسید و پس از امیرکبیر این قضیه بی‌نتیجه ماند. آغاز رسمی روابط ایران و آمریکا به قرارداد مودّت در ۱۲۷۳ق برمی‌گردد، اما تا سال ۱۳۰۰ تبادل سفیر صورت نمی‌گیرد و  در ۱۳۰۰ اولین سفیر آمریکا وارد ایران می‌شود.   وی ادامه داد: در دوره جنگ جهانی اول ارتباطات آمریکا در حد فعالیت‌ هیئت‌های مذهبی و کمک‌های غذایی و برخی مذاکرات نفتی است. درواقع از اواخر قاجار و اوایل دوره رضاشاه با علاقه دو طرف مذاکراتی شکل گرفت، اما با دخالت انگلستان عملا بی‌نتیجه ماند.   این پژوهشگر تأکید کرد: پس از آن به زمان رضاشاه می‌رسیم که تمایل بسیاری برای ارتباط با آمریکاییان داشت. واقعیت این است که زمینه بالقوه‌ای برای ارتباط ایران و آمریکا از دو طرف وجود داشت؛ از یک‌سو مقامات ایرانی‌ با سیاست موازنه مثبت، خواستار ورود قدرت سومی به ایران بودند و از سوی دیگر آمریکایی‌ها هم می‌خواستند سهمی از نفت ایران داشته‌ باشند.   وی اشاره کرد: در آن دوره آمریکا چهره امپریالیستی نداشت و امتیازاتی نسبت به دولت‌های روس و انگلیس داشت و برای ایرانیان قابل اعتمادتر بود و به تصور ایرانیان می‌توانست وزنه‌ای برای تعادل قدرت باشد. اما اشغال ایران سرآغاز روابط جدی ایران و آمریکاست و در پی آن، آمریکایی‌ها وارد ایران می‌شوند و همین رخداد زمینه مداخلات آمریکا در ایران را فراهم می‌کند. ناتوانی آمریکایی‌ها در کمک به ایران و مشکلات ناشی از اشغال و قحطی و ناامنی، به‌تدریج نگاه ایرانی‌ها به آمریکا را تغییر داد؛ به‌ویژه اینکه گزارش‌های مفصلی از شکایت‌های ایرانیان از رفتارهای نادرست آمریکاییان وجود داشت که به آنها ترتیب اثری هم داده نشد.   عاملی در پایان گفت: این گونه بود که تصویری که از آمریکایی‌ها به‌عنوان یک دولت صلح‌طلب و آزادی‌خواه وجود داشت، شکسته شد و این رویا بر باد رفت و اقدامات آمریکایی‌ها موجب شد در همین دوره، جنبشی ضدآمریکایی شکل بگیرد و گسترش یابد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ شاهی که همه چیز را به انحصار خودش در آورده بود یک پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی گفت: در میان عوامل داخلی و خارجی، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط رضاشاه دارد قانون انحصارات دولتی است که عملا او را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد. متن این گفت و گو را در ادامه بخوانید... https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

‍ ✳️ شاهی که همه چیز را به انحصار خودش در آورده بود یک پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی گفت: در میان عوامل داخلی و خارجی، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط رضاشاه دارد قانون انحصارات دولتی است که عملا او را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد. #رضا_قریبی ، پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس در مورد دوره شانزده ساله حکومت رضاشاه و اقدامات انحصار طلبانه اقتصادی دولت او، اظهار داشت: ایجاد انحصارات دولتی باعث فشار شدید اقتصادی روی قشرهای مختلف جامعه شد. در میان عوامل داخلی و خارجی سقوط رضاشاه، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط وی دارد، قانون انحصارات دولتی است که عملا رضا شاه را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد. به اعتقاد این پژوهشگر، #رضاشاه با ایجاد قانون انحصارات دولتی بر صندوق ذخیره ارزی و درآمدهای شرکت نفت انگلیس و ایران، واردات منسوجات، چای، شکر، اتومبیل و قطعات یدکی، توتون و تنباکو و ده‌ها انحصار دیگر باعث شد که مردم ایران روز به روز فقیرتر و او روز به روز ثروتمندتر شود؛ به طوری که مطبوعات امریکایی او را ثروتمندترین مرد آسیا و حتی دنیا معرفی کردند. ناامنی اقتصادی که رضا شاه در سایه قانون انحصارات دولتی برای فعالان اقتصادی و قشرهای مختلف مردم ایجاد کرد باعث بروز مشکلات اساسی و پیامد‌های گوناگون شد. #قریبی ادامه داد: برهم خوردن توازن تجاری کشور، تعطیلی کارگاه‌های تولیدی، واردات بی‌رویه کالاهای خارجی، گسترش دیوانسالاری، افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، نابودی بخش خصوصی، رکود بازارهای داخلی، پایین آمدن ارزش پول ملی، افزایش هزینه‌های زندگی، شکاف طبقاتی، گسترش فساد اداری و دلالی، سفته‌بازی  را از پیامدهای انحصارگرایی رضاشاهی است نتیجه این انحصارگرایی ایجاد یک نفرت عمومی از رضا شاه شد. این پژوهشگر با تمرکز بر موضوع #انحصار رضاشاه بر #صندوق_ذخیره_ارزی و درآمد‌های شرکت نفت انگلیس و ایران گفت: با توجه به اینکه موجودی صندوق ذخیره همواره محرمانه تلقی می‌شد و در بودجه عادی و جاری کشور هزینه نمی‌شد، هیچگاه نمایندگان مجلس از وضعیت صندوق و میزان درآمدهای نفتی مطلع نمی‌شدند؛ چون هیچگاه درآمدهای نفتی در بودجه جاری کشور هزینه نمی شد و مستقیما به حساب صندوق ذخیره ارزی در انگلیس واریز می‌شد. قریبی اظهار داشت: اعتبار، نماینده مجلس و مخبر کمیسیون، هنگام تصویب بودجه سال ۱۳۲۱ فاش می‌کند که عایدات صندوق ذخیره طی ۱۴ سال فعالیت بالغ بر ۳۱ میلیون پوند بوده که رضاشاه به قول مصدق درآمدهای نفتی این صندوق را به بهانه خرید سلاح به حساب‌های شخصی خود در اروپا و آمریکا واریز می‌کرده است. مجله نیورک تایمز در همان زمان طی گزارشی موجودی حساب‌های بانکی رضا شاه در بانک‌های خارجی از جمله لندن و نیویورک را چیزی حدود ۳۰۰ میلیون دلار سپرده اعلام می‌کند. از طرف دیگر، مصدق سپردهای رضاشاه را ۵۰۰ میلیون دلار عنوان می‌کند. وی اضافه کرد: بعد از شهریور ۲۰، حتی #علی_دشتی نیز نسبت به سپرده‌های خارج از کشور رضاشاه زبان به اعتراض می‌گشاید. طبق گزارش آسوشیتدپرس سپرده‌های رضاشاه بعد از استعفا و تبعید او در لندن و سایر سپرده‌های او در بانک‌های خارجی دیگر نیز مسدود شد و سرانجام این ثروت عظیم توسط بانک‌های انگلیسی و آمریکایی به ایران بازگردانده نشد و سپرده‌های رضاشاه همانند سپرده‌های قذافی به سرانجام نامعلومی دچار شد. متاسفانه هیچگاه این ثروت عظیم که متعلق به ملت ایران بود، به دلیل سیری ناپذیری رضاشاه در جمع‌آوری ثروت در فرایند توسعه کشور هزینه نشد. قریبی گفت: بی‌شک یکی از عوامل اصلی در سقوط رضاشاه انحصارطلبی بی‌حدومرز او در همه بخش‌های اقتصادی بود که بعد از رفتن او نیز به شکل دیگری توسط محمدرضا پهلوی ادامه پیدا کرد. آثار و تبعات انحصارگرایی مطلق رضا شاه در بخش‌های مختلف اقتصادی چنان عمیق و گسترده بود که امروز هم گریبان ما را گرفته است. وی در پایان خاطرنشان کرد: بعد از ۲۵ شهریور و تبعید رضاشاه از ایران برای نخستین بار روزنامه‌های سعادت بشر، پرچم و اطلاعات پیشنهاد تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره ارزی و درآمد‌های شرکت نفت انگلیس و ایران را دادند و براساس پیگیرهای چند تن از نمایندگان مجلس نهایتا با تصویب قانون، اجازه تصدی امور صندوق ذخیره ارزی و درآمد شرکت نفت ایران و انگلیس را به وزارت دارایی داده شد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد توصیف ویلیام میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در واپسین روزهای سلطنت #رضاشاه : مردم ایران در طول پانزده سال گذشته از به زبان آوردن حتی یک کلمه انتقاد از هر چیزی که شاه می‌گفت یا می‌کرد وحشت داشتند. روزنامه‌ها از هر اقدام او به نحوی ستایش می‌کردند که گویی خداست، ولی اکنون که او دیگر در اوج قدرت نیست، مردم شروع به بازگو کردن افکار خود کرده‌اند و انسان از چیزهایی که درباره شاه می‌گویند دچار بهت و حیرت می‌شود. در طول این سال‌ها او مشغول دزدیدن از مردم فقیر بود و با غصب املاک و حقوق مردم، خودش را ثروتمند می‌کرد و اکنون روز حساب به‌سرعت نزدیک می‌شود. وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد. مردی که زندگی این ملت را یکسره کنترل می‌کرد، کاملا آنها را فریب داده است و آنها درصددند با او در بیفتند. وضع برای نوعی انقلاب مستعد شده و با حضور روس‌ها، که برای کمک آماده‌اند، احتمالا این انقلاب خونین خواهد بود. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ صادقانی: در دوره رضاشاه، سیاست اعمالی دولت ایران، برخلاف سیاست اعلامی‌اش، همراهی با یهودی‌ها بود دکتر #مجید_صادقانی ، پژوهشگر تاریخ، در ارتباط با «یهودیان ایران و مهاجرتشان به فلسطین» طی سخنانی عنوان کرد: موضع دولت ایران در سال‌های 1301، 1304، 1316 و 1327 براساس پنج مصوبه بود که در آنها به صورت محلی یا کلی دولت ایران، مأموران سرحدات، وزارت داخله و خارجه را مأمور کرد که حدالمقدور از خروج یهودی‌ها به سمت فلسطین و ورود دیگر یهودیان به ایران جلوگیری یا آنها را محدود کند. با وجود این مصوبات در طول 26 می‌بینیم آنچه اتفاق می‌افتد این است که یا نمی‌خواهند یا نمی‌توانند مصوبات را اجرا کنند؛ چون از یک‌سو جامعه مسلمان ایران و بخش مبارز منطقه‌ای را با خود همراه دارند و هم از سویی توان مقابله با فشارهای بین‌المللی و صهیونیستی را ندارند و اینکه اصلا دغدغه آن را ندارند. نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. eitaa.com/iichs_ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir

✳️ ملک‌زاده: رضاشاه مهره‌ای جز مجری سیاست‌ها و تأمین منافع بیگانگان در ایران نبود #محمد_ملک‌زاده پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: در اواخر دوره #رضاشاه ، وی در چنبره رقابت بین دو قدرت برتر روس و انگلیس، به کارگزاری وابسته تبدیل شده بود و به‌عنوان مهره‌ای برای دسترسی این استعمارگران به منافع و اهدافشان عمل می‌کرد. در دوران پهلوی، قالب حکومتگران، کسانی فاقد اراده بودند که به مسئله‌ای جز تاج و تخت فکر نمی‌کردند و در این راه ایران را به مکانی برای ورود و تاز و تخت استعمارگران تبدیل کردند. نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. eitaa.com/iichs_ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir

✳️ شاهی که همه چیز را به انحصار خودش در آورده بود #رضا_قریبی ، پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی در مورد دوره شانزده ساله حکومت رضاشاه و اقدامات انحصار طلبانه اقتصادی دولت او، اظهار داشت: ایجاد انحصارات دولتی باعث فشار شدید اقتصادی روی قشرهای مختلف جامعه شد. در میان عوامل داخلی و خارجی سقوط رضاشاه، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط وی دارد، قانون انحصارات دولتی است که عملا رضا شاه را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد. نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. eitaa.com/iichs_ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir

✳️سرحدی: مهم‌ترین تأثیر کشف حجاب، امنیت‌زدایی از جامعه و حوزه زنانه بود #رضا_سرحدی ، پژوهشگر تاریخ درخصوص «بررسی نشانه‌شناسانه لباس متحدالشکل و مزاحمت در پوشش مردم» عنوان کرد: با اقدامات #رضاشاه شرایط برای تداوم ارزش‌ها و عرف جامعه ایرانی غیرممکن شد و تا حدی نیز با تهدید مواجه شد. نهاد خانواده خدشه‌دار شده و سیاست کشف حجاب با ارزش‌های جامعه ایرانی در تضاد بود. چنین شرایطی به‌طور حتم برای جامعه سنتی ایرانی قابل تحمل نبود و در این راستا برخی از خانواده‌ها راه مهاجرت را در پیش گرفتند که عشایر هم در میان آنها دیده می‌شود. البته در پی ادامه‌داربودن این جریان، اعتراض‌های بسیاری از سوی قشر روحانیت شکل گرفت و جامعه در مقابل این تغییر ذائقه از سوی دولت واکنش نشان داد. نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. eitaa.com/iichs_ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir

✳️ حس #تحقیر_ملی در #شهریور_1320 توصیف #ویلیام_میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در شهریور 1320: مردم احساس می‌کنند که به آنها خیانت شده است و برضد زمامدارانشان برگشته‌اند. آنچه بیش از هر چیز آنها را خشمگین ساخته این است که رضاشاه به این زودی تسلیم مهاجمان شده است. مردم سالیان دراز هزینه‌های گزاف ارتش او را با هواپیماها و تانک‌ها و کشتی‌های متعددش تحمل کرده‌اند تا متجاوزان را دفع کند. جوانان خود را در اختیار ارتش نهاده و مالیات‌های سنگین بر قند و شکر را به منظور پشتیبانی از ارتش پرداخته‌اند. شاه تا آخرین دقیقه نظامیان را تشویق می‌کرد که آماده فداکاری باشند، اما وقتی تجاوز آغاز شد، او ارتش را از جنگیدن باز داشت. بسیاری از ایرانیان اکنون احساس می‌کنند که کشورشان دچار بی‌آبرویی شده است. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دسیسه و اعتراف رادیوهای خارجی پس از سقوط #رضاخان ؛ رویکرد رسانه‌های بریتانیایی در #شهریور_1320 پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ رادیو لندن به #رضاشاه حمله کرد و گفت: در ایران مواد خوراکی وجود ندارد؛ چون شاه آنها را به آلمان فروخته است؛ سپس بی‌بی‌سی شاه را برای دزدیدن زمین‌های مردم مورد انتقاد قرار داد. دولت بریتانیا از رادیو بی‌بی‌سی برای فاصله ایجاد کردن بین خود و شاهِ غیرمحبوب استفاده می‌کرد؛ زیرا بسیاری از ایرانیان بر این باور بودند که انگلیسی‌ها رضاشاه را روی کار آورده‌اند و رژیم او را از طریق کمک‌های شرکت نفت سر کار نگاه داشته‌اند. #شرح_عکس چند تن از امرای ارتش ایران در جریان تشکیل جلسه با وزیرمختار انگلستان و فرمانده سپاه متفقین در ایران شماره آرشیو: 557-1ع #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 294. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گفت‌وگوی رضاشاه با یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش؛ ارتش فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت کند! «در یکی از روزهایی که شاه [: #رضاشاه ] از ارتش سان دیده بود و نظم صفوف دوره بزم این ارتش نمایشی او را چنان به وجد آورده بود از آن شخص که گویا نامش ژنرال ریگان [: یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش] بود پرسیده بود به عقیده شما این ارتش در صورتی که با ارتش مهاجمی مثلا روسیه شوروی به جنگ بیفتد قدرت جنگی آن را چگونه به حساب می‌آورید؟ آن مرد گفته بود: "فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت نماید!" شاه از این حرف بسیار ناراحت شده به او بی‌اعتنایی کرده بعد هم به خدمت نظامی‌اش خاتمه داد.»1 #منبع 1. مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 328. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ بحران نان پس از اشغال تهران! #داود_موید_امینی ، روزنامه‌نگار در کتابی با عنوان «از سوم تا بیست‌وپنجم شهریورماه 1320» گزارشی دقیق از وضعیت شهر تهران در روزهای اشغال می‌دهد: ساعت 8 بعدازظهر بود. صدای پایین آمدن درهای آهنی مغازه‌ها در طول خیابان شاه (جمهوری اسلامی) از دور و نزدیک به گوش می‌رسید. همه با شتاب و عجله پیاده و یا درشکه، خیابان‌ها و گذرگاه‌های عمومی را ترک می‌گفتند. از همین روز اول، تهیه مواد غذایی و خواربار، مخصوصا نان، یکی از بزرگ‌ترین گرفتاری‌های ساکنین شهر تهران شده بود. نه تنها از نظر کمی خواربار و ابتلا به خطر قحطی، خود را در خطر می‌دیدند، بلکه از نظر بمباران هوایی نیز سخت آشفته و حملات احتمالی شبانه بمب‌افکن‌ها آنها را نگران ساخته بود. حق داشتند؛ زیرا در جریان بیست سال تمام که همه کشورهای بزرگ و دنیای متمدن، برای رهایی از آسیب‌های بمباران تحت آموزش دقیقی قرار می‌گرفتند، در کشور شاهنشاهی سخن از تعالی و ترقی در میان بود. شب 4 شهریور، هنگامی که تهران در ظلمت فرو رفت و هواپیمایی در ضلع جنوبی آن شروع به پرواز نمود، خوف مردم را فراگرفت، پا به فرار گذاشته به سوی خانه‌های خود روان شدند. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ مقاومت ارتش در برابر حمله قوای #متفقین ؛ برادران #بایندر پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در نیمه‌شب 3 شهریور، غرش رعدآسای توپ در #خرمشهر، دریادار #غلامعلی_بایندر را بیدار کرد. او به‌سرعت خود را به مقر نیروی دریایی رساند و دستورات دفاعی را به افسران ناوها داد و به سوی مرکز فرماندهی مرزی حرکت کرد، اما در میدان بی‌سیم خرمشهر، با صفی از زره‌پوش‌های قوای #انگلیس مواجه شد. قصد بازگشت به سمت عمارت بی‌سیم را داشت که از سوی نیروهای انگلیسی به رگبار مسلسل بسته شد... همراهان او را به عمارت بی‌سیم بردند و پس از  نوشیدن جرعه‌ای آب جان سپرد. ناوسروان #یدالله_بایندر، دانش‌آموخته رشته فرماندهی دریایی در ایتالیا، در شهریور 1320 فرمانده کشتی گارد ساحلی در بندر انزلی بود. او در روز 5 شهریور با آتش سنگین مسلسل ناوچه به هواپیماهای شوروی بر فراز دریای خزر مقابله کرد. پاسخ هواپیمای شوروی افکندن بمبی در میان ناوچه‌ها بود که به شهادت ناوسروان یدالله بایندر منجر شد.     شماره آرشیو: 4-1557-ع   منبع پژوهشکده مطالعات تاریخ معاصر ایران، سند شماره93-6-131ج؛ ریچارد آنتونی استورات، در آخرین روزهای رضاشاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، لوح، ص 219. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ حمله #انگلستان به #نیروی_دریایی ایران در #شهریور_1320 ؛ فرجام ناوهای ایرانی پلنگ و ببر  پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ ۲۴ اوت / دو شهریور ۱۳۲۰ افسر انتظامات ناو کانیمبلا اعلام کرد: ساعت شروع عملیات بندر شاهپور، سحرگاه 3 شهریور است. این خبر فورا از کشتی به کشتی پخش شد. فرمانده ناو شورهام، رابرت تانبریج، دستور داشت ناو پلنگ را که در آبادان لنگر انداخته بود، مورد حمله قراردهد تا نتواند مانع از پیاده شدن نیروهای انگلیسی گردد. از طرف دیگر ناخدا هرینگتن، فرمانده ناو یارا، به سوی #خرمشهر رفت. هدف اصلی‌اش ناو ایرانی ببر بود. آنها توپ‌های کشتی را با گلوله‌های انفجاری شدید و توپ‌های سه‌اینچی را با گلوله‌های سوراخ کن مجهز کرده بودند و آماده عملیات بودند. تاریکی و سکوت بر همه جا حکم‌فرما بود. ساعت 4:13 بامداد توپخانه شورهام به ناو پلنگ حمله کرد. در آن سو رزمناو یارا ناو ببر را زیر آتش توپ‌های خود گرفت. این دو ناو ایرانی در اعلان بی‌طرفی در جنگ به قعر دریا رفتند.     #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ ناکارآمدی ارتش رضاخان؛ ارتش مدرن اما فاقد امکانات #رضاخان ! در سال 1311 لشکر شرق برای سربازان حاضر در مانور نظامی که احتمالا مقرر بوده در منطقه­ای ییلاقی برگزار شود، درخواست صرفا پانزده تخته چادر می­کند که پاسخی که به آن داده می­شود و به‌ویژه استدلال رضاخان در پاراف نامه حاوی نکات قابل توجهی از وضعیت آن مقطع است: «به خاک پای جواهرآسای مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ارواحنافداه. راپورت. لشکر شرق بر اثر راپورت فوج سوار بیرجند راپرت نموده است: چون مرض تیفوئید در شهر شیوع یافته برای جلوگیری از ابتلای نفرات استدعا نموده که به محل ییلاق اعزام و پانزده دستگاه چادر قلندری نیز جهت این منظور ارسال گردد؛ لذا در صورت استقرار رأی جهان‌آرای مبارک از چادرهای موجوده مباشرت کل قشون حمل شود؛ زیرا مطابق راپورت لشکر چادر را نمی‌توان در خراسان تهیه نمایند. منوط به اراده سنیه ذات اقداس ملوکانه ارواحنا فداه می‌باشد.» [پاراف نامه:] فرمودند سربازخانه بیرجند خارج شهر است. لوله‌کشی هم که اجازه داده شده است بکنند. دیگر چادر ضرورت ندارد. به علاوه تا چار به آنجا برسد موسم ییلاق منقضی شده است.   ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ نقد دیدگاه خوش‌بینانه نسبت به غرب و دول استعماری؛ # تقی‌_زاده چه کسانی را قابل رأی دادن در امور مملکتی نمی‌دانست؟ #سیدحسن_تقی‌_زاده در #روزنامه_کاوه ، با نگاهی به سیاست بین‌الملل، عده‌ای را منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی دانسته و معتقد است آنها قابل رأی دادن در امور مملکتی نیستند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  سیدحسن تقی‌زاده، که غالبا به عنوان یک سیاست‌مدار همدل با #انگلستان مطرح است، در این مطلب به رویکرد استعماری انگلیس در قبال ایران توجه کرده و معتقد است کسانی که به حسن نیّت دول استعماری نسبت به ایران خوش‌بین هستند، سخت در اشتباه‌اند: روس و انگلیس به ایران رحم و احترام نخواهند کرد و امان نخواهند داد. شک‌کننده در این حقیقت محض و امیددارنده به بقای استقلال ایران در صورت غلبه روس و انگلیس، منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی است. کسی که به این اندازه به اصول ابتدایی سیاست دنیا جاهل باشد قابل رأی دادن در امور مملکتی نیست.   #شرح_عکس استقبال سیدحسن تقی‌زاده از ریچارد #نیکسون هنگام بازدید او از مجلس شورای ملی شماره آرشیو: 12-161ن #منبع کاوه، س 1، ش 1، ربیع‌الاول 1334/ 1916، ص 2. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ به همت پژوهشکده تاریخ معاصر؛ خاطرات یکی از سرآمدان نشر اسلامی به بازار آمد به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، انتشارت دارالکتب اسلامیه که به نشر کتاب‌های شیعی در ایران می‌پردازد، در سال 1317ش توسط شیخ محمد آخوندی تأسیس شد. این انتشارات در میان ناشران ایرانی، از سرآمدن نشر آثار اسلامی است.

✳️ به همت پژوهشکده تاریخ معاصر؛ خاطرات یکی از سرآمدان نشر اسلامی به بازار آمد به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، انتشارت دارالکتب اسلامیه که به نشر کتاب‌های شیعی در ایران می‌پردازد، در سال 1317ش توسط شیخ محمد آخوندی تأسیس شد. این انتشارات در میان ناشران ایرانی، از سرآمدن نشر آثار اسلامی است. چاپ و نشر برخی از مهم‌ترین کتاب‌های دینی از جمله مجموعه ارزشمند بحارالانوار، تفسیر المیزان، تفسیر نمونه، صحیفه سجادیه، عیون اخبار الرضا، الغدیر و اصول کافی برای اولین بار و همچنین بازنشر و احیای آثار بزرگان دین از برگ‌های زرین دارالکتب الاسلامیه است. توزیع کتاب‌های مذهبی در سطح بین‌المللی، ارتباط با علما و نویسندگان و واکنش رژیم پهلوی به نشر برخی از متون اسلامی، از جمله موضوعاتی است که بر اهمیت ثبت و ضبط خاطرات مربوط به انتشارات دارالکتب الاسلامیه می‌افزاید. ازآنجاکه مؤسس انتشارات دارالکتب الاسلامیه، یعنی مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد آخوندی به رحمت خدا رفته، تدوینگر خاطرات فرزند ایشان، حاج مرتضی آخوندی، را ضبط کرده است؛ البته به واسطه آنکه آخوندی سال‌های اولیه ورود مرحوم پدرشان به عرصه نشر، در کنار ایشان بوده‌اند، خاطرات بسیار خوبی داشته‌اند که می‌تواند تاریخچه این انتشارات را به‌خوبی نمایان سازد. هرچند مولف با هدف پرداختن به تاریخ فرهنگی سراغ محمد آخوندی رفته، علاوه بر خاطرات فرهنگی، کتاب مشحون از خاطرات متعدد سیاسی است که در نوع خود کم‌نظیر است. #مرتضی_آخوندی فرزند شیخ محمد آخوندی، در 13 دی 1321 در تهران متولد شد و از سال 1339 پس از اخذ دیپلم در رشته ریاضی، به درخواست پدر از رفتن به دانشگاه صرف نظر کرد و در کنار پدر به کار نشر مشغول شد و تا امروز بیش از پنجاه سال است که کار نشر را و اداره دارالکتب الاسلامیه را به عهده دارد. کتاب‌های اصول کافی و المیزان و بحارالانوار از آثار منتشرشده در انتشارات دارالکتب الاسلامیه است. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ سیمای واقعی نظامیان رضاخان در توصیف کسروی؛ پشیمانی مردم از پیروزی دولت بر #شیخ_خزعل پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرکوب عشایر برای رضاخان از جنبه‌ای دیگر تلاش برای رسیدن به منابع مالی بود. توقیف اموال اقبال‌السلطنه ماکویی، سردار معزز بجنوردی و عشایر شمال شرق خراسان، که از نیروهای قومی و حافظ سرحدات ایران و وفادار به دولت قاجار بودند، در همین راستا قرار داشت. ورای رضاخان، نظامیان نیز با ورود به مناطق تصرف‌شده، از منظر مالی منتفع می‌شدند. احمد کسروی در کتاب «افسران ما» رفتار نظامیان در این مناطق را شرح داده و درباره سوءاستفاده مالی آنها در مناطق تحت تسلطشان چنین گفته است: «من خودم در خوزستان بودم. با خزعل جنگی رفت و دولت فیروز گردید و سپاهیان به شهرهای خوزستان درآمدند. افسران از روزی که رسیدند، دست ستم گشادند و هر یکی از راه دیگری به پول‌توزی و پول‌اندوزی پرداخت. سرتیپ فضل‌اله‌خان، فرمانده ایشان در ناصری، با بودن عدلیه، محکمه‌ای برپا کرد که روزی هزار تومان کمابیش درآمد داشت. افسران دیگر در شوشتر و خرمشهر و دزفول پیروی از او نمودند. ... سران ایل‌ها را به زندان می‌انداختند و تا پول‌های گزافی نمی‌گرفتند، رهاشان نمی‌گردانیدند. ... در اندک زمانی، چنان فشار به مردم آوردند که همه آنان از شادی‌هایی که نموده بودند، پشیمان گردیدند. مردم بماند، ما که کارکنان دولت بودیم و در زمان جنگ صد زیان و ترس کشیده بودیم، رفتار زشت این افسران به ما چندان گران می‌افتاد که آن زیان‌ها و ترس‌ها را فراموش گردانیدیم. همچون وحشیان به‌میان افتاده، به هر که می‌رسیدند لگد می‌زدند. هر کسی یک شام یا ناهار با باده و قمار و زن توانستی داد، هر کینه‌­ای از دشمنان خود با دست این افسران توانستی جست». #شرح_عکس #رضاشاه و #محمدرضا_پهلوی در حال بازدید از مانور نیروهای لشکر پیاده مرکز در پادگان باغشاه (سال 1316) شماره آرشیو: 130553-275م #احمد_کسروی ، افسران ما، ١٣٢٣، ص 10. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ «ستاره در محراب»: کتاب خاطرات آیت‌الله حمیدی؛ از نقد به روحانی تا فضای فرهنگی قبل از انقلاب به گزارش روابط عمومی پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پژوهشکده تاریخ معاصر کتاب «ستاره در محراب» (خاطرات #آیت_الله_سیدهاشم_حمیدی ) را با تدوین رضا اکبری آهنگر چاپ و منتشر کرده است. در مقدمه کتاب ضمن معرفی اجمالی از آیت‌اللّه سیدهاشم حمیدی درباره ضرورت تألیف این کتاب و گفت‌وگو با این شخصیت آمده است: حضرت آیت‌اللّه سیدهاشم حمیدی از جمله شخصیت‌هایی است که ضمن داشتن سابقه تحصیل در حوزه‌های علمیه همدان و قم از دیرباز، و افتخار شاگردی تعدادی از اعاظم و بزرگان علم و عمل، آموخته‌هایش را جهت تربیت جوانان متدیّن و نشر معارف اهل بیت (علیهم‌السّلام) در جامعه به خدمت گرفت و توانست از پایگاه مسجد، خدمت‌گزار دین و مردم باشد. این روحانی مردمی، در دوران نهضت اسلامی، از پیروان استاد خود، حضرت امام خمینی (رحمت‌الله علیه) بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، در سمت‌هایی همچون نمایندگی مجلس، امامت جمعه همدان و نمایندگی رهبری در دانشگاه علم و صنعت، آنچه در توان داشته در طبق اخلاص گذاشته‌ است؛ ازاین‌رو خاطرات ارزشمندی در سینه نگه‌داری می‌کرد که ما را بر آن داشت تا به ضبط و ثبت آنها اقدام و صفحات جدیدی بر دفتر تاریخ معاصرمان اضافه کنیم. در این کتاب، خاطرات ارزشمندی از دوران کودکی و ورود به حوزه علمیه همدان و هجرت به قم و تحصیل در حوزه علمیه این شهر، ماجرای مخالفت با تدریس در قم و حضور در جلسات اخلاق، آشنایی با آیت‌الله کاشانی، فدائیان اسلام و نهضت ملی، بهائیت در دوره آیت‌الله بروجردی، قیام 15 خرداد 1342، حصر، آزادی و کاپیتولاسیون، ماجرای قرآن پهلوی، سفر به نجف و دیدار با حضرت امام و آیت‌الله خویی، سفر به اروپا و دیدار با امام و خاطراتی از سال‌های دفاع مقدس وجود دارد که برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ارزشمند است. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ امام خمینی در تبعیدگاه نجف، در آیینه تصاویر پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ روزهای اکنون، تداعی‌گر سالروز تبعید امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، از ترکیه به عراق است. هم از این روی و در شناخت منش رهبر کبیر انقلاب اسلامی در این دوره سیزده‌ساله، تصاویر ذیل را به شما تقدیم می‌کنیم. یادِ سلسله‌جنبان نهضت اسلامی گرامی و راهش پررهرو باد برای مشاهده تصاویر و شرح آن بر روی لینک کلیک کنید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ شهید آیت‌الله عطاء‌الله اشرفی اصفهانی، در آیینه تصاویر پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سی‌‍ونهمین سالروز شهادت عالم مجاهد و پارسا، آیت‌الله حاج شیخ عطاء‌الله اشرفی اصفهانی را پشت سر نهادیم. هم از این روی و در نکوداشت مکانت والای علمی و عملی آن بزرگ، بخشی دیگر از تصاویر وی را به شما تقدیم می‌کنیم. یادش گرامی و راهش پررهرو باد برای مشاهده تصاویر و شرح آن بر روی لینک کلیک کنید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ سیزدهمین شماره کتاب ماه فرهنگی تاریخی #یادآور ، نشریه #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، در سالروز شهادت شهید مظلوم دکتر بهشتی در سرچشمه مرکز فرهنگی شهدای انقلاب رونمایی و منتشر شد. این شماره نشریه یادآور حاوی ده‌ها مصاحبه با شخصیت‌های معاصر و صدها عکس مستند و منتشر نشده، به تحولات سیاسی امنیتی تابستان سال 1360می‌پردازد. شماره های تماس انتشارات برای تهیه سیزدهمین شماره «کتاب ماه فرهنگی تاریخی یادآور» 09333900755 02122605073 نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. eitaa.com/iichs_ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir