eitaa logo
اندیشگان
494 دنبال‌کننده
203 عکس
139 ویدیو
23 فایل
🧩 اندیشگان؛ به فراخی اندیشه ◾جستارهایی در باب علوم انسانی-اسلامی 📮 نقد و نظر: @Andishgan_Admin
مشاهده در ایتا
دانلود
مدل سه جهانی استاد پارسانیا را میتوانید در مقاله «نظریه و فرهنگ: روش شناسی بنیادین تکوین نظریه های علمی» به صورت مبسوط مطالعه کنید. اندیشگان قبلا این مقاله را معرفی کرده است. 🙏
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
📕 | دفاع تبیینی از خداباوری، منصور نصیری 👤 ریچارد سوئین‌برن (Richard Swinburne)‏ (متولد ۱۹۳۴) استاد فلسفه دین در دانشگاه آکسفورد و یکى از مهم‌ترین فیلسوفان دین و فلسفه تحلیلی معاصر انگلستان در دهه‌هاى اخیر محسوب مى‌شود. آنچه که باعث شهرت سوئین برن شده است، تحقیقات او در حوزه فلسفه دین است. سه کتاب او با نام های انسجام خداباوری، مفهوم معجزه و وجود خدا از تاثیرگذارترین آثار در حوزه فلسفه دین است. 📝 می‌توان گفت همۀ پژوهشها و تلاشهایی که تا سالهای اخیر برای دفاع از خداباوری صورت گرفته اند، مبتنی بر اثبات خدا با اتکا بر روش قیاسی و قطعیت محور بوده اند. اما امروزه متفکرانی در جهان غرب با تأکید بر روشی متفاوت به دفاع از خداباوری می پردازند. این روش همان روشی است که در ارزیابی فرضیه های علمی و دفاع از آنها به کار میرود؛ روشی کاملاً احتمال محور و مبتنی بر «استنتاج بهترین تبیین» که روشی رایج در ارزیابیِ فرضیه های علمی است. ریچارد سوینبرن، فیلسوف دین معاصر، سردمدار استفاده از چنین روشی است. او با رد روش مرسوم کوشیده است برای دفاع از خداباوری، از این شیوه نو که احتمال محور است استفاده کرده، خداباوری را چونان فرضی هایی در کنار سایر فرضیه ها، از جمله فرضیه مادی انگاری، در نظر بگیرد و با کاربستِ معیارهای مطرح در این روش از خداباوری دفاع کند. کتاب حاضر این روش جدید را با محوریت دیدگاه سوینبرن تبیین و بررسی کرده است. از کانال حکمتانه 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
👤درباره نویسنده: نویسنده کتاب دکتر دانشیار دانشگاه تهران-پردیس فارابی می باشند. 📚 از جمله کتابهای ایشان میتوان به کتاب تبیین در فلسفه علم، تبیین در علم و الهیات(بررسی دیدگاه ننسی مورفی)، استنتاج بهترین تبیین(بررسی دیدگاه پیتر لیپتون)، و ترجمه جستارهایی در الهیات اجتماعی(نوشته محمد لگنهاوسن)، فلسفه علم(از کتاب فهم فلسفه) اشاره کرد. ایشان فارغ التحصیل فلسفه موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی هستند. 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
🔸نشست «فلسفه اسلامی و فیزیک؛ بررسی یک گفتگوی ناتمام» 👤سخنرانان: ✔️دکتر عسکر دیرباز (رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران): «سخنرانی افتتاحیه» ✔️دکتر میثم توکلی (هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران): «ملاحظاتی فلسفی در باب مدل‌سازی تصادفی» ✔️دکتر نعمت‌الله ریاضی (هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه شهید بهشتی): «نور چیست؟» ✔️حجه‌الاسلام و المسلمین دکتر سیدامیر سخاوتیان (هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی قم): «سیر تحول مفهوم علّیت؛ از فلسفه تا فیزیک» ⏰زمان: سه‌شنبه 14 آذرماه 1402، ساعت 10 تا 12 🏫مکان: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ـ سالن دکتر نصر ✅ این نشست تنها به صورت حضوری برگزار می‌گردد. 🆔https://t.me/hekmatfalsafe 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
| ساده‌سازی و عمومی‌سازی اندیشه‌های فلسفی 📝 استاد احمدحسین شریفی: 🔶یکی از ویژگی‌های خوب اندیشمندان غربی «ساده‌سازی» اندیشه‌های انتزاعی و «عمومی‌سازی» افکار فلسفی است. هنر «امتدادبخشی» به بنیان‌های فکری خود را دارند. حتی معماری و طراحی‌های مدها و مدل‌ها را نیز بر اساس بنیان‌های فلسفی و معرفت‌شناختی خود انجام می‌دهند. در کنار کتاب‌های فلسفی پیچیده، کتاب‌هایی مثل «لذات فلسفه» و «دنیای سوفی» و امثال آن را نیز می‌نویسند. یعنی کتاب‌هایی که با ادبیاتی شیوا و شیرین و با ساختاری جالب و جذاب لب‌اللباب افکار فلسفی اندیشمندان بزرگ را به خوانندگان غیرتخصصی منتقل می‌کنند. 🔹رهبر حکیم و فرزانه انقلاب در دیدار اعضای محترم مجمع عالی حکمت اسلامی فرمودند: «یک کار دیگری هم که به نظر من جایش خالی است، نوشته‌هائی درباره‌ی فلسفه‌ی تطبیقی است؛ شبیه آن کاری که ویل دورانت در «لذات فلسفه » کرده، که لابد ملاحظه کرده‌اید. «لذات فلسفه» یک کتابی است که با ادبیات خیلی شیوا و شیرینی نوشته شده و مرحوم دکتر عباس زریاب هم ترجمه‌ی خیلی خوبی کرده؛ انصافاً خیلی خوش‌قلم ترجمه کرده. این کتاب، مباحثه و مناظره‌ی بین فلاسفه‌ی قدیم و جدید غرب است در یک مسئله‌ی خاصی؛ مثل اینکه اینها یک جلسه‌ای تشکیل داده‌اند و دارند با هم بحث می‌کنند؛ هگل یک چیزی می‌گوید، بعد کانت جواب او را می‌دهد، بعد دکارت حرف خودش را می‌زند؛ همین‌طور دانه‌دانه اینها شروع می‌کنند با همدیگر بحث کردن. اگر یک چنین کار شیرین و شیوائی انجام بگیرد، چقدر خوب است.» 🔻تا جایی که بنده اطلاع دارم مع الاسف نه از سوی مجمع عالی حکمت و نه به صورت خودجوش، از سوی محققان فلسفه اسلامی تاکنون اقدامی برای عملی شدن این خواسته به حق صورت نگرفته است! 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
| استفاده از فرصت‌ها 📝 هرگاه که ما کوتاهي کنيم فرصت از دستمان می‌رود. مولا علی علیه‌السلام می‌فرمایند: «الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْر؛ [6] فرصت‌های خیر را غنيمت بشماريد! چراکه مانند ابر می‌گذرند.» همان‌طور که ابرها با سرعت حرکت مي‌کنند و ساعتي بعد وقتی به آسمان نگاه مي‌کنيد مي‌بينيد ابر نيست، فرصت‌ها هم با همین سرعت از دست مي‌روند. وقتی فرصت کار خیر از دست رفت هيچ چيز ديگر جاي آن را نمي‌گيرد. ما در هر لحظه بدون این‌که کسی بفهمد و بدون این‌که تغييري در وضعيت جسماني‌ ما رخ دهد می‌توانیم دل خود را متوجه به خداي متعال و اولیای الهی کنیم. این کار هيچ زحمتی ندارد و چون یاد محبوب است شیرین هم هست، و برکات فراوانی را هم برای انسان به دنبال می‌آورد؛ بلاها را از انسان دفع و شيطان را از او دور مي‌کند، نقص‌هايش برطرف شده و در کارهای خود موفق می‌شود. قرآن می‌فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا؛ [7] ذکر لزوماً ذکر زباني نيست، بلکه اصل ذکرْ توجه قلبي است و لذا در آيه دیگری مي‌فرمايد: فَاذْكُرُواْ اللّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا؛ [8] نمي‌فرمايد «أو أکثر ذکراً» بلکه می‌فرماید «أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا». شدت به کيفيت ذکر است. هرچه توجه انسان در هنگام ذکرگفتن بیشتر باشد شدت آن بیشتر است. این کار از همه ما ساخته است. اما آیا ما در اوقات فراغتْ یاد خدا را شدت می‌بخشیم؟ برخی افراد کمی که فراغت پیدا می‌کنند هزار جور فکر آشفته و غلط، سوءظن نسبت به ديگران، نقشه‌کشي براي دنيا و ... به ذهن‌شان مي‌آيد و اگر هيچ کدام از اين‌ها نشد با جدول پرکردن، تماشاي فيلم و ... سر خود را گرم مي‌کنند. اما با این‌که یاد خدا و اولیای او آن همه برکت دارد لحظه‌ای به یاد خدا نمی‌افتند. چه قدر بزرگان ما به قرائت قرآن سفارش کرده‌اند و چه قدر خودْ مقيد به آن بوده‌اند؟ دست‌کم در اوقات فراغت صفحه‌ای قرآن بخوانیم. امام رضوان‌الله‌عليه با آن اشتغالات فراوان، مقید بودند در شبانه‌روز چند مرتبه قرآن بخوانند. حال که فرصت داریم، بدن ما سالم است، چشم ما مشکلی ندارد، تا می‌توانیم باید قرآن بخوانيم. اما تنبلي مي‌كنيم. اين مضمون تقريباً مستفيض است و شايد اگر منابع شيعي و سني بررسی شود متواتر هم باشد که: برای هر بار گفتن تسبيحات اربعه، خداوند درختي در بهشت براي گوینده آن مي‌رویاند. ما در هر لحظه می‌توانیم درختی برای خود در بهشت غرس کنیم، اما به راحتی این فرصت‌ها را از دست می‌دهیم. همه گونه سخن از دهان ما خارج می‌شود، اما برای گفتن تسبیح تنبلی می‌کنیم. اين‌ حالت نشانه تسلط عامل ديگري است که در ادبيات ديني اسم اين عامل خارجی «شيطان» است. چرا انسان بايد اين قدر از موجودي که خدا از دشمنی او نسبت به انسان خبر داده فریب بخورد. خداوند می‌فرماید: «إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا؛ [9] شیطان دشمن شماست. پس شما هم با او دشمني کنيد!» بايد همت کرد. باید انسان از کارهاي کوچک شروع کند و تا می‌تواند از عمر خود استفاده کند. چراکه روزي چشم باز خواهيم کرد و می‌بینیم که دیگر فرصتی باقی نمانده است. وقت نماز که می‌رسد گرچه الحمدلله همه به نماز مقیدیم اما چرا هر ساعت به بهانه‌ای آن را تأخیر می‌اندازیم؛ یک ساعت به بهانه غذا، یک ساعت به بهانه استراحت، یک ساعت به بهانه تماشای اخبار و فيلم تلويزيون و بالاخره آخر وقت نماز را می‌خوانیم. برادر و خواهر گرامی! نمازی را که چند دقیقه بیشتر طول نمي‌کشد اول وقت بخوان! نگذار شيطان تو را فریب دهد. 🖋آیت الله مصباح یزدی 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
گروه فلسفه زبان پژوهشگاه ولی عصر عج برگزار می کند: ✅نشست علمی با موضوع: آشنایی با منطق موجهات و تأثیر آن در مسائل فلسفه زبان 🔸ارائه دهنده: پروفسور لگنهاوزن (استاد تمام موسسه امام خمینی ره ) 🔸زمان: چهارشنبه ۱۵ آذر ساعت:10 صبح 🔸مکان: خیابان معلم جنب اداره برق مدرسه علمیه ولی عصر عج طبقه چهارم سالن جلسات (شماره 411) پژوهشگاه ولی عصر عج 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
سلام ♦️♨️خیر مقدم عرض میکنم خدمت اعضای جدیدمون، خوشحالم که به جمع ما پیوستید. امیداورم که مطالب کانال براتون مفید باشه.😍 🗃سعی ما اینه که محتوایی که ارائه میدیم ، و ناظر به مسائل مهم حوزه های مختلف باشه. برخی از این مطالب نو هستند و برخی ترویجی. 📮ضمنا اگر پیشنهاد یا نقدی داشتید، حتما با ما در میان بگذارید. 📝همچنین از یادداشت ها و محتوای مرتبط با موضوع کانال استقبال میکنیم، حتما برامون بفرستید... همیشه موفق و پیروز باشید. 🙏🙏🙏
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
| اگر کودکتان را دوست دارید از او حمایت نکنید‼️ • استعداد‌های فرزندان ما در عرصه‌های تقابل و رویارویی با موانع، بهتر و با سرعت بیشتری شکوفا می‌شود. چالش‌ها جزو جدا نشدنی زندگی هستند و حل همین چالش‌های جدا نشدنی است که موجب رشد و تکامل استعدادهای کودک می‌شود. گاهی پدران و مادران به علت علاقه طبیعی که به فرزندشان دارند،‌ حاضرند تمامی چالش‌های پیش روی آنها را رفع کنند، بی‌خبر از اینکه با این کار، علاوه بر اینکه فرصت پرورش استعداد فرزند دلبندشان را از او می‌گیرند،‌ این نگاه را در وی ایجاد میکنند که او نخواهد توانست هیچ چالشی را به تنهایی حل کند و اینجاست که ضربه‌ی مهلکتر را به حس اعتماد به نفس کودک وارد می‌سازند.(گرچه به صورت ناخواسته) لذا والدین وظیفه دارند که با داشتن شناخت درست از کودک خود، در چالش‌هایی که خود فرزند توانایی پشت سرگذاشتن آن را دارد(هرچند باتحمل زحمت)،‌ حمایتی از او نداشته باشند تا نه تنها حس خود کمتربینی در وی ایجاد نشود بلکه حس خودباوری کودکمان بیش از پیش گردد. 🖋کارگروه تربیتی اندیشگان ـ محمدجواد ابراهیمی لینک عضویت در کانال نخبگانی اندیشگان↙️ https://eitaa.com/andishgan
@mehrostad_ir | 980818 - ناشناس.mp3
3.3M
🎙 | : 🔥 کسی که نمی‌‎داند دکارت چه گفته، هایدگر چه گفته، کانت چه گفته، مکتب‌ها و ادیان غرب را نشناسد، این چگونه می ‎تواند شاگرد امام زمان(عج) باشد و "لیظهره علی الدین کله" را محقق کند؟ ☄ الاسلام یعلوا و لا یعلی علیه، به چه معناست؟ یعنی یَجبُ علیکم که حرف جهانی بزنید... [روحانی بفهم کسی است که] جهان بینی اسلام را بداند، جهان بینی آنها را بشناسد، زبان آنها را بداند و به زبان خودشان خودشان را روشن کند... ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ لینک عضویت در کانال نخبگانی اندیشگان↙️ https://eitaa.com/andishgan
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
👥 | علم دینی، علم بومی و علم اسلامی؛ محال اندیشی یا دور اندیشی؟ عنوانی که مشاهده میکنید، اسم کتابی است که در سالهای اخیر از سوی دکتر علی پایا نگاشته شده است. ایشان معتقد است با توجه به ساحت علم که کشف واقع است، سخن گفتن از علم بومی و دینی گزاف است و هرگونه صرف هزینه در راستای دینی کردن علوم (اعم از علوم انسانی و تجربی) هدر دادن آنهاست. در همین راستا گفت و گویی بین ایشان و حجت الاسلام دکتر احمدحسین شریفی صورت گرفته است. دکتر شریفی در این گفت و گو پس از نقد برخی مبانی دکتر پایا و اشاره به برخی اشکالات در کتاب ایشان، به اثبات امکان و بلکه ضرورت می‌پردازد. این گفت و گو باتوجه به اخلاق مناظره ی بسیار پسندیده ی هر دو استاد بزرگوار کاملا علمی و قابل استفاده است. برای دانلود صوت اینجا کلیک کنید. برخی نکات: ۱. دکتر پایا: علم دینی نداریم ولی تکنولوژی دینی داریم / دکتر شریفی: این تفکیک از نظر ما بیشتر لفظی است بنابراین اختلاف نظر حقیقی با شما نداریم. آنچه شما تکنولوژی دینی معرفی میکنید، ما در ذیل علم دینی تعریف میکنیم. ۲. دکتر شریفی: علم برآمده از مبانی و اهداف دینی (انسان شناسی و هستی شناسی و ... وحیانی)، علم دینی است. / دکتر پایا: این علم نباید منسوب به دین شود، چون برداشت خاص شما از دین است، البته که یک مسلمان باید از منابع وحیانی در راستای ارتقای علوم انسانی کمک بگیرد ولی اسم محصول را نمی توان علم دینی گذاشت. برای دانلود صوت و گوش دادن به تفصیل مطالب اینجا کلیک کنید. 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
| پایه گذار فقه در در جهان اسلام کیست؟ 📃 تدوين فقه اهل سنت اگر چه قبل از تدوين فقه ماست ليكن تأسيس آن از روايات ائمه معصومين يا از خود امام باقر (عليه السلام) و امام صادق (عليه السلام) بوده است چون ائمه مذاهب اهل سنت مستقيماً يا بالواسطه شاگردان ايشان بودند، يعنى شاگردان ابن مسعود و ابن عباس بودند كه اين دو نفر و ديگران شاگردان اميرالمؤمنين (عليه السلام) بودند و در حقيقت روايات اميرالمؤمنين (عليه السلام) و ائمه ديگر منشأ علم فقه عامه و خاصّه هستند و بالخصوص دو امام باقر (عليه السلام) و امام صادق (عليه السلام) دو پايگاه اصلى علوم شريعت و علم فقه در كل جهان اسلام بودند كه اگر نبودند مذاهب فقهى در كار نبود. 🧩تقریرات درس خارج اصول فقه مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی 1388/7/7 (ع) 🌀 اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندراند.mp3
4.44M
| انفکاک ناپذیری قرآن و عرفان و برهان استاد یزدان‌پناه این عبارت اسفار را شرح میدهند: «و حاشىٰ الشريعة الحقة الإلهية البيضاء أن تكون أحكامها مصادمةً للمعارف اليقينية الضرورية، و تباً لفلسفةٍ تكون قوانينها غير مطابقة للكتاب و السنة.» (اسفار، ج8، ص303) (درس اسفار، ج8، جلسه 119) 🏷تلاش صدرا برای هماهنگی متن و عقل راه جدیدی را برای فهم معارف باز کرد... https://eitaa.com/nasimehekmat 🌀 اندیشگان، در تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
احیای دین و فلسفه در جهان غرب.mp3
46.11M
🎙 | «احیای دین و فلسفه در غرب در دهه‌های اخیر» 👤 پرفسور مهدی ، استاد باز نشسته فیزیک دانشگاه صنعتی شریف. دکتری از دانشگاه MIT امریکا 🗓 ۱ آذر ۱۴۰۲ 🌀 اندیشگان، در تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
یادداشت کوتاه اندیشگان درباره سخنرانی استاد گلشنی: 📝 دکتر گلشنی اشاره ای کلی به احیای دین در میان دانشمندان و فلاسفه غربی دارند. اما اگر بخواهیم به طور مصداقی مراد ایشان را روشن کنیم، شاید بتوان به شکست پروژه های فروکاهشی-فیزیکالیستی-طبیعت گرایانه فلاسفه و دانشمندان در تقلیل همه امور جهان به امور فیزیکی-طبیعی اشاره کرد. توضیح اینکه تا اواسط قرن ۲۰ به دلیل تسلط فضای پوزیتیویستی در میان اندیشمندان غربی، تلاش در علوم مختلف به فروکاهیدن همه امور به امور فیزیکی بود. به طوری که گمان بر این بود که میتوانند حتی اموری مثل ذهن و حالات ذهنی(مثل حیث التفاتی و ...) و کیفیات نفسانی(مثل اراده، عشق و...) را فروکاست. اما در سالهای اخیر به رغم تلاشهای بسیاری که در این زمینه انجام گرفت، (از جمله در متافیزیک تحلیلی، نوروساینس و سایر رشته های مرتبط) همچنان نتوانسته اند پروژه طبیعی سازی را به مقصود برسانند. لذا اعتقاد به امور مجرد(Abstract) -همانند آنچه که در فلسفه ارسطویی و افلاطونی برای ما آشناست- طرفداران خود را پیدا کرده است؛ مخصوصا در متافیزیک تحلیلی دو شاخه اصلی ارسطویی و افلاطونی طرفداران خود را دارد. و این بخشی از رازی است که استاد گلشنی تلاش دارند آن را به عموم جامعه علمی-حوزوی برسانند: آنها خیلی به فلسفه ما نزدیک شده اند. لذا بر ماست که به زبان حاکم بر فلسفه و علم دنیا سخن بگوییم تا بتوانیم مطالب ناب فلسفه اسلامی را به گوش فلاسفه و دانشمندان جهان برسانیم. 🌀 اندیشگان، در تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
📘 | الحاد جدید؛ بررسی و نقد در فیزیک و زیست شناسی معاصر، حمیدرضا شاکرین 🔹«جان لنوکس»بر آن است که قوانین طبیعی چگونگی رخ‌دادهای فیزیکی را بیان میکنند، نه چرایی وجود آنها را. قانون توصیفگر و پیش‌بینی‌کننده است، نه آفریننده. اگر به جای جهان از ما خواسته شود موتور جت را تبیین کنیم؛ آیا باید آن را با لحاظ کردن مخترعش آقای «فرانک ویتل» توضیح دهیم، یا مثل «هاوکینگ» مخترع و سازنده را کنار زده، از مردم بخواهیم بین «ویتل» و قوانین فیزیکی یکی را انتخاب کنند؟ تبیین کامل در گرو هر دو سطح از تبیین است. قوانین فیزیکی میتوانند توضیح دهند موتور جت چگونه کار میکند، اما نمیتوانند بیان کنند که از کجا آمده است! انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 🌀 اندیشگان، در تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan
نظریه علم از دیدگاه محقق اصفهانی.pdf
321.7K
| | نظریه علم از دیدگاه شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، امیر معصوم خانی ملاک تمایز علوم یکی از مباحث چالشی در علم اصول فقه و به طور کلی در فلسفه علم است. علمای مسلمان توجه ویژه ای به این بحث داشته اند و نظریات مختلفی در این زمینه تولید شده است. تمایز به موضوع، به اغراض، به سنخه و ... از ملاک های مشهور در این زمینه است. شیخ محمد غروی اصفهانی هم نظریه ای ویژه در این زمینه دارد. این مقاله به طور کلی به ملاکات تمایز علوم، و به طور ویژه به نظریه محقق اصفهانی پرداخته است. علاقمندان را به خواندن این مقاله دعوت میکنیم. 🌀 اندیشگان، در تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan