#جايگاه_تعقل و #خردورزي در مكتب #رضوي
✅فردی به نام ابن سکیت از امام علی ابن موسی الرضا(ع) می پرسد:
امروز #حجت بر مردم کدام است؟
امام(ع) می فرماید: #عقل،
با عقل است که سخنی را که واقعا از خداست و صادقانه به او نسبت داده شده است، شناخته و تایید می شود و سخنی که از خدا نیست و به دروغ به خدا نسبت داده شده، شناخته و تکذیب می شود. ابن سکیت عرض می کند: به خدا قسم جواب همین است (تحف العقول، ص473).
👈مطابق این سخن عقل حجتی است که بر همه حجیت های دیگر حکومت دارد و حتی سخن انبیاء را باید با آن سنجید. در طول تاریخ کم نبوده اند کسانی که پرچم بر افراشته اند و مدعی شده اند که از طرف خدا سخن می گویند و خداوند آنان را به سمت ها و ماموریت های رسالت و امامت و ولایت و وصایت و مسیح بودن و ... برانگیخته است. سخن کدامیک ازاینان را باید پذیرفت و به عنوان سخن خدا حساب کرد؟
همچنین در تاریخ یک دین و به مرور زمان قرائت ها و روایت های بسیار پرشماری از دین پیدا می شود و هر یک مدعی اند که دیانت راستین را او و تنها او ارائه می کند. به هر حال بازار دین بسیار شلوغ و پر سر و صدا بوده و هست. از سوی دیگر همه این مدعیان از آنجا که مدعی این بوده اند که از طرف خدا سخن می گویند مدعی حجیت نیز بوده اند و از مردم تبعیت را طلب می کرده اند.
🌴سخن امام رضا(ع) در این رابطه این است که انسان یک ابزار سنجش و میزان بیشتر ندارد و او #داور است که چه سخنی حق است و چه سخنی باطل و او تعیین می کند که چه سخنی را باید گردن نهاد و پذیرفت و چه سخنی را نباید پذیرفت و بلکه باید رد کرد. این ابزار سنجش و این داور، #عقل است.
این عقل است که باید داوری کند که چه کتابی حق است و از جانب خداست و چه دینی حق است و چه شخصی حق است و درست می گوید و اگر در ادیان مختلف ادعای اعجاز برای اثبات حقانیت شده، کدام درست است و اگر برای هر اندیشه ای استدلال می شود کدام استدلال درست و صحیح است و ...
✅امام(ع) در سخنی دیگر ارزش تعقل و خرد ورزی را به گونه ای دیگر بیان می کند:
«عبادت به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه #عبادت به زیادی #اندیشهورزی در امر خداست» (همان، ص466).
اگر در روایت قبلی سخن از حجیت عقل بود در این روایت سخن از ارزش تعقل و تفکر در امر دین است.
از این حدیث بر می آید که در امر دینداری، خردورزی بیش از هر عمل دیگری ارزشمند است و هیچ عملی را نمی توان با آن قیاس کرد. علت این امر آشکار است.
🔻دینداری ای که همراه با اندیشه و خردورزی نباشد به معنای #بردگی و تبعیت از این و آن است و این دینداری سفیهانه است. یک چنین دینداری ای نه تنها جامعه را اصلاح نمی کند بلکه به تباهی می کشاند. دینی که همراه خرد ورزی نباشد دین نیست،
✅چرا که به فرموده رسول خدا(ص)
«جانمایه آدمی #خرد اوست و کسی که خرد ندارد #دین ندارد» (گزیده میزان الحکمه، ص538).
✅امام رضا(ع) باز به گونه ای دیگر بر جایگاه عقل و خرد در حیات معنوی انسان تاکید می کند:
«دوست هر آدمی خرد اوست و دشمن او #جهل اوست» (کافی، ج1، ص11).
👈این خرد آدمی است که در همه حال یار و یاور اوست و چراغی است که راه را روشن می کند و حق را از باطل متمایز می سازد و راه سعادت و کمال را به او نشان می دهد. در مقابل عقل، سفاهت قرار دارد که دشمن انسان است چرا که انسان را به بیراهه می برد و او را به باطل پرستی و سقوط می کشاند.
👈و باز درحالی که رسول خدا(ص) دوست داشتن مردم را پس از ایمان بالاترین عمل به حساب می آورد (نهج الفصاحه، ص281)، امام #رضا (ع) این امر را نصف عقل می شمارد:
« #دوست_داشتن مردم نصف #عقل است»
(تحف العقول، ص467).
آری! این جایگاه عقل و خردورزی در دینداری در #مکتب_رضوی است.
در این مکتب، دینداری بدون خردورزی و تعقل بی معنا و بیراهه است.
✍دكتر عبدالرحيم سليماني
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#دين_عقلاني و #آگاهانه
🛑قسمت ششم:
حجيت عقل و اهميت انديشهورزي در دين از نگاه امام رضا ع
💠ابن سکّیت از #امام_رضا ع پرسید:
امروز چه چیزی بر مردم #حجت است؟
امام ع فرمود:
امروز #حجت بر مردم #عقل است؛
با #عقل میتوان فهمید که چه کسی #سخن_درست به خدا نسبت میدهد تا او را #تصدیق کنیم؛
با عقل میتوان فهمید که چه کسی #سخن_نادرست به خدا نسبت میدهد تا او را #تکذیب کنیم.
ابن سکیت عرض کرد:
👌 به خدا قسم جواب همین است!
📚 تحفالعقول، سخنان امام رضا ع
┄┄┅┅┅┅┄❅🌱🌹🌱❅┄┅┅┅┅┄
✅مطابق این سخن
👈عقل حجتی است که بر همه حجیت های دیگر حکومت دارد و حتی سخن #انبیاء را باید با آن سنجید.
در طول تاریخ کم نبوده اند کسانی که پرچم بر افراشته اند و مدعی شده اند که از طرف خدا سخن می گویند و خداوند آنان را به سمت ها و ماموریت های رسالت و امامت و ولایت و وصایت و مسیح بودن و ... برانگیخته است. سخن کدامیک ازاینان را باید پذیرفت و به عنوان سخن خدا حساب کرد؟
🔻همچنین در تاریخ یک دین و به مرور زمان #قرائتها و روایت های بسیار پرشماری از دین پیدا می شود و هر یک مدعی اند که دیانت راستین را او و تنها او ارائه می کند. به هر حال بازار دین بسیار شلوغ و پر سر و صدا بوده و هست. از سوی دیگر همه این مدعیان از آنجا که مدعی این بوده اند که از طرف خدا سخن می گویند مدعی حجیت نیز بوده اند و از مردم تبعیت را طلب می کرده اند.
🔻🔻سخن امام رضا(ع) در این رابطه این است که انسان یک ابزار سنجش و میزان بیشتر ندارد و او داور است که چه سخنی حق است و چه سخنی باطل و او تعیین می کند که چه سخنی را باید گردن نهاد و پذیرفت و چه سخنی را نباید پذیرفت و بلکه باید رد کرد.
👈👈 این ابزار سنجش و این #داور، #عقل است.
این عقل است که باید داوری کند که چه کتابی حق است و از جانب خداست
و چه دینی حق است
و چه شخصی حق است و درست می گوید
و اگر در ادیان مختلف ادعای اعجاز برای اثبات حقانیت شده، کدام درست است و اگر برای هر اندیشه ای استدلال می شود کدام استدلال درست و صحیح است
✅امام(ع) در سخنی دیگر ارزش #تعقل و خرد ورزی را به گونه ای دیگر بیان می کند:
«عبادت به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه #عبادت به زیادی #اندیشهورزی در امر خداست» (همان، ص466).
اگر در روایت قبلی سخن از حجیت عقل بود در این روایت سخن از ارزش تعقل و تفکر در امر دین است.
🔻 از این حدیث بر می آید که در امر دینداری، #خردورزی بیش از هر عمل دیگری ارزشمند است و هیچ عملی را نمی توان با آن قیاس کرد. علت این امر آشکار است.
🔻دینداری ای که همراه با اندیشه و خردورزی نباشد به معنای #بردگی و #تبعیت از این و آن است و این #دینداری_سفیهانه است.
یک چنین دینداری ای نه تنها جامعه را اصلاح نمی کند بلکه به تباهی می کشاند. دینی که همراه خرد ورزی نباشد دین نیست،
✅چرا که به فرموده رسول خدا(ص)
«جانمایه آدمی #خرد اوست و کسی که خرد ندارد #دین ندارد»
📚(گزیده میزان الحکمه، ص538).
استاد اردستانی
قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
﷽
#زندگي_قرآني.
شماره 274
#حجيت_عقل و لزوم انديشهورزي در دين
✅ابن سکّیت از #امام_رضا ع پرسید:
❓ امروز چه چیزی بر مردم #حجت است؟
امام ع فرمود:
امروز حجت بر مردم #عقل است؛
با عقل میتوان فهمید که چه کسی #سخن_درست به خدا نسبت میدهد تا او را تصدیق کنیم؛
با عقل میتوان فهمید که چه کسی #سخن_نادرست به خدا نسبت میدهد تا او را تکذیب کنیم.
ابن سکیت عرض کرد:
👌 به خدا قسم جواب همین است!
📚 تحفالعقول، سخنان امام رضا ع
┄┄┅┅┅┅┄❅🌱🌹🌱❅┄
💫امام(ع) در سخنی دیگر ارزش #تعقل و خرد ورزی را به گونه ای دیگر بیان می کند:
«عبادت به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه عبادت به زیادی #اندیشهورزی در امر خداست» (همان، ص466).
👈"طبق بیان نورانی امام رضا که فرمود
«صَدِیقُ كُلِّ امْرِئٍ عَقْلُهُ»،[کافی] نفرمود عقل هر كسی دوست اوست، فرمود دوست هر كسی عقل اوست؛ این تقدیم خبر كه مفید حصر است، یعنی انسان بیش از یك دوست ندارد و آن عقلش است."
🖊آیت اله جوادی آملی
قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛