💢 مثال :
الف💢اِليْهِ الْمَصِیرُ_ لَدَيْهِ خُبْرًا _مِِنْ َدُونِهِ الْبَاطِلُ _ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ _مَِنْهُ لَحْمًا _ و لَهُ الْحَُمْدُ
ب💢 وقتی #بعد از هاء ضمیر حرف #مشدد بیاید:
ب_ بِهِ الَّذينَ- مِنْ دُونِهِ الشَّفاٰعَةَ- لَهُ الذِّكْرٰي- اَنٌزَلَهُ الَّذي
ج_ وقتی #قبل از #هاء_ضمیر یکی از حروف #مدّی بیاید:
💢مانند:
اَنْزَلْناٰهُ اِلَيْكَ- اٰتَيْناٰهُ رَحْمَةً- فيهِ هُدًي- بالِغيهِ اِلاّٰ- وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ
🔶 #شرایط_اشباع_هاء_ضمیر
اگر دو طرف هاء ضمیر #متحرک باشد ؛ در این صورت #هاء_ضمیر_اشباع می گردد ؛ یعنی اگر #مکسور باشد به #یاء مدی و اگر.... مضموم باشد به #واو مدی خوانده می شود:
💢( بِهِ وَلاٰ -> بِهي وَلاٰ )- ( فَلَهُ عَشْرُ -> فَلَهُو عَشْرُ )
( في حُكْمِهِ اَحَداً -> في حُكْمِهي اَحَداً )- ( اِنَّهُ لَقَوْلُ -> اِنَّهُو لَقَوْلُ )
(مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً -> مِنْ دوُنِهي مُلْتحَداً)
( رَبُّهُ بِكَلِماتٍ -> رَبُّهُو بِكَلِماتٍ )
( مَواٰضِعِهِ وَ نَسُوا -> مَواٰضِعِهي وَ نَسُوا )
(قاٰلَ لَهُ صاٰحِبُهُ -> قاٰلَ لَهُو صاٰحِبُه)
🔶به اشباع #صله نیز می گویند.
⚜ #صله در لغت به معنای #بخشش و جایزه ؛ خویشاوندی و در اصطلاح کاربردی عبارت از:
#اشباع #ضمّه و #کسره به صورتی که از آنها #واو_مدّی و #یاء_مدّی حاصل شود.
🔶البته در صورتی که #میم_جمع صدای واو مدّی به خود بگیرد ؛ به این کار نیز #صله ے میم جمع گویند ؛ و در قرائات دیگر تحت شرایطی انجام می شود. #در قرائت عاقم فقط زمانی که #میم_جمع در کنار ضمیر قرار گیرد ؛ #صله داده می شود. و در قرآن مکتوب است.
( اَنْزَلْتُمْ -> اَنْزَلْتُمُوهُ) - ( قَتَلْتُمْ -> قَتَلْتُمُوهُمْ )
🔶 لذا قاری به اختیار خود نمی تواند هر #میم_جمع را صله دهد.
✅نکات و #استثناءات_هاء_ضمیر :
🔶هاء ضمیر در دو کلمه ے
" اَرْجِهْ "( سوره اعراف ۱۱۱)و(شعراء آیه ۳۶)
و " فَاَلْقِهْ " ( در سوره نمل آیه ۲۸)
نباید با #هاء_سَکت اشتباه شود. #مهمّ
🔶 هاء ضمیر در #" اَنْساٰنِيهُ "(کهف _۶۳) و
" عَلَيْهُ اللهَ "( فتح _۱۰) که قاعدتاً باید مکسور باشد ؛ بر خلاف معمول با #ضمّه خوانده می شود. #دقت بفرمایید.
۳🔶 هاء ضمیر در عبارت "
#وَ_يَخْلُدْ_فيهِ_مُهاٰناً " ( فرقان _۶۹) به #اشباه خوانده می شود =(فيـهي مُهاٰناً )
۴🔶 هاء ضمیر در عبارت " #يَرْضَهُ_لَكُمْ " ( زمر _۷ ) بر خلاف قاعده #بلا_اشباع خوانده می شود.
یعنی اشباع نمی شود. #دقت بفرمایید.
✅ البته تمام موارد اشباء به #جز استثناءات هاء ضمیر در قرآن آمده و به خوبی مشهود است چه در وسط آیات و چه در هنگام وقف که
(بنا به سنّت نبیّ مکرم اسلام صلواة الله موظف به وقف می باشیم ) و اگر بخواهیم آیه را به آیه بعد وصل کنیم تمام قوانین و موارد #اشباع و #عدم_اشبا مدّ نظر باشد. #مهمّ
و موارد خاصّ( استثناء) باید حفظ شود تا برای شما بزرگواری که علاقه مندانه جزء حاملان قرآن هستید دروس را مطالعه می فرمایید:
در زمان برخود با عبارات خاصّ به استناد کتاب حلیة القرآن سطح دو موارد هاء ضمیر . .. و... عمل شود شود. ..
#درس سنگین هست چندبن بار مطالعه بفرمایید..
به مواردی برخورد کردید که سٶال برانگیز باشد؛ پاسگو هستیم. .
موفق باشید #ان_شاءالله..
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
👇👇#نصب_کتاب_حلیة_القران_سطح۲//
💢 مثال :
الف💢اِليْهِ الْمَصِیرُ_ لَدَيْهِ خُبْرًا _مِِنْ َدُونِهِ الْبَاطِلُ _ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ _مَِنْهُ لَحْمًا _ و لَهُ الْحَُمْدُ
ب💢 وقتی #بعد از هاء ضمیر حرف #مشدد بیاید:
ب_ بِهِ الَّذينَ- مِنْ دُونِهِ الشَّفاٰعَةَ- لَهُ الذِّكْرٰي- اَنٌزَلَهُ الَّذي
ج_ وقتی #قبل از #هاء_ضمیر یکی از حروف #مدّی بیاید:
💢مانند:
اَنْزَلْناٰهُ اِلَيْكَ- اٰتَيْناٰهُ رَحْمَةً- فيهِ هُدًي- بالِغيهِ اِلاّٰ- وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ
🔶 #شرایط_اشباع_هاء_ضمیر
اگر دو طرف هاء ضمیر #متحرک باشد ؛ در این صورت #هاء_ضمیر_اشباع می گردد ؛ یعنی اگر #مکسور باشد به #یاء مدی و اگر.... مضموم باشد به #واو مدی خوانده می شود:
💢( بِهِ وَلاٰ -> بِهي وَلاٰ )- ( فَلَهُ عَشْرُ -> فَلَهُو عَشْرُ )
( في حُكْمِهِ اَحَداً -> في حُكْمِهي اَحَداً )- ( اِنَّهُ لَقَوْلُ -> اِنَّهُو لَقَوْلُ )
(مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً -> مِنْ دوُنِهي مُلْتحَداً)
( رَبُّهُ بِكَلِماتٍ -> رَبُّهُو بِكَلِماتٍ )
( مَواٰضِعِهِ وَ نَسُوا -> مَواٰضِعِهي وَ نَسُوا )
(قاٰلَ لَهُ صاٰحِبُهُ -> قاٰلَ لَهُو صاٰحِبُه)
🔶به اشباع #صله نیز می گویند.
⚜ #صله در لغت به معنای #بخشش و جایزه ؛ خویشاوندی و در اصطلاح کاربردی عبارت از:
#اشباع #ضمّه و #کسره به صورتی که از آنها #واو_مدّی و #یاء_مدّی حاصل شود.
🔶البته در صورتی که #میم_جمع صدای واو مدّی به خود بگیرد ؛ به این کار نیز #صله ے میم جمع گویند ؛ و در قرائات دیگر تحت شرایطی انجام می شود. #در قرائت #عاصم فقط زمانی که #میم_جمع در کنار ضمیر قرار گیرد ؛ #صله داده می شود. و در قرآن مکتوب است.
( اَنْزَلْتُمْ -> اَنْزَلْتُمُوهُ) - ( قَتَلْتُمْ -> قَتَلْتُمُوهُمْ )
🔶 لذا قاری به اختیار خود نمی تواند هر #میم_جمع را صله دهد.
✅نکات و #استثناءات_هاء_ضمیر :
🔶هاء ضمیر در دو کلمه ے
" اَرْجِهْ "( سوره اعراف ۱۱۱)و(شعراء آیه ۳۶)
و " فَاَلْقِهْ " ( در سوره نمل آیه ۲۸)
نباید با #هاء_سَکت اشتباه شود. #مهمّ
🔶 هاء ضمیر در #" اَنْساٰنِيهُ "(کهف _۶۳) و
" عَلَيْهُ اللهَ "( فتح _۱۰) که قاعدتاً باید مکسور باشد ؛ بر خلاف معمول با #ضمّه خوانده می شود. #دقت بفرمایید.
۳🔶 هاء ضمیر در عبارت "
#وَ_يَخْلُدْ_فيهِ_مُهاٰناً " ( فرقان _۶۹) به #اشباه خوانده می شود =(فيـهي مُهاٰناً )
۴🔶 هاء ضمیر در عبارت " #يَرْضَهُ_لَكُمْ " ( زمر _۷ ) بر خلاف قاعده #بلا_اشباع خوانده می شود.
یعنی اشباع نمی شود. #دقت بفرمایید.
✅ البته تمام موارد اشباء به #جز استثناءات هاء ضمیر در قرآن آمده و به خوبی مشهود است چه در وسط آیات و چه در هنگام وقف که
(بنا به سنّت نبیّ مکرم اسلام صلواة الله موظف به وقف می باشیم ) و اگر بخواهیم آیه را به آیه بعد وصل کنیم تمام قوانین و موارد #اشباع و #عدم_اشبا مدّ نظر باشد. #مهمّ
و موارد خاصّ( استثناء) باید حفظ شود تا برای شما بزرگواری که علاقه مندانه جزء حاملان قرآن هستید دروس را مطالعه می فرمایید:
در زمان برخود با عبارات خاصّ به استناد کتاب حلیة القرآن سطح دو موارد هاء ضمیر . .. و... عمل شود شود. ..
#درس سنگین هست چندبن بار مطالعه بفرمایید..
به مواردی برخورد کردید که سٶال برانگیز باشد؛ پاسگو هستیم. .
موفق باشید #ان_شاءالله..
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
👇👇#نصب_کتاب_حلیة_القران_سطح۲//
دقت روی جایگاه های مخارج حروف
شامل تارهای صوتی #حلق/دهان /سخت کام/کف دهان/آرواره بالا و پایین(فکّین)+شفتین(لبها)
🌻اندام های که در هنگام تکّلم و گفتار ما با هم #درگیر و نقش بسیار #مهمّ و #بالا دارند🗣
👌سپس متن کتاب که قبلاً نوشته را شده مطالعه می فرمایید👇👇👇
https://eitaa.com/eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
بسِم اللهِ کَلِمَةٍ النُّور:
✅ #باب_مخاج_حروف
🔶اين باب از #مهم_ترين ابواب و مباحث تجويد است؛ و قاري قرآن به فراگيري آن نيازي #مبرم دارد.
⚜چرا كه شناخت و رعايت #مخارج_حروف ، اساس عمل به ساير قواعد تجويدي است.#مهمّ
در اين مبحث، از (جايگاه توليد) و خروج هر حرف در دستگاه_تكلّم بحث مي شود و در پايان ، قاري به محل توليد هر حرف و اندام هاي توليد كننده آن آگاهي مي يابد.
✅ #اندام_هاي_گفتاري :
عمل (گفتار) باهماهنگی از مرکز فرماندهی #ازمغز_سر و همکاری اندام هايي در بدن صورت مي گيرد كه عبارتند از :
١🔶- #اندامهای #دَم و #بازدم :
شامل عضله #ديافراگم _ دنده هاي قفسه سينه_عضلات بين دنده اي ريه ها- ناي
🔶٢- حنجره و طناب هاي صوتي درون حنجره
🔶٣- حفره حلق
🔶٤- حفره دهان:
شامل فضا و نيز اجزاء آن يعني #زبان_اصلي- #زبان_كوچك- دندان ها- لثه ها- سقف دهان
🔶٥- آرواره ها (فكّ ها)
🔶٦- لب ها
🔶٧- حفره خَيْشوم (فضاي بيني)
البته مي توان به تعبيري، #دستگاه _شنوايي را نيز در اي امر دخيل دانست ! چرا كه در صورت #نقص دستگاه شنوايي ، انسان به طور معمول به خوبي قادر به فراگيري (گفتار) نخواهد شد.
( آنچه در درجه اول اهميت قرار دارد، اين است كه قاريان قرآن، تلفظ (عملي) حروف را در ابتدا، به صورت (سَماعي) يعني از راه گوش فرا گيرند؛ همچنان كه كودك از همين طريق زبان مادري را ياد مي گيرد. اما در مراحل پيشرفته، قاريان از لحاظ عملي نيازمند شناختِ (جايگاه توليد) #حروف نيز هستند تا بتوانند تلفظ حروف را بهتر و از طرق علمي اجرا و نيز تجزيه و تحليل كنند.)
#اینک_به_شرح_مختصر_اندام_های_گفتار_می_پردازیم :
*((اندام های دم و بازدم )) هوا را به بیرون می دمند ؛ و نتیجتاً در گفتار؛
#سه_تقش_کلّی_ را_ایفا_میکنند.
🔶۱-در برخورد با موانع دستگاه تکلم ؛ #حروف و #صداها را می سازند.
🔶۲- با تنظیم فشار خروجی هوا ؛ برخی از قسمت های #کلمه و یا #جمله را(( رساتر ) ) و (( برجسته تر )) می کنند؛
و نیز از همین طریق ؛به ؛ساخت حروف پر فشار
💢مثل (( پ )) و (( ت )) و حروف کم فشار :
💢مثل ((ب)) و((د)) کمک می کنند. 👇👇👇
💢 #و_در_ادامه. .
با کم و زیاد کردن فشار هوا ؛ در ارتعاش(( اَوتار صوتی)) =جمع وَتر به معنای طناب در (تارهای صوتی) و نیز👇👇
[ #زیر و #بمی صدا ]
#زیر =صدای پایین و#بم =صدای بالا ؛و نیز زیر و بمی؛ در گفتار مٶثرند.
🔶( #حنجره ) و ارتعاش عنصر اصلی آن یعنی ؛ (( #طناب های صوتی) ) حروف و صداهایی را با وپژگی
(( جَهر)) =💢 مثل صحبت بلند
و ((هَمس )) 💢 مثل صحبت در گوشی) می رساند.
*🔶فضای قفسه سینه و نیز حفره های ((حلق)) و ((دهان)) و ((خیشوم ) )=فضای درون بینی
#نقش_تقویت و (( #طنین_بخشی )) به حنجره را #ایفا می کند. #مهمّ
*🔶 در (( حلق _ دهان _ و لب ها؛ ) ) حروف و صداهای گوناگون ساخته می شود.
*🔶((آرواره بالا #ثابت و آرواره پایین)) #متحرک است.
*🔶آرواره بالا (( اندام های #ثابت=یعنی جایگاه های #تولید صدا را در بَر می گیرد. 💢این اندامها عبارتند از : #لب_بالا/ #دندانهای_بالا/ #لثه_بالا /#سخت_کام /#نرم_کام ؛ که به #زبان_کوچک و سپس به #دیواره_های_حلق ختم می گردد.
( البته نرم کام ؛ گاهی نقش اندام متحرک را ایفا می کند)
🔶نزدیک شدن یا #تلاقی عنصری از اندام های متحرک ( آرواره پایین _لب پایین _زبان ) به نقطه اے از اندام های #ثابت_بالا ؛ (( # مخارج_حروف )) را می سازد. 🌈⭐️
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
👇🔷ادامه_دارد_
⚜┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄⚜
#مواضع_پنج_گانه_دستگاه_تكلّم
🔶اين مواضع عبارتند از:
⚜١- جوف=بالای پرده دیافراگم تا راه دهان. ..
🔶٢- حلق= محدوده تارهای صوتی
⚜٣- لِسان = محدوده زبان کوچک؛ ریشه زبان بزرگ ؛ وسط زبان ؛ کناره های زبان ؛ سر زبان و ابتدای زبان(نوک زبان)
🔶٤- شَفَتَيْن =مجموعه دو لب
⚜٥- خَيْشوم= فضای بینی
#مواضع_دستگاه_تكلّم را مي توان به (استان)هاي يك كشور تشبيه كرد آنگاه هر استان خود به شهرستان (مخرج) و شهر(حروف) تقسيم مي شود!
🔶در هر موضع يك يا چند مخرج براي حروف وجود دارد.
✅ #مخارج_خروف_و_تعداد_آنها
#تعريف : مخرج يعني (محل تولید وخروج حرف )؛ و در تجويد عبارت است از:
(( #جايگاه_توليد_و_محل_خروج_حرف))
🔶_هواي خارج شده از #ريه ها، پس از عبور از حنجره، اعم از اين كه #تارهاي_صوتي را مرتعش #سازد يا مرتعش #نکند ، در يكي از قسمت هاي دستگاه تكلّم محدود شده و بدين ترتيب (حرف) ايجاد مي گردد :
#محل_مزبور را كه بازدم هوا در آن به (حرف) تبديل مي شود، را (مخرج حرف) نامند. مانند محل تلاقي زبان؛ ریشه بزرگ با زبان كوچك+ارتعاش تارهای صواتی كه از آن، ((ق)) و ((ك)) توليد مي شود #مهمّ
و يا محل تلاقي دو لب كه از آن (( حرف #ب +ارتعاش تارهای صوتی )) توليد مي گردد. #مهمّ
🔶تعداد مخارج حروف، ١٧ عدد است. هرچند برخي از اهل اداء، آن را ١٤ و ١٦ عدد نيز ذكر كرده اند اما قول #مشهور_همان_١٧_عدد_است.
🔶ترتيب شمارش و نام گذاري مخارج حروف از سمت ريه ها به سوي دهان است.-->
١- موضع جوف #بطن شکم به سمت بالا..(جَوْف)= در لغت به معناي (درون- ميان- بطن) آمده است. ((اَجْوَف)) يعني (ميان تهي).
🔶در اصطلاح تجويد، به ((حجم و فضاي خالي دستگاه تكلّم جوف )) گفته مي شود. اين موضع در واقع يك مخرج بيشتر ندارد #آ . به عبارت ديگر، خودش ((مخرج اول)) دستگاه تكلّم محسوب مي شود.
مخرج اول: محل خروج الف مدی و یا الف کشیده و آنگاه حروف مد یاء و واو مدّی ))
اين حروف بدون تكيه به قسمت معيني از دستگاه تكلّم، در ((فضاي)) دهان توليد و خارج مي شوند.#مهمّ
((حروف مد)) كه به آنها حروف (( #مدّوَلين)) نيز گفته مي شود، عبارتند از:
#الف مدي، #واو مدي، #ياء مدي
اين سه حرف در كلمات، (( آ تُونِِی))
((اُوذينٰا)) و ((اُوتينٰا)) جمع آمده اند.
🔶الف مدی :👇👇
✅ ادامه: #موضع_جوف_و_محل_خروج_حروف_مدّی :
🔶 #الف_مدِی: صدای تست که از کشیده شدن فتحه حاصل می شود.
هنگام تلفظ #الف 'ا ؛ تنه زبان به پایین و کمی به عقب متمایل میشود.
و آرواره زیرین ؛ با کمی پایین آمدن به باز شدن دهان کمک میکند و با کشش صوت ؛ #لف_مدی تولید میشود. اگر این حالت از لحاظ زمانی به #نصف کاهش پیدا کند(( فتحه)) تولید می گردد.
💠 لذا در زبان عرب #هیچ_تفاوتی در تلفظ ((فتحه)) و #الف_مدی نیست.
مگر از#لحاظ ((زمانی)) کشش صوت ! ( #تفاوت_کمّی)
⚜تفاوت حالت ترقیق الف مدی(رقیق و نازک شدن صدای الف ) با حالت تفخیم آن ( پرحجمی و صدای درشت الف) در این است که سطح #زبان در حالت ترقیق نسبت به تفخیم ان از #سقف دهان فاصله ے کمتری دارد ؛ و در الف مفخّم ؛ به کف دها نزدیکتر می شود.
ملاحظه می گردد که این صدا به مخرج حرف #خاصّی ؛ تکیه و تمایل ویژه ندارد که بتواند آن حرف را (( مادر )) الف مدّی دانست و لذا ⚜الف مدّی #مطلقاً #جوفی است. و یک صدای کشیده از جوف(فضای خالی ) می باشد.
✅ نکته 'ا _ َا #هرگز اول کلام نمی آید -->وسط و آخر کلام می آید. #مگر حرفی قبل از آن باشد :
💢مثال : ءَا_مَ_نُوا-->ءَامَنُوا
و باید در میزان کشش بسیار دقت شود #مهمّ 🔶⚜🔶
✅ #یاء_مدی عبارت است از((یاء ساکن ما فبل؛ مکسور))
🔶هنگام تلفظ یاء مدّی #تنه زبان به جلو و بالا و عقب زبان به #پایین میل میکند ؛ ⚜در این حالت #تنه_زبان کمترین فاصله را با سقف دهان دارد؛ اما نه به #حدّی که هوای خروجی از میان آنها ؛ دچار #(( سایش )) گردد ؛
🔶اگر این حالت از لحاظ زمانی به نصف کاهش یابد ؛ صدای ((کسره)) تولید میشود؛ پس :
⚜در زبان عرب #هیچ تفاوتی بین(( کسره )) و(( یاء مدّی)) نیست ؛
مگر از لحاظ (( زمان)) کشش صوت !
(( تفاوت کمّی))
🔶یاء مدّی و یاء ساکنه معمولی نیز در مسأله((روان تر)) بودن صدا و عدم(( سایش ))هوا در یاء مدی متفاوت هستند. در یاء معمولی ؛ مخرج حرف کمی فشرده تر و هوا دارای #سایش است. [نگارنده تنها تفاوت در حروف #جوفی را #روان_تر بودن صدای واو و یاء مدی و عدم #سایش_هوا می داند. ]
🔶ملاحظه میشود هر #سه حرف مدّی در تلفظ خود ؛ از ایجاد #سایش_جریان_هوا ؛ خود داری می کنند و از آنجا که در مسیر خروج خود با #هیچ عضوی #اصطکاک ندارند ؛
⚜ حروف ((جوفیه)) نیز به (( هوائیه )) مشهورند.
🔶 البته لازم به تأکید است که تمامی منابع #تجوید؛ واو مدّی را (( واو ساکنه ما قبل مضموم)) و یاء مدی را (( یاء ساکنه ما قبل ؛ مکسور)) نامیده اند ؛
اما از #الف_مدّی صرفاً [اصطلاح ساکن ماقبل مفتوح ] یاد می کنند!
و از حروف خاصّی نام نمی برند. !
⚜علت این است که واقعاً هیچ حرف ساکنی نمی توان یافت که با #فتحه ما قبل #الف مدّی بسازد.
✅ برخی(( #همزه )) را مادر الف مدّی می دانند ! حال آنکه #همزه با صدای (( #تیز)) خود در صورتی که با فتحه ما قبل ؛ همراه شود #الف_مدّی نمیسازد؛ #مهمّ
💢مانند: کأساً_مأو'ی_یأمُرُ
🔶اگر گفته شود(( با شُل کردن( یعنی تسهیل همزه ) و یا تبدیل همزه ؛ الف مدی می سازیم )) ! خواهیم گفت : این اختصاص به الف مدی ندارد.
⚜از (( چنین )) #همزه اے ؛ واو مدی و یاء مدّی نیز می توان ساخت ؛
(مٶمِنِین--->مُومِنِین ؛ اَلذِّئب --->اَلذِّیبُ)
و باز هم جای یک حرف مخصوص تولید #الف_مدی خالی است ! این همان #علت_مستقل دانستن #الف_مدی به عنوان یکی از حروف #الفبا است. مهمّ
که بسیاری از #علمای قدیم و جدید بدان معتقدند.
⚜پس فقط الف مدی ؛[جوفی مطلق است ]
و دو حرف مدّ دیگر به علت روان بودن ؛ (( شباهت )) به الف مدّی پیدا کرده اند. #مهمّ
🔶 #علامه_ابن_الجَزَری در کتاب(( التَّمهِید فِی عِلمِ التَجوِید)) گوید :
(( این صفت #مدّوَلین) در اصل ؛ ویژه الف مدی بوده است و واو و یاء مدی شباهت به الف مدّی دارند... #مهمّ جریان هوا در الف بیشتر از واو و یاء مدی است و هنگام تلفظ ان #زبان تکیه و استقرار بر موضعی از دهان ندارد )) #مهمّ 🔶⚜🔶
🌿 #تنها تمنایم از عزیزانی که مطالب دانش تجویدی را پیگیری می فرمایند؛ توجه به نکات ویژه در این مطالب داشته باشید.
#موفق و پیروز باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
باعرض تحیت
نطر شما را به #خلاصه_ای از مطالب گذشته معطوف می داریم:
✅در گویش فارسی ما الف اول و دوم داریم 💢آزاد_آباد-->قانون مدونی هم برای حدَ کشش تثبیت نکرده اند و تفخیم و ترقیق هم ندارد
[هرگز با کم کشیده شدن هم تأثیری بر حرکات کوتاه در گویش فارسی ندارد. ]
💢بَرادَر /این قانون برای واو
و یای کشیده در گویش فارسی هم صادق است. ( کمیت و کیفیت)
و تنها وجه تشابه با #الف مدی در قرآن اینکه #هردو جوفی هستند +دمیدن هوا #تمام
✅ اما الف مدّی 'ا َا
#اختلاف هم ایجاست! بعضی نظر بر این دارند که الف مخرج مشخصی یعنی جایی که این الف را بسازد و تولید کند ندارد و حروف را ۲۸ #عدد می دانند.
[ الف مدی در قرآن هرگز اول کلام نمی آید ]
[بعد از حروف درشت تفخیم و بعد از حروف رقیق ترقیق می شود.]
[ و اگر نصف شود فتحه را می سازد ]
#در واقع این فتحه است که الف مدی را ایجاد می کند.
[ الف و فتحه مثل هم تلفظ میشود و تنها تفاوت در میزان کشش است و این قانون برای واو و یای مدّی هم مدوّن است. (کیفیّت) ]
🔶ارتباطی با همزه ء ندارد چرا که همزه جایگاه خاصّ برای تولید دارد. #مهمّ
و می یابیم که هم الف مدی و هم همزه #تعریف های خاصّ خود را دارند.( نظر آنها که حروف حجا را ۲۹ عدد می داننذ.)
🔶⚜🔶
✅ نکته اے که لازم میدانم در مورد (همزه ء قطع گفته شود اینکه:
صدای ء یا الف غیر مدّی با ؛ #حرکات کوتاه َ ِ ُ از نظر صوت و میزان کشش #همنوا می باشند؛ #مهم /ّ
👌بدین جهت می بینیم؛ گاهی حرکات کوتاه در #مد~ #منفصل نیز #سبب_مد میشوند.
💢مثال: اِنَّآ أَنزَلْنَا در قرآنهای کتابت رسم الخط بجز قرآن رسم الخط عثمان طه
🔶 #ء قطع : حرکات کوتاه /علامت سکون؛ ٶ ئ أَ أِ أُ /را پذیراست و تنها میزان کشش #یک حرکت می باشد و در اول وسط و آخر کلمات مشاهده میشود.
🔶 در صورتی که الف مدی یک حرف جوفی و کشیده و طابع #تنها فتحه ماقبل 💢مانند: صَا_ ثَا _سَا_ هٰا 'ا
می باشد و فتحه و الف مدی #مثل هم در #هم_آوای در #صوت و فقط از نظر میزان #کشش تفاوت دارند.#مهمّ
و یکی ازدلایلِ نسبت تشبیهِ الف مدی و غیر مدی #حرکات کوتاه می باشند در صدا و #نه همزه ء قطع /
🔶از آنجای که ما در قرائت قرآن ملزم به رعایت لحن عرب می باشیم؛ انسجام و برابری صدای حرکات کوتاه با #ء در میزان کشش است. ( حرکات کوتاه مادر و زاینده الف مدی و حروف کشیده دیگر است ) نسبت جوفی بودن حروف مدّی نیز با #رعایت_لحن_عربی در تلاوت از #اطلاق جوفی بودن می کاهد. .
🔶 الف همزه وصل هم
💢مثل: ا_اَلذِینَ هیچ ارتباطی با الف مدی و غیر مدی ندارد#مهمّ
#تنها حکم تعریفش در نقش #کمک و ابتدا به کلماتی که با سکون 💢هْبِطَ/تَّخَذَ/است. #مگر_در_تشخیص_نوع_حرکت..
( حکم عصا را دارد که سالخوردگان و روشندلان می گیرند. ) 🔶⚜🔶
و در مورد جایگاه محل خروج ء در جایگاه خودش نیز بحث خواهد شد. #ان_شاءالله. .
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄ 2 #موضع_حلق : 🔶حلق از دیدگاه علم تجوید قسمتی از دستگاه تکلم است که از پایین به ((تا
🔶⚜🔶
#۲ مخرج...
#مخرج ء و حروف حلقی
✅ در تجوید لزوماً (می بایست (همزه ء )) به #تیزی و قدرت اداء شود و نباید به نرمی و سستی؛ #مهمّ )
✅نکته: در قرءَآن تنها؛ موردی که _به روایت #حفص از #عاصم_الزامی و می بایست #همزه ((سست)) خوانده شود:
✅ #خواندن #همزه دوّم در کلمه((ءَأعجَمِییٌّ )) {فصلت_۴۴ } است. که اصطلاحاً گویند: (( #همزه تسهیل می شود. ))
#تسهیل به زبان ساده:
((گرفتن #نبرة و تیزی و سختی از همزه می باشد. ))
🔶در این مورد در باب صفات حروف بیشتر بحث خواهیم کرد.
🔶و نیز #مخرج_حرف_((هاء ))
#تارهای_صوتی #بدون ارتعاش ؛ فقط به یکدیگر (( نزدیک )) می شوند و #چاکنای به حالت (( نیمه باز )) در می آید.
🔶و در نتیحه ؛ مسیر هوای #خروجی را (( تنگ )) می کند. #سایش_هوا در این محل؛ باعث ایحاد صدایی می شود که آن را حرف ((هاء )) می نامیم در واقع (( #بازدم صدا دار)) است ! و باید در اداء این حرف ؛ از افراط و تفریط در صدای #بازدم اجتناب کرد. #مهمّ
🔶 گاه ملاحظه می شود که حرف
(( هاء )) در قرائت به غلط با صدایی بین (( خ )) و (( ک )) و حتّی انسدادی شبیه ((ک )) تلفظ می شود.(عادت معمول برخی از قرّاء) ❌
( یعنی پرهیز شود از سایش بیش از حدّ هوا در مخرج حرف هاء ) _👇👇
( در تولید حرف همزه ء ارتعاش تارهای صوتی #وجود دارد #چرا که تاهای صوتی با شدّت از یکدیگر جدا می شوند.. و ء را با صدای قوی تولید می کنند ؛
#اما در تولید حرف هاء ارتعاش تارهای صوتی وجود ندارد و تنها تارهای صوتی بهم نزدیک می شوند و در حالت نیمه باز پرده ها ؛ صوت با سایش نسبتاً ملایم هوا خارج می گردد )
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
⚜
🔶
✅ #مخرج_سوّم :
#وسط_الحلق نام دارد که محل خروج #دو_حرف( ع _ ح ) می باشد.
🔶در اثر تنگ شدن دیواره های حلق ؛ هوای بازدم ؛ بدون اینکه #مرتعش شود_سایش پیدا میکند و صدای گرفته و نسبتاً خشن(( ح )) ایجاد می شود.
🔶اگر به چنین وضعیتی ؛ صوت #حاصل از ارتعاش #تارهای صوتی هم اضافه شود ؛ آنگاه صدای(( ع )) تولید می گردد. ( حرف عَین با ارتعاش تارهای صوتی همراه است. )
در صدای(( ع )) از #گرفتگی و #خشونت(( ح )) خبری نیست ؛ #گویی صدای این حرف به #نرمی به دیواره های حلق کشیده می شود.!
✅ دقت بفرمایید :
#دوحرف (( ح )) و (( ع )) نباید با درشتی و تفخیم اداء شوند ! #مهمّ
🔶همچنین #افراط و #فشار در
(( ح )) و (( ع )) این دو حرف را
به (( خ )) و (( غ )) شبیه می سازد #مهمّ ❌
و تفریط آنها نیز صدای نامفهوم #جوفی تولید می نماید.!❌
🔶⚜🔶
✅ مخرج چهارم: #اَدنَی_حلق...
🔶محل خروج دو حرف (( غ _ خ )) (اَدنَيٰ)) به معنای ((پست تر _نزدیک تر)) است. (( سَمَاءَالدُّنیَا )) یعنی
((از هفت آسمان؛نزدیک تر و پایین ترین آسمان ))
((اَدنَی الحَلق )) نزدیک ترین محل حلق به دهان است.
🔶طبق نظر #علمای تجوید ؛ #محل تولید این دو حرف ؛ #دیواره های حلق بلافاصله در عقب #زبان_کوچک می باشد. ⚜اما واقعیت علمی این است که دو حرف (( غ _ خ )) در اثر #ارتعاش سریع #نرم_کام که به زبان کوچک( لهاة ) ختم می شوند؛ #تولید می گردند.
🔶صدای (( غ )) نسبتاً نرم و #ممتد بوده و با #ارتعاش_تارهای_صوتی همراه است.
(💢 مانند : غرغره کردن آب در گلو)
🔶 حرف (( خ )) نیز صدای (( خراش )) در مخرج خود ایجاد می کند و #ارتعاش_تارهای_صوتی هنگام اداء آن #مرتعش_نمیشود.
⚜باید #دقت کرد که دو حرف(( غ )) و (( خ )) درشت و پر حجم هستند. #مهمّ
#همچنین * #افراط و #فشار* در تلفظ این دو حرف (( غ )) را به خاء شبیه می سازد ❌
#وصدای خراش(( خ )) را تشدید میکند❌
🔶 در #تفریط آنها نیز ؛ (( غ )) به صدای نامفهوم #جوفی و #خاء به حرف (( حاء )) #شباهت پیدا می کند.❌
🔶حروف #شش_گانه ے
(( #ء_ه_ع_ح_غ_خ )) را
((حروف حلقی )) نامند. #مهمّ
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜