✅ اگر اولیت برداشت از مسأله ے #استطالت((ض)) (لزوم تفاوت((ض)) و (( ظ )) حاصل شود ؛ ) مهم ترین قدم در این موضوع برداشت شده است ؛ آنگاه می توان به این مطلب پرداخت که ((بسیار خوب ! ضاد را مثل #ظاء تلفظ نکنیم.❌
اما تلفظ صحیح آن چیست ؟ )) در واقع می گوییم:
♻️ حرف (( ض )) #پر_مسأله_ترین حرف عرب است ! کمتر حرفی مانند(( ض )) در اقوام و ملل مختلف عرب چنین متنوع #تلفظ شده و می شود.
🔷برخی ملل عرب آن را مانند ((ظ)) برخی به صورت ((ط)) و بخشی دیگر به صورت (( دال مفّخم )) اداء می کنند.
🔶 اما تلفظ صحیح و اصیل(( ض )) را قاعدتاً باید در گویش ملّی اهل جزیرةُ العرب _محل نزول قرآن_جستجو کرد.
شکّی نیست که مطابق منابع قدیم و جدید تجویدی ؛ 🌱اهل اداء این حرف را دارای (( رخوة ))می دانند ؛ 🌱یعنی صدای(( ض )) #شدید و #انسدادی نیست بلکه #ممتد است و کشش دارد. #مهمّ
🔷از طرف دیگر در تلاوت امروزه ے اساتید _ در اکثر قریب به موارد_حرف (( ض )) #انسدادی و #پرحجم مانند(( دال مفخم )) شنیده می شود.
👌همان گونه که در بحث مخارح حروف مطرح شده نویسنده با در نظر گرفتن اصالت تلفظ با (( رخوۀ )) و شیوعِ تلفظ با (( شدّة )) هر دو تلفظ را از قاریان قرآن پذیرفتنی می داند ! اما نهایتاً روش صحیح تلفظ(( ض )) را (( کُندی )) اتصال و انفصالِ کناره ے زبان و دندان های #اضراس فوقانی می داند و همین معنای #استطاله است.
✅ #عناوین_صفات_فرعی_از_دیدگاه : نگارندگان علم تجوید:
👌چنانکه در تصویر ملاحظه می شود #هیچ ضدّیتی در صفات مذکور دیده نمی شود و هر صفتی تعریف خاصّ خودش را دارد..
✳️و اینک به شرح ادامه صفات :
7_ #استطالةَ: در لغت به معنای
((امتداد_طولانی_شدن_سرکشی))و در تجوید عبارت است از :
(( امتداد صوت از اول کناره ے زبان تا انتهای آن ))
#این صفت مخصوص حرف((ض))است.
🔶حرف((ض)) در تمامی صفات خود_
با حرف ((ظ))
(استعلاء_جهر_انطباق_اصمات_رخوت)
#مشترک است .
و تنها #وجه تفاوت این دو در #صفت فرعی؛ استطالة ((ض)) است. #مهمّ
🔷مقصود عملی از #استطالَۀ ؛ آن است که صدای (( ض ))کمی کشیده شود و از(( سایش )) نسبتاً خشن هوا_ که از((ظ ))شنیده میشود_به دور باشد. #مهمّ
🔶اساتید ما ؛ استطالة(( ض )) را
به ویژه در هنگام#سکون؛ به صدای
(( قُمری )) تشبیه می کردند:
✳️ #شرح_بیشتر_(( #استطاله )) :
🔶مهم ترین نکته در بحث ((ض)) این است که در تلاوت قرآن ؛ ((ض))_هر طور که تلفظ شود_ با تلفظ ((ظ)) متفاوت باشد.
#ادامه👇👇
✅ اگر اولیت برداشت از مسأله ے #استطالت((ض)) (لزوم تفاوت((ض)) و (( ظ )) حاصل شود ؛ ) مهم ترین قدم در این موضوع برداشت شده است ؛ آنگاه می توان به این مطلب پرداخت که ((بسیار خوب ! ضاد را مثل #ظاء تلفظ نکنیم.❌
اما تلفظ صحیح آن چیست ؟ )) در واقع می گوییم:
♻️ حرف (( ض )) #پر_مسأله_ترین حرف عرب است ! کمتر حرفی مانند(( ض )) در اقوام و ملل مختلف عرب چنین متنوع #تلفظ شده و می شود.
🔷برخی ملل عرب آن را مانند ((ظ)) برخی به صورت ((ط)) و بخشی دیگر به صورت (( دال مفّخم )) اداء می کنند.
🔶 اما تلفظ صحیح و اصیل(( ض )) را قاعدتاً باید در گویش ملّی اهل جزیرةُ العرب _محل نزول قرآن_جستجو کرد.
شکّی نیست که مطابق منابع قدیم و جدید تجویدی ؛ 🌱اهل اداء این حرف را دارای (( #رخوة ))می دانند ؛ 🌱یعنی صدای(( ض )) #شدید و #انسدادی نیست بلکه #ممتد است و کشش دارد. #مهمّ
🔷از طرف دیگر در تلاوت امروزه ے اساتید _ در اکثر قریب به موارد_حرف (( ض )) #انسدادی و #پرحجم مانند(( دال مفخم )) شنیده می شود.
👌همان گونه که در بحث مخارح حروف مطرح شده نویسنده با در نظر گرفتن اصالت تلفظ با (( رخوۀ )) و شیوعِ تلفظ با (( شدّة )) هر دو تلفظ را از قاریان قرآن پذیرفتنی می داند ! اما نهایتاً روش صحیح تلفظ(( ض )) را (( کُندی )) اتصال و انفصالِ کناره ے زبان و دندان های #اضراس فوقانی می داند و همین معنای #استطاله است.👇👇
✅ و در ادامه توصیف صفت فرعی حرف (( ض )) :
#برای_اداء_استطاله_((ض)) که وجه #تمایز ((ض)) و ((ظ)) است.
#بهترین_طریق این است که ((ض)) را به صورت((دال مفخّم )) امّا ((نرم )) اداء کنیم!❗️ به عبارت دیگر: با اراده ے (( دال مفخّم)) تمامی. ..
#کناره ے چپ یا راست #زبان را به(( آرامی )) به مرحله (( گیرش))برسانیم:
🌱هم زمان #اطباق سطخ زبان و سقف دهان( تفخیم) نیز با همین(کندی) صورت گیرد و نهایتاً مرحله ے((رهش))
هم با آرامی و اجتناب از جدا شدن #ناگهانی #عوامل_مخرج از یکدیگر انجام شود. #مهمّ
🔷به این ترتیب می توان گفت: ((ض)) با #تلفظ_اصل خود _ضاد حجاز اداء شده است.🔶⚜🔶
🔶در نتیجه: تلفظ((ض)) نسبت به حرف(( ظ )) کمی بیشتر به طول می انجامد( #استطالة ) ؛ و به اصطلاح صدای آن کمی((کش))می آید❗️همان
(صدای قمری مانند حس و شنیده) می شود.
🔷دربرخی ازکُتُب تجوید؛ مسأله ے
((امتداد)) صوت ((ض)) با امتداد صوت در حروف #مدّ چنین مقایسه شده است. 👇👇
(( در حرف #استطاله نیز صوت امتداد می یابد امّا به پای #امتداد صوت در #حروف_مدّ نمی رسد. 🌱چرا که #استطالۀ درمخرج حرف جریان دارد که به #هیج_مخرجی محدود نیست))#مهمّ
🌾🌾🌾
🔷درپایان باز هم به تأکید است که ((ض)) نباید مانند((ظ)) تلفظ گردد و در عباراتی:
💢مانند: #یَعَضُّ_الظَالِم ( فرقان ۲۷)و
💢 #اَنقَضَ_ظَهرَک َ(انشراح_۳ )تفاوت این دو ((#باید_به_وضوع_تجلّی))
✳️ حالت (( دال مفّخم ))که جهت تمرین و آمادگی تلفظ صحیح (( ض )) مطرح شد ؛ نباید درحال(( سکون))
موجب #قلقله ے ناخواسته ((ض))
گردد #مهمّ
در اینجا شرح #صفات_هفت_گانه ے #فرعی مطابق قول #ابن_الجزری و تابعین وی به پایان رسید. 🔶⚜🔶
🔷اما همان گونه که وعده کرده بودیم ؛ به چند #صفت_فرعی دیگر که اهمیت آنها کمتر از #صفات_هفت_گانه ے فوق نیست❗️و در تجوید قرآن کاربرد #علمی دارند ؛ اشاره خواهیم داشت...
#موئید و منصور در بارگاه الهی باشید #ان_شاءالله.. .
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶