بررسی ورود فقها در #موضوع_شناسی با نظر به #متاورس
🔺 در #بحث_فقهی متاورس چه مسائلی باید تبیین شود؟
🔻 علت برخی رویکردهای #حوزه_های_علمیه در قبال موضوعات جدید چیست که موجی از #جریان_های_منفی را به‌سوی خود روانه می‌کند؟!
🔸 اهمیت چالش #موضوع_شناسی و پیشنهاد تأسیس #موسسه_تشخیص_موضوع را در یادداشت #عبد_المجید_رستگاری بخوانید ◀️ http://m-ph.ir/voroud-foghaha-be-metaverse/
🆔 @piramoonhawzah
📌 بررسی ورود فقها در موضوع‌شناسی با نظر به متاورس
#گزیده_یادداشت
🔹 #متاورس در طول سال‌ها شکل گرفته و همانند کلیدواژه‌های اینترنت و شبکه‌های مجازی جایگاهی در زندگی مردم پیدا خواهد کرد، اما #حوزه_های_علمیه در قبال موضوع‌های جدید رویکردهایی را اتخاذ می‌کند که موجی از #جریان_های_منفی را به‌سوی خود روانه می‌کند؟!
🔹 متاورس در واقع پیوندی بین زندگی انسان‌ها با #واقعیت_مجازی و #نسل_بعدی_اینترنت است و به‌نوعی یک اَبَرواقعیت مجازی که همه کاربران آن قادر خواهند بود از سرتاسر دنیا بدان متصل شوند.
🔺 تجربه نشان داده است رویکرد #جامعه_حوزوی در برخورد با #موضوعات_جدید در مرحله اول #انکار است، در مرحله دوم وارد #امتناع از قبول می‌شود، و در مرحله سوم وارد #همکاری می‌شود!
🔻از آنجا که متاورس و پدیده‌های مانند آن #چند_بعدی هستند، #فقه باید همه ابعاد را در نظر بگیرد و درباره آن نظر بدهد.
به چند مسئله در متاورس باید پرداخته شود:
#حریم_خصوصی
#مالکیت_و_سلطه
🔹 ما نگاه منفی به متاورس یا هر #تکنولوژی_فناورانه نداریم، منتها فقه ما تا #احساس_خطر نکند، کنش فقهی از خود بروز نخواهد داد. در این خصوص آیت‌الله #اراکی گفته است: «حکم مسئله عدم جواز است، چون شَیءْ با لا شَیءْ و مال با لا مال مبادله نمی‌شود. #آمریکا همیشه با چنین شیوه‌های ناعادلانه #اقتصاد خود را بالا می‌برد و سر مملکت‌ها کلاه می‌گذارد.»
🔸 آیا وظیفه فقیه فقط ارائه #حکم_کلی و معلق بر اساس #شناخت_اجمالی موضوع است، بدون دخالت در امر موضوع‌شناسی، و یا وظیفه فقیه همچنین شناخت دقیق موضوع است؟
🔸 اگر فقیه شناختی از مسئله موردنظر نداشته باشد، به هیچ عنوان نمی‌تواند فروع را به اصول برگرداند. از سویی دیگر داده‌های اطلاعاتی ما درباره متاورس هنوز کامل نشده است و تسریع در حکم کردن درباره این مسئله می‌تواند منجر به از دست دادن هر چه بیشتر #پایگاه_مردمی روحانیت در نزد اقشار مختلف مردم شود.
🔹#مخالفان ورود فقها به مسئله #موضوع_شناسی
- آیت‌الله #احمدی_شاهرودی ورود مجتهدان به موضوعات را درست نپنداشته و فرموده‌اند: «احتیاجی به ورود در موضوع‌شناسی نیست.»
- آیت‌الله‌العظمی #وحید_بهبهانی می‌فرماید: «لیس معرفة الموضوع شأن المجتهد و الفقیه فکیف یسأل عن المعصوم.»
🔹#موافقان ورود به #موضوع_شناسی
- #سید_مرتضی در مبحث «تذکیه جنین»، موضوع جنین کامل را تشریح می‌کند، و علامه حلی در کتاب مختلف الشیعه پیرامون «تعیین خون‌های سه‌گانه بانوان» سخن گفته است.
- #شیخ_انصاری می‌فرماید: «ثم إنّ الظاهر من الروايات المتقدمة نفوذ حكم الفقيه في جميع خصوصيات الأحكام الشرعية و في موضوعاتها الخاصة.»
- از فقهای معاصر، #امام_خمینی (ره ) در #تحریر_الوسیله به تبیین ماهیت «سفته» پرداخته‌اند.
🔸 کار #فقیه_حاکم اجرای اسلام است نه بیان حکم؛
با توجه به دامنه ورود فقه به #جامعه، اگر قائل به این باشیم که فقیه وظیفه‌ای جز #ابلاغ_حکم ندارد و بر اساس موضوعات ارائه‌شده از کارشناسان نظریه خود را مطرح می‌کند، موضوع‌شناسی از دامنه #اجتهاد خارج می‌شود.
اما اگر قائل به این هستیم که دامنه فقه گسترده‌تر از ارائه حکم است، در این صورت فقیه باید در #موضوعات_مهم ورود کند تا اسلام را در متن جامعه پیاده کند.
🔻 #آثار_منفی عدم ورود به مسئله #موضوع_شناسی
فقیه برای اینکه بتواند به‌صورت #قضیه_حقیقیه حکم داشته باشد و روی «اگر»ها بحث را بیان کند، نیاز دارد به‌صورت تخصصی، خودش #موضوع را بشناسد و صرف اینکه یک #متخصص_موضوع را بیان کند کافی نیست؛ چرا که بسیار اتفاق می‌افتد که متخصص همه جوانب بحث را باز نمی‌کند.
🔻استفاده از #متخصصان_امین_و_متقی نیز مشکلی را حل نخواهد کرد، زیرا آن متخصص امین و متقی مباحث فقهی را کار نکرده تا بداند چه موضوعاتی از نگاه فقه اهمیت دارد که به آنها اشاره کند.
✅ در چنین مواردی، مؤسسه‌ای به‌نام #موضوع_شناسی می‌تواند خدمات خوبی به فقها ارائه دهد و آنها را در تشخیص موضوع کمک کند، لکن باید مراقبت شود تا از #افراط در عرصه موضوع‌شناسی در امان بمانند.
✅ تقسیم موضوع به مسائل پیچیده و بسیط
در زمان حاضر حوزه دچار #تزاحم است که یا باید #مقلدان را سردرگم رها کند و امور را به خودشان واگذار کند، یا باید فقه را به به #شاخه_های_تخصصی تقسیم کند و هر بخش از طلاب در شاخه‌ای خاص #مجتهد شوند و با توجه به موضوعات پیچیده و مشکلات، راهبری را به عهده بگیرند و در موضوعات پیش پا افتاده، امور را به عرف واگذارند...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
http://m-ph.ir/voroud-foghaha-be-metaverse/
🖋 به قلم #عبد_المجید_رستگاری، دانش آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah
فقدان #فقیه_بصیر
🔺 نگاهی گذرا به ابعاد شخصیتی آیت‌الله‌العظمی #صافی_گلپایگانی
🔻 نسبت آیت الله‌العظمی صافی گلپایگانی با #مردم، #حوزه_های_علمیه و #نظام چه بود؟
🔸برجسته‌ترین ویژگی‌های شیخ‌الفقها را در یادداشت #سعید_سلمانی بخوانید ◀️ https://m-ph.ir/feghdan-fagheih-basir-safi-golpayegani//
🆔 @piramoonhawzah
📌فقدان فقیه بصیر
نگاهی گذرا به ابعاد شخصیتی آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی
#گزیده_یادداشت
🔹 شامگاه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ آیت‌الله‌العظمی شیخ لطف‌الله #صافی_گلپایگانی از مراجع تقلید قم دار فانی را وداع گفت و #حوزه_علمیه_قم #شیخ_الفقهای خود را از دست داد.
🔹 ویژگی‌های آیت‌الله‌العظمی صافی از او شخصیت جامعی به وجود آورده بود که باعث جذب همه اقشار با سلایق مختلف می‌گردید. #رهبر_انقلاب در پیامی به‌مناسبت درگذشت این شخصیت حوزوی، از ایشان با عنوان «#فقیه_بصیر» یاد کرده و او را مورد اعتماد مراجع بزرگی همچون آیت‌الله‌العظمی #بروجردی، آیت‌الله‌العظمی #گلپایگانی و حضرت #امام_خمینی دانستند.
🔸 توصیف آیت‌الله‌العظمی صافی به‌عنوان یک مرجع «بصیر» نشان می‌دهد ایشان از نگاه مقام رهبری، یکی از مصادیق بصیرت بوده و شاخصی برای حوزه‌های علمیه هستند تا نمایانگر یک شخصیت حوزوی تراز و عالم برجسته حوزه علمیه باشند.
▫️ آیت‌الله‌العظمی صافی و #مردم
آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی علیرغم کهولت سن هیچ‌گاه ارتباط مستقیم خود با #مردم را قطع ننمودند. ارتباط با جوانان نه‌تنها در قالب دیدار، بلکه با نگارش نامه و پاسخ به دغدغه‌های فکری و معرفتی آنان همراه بود.
#حل_مشکلات_مردم توصیه همواره مرجع راحل به مسئولان بوده است.
▫️ آیت‌الله‌العظمی صافی و #حوزه_های_علمیه
آیت‌الله‌العظمی صافی تأکید فراوان بر میراث گذشتگان و بهره‌برداری از گنجینه باارزش روایات #اهل_بیت(علیهم السلام) داشتند. مشی علمی ایشان در مخالفت با علومی نظیر #فلسفه_و_عرفان بر کسی پوشیده نیست، اما این مسئله باعث نشد که ایشان در مسائل علمی و عملی جانب اخلاق را رعایت نکنند.
▫️آیت‌الله‌العظمی صافی و #جمهوری_اسلامی
آیت‌الله‌العظمی صافی از جمله حوزویانی است که در ابتدای انقلاب اسلامی علاوه بر حضور در #مجلس_خبرگان با فرمان امام خمینی به‌عنوان یکی از اعضای #شورای_نگهبان منصوب شدند. ایشان از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ به‌عنوان دبیر شورای نگهبان فعالیت داشتند. پس از آن به قم بازگشتند و مسیر علمی خود را ادامه دادند تا پس از رحلت آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی به مقام #مرجعیت رسیدند.
نکته مهم در زندگی ایشان ارائه دادن الگوی مناسب در زمینه #تعامل_مراجع_تقلید_شیعه با #حکومت است. آیت‌الله‌العظمی صافی نه رویکرد تقابل با جمهوری اسلامی داشت، به صورتی که از هر گونه ارتباط با مسئولان حکومتی خودداری کند، و نه رویکرد توجیه که از بیان اشکالات، دغدغه‌ها، انتقادات و مشکلات اقتصادی-معیشتی مردم خودداری نماید.
▫️ آیت‌الله‌العظمی صافی و #جهان_اسلام
از جمله دغدغه‌های مرجع فقید، پیگیری #حقوق_مسلمانان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی بوده است. در هر جا که حقوق مسلمانان محترم شمرده می‌شد، یا فعالیت ارزنده‌ای صورت می‌گرفت با ارسال پیام از این دست اقدامات #قدردانی می‌کردند و از سوی دیگر، ایشان از جمله افرادی بودند که درباره نگرانی از #وضعیت_مسلمانان و خطرات احتمالی همواره پیشگام بوده‌اند.
▫️ آیت‌الله‌العظمی صافی و #ترویج_اندیشه_مهدویت
از جمله خصوصیت‌های آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی، حساسیت و توجه ویژه به مسئله مهدویت است. ایشان بخش قابل‌توجهی از #تألیفات خود را به مسئله مهدویت اختصاص داده‌اند. معروف‌ترین اثر علمی ایشان، کتاب «منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر» است.
🔸 سزاوار است مسئولان حوزه در جهت شناساندن این #فقیه_بصیر سعی بلیغ و جهد وافر از خود نشان دهند تا حوزه علمیه درصدد جبران خلل فقدان شخصیت آیت‌الله‌العظمی صافی برآید...
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
https://m-ph.ir/feghdan-fagheih-basir-safi-golpayegani/
🖋 به قلم #سعید_سلمانی، دانش آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah
#بودجه_دولتی_حوزه؛ آمار و ارقام
🔺 آیا همانگونه که در برخی #رسانه_ها عنوان می‌شود، سهم #حوزه_های_علمیه در بودجه بسیار است؟!
🔻#بودجه_فرهنگی ایران در مقایسه با دیگر کشورها در چه وضعیتی قرار دارد؟
🔸 گزارش تحلیلی #حسین_قاسمی_فرد را در پیرامون بخوانید ◀️https://m-ph.ir/bodje-dolate-howzah-amar-argham//
🆔 @piramoonhawzah
📌 بودجه دولتی حوزه؛ حساسیت‌های افکار عمومی
در سال‌های گذشته و همزمان با #اعلام_بودجه مراکز دینی و حوزوی، امواج رسانه‌ای در نقد، حمایت و #تخریب_روحانیت ایجاد می‌شود.
▫️آنچه هر ساله در اذهان مخاطبان عمومی باقی می‌ماند، سؤالاتی است که توسط رسانه‌های فراگیر مخالف ایجاد شده و به هر دلیلی پاسخ‌های قانع کننده دریافت نکرده است و نیاز به تلاش بیشتری در راستای #اقناع_سازی دارد.
▫️نقطه کانونی این یادداشت بررسی علل حساسیت #افکار_عمومی و #رسانه_ها درباره وضعیت و اعلام #بودجه_مراکز_دینی و حوزوی است.
🔺مهمترین علل حساسیت‌ها به بودجه دولتی حوزه‌های علمیه:
1️⃣ فقدان اعلام و اطلاع‌رسانی عمومی دستاوردهای حوزه و روحانیت
گرچه برکات #حوزه_های_علمیه و ترویج و تبلیغ دین قابل #سنجش و #ارزیابی_کمی نیست، اما فقدان اطلاع‌رسانی عمومی در حوزه #دستاوردهای_حوزه و روحانیت، از جمله خلأهایی است که همه‌ساله سؤالاتی را در اذهان عمومی ایجاد می‌کند.
▫️باید به این نکته توجه داشت که بین دو مفهوم #گزارش_عملکرد و #دستاورد، مرزی دقیق وجود دارد. «دستاوردها» عمدتاً ناظر به حل مسئله و کارایی‌های عینی است که قابل‌لمس باشد.
2️⃣ پروپاگاندای تبلیغاتی دشمن
نگاهی به عملکرد #رسانه_های_معاند در ایام اعلام بودجه‌های مراکز رسمی، گویای این است که در همین ایام حداقل یک یا دو شبکه رسانه‌ای شروع به #تولید_محتوا در این زمینه می‌کنند که طی پنج سال گذشته به سمت‌وسوی هدفمندی در حال حرکت است.
▫️از بین رفتن #محرمانگی و #شفافیت نسبی مسئله بودجه در کشور باعث شده که هر کاربر ساده نیز بتواند به اعداد و ازقام این بودجه‌ها دسترسی پیدا کند و به‌جهت فقدان اطلاع‌رسانی منسجم از سوی نهادهای حوزوی، همچنین هژمونی رسانه‌های معاند و گفتمان آنها در فضای مجازی، کاربران به‌راحتی به سمت‌وسوی مخالف سوق داده شوند.
3️⃣ برخی ناکارآمدی‌های حاکمیتی
این‌همانی نظام و روحانیت از جمله مسائلی بوده که از ابتدای #انقلاب در #افکار_عمومی شکل گرفته و در ادامه نیز تقویت شده است.
این انگاره فارغ از ارزش‌داوری، باعث می‌شود هرگونه کاستی در فضای #دولت_ها و جزئی‌ترین #امور_اجرایی به #روحانیت نسبت داده شود و روحانیت مسئول مستقیم این ناکارآمدی‌ها قلمداد شود.
4️⃣ مشکلات ساختاری حوزه در زمینه بودجه‌ها
حوزه علمیه سال‌ها است که با موضوع #بودجه و #اقتصاد در چالش است. اختلاف دیدگاه در اختصاص بودجه به حوزه‌های علمیه، تقسیم حوزویان به دو گروه حامیان #استقلال_حوزه و مخالفان آن و در نهایت پراکندگی و فقدان دیدگاه واحد زمینه‌ساز #تفرقه و #اختلاف_نظر بیشتر در بین حوزویان بوده است.
▫️ در میان دو ایده اقتصادی #حوزه_وجوهاتی (مردمی) و #حوزه_نفتی (دولتی)، چالشی مشترک وجود دارد و آن وابستگی مالی و #فرع_انگاری مسئله #اقتصاد است.
▫️همان اندازه که حوزه نفتی ممکن است به تربیت روحانیت سفارشی منتج شود، حوزه وجوهاتی نیز می‌تواند به عوام‌گرایی روی آورد که تخطی از هر دو، بقای حوزه را تهدید خواهد کرد.
▫️حوزه زمانی می‌تواند به استقلال بیندیشد که بتواند در ایده اقتصادی خود میان #تولید_ثروت (عقل مولد) و #مصرف_ثروت، توازن برقرار کند.
✅به نظر می‌رسد آنچه که بیش از پیش مهم است، نگاه درجه‌دوم متولیان حوزوی به این مسئله است. آنچه در گذشته به‌عنوان #سرّ تلقی می‌شده و بزرگان از علنی کردن آن احتراز داشته‌اند، امروزه در #فضای_مجازی در دسترس هر نوجوانی است.
▫️بر این اساس همواره لازم است مسئله #افکار_عمومی مدنظر باشد و هر از چند گاهی یک #عکس_پهپادی از وضعیت حوزه در بین افکار عمومی گرفته شود.
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید: https://m-ph.ir/bodje-dolate-howzah-hassaseyat-afkare-omomi/
🖋 به قلم #احسان_قرائتی، دانش‌آموخته حوزه علمیه قم
🆔 @piramoonhawzah