┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باتوجه_به_موارد_تدریس_شده_از_کتاب_حلیة_القرءَآن_سطح_2 🌾همراه
✅ با احکام حروف 👇👇
🔶مبحث((احکام )) #سومین بخشِ #کلّی از علم #تجوید_قرآن است. 🍃
🌱قبلاً مخارج و صفات حروف(( حقّ )) را فرا گرفتیم و اینک به بخش #احکام(( مستحقّ )) حروف می پردازد.
🔷همان گونه که قبلاً نیز بیان شد.
(( احکام )) تغییرات مختلفی است که در اثر(( ترکیب و همنشینی )) در کلمه برای حرف پیش می آید و آن شامل #باب_تفخیم و #ترقیق #ادغام #احکام((ن))و((م))ساکنه و #باب_مدّ و #قصر است. (( مستحقّ))
✅ #باب_تفخیم_و_ترقیق_ _
🔶این باب از #ابواب_مهمّ ومشهور #تجویدی است ؛ و اُصولاً یکی از #کلیدهای مهمّ ((لهجه ے عرب ))
محسوب می شود.
🔷(قبلاً در دوره #تجوید_مقدماتی در حلیة القرآن سطح یک از #سه_کلید مهمّ ((🌱 لهجه ے عرب ))که عبارت ار #تلفِظ حرکات از نظر کیفی و کمّی ((و 🌱تلفظ حروف عرب ))عبارت از محل و چگونگی تولید حرف از مخرج ((و🌱 باب تفخیم و ترقیق ) ) در عبارت باب صفات حرف در انفراد هر حرف که از عوامل اساسی لحهجه ے عرب می باشد #بحث شده و مقدمتاً آشنا شدیم 🍃
که مسلماً عوامل دیگری نیز باید برای تکمیل تلاوت کلام وحیانی قرآن و لهجه ے عرب #لحاظ شده و به کمک می آیند.
💢مانند: (( نَبر)) یا (( تکیه ))که در کلمات و تمامی زبان ها نقشی #مهمّ ایفا می کنند 🍃)🔶⚜🔶
🔷بدین جهت قاریان قرآن از آغاز ورود به مرحله ے #تجوید ( و تلفظ حروف ) با این اصطلاحلات و کاربرد آنها برخورد و # می بایست آشنا شوند. #مهمّ
🔶اداء صحیح #تفخیم و #ترقیق 💢مانند دیگر موارد تجویدی ؛ تمرین و ممارست #زیادی می طلبد. و دقت و فراگیری آنها #الزامی می باشد.
🔶در یک کلام ؛ منظور از #تفخیم ؛((درشتی و پر حجمی)) ومقصود از#ترقیق(( کم حجمیِ )) صدایِ خروجی از دستگاه تکلّم است. #مهمّ
🔷اُصولاً باید #اذعان کرد ؛ انتحاب زبان عربی برای بزرگ ترین #معجزه ے تاریخ
یعنی(( معجزه کلام وحیانی قزءَآن )) که قطعاً بخشی از آن(( اعجاز لفظی)) است ؛ خالی از حکمت نبوده است.
🔷زبان و لهجه ے عرب دارای ویژگی های #عدیده_اے است که مجموعاً این زبان را #جایگاهی_والا و در نهایت ؛ شایستگی عنوات (( زبان آخرین کتاب آسمانی )) بخشبده است. 📗
🌱از جمله ے این ویژگی ها ؛ یکی #ابواب (( تفخیم و ترقیق )) حروف و (( صداهای زبان عرب )) است.
🔶اگر دقت کنیم: ملاحظه خواهیم کرد که #مبدأ بیان در خاورمیانه ( جایگاه عمده ے زبان عرب ) هر چه به سوی #شرق پیش رویم؛ # لهجه_ها(( نازک تر )) و به اصطلاح به(( ترقیق )) (کم حجم تر) نزدیک تر می شویم 💢( مثل زبان مردم #هند_ چین؛ ژاپن _)
از طرفی دیگر؛ در غرب خاورمیانه .#لهجه ے اهالی بومیِ #کشورهای آفریقایی؛ #پرحجم بوده و حروف و صداها ؛ حالت #تفخیم دارند و
🌱لذا در هر دو نوع زبان و لهجه ؛ #یکنواختی_آواها مَلالت آور است❗️
🌱اما در زبان عرب که زبان قرآن است ؛ #ملاحظه می گردد که برخی حروف دارای(( تفخیم )) و بقیه دارای (( ترقیق ))هستند .
🔶⚜🔶
#و_در_ادامه :
🔶جلوه ے خاصّ #پرحجمی و #کم_حجمیِ آواهای مختلف در کنار یکدیگر؛ بسان رنگ آمیزیِ متنوعِ یک تایلویِ زیبایِ نقاشی ؛ مانع #یکنواختی شده و به آن روح و جان می بخشد.
🔷بی سبب نیست که آیات کلام اللهِ مجید در کنار دیگر ویژگی های #اعجازآمیز لفظ و معنا ؛ با بکارگیری این جلوه از زبان عرب( تفخیم و ترقیق ) حتی به صورت ساده و بدون #لحن ؛ بازهم آهنگین است ❗️
حال اضافه کنید #کاربُرد_لحن و آهنگ زیبا را در قرائت کلام وحی که این همه مورد تأکید #معصومین علیه السلان قرار گرفت است ؛ و خود ناگفته پیداست که این مجموعه چه تأثیر شگرفی بر(( جسم )) و ((روح )) اتسان دارد ❗️
(( خداون بهترین سخن را نازل کرده است: کتابی که آیاتش همگی( در لطف و زیبایی و عمق و محتوا ) همانند یکدیگررند ؛ 🌱آیلتی مکرّر دارد(باتکراری شوق انگیز ) که از شنیدن آن ابتداء بر اندان کسانی که از پروردگارشان می ترسند ؛ #لرزه_بر_اندامشان_می اُفتد؛ ❗️
سپس #برون_و_درونشان_آرام و متوجه ذکر خدا می شوند.)) #سوره زمر/آیه۲۳
#زُمَر ؛ زُمرًا =گروه گروه 🔶⚜🔶
✅در ادامه ے مبحث دروس👇
#مد فرعی( غیر طبیعی)
🔶 تعریف : #مدفرعی :مدهایی را گویند که میزان کشش بیشتر حروف مدی ؛ به علت همراه شدن سببی از اسباب مد ؛ بعد از حرف #مد پدید آید( °/ء/ ّ)
💢مثال :
يشٰآءُ- قٰالُوآ اِنّٰا- آٰلْٰان_ضٰآلّينَ(بعد از حرف مدی الف #تشدید)
- مُؤْمِنيٓنْ(دروقف)- اَلْبَيْٓتْ(در وقف)
✅انواع مد فرعی :
مد فرعی از شش نوع خارج نیست
۱_#متصل/منفصل/بَدَل/لازم/عارض/لین/ #در_کادربالا#مشهود است⚜
#سبب_مددرسه نوع اول((همزه_ء)) و در سه نوع دوم((سکون)) می باشد. ۱_✅ مد متصل :
#تعریف : مدی است که سبب آن
((همزه_ء)) بوده و بعد از حرف مد ؛ در یک کلمه#متصل به یکدیگر حروف بیاید .
💢مانند:
سٰٓاءَ- سُوٓءُ- سيٓءَ- اُولٰٓئِكَ- لِيَسُوٓؤُا- خَطيٓئَةً
🔶میزان مد متصل به روایت حفص: از (طریق طیّبةٌ النّشر)؛ مد متصل را به ۴ و ۵ حرکت(توسط و فوق توسط) آورده اند.
از آنجا که هیچ یک از قرّاء مد متصل را به #قصر (طبیعی) جایز نمی دانند؛
🔶لذا این مد؛ به مد((واجب))نیز مشهور است.⚜
🔷قاری قرآن مجاز است ؛ مد متصل را یا به #چهار( تمام طول تلاوت در یک مرحله) ویا به پنج(👆) حرکت بیاورد.
#یعنی هر یک از این دو وجه را انتخاب کرد؛ بایذ((تا آخر تلاوت))همان #وجه را اجرا کند =توازن مد درتلاوت #بسیار مهمّ
🔶دانستنی است که اگر همزه سبب #مدمتصل دراخرکلمه قرارگیرد(مد متصل با همزه/ءے/مُتطّرفّ)هنگام وقف؛ علاوه بر#وجه اختیارشده؛کشش مد به ۶ حرکت (طول) نیزمجازاست.
#چراکه همزه((ساکن)) نیز شده است(اجتماع دو سبب)
💢 مثال: يشٰآءُ_سُوٓءُ_اَلنَّسيٓءْ ⚜
#ادامه دارد
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باب_فرش_الحروف_👇👇
#آخرین درس از کتاب تجوید #دو۲* اُستاد موسوی بلده تقدیم می گردد🌹🍃
(نحوهِ قرائت برخی از کلمات قرآن به روایت حفص از عاصم)
((فرش))=بهمعنای((بسط_پراکندگی))
آمده است.🌸🍃
و ((حروف)) جمع فرش حروف است از :
((احکام ویژهِ برخی از کلمات قرآن در یک قرائت خاصّ))
✅((قوائد ے)) که ضمن دروس گذشته فرا گرفتیم ؛
#کلیّاتی است از ((اُصول)) قرائت #عاصم به روایت حفص ؛ که به صورت قواعد و ضوابط #مدوّن_و_معیّن ؛ عرضه می شود .🌹🍃
✅لذا: به این قواعد((اُصول قرائت)) گویند. برای هر یک از #أئمّه: قرائت و راویان آنها ((اُصول قرائت)) ویژه ا ے؛ #مدوّن و موجود است؛
(مانند احکام نون ساکنه و تنوین یا احکام مدّ). 🌸🍃
✳️ اما هر یک از #قرّاء و راویان آنها ؛ همچنین ؛ کلماتی از قرآن را ؛ به صورت ((پراکنده)) و خارج از #ضوابط مشخص و #ثابت ؛ متفاوت با بعض دیگر خوانده اند.
✅ #لذا این بخش ار قرائت هر قاری یا راوی را ؛((فرش الحروف)) گویند.
✳️ هرچند ما در طول مباحث گذشته ؛ به تناسب هر درس ؛ #اشاراتی به برخی از این #کلمات و #نحوهِ_قرائت آنها داشته ایم ؛
✅اما اینک در پایان مباحث کتاب ؛ یکبار دیگر ؛((فرش الحروف به روایت حفص از عاصم)) را به صورت جمع بندی همراه با مواردی که تا به حال #ذکر نشده است ؛ می آوریم🌸🍃
✍دقت فرمایید: 👇👇
✳️1_ءَأعْجمییٌّ (فصّلت_۲۴)، همزهِ دوم به ((تسهیل)) خوانده می شود.
[باب صفات حروف؛ صفت نبرة] 🌸🍃
✳️2_(( أَلْذَّکَرَینِ)) ؛ (( آلَْانَ)) ؛ ((آللّهُ))
به دو وجه((الف مدی با مدّ لازم))و
((دو همزهِ مفتوحه با تسهیل همزهِ دوّم)) خوانده می شود.
[درس همزهِ وصل و نیز باب صفات ؛ صفت نبرة] 🌹🍃
✳️3_أَلْاِسْمُ :
(حجرات_۱۱) در حالت وصل به کلمهِ #ماقبل ؛ فقط به صورت((بِيْسَ لِسْمُ))
با کسرهِ لام و #حذف همزه وصل خوانده می شود.
اما در صورت #ابتداء؛ به دو وجهِ
(( أََلْسْم ُ)) (( َلْسْم ُ)) قرائت می گردد. [باب همزه وصل]🍃🌸🍃
✳️4_مَجْريٰهَا (هود_۴۱) الف مدی پس از راء به ((امالهِ کبری')) خواند می شود. طبعاً را نیز ترقیق است .
[باب همزه وصل]
[درس همزهِ وصل و نیز باب صفات ؛ صفت نبرة] 🌸🍃
✳️ 5_أَنَّا_لَکِنَّا_آلظُّنُونَا_آلرَّسُولَا_
آلسبِبِلَ _قَوَارِیرَا_سَلَاسِلَا :
#کلمات فوق در وصل به فتحه و در وقف به((الف مدّی)) خوانده می شود. #البته آخرین کلمه؛ یعنی سَلَاسِلَا(سوره انسان_۴) دو #وجهی است. =یعنی علاوه بر وجه مذکور؛ هنگام وقف ؛ به سکون لَام
(سلاسِلْ) نیزخوانده شده است.🌸🍃
✳️ 6_أِرْکَبْ مَعَنَا _ یَلْهَثْ ذَالِکَ
اظهار (( ثْ )) و (( ثْ )) نزد حرف بعدیِ خود نیز به طریقی از حفص آمده. است. اما #ادغام آنها #ارجح و معمول است.[ باب ادغام(متجانسین)]🌹🍃
✳️ 7_یَبْصُطُ_ بَصْطَۀَّ _
(بقره_۲۴۵_؛ اعراف _۶۹) هردو با
(( س )) خوانده می شود. #هرچند این دو با((ص))
نیز خوانده شده اند ؛ امّا قرائت به
((س)) #ارجح و مشهور است.🌸🍃
✳️ 8_ أَلمُصَيْطِرُونَ _ بِمَصَيْطِرٍ
(طور_ ۳۷؛ غاشیه _۲۲) هردوبا ((ص)) خوانده شده اند .#هر جند قرائت به ((س)) نیز وارد شده است؛ #اما ضعیف است. 🌹🍃
✳️ 9_ضَعْفٍ _ضَفعْاً (روم _۵۴) اولی #دوبار و #دومی یک بار در آیه ے مذکور آمده اند. #علاوه بر
((فتحه)) ضاد؛ حفص ؛ هر سه مورد را با((ضمة)) نیز خوانده است.
#اما ((فتحه)) در قرائت آن #مقدم است. 🌸🍃
✳️10_کهمعص_حم_عسق(مریم_شوری )((عین)) را در این دو مرد ؛ به طول _توسط و حتی #قصر خوانده شده است .#امّا ترجیح با طول است .
[ باب مدّ و قصر(مدّ لین) ]🌹🍃
✳️ 11_أَلَمْ نَخلُقْکُمْ_(مرسلات_۲۰)
#ادغام قاف سامن در حرف کاف به هر دو وجه ((تامّ)) و ((ناقص)) جایز است. #اما وحه ادغام #تامّ رجحان دارد. [باب ادغام(متقاربین)] 🌸🍃
✳️12_لَا تأ مَنَّا (یوسف_۱۱) نون مشدّد به ((اشمام)) خوانده شده است.🌸🍃
یعنی هنگام تلفظ آن باید لب ها جمع شده و حالت((ضمّة)) را نشات دهد! چراکه اصل آن((لَا تَأمَنُنَا))بوده است.
[باب طرق وقف بر #آخر کلمات🌹🍃
✳️ 13_یس *والقُرْءَآنِ الحکیم_ #نوالقَلَُمْ_ *نون ساکنهِ واقع در هجاء #حرف_مقطعه ؛ در صورت وصل تزد
((و)) اظهار می گردد. 🌸🍃
✳️ 14_أ رجَْهْ_فَاَلقَْهْ_(اعراف_۱۱ و شعراء _۳۶) _ ( نمل_۲۸) در هر دو ؛ #هاء_ضمیر به سکون خوانده شده است. 🌹🍃
✳️15_یَرْضُهُ لکَُُمْ_(زمر_۷ )هاء ضمیر بلا اشباع خوانده می شود. 🌸🍃
✳️️ 16_فِیهِ مُهَانَا(فرقان_۶۹) هاء ضمیر اشباء می شود.🌹🍃
✳️ 17_وَیَتَّقَْهِ_(نور_۵۲) حفص به #سکون قاف و عدم اشباع هاء ضمیر خوانده است. 🌸🍃
✳️ 18_ءَا تینِیَ(نمل_۳۶) در وصل؛ به فتحه یاء و در وقف به دو وجه
((اثبات یاء))
(ءَاتيٰنیَ) و ((حذف)) آن(ءَاتيٰنْ)
قرائت می شود. 🌹🍃
✳️ 19_موارد سکت واجب :
به((طریقی)) از حفص که بر طبق آنذمدّ منفصل((قصر)) آمده است.
این موارد
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا