بسم الله
🔵خطبه زینب کبری یا خطبه علی علیه السلام؟
🔹بشیر بن خُزَیم اَسَدی که در بازار کوفه، خودش شاهد سخنرانی کوتاه و کوبنده حضرت زینب سلام الله علیها بوده، میگوید📢:
🌺 به خدا قسم زنی که در عین حیا شیواتر از او سخن بگوید ندیدهام، اصلا گویا از زبان علی علیه السلام سخن میگفت.
💥 وقتی به مردم کوفه فرمود: ساکت شوید (اُسکُتوا)، بیانش چنان اثرگذار بود که همهی جَرَسها از صدا افتاد! حتی صدای نفسهای مردم هم دیگر شنیده نمیشد! سپس فرمود: ای اهل کوفه، ای اهل نیرنگ، ای اهل بیوفایی ...
📎 بشیر بن خزیم پس از نقل خطبه حضرت #زینب علیها السلام میگوید: به خدا مردم حیرتزده دست به دهان گرفته و میگریستند!
پیرمردی که در کنار من ایستاده بود، آن قدر گریسته بود که ریشهایش خیس شده بود و زیر لب میگفت: والدینم به فدای شما باد که پیرانتان سرآمد پیران، جوانانتان سرآمد جوانان، زنانتان سرآمد زنان و نسلتان سرآمد نسلها است نه به ذلت میافتید و نه شکست میخورید (لا يُخْزَى وَ لا يُبْزَى)! (لهوف ص 146 تا 148)
↩️این بانو حتی وقتی در دست دشمن به ظاهر اسیر بود، چنان کوبنده سخن گفت که شاهدان عینی هم اقرار کردند نه به ذلت افتاده و نه شکست خورده است!
🌹ما به این بانو افتخار می کنیم🌹
#مناسبتی، شماره 40 (وفات حضرت #زینب)
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵در دسترس بودن حاکمان
قُثَم بن عباس پسر عموی حضرت علی علیه السلام و استاندار ایشان در سرزمین حجاز بود. حضرت به ایشان نامهای نوشته که معیار #در_دسترس_بودن حاکمان را میتوان از آن نامه برداشت کرد.
«وَ اجْلِسْ لَهُمُ الْعَصْرَيْنِ فَأَفْتِ الْمُسْتَفْتِي وَ عَلِّمِ الْجَاهِلَ وَ ذَاكِرِ الْعَالِمَ وَ لَا يَكُنْ لَكَ إِلَى النَّاسِ سَفِيرٌ إِلَّا لِسَانُكَ وَ لَا حَاجِبٌ إِلَّا وَجْهُكَ وَ لَا تَحْجُبَنَّ ذَا حَاجَةٍ عَنْ لِقَائِكَ بِهَا فَإِنَّهَا إِنْ ذِيدَتْ عَنْ أَبْوَابِكَ فِي أَوَّلِ وِرْدِهَا لَمْ تُحْمَدْ فِيمَا بَعْدُ عَلَى قَضَائِه» #نامه_۶۷
👈 صبح و شب برای [رسیدگی به کار] مردم [با آنان] بنشین یعنی سوالشان را جواب بده، جاهلشان را عالم بکن، با عالمانشان گفتگو بکن.
🔅 بین تو و مردم، نباید سفیری جز زبانت و دربانی جز صورتت وجود داشته باشد.
🔆 هیچ نیازمندی را از ملاقات با خودت محروم نکن چون اگر در آغاز مراجعهاش رانده شود [حتی اگر بعدا نیازش را برآورده بکنی] دیگر برآورده کردن نیازش عمل قابل ستایشی نخواهد بود.
#قثم_بن_عباس #والی_حجاز
#با_معارف_نهج، شماره 92
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#تفکیک_جنسیتی و مرزبندی محرم و نامحرم در #زمان_پیامبر صلی الله علیه و آله
🔅پیامبر صلی الله علیه و آله برای مسجد مدینه دو درب مجزا ساختند که یکی از آن دو ویژهی ورود و خروج زنان بود(حلية الاولياء ج 1 ص 313).
🔅حضرت به زنان دستور داده بودند که وقتی در معابر رفت و آمد میکنند، از کنار معابر تردد کنند و وسط معابر را برای مردان، باز بگذارند (أسد الغابة، ج3، ص:713 و معانی الاخبار ابن بابویه ص 156).
🔅حضرت رسول صلی الله علیه و آله نماز صبح را در تاریکی صبح میخواندند تا زنان زود بیایند و برگردند و در تاریکی کسی آنها را نشناسد (صحيح البخاري، ج2، ص: 155) افزون بر این به زنان آموخته بودند که وقتی سلام نماز داده میشود سریع برخیزند و پیش از آنکه مردان از نماز برخیزند، به خانههایشان برسند تا مردان بدون جهت با آنان مواجه نشوند (همان).
🔅گاهی هم زنان را امر میکردند که اصلا به مسجد نیایند و نمازهایشان را در خانه بخوانند. یکی از زنانی که بر اساس توصیه آن حضرت در خانهاش نمازخانهای ساخت و تا آخر عمر نمازهایش را در آنجا اقامه کرد، اُمّ حمید انصاری بود(الاستيعاب، ج4، ص:1934).
#جنسیت #حجاب
#مناسبتی، شماره 41 (#حریم_جنسیتی)
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵نجات سرزمینهای ستمزده و فقرزده به وسیله نهج البلاغه
#جرج_جرداق میگوید:
«سرزمينهايي را که #ظلم بر آنها غلبه يافته، جاهايي را که کابوس #فقر بر آنها چيره شده است، چه کسي جز نهج البلاغه ميتواند نجات دهد؟
همان نهجالبلاغهای که مانيفست حاکميتی عادلانه است میتواند بنياد ستم را در هرمکان و هر زمانی که باشد، از ريشه برکند»
📗علی؛ صوت العدالة الانسانیة، ج5، ص 1210📖
#با_شیفتگان_نهج، شماره 39
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵انس با نهچ البلاغه؛ راهی برای #تشخیص_اولویتها
🔸در حاشیهی یکی از دیدارهای اهالی فرهنگ و هنر با رهبر انقلاب، یکی از حضار از ایشان پرسید: "چه کتابی بخوانیم که با توجه به راهبرد ائمه بتوانیم در تشخیص #اولویتها دچار انحراف نشویم"؟
🔹ایشان فرمودند: «کتابی که - به قول شما- #راهبرد_ائمه را در هدایت مردم معین کرده باشد... من الان به ذهنم نمیرسد، منتها اگر شما میخواهید در این - باصطلاح- اولویتشناسی و اولویتیابی عمق پیدا کنید؛ با نهجالبلاغه اُنس پیدا کنید، نهجالبلاغه خیلی خوب است.
الان واقعاً بنده بهعنوان مسئولی که در این جایگاه قرار دارم یکی از مشکلات اساسی خود من - من دارم واقعاً مشکل خودم را میگویم- در زمینهی بسیاری از این کارها ذهن [مسئولانی است که] مخاطبینم هستند یعنی آنهایی که با من همکارند که من از اینها میخواهم که مثلاً شما تولید ملی را پیش ببرید یا اقتصاد مقامتی را مثلاً فرض کنید که چه بکنید؛ من مشکل با ذهن اینها دارم. ببینید، اینکه ما میگوییم که به توان ملی، توان داخلی، آن اقتدار حقیقی داخلی تکیه کنید نه به بیرون و خب همه هم میگویند بله، منتها عمل نمیشود، چرا؟ چون مشکل ذهنی وجود دارد یعنی باور نیست. نهج البلاغه خیلی راه باز میکند برای ما و خوشبختانه ترجمههای خوبی هم از نهجالبلاغه شده که میتوانید پیدا کنید. [آن را] با این نگاه بخوانید، با این نگاه که - به قول شما - اولویتها را بتوانید از آن دربیاورید. نهجالبلاغه خیلی خوب است، هم خطبهها خیلی خوب است و هم آن حکمتها خیلی خوب است، در نامهها هم خیلی چیزهای خوب هست. آدم دقیقاً در زمینهی باورها که من گفتم اولویت را پیدا کند، سعی کنید روی ذهنها اثر بگذارید، روی باورها اثر بگذارید.»
#اهم_و_مهم
#آیت_الله_خامنهای شماره5
(به نقل از خط حزبالله ۱۲۷) http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=39342
#با_شیفتگان_نهج، شماره 40
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
#آیت_الله_خامنهای : اگر میخواهید در اولویتشناسی و اولویتیابی عمق پیدا کنید؛ با نهجالبلاغه اُنس پیدا کنید، نهجالبلاغه خیلی خوب است.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#کلمه_اقامة
إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَوَسَّلَ بِهِ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللَّهِ ـ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى ـ الْإِيمَانُ بِهِ وَ بِرَسُولِهِ … وَ إِقَامُ الصَّلَاةِ ... #خطبه_110
برترين چيزى كه توسّل جويندگان به خداى سبحان، بدان توسّل مىجويند، ايمان به او و به پيامبر او و ... و درست ادا کردن نماز است...
کلمه «قام» مجازا به معنای «سالم و بیعیب و نقص» به کار میرود از این رو «أقام» نیز به معنای «سالم و درست و بیعیب انجام دادن کاری» به کار میرود. در قرآن کریم تعابیری مانند «اقاموا التوراة» به معنای درست و کامل عمل کردن به همه تورات، «اقاموا الصلاة» به معنای نماز را درست و بیعیب و با همه شرایط خواندن است. (ن ک: مجمع البيان في تفسير القرآن، ج1، ص: 120 و 121 و التحرير و التنوير،ج1، ص: 228 و 229 و ج5، ص: 149)
🔸معمولا تعبیر «اقام الصلاة» را به معنای «به پاداشتن نماز» ترجمه میکنند و گمان میکنند منظور از به پاداشتن #نماز تلاش برای فراگیر کردن و همگانی کردن نماز است!
↩️تعبیر «اقامه صلاة» تلنگر عمیقی است که بدانیم نماز خواندن کافی نیست بلکه آنچه مهم است این است که نماز درست خوانده شود. رواج چنین ترجمههایی موجب شده است که از درک این تلنگر عمیق محروم شویم.
#با_مترجمان_نهج، شماره 40
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تکرارپذیرترن وجه خطای خوارج
خطای خوارج در برابر امیرالمؤمنین علیه السلام خطای روشنی است. این خطا مانند سکه نیست که تنها دو وجه داشته باشد بلکه یک پدیده چندوجهی است که از وجوه مختلفش باید به آن نگریست.
برای درک یکی از وجوه این خطا، خوب است توجه کنیم که آنان در تحلیلهای خود به این نتیجه رسیده بودند که علی بن ابیطالب نباید با کسانی که در سایه قرآن هستند، بجنگد. در منظومه فکری خوارج (که اکثرا از #قراء_کوفه بودند) قرآن جایگاه عظیمی داشت و واقعا در محاسباتشان گمان میکردند امثال مالک اشتر و ابن عباس که اطراف علی را گرفتهاند، #تندرو هستند و او را به سوی جنگ با پیروان #قرآن میکشانند!
به نظر نگارنده آنان به چند نکته توجه نکردند؛
اولا توجه نکردند که حتی اگر علی بن ابیطالب در اصرار به ادامه جنگ خطاکار باشد، باز هم خطای آنان که جبهه جدیدی در سپاه حق ایجاد میکنند و شمشیر بر روی همرزمان خود میکشند و با همرزمان خود با زبان تهدید و براندازی و... سخن میگویند، آن هم در زمانی که دشمن مشترکشان مشغول رصد کردن رفتار آنها است، خطای بزرگتری است! #اهم_و_مهم
ثانیا توجه نکردند که وقتی معتقدیم #رهبر و فرماندهی ما خطا کرده است، اگر از او #اطاعت بکنیم ممکن است فقط به بخشی از اهدافمان نرسیم ولی اگر از او تمرد کردیم قطعا به هیچ یک از اهدافمان نخواهیم رسید. به عبارت دیگر اگر با فرماندهی که ما معتقدیم خطا کرده است، حرکت بکنیم دست کم به بخشی از اهدافمان میرسیم ولی اگر از او تمرد کردیم و بر او تیغ کشیدیم، ما و رهبرمان با هم شکست میخوریم و به هیچ یک از اهدافمان نمیرسیم.
گمان میکنم تکرارپذیرترین وجه خطای #خوارج همین بیتوجهی اخیر باشد. در درون هر یک از ما ممکن است خوارجی خفته باشد و به تکرار همین #خطای_خوارج بسیار علاقمند باشد!
👈یادمان باشد جهان بر مردمی تعظیم خواهد کرد که بر روی یک نقطه بایستند.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵سنجهای برای تشخیص برداشت صحیح از اسلام
به مناسبت 🌹#مبعث🌹 پیامبر صلی الله علیه و آله
📢ثمَّ إِنَّ هَذَا الْإِسْلَامَ دِينُ اللَّهِ الَّذِي اصْطَفَاهُ لِنَفْسِهِ وَ اصْطَنَعَهُ عَلَى عَيْنِهِ وَ أَصْفَاهُ خِيَرَةَ خَلْقِهِ وَ أَقَامَ دَعَائِمَهُ عَلَى مَحَبَّتِهِ أَذَلَّ الْأَدْيَانَ بِعِزَّتِهِ وَ وَضَعَ الْمِلَلَ بِرَفْعِهِ وَ أَهَانَ أَعْدَاءَهُ بِكَرَامَتِهِ وَ خَذَلَ مُحَادِّيهِ بِنَصْرِهِ ... #خطبه_198
این اسلام همان دینی است که خداوند برای خودش آن را برگزید، آن را با عنایت ویژه خویش پرورش داد، آن را برترین مخلوقش اختصاص داد، پایههای آن را بر محبت خودش بنا کرد، دینهای دیگر را با عزت این دین ذلیل کرد، آیینهای دیگر را با بلندی این دین به زیر کشید، دشمنان این دین را با ارجمندی این دین پست کرد و دشمنان آن را با یاری خودش مغلوب کرد ...
🔹در این بخش از خطبه،معیار دقیقی وجود دارد. ظاهرا خداوند در این دین این شاخصها را قرار داده است؛
1⃣اولابه این دین عزتی داده که ادیان دیگر را به ذلت میکشاند (أَذَلَّ الْأَدْيَانَ بِعِزَّتِهِ)،
2⃣ثانیا به این دین بلندمرتبگی خاصی داده که آیینهای دیگر را فرومینشاند (وَ وَضَعَ الْمِلَلَ بِرَفْعِهِ)
3⃣ثالثا کرامتش را به گونهای آفریده که دشمنان خودش را از چشمها میاندازد (أَهَانَ أَعْدَاءَهُ بِكَرَامَتِهِ)
البته خداوند دشمنان چنین دینی را مغلوب خواهد کرد (خَذَلَ مُحَادِّيهِ بِنَصْرِهِ).
🔸پس قرائتی که از اسلام داریم باید قرائت عزتمندانه باشد (نه ذلیلانه)، قرائتی توأم با عظمت باشد (نه حقارت)، قرائتی توأم با کرامت باشد که دشمنان آن خود به خود از چشمها بیافتند چنانکه منکران خورشید خود به خود منزوی میشوند.
👌 قرائتی از اسلام که مشتمل بر این شاخصها (عزتی دشمن ذلیلکن، عظمتی رقیبافکن، کرامتی که دشمنانش خود به خود خوار و منزوی شوند) باشد، همان قرائتی است که #امام_خمینی در #جمهوری_اسلامی_ایران بنیان نهاد و آیت الله #خامنه_ای رهبری معظم انقلاب نیز ادامه دادند و باید پابرجا بماند.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#عدالت_خواهان_افراطی و #زیورآلات_کعبه
🔸روزی برخی افراطیان به عمر گفتند بیا #زیورآلات و پردههای قیمتی کعبه را بفروش و در راه جنگ و دیگر مخارج ضروری حکومت هزینه کن، کعبه زیورآلات را میخواهد چه کار کند؟! عمر این پیشنهاد را پسندید و تصمیم گرفت همین اقدام را بکند اما پیش از اقدام، نظر علی بن ابی طالب (ع) را نیز پرسید امام (ع) فرمودند:
👈قرآن در حالی بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شده که اموال بر چهار دسته بود: یکی اموال شخصی مسلمین که قرآن بر اساس الگوی خاصی آن را بین وارثانشان تقسیم کرد، دوم #غنائم جنگی بود که قرآن آن را هم بین مستحقانش تقسیم کرد، سوم #خمس بود که قرآن آن را در جای شایستهاش قرار داد و چهارم #صدقات بود که آن را هم در همان جایی که قرار داده، قرار داد. در همان زمانی که این اموال وجود داشت، زیورآلات کعبه هم وجود داشت و خداوند آن را به حال خودش رها کرد و اینکه دربارهاش حکم خاصی نداد، از روی فراموشی نبود، به خاطر اینکه از وجود این اموال بیخبر باشد، نیز نبود. پس حالا که خداوند اموال کعبه را همان گونه که بوده، پسندیده تو هم آن را همان گونه که خدا و وسولش قرار دادند، قرار بده. عمر گفت: اگر تو نبودی ما رسوا میشدیم و زیورآلات کعبه را به حال خودش رها کرد.
(رُوِيَ أَنَّهُ ذُكِرَ عِنْدَ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فِي أَيَّامِهِ- حَلْيُ الْكَعْبَةِ وَ كَثْرَتُهُ فَقَالَ قَوْمٌ- لَوْ أَخَذْتَهُ فَجَهَّزْتَ بِهِ جُيُوشَ الْمُسْلِمِينَ- كَانَ أَعْظَمَ لِلْأَجْرِ وَ مَا تَصْنَعُ الْكَعْبَةُ بِالْحَلْيِ- فَهَمَّ عُمَرُ بِذَلِكَ وَ سَأَلَ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع- فَقَالَ إِنَّ الْقُرْآنَ أُنْزِلَ عَلَى النَّبِيِّ ص- وَ الْأَمْوَالُ أَرْبَعَةٌ أَمْوَالُ الْمُسْلِمِينَ- فَقَسَّمَهَا بَيْنَ الْوَرَثَةِ فِي الْفَرَائِضِ- وَ الْفَيْءُ فَقَسَّمَهُ عَلَى مُسْتَحِقِّيهِ- وَ الْخُمُسُ فَوَضَعَهُ اللَّهُ حَيْثُ وَضَعَهُ- وَ الصَّدَقَاتُ فَجَعَلَهَا اللَّهُ حَيْثُ جَعَلَهَا- وَ كَانَ حَلْيُ الْكَعْبَةِ فِيهَا يَوْمَئِذٍ- فَتَرَكَهُ اللَّهُ عَلَى حَالِهِ- وَ لَمْ يَتْرُكْهُ نِسْيَاناً وَ لَمْ يَخْفَ عَلَيْهِ مَكَاناً- فَأَقِرَّهُ حَيْثُ أَقَرَّهُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ- فَقَالَ لَهُ عُمَرُ لَوْلَاكَ لَافْتَضَحْنَا) (#حکمت_270)
#تندوری #عدالت #مصلحت
#با_معارف_نهج، شماره 93
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵خطبههای جوششی علی علیه السلام
#جرج_جرداق می نویسد:✍️
خطبه های #بالبداهه على(ع) حاكى از انديشههائى معجزه آساست كه بر پایهای از دقت و منطق صحيح استوار است. راستى چنين دقتى حيرت زاست؟! زيرا على «ع» در ايراد خطابههاى خود، آمادگى قبلى و لو براى چند لحظه هم نداشت و خطبههاى خود را به صورت #ارتجالی و بدون آمادگى قبلى ايراد ميكرد. اين خطبهها چنان در افكار على «ع» جوشش داشت كه مانند برقى كه بىخبر و بی اراده جهش كند، يا صاعقهى ناگهانى كه بىمقدمه به وقوع بپيوندد، يا گردبادى كه ناگهان وزيدن بگيرد و همه را به خود بپيچد و جارو كند و به حكم قانون حادثه و حدود مناسبتهاى ويژه، مسيرى را پيش گيرد و از همان جا باز گردد، بدون كوچكترين رنج و زحمت به زبانش جارى مىشد. (بخشى از زيبايىهاى نهج البلاغه، ص 25)
#با_شیفتگان_نهج، شماره 41
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#کلمه_ادب
کلمه ادب در عربی غالبا به صورت مصدر به کار میرود و به معنای «ادب کردن» است. این کلمه در زبان فارسی به معنای مصدری به کار نمیرود بلکه به صورت اسم مصدری به کار میرود.
در یکی از حکمتهای نهج البلاغه آمده است: «كَفَاكَ أَدَباً لِنَفْسِكَ اجْتِنَابُ مَا تَكْرَهُهُ مِنْ غَيْرِك» (#حکمت_420) که معنای آن میشود: «براى ادب كردن خودت همين بس، كه از هر چه از ديگران ناپسند مىدارى، اجتناب كنى.»
با این برداشت، روایت میخواهد روش ادب کردن خود را به انسان یاد بدهد و از این رو به #قاعده_طلایی اخلاق (golden rule) مرتبط میشود و سر از دایره توصیههای اخلاقی در میآورد.
↩️با این حال برخی مترجمان پنداشتهاند کلمهی «ادب» در عربی هم همان معنای فارسیاش را در بردارد و با این خطای ذهنی به چنین ترجمههایی دست یافتهاند:
◀️در آراستگىات همين بس كه از آنچه براى ديگران نمىپسندى اجتناب كنى
◀️براى ادب نفست همين بس كه از آنچه براى ديگرى بد مىدانى انجام ندهى.
روشن است که در این برداشت، معنای روایت سر از توصیف (نه توصیه) درمیآورد و به صورت مستقیم به اخلاق طلایی ارتباط نمییابد.
#با_مترجمان_نهج، شماره 41
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵یاری #نیازمندان اما کریمانه
#حارث_همدانی که یکی از نزدیکترین اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام بود، میگوید: شبی با امیرالمؤمنین علیه السلام خلوت کردم. به ایشان گفتم: مشکلی برایم به وجود آمده.
فرمود: مرا برای حل مشکلت شایسته میبینی؟
گفتم: بله
فرمود: جزاک الله عنی خیرالجزاء،
بعد برخاست و چراغ را خاموش کرد و آمد نشست سپس فرمود: چراغ را خاموش کردم تا ذلت نیازمندی را در صورتت نبینم! حالا دیگر سخن بگو......!
(عن الحارث قال: سَامَرتُ أمير المؤمنين عليه السلام فقلت له: عرضت لي حاجة.
قال: فرأيتني لها أهلا؟ قلت: نعم. قال: جزاك اللّه عنّي خيرا ثم قام إلى السراج فأغشاها و جلس، ثم قال: إنّما أغشيت السراج لئلا أرى ذُلَّ حاجتِك في وجهك، فتكلّم فإنّي .... (کافی؛ 4: 24))
#با_معارف_نهج، شماره 94
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تاریخدانی کافی نیست بلکه باید...
#شهید_مطهری میگوید:
📢على (ع) در وصيتى كه در نهج البلاغه به امام حسن (ع) مىكند جمله بزرگى دارد. او كه از نسل اول اسلام است به فرزندش دستور مىدهد: «پسرم! احوال امم و ملل و تواريخ را به دقت مطالعه كن و از آنها درس بياموز! پسركم! اگرچه عمر محدودى دارم و با امتهاى گذشته نبودهام كه از نزديك وضع و حال آنها را مطالعه كرده باشم، اما در آثارشان سير كردم و در اخبارشان فكر كردم تا آنجا كه مانند يكى از خود آنها شدم»
بعد مىگويد: «سِرْتُ فِي آثَارِهِمْ حَتَّى عُدْتُ كَأَحَدِهِمْ بَلْ كَأَنِّي بِمَا انْتَهَى إِلَيَّ مِنْ أُمُورِهِمْ قَدْ عُمِّرْتُ مَعَ أَوَّلِهِمْ إِلَى آخِرِهِم» (#نامه_31)
نه، بالاتر از اين؛ چون اگر كسى در جامعهاى با مردمى زندگى كند فقط از احوال همان مردم آگاه مىشود ولى من مثل آدمى هستم كه از اول دنيا تا آخر دنيا با همه جامعهها بوده و با همه آنها زندگى كرده است؛ پس #تاريخ را مطالعه كن، در اخبار ملتها و در تحولاتى كه براى جامعهها پيش آمده فكر كن تا مانند چشمى باشى كه از اول دنيا تا آخر دنيا را مطالعه و مشاهده كرده است.
#مطالعه_تاریخ
#با_شهید_مطهری_در_نهج شماره 9
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تغییر رفتار از طریق تغییر نگرش و انگاره
امام علی علیه السلام در سخنان اثرگذار خود میکوشد برای تغییر رفتار انسانها ابتدا #انگاره و نگرشهای آنها را تغییر بدهد. در حقیقت حضرت میخواهند از #قدرت_انگاره استفاده بکنند و رفتارهای انسانها را به وسیله انگارههای آنها تغییر بدهند.
برای مثال انسانها معمولا اموال پس انداز شده خودشان را ذخیرهای برای خودشان میدانند اما اموالی را که خرج کردهاند، هدر رفته و از دست رفته میدانند. امام علیه علیه السلام تلاش میکنند این انگاره را تغییر بدهند، این سخنان ایشان را ببینید:
1⃣ای فرزند آدم اموالی که بیش از نیازت به دست میآوری در واقع آنها را برای دیگران ذخیره میکنی (نه برای خودت) (ابْنَ آدَمَ مَا كَسَبْتَ فَوْقَ قُوتِكَ فَأَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ ) #حکمت_192
2⃣اموالی که پیش از خودت به محضر الاهی فرستادهای، ذخیرهای است که برای خودت باقی میماند و آنچه از اموالی که پس از خودت در دنیا نهادهای برای دیگران (وراث) سودمند است. (فَإِنَّكَ مَا تُقَدِّمْ مِنْ خَيْرٍ يَبْقَ لَكَ ذُخْرُهُ وَ مَا تُؤَخِّرْهُ يَكُنْ لِغَيْرِكَ خَيْرُهُ) #نامه_69
#با_معارف_نهج، شماره 95
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵بخیل از فقر میگریزد یا از دارایی؟
[امیر المؤمنین] تعبیری دارند میفرمایند: «عَجِبْتُ لِلْبَخیلِ یسْتَعْجِلُ الْفَقْرَ الَّذی مِنْهُ هَرَبَ وَ یفوتُهُ الْغِنَی الَّذی إیاهُ طَلَبَ، فَیعیشُ فِی الدُّنْیا عَیشَ الْفُقَراءِ وَ یحاسَبُ فِی الْاخِرَةِ حِسابَ الْاغْنِیاءِ» (#حکمت_126) میفرماید من تعجب میکنم از این آدمهای مُمسِک که [گمان میکنند] از فقر به سوی غنا فرار میکنند ولی در عمل از غنا فرار میکنند و خودشان را به دامن فقر میاندازند،
چرا؟ برای اینکه اصلا [مگر] #فقر و #غنا معنایش چیست؟ فقیر یعنی آن که ندارد که بخورد و بپوشد، و غنی یعنی آن که دارد که بخورد و بپوشد. فرقشان در این است که آن میخورد و میپوشد، این نمیخورد و نمیپوشد. اگر بنا بشود که انسان پول را جمع کند که تا آخر نخورد و نپوشد پس پول را در واقع برای فقر جمع میکند نه برای غنا. درست است، پیش خودش خیال میکند یک عمر لباس کهنه میپوشد برای اینکه یک وقتی خدای نکرده لباس کهنه نپوشد، یا یک عمر نان و پیاز میخورد که یک روزی #فقیر نشود که بخواهد نان و پیاز بخورد. این است که در دنیا مانند فقرا زندگی میکند ولی در قیامت باید حساب اغنیا را پس بدهد.
#شهید_مطهری، فلسفۀ تاریخ، ج2، ص132
#قدرت_انگاره
#با_شهید_مطهری_در_نهج شماره 10
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
معيارهاي شهر مطلوب اسلامی
و اسْكُنِ الْأَمْصَارَ الْعِظَامَ فَإِنَّهَا جُمَّاعُ الْمُسْلِمِين وَ احْذَر مَنَازِلَ الْغَفْلَةِ وَ الْجَفَاء وَ قِلَّةَ الْأَعْوَانِ عَلَى طَاعَةِ اللَّه (نامه_69)
در شهرهای بزرگ سکونت کن که آنجا محل همگرایی مسلمانان است و از سرزمینهای غفلتخیز و ستمخیز و سرزمینهایی که در آن همیاری برای طاعت الاهی کم است دوری کن.
در شهر اسلامی مطلوب باید؛
الف) مهندسی #شهر بر پایهی همگرایی باشد به گونهای که همسایهها وقتی از خانههایشان خارج میشوند در محلهها با یکدیگر مواجه بشوند و بتوانند با هم تعامل داشته باشند. (جماع المسلمین)
ب) مواجهه و تعامل همسایگان منجر به همافزایی و همیاری برای تحقق سه هدف باشد: عدم غفلت، #عدالت، افزایش همکاری برای طاعت الاهی.
ج) مراد از #غفلت در اینجا غفلت از یاد خداوند و غفلت از یاد #مرگ است. در جهان جدید سه عنصر را از عوامل غفلت میدانند: #جهانی_شدن، #مدرنیته و #رسانهها. جامعهشناسان دین در تلاش برای حل این معما که چه چیزی باعث #کاهش_دینداری و #افت_معنویت در جهان جدید شده است معمولا به این سه عنصر اشاره میکنند. https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵قلب حقیقت در #رسانه منافقان
📢قدْ أَعَدُّوا لِكُلِّ حَقٍّ بَاطِلًا وَ لِكُلِّ قَائِمٍ مَائِلًا ... #خطبه_194
#منافقان برای هر حقیقتی، [تبیینی] باطل و برای هر امر مستقیمی [بیان] کژی را [از پیش] آماده کردهاند.
◀️وقتی ساحرانِ #فرعون در برابر #اعجاز موسی علیه السلام شکست خوردند و خود ساحران (که سحرشناس بودند) اقرار کردند که کنش موسی از جنس سحر نیست، #رسانه_منافق فرعون برای این حقیقت آشکار یک بیان باطل ارائه کرد و گفت: #موسی خودش معلم شما ساحران بوده و شما با او همدستی کردهاید که مردم را بفریبید(إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْر).
↩️امیرالمؤمین علیه السلام میخواهد به این نکته اشاره کند که هرگز منتظر نباشید رسانههای #دشمن شکستشان را بپذیرند. نه، رسانههای آنها (📡) همیشه برای پیروزی شما یک تبیین رسانهای باطل آماده کردهاند تا موفقیت شما را به صورت شکست و کامیابیتان را به صورت ناکامی جلوه بدهند.
#سواد_رسانه_ای
#با_معارف_نهج، شماره 97
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
وصیت امیرالمومنین علیه السلام
به فرزندانشان:
📢كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً، وَلِلْمَظْلُومِ عَوْناً. #نامه_47
دشمن ظالمان و یاور مظلومان باشید.
↩️#روز_قدس روز یاری مظلوم.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تحدی ابن ابی الحدید با کلام علی ع
ابن ابی الحدید در شرح #خطبه221 نهجالبلاغه پس از نقل بخشی از سخنان حضرت امیر(ع) این ضربالمثل را یاد آورد میشود: «اى شترمرغ يا درست پرواز كن يا بال مگشا»
سپس میگوید: هر واعظی که ميخواهد در دل مردم خوف بیفکندو سنگ خاراى دلشان را جلا دهد و بى ارزشى دنيا را برایشان بيان كند، یا اين چنين موعظهای فصیح و رسا بياورد یا سكوت كند كه سكوت، پوشانندهی عيب است و خاموشى بهتر از سخنی است كه گوينده اش را رسوا سازد. 😯
بعد مینویسد: «هركس به اين بخش از #خطبه221 بنگرد باور میکند که معاويه راست گفته آنجا که درباره على عليه السلام گفته: «به خدا سوگند هيچ كس جز علی فصاحت را در میان قريش رواج نداده است». 😧
نکته:
به نظر میرسد ابن ابی الحدید با این سخن مولا، تحدی کرده و سزای هماوردان را هم از پیش تعیین کرده و پیش بینی کرده است که هماوردان جز رسوایی و بیآبرویی چیزی به دست نیاورند!
#ابن_ابی_الحدید
#تحدی
#معاویه
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تقوا زنجیر نیست بلکه پناهگاه انسان است
📢اعْلَموا عِبادَ اللَّهِ انَّ التَّقْوی دارُ حِصْنٍ عَزیزٍ، وَ الْفُجورَ دارُ حِصْنٍ ذَلیلٍ، لایمْنَعُ اهْلَهُ وَ لا یحْرِزُ مَنْ لَجَأَ الَیهِ. « #خطبه_157»
بندگان خدا بدانید که تقوا یک قلعه عزتمند است و فجور یک سرای ذلتمند است که نه میتواند جلوی اهالی خودش را بگیرد و نه میتواند کسانی که در آن پناه میگیرند حفظ بکند.
در درون انسان نیرویی وجود دارد که وقتی انسان در معرض انجام گناه قرار میگیرد، آن نیرو مانع از ارتکاب گناه میشود(تقوا).
از این نیرو دو برداشت میتوان داشت: نخست اینکه تقوا را یک زنجیر بازدارندهی محدود کننده بدانیم که عیش و نوش انسان را محدود میکند دوم آنکه #تقوا را یک پناهگاه محکم بدانیم که انسان از دست ابلیس و از گزند نفسش در آنجا پناه میگبرد.
حضرت برداشت اول از تقوا را رد کرده و سعی میکنند این #انگاره را در مخاطب خود ایجاد بکنند که تقوا یک پناهگاه است. لازمه پناهگاه انگاشتن تقوا این است که انگاره دومی هم در مخاطب شکل بگیرد؛ این انگاره که عیش و شادکامی حرام یک گزند و آسیب است که باید از شر آن به پناهگاه پناه برد.
#قدرت_انگاره در وادار کردن انسان به اخلاق حسنه، عنصر مهمی است که در #اخلاق نظری از آن سخن میگویند.
#با_معارف_نهج، شماره 98
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵زیباترین هجو تاریخ ادب عربی
إِلَى أَنْ قَامَ ثَالِثُ الْقَوْمِ نَافِجاً حِضْنَيْهِ بَيْنَ نَثِيلِهِ وَ مُعْتَلَفِهِ وَ قَامَ مَعَهُ بَنُو أَبِيهِ يَخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ خِضْمَةَ الْإِبِلِ نِبْتَةَ الرَّبِيعِ إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهُ وَ أَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَ كَبَتْ بِهِ بِطْنَتُهُ #خطبه_3
(تا اینکه سومین [خلیفهی] این قوم به قدرت رسید در حالیکه باد به پهلوی خود افکنده بود [و فقط] در فاصلهی میان فضلهی خودش و علوفهی خودش [سیر میکرد]. عموزادگانش نیز با او به قدرت رسیدند و بیت المال را چنان خوردند که شتر گرسنه علف بهاری را. تا بدانجای که سرانجام رشتههایش بر خلاف میلش پنبه شد و عملکردش به او تیر خلاص زد و شکمبارگیاش او را سرنگون کرد. )
امیرالمؤمنین علیه السلام در سخن گفتن دربارهی خلفای سهگانه غالبا #مصلحت (#تقریب بین مسلمین) را رعایت میکردند و معمولا از راهبردهای ابهام گویی و #ایجاز گویی استفاده میکردند (مثل #خطبه_162) اما در خطبه #شقشقیه ظاهرا فضا را مناسب دیدهاند و دیدگاه انتقادی خودشان را درباره خلفا واضحتر از جاهای دیگر بیان فرمودهاند.
این جمله بخشی از همین خطبه شقشقیه است که حضرت درباره عثمان ارائه کردهاند. این عبارت که برای سرزنش عثمان (#هجو) صورتبندی شده، آنقدر زیبا و مؤثر است که #ابن_ابی_الحدید میگوید: تا قبل از صدور خطبه ادبپژوهان عرب معتقد بودند شعرِ «دَع المَکَارِمَ لا تَرحَل لبُغیَتها فإنک انت الطاعم الکاسی» زیباترین هجو زبان عربی است ولی این بخش از خطبه شقشقیه حتی از این شعر هم بالاتر رفته است.
#با_زیباییهای_نهج شماره 38
https://eitaa.com/banahjolbalaghe