🔶⚜🔶⚜🔶
⚜
🔶
#ترتیل_روح_حاکم_بر_قرائات
🔶قرائت آیاا قرآن همراه با رعایت اصل* #ترتیل سه مرتبه دارد :
#تحقیق #تدویر #حدر
⚜ایت تقسیم بندی عمدتاً ناطر به تفاوت در * سرعت *قرائت است.
اما بدیهی است که کیفیّت اداء قواعد هم در سرعت های مختلف دستخوش تغییر می شود.
[بطورخلاصه #تحقیق قرائت با سرعت کند #تدویر قرائت با سرعت متوسط و #حَدر قرائت با سرعت تند است. ]
🔶و اینک شرح مراتب قرائت:
1⚜در لغت حقّ چیزی را بجای آوردن بدون کمی و زیادی( رسیدن بحقیقت شیء) آمده است.
🔶این روش مبتنی است بر اشباء مدّ ؛ تحقیق همزه قطع ؛ اتمام حرکات؛ تفکیک حروف از یکدیگر و وقف بر محل های جایز و در یک کلام رعایت کامل تمام قواعد؛
⚜تمایل به قرائت تحقیق #روش_عاصم ؛ و حمزه نیز روایت ورش از نافع بوده است.
#هر_چند_در_جواز_انواع_مراتب_قرائت_اختلافی_در_میان_قراء_نیست.
🔶تحقیقی روشی است که جهت تعلیم قرائت بر قرآن پژوهان پیشنهاد می شود.که با استفاده از تمرین و تمرگز بالا سبب فراگیری و اداء کامل قواعد علم تجوید می شود هر چند آیات کمتری خوانده میشود اما امکان اداء صحیح حروف و تدبّر در معانی قرائتی نیکو و وزین می گردد.
👌نکته #افراط در تحقیق به مکث های بی دلیل؛ کشش بی مورد حرکات و در نهایت تکلّف در قرائت منجر می شود که #مردود است.
2⚜ #تدویر: در لغت به معنای * #مدوّر؛ دوره کردن * و در اصطلاح قرائات : عبارت است از قرائت با سرعت متوسظ #یعنی نه به کندی تحقیق و نه به تندی حَدر
⚜بدیهی است دراین روش نسبت به تحقیق دریک زمان واحد آیات #بیشتری خوانده شود ⚜🔶⚜🔶⚜
#در_ادامه:
#امتیاز_قرائت_به_روش_تدویر
💠الف_نه بدان سرعا که در قواعد تجویدی خللی وارد آید.
ب💠_نه بدان کندی است که همچون تحقیق آیات کمتری خواند شود.
ج💠_قائدتاً تجویذ حروف و حفظ الوقوف به شایستگی رعایت می گردد.
د💠_از همه مهم تر؛ فرصت برای تدبر در معانی وجود دارد.
3🔶_ #حَدر: در لغت به معنای #شیب_دادن _سرازیر کردن و عبارت حَدر مترادف با #هبوط یعنی #پایین آمدن و حرکت در سراشیبی است.
#حَدُور یعتی سراشیبی _سرازیزی و طبعاً این نام گذاری #ازدیاد_سرعت را تداعی میکند.
#قرائت_به حَدر #هرگز به معنای عدم رعایت احکام تجویدی و #وقف و #ابتداء نیست!
بلکه صرفاً در مقابل قرائت تحقییق است که نسبت به آن قرائت سریع تر محسوب می شود #در هر صورت #از حدّ ترتیل نباید خارج گردد #بسیارمهمّ
#معمولاً حَدر؛ روش کسانی است که مدّ منفصل را به قصر خوانده اند.
💢مانند ابن کثیر ؛ قالون؛ ابی عمرو و ...⚜🔶⚜🔶⚜
#در_فایده_مراتب_قرائت_آمده_است.
کسانی که به تحقیق خوانده ان این روش را بهترین راه برای اداء قواعد تجوید و تدبّر در معانی و تعلیم و تعلّم می دانند هر چند آیات کمتری خوانده شود ؛ اما آنان که قرئت حَدر را اختیار کرده اند به این باورند که مطابق فرموده خداوند :
[مَن جَاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ فَشرٌ اَمثَالِهَا]
و از طرف دیگر برای هر حرف از قرآن به فرموده پیامبر مکرم سلام صلواة الله حسنه اے برلی قاری منظور می گردد.
#حال آنکه در کتاب قرآن آمده است:
وَ قُرآناً فَرَقنَاهُ لِتَقرَأَهُ عَلَی النَاسِ مُکثٍ وَ لَنزَلنَاهُ تَنزِیلاً{ سوره اسراء /آیه 106}
=وقرآن را بر تو نازل کردیم بصورت جدا از هم تا آن را تدریجاً و با تأَنِّی بر مردم بخوانی و لذا آن را بتدریح نازل کردیم..
ویا [ کِتَابٌ اَنزَلنَاهُ اِلَیکَ مُبَارکٌ لِیَدَّبَّرُوا ءایَاتِهِ ولِیَتَذَکّرَ أُلُوالأَلبَابِ]سوره ص/آیه 29=این قرآن کتابی است مبارک که آن را بر تو نازل کردیم تا مردم در آیات آن تدبّر کنند و اهل خرد متذکر شوند..
🔶لذا قرائت به روش #حَدر
#فقط برای کسانی شایسته است که #اولاً در امر قرائت دارای تجربه کافی و حُسن اداء قواعد بوده و در اثر سرعت قرائت حروف و کلمات ضایع نشود. . و#ثانیاً در عین قرائت قرآن قادر به تدبّر لازم معانی و مفاهیم باشند و هرگز برای قاریان متوسط و ضعیف توسیه نمی شود. #مهمّ
⚜در تفاوت تحقیق و ترتیل می توان گفت: #ترتیل _روح_کلی_حاکم_بر_مراتب_قرائت_است. و هر مرحله باید همراه با ترتیل باشد.
⚜پس هر تحقیقی میشود که ترتیل و منظم و آراسته باشد اما هر ترتیلی تحقیق نیست! بلکه میتوان تدویر یا حَدر هم باشد. #دقت_بفرمایید.
و در کل از تعارفی که از ترتیل ارائه شذ نه تنها با فرمایش امام المتقین علیه السلام. .
[ اترتیلُ اَدَاءَ الحُرُوف وَ حِفظُ الوُقُوف ]
مغایرت ندارد که پذیرفته است.
🔶در کتاب معروف #انَّشر با کمی تفاوت میخوانیم
[ اَلترتیلُ تَجوِیدُ الحُرُوف و مَعرِفَةُ الوُقُوف] و این فرموده امیر المٶمنین علیه السلام مورد اتفاق اهل تشیع و تسنن است که رعایت احکام تجویدی و اداء الحروف نیمی از ترتیل؛ و حفظ و رعایت موارد وقف و ابتداء نیم دیگر آن را تشکیل میدهد #مهمّ
⚜در ادامه هر دو نیمه ترتیل بتدریج و مفصّل تشریح خواهد شذ.
✅ @Layltolghdrnoor
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
⚜
🔶
✅ #مخرج_سوّم :
#وسط_الحلق نام دارد که محل خروج #دو_حرف( ع _ ح ) می باشد.
🔶در اثر تنگ شدن دیواره های حلق ؛ هوای بازدم ؛ بدون اینکه #مرتعش شود_سایش پیدا میکند و صدای گرفته و نسبتاً خشن(( ح )) ایجاد می شود.
🔶اگر به چنین وضعیتی ؛ صوت #حاصل از ارتعاش #تارهای صوتی هم اضافه شود ؛ آنگاه صدای(( ع )) تولید می گردد. ( حرف عَین با ارتعاش تارهای صوتی همراه است. )
در صدای(( ع )) از #گرفتگی و #خشونت(( ح )) خبری نیست ؛ #گویی صدای این حرف به #نرمی به دیواره های حلق کشیده می شود.!
✅ دقت بفرمایید :
#دوحرف (( ح )) و (( ع )) نباید با درشتی و تفخیم اداء شوند ! #مهمّ
🔶همچنین #افراط و #فشار در
(( ح )) و (( ع )) این دو حرف را
به (( خ )) و (( غ )) شبیه می سازد #مهمّ ❌
و تفریط آنها نیز صدای نامفهوم #جوفی تولید می نماید.!❌
🔶⚜🔶
✅ مخرج چهارم: #اَدنَی_حلق...
🔶محل خروج دو حرف (( غ _ خ )) (اَدنَيٰ)) به معنای ((پست تر _نزدیک تر)) است. (( سَمَاءَالدُّنیَا )) یعنی
((از هفت آسمان؛نزدیک تر و پایین ترین آسمان ))
((اَدنَی الحَلق )) نزدیک ترین محل حلق به دهان است.
🔶طبق نظر #علمای تجوید ؛ #محل تولید این دو حرف ؛ #دیواره های حلق بلافاصله در عقب #زبان_کوچک می باشد. ⚜اما واقعیت علمی این است که دو حرف (( غ _ خ )) در اثر #ارتعاش سریع #نرم_کام که به زبان کوچک( لهاة ) ختم می شوند؛ #تولید می گردند.
🔶صدای (( غ )) نسبتاً نرم و #ممتد بوده و با #ارتعاش_تارهای_صوتی همراه است.
(💢 مانند : غرغره کردن آب در گلو)
🔶 حرف (( خ )) نیز صدای (( خراش )) در مخرج خود ایجاد می کند و #ارتعاش_تارهای_صوتی هنگام اداء آن #مرتعش_نمیشود.
⚜باید #دقت کرد که دو حرف(( غ )) و (( خ )) درشت و پر حجم هستند. #مهمّ
#همچنین * #افراط و #فشار* در تلفظ این دو حرف (( غ )) را به خاء شبیه می سازد ❌
#وصدای خراش(( خ )) را تشدید میکند❌
🔶 در #تفریط آنها نیز ؛ (( غ )) به صدای نامفهوم #جوفی و #خاء به حرف (( حاء )) #شباهت پیدا می کند.❌
🔶حروف #شش_گانه ے
(( #ء_ه_ع_ح_غ_خ )) را
((حروف حلقی )) نامند. #مهمّ
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#لَا_اِلَهَ_اِلله_وَ_مُحَمَّدٍ_رَسُولُ_الله💧
✅مخرج نهم_محلّ خروج (( ل ))
🔶این حرف از #اتّصالِ_نوک_زبان
(( ذَلْق یا ذَوْلَقُ اللِسَان )) با مرز #بین لثه ها ے بالا و گودی سقف دهان ( برجستگی عقب لثه ها ے ثنایای بالا )ایجاد میشود.
🔶در این حالت ؛ کناره های زبان از دندانهای مقابل خود در آرواره بالا ؛ جدا می شود و هوای خروجی ؛ در حالی که #تارهای_صوتی_مرتعش هستند ؛ از دو کناره زبان خارج میشود🌿
🔷البته در توصیف مخرج (( ل ))چنین نیز گفته اند :
#بخش_جلوی کناره زبان از دو طرف ؛ به اضافه ے #نوک_زبان ؛ با لثه های مقابل خود
( لثه های دندان های #ضواحک ؛ انیاب ؛ رباعیات و #ثنایای بالا)
تماس دارد و قسمت؛
#عقب کناره های از دندان ها جدا است.
◽️با این توصیف حرف(( ل )) را می توان حرفی (( #وسیع_المخرج )) دانست.
🔶 باید #دقت کنیم که #افراط در #فشار_هوا و نزدیک کردن بی مورد #وسط زبان به سقف دهان و نیز کناره های آن به دندان ها ؛ هنگام تلفظ (( ل )) سایش ایجاد کرده و نتیجتاً صدایی شبیه (( ژ )) مخلوط می شود؛
همچنین هنگام تلفظ (( ل )) نباید صوت #قطع گردد. #مهمّ
💧یک توضیح :
حرف (( ل )) جزء حروف #ترقیق می باشد حتی زمانی که #تغلیظ میشود باز هم ترقیق است چرا که #تغلیظ حالتی است که #حرف رقیق (( ل )) به خود می گیرد #مهمّ
🔶 حدث می زنید در این متن چند بار حرف ل آمده است؟
( به محل خروج این حرف دقت شود. )
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
🔶ودر ادامه
6_ #صفت_استفال
🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به معنای(( پست شدن _پایین آمدن)) آمده است(( استفال)) در تجویدعبارت است از((#پایین_آمدن_ و دور شدن #ریشه_زبان از #کام ))
🔶 در نتیجه ے این صفت ؛ صدای حرف به اصطلاح (( نازک و کم حجم ))
میشودبه این حالت درتجوید(( ترقیق ))
گویند. البته خواهیم دید برخی از حروف #استفال ؛ گاهی تفخیم می شوند.
. #لذا: استعلاء #قطعاً موجب تفهیم است ؛
امّا هر تفخیمی حاصل استعلاء نیست!
#غیر از حروف #هفتگانه_استعلاء ؛ بقیه ے حروف دارای #صفت_استفال هستند. #مهمّ
#شرح_بیشتر_استعلاء_و_استفال👇
💠اگر دهان خود را جلوی آینه باز کنید و سه حرف (( خ_غ_ق )) راتلفظ نمایید ؛ به خوبی خواهید دید که چگونه #ریشه_ے زبان به سوی کام می رود؛ البته در چهارحرف دیگر ؛ حالت جلوی زبان مانع دیدن این پدیده است. #مهمّ
💠 برخی از قاریان در #تفخیم حروف چنان #افراط می کنند که برای حروف حالتی شبیه ((ضمّه)) پیش می (آسیب تجویدی❌)
💠باید دقت کنیم که در قرائت ؛ تفخیم حروف روی ترقیق حروف استفال مجاور تأثیر نگذارد. (یعنی حرف دارای صفت استعلاء روی حرف ماقبل و ما بعد خود تآثیر نگذارد ) ❌
🔶((استعلاء)) همچون بقیه ے صفات(( ذاتی )) است و تحت هیچ شرایطی #حذف یا کم و زیاد نمی شود. #مهمّ
🔷پس این نظریه که ((استعلاء در شرایط مختلف تغییر می کند)) صحیح نبوده بلکه این ((تفخیم )) حروف استعلاء است که در حالات گوناگون #دچار زیاد و نقصان می شود.
#تفصیل آن #اِن_شاءالله خواهد آمد.
🌿اُمیدواریم درسرای سلامت باشید🌿
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
✅این👆👆 هفت حرف همیشه استعلاء هستند...(دارای صفت استعلاء) و تنها تحت شرایط خاصّ از بار تفخیم آنها کا
با سلام و در خواست سعادتمندی از بارگاه بی نیاز خداوند.. برای اعضای بزرگ این کانال آموزشی ...
🔶با توجّه به فرمایشات: #اُستادابوالقاسمی قاری برتر و داور بین الملی کشور عزیز ایران : 🌈💎
✅درمورد آسیب بعضی قُرآء در مورد #تلفظ فتحه و آسیب قرائت : ❗️❗️
🔶چنان که قبلاً عرض شده #7هفت حرف با توجه به تصویر سمت چپ در بالای این پست: دارای #صفت استعلاء هستند + حرف راء زمانی که((مفتوح ))باشند ؛ ( حرکت فتحه )
دهان هنگام تلفظ #به حالت عمود تنها یک بار ⬆️ به سمت #آ #پرحجم ( مفخم ) #باز می شود و مابقی حروف غیر از حروفی که گفته شد ؛ دارای صفت((استفال)) و حالت #ترقیق دارند ؛
🔶زمانی که این 21 حروف(مابقی حروف) دارای حرکت (( فتحه)) باشند
#دهان به حالت #اُفقی باز می شود و فتحه ے آنها به سمت #یاء ↗️ و کم حجم (ترقیق ) تلفظ می گردد و باید توجه داشت که در میزان کشش #افراط نشود (تنها به اندازه یک حرکت ؛ یک ضرب کشیده شود. ) #مهمّ
🔰شما قاری بزرگ هرچند قاری فرهیخته اے باشی گاهاً روی فتحه و میزان کشش و همچنین دیگر حرکات کوتاه (کسره ِ) و( ضمّه_ ُ)
تمرین گردد.!
🔶نیز گفته می شود روی حرکات کوتاه که 🔑شاه کلید تلفظ لحن #عربی می باشند. #دقّت لازم بشود #مهمّ
🔶⚜🔶
(( تمام کسره ها بدون استثناء به سمت ⬅️ #ای ولی یک ضرب ))
((تمام #ضمّه ها به سمت ↙️ واو ولی یک ضرب )) و
(بهترین ضمّه ؛ ضمّه اے است که قبل از تلفظ ؛ لبها حالت جمع شدن بخود بگیرد تا #صوت_ضمّه از بین دو لب به شایستگی خارج گردد.(( بدون هیچگونه انسدادی)) ( رهش درحال گیرش ) و میزان کشش هر ((حرکت )) فقط یک ضرب یا یک حرکت...
( نه کمتر و نه بیشتر ❗️) #مهمّ
🔶 @eshragholqoran
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
❁﷽❁ 🌈باسلام و تحیّاتُکُم #ان_شاءالله. . 🖌چنانکه خدمتتان در ادامه مطالب کتاب حلیة القرآن #سطح_۲ تدر
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
سلام علیکم ؛ با تحیت خدمت شریفتان...
✅ادامه ے صفاتی که در بطن حروف باید مورد دقت نظر قرار گیرد.
#صفت_بحّه :
🔶بحّه: به معنای(( گرفتگی صدا )) است. به بیماری #تنگی_نفس نیز ((بُحَاح)) گویند.
((بُحِّه)) صفت ویژه حرف (( ح ))است.
🔷برخی از #قُرَّاء در اداء #بُحِّه ((ح ))
چنان #افراط می کنند که صدای حرف به سوی(( خ )) میل می کند❌
و تفریط آن منجر به تلفظ شبیه(( ه )) می شود❌
🔶در منابع قدیم و جدید تجوید ؛ از صفات فرعی دیگری نیز یاد شده است ؛
💢مانند : (( نَفخ )) برای(( ف )) و یا (( نَفث ))برای (( ث )) و...
🔷در نهایت اگر مخرج و صفات #اصلی_حروف را #به_خوبی بشناسیم و به نحو #صحیح اداء کنیم ؛ صفات #فرعیِ آنها نیز خود به خود رعایت می شود. #مهمّ
🔶⚜🔶
🔶@eshragholqoran
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄ #باتوجه_به_موارد_تدریس_شده_از_کتاب_حلیة_القرءَآن_سطح_2 🌾همراه ✅ با احکام حروف 👇👇 🔶مبحث((
#بِسمِ_رِبِّ_الشُهَدَاءِ_والصِّدِیقِن🌹🍃
🌱با درود و تحیات خداوند خدمتتان
با ادامه #باب_احکام_حروف :
✅ تفخیم.. :
((تفخیم)) ازنظر لغوی ؛ مترادف با کلمه ے (( تسمین )) است که لغت اخیر به معنای(( فربه کردن_چاق کردن )) آمده است.
🔶اما تفخیم به معنای((بزرگداشت))
است.🌱به عبارت دیگر #تسمین جنبه ے مادّی و #تفخیم جتبه ے معنوی دارد. #مهمّ
#تفخیم در اصطلاح تجویدی عبارت است از :
((درشت و پرحجم و غلیظ نمودن حرف) )
به بیان دیگر؛ #تفخیم حالتی است در حرف که گویا دهان از صذای آن پر می شود. ( باد در گلو انداختن)
✅ تغلیظ:
کلمه ے(( تغلیظ ))هم مترادف با((تفخیم )) است؛ #اِلَّا این که #اختصاصاً برای #غِلظتِ حرف(( ل )) به کار می رود. 💢خَلَقَ الله_یَدُالله_
✅مٶلِف برای راهنمایی شاگردان در مورد #تفخیم با استفاده ازضرب_المثل
#مشهور فارسی: و معمولاً از آنان می خواهند که به اصطلاح در حالی که
( باد در گلو انداختند) صحبت می کنند.
✅آواشناسی جدید؛ تفخیم چهار حرف(ص_ض_ط_ظ_) را به(( نرم کامی شدگی )) و تفهیم سه حرف (( خ_غ_ق_)) را به (( حلقی شدگی ))تعبیر می کنند و معتقدند در #چهار حرف اوّل #ریشه ے زبان به سوی مام بالا می رود ( که با تعریف تجویدی هماهنگی دارد ) و در سه حرف دوم ؛ #ریشه ے زبان به حلق فشار وارد می کنو و ایجاد #درشتی و#تفخیم می کند.
🔶در نهایت از آنجا که نرم کام شدگی و حلقی شدگی را در #تضاد_هم نیستند؛
کلاًحالت تفخینم حروف را به ((حلقی شدگی ))تعبیر می نمایند.
🌱ما نیز تفخیم را با همین اصطلاح #سنجیده و لذا : از تعبیر((باد در گلو انداختن ))استفاده می کنیم.) 🌱
✅ #ترقیق :
(( ترقیق )) ضدّ تفخیم و در لغات مترادف کلمه ے(( تخفیف)) است و به معنای
(( سبک کردت_رقیق کردن_از غلظت چیزی کاستن )) آمده است.
🔶ترقیق دراصطلاج تجویدی عبارت است از :
(( رقیق و کم حجم تلفظ نمودن حرف ))
👈نکته ے #مهمّ :
تفخیم حروف و صداها را نباید به
#افراط و یا با حالت(( ضمّة)) اداء کرد.❌
❌این آسیبی است که در قرائت برخی از #قُرآء ملاحظه می شود( دقت شود ) #مهمّ
🔷موارد #تفخیم_و_ترقیق در تجوید قرآن عبارت است از : تفخیم حروف #استعلاء _تفخیم و ترقیق #الف_مدّی _تغلیظ و ترقیق (( ل )) و تفخیم و ترقیق(( ر ))
که به شرح آنها خواهیم پرداخت .. .🔶⚜🔶
✨┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄✨
باسلام و تحیّتُکُم و تبریک ۲۲ بهمن :
#ادامه_بحث_غنّة: و ... 👇👇
✳️ عبارت ((کلیّه ے اخفاءات)) طبعاً شامل #اخفاء #نون_ساکنه نزد ۱۵ حرف مابقی /و #اخفاء_میم نزد((ب))
می شود .
✳️ در مورد کشش #غنّۀ ؛ مقصود از
((دو حرکت )) آن است ؛ که غنّة به اندازه ے کشش یک ((حرف مدّی))
امتداد یابد . 💢فِی المثل در:
(( أَنت َ)) ؛ ((مِن شَیءٍ)) و ((لَانفَضُوا)) غنّۀ را باید به اندازه ے کششِ بخشِ (( مَا )) در ((أَمَاتَ)) یا ((فِی)) در (( لَفِی شَکٍ )) و
یا (( ذُو )) در(( لَذُو فَضل ٍ)) أَداء کنیم #در_کادر_بالا ملاحظه شود. 🌹🍃
✳️ از مجموع قرائت اساتید و قرَاءِ مشهور چنین #استنباط می شود که
((غنّه )) عملاً بیش از دو حرکت امتداد می یابد❗️و این امر ؛ نظر به اصل
((مشافهه))=
(انتقال شفاهی و سینه به سینه) تا جایی که #افراط و#تفریط صورت نگیرد ؛ مورد پذیرش است .🔶⚜🔶
🔶