🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
بسِم اللهِ کَلِمَةٍ النُّور:
✅ #باب_مخاج_حروف
🔶اين باب از #مهم_ترين ابواب و مباحث تجويد است؛ و قاري قرآن به فراگيري آن نيازي #مبرم دارد.
⚜چرا كه شناخت و رعايت #مخارج_حروف ، اساس عمل به ساير قواعد تجويدي است.#مهمّ
در اين مبحث، از (جايگاه توليد) و خروج هر حرف در دستگاه_تكلّم بحث مي شود و در پايان ، قاري به محل توليد هر حرف و اندام هاي توليد كننده آن آگاهي مي يابد.
✅ #اندام_هاي_گفتاري :
عمل (گفتار) باهماهنگی از مرکز فرماندهی #ازمغز_سر و همکاری اندام هايي در بدن صورت مي گيرد كه عبارتند از :
١🔶- #اندامهای #دَم و #بازدم :
شامل عضله #ديافراگم _ دنده هاي قفسه سينه_عضلات بين دنده اي ريه ها- ناي
🔶٢- حنجره و طناب هاي صوتي درون حنجره
🔶٣- حفره حلق
🔶٤- حفره دهان:
شامل فضا و نيز اجزاء آن يعني #زبان_اصلي- #زبان_كوچك- دندان ها- لثه ها- سقف دهان
🔶٥- آرواره ها (فكّ ها)
🔶٦- لب ها
🔶٧- حفره خَيْشوم (فضاي بيني)
البته مي توان به تعبيري، #دستگاه _شنوايي را نيز در اي امر دخيل دانست ! چرا كه در صورت #نقص دستگاه شنوايي ، انسان به طور معمول به خوبي قادر به فراگيري (گفتار) نخواهد شد.
( آنچه در درجه اول اهميت قرار دارد، اين است كه قاريان قرآن، تلفظ (عملي) حروف را در ابتدا، به صورت (سَماعي) يعني از راه گوش فرا گيرند؛ همچنان كه كودك از همين طريق زبان مادري را ياد مي گيرد. اما در مراحل پيشرفته، قاريان از لحاظ عملي نيازمند شناختِ (جايگاه توليد) #حروف نيز هستند تا بتوانند تلفظ حروف را بهتر و از طرق علمي اجرا و نيز تجزيه و تحليل كنند.)
#اینک_به_شرح_مختصر_اندام_های_گفتار_می_پردازیم :
*((اندام های دم و بازدم )) هوا را به بیرون می دمند ؛ و نتیجتاً در گفتار؛
#سه_تقش_کلّی_ را_ایفا_میکنند.
🔶۱-در برخورد با موانع دستگاه تکلم ؛ #حروف و #صداها را می سازند.
🔶۲- با تنظیم فشار خروجی هوا ؛ برخی از قسمت های #کلمه و یا #جمله را(( رساتر ) ) و (( برجسته تر )) می کنند؛
و نیز از همین طریق ؛به ؛ساخت حروف پر فشار
💢مثل (( پ )) و (( ت )) و حروف کم فشار :
💢مثل ((ب)) و((د)) کمک می کنند. 👇👇👇
#و_در_ادامه. .
با کم و زیاد کردن فشار هوا؛ در ارتعاش(( اَوتار صوتی)) =جمع وَتر به معنای طناب و نیز👇👇
#زیر =صدای پایین و#بم =صدای بالا ؛و نیز زیر و بمی؛ در گفتار مٶثرند.
🔶( #حنجره ) و ارتعاش عنصر اصلی آن یعنی ؛ (( #طناب های صوتی) ) حروف و صداهایی را با وپژگی
(( جَهر)) =💢 مثل صحبت بلند
و ((هَمس )) 💢 مثل صحبت در گوشی) می رساند.
*🔶فضای قفسه سینه و نیز حفره های ((حلق)) و ((دهان)) و ((خیشوم ) )=فضای درون بینی
#نقش_تقویت و (( #طنین_بخشی )) به حنجره را #ایفا می کند. #مهمّ
*🔶 در (( حلق _ دهان _ و لب ها؛ ) ) حروف و صداهای گوناگون ساخته می شود.
*🔶((آرواره بالا #ثابت و آرواره پایین)) #متحرک است.
*🔶آرواره بالا (( اندام های #ثابت=یعنی جایگاه های #تولید صدا را در بَر می گیرد. 💢این اندامها عبارتند از : #لب_بالا/ #دندانهای_بالا/ #لثه_بالا /#سخت_کام /#نرم_کام ؛ که به #زبان_کوچک و سپس به #دیواره_های_حلق ختم می گردد.
( البته نرم کام ؛ گاهی نقش اندام متحرک را ایفا می کند)
🔶نزدیک شدن یا #تلاقی عنصری از اندام های متحرک ( آرواره پایین _لب پایین _زبان ) به نقطه اے از اندام های #ثابت_بالا ؛ (( # مخارج_حروف )) را می سازد. 🌈⭐️
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
🔶⚜🔶
✅ مخرج چهارم: #اَدنَی_حلق...
🔶محل خروج دو حرف (( غ _ خ )) (اَدنَيٰ)) به معنای ((پست تر _نزدیک تر)) است. (( سَمَاءَالدُّنیَا )) یعنی
((از هفت آسمان؛نزدیک تر و پایین ترین آسمان ))
((اَدنَی الحَلق )) نزدیک ترین محل حلق به دهان است.
🔶طبق نظر #علمای تجوید ؛ #محل تولید این دو حرف ؛ #دیواره های حلق بلافاصله در عقب #زبان_کوچک می باشد. ⚜اما واقعیت علمی این است که دو حرف (( غ _ خ )) در اثر #ارتعاش سریع #نرم_کام که به زبان کوچک( لهاة ) ختم می شوند؛ #تولید می گردند.
🔶صدای (( غ )) نسبتاً نرم و #ممتد بوده و با #ارتعاش_تارهای_صوتی همراه است.
(💢 مانند : غرغره کردن آب در گلو)
🔶 حرف (( خ )) نیز صدای (( خراش )) در مخرج خود ایجاد می کند و #ارتعاش_تارهای_صوتی هنگام اداء آن #مرتعش_نمیشود.
⚜باید #دقت کرد که دو حرف(( غ )) و (( خ )) درشت و پر حجم هستند. #مهمّ
#همچنین * #افراط و #فشار* در تلفظ این دو حرف (( غ )) را به خاء شبیه می سازد ❌
#وصدای خراش(( خ )) را تشدید میکند❌
🔶 در #تفریط آنها نیز ؛ (( غ )) به صدای نامفهوم #جوفی و #خاء به حرف (( حاء )) #شباهت پیدا می کند.❌
🔶حروف #شش_گانه ے
(( #ء_ه_ع_ح_غ_خ )) را
((حروف حلقی )) نامند. #مهمّ
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
#به_تصویر_دقت_بفرمایید:
۴ قسمت مهمّ و فرعیات دندان ها :
این تصویر آرواره بالا و سخت کام و آرواره پایین نیز در شرح متن نوشته و توضیح داده شده. ..
#مواضع دندان ها به پایان رسید.
✅ ودر ادامه: 👇👇
🔶 #لِثَه : آن قسمت از آرواره است که ریشه ے دندان ها ذر آن جای دارد.
#جنس آن از بافت مخاطی و به رنگ قرمز است. #سه جایگاه تولید حرف به (( لِثَه )) مربوط می شود.
🔶 یکی (( مرز بین دندان و لثه )) است. #دیگری خود(( لِثَه )) و جایگاه سوّم (( مرز بین لِثه و سقف دهان )) و هر یک از این قسمت ها جداگانه در ایجاد حروف نقش دارند.
🔶 #سقف_دهان (( حَنَکُ العَلَی)): این قسمت از دهان به دو قسمت
(( سخت کام )) و (( نرم کام )) تقسیم می شود.
🔶 #سخت_کام ( یا به طور مختصر؛ کام ) به آن قسمت از سقف دهان گفته می شود که شکل #گنبدی و جداری سخت و اُستخوانی دارد.(( میان زبان ))
با این قسمت از سقف دهان ؛ برخی از حروف را می سازد.
(( نرم کام )) قسمت # عقب دهان است ؛ که گاه به عنوان #عضو_ثابت با عقب زبان #حروفی را می سازد و گاه به عنوان #عضو_متحرک ؛ به طرف حلق رفته و صداهای دیگر را تولید می نماید.
🔶 #زبان_کوچک ؛ نرم کام در قسمت عقب به عضله اے باریک ختم می گردد که از سقف دهان #آویزان است و به آن #زبان_کوچک (( لهاۀ )) گفته می شود. برای موضع وسیع (( لِسان )) ده مخرج حرف قائل شده اند که از آنها مجموعا ً؛ ۱۸ حرف خارج می شود.
🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#به_تصویر_دقت_بفرمایید: ۴ قسمت مهمّ و فرعیات دندان ها : این تصویر آرواره بالا و سخت کام و آرواره پ
#بِسمِ_اللهِ_رَبَّ_النُّورِ_العَظِیم
🌿با سلام و تحیت.. در خدمت شما بزرگواران هستیم... #ان_شاءالله. ..
🔶 درادامه #زبان_کوچک :
#نرم_کام در قسمت #عقب به عضله ا ے باریک ختم می گردد :
که از #سقف دهان آویزان است و به آن #زبان_کوچک( لهاة ) گفته می شود.
🔶برای این موضع وسیع (( لِسان )) ده مخرج حرف #قائل شده اند که از آنها مجموعاً ؛ ۱۸ حرف خارج می شود. 🔶⚜🔶
✅مخرج پنجم : محل خروج(( ق ))
(( ریشه ے ))زبان اصلی...__.بالارفته
#و_با زبان کوچ ک( لهاة ) مماس می شود.
🍃در یک لحظه #هوا در پشت این مانع #حبس می شود:
( راه بینی نیز بسته می شود است. )
و ناگهان #مخرج حرف از هم #باز
می شود و حرف(( ق )) تولید می گردد.
🔶صدای (( ق ))بر خلاف(( غ )) #نرم و ممتد #نیست. #بلکه محکم و با شدّت #اداء می شود ؛ ( انسدادی ) یعنی ریشه زبان اصلی با زبان کوچک برخورد میکن و آزاد میشود.
اما اگر مرحله(( رهایایی )) با کندی و سایش صورت گیرد(( ق )) بوی(( خ ))
که در #تجوید #نا مطلوب است #مهمّ
🔶توضیح هنگامی که ریشه زبان اصلی با لا می آید و زبان کوچک با ریشه زبان اصلی مماس میشود ؛اگر ما این حالت را نگه داریم و حرف با کندی تولید شود ( همان بیان نامطلوب است) #دقت ( #ارتعاش تارهای صوتی ) در تولید این حرف وجود دارد. 🔶⚜🔶
👇👇👇