#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اسامی_صفات_اصلی
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از:
((#انسداد_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷این انسداد به حدّی است که اگر بر طرف نشود؛ صدای حرف هرگز شنیده نخواهد شود..!
🔶حروفی که دارای صفت (( شدّه )) هستند؛ عبارتند از : 👇👇 (ء_ب_ت_ج_د_ط_ق_ک ) این حروف را حهت سهولت فراگیری در عبارت
(( أَجِدُ قِطٍّ بَکَت ))=زنی بنان قِطّ که می گریزد: گرد آورده اند. 🔶⚜🔶
4_ #رخوَة:
🔶صفت رِخوَة که نام دیگر آن((رخاوه )) ضدِ #شدّه است .درلغت به معنای(( سستی )) و در اصطلاح تجویدی ؛ عبارت است از :
((جریان_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷اندامهای تشکیل دهنده ے تولید حرف در مخرج این حرف کاملاٌ به هم #نمی_چسبند و به هر حال ؛ راهی برای #عبور_هوا باز است و تا زمانی که #بازدم جریان دارد ؛ صدای حرف نیز شنیده می شود.
💢مانندحرف((ض)) که بحث آن از نظرتان گذشت.(رهش در حال گیرش صفت رخاوه )
🔶حروف پانزده گانه ے رخوۀ عبارتند از؛👇👇 ث_ح_خ_ذ_ز_س_ش_ص_ض_ظ_غ_ف_و_ه_ی_
(آیا شخصی از شما اعضامحترم این کانال آموزشی می تواند با این حروف یک رمز معنادار بسازد؟
🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اینها👆👆 #صفات_فرعی_هستند 🌱و ضدّے هم ندارند. و گاهی یکی از این #صفات هفت گانه به ویژگی های یک حرف که
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
✅ ودر ادامه توصیف صفات فرعی :
🌱#_صفت_انحراف
🔶انحراف در لغت به معنی : ((مایل_میل_عدُول_)) و در تجوید عبارت است از :
((میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر))
#البته(( انحراف به سوی صفات دیگر)) نیز ذکر شده است. صاحبان علم تجوید ؛ دو حرف(( ل_ر )) را دارای صفت (( انحرافی )) دانسته اند :
🔶گویند صدای(( ل )) از مخرج خود به کنار زبان( به سوی مخرج ضاد ) منحرف می گردد.
🌱نیز به #پشت_زبان و به سوی(( ل ))و گاهی ((ی)) #منحرف می گردد.
💢انحراف زبان خردسال: یربِّکَ=لِربِّکَ
🔷((ل حرف وسیع المخرجی است)) و بایددر (( تلفظ )) آن دقت شود.
🔶به نظر می رسد این صفت نیز کاربردی عملی درتجوید ندارد و نگارنده را قانع نمی کند ؛ جهت هماهنگی با #دیگر کُتُب تجویدی می باشد و اُمیدواریم اهل نظر نکته اے را کشف و اعلام نماید. 🔶⚜🔶
#در ادامه :
🌱5_#صفت_فرعی_تکریر
🔶این عبارت به معنی((تکرار کردن)) آمده و در اصطلاح #تجویدی ؛عبارت است از(( قابلیّت تکرار بسیار سریع حرف ))
🔶این صفت فقط در حرف(( ر))وجود دارد.
💢مانند :تکرار راء در کلمه ((مرَّة)) به صورد(( مرْْ رْ رْ رّة ) ) ! در اثر ارتعاش بسیار #نوک_زبان
🔶این صفت شاید تنها صفتی است که مقصد از ذکر آن ؛ احتراز❌ و خود داری از انجام آن است !
🔷به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد
💢مانند : وَا لاَرضَ_ترْمِی_ أَنصارْ_ الرَّحمَنِ_ ذُوم-رَّةٍ_أَلبَرُّ الرَّحِیمِ
🔶مجددًا یادآوری می شودکه در اداء حرف(( رْ ))به نظر می رسد دو نوع آن (( مقبول ))و دو نوع (( مردود))است.
❣دونوع #مقبول عبارتند از (( راء زنشی )) و (( راء سایشی )) که نوع اول در واقع ؛ اصل تلفظ راء است و در زمان #تفخیم به خوبی اجراء می شود ؛ و نوع دوّم ؛در حالت #ترقیق قابل اجراء است.🌱
🔷 انواع #مردود آن تیز عبارتند از ((راء)) (( لرزشی )) و (( راء جوفی )) که قبلًا به تفضیل ذکر شده است.
(باب مخارج حروف _مخرج یازدهم )
#در_سرای_ سلامت_باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
مطالب همراه و از کتاب حلیة القرآن سطح 2 اُستاد سید محسن موسوی بلده تقدیم می گردد. @eshragholqoran👇
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باتوجه_به_موارد_تدریس_شده_از_کتاب_حلیة_القرءَآن_سطح_2 🌾همراه
✅ با احکام حروف 👇👇
🔶مبحث((احکام )) #سومین بخشِ #کلّی از علم #تجوید_قرآن است. 🍃
🌱قبلاً مخارج و صفات حروف(( حقّ )) را فرا گرفتیم و اینک به بخش #احکام(( مستحقّ )) حروف می پردازد.
🔷همان گونه که قبلاً نیز بیان شد.
(( احکام )) تغییرات مختلفی است که در اثر(( ترکیب و همنشینی )) در کلمه برای حرف پیش می آید و آن شامل #باب_تفخیم و #ترقیق #ادغام #احکام((ن))و((م))ساکنه و #باب_مدّ و #قصر است. (( مستحقّ))
✅ #باب_تفخیم_و_ترقیق_ _
🔶این باب از #ابواب_مهمّ ومشهور #تجویدی است ؛ و اُصولاً یکی از #کلیدهای مهمّ ((لهجه ے عرب ))
محسوب می شود.
🔷(قبلاً در دوره #تجوید_مقدماتی در حلیة القرآن سطح یک از #سه_کلید مهمّ ((🌱 لهجه ے عرب ))که عبارت از #تلفِظ حرکات از نظر کیفی و کمّی_
((و 🌱تلفظ حروف عرب ))عبارت از محل و چگونگی تولید حرف از مخرج
((و🌱 باب تفخیم و ترقیق ) ) در عبارت باب صفاتِ حرف در انفراد هر حرف ؛ که از عوامل اساسی لحهجه ے عرب می باشد #بحث شده و مقدمتاً آشنا شدیم 🍃
که مسلماً عوامل دیگری نیز باید برای تکمیل تلاوت کلام وحیانی قرآن و لهجه ے عرب #لحاظ شده و به کمک می آیند.
💢مانند: (( نَبر)) یا (( تکیه ))که در کلمات و تمامی زبان ها نقشی #مهمّ ایفا می کنند 🍃)🔶⚜🔶
🔷بدین جهت قاریان قرآن از آغاز ورود به مرحله ے #تجوید ( و تلفظ حروف ) با این اصطلاحلات و کاربرد آنها برخورد و # می بایست آشنا شوند. #مهمّ
🔶اداء صحیح #تفخیم و #ترقیق 💢مانند دیگر موارد تجویدی ؛ تمرین و ممارست #زیادی می طلبد. و دقت و فراگیری آنها #الزامی می باشد.
🔶در یک کلام ؛ منظور از #تفخیم ؛((درشتی و پر حجمی)) ومقصود از#ترقیق(( کم حجمیِ )) صدایِ خروجی از دستگاه تکلّم است. #مهمّ
🔷اُصولاً باید #اذعان کرد ؛ انتحاب زبان عربی برای بزرگ ترین #معجزه ے تاریخ
یعنی(( معجزه کلام وحیانی قرءَآن )) که قطعاً بخشی از آن(( اعجاز لفظی)) است ؛ خالی از حکمت نبوده است.
🔷زبان و لهجه ے عرب دارای ویژگی های #عدیده_اے است که مجموعاً این زبان را #جایگاهی_والا و در نهایت ؛ شایستگی عنوان (( زبان آخرین کتاب آسمانی )) بخشبده است. 📗
🌱از جمله ے این ویژگی ها ؛ یکی #ابواب (( تفخیم و ترقیق )) حروف و (( صداهای زبان عرب )) است.
🔶اگر دقت کنیم: ملاحظه خواهیم کرد که #مبدأ بیان در خاورمیانه ( جایگاه عمده ے زبان عرب ) هر چه به سوی #شرق پیش رویم؛ #لهجه_ها(( نازک تر )) و به اصطلاح به(( ترقیق )) (کم حجم تر) نزدیک تر می شویم
💢( مثل زبان مردم #هند_ چین؛ ژاپن _)
🔷از طرفی دیگر؛ در غرب خاورمیانه .#لهجه ے اهالی بومیِ #کشورهای آفریقایی؛ #پرحجم بوده و حروف و صداها ؛ حالت #تفخیم دارند و
🔷لذا در هر دو نوع زبان و لهجه ؛ #یکنواختی_آواها مَلالت آور است❗️
🌱اما در زبان عرب که زبان قرآن است ؛ #ملاحظه می گردد که برخی حروف دارای(( تفخیم )) و بقیه دارای (( ترقیق ))هستند .
🔶⚜🔶
#و_در_ادامه :
🔶جلوه ے خاصّ #پرحجمی و #کم_حجمیِ آواهای مختلف در کنار یکدیگر؛ بسان رنگ آمیزیِ متنوعِ یک تایلویِ زیبایِ نقاشی ؛ مانع #یکنواختی شده و به آن روح و جان می بخشد.
🔷بی سبب نیست که آیات کلام اللهِ مجید در کنار دیگر ویژگی های #اعجازآمیز لفظ و معنا ؛ با بکارگیری این جلوه از زبان عرب( تفخیم و ترقیق ) حتی به صورت ساده و بدون #لحن ؛ بازهم آهنگین است ❗️
حال اضافه کنید #کاربُرد_لحن و آهنگ زیبا را در قرائت کلام وحی که این همه مورد تأکید #معصومین علیه السلام قرار گرفته است ؛ و خود ناگفته پیداست که این مجموعه چه تأثیر شگرفی بر(( جسم )) و (( روح )) اتسان دارد ❗️
(( خداوند بهترین سخن را نازل کرده است: کتابی که آیاتش همگی( در لطف و زیبایی و عمق و محتوا ) همانند یکدیگررند ؛🌱آیاتی مکرّر دارد (باتکراری شوق انگیز )
که از شنیدن آن ابتداء بر اندام کسانی که از پروردگارشان می ترسند ؛ #لرزه_بر_اندامشان_می اُفتد؛ ❗️
سپس #برون_و_درونشان_آرام و متوجه ذکر خدا می شوند.)) #سوره زمر/آیه۲۳
#زُمَر ؛ زُمرًا =گروه گروه 🔶⚜🔶
https://eitaa.com/eshragholqoran
⚜┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄⚜
[ #المداةُ_دِیبَاجُ_قرءآن]=مدها زینت قرآنند. 🍃🌸🍃
🔶در ادامه تدریس دروس از : #کتاب_حلیة_القرآن_سطح_۲*
✳️ تألیف استاد دکترمحسن موسوی بلده: 🔶⚜🔶
✅ #احکام_مدّ_و_قصر : تقدیم می گردد.
🔶 بنا برآنچه صاحب کتاب(( اَلنَّشر° )) آورده است ؛ (فِی القراءات العشر= قُراءِ دهگانه :_ج اول_صفحه۳۱۵) روایت می شود:
شخصی نزد ابن مسعود _از صحابه ے معروف رسول اکرم صلی الله علیه و ءاله به تلاوت قرآن مشغول بود ؛ وقتی به آیه ے سریه ے ۶۰_توبه.. 👇
((اِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلفُقَرَآءِ وَالمَسَاکِین... )) رسید؛ کلمه ے (( الفقراء )) را بدون مدّ خواند. 🌱ابن مسعود گفت:
(( رسول خدا صلی اللهِ علیه و آلِه این چنین برای من قرائت نکرده است ؛ بلکه ایشان چنین خواندند👇:
(( اِنَّمَا الصَّدَقَات ُلِلفُقَرآءِ وَالمَسَاکِین.. ))
و الف ؛ #لِلفُقَرآءِ را با #مدّ خواند. )
✅ مبحث مدّ از مباحث شیرین. ..
#تجوید قران است و قاریان ؛ ضمن اداء یک قائده ے مهمّ #تجویدی بنا بر مهارت خویش ؛ از فرصت #کشش_بیشتر حروف مدّی ( حروف کشیده )جهت افزایش ؛ (( حُسن )) لحن در قرائت قران بهره می گیرند. #مهمّ
💢🌦جز و مد آب دریا را دیده اید؟ ❄️
✅ تعریف مدّ :
🔶کلمه ے ((مدّ )) در لغت به معنای(( افزون_افزونی)) آمده است.
خداوند در قرآن می فرماید :
(( وَاَمدد° نَاکُم° بِأموالٍ وَ بَنِینَ... /سوره اسراء_۶=یعنی؛
((بر اموال و فرزندان _جمعیت تان_افزودیم )) و یا 👇
(( و َلَو جِئنَا بآمِثلِهِ مَدَدَا/ کهف _۱۰۹)) =یعنی..(( هر چند که مانند آن را به کمک آوزد یم _و لو این که به همان میزان بر آن بیافزاییم )) و این که به (( کمک کردن )) نیز (( اِمداد)) و به ((یاری کننده)) ((مددکار)) گوییم ؛ از باب معنای لغوی آن است.؛ یعنی #نقصات و #کمبود کمک گیرنده ❗️ را بر طرف می سازد.
🔶معنای اصطلاحی ((مدّ )عبارت است از: (( کشش و امتداد صوت در حروف مدّ)) به عنوان
💢مثال در کلمه ے ((سُآء)) گویند: الف را بیش از میزان طبیعی آن مدّ داده است)). 🔶⚜🔶.
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#يُوفُونَ_بِالنَّذْرِ_وَ_يَخَافُونَ_يَوْمًا_كَانَ_شَرُّهُ_مُسْتَطِيرًا {ایه "7" سوره انسان} [همان
AF:
❇️ تجزیه ے حروف در علم تجوید : 👇👇
#يُوفُونَ_بِالنَّذْرِ_وَ_يَخَافُونَ_يَوْمًا_كَانَ_شَرُّهُ_مُسْتَطِيرًا
♦️يُوفُونَ =از ریشه وَفَیَ=فعل=وفا می کنند
بِالنَّذْرِ = بِ : از بین دو لب / بِالن = #همزه وصل وسط کلام ناخوانا و نیز حرف لام نزد حروف #شمسی #ادغام [متجانسین] =بِالنَّ =حرف نون مشدد همراه با غنّه و با شدت بخاطر تشدید 🍃
نَّذْ = حرف ذال : صفت استعفال دارد : نوک زبان مماس با دندان های ثنایا ؛ ترقیق و کم حجم؛
#رِ حرف راء نیز ترقیق ؛
وَ = از جمع شدن لبها و از بین دو لب می گذرد
🍃 يَخَافُونَ از ریشه خَوَفَ بخاطر [ فتحه #خَ واو #قلب به الف شده] = خاء : دارای صفت استعلاء و در اولین مرحله تفخیم می باشد ؛ و محل تولید در
#ادنی الحلق (دور ترین قسمت نسبت به حلق و حالت خراش دارد و بدون #ارتعاش تارهای صوتی قبل از نرم کام در حلق تولید و خارج می گردد. باید موظب بود که خراش به افراط کشیده نشود. ❌اسیب #تجویدی
فُونَ يَوْمًا #يَوْ : صفت لین دارد💤 باید دقت شود فتحه يَوْ متمایل به ضمّه نشود 🍃
يَوْمًا = : [با توضیحاتی که گفته شده می بینیم : که تنوین ---ً---نصب به حرف کاف رسیده و
مَنکَانَ : نون مخفی میشود اما با حفظ غنّه و بین اخفا و اظهار ؛ صوت از خیشوم خارج و حرف ↗️کاف ؛ رقیق تلفظ می شود. .🍃شَرُّهُ : شَرُّ : راء تفخیم و به علت مشدد بودن باشدّه همراه است مواظب باشید تشدید باز نشود آسیب تجویدی ❌ شَرُّ =یکبار محکم و باشدت
شَرُّهُ ُ = حرف #هُ ضمیر فاعلی بخاطر حرف متحرک مابعد خود هُ ُ اشباء می شود یعنی [ هُو]مُسْتَطِيرًا
مُسْ / تَطِ :[ تَ _ طاء ] ؛ هر دو از حروف #نطعی حرف !تَ صفت #استفعال وحالت #ترقیق و حرف #طاء که از #ت تولید (ت مفخم )می شود .حرف طا صفت #استعلاء دارد و حالت #تفخیم و پر#حجمی و در #پنجمین و یا آخرین مرحله #تفخیم می باشد🍃 #ط #نوک زبان در تولید این حرف با #نطع (چین و شکن لثه بالا) برخورد و همچنین با بالا آمدن #ریشه زبان به سمت سخت کام و گود شدن وسط زبان به سمت #کف دهان ؛ باعث ایجاد صفت #انطباق نیز می شود
(هم طبق شدن زبان با کام بالا)
♦️ مُسْتَطِيرًا حرف راء نیز تفخیم و بعد از تنوین نصب #الف امده و وقف #ابدال می باشد (مدّ طبیعی)
#سَکَتَ_فَحَثُّهُ_شَخصٌ =در 👌این نوشتار حروف #همسی را جستجو فرمایبد .
يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا
[همان بندگانى كه] به نذر خود وفا می كردند و از روزى كه گزند آن فراگيرنده است می ترسيدند.
https://eitaa.com/eshragholqoran
👌 این گونه تجوید را فرا گیریرد تا ماندگار بماند.
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#إِنَّمَا_نُطْعِمُكُمْ_لِوَجْهِ_اللَّهِ_لَا_نُرِيدُ_مِنْكُمْ_جَزَاءً_وَلَا_شُكُورًا7{آیه "۹" سوره ان
♦️إِنَّمَا
إِنَّ👇محل تولید و خروج حرف #نون _#نوک_زبان جلوی مخرج لام یعنی بخش بالای #لثه بالا درابتدای کام بالا #همراه با ارتعاش تارهای صوتی و صفت استعفال دارد و نیز حروف مجهوره و غنّه ذاتی دارد_
♦️إِنَّمَا : نیز برای #انحصار کردن و متضاد کردن دو نفر یا فعلی و یا امری یا گروهی در ایات بکار می رود (نفی ) و معنی
قطعاً/یا فقط می دهد🔺و هرگز در اول جمله معنی نمی شود 🔺اِنَّ + مَا
اینجا نیز بعد از نُطْعِمُكُمْ ترجمه می شود🌷🍃
🔷 نُطْعِمُكُمْ = نُطْ : حرف #طاء از حروف #استعلاء و چنانکه قبلاً گفته شد ؛ قوی ترین حرف #حجا می باشد ؛ حرفی #نطعی است(نوک زبان برخورد با چین و شکن لثه ے بالا) وبالا آمدن ریشه ے زبان به سمت سختکام و گودشدن وسط زبان =زبان با کام گنبدی شکل بالا هم طبق می شود و ایجاد صفت #انطباق می کند و در حال #سکون #طْ : در این عبارت
به دلیل #ساکن بودن از #صفت فرعی #قلقله نیز #برخوردار میباشد و باید #مراقبت شود هنگام جدا شدن نوک زبان ازمخرج #طاءِ ساکنه : لغزش حرف #طاء منجر به حرکت نشود❌آسیب #تجویدی❌
پر حجم و مفخّم تلفظ🌿 در این عبارت #ط مفخم در چهارمین مرحله ے #تفخیم است 🌷🍃
❣حرف #ع=عَین//ازحروف حلقی (وسط الحلق) تولید ودر حالی که دیواره های حلق درتولید این حرف کمی بهم نزدیک میشوند در #نتیجه مسیر عبور هوا ؛با کندی صورت می گیرد؛ ناگزیر با ارتعاش تارهای صوتی و باسایش بر دیواره های حلق ؛خارج می شود( گویی صدا ؛ کش می آید) حرفی جهری و از حروف #استعفال می باشد.🍃
🔻م=میم: حرفی شفوی: تشریح شده//
نُطْ/عِ/مُ/كُمْ/ :
کم =شما حرف #کاف نیز حرفی #لهوی است با این تفاوت که نوک زبان کوچک با ریشه زبان بزرگ مماس میشود و حرف قاف را تولید می کند اما در مورد کاف لهات(زبان کوچک) کمی به انتهای سخت کام برخورد و با #شدت تولید می شود / باید دقت شود حرف کاف #تیز اَدا نشود بلکه چنانکه قبلاً گفته شد بهترین کاف #کافی است که صوتش بین کاف و گاف باشد. (یعنی کمی از شدت آن کاسته شود)
🔻لِوَجْهِ اللَّهِ: #لِ : لام از حروف استعفال ؛ کم حجم و ترقیق و محل تولید در ابتدای کام بالا عقب تر از چین و شکن لثه ے بالا /
🔻وَ : واو از بین دو لب کم حجم /🔷
وَجْ :حرف #جیم نیز صفت #استعفال دارد و ترقیق و کم حجم و در حال سکون #قلقله میگیرد باید کمال دقت شود این قلقله تبدیل به حرکت نشود❌ مهمّ
(به هنگام تلفظ به سمت #صفتش رها می شود)[و بهترين ج #جيي است كه بين ج و ژ تلفظ شود.
🔻حرف #ه #مکسور است و لام جلا له #الله هم ترقیق تلفظ می شود هِ اللَّهِ /🌷🍃
لَا نُرِيدُ : لَا / حرف نفی/ الف حرف لام ترقیق است :/نُرِيدُ =نمی خواهیم / حرف راء ترقیق و حرف دال نیز ترقیق و حرفی #نطعی می باشد
مِنْكُمْ =از شما
جَزَاءً= پاداش جَ/ حرف #ج از چسبیده شدن عقب تر از سر زبان با سخت کام همراه با ارتعاش تارهای صوتی تلفظ میشود و از حروف #جهری می باشد نباید در هنگام تولید فشار وارد شود #چرا که موجب آسیب تجویدی ❌ #مهمّ
❣زَ #زاء ترقیق ازحروف استعفال و محل تولید و خروج مرز #لثه به سخت کام و همراه با ارتعاش تارهای صوتی و حرفی #جهری است
زَا الف مدی نیز #طابع حرف ماقبل خود و ترقیق است؛ و به دلیل این که بعد از الف #سبب #مد ءً آمده و #حرف همزه #قطع جزء کلمه هست ؛ لذا : الف مدی بیش از اندازه خود تا 4" حرکت و بیشتر سیر و کشیده می شود 🍃
🔷 جَزَاءً /ء همزه قطع از حروف استعفال : محل تولید و خروج أقصی الحلق (دورترین قسمت حلق به دهان ) در هنگام تولید تارهای صوتی به هم می چسبد و راه عبور هوا را کاملاً می بندد و چون هوای بازدم پشت مخرج فشار وارد می کند تارهای صوتی به ناچار و باشدت از هم جدا می شوند و #صدای تیز همزه ء را تولید می کند.(یک لحظه قطع صوت ایجاد می شود)
❣افراط در تلفظ ء #خطای تجویدی❌
( #ء به #همزه_قطع و حرف غیر مدی مشهور است)
♦️ جزَاءً #همراه با تنوین نصب که به حرف واو رسیده جزاءًوّ با سیر #غنّه "۲" حرکت (ادغام متقاربین)
🔷جَزَاءً ولَا : لام ترقیق و الف مدی نیز طابع حرف ماقبل(ترقیق)
وَلَا / شُكُورًا #شُ : عقب تر از سر زبان در حالیکه شیار شیار به سخت کام نزدیک میشود و جزء حروف همسی است و بدون ارتعاش تارهای صوتی تلفظ میشود نباید در تولید حرف ش فشار وارد نمود🔻یا تکرار شود #آسیب تجویدی ❌ #مهمّ
كُو/ ضمهّ و واو مدّی مثل هم تلفظ می شود و تنها تفاوتشان در میزان کشش می باشد #کمیّت دارند/
#شکوراً🔻 رًا : نیز در هنگام #وقف در بالا ترین حالت تفخیم است چرا که بعدش الف آمده #اما این تفخیم نباید موجب درشتی الف شود چرا که الف از حروف رقیق و یک حرف جوفی است #دقت شود /
👌نوع وقف : #ابدال و مد طبیعی "۲" حرکت می باشد.
🔰⚜🔰
#إِنَّمَا_نُطْعِمُكُمْ_لِوَجْهِ_اللَّهِ_لَا_نُرِيدُ_مِنْكُمْ_جَزَاءً_وَلَا_شُكُورًا_
https://eitaa.com/eshragholqoran
❇️ اینگونه تجوید را فرا گیرید تا ماندگارگردد. 🌷🌿
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
✅ ادامه آیه ۸۰ سوره #اسراء و تجزیه علم تجوید : مُدْخَلَ_صِدْقٍ مُ =از حروف استعفال/و حرفی جهری همرا
#ادامه آیه ۸۰ سوره #اسراء :
#وَقُلْ_رَبِّ_أَدْخِلْنِي_مُدْخَلَ_صِدْقٍ_و اخرِجنِی_مُخِرِجِِ_صِدقِِ
وَ/أَخْ/
🔻رِ حرف را#راء : قبلاً گفتیم حرفی دو وجهی هست (یعنی هم راء #(مفخم داریم و هم راء #مرقق) از حروف #استعفال می باشدو هم مخرح با حرف #لام و #یاء می باشد نیز حرفی -جهری و از صفت فرعی #تکریر(مکر رر) نیز بهره مند می باشد.
🔻جْ :جیم #حرف حرفی از حروف -استعفال و در کام بالا نزدیک مخرج کاف و گاف (بهترین جیم بین گاف و ژ می باشد( یعنی از شدت ان بلید کاسته شود و فشار روی این حرف خطای #تجویدی می باشد🔻) و در حال سکون از صفت #قلقله برخوردار هست و باید کمال دقت شود تا این #قلقله تبدیل به #حرکت نشود. #مهمّ
نِي/_ قبلاً تشریح شدا
🔻مُخْ/ مُ نیز چنانکه قبلاً گفته شد
از حروف استفال و از حروف جهری است و ...از صفت غنّه در همه حالات اعم از متحرک و یا ساکن برخوردار هست
👌 از مماس شدن لبها تولید میشود و راه دهان کاملا در تلفظ این حرف بسته می شود و لذا صوت آن از فضای بینی در حالتی بینی... دهانی خارج می شود.
🔻رَجِِ_صِدقِِ
#جِِ : تنوین جر نزد حرف صاد #اخفا می باشد؛ باید این اخفا بین اظهار و ادغام صورت گیرد و اثری از بوی صدای نون تنوین نماند #مهمّ
صِدقِِ
بقیه حروف توضیح داده شده
eitaa.com/eshragholqoran
⚡️🔶⚡️🔶⚡️🔶⚡️🔶⚡️🔶
❣تجوید را اینگونه فرا گیرید تا فراموش نشود.
⭕️ #ادامه دارد
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
🎼ترتیل روح حاکم برتلاوت می باشد🎼 ♻️💢♻️💢♻️💢♻️💢♻️💢♻️ 💢 #مراتب_قرائت اصولاً قرآن بصورت ترتیل نازل شده
🔶⚜🔶⚜🔶⚜
⚜
🔶
#ترتیل_روح_حاکم_بر_قرائات
🔶قرائت آیات قرآن همراه با رعایت اصل*
#ترتیل سه مرتبه دارد :
#تحقیق #تدویر #حدر
⚜ایات تقسیم بندی عمدتاً ناظر به تفاوت در #سرعت #قرائت است.
اما بدیهی است که کیفیّت اداء قواعد هم در سرعت های مختلف دستخوش تغییر می شود.❗️
[بطورخلاصه #تحقیق قرائت با سرعت #کند #تدویر قرائت با سرعت #متوسط و #حَدر قرائت با سرعت #تند است. ]
🔶و اینک : شرح مراتب قرائت:
1⚜در لغت حقّ چیزی را بجای آوردن بدون کمی و زیادی
(رسیدن بحقیقت شیء) آمده است.
🔶این روش مبتنی است بر اشباء مدّ ؛ تحقیق همزه قطع ؛ اتمام حرکات؛ تفکیک حروف از یکدیگر و وقف بر محل های جایز و در یک کلام رعایت کامل تمام قواعد؛
⚜تمایل به قرائت تحقیق #روش_عاصم ؛ و حمزه نیز روایت ورش از نافع بوده است.
#هر_چند_در_جواز_انواع_مراتب_قرّائت_اختلافی_در_میان_قراء_نیست.
🔶تحقیقی روشی است که جهت تعلیم قرائت بر قرآن پژوهان پیشنهاد می شود.که با استفاده از تمرین و تمرگزِ بالا سبب فراگیری و اداء کامل قواعد علم #تجوید می شود هر چند آیات کمتری خوانده میشود اما امکان اداء صحیح حروف و تدبّر در معانی #قرائتی نیکو و #وزین می گردد.
👌نکته #افراط در تحقیق به #مکث های بی دلیل؛ کشش بی مورد #حرکات و در نهایت #تکلّف در قرائت #منجر #مردود شدن قرائت است.❗️
2⚜ #تدویر: در لغت به معنای * #مدوّر؛ دوره کردن * و در اصطلاح #قرائات : عبارت است از قرائت با سرعت متوسط #یعنی نه به کندی #تحقیق و نه به تندی #حَدر
⚜بدیهی است دراین روش نسبت به تحقیق دریک زمان #واحد آیات #بیشتری خوانده شود ⚜🔶⚜
#در_ادامه:
#امتیاز_قرائت_به_روش_تدویر
💠الف_نه بدان سرعت که در قواعد تجویدی خللی وارد آید.
ب💠_نه بدان کندی است که همچون تحقیق آیات کمتری خواند شود.
ج💠 #قائدتاً_تجویدالحروف_و_حفظ الوقوف به شایستگی رعایت می گردد.⭐️
د💠_از همه مهم تر؛ فرصت برای تدّبر در معانی وجود دارد.
3🔶_ #حَدر: در لغت به معنای #شیب_دادن _سرازیر کردن و عبارت #حَدر مترادف با #هبوط یعنی #پایین آمدن و حرکت در سراشیبی است.
#حَدُور یعتی سراشیبی _سرازیزی و طبعاً این نام گذاری #ازدیاد_سرعت را تداعی میکند.
#قرائت_به حَدر #هرگز به معنای عدم رعایت احکام تجویدی و #وقف و #ابتداء نیست⁉️
بلکه صرفاً در مقابل قرائت تحقیق است که نسبت به آن قرائت سریع تر محسوب می شود #در هر صورت #از حدّ #ترتیل نباید خارج گردد #بسیارمهمّ
#معمولاً حَدر؛ روش کسانی است که #مدّ_منفصل را به قصر خوانده اند.
💢مانند ابن کثیر ؛ قالون؛ ابی عمرو و ...⚜🔶⚜
#در_فایده_مراتب_قرائت_آمده_است.
کسانی که به تحقیق خوانده اند؛ این روش را بهترین راه برای اداء قواعد #تجوید و تدبّر در معانی و تعلیم و تعلّم می دانند هر چند آیات کمتری خوانده شود ؛ اما آنان که قرائت حَدر را اختیار کرده اند به این باورند که مطابق فرموده خداوند :
[مَن جَاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ فَشرٌ اَمثَالِهَا]
و از طرف دیگر برای هر حرف از قرآن به فرموده پیامبر مکرم اسلام صلواة الله حسنه اے برای قاری منظور می گردد.
#حال آنکه در کتاب قرآن آمده است:
وَ #قُرآناً_فَرَقنَاهُ_لِتَقرَأَهُ_عَلَی_النَاسِ_مُکثٍ_وَأَنزَلنَاهُ_تَنزِیلاً{ سوره اسراء /آیه 106}
🌻وقرآن را بر تو نازل کردیم بصورت جدا از هم تا آن را تدریجاً و با تأَنِّی بر مردم بخوانی و لذا آن را بتدریح نازل کردیم..
ویا [ #کِتَابٌ_اَنزَلنَاهُ_اِلَیکَ_مُبَارکٌ_لِیَدَّبَّرُوا_ءایَاتِهِ_ولِیَتَذَکّرَ_أُلُوالأَلبَابِ]سوره ص/آیه 29
👌این قرآن کتابی است مبارک که آن را بر تو نازل کردیم تا مردم در آیات آن تدبّر کنند و اهل خرد متذکر شوند..
🔶لذا قرائت به روش #حَدر
#فقط برای کسانی شایسته است که #اولاً در امر قرائت دارای تجربه کافی و حُسن اداء قواعد بوده و در اثر سرعت قرائت حروف و کلمات ضایع نشود.. و#ثانیاً در عین قرائت قرآن قادر به تدبّر لازم معانی و مفاهیم باشند و هرگز برای قاریان متوسط و ضعیف توسیه نمی شود. #مهمّ❣
⚜در تفاوت تحقیق و ترتیل می توان گفت: #ترتیل #روح_کلی_حاکم_بر_مراتب_قرائت_است. و هر مرحله باید همراه با ترتیل باشد.
⚜پس هر تحقیقی میشود که ترتیل و منظم و آراسته باشد ❣اما هر ترتیلی تحقیق نیست⁉️ بلکه میتوان تدویر یا حَدر هم باشد. #دقت_بفرمایید.
💢و در کل از تعارفی که از ترتیل ارائه شذ نه تنها با فرمایش امام المتقین علی علیه السلام. .
[ #اترتیلُ_اَدَاءَ_الحُرُوف_وَ_حِفظُ_الوُقُوف ]
مغایرت ندارد که پذیرفته است.
🌻در کتاب معروف #انَّشر با کمی تفاوت میخوانیم
[ #اَلترتیلُ_تَجوِیدُ_الحُرُوف_و_مَعرِفَةُ_الوُقُوف] و این فرموده امیر المٶمنین علیه السلام ؛ مورد اتفاق اهل تشیع و تسنن است که رعایت احکام #تجویدی و #اداء_الحروف نیمی از ترتیل؛ و حفظ و رعایت موارد وقف و ابتداء نیم دیگر آن را تشکیل میدهد #مهمّ
⚜ #ادامه_دارد
🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄ 3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از: ((#انسداد_کا
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از:
((#انسداد_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷این انسداد به حدّی است که اگر بر طرف نشود؛ صدای حرف هرگز شنیده نخواهد شود..!
🔶حروفی که دارای صفت (( شدّه )) هستند؛ عبارتند از : 👇👇 (ء_ب_ت_ج_د_ط_ق_ک ) این حروف را حهت سهولت فراگیری در عبارت
(( أَجِدُ قِطٍّ بَکَت ))=زنی بنان قِطّ که می گریزد: گرد آورده اند. 🔶⚜🔶
4_ #رخوَة:
🔶صفت رِخوَة که نام دیگر آن((رخاوه )) ضدِ #شدّه است .درلغت به معنای(( سستی )) و در اصطلاح تجویدی ؛ عبارت است از :
((جریان_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷اندامهای تشکیل دهنده ے تولید حرف در مخرج این حرف کاملاٌ به هم #نمی_چسبند و به هر حال ؛ راهی برای #عبور_هوا باز است و تا زمانی که #بازدم جریان دارد ؛ صدای حرف نیز شنیده می شود.
💢مانندحرف((ض)) که بحث آن از نظرتان گذشت.(رهش در حال گیرش صفت رخاوه )
🔶حروف پانزده گانه ے رخوۀ عبارتند از؛👇👇 ث_ح_خ_ذ_ز_س_ش_ص_ض_ظ_غ_ف_و_ه_ی_
🔶⚜🔶⚜🔶
✅ در ادامه صفت #شدّه و #رخاوه:
🔶صفت توسط ((بین_الشدّه و الرخاوه))
🔷حالتی است #بین #شدّه و #رخاوه که نه صوت قطع می شود و نه به راحتی #اجازه ے کامل می یابد بلکه حالتی #بینابین دارد. #مهمّ
🔶حروف دارای صفت (( توسط )) پنج عدد هستند که عبارت از ؛
(( بِ_ن_ع_م_ر)) و در عبارت
((لِن عُمَرَ)) =به نرمی برخورد کن ای عمر❗️گرد آمده اند/( گویند این خطاب رسول خدا صلی الله علیه وءاله ) به عمر بود که وی را به نرمی و مدارا با دیگران توصیه فرمودند.❗️
🔶 #شرح_بیشتر_شدّه_و_رخوة :👇
برای تشخیص بهتر #شدّة و #رخوة
حرف را به صورت ساکن یا مشدّد تلفظ میکنیم
💢 لْ_نْ_عْ_مْ_رْ ( لّ_نّ_عّ_مّ_رّ )
🔷ملاحظه می شود درحروف ((شدّة )) صوت پشت مخرج حرف محبوس می شود
💢مانند (( رَبَّ )) تا وقتی دو لب به هم بسته باشد (( بّ )) اداء نمی شود و فقط در صورت رها شدن مخرج( بازشدن مخرج )صدای حرف به گوش می رسد(رهش پس از رفع گیرش ) ❗️
اما در حروف(( رخوۀ )) صوت #همچنان درحالت #سکون یا تشدید💢 کّ_قّ_)) جریان دارد و محبوس نمی شود
چرا که مخرج اصلاً مسدود نیست ❗️تا نیاز به باز شدن داشته باشد.
💢مانند:(( مسَّ )) و(( أَذِنَّ )) در همان حال که مخرج(( س ))یا(( ذ )) درگیراست ؛ صدای حرف هم ادامه دارد و به گوش می رسد(رهش در حال گیرش)
https://eitaa.com/eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
✅ ودر ادامه توصیف صفات فرعی :
🌱#_صفت_انحراف
🔶انحراف در لغت به معنی : ((مایل_میل_عدُول_)) و در تجوید عبارت است از :
((میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر))
#البته(( انحراف به سوی صفات دیگر)) نیز ذکر شده است. صاحبان علم تجوید ؛ دو حرف(( ل_ر )) را دارای صفت (( انحرافی )) دانسته اند :
🔶گویند صدای(( ل )) از مخرج خود به کنار زبان( به سوی مخرج ضاد ) منحرف می گردد.
🌱نیز به #پشت_زبان و به سوی(( ل ))و گاهی ((ی)) #منحرف می گردد.
💢انحراف زبان خردسال: یربِّکَ=لِربِّکَ
🔷((ل حرف وسیع المخرجی است)) و بایددر (( تلفظ )) آن دقت شود.
🔶به نظر می رسد این صفت نیز کاربردی عملی درتجوید ندارد و نگارنده را قانع نمی کند ؛ جهت هماهنگی با #دیگر کُتُب تجویدی می باشد و اُمیدواریم اهل نظر نکته اے را کشف و اعلام نماید. 🔶⚜🔶
#در ادامه :
🌱5_#صفت_فرعی_تکریر
🔶این عبارت به معنی((تکرار کردن)) آمده و در اصطلاح #تجویدی ؛عبارت است از(( قابلیّت تکرار بسیار سریع حرف ))
🔶این صفت فقط در حرف(( ر))وجود دارد.
💢مانند :تکرار راء در کلمه ((مرَّة)) به صورد(( مرْْ رْ رْ رّة ) ) ! در اثر ارتعاش بسیار #نوک_زبان
🔶این صفت شاید تنها صفتی است که مقصد از ذکر آن ؛ احتراز❌ و خود داری از انجام آن است !
🔷به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد
💢مانند : وَا لاَرضَ_ترْمِی_ أَنصارْ_ الرَّحمَنِ_ ذُوم-رَّةٍ_أَلبَرُّ الرَّحِیمِ
🔶مجددًا یادآوری می شودکه در اداء حرف(( رْ ))به نظر می رسد دو نوع آن (( مقبول ))و دو نوع (( مردود))است.
❣دونوع #مقبول عبارتند از (( راء زنشی )) و (( راء سایشی )) که نوع اول در واقع ؛ اصل تلفظ راء است و در زمان #تفخیم به خوبی اجراء می شود ؛ و نوع دوّم ؛در حالت #ترقیق قابل اجراء است.🌱
🔷 انواع #مردود آن تیز عبارتند از ((راء)) (( لرزشی )) و (( راء جوفی )) که قبلًا به تفضیل ذکر شده است.
(باب مخارج حروف _مخرج یازدهم )
#در_سرای_ سلامت_باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#باتوجه_به_موارد_تدریس_شده_از_کتاب_حلیة_القرءَآن_سطح_2 🌾همراه
✅ با احکام حروف 👇👇
🔶مبحث((احکام )) #سومین بخشِ #کلّی از علم #تجوید_قرآن است. 🍃
🌱قبلاً مخارج و صفات حروف(( حقّ )) را فرا گرفتیم و اینک به بخش #احکام(( مستحقّ )) حروف می پردازد.
🔷همان گونه که قبلاً نیز بیان شد.
(( احکام )) تغییرات مختلفی است که در اثر(( ترکیب و همنشینی )) در کلمه برای حرف پیش می آید و آن شامل #باب_تفخیم و #ترقیق #ادغام #احکام((ن))و((م))ساکنه و #باب_مدّ و #قصر است. (( مستحقّ))
✅ #باب_تفخیم_و_ترقیق_ _
🔶این باب از #ابواب_مهمّ ومشهور #تجویدی است ؛ و اُصولاً یکی از #کلیدهای مهمّ ((لهجه ے عرب ))
محسوب می شود.
🔷(قبلاً در دوره #تجوید_مقدماتی در حلیة القرآن سطح یک از #سه_کلید مهمّ ((🌱 لهجه ے عرب ))که عبارت از #تلفِظ حرکات از نظر کیفی و کمّی_
((و 🌱تلفظ حروف عرب ))عبارت از محل و چگونگی تولید حرف از مخرج
((و🌱 باب تفخیم و ترقیق ) ) در عبارت باب صفاتِ حرف در انفراد هر حرف ؛ که از عوامل اساسی لحهجه ے عرب می باشد #بحث شده و مقدمتاً آشنا شدیم 🍃
که مسلماً عوامل دیگری نیز باید برای تکمیل تلاوت کلام وحیانی قرآن و لهجه ے عرب #لحاظ شده و به کمک می آیند.
💢مانند: (( نَبر)) یا (( تکیه ))که در کلمات و تمامی زبان ها نقشی #مهمّ ایفا می کنند 🍃)🔶⚜🔶
🔷بدین جهت قاریان قرآن از آغاز ورود به مرحله ے #تجوید ( و تلفظ حروف ) با این اصطلاحلات و کاربرد آنها برخورد و # می بایست آشنا شوند. #مهمّ
🔶اداء صحیح #تفخیم و #ترقیق 💢مانند دیگر موارد تجویدی ؛ تمرین و ممارست #زیادی می طلبد. و دقت و فراگیری آنها #الزامی می باشد.
🔶در یک کلام ؛ منظور از #تفخیم ؛((درشتی و پر حجمی)) ومقصود از#ترقیق(( کم حجمیِ )) صدایِ خروجی از دستگاه تکلّم است. #مهمّ
🔷اُصولاً باید #اذعان کرد ؛ انتحاب زبان عربی برای بزرگ ترین #معجزه ے تاریخ
یعنی(( معجزه کلام وحیانی قرءَآن )) که قطعاً بخشی از آن(( اعجاز لفظی)) است ؛ خالی از حکمت نبوده است.
🔷زبان و لهجه ے عرب دارای ویژگی های #عدیده_اے است که مجموعاً این زبان را #جایگاهی_والا و در نهایت ؛ شایستگی عنوان (( زبان آخرین کتاب آسمانی )) بخشبده است. 📗
🌱از جمله ے این ویژگی ها ؛ یکی #ابواب (( تفخیم و ترقیق )) حروف و (( صداهای زبان عرب )) است.
🔶اگر دقت کنیم: ملاحظه خواهیم کرد که #مبدأ بیان در خاورمیانه ( جایگاه عمده ے زبان عرب ) هر چه به سوی #شرق پیش رویم؛ #لهجه_ها(( نازک تر )) و به اصطلاح به(( ترقیق )) (کم حجم تر) نزدیک تر می شویم
💢( مثل زبان مردم #هند_ چین؛ ژاپن _)
🔷از طرفی دیگر؛ در غرب خاورمیانه .#لهجه ے اهالی بومیِ #کشورهای آفریقایی؛ #پرحجم بوده و حروف و صداها ؛ حالت #تفخیم دارند و
🔷لذا در هر دو نوع زبان و لهجه ؛ #یکنواختی_آواها مَلالت آور است❗️
🌱اما در زبان عرب که زبان قرآن است ؛ #ملاحظه می گردد که برخی حروف دارای(( تفخیم )) و بقیه دارای (( ترقیق ))هستند .
🔶⚜🔶
#و_در_ادامه :
🔶جلوه ے خاصّ #پرحجمی و #کم_حجمیِ آواهای مختلف در کنار یکدیگر؛ بسان رنگ آمیزیِ متنوعِ یک تایلویِ زیبایِ نقاشی ؛ مانع #یکنواختی شده و به آن روح و جان می بخشد.
🔷بی سبب نیست که آیات کلام اللهِ مجید در کنار دیگر ویژگی های #اعجازآمیز لفظ و معنا ؛ با بکارگیری این جلوه از زبان عرب( تفخیم و ترقیق ) حتی به صورت ساده و بدون #لحن ؛ بازهم آهنگین است ❗️
حال اضافه کنید #کاربُرد_لحن و آهنگ زیبا را در قرائت کلام وحی که این همه مورد تأکید #معصومین علیه السلام قرار گرفته است ؛ و خود ناگفته پیداست که این مجموعه چه تأثیر شگرفی بر(( جسم )) و (( روح )) انسان دارد ❗️
(( خداوند بهترین سخن را نازل کرده است: کتابی که آیاتش همگی( در لطف و زیبایی و عمق و محتوا ) همانند یکدیگررند ؛🌱آیاتی مکرّر دارد (باتکراری شوق انگیز )
که از شنیدن آن ابتداء بر اندام کسانی که از پروردگارشان می ترسند ؛ #لرزه_بر_اندامشان_می اُفتد؛ ❗️
سپس #برون_و_درونشان_آرام و متوجه ذکر خدا می شوند.)) #سوره زمر/آیه۲۳
#زُمَر ؛ زُمرًا =گروه گروه 🔶⚜🔶
https://eitaa.com/eshragholqoran