🏴با عرض تحیت و تعزیت
✅در ادامه مخارج حروف با حرف زیبای ضاد همراه با شما بزرگواران:
🔶 #مخرج_هشتم_محلّ خروج((ض)):
#در ابتدا ---> #اَدْ انسدادی_أَضْ بدون انسداد... ❣(انسداد=در مورد حروف=یعنی سر زبان به مخرج و محل تولید حرف در مرحله #گرایش حالت چسبندگی و انسدادی ایجاد می کندکه با مهارت قاری از مرحله #گیریش با دقت در مرحله #رهش صدای حرف شنیده میشود)❣
🔶 این حرف از تماس بخش #اعظم_کناره_زبان(( حافة السان ))
با دندانهای (( اضراس = دندانهای آسیا بالا )) همراه با #ارتعاش_تارهای_صوتی ایجاد می شود.
🔶ضاد((ض)) را به دلیل نسبت آن با دندان های #اضراس=(( ضرسی )) گویند.
#همچنین به علت نقش متقابل کناره ے زبان(( حافة ٌلِسان )) به حرف(( حافّی )) نیز موسوم است.
تلفظ حرف(( ض )) با صدای درشت و پر حجم( حالت تفخیم )همراه است.
🔶 این حرف از لحاظ نحوه ے اداء به نوعی مشکل ترین حرف زبان عرب است. بدین جهت گفته
🔶به گفته منابع تجوید و آواشناسی عرب در هیچ زبانی به کار نمی رود و لذا زبان عرب را(( لِسان ضاد )) گویند.
🔷ما #ان_شاءالله در باب #صفات پیرامون این حرف _در حدِّ این کتاب به تفصیل بحث خواهیم نمود.
فعلاً به ذکر این نکته اکتفا نی کنیم.
🔶امروزه در تلاوت اکثر قریب به اتّفاق اَساتید؛ حرف((ض)) به صورت انسدادی پر حجم مانند دال مفخّم یا دال مفخّم اداء می شود.
حال آنکه اهل أَداء ل این حرف را بلا شک دارای (( رخوت )) می دانند=یعنی ممتد و کشیده تلفظ می گردد.
🔶نگارنده((شیوع )) غیر قابل انکار نوع اول و (( اصالت )) نوع دوم؛ هر دوتلفظ را قابل پذیرش می داند! امّا نهایتاً روش تلفظ ((ض)) را به شکل زیر پیشنهاد می کند.
🔷 #ضاد_را_به_صورت_دال
((یعنی دال پر حجم و درشت ))
#امّا_با_نرمی_و_بدون_شدّت_زیاد_تلفظ_میکنیم.
🔶به عبارت دیگر : تمامی کناره ے زبان را با دندان های #بالا_مماس کرده و در حالی که اراده ے
(( دال مفخّم ))می کنیم
(( بدون انفجار ناگهانی )) کناره ے زبان را از دندانها جدا می کنیم.
اگر این کار به درستی انجام شود؛ ضاد(( أَصیل)) اداء خواهد شد.
به هر حال در بحث ((ض)) مهم تر ار هر چیز این است که(( ض )) مانند(( ظ )) تلفظ نشود.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
✅ اگر اولیت برداشت از مسأله ے #استطالت((ض)) (لزوم تفاوت((ض)) و (( ظ )) حاصل شود ؛ ) مهم ترین قدم در این موضوع برداشت شده است ؛ آنگاه می توان به این مطلب پرداخت که ((بسیار خوب ! ضاد را مثل #ظاء تلفظ نکنیم.❌
اما تلفظ صحیح آن چیست ؟ )) در واقع می گوییم:
♻️ حرف (( ض )) #پر_مسأله_ترین حرف عرب است ! کمتر حرفی مانند(( ض )) در اقوام و ملل مختلف عرب چنین متنوع #تلفظ شده و می شود.
🔷برخی ملل عرب آن را مانند ((ظ)) برخی به صورت ((ط)) و بخشی دیگر به صورت (( دال مفّخم )) اداء می کنند.
🔶 اما تلفظ صحیح و اصیل(( ض )) را قاعدتاً باید در گویش ملّی اهل جزیرةُ العرب _محل نزول قرآن_جستجو کرد.
شکّی نیست که مطابق منابع قدیم و جدید تجویدی ؛ 🌱اهل اداء این حرف را دارای (( رخوة ))می دانند ؛ 🌱یعنی صدای(( ض )) #شدید و #انسدادی نیست بلکه #ممتد است و کشش دارد. #مهمّ
🔷از طرف دیگر در تلاوت امروزه ے اساتید _ در اکثر قریب به موارد_حرف (( ض )) #انسدادی و #پرحجم مانند(( دال مفخم )) شنیده می شود.
👌همان گونه که در بحث مخارح حروف مطرح شده نویسنده با در نظر گرفتن اصالت تلفظ با (( رخوۀ )) و شیوعِ تلفظ با (( شدّة )) هر دو تلفظ را از قاریان قرآن پذیرفتنی می داند ! اما نهایتاً روش صحیح تلفظ(( ض )) را (( کُندی )) اتصال و انفصالِ کناره ے زبان و دندان های #اضراس فوقانی می داند و همین معنای #استطاله است.
🏴با عرض تحیت و تعزیت
✅در ادامه مخارج حروف با حرف زیبای ضاد همراه با شما بزرگواران:
🔶 #مخرج_هشتم_محلّ خروج((ض)):
#در ابتدا ---> #اَدْ انسدادی_أَضْ بدون انسداد... ❣(انسداد=در مورد حروف=یعنی سر زبان به مخرج و محل تولید حرف در مرحله #گرایش حالت چسبندگی و انسدادی ایجاد می کندکه با مهارت قاری از مرحله #گیریش با دقت در مرحله #رهش صدای حرف شنیده میشود)❣
🔶 این حرف از تماس بخش #اعظم_کناره_زبان(( حافة السان ))
با دندانهای (( اضراس = دندانهای آسیا بالا )) همراه با #ارتعاش_تارهای_صوتی ایجاد می شود.
🔶ضاد((ض)) را به دلیل نسبت آن با دندان های #اضراس=(( ضرسی )) گویند.
#همچنین به علت نقش متقابل کناره ے زبان(( حافة ٌلِسان )) به حرف(( حافّی )) نیز موسوم است.
تلفظ حرف(( ض )) با صدای درشت و پر حجم( حالت تفخیم )همراه است.
🔶 این حرف از لحاظ نحوه ے اداء به نوعی مشکل ترین حرف زبان عرب است. بدین جهت گفته
🔶به گفته منابع تجوید و آواشناسی عرب در هیچ زبانی به کار نمی رود و لذا زبان عرب را(( لِسان ضاد )) گویند.
🔷ما #ان_شاءالله در باب #صفات پیرامون این حرف _در حدِّ این کتاب به تفصیل بحث خواهیم نمود.
فعلاً به ذکر این نکته اکتفا نی کنیم.
🔶امروزه در تلاوت اکثر قریب به اتّفاق اَساتید؛ حرف((ض)) به صورت انسدادی پر حجم مانند دال مفخّم یا دال مفخّم اداء می شود.
حال آنکه اهل أَداء ل این حرف را بلا شک دارای (( رخوت )) می دانند=یعنی ممتد و کشیده تلفظ می گردد.
🔶نگارنده((شیوع )) غیر قابل انکار نوع اول و (( اصالت )) نوع دوم؛ هر دوتلفظ را قابل پذیرش می داند! امّا نهایتاً روش تلفظ ((ض)) را به شکل زیر پیشنهاد می کند.
🔷 #ضاد_را_به_صورت_دال
((یعنی دال پر حجم و درشت ))
#امّا_با_نرمی_و_بدون_شدّت_زیاد_تلفظ_میکنیم.
🔶به عبارت دیگر : تمامی کناره ے زبان را با دندان های #بالا_مماس کرده و در حالی که اراده ے
(( دال مفخّم ))می کنیم
(( بدون انفجار ناگهانی )) کناره ے زبان را از دندانها جدا می کنیم.
اگر این کار به درستی انجام شود؛ ضاد(( أَصیل)) اداء خواهد شد.
به هر حال در بحث ((ض)) مهم تر ار هر چیز این است که(( ض )) مانند(( ظ )) تلفظ نشود.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
✅ #عناوین_صفات_فرعی_از_دیدگاه : نگارندگان علم تجوید:
👌چنانکه در تصویر ملاحظه می شود #هیچ ضدّیتی در صفات مذکور دیده نمی شود و هر صفتی تعریف خاصّ خودش را دارد..
✳️و اینک به شرح ادامه صفات :
7_ #استطالةَ: در لغت به معنای
((امتداد_طولانی_شدن_سرکشی))و در تجوید عبارت است از :
(( امتداد صوت از اول کناره ے زبان تا انتهای آن ))
#این صفت مخصوص حرف((ض))است.
🔶حرف((ض)) در تمامی صفات خود_
با حرف ((ظ))
(استعلاء_جهر_انطباق_اصمات_رخوت)
#مشترک است .
و تنها #وجه تفاوت این دو در #صفت فرعی؛ استطالة ((ض)) است. #مهمّ
🔷مقصود عملی از #استطالَۀ ؛ آن است که صدای (( ض ))کمی کشیده شود و از(( سایش )) نسبتاً خشن هوا_ که از((ظ ))شنیده میشود_به دور باشد. #مهمّ
🔶اساتید ما ؛ استطالة(( ض )) را
به ویژه در هنگام#سکون؛ به صدای
(( قُمری )) تشبیه می کردند:
✳️ #شرح_بیشتر_(( #استطاله )) :
🔶مهم ترین نکته در بحث ((ض)) این است که در تلاوت قرآن ؛ ((ض))_هر طور که تلفظ شود_ با تلفظ ((ظ)) متفاوت باشد.
#ادامه👇👇
✅ اگر اولیت برداشت از مسأله ے #استطالت((ض)) (لزوم تفاوت((ض)) و (( ظ )) حاصل شود ؛ ) مهم ترین قدم در این موضوع برداشت شده است ؛ آنگاه می توان به این مطلب پرداخت که ((بسیار خوب ! ضاد را مثل #ظاء تلفظ نکنیم.❌
اما تلفظ صحیح آن چیست ؟ )) در واقع می گوییم:
♻️ حرف (( ض )) #پر_مسأله_ترین حرف عرب است ! کمتر حرفی مانند(( ض )) در اقوام و ملل مختلف عرب چنین متنوع #تلفظ شده و می شود.
🔷برخی ملل عرب آن را مانند ((ظ)) برخی به صورت ((ط)) و بخشی دیگر به صورت (( دال مفّخم )) اداء می کنند.
🔶 اما تلفظ صحیح و اصیل(( ض )) را قاعدتاً باید در گویش ملّی اهل جزیرةُ العرب _محل نزول قرآن_جستجو کرد.
شکّی نیست که مطابق منابع قدیم و جدید تجویدی ؛ 🌱اهل اداء این حرف را دارای (( #رخوة ))می دانند ؛ 🌱یعنی صدای(( ض )) #شدید و #انسدادی نیست بلکه #ممتد است و کشش دارد. #مهمّ
🔷از طرف دیگر در تلاوت امروزه ے اساتید _ در اکثر قریب به موارد_حرف (( ض )) #انسدادی و #پرحجم مانند(( دال مفخم )) شنیده می شود.
👌همان گونه که در بحث مخارح حروف مطرح شده نویسنده با در نظر گرفتن اصالت تلفظ با (( رخوۀ )) و شیوعِ تلفظ با (( شدّة )) هر دو تلفظ را از قاریان قرآن پذیرفتنی می داند ! اما نهایتاً روش صحیح تلفظ(( ض )) را (( کُندی )) اتصال و انفصالِ کناره ے زبان و دندان های #اضراس فوقانی می داند و همین معنای #استطاله است.👇👇
✅ و در ادامه توصیف صفت فرعی حرف (( ض )) :
#برای_اداء_استطاله_((ض)) که وجه #تمایز ((ض)) و ((ظ)) است.
#بهترین_طریق این است که ((ض)) را به صورت((دال مفخّم )) امّا ((نرم )) اداء کنیم!❗️ به عبارت دیگر: با اراده ے (( دال مفخّم)) تمامی. ..
#کناره ے چپ یا راست #زبان را به(( آرامی )) به مرحله (( گیرش))برسانیم:
🌱هم زمان #اطباق سطخ زبان و سقف دهان( تفخیم) نیز با همین(کندی) صورت گیرد و نهایتاً مرحله ے((رهش))
هم با آرامی و اجتناب از جدا شدن #ناگهانی #عوامل_مخرج از یکدیگر انجام شود. #مهمّ
🔷به این ترتیب می توان گفت: ((ض)) با #تلفظ_اصل خود _ضاد حجاز اداء شده است.🔶⚜🔶
🔶در نتیجه: تلفظ((ض)) نسبت به حرف(( ظ )) کمی بیشتر به طول می انجامد( #استطالة ) ؛ و به اصطلاح صدای آن کمی((کش))می آید❗️همان
(صدای قمری مانند حس و شنیده) می شود.
🔷دربرخی ازکُتُب تجوید؛ مسأله ے
((امتداد)) صوت ((ض)) با امتداد صوت در حروف #مدّ چنین مقایسه شده است. 👇👇
(( در حرف #استطاله نیز صوت امتداد می یابد امّا به پای #امتداد صوت در #حروف_مدّ نمی رسد. 🌱چرا که #استطالۀ درمخرج حرف جریان دارد که به #هیج_مخرجی محدود نیست))#مهمّ
🌾🌾🌾
🔷درپایان باز هم به تأکید است که ((ض)) نباید مانند((ظ)) تلفظ گردد و در عباراتی:
💢مانند: #یَعَضُّ_الظَالِم ( فرقان ۲۷)و
💢 #اَنقَضَ_ظَهرَک َ(انشراح_۳ )تفاوت این دو ((#باید_به_وضوع_تجلّی))
✳️ حالت (( دال مفّخم ))که جهت تمرین و آمادگی تلفظ صحیح (( ض )) مطرح شد ؛ نباید درحال(( سکون))
موجب #قلقله ے ناخواسته ((ض))
گردد #مهمّ
در اینجا شرح #صفات_هفت_گانه ے #فرعی مطابق قول #ابن_الجزری و تابعین وی به پایان رسید. 🔶⚜🔶
🔷اما همان گونه که وعده کرده بودیم ؛ به چند #صفت_فرعی دیگر که اهمیت آنها کمتر از #صفات_هفت_گانه ے فوق نیست❗️و در تجوید قرآن کاربرد #علمی دارند ؛ اشاره خواهیم داشت...
#موئید و منصور در بارگاه الهی باشید #ان_شاءالله.. .
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶