🔶ودر ادامه
6_ #صفت_استفال
🔶بر وزن (( افتعال )) #ضدّ استعلاء بوده و در لغت به معنای(( پست شدن _پایین آمدن)) آمده است(( استفال)) در تجویدعبارت است از((#پایین_آمدن_ و دور شدن #ریشه_زبان از #کام ))
🔶 در نتیجه ے این صفت ؛ صدای حرف به اصطلاح (( نازک و کم حجم ))
میشودبه این حالت درتجوید(( ترقیق ))
گویند. البته خواهیم دید برخی از حروف #استفال ؛ گاهی تفخیم می شوند.
. #لذا: استعلاء #قطعاً موجب تفهیم است ؛
امّا هر تفخیمی حاصل استعلاء نیست!
#غیر از حروف #هفتگانه_استعلاء ؛ بقیه ے حروف دارای #صفت_استفال هستند. #مهمّ
#شرح_بیشتر_استعلاء_و_استفال👇
💠اگر دهان خود را جلوی آینه باز کنید و سه حرف (( خ_غ_ق )) راتلفظ نمایید ؛ به خوبی خواهید دید که چگونه #ریشه_ے زبان به سوی کام می رود؛ البته در چهارحرف دیگر ؛ حالت جلوی زبان مانع دیدن این پدیده است. #مهمّ
💠 برخی از قاریان در #تفخیم حروف چنان #افراط می کنند که برای حروف حالتی شبیه ((ضمّه)) پیش می (آسیب تجویدی❌)
💠باید دقت کنیم که در قرائت ؛ تفخیم حروف روی ترقیق حروف استفال مجاور تأثیر نگذارد. (یعنی حرف دارای صفت استعلاء روی حرف ماقبل و ما بعد خود تآثیر نگذارد ) ❌
🔶((استعلاء)) همچون بقیه ے صفات(( ذاتی )) است و تحت هیچ شرایطی #حذف یا کم و زیاد نمی شود. #مهمّ
🔷پس این نظریه که ((استعلاء در شرایط مختلف تغییر می کند)) صحیح نبوده بلکه این ((تفخیم )) حروف استعلاء است که در حالات گوناگون #دچار زیاد و نقصان می شود.
#تفصیل آن #اِن_شاءالله خواهد آمد.
🌿اُمیدواریم درسرای سلامت باشید🌿
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اسامی_صفات_اصلی
✅و در ادانه صفات اصلی #آخرین صفت از صفات ده گانه اصلی(که دو به دو ضدّ یکدیگرند)
10_#صفت_اذلَاق
🔶((اذلاق)) در لغت به معنای(( تیز کردن_بی آرام کردن )) آمده است.
🌱در اصطلاح تجویدی عبارت است از:
(( سرعت و سهولت تلفظ حرف ))
🔷حروف (( مذلَقِه)) شش عدد بوده و عبارتند از{ ب_ر_ف_ل_م_ن_} که در عبارت((فَرَّ مَن لُبٍِ )) جمع آمده اند.1
#ترجمه:
🌱فرار کرد از عقل! چنانکه شاعر می گوید: #دیو_بگریزد_از_آن_قوم_که_قرآن_خوانند🌱
🔶اگر دقت کنیم در حروف( (اذلاق )) سه حرف((ب_ف_م_)) به لب ها وسه حرف ((ل_ن_ر_)) به(( نوک زبان ))
یا((ذَولقْ اللسان)) منسوبند. 🌱
🔷شاید این واقعیّت که لب ها و نوک زبان در ظاهر نسبت به سایر نقاط دستگاه تکلّم از(( حرکت )) بیشتری برخوردارند_تا آنجا که هر دو قسمت می توانند آواهای (( تکریری )) تولید کنند. 2_{نوک زبان آوای تکراری((ر)) را تولید می کند و #لب ها نیز می توانند دو حرف((پ)) و (( ب ))به حالت ((تکرار)) اداء کنند!! مانند صدای گوسفند چرانان !! }
🔶همین آواهای تکریری موحب شده است که این حروف را حروفی(( روان )) و برخورد از سهولت تلفظ ؛ بدانند.
🔷 #صفات اصمات و اِذلَاق مانند دیگر صفات (( #ذاتی )) هستند و تحت هیچ شرایطی #حذف و یا #کَم و #زیاد نمی شوند. لذا این(( تَوٍّهُم))که بعضی
((اِذلَاق)) را مربوط به حالت((سکون )) این حروف می پندارتد و یر همین اساس ؛ هشدار می دهند که
(( از حروف اذلاق به هنگام #سکوت باید به سرعت گذشت )) غلط است❌
و ربطی به (( اِذلَاق )) ندارد. ❌
🔶البته در اینکه (( نباید روی حروف #اذلاق به هنگام #سکون #مکث بی جا نمود)) شکّی تیست! #مهمّ
امّا مقصود ما این است که این قاعده ربطی به صفت #اِذلاقِ آنها ندارد و تعریف #اذلاق چنین نیست. دلیل آن اینکه:
🌱اوّلاً این توصیه اختصاص به حروف #اذلاق ندارد بلکه #مکث بی مورد روی هر حرف ساکن دیگری نیز #ناپسند است. #مهمّ🌱
🔷ثانیاً آیا روی حرف (( ب )) که از حروف((اذلاق )) است ؛ عملاً می توان مکث کرد که حالا گفته شود این کار ممنوع است!!؟؟
🔶نکته: صفات #اصمات و #اذلاق هیچ گونه کاربردی در تجوید ندارد!
[ وما به تبعیّت نوشتار اُستاد عزیز در کتاب حلیۀ القرآن و هماهنگی با فاخران علم تجوید از قُدما از جمله ابن جزریها آورده ایم 🌱_و تعداد اندکی نیز با اختلاف نظر ! ]
🔷بی جهت نیست که تعدادی از دانشمندان علم تجوید ؛ اصولاً این دو صفت را جزء صفات اصلی نیاورده اند.
ما نیز چنانکه عرض شد صرفاً جهت هماهنگی با اقوال مشهور؛ علم تجویذ به بیان این دو صفت پرداختیم.
#موّفق و سلامت باشید #ان_شاءالله. .
( در #حوزه_علم_تجوید شنیدن نظرات بزرگان علم تجوید ؛ و دانستن بهتر از شنیدن و ندانستن و اظهار نظر کردن است.)
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باب_فرش_الحروف_👇👇
#آخرین درس از کتاب تجوید #دو۲* اُستاد موسوی بلده تقدیم می گردد🌹🍃
(نحوهِ قرائت برخی از کلمات قرآن به روایت حفص از عاصم)
((فرش))=بهمعنای((بسط_پراکندگی))
آمده است.🌸🍃
و ((حروف)) جمع فرش حروف است از :
((احکام ویژهِ برخی از کلمات قرآن در یک قرائت خاصّ))
✅((قوائد ے)) که ضمن دروس گذشته فرا گرفتیم ؛
#کلیّاتی است از ((اُصول)) قرائت #عاصم به روایت حفص ؛ که به صورت قواعد و ضوابط #مدوّن_و_معیّن ؛ عرضه می شود .🌹🍃
✅لذا: به این قواعد((اُصول قرائت)) گویند. برای هر یک از #أئمّه: قرائت و راویان آنها ((اُصول قرائت)) ویژه ا ے؛ #مدوّن و موجود است؛
(مانند احکام نون ساکنه و تنوین یا احکام مدّ). 🌸🍃
✳️ اما هر یک از #قرّاء و راویان آنها ؛ همچنین ؛ کلماتی از قرآن را ؛ به صورت ((پراکنده)) و خارج از #ضوابط مشخص و #ثابت ؛ متفاوت با بعض دیگر خوانده اند.
✅ #لذا این بخش ار قرائت هر قاری یا راوی را ؛((فرش الحروف)) گویند.
✳️ هرچند ما در طول مباحث گذشته ؛ به تناسب هر درس ؛ #اشاراتی به برخی از این #کلمات و #نحوهِ_قرائت آنها داشته ایم ؛
✅اما اینک در پایان مباحث کتاب ؛ یکبار دیگر ؛((فرش الحروف به روایت حفص از عاصم)) را به صورت جمع بندی همراه با مواردی که تا به حال #ذکر نشده است ؛ می آوریم🌸🍃
✍دقت فرمایید: 👇👇
✳️1_ءَأعْجمییٌّ (فصّلت_۲۴)، همزهِ دوم به ((تسهیل)) خوانده می شود.
[باب صفات حروف؛ صفت نبرة] 🌸🍃
✳️2_(( أَلْذَّکَرَینِ)) ؛ (( آلَْانَ)) ؛ ((آللّهُ))
به دو وجه((الف مدی با مدّ لازم))و
((دو همزهِ مفتوحه با تسهیل همزهِ دوّم)) خوانده می شود.
[درس همزهِ وصل و نیز باب صفات ؛ صفت نبرة] 🌹🍃
✳️3_أَلْاِسْمُ :
(حجرات_۱۱) در حالت وصل به کلمهِ #ماقبل ؛ فقط به صورت((بِيْسَ لِسْمُ))
با کسرهِ لام و #حذف همزه وصل خوانده می شود.
اما در صورت #ابتداء؛ به دو وجهِ
(( أََلْسْم ُ)) (( َلْسْم ُ)) قرائت می گردد. [باب همزه وصل]🍃🌸🍃
✳️4_مَجْريٰهَا (هود_۴۱) الف مدی پس از راء به ((امالهِ کبری')) خواند می شود. طبعاً را نیز ترقیق است .
[باب همزه وصل]
[درس همزهِ وصل و نیز باب صفات ؛ صفت نبرة] 🌸🍃
✳️ 5_أَنَّا_لَکِنَّا_آلظُّنُونَا_آلرَّسُولَا_
آلسبِبِلَ _قَوَارِیرَا_سَلَاسِلَا :
#کلمات فوق در وصل به فتحه و در وقف به((الف مدّی)) خوانده می شود. #البته آخرین کلمه؛ یعنی سَلَاسِلَا(سوره انسان_۴) دو #وجهی است. =یعنی علاوه بر وجه مذکور؛ هنگام وقف ؛ به سکون لَام
(سلاسِلْ) نیزخوانده شده است.🌸🍃
✳️ 6_أِرْکَبْ مَعَنَا _ یَلْهَثْ ذَالِکَ
اظهار (( ثْ )) و (( ثْ )) نزد حرف بعدیِ خود نیز به طریقی از حفص آمده. است. اما #ادغام آنها #ارجح و معمول است.[ باب ادغام(متجانسین)]🌹🍃
✳️ 7_یَبْصُطُ_ بَصْطَۀَّ _
(بقره_۲۴۵_؛ اعراف _۶۹) هردو با
(( س )) خوانده می شود. #هرچند این دو با((ص))
نیز خوانده شده اند ؛ امّا قرائت به
((س)) #ارجح و مشهور است.🌸🍃
✳️ 8_ أَلمُصَيْطِرُونَ _ بِمَصَيْطِرٍ
(طور_ ۳۷؛ غاشیه _۲۲) هردوبا ((ص)) خوانده شده اند .#هر جند قرائت به ((س)) نیز وارد شده است؛ #اما ضعیف است. 🌹🍃
✳️ 9_ضَعْفٍ _ضَفعْاً (روم _۵۴) اولی #دوبار و #دومی یک بار در آیه ے مذکور آمده اند. #علاوه بر
((فتحه)) ضاد؛ حفص ؛ هر سه مورد را با((ضمة)) نیز خوانده است.
#اما ((فتحه)) در قرائت آن #مقدم است. 🌸🍃
✳️10_کهمعص_حم_عسق(مریم_شوری )((عین)) را در این دو مرد ؛ به طول _توسط و حتی #قصر خوانده شده است .#امّا ترجیح با طول است .
[ باب مدّ و قصر(مدّ لین) ]🌹🍃
✳️ 11_أَلَمْ نَخلُقْکُمْ_(مرسلات_۲۰)
#ادغام قاف سامن در حرف کاف به هر دو وجه ((تامّ)) و ((ناقص)) جایز است. #اما وحه ادغام #تامّ رجحان دارد. [باب ادغام(متقاربین)] 🌸🍃
✳️12_لَا تأ مَنَّا (یوسف_۱۱) نون مشدّد به ((اشمام)) خوانده شده است.🌸🍃
یعنی هنگام تلفظ آن باید لب ها جمع شده و حالت((ضمّة)) را نشات دهد! چراکه اصل آن((لَا تَأمَنُنَا))بوده است.
[باب طرق وقف بر #آخر کلمات🌹🍃
✳️ 13_یس *والقُرْءَآنِ الحکیم_ #نوالقَلَُمْ_ *نون ساکنهِ واقع در هجاء #حرف_مقطعه ؛ در صورت وصل تزد
((و)) اظهار می گردد. 🌸🍃
✳️ 14_أ رجَْهْ_فَاَلقَْهْ_(اعراف_۱۱ و شعراء _۳۶) _ ( نمل_۲۸) در هر دو ؛ #هاء_ضمیر به سکون خوانده شده است. 🌹🍃
✳️15_یَرْضُهُ لکَُُمْ_(زمر_۷ )هاء ضمیر بلا اشباع خوانده می شود. 🌸🍃
✳️️ 16_فِیهِ مُهَانَا(فرقان_۶۹) هاء ضمیر اشباء می شود.🌹🍃
✳️ 17_وَیَتَّقَْهِ_(نور_۵۲) حفص به #سکون قاف و عدم اشباع هاء ضمیر خوانده است. 🌸🍃
✳️ 18_ءَا تینِیَ(نمل_۳۶) در وصل؛ به فتحه یاء و در وقف به دو وجه
((اثبات یاء))
(ءَاتيٰنیَ) و ((حذف)) آن(ءَاتيٰنْ)
قرائت می شود. 🌹🍃
✳️ 19_موارد سکت واجب :
به((طریقی)) از حفص که بر طبق آنذمدّ منفصل((قصر)) آمده است.
این موارد
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
با ادامه آموزش دروس روی درس مدّ~ می باشیم👇👇
🌹🌿~ مدّ علامت است...
🌿مد یعنی امتداد صوت..یعنی کشش بیشتر...از ۲ حرکت
❣علامت ~ از خود کلمه #مد گرفته شده و چنانکه ملاحظه می فرمایید:
گردی زیر میم و همچنین قسمت بالای حرف دال #حذف شده است
و ~ تنها یک #نشانه است.
⭕️ و انچه سبب کشش بیشتر حروف #مدی میشود 👌سببهای [ #سکون/ #تشدید/ و #همزه_ء_قطع می باشد]
⭕️حال #هرگاه بعد از هریک از حروف مدی #یکی از سببها ... بیاید 👌ما موظّف هستیم حرف #مدّی را #بیش از اندازه طبیعی #سیر دهیم
#مهمّ
حروف مدّی عبارتند از [ 'ا َا وُ یِ ] را که #مدّ _طبیعی گویند [حروف مدی ۲ حرکت میزان کشش]
🌿مد یعنی امتداد #صوت..یعنی کشش بیشتر...
🌹🌿حرفی که #علامت ~ روی آن قرار می گیرد را #ممدود می نامند.
❇️حروف مدی به تنهایی #۲حرکت در میزان کشش می باشد. (مدّطبیعی)
⭕️ پس هر #یک از حروف مدی + #یکی از سببهای ء/^ ° / ّ /مدّ
👈ءهمزه قطع👈سکون👈تشدید #مساوی است با = #ساختمان_مد 🌴
که حرف مدی باید کمی بیشتر از حروف مدی(حرف #مدی دو ضرب و بیش از ۲ حرکت ) کشیده شوند. 🌿
🔵 مد یعنی حرف مدّی را بیش از حدّ طبیعی خودش یعنی بین 4تا6 حرکت ؛ امتداد دادن #صوت #مهمّ
مثال برای سکون و تشدید: 👇👇
🔵 در حروف مقطعه : الٓمٓصٓ /كٰٓهٰيٰعٓصٓ /طٓسٓمٓ #طا #سٓین #ميٓم
~❣در تفکیک حروف مقطعه علامت #مد~ الزامی نیست.❣
[علامت مدّ~ #ضرب اضافه نمی کند انچه اضافه میشود کشش بیشتر حروف مدّی می باشد.] #دقّت
/ َآ / 'آ /يٓ / وٓ /
❣توضیح #بیشتر👇👇
⭕️ #مدی که سبب آن علامت #سکون و یا #تشدید باشد : درهمه حالات ( یعنی : #حرف_خوانی/ #کلمه_خوانی /و #آیه_خوانی) رعایت و میزان #کشش مد الزامی و واجب است. [ ۶ حرکت ]🌸🌿
#لَضَآلُّون / #وَالَضَّآلِینَ / #مُدهَآمَّتَانِ / #ءَآمَنَّا / #ءَاٰلآنَّ //
💢 چند مثال از سبب #ء_قطع : جَآءَ / یَشَآءُ / سُوٰءُ / أُلَآءِ /
⭕️ #مدی که سبب آن #همزه #قطعء باشد : در #کلمه خوانی و #آیه خوانی امتداد مد رعایت می شود
⭕️مثال سبب مد در کلمه #بعدی أَ
#مَآ_أَنزَلنَا/ مَا / أَن_زَل_نَا_هُ_ /دو کلمه جدا. .
#فِیٓ_أَنفُسِهِم/ فِی / أَن_فُ_سِ_هِم دیگر امتداد مد نیاز نیست #چرا که این دو کلمه مجزا هست.
[فقط در #آیه_خوانی این مد #رعایت می شود]
#توضیح_بیشتر:
در قران های که رسم کتابت عثمان طه نیست شما تنها اَ اِ اُ را در ابتدای کلمه بعدی می بینید #توجه صدای حرکات کوتاه همانند صدای #ء و این نیز سبب مدّ محسوب می شود #مَآ_اَنزَلناهُ_#فِیٓ_اَنفُسهِم/
👌مورد توجه : مربیان عزیز _
https://eitaa.com/eshragholqoran
🥀❣🥀❣🥀❣🥀❣🥀
#بِسمِ_اللهِ_النُّورٍ_النُّور...
✅تنوینها__#_ً__ # ِِ _#_ُُ =نون زائده هستند که در آخر بعضی اسمها می آیند. (1)
و ضربياضافه نمی کنند
💢در درس سکون گفته شد حرف ساکن #فاقد حرکت می باشد و باید با حرف #متحرک_ماقبل خود خوانده شود⚡️
✍ و این وجه #تشابه در تنوینها نیز دیده می شود
🔷 با این تفاوت که #حرف ساکن بعد از حرف متحرک رَ ب^ نوشته میشود و حرف ساکن با حرف متحرک ماقبل خود =رَب خوانده شود
💢د ر صورتی که حرف تنوین دار حرکتش همراه خود تنوین می باشد سِرٍِ ( رِن ) = سِرٍّ رِ / غَفُورٌ / ( غَ فُو رُ ن )❣دقت❣
✅ تنوینها :
🔷1_ تنوین تکرار حرکات کوتاه می باشد :و علت تکرار #شکل نشانگر تلفظ نون ساکنی است که در کتابت نوشته #نشده #ولی خوانده می شود. #مانند 👌عَظِیمٍ / 👌شَکورُُ / 👌عَظِیماً //
🔶حرکت #فتحه +__َ =__ً #تنوین_نصب
🔶حرکت کسره__ِ + ِ = #تنوین_جَر
🔶حرکت ضمّه__ُ +__ُ =
#تنوینها_رفع [اَن ً اِن ِِ اُن ُُ ]
#مثال : #مَاءً #خَیرٍ #خَیرُُ
#کِتَابُُ / #ذِکرٍ / #رَاضِیَةً / #جِهَادٍ /
💢چنانکه در مثالهای بالا دیده می شود
🔷_تنوین ها آخر بعضی اسمها می آید
و #تنوینها جزء نون اصلی کلمه نیستند. ⁉️
🔷_بلکه نون زائده هستند.
🔴_ در تلفظ تنوینها : ما تنها صدای نون تنوینها را می شنویم...( شکل حرف ن را #نمی بینیم )
✅ تفاوت ن اصلی کلمات با نون #تنوین_ها :
💢 در نون اصلی کلمه هم شکل حرف 👌نون را میبینیم و هم #تلفظ صدای ن نون را می شنوید.
🔵 #کُن_فَیَکُن / #یُنفِقُ / #عَنهُم / #عِندَنَا /
💢💢💢
🔴 مثال مِنهُم و اَنفُسِهِم
❣دقت: #نون منهُم را حذف میکنیم= مِ هُم چه شد⁉️
👌 ببینید دیگر این کلمه👈(مِ هُم )
معنی ندارد و #و شکل ظاهرش بهم ریخت. ..⁉️
✅ #دقت : درکلمه ے اَنفُسِهم ( اَ فُسِهِم )
( شکل کلمه بهم ریخت ) 💢اصل کلمه اَنفُسِهِم_
❣ #مثال تنوین خَیرٍ = خَیرِ
یک حرکت از رِِ #حذف شد اما شکل کلمه بهم نخورد.. ❣مهمّ
💢پس نتیحه نون #تنوین 👌نون زائده و ناشناخته است و صدای آن را در هنگام تلفظ می شنویم .
💢اما در نون #اصلی_کلمه هم شکل نون را می بینیم و هم تلفظ میشود و هم معنی کلمه مشخص میشود.
✅مثال اَنفُسِهِم : و فِی أَنفُسِهم أفلا تُبصِرُون؟ 💢معنی : و در خود شما(نشانه ها و ایاتی از پروردگارتان هست) آیا پس نمی نگرید؟ ؟
✅↗️اَن^1 ↙️فُ1 ⬅️ سِ 1 ⬅️ هِم1
⭕️غَفُورٍ =⬆️غَ 1 ↙️فُو 2 ⬅️رِن1
⭕️مشاهد می کنید که تنوین ها هم مانند حرف ساکن ضرب زیاد نمی کنند.
👇👇👇
✅یادسپاری #ویژه :
💢بعضی از کلماتی که به تنوین فتحه یعنی : #تنوین_نصب ختم شده بعد از آنها#الفی آورده اند 👌مانند: کِتاباً / قُرءَانََا / حَکِیمََا /
💢با #تنوین_نصب در سه مورد نیز #الف نیاورده اند :
کلماتی که به #ۀ تاء گرد ختم می شوند 🔷رَحمَةً _مَوعِظَۀً /
🔷کلماتی که#تنوین_تصب روی یا قرار گرفته: هُدیً _ضَحَیً/
🔷کلماتی که به ء ختم شده اندو #تنوین_نصب روی ء آمده
#مانند: مَاءً_یَشَاءً/
✅چند مثال جهت تمرین بیشتر:
💢عَظِیماً ↗️ عَ1َ / ⬅️ ضِی2 / ↗️ مَن1/( ،تنوین #نصب)
💢شَیءٍ ↗️ شَی1/ ↗️ ءِن1/ (تنوین #جر
💢خَاشِعَۀً ⬆️ خَا2/ ⬅️ شِ1/ ↗️ ع1َ/ ↗️ةَن1
(تنوین #رفع)
💎 به جهت #فلشها توجه شود ؛
💠 فلشها لحن عربی را مشخص می کند.
💎 اعداد میزان کشش را مشخص می کند.
❣تمرین روی #سوره_احزاب❣
https://eitaa.com/eshragholqoran