#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اسامی_صفات_اصلی
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از:
((#انسداد_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷این انسداد به حدّی است که اگر بر طرف نشود؛ صدای حرف هرگز شنیده نخواهد شود..!
🔶حروفی که دارای صفت (( شدّه )) هستند؛ عبارتند از : 👇👇 (ء_ب_ت_ج_د_ط_ق_ک ) این حروف را حهت سهولت فراگیری در عبارت
(( أَجِدُ قِطٍّ بَکَت ))=زنی بنان قِطّ که می گریزد: گرد آورده اند. 🔶⚜🔶
4_ #رخوَة:
🔶صفت رِخوَة که نام دیگر آن((رخاوه )) ضدِ #شدّه است .درلغت به معنای(( سستی )) و در اصطلاح تجویدی ؛ عبارت است از :
((جریان_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷اندامهای تشکیل دهنده ے تولید حرف در مخرج این حرف کاملاٌ به هم #نمی_چسبند و به هر حال ؛ راهی برای #عبور_هوا باز است و تا زمانی که #بازدم جریان دارد ؛ صدای حرف نیز شنیده می شود.
💢مانندحرف((ض)) که بحث آن از نظرتان گذشت.(رهش در حال گیرش صفت رخاوه )
🔶حروف پانزده گانه ے رخوۀ عبارتند از؛👇👇 ث_ح_خ_ذ_ز_س_ش_ص_ض_ظ_غ_ف_و_ه_ی_
(آیا شخصی از شما اعضامحترم این کانال آموزشی می تواند با این حروف یک رمز معنادار بسازد؟
🔶⚜🔶⚜🔶
✅ در ادامه صفت #شدّه و #رخاوه:
🔶صفت توسط ((بین_الشدّه و الرخاوه))
🔷حالتی است #بین #شدّه و #رخاوه که نه صوت قطع می شود و نه به راحتی #اجازه ے کامل می یابد بلکه حالتی #بیننابین دارد. #مهمّ
🔶حروف دارای صفت (( توسط )) پنج عدد هستند که عبارت از ؛
(( بِ_ن_ع_م_ر)) و در عبارت
((لِن عُمَرَ)) =به نرمی برخورد کن ای عمر❗️گرد آمده اند/( گویند این خطاب رسول خدا صلی الله علیه وءاله ) به عمر بود که وی را به نرمی و مدارا با دیگران توصیه فرمودند.❗️
🔶 #شرح_بیشتر_شدّه_و_رخوة :👇
برای تشخیص بهتر #شدّة و #رخوة
حرف را به صورت ساکن یا مشدّد تلفظ میکنیم💢 ل _ْنْ_عْ_مْ_رْ( لّ_نّ_عّ_مّ_رّ )
🔷ملاحظه می شد درحروف ((شدّة )) صوت پشت مخرج حرف محبوس می شود💢مانند (( رَب َّ)) تا وقتی دو لب به هم بسته باشد (( بّ )) اداء نمی شود و فقط در صورت رها شدن مخرج( بازشدن مخرج )صدای حرف به گوش می رسد(رهش پس از رفع گیرش ) ❗️
اما در حروف(( رخوۀ )) صوت همچنان درحالت سکون یا تشدید💢 کّ_قّ_)) جریان دارد و محبوس نمی شود
چرا که مخرج اصلاً مسدود نیست ❗️تا نیاز به باز شدن داشته باشد.
💢مانند:(( مسَّ )) و(( أَذِنَّ )) در همان حال که مخرج(( س ))یا(( ذ )) درگیراست ؛ صدای حرف هم ادامه دارد و به گوش می رسد(رهش در حال گیرش)⭕️
🌴 #در_ادامه_حروف_شدّه در آواشناسی امروز به (( انسدادی )) یا((انفجاری))موسوم اند .
🔶چرا که در مرحله ے #گیرش ؛ هوا در پشت مخرج حرف محبوس شده و #انسداد کامل پیش می آسد. 🌱
فشار هوا در پشت مخرج حرف بالا می رود. ناگهان #اندام های تولید از هم باز می شوند و صوت با حالت شبیه #انفجار به بیروت #پرتاب می شود و حرف #رها می گردد. 🌱
🔷امّا حروف #رخوة در آواشناسی امروزبه حروف((سایشی))معروفند🌱
💢چرا که هوا بدون محبوس شدن پشت مخرج حرف با حالت(( سایش )) از میان (( مخرج )) جریان می یابذ. 🌱
{ قبلاً گقته شد حروف بین شدّه و رخوة را #حروف #توسط می نامند} 👇
🔶حروف(( توسط )) دارای ویژه گی های جالبی هستند🌹🍃
از خواص جالب توجه حروف #توسط برای قاریان ؛ #خاصیت (( #تحریر_پذیری )) آن به ویژه هنگام #سکون و#مشدد بودن حرف است. ( تحریر در صوت و لحن قرآن به #مثابه_چهچهه درآواز فارسی است ) 🌹🍃
🔷حال آنکه در حروف (( #رخوت )) البته اگر #رخوت آنها به طور #صحیح اداء شود_چنین امری عملی نیست❗️
💢حروف #مدّی را نیز می توان یا همین تعبیر جزء صداهای #متوسط ارزیابی و دانست.🌱
🔶ناگفته نماند که عده ای از پیشکسوتان علم #تجوید هم ((و))هم ((ی)) را نیز جزو حروف #توسط دانسته و بر عبارت (( نور علمی )) قائل هستند. .🍃🌹🍃
[ اوتینا و یا اوزینا ]
✅ #فایده_عملی_شناخت_صفات #شدّه_و_رخوة :
🔶با شناخت عملی دو صفت ؛ ) در حروف #رخوۀ یا #توسط صوت خود را قطع نمی کنیم. ❌👇
🔷این (( آسیب )) در میان برخی از قاریان ؛ رایج است❗️و گاه به تبدیل حرف به حرفی دیگر #منجر می شود ❌آسیب
💢به عنوان #مثال ملاحظه می شود برخی ؛ حرف (( ذ )) را چنان اداء می کنند که به (( د )) شبیه می شود❌
💢مانند : (( اَلَّذِینَ )) که (( اَلَّدِینَ )) شنیده می شود یا(( ذ)) در
(( یَذَّکَرُونَ)) که تقریباً به صورت(( یَدَّکَرُونَ در می آید )) ❌ #دقت_عالی_شود.
🔶همچنین حرف دارای صفت (( شدّة )) در برخی از حروفِ #توسط 💢مثل (( ل ))؛ (( ر ))؛ ((ع))؛ ((م )) ((ن))
💢حروف شده👈[ لن عمر]
مثال💢 #اِلّا ؛ اَلله؛ مرَّةٍ ؛ تَستَطِیعُ عَلَیهِ و.. .
🔷هم چنین باید توجه داشت که ما جهت #سهولتِ تشخیصِ #مطلب ؛ حرف را در حالت #سکون و یا #تشدید قرار می دهیم تا #صفت مذکور مورد #نظر ؛ بهتر درک گردد ؛ امّا این بدان ! معنا نیست که این صفت ؛ #فقط در سکون و تشدید با حرف همراه است ❗️
{#صفات_ذاتی_هستند و در همه حال اََعَمّ از #سکون_و_حرکت_و_تشدید_با_حروف_مربوطه_همراهند. } (دقت شود ) 🌹🍃
🌱موفّق و سعادتمند گردید #ان_شاءالله..
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄ 3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از: ((#انسداد_کا
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
3_ #صفت_شدّه
🔶شدّه=در لغت به معنای(( قوّت))و در اصطلاح #تجویدی عبارت از:
((#انسداد_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷این انسداد به حدّی است که اگر بر طرف نشود؛ صدای حرف هرگز شنیده نخواهد شود..!
🔶حروفی که دارای صفت (( شدّه )) هستند؛ عبارتند از : 👇👇 (ء_ب_ت_ج_د_ط_ق_ک ) این حروف را حهت سهولت فراگیری در عبارت
(( أَجِدُ قِطٍّ بَکَت ))=زنی بنان قِطّ که می گریزد: گرد آورده اند. 🔶⚜🔶
4_ #رخوَة:
🔶صفت رِخوَة که نام دیگر آن((رخاوه )) ضدِ #شدّه است .درلغت به معنای(( سستی )) و در اصطلاح تجویدی ؛ عبارت است از :
((جریان_کامل_صوت_در_مخرج_حرف))
🔷اندامهای تشکیل دهنده ے تولید حرف در مخرج این حرف کاملاٌ به هم #نمی_چسبند و به هر حال ؛ راهی برای #عبور_هوا باز است و تا زمانی که #بازدم جریان دارد ؛ صدای حرف نیز شنیده می شود.
💢مانندحرف((ض)) که بحث آن از نظرتان گذشت.(رهش در حال گیرش صفت رخاوه )
🔶حروف پانزده گانه ے رخوۀ عبارتند از؛👇👇 ث_ح_خ_ذ_ز_س_ش_ص_ض_ظ_غ_ف_و_ه_ی_
🔶⚜🔶⚜🔶
✅ در ادامه صفت #شدّه و #رخاوه:
🔶صفت توسط ((بین_الشدّه و الرخاوه))
🔷حالتی است #بین #شدّه و #رخاوه که نه صوت قطع می شود و نه به راحتی #اجازه ے کامل می یابد بلکه حالتی #بینابین دارد. #مهمّ
🔶حروف دارای صفت (( توسط )) پنج عدد هستند که عبارت از ؛
(( بِ_ن_ع_م_ر)) و در عبارت
((لِن عُمَرَ)) =به نرمی برخورد کن ای عمر❗️گرد آمده اند/( گویند این خطاب رسول خدا صلی الله علیه وءاله ) به عمر بود که وی را به نرمی و مدارا با دیگران توصیه فرمودند.❗️
🔶 #شرح_بیشتر_شدّه_و_رخوة :👇
برای تشخیص بهتر #شدّة و #رخوة
حرف را به صورت ساکن یا مشدّد تلفظ میکنیم
💢 لْ_نْ_عْ_مْ_رْ ( لّ_نّ_عّ_مّ_رّ )
🔷ملاحظه می شود درحروف ((شدّة )) صوت پشت مخرج حرف محبوس می شود
💢مانند (( رَبَّ )) تا وقتی دو لب به هم بسته باشد (( بّ )) اداء نمی شود و فقط در صورت رها شدن مخرج( بازشدن مخرج )صدای حرف به گوش می رسد(رهش پس از رفع گیرش ) ❗️
اما در حروف(( رخوۀ )) صوت #همچنان درحالت #سکون یا تشدید💢 کّ_قّ_)) جریان دارد و محبوس نمی شود
چرا که مخرج اصلاً مسدود نیست ❗️تا نیاز به باز شدن داشته باشد.
💢مانند:(( مسَّ )) و(( أَذِنَّ )) در همان حال که مخرج(( س ))یا(( ذ )) درگیراست ؛ صدای حرف هم ادامه دارد و به گوش می رسد(رهش در حال گیرش)
https://eitaa.com/eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
🌴 #در_ادامه_حروف_شدّه در آواشناسی امروز به (( انسدادی )) یا((انفجاری))موسوم اند .
🔶چرا که در مرحله ے #گیرش ؛ هوا در پشت مخرج حرف محبوس شده و #انسداد کامل پیش می آسد. 🌱
فشار هوا در پشت مخرج حرف بالا می رود. ناگهان #اندام های تولید از هم باز می شوند و صوت با حالت شبیه #انفجار به بیروت #پرتاب می شود و حرف #رها می گردد. 🌱
🔷امّا حروف #رخوة در آواشناسی امروزبه حروف((سایشی))معروفند🌱
💢چرا که هوا بدون محبوس شدن پشت مخرج حرف با حالت(( سایش )) از میان (( مخرج )) جریان می یابذ. 🌱
{ قبلاً گقته شد حروف بین شدّه و رخوة را #حروف #توسط می نامند} 👇
🔶حروف(( توسط )) دارای ویژه گی های جالبی هستند🌹🍃
از خواص جالب توجه حروف #توسط برای قاریان ؛ #خاصیت (( #تحریر_پذیری )) آن به ویژه هنگام #سکون و#مشدد بودن حرف است. ( تحریر در صوت و لحن قرآن به #مثابه_چهچهه درآواز فارسی است ) 🌹🍃
🔷حال آنکه در حروف (( #رخوت )) البته اگر #رخوت آنها به طور #صحیح اداء شود_چنین امری عملی نیست❗️
💢حروف #مدّی را نیز می توان یا همین تعبیر جزء صداهای #متوسط ارزیابی و دانست.🌱
🔶ناگفته نماند که عده ای از پیشکسوتان علم #تجوید هم ((و))هم ((ی)) را نیز جزو حروف #توسط دانسته و بر عبارت (( نور علمی )) قائل هستند. .🍃🌹🍃
[ اوتینا و یا اوزینا ]
✅ #فایده_عملی_شناخت_صفات #شدّه_و_رخوة :
🔶با شناخت عملی دو صفت ؛ ) در حروف #رخوۀ یا #توسط صوت خود را قطع نمی کنیم. ❌👇
🔷این (( آسیب )) در میان برخی از قاریان ؛ رایج است❗️و گاه به تبدیل حرف به حرفی دیگر #منجر می شود ❌آسیب
💢به عنوان #مثال ملاحظه می شود برخی ؛ حرف (( ذ )) را چنان اداء می کنند که به (( د )) شبیه می شود❌
💢مانند : (( اَلَّذِینَ )) که (( اَلَّدِینَ )) شنیده می شود یا(( ذ)) در
(( یَذَّکَرُونَ)) که تقریباً به صورت(( یَدَّکَرُونَ در می آید )) ❌ #دقت_عالی_شود.
🔶همچنین حرف دارای صفت (( شدّة )) در برخی از حروفِ #توسط 💢مثل (( ل ))؛ (( ر ))؛ ((ع))؛ ((م )) ((ن))
💢حروف شده👈[ لن عمر]
مثال💢 #اِلّا ؛ اَلله؛ مرَّةٍ ؛ تَستَطِیعُ عَلَیهِ و.. .
🔷هم چنین باید توجه داشت که ما جهت #سهولتِ تشخیصِ #مطلب ؛ حرف را در حالت #سکون و یا #تشدید قرار می دهیم تا #صفت مذکور مورد #نظر ؛ بهتر درک گردد ؛ امّا این بدان ! معنا نیست که این صفت ؛ #فقط در سکون و تشدید با حرف همراه است ❗️
{#صفات_ذاتی_هستند و در همه حال اََعَمّ از #سکون_و_حرکت_و_تشدید_با_حروف_مربوطه_همراهند. } (دقت شود ) 🌹🍃
🌱موفّق و سعادتمند گردید #ان_شاءالله..
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
❣ارسال پستهای #متنی بدون لینک مجاز نمی باشد.
✅ #عناوین_صفات_فرعی_از_دیدگاه : نگارندگان علم تجوید:
👌چنانکه در تصویر ملاحظه می شود #هیچ ضدّیتی در صفات مذکور دیده نمی شود و هر صفتی تعریف خاصّ خودش را دارد..
✳️و اینک به شرح ادامه صفات :
7_ #استطالةَ: در لغت به معنای
((امتداد_طولانی_شدن_سرکشی))و در تجوید عبارت است از :
(( امتداد صوت از اول کناره ے زبان تا انتهای آن ))
#این صفت مخصوص حرف((ض))است.
🔶حرف((ض)) در تمامی صفات خود_
با حرف ((ظ))
(استعلاء_جهر_انطباق_اصمات_رخوت)
#مشترک است .
و تنها #وجه تفاوت این دو در #صفت فرعی؛ استطالة ((ض)) است. #مهمّ
🔷مقصود عملی از #استطالَۀ ؛ آن است که صدای (( ض ))کمی کشیده شود و از(( سایش )) نسبتاً خشن هوا_ که از((ظ ))شنیده میشود_به دور باشد. #مهمّ
🔶اساتید ما ؛ استطالة(( ض )) را
به ویژه در هنگام#سکون؛ به صدای
(( قُمری )) تشبیه می کردند:
✳️ #شرح_بیشتر_(( #استطاله )) :
🔶مهم ترین نکته در بحث ((ض)) این است که در تلاوت قرآن ؛ ((ض))_هر طور که تلفظ شود_ با تلفظ ((ظ)) متفاوت باشد.
#ادامه👇👇
✅ اگر اولیت برداشت از مسأله ے #استطالت((ض)) (لزوم تفاوت((ض)) و (( ظ )) حاصل شود ؛ ) مهم ترین قدم در این موضوع برداشت شده است ؛ آنگاه می توان به این مطلب پرداخت که ((بسیار خوب ! ضاد را مثل #ظاء تلفظ نکنیم.❌
اما تلفظ صحیح آن چیست ؟ )) در واقع می گوییم:
♻️ حرف (( ض )) #پر_مسأله_ترین حرف عرب است ! کمتر حرفی مانند(( ض )) در اقوام و ملل مختلف عرب چنین متنوع #تلفظ شده و می شود.
🔷برخی ملل عرب آن را مانند ((ظ)) برخی به صورت ((ط)) و بخشی دیگر به صورت (( دال مفّخم )) اداء می کنند.
🔶 اما تلفظ صحیح و اصیل(( ض )) را قاعدتاً باید در گویش ملّی اهل جزیرةُ العرب _محل نزول قرآن_جستجو کرد.
شکّی نیست که مطابق منابع قدیم و جدید تجویدی ؛ 🌱اهل اداء این حرف را دارای (( #رخوة ))می دانند ؛ 🌱یعنی صدای(( ض )) #شدید و #انسدادی نیست بلکه #ممتد است و کشش دارد. #مهمّ
🔷از طرف دیگر در تلاوت امروزه ے اساتید _ در اکثر قریب به موارد_حرف (( ض )) #انسدادی و #پرحجم مانند(( دال مفخم )) شنیده می شود.
👌همان گونه که در بحث مخارح حروف مطرح شده نویسنده با در نظر گرفتن اصالت تلفظ با (( رخوۀ )) و شیوعِ تلفظ با (( شدّة )) هر دو تلفظ را از قاریان قرآن پذیرفتنی می داند ! اما نهایتاً روش صحیح تلفظ(( ض )) را (( کُندی )) اتصال و انفصالِ کناره ے زبان و دندان های #اضراس فوقانی می داند و همین معنای #استطاله است.👇👇
✅ و در ادامه توصیف صفت فرعی حرف (( ض )) :
#برای_اداء_استطاله_((ض)) که وجه #تمایز ((ض)) و ((ظ)) است.
#بهترین_طریق این است که ((ض)) را به صورت((دال مفخّم )) امّا ((نرم )) اداء کنیم!❗️ به عبارت دیگر: با اراده ے (( دال مفخّم)) تمامی. ..
#کناره ے چپ یا راست #زبان را به(( آرامی )) به مرحله (( گیرش))برسانیم:
🌱هم زمان #اطباق سطخ زبان و سقف دهان( تفخیم) نیز با همین(کندی) صورت گیرد و نهایتاً مرحله ے((رهش))
هم با آرامی و اجتناب از جدا شدن #ناگهانی #عوامل_مخرج از یکدیگر انجام شود. #مهمّ
🔷به این ترتیب می توان گفت: ((ض)) با #تلفظ_اصل خود _ضاد حجاز اداء شده است.🔶⚜🔶
🔶در نتیجه: تلفظ((ض)) نسبت به حرف(( ظ )) کمی بیشتر به طول می انجامد( #استطالة ) ؛ و به اصطلاح صدای آن کمی((کش))می آید❗️همان
(صدای قمری مانند حس و شنیده) می شود.
🔷دربرخی ازکُتُب تجوید؛ مسأله ے
((امتداد)) صوت ((ض)) با امتداد صوت در حروف #مدّ چنین مقایسه شده است. 👇👇
(( در حرف #استطاله نیز صوت امتداد می یابد امّا به پای #امتداد صوت در #حروف_مدّ نمی رسد. 🌱چرا که #استطالۀ درمخرج حرف جریان دارد که به #هیج_مخرجی محدود نیست))#مهمّ
🌾🌾🌾
🔷درپایان باز هم به تأکید است که ((ض)) نباید مانند((ظ)) تلفظ گردد و در عباراتی:
💢مانند: #یَعَضُّ_الظَالِم ( فرقان ۲۷)و
💢 #اَنقَضَ_ظَهرَک َ(انشراح_۳ )تفاوت این دو ((#باید_به_وضوع_تجلّی))
✳️ حالت (( دال مفّخم ))که جهت تمرین و آمادگی تلفظ صحیح (( ض )) مطرح شد ؛ نباید درحال(( سکون))
موجب #قلقله ے ناخواسته ((ض))
گردد #مهمّ
در اینجا شرح #صفات_هفت_گانه ے #فرعی مطابق قول #ابن_الجزری و تابعین وی به پایان رسید. 🔶⚜🔶
🔷اما همان گونه که وعده کرده بودیم ؛ به چند #صفت_فرعی دیگر که اهمیت آنها کمتر از #صفات_هفت_گانه ے فوق نیست❗️و در تجوید قرآن کاربرد #علمی دارند ؛ اشاره خواهیم داشت...
#موئید و منصور در بارگاه الهی باشید #ان_شاءالله.. .
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶