سلام علیکم
قبل از اینکه وارد مبحث ادامه مخاج حروف شویم از آنجایی که حروف ذکر شده از ناحیه حلق بحث شده/
الزاماً به دو حرف همزه قطع #ء و حرف #ها که از ناحیه اقص الحلق =دور ترین قسمت حلق به دهان. .. #اشاره می شود.
#همان قسمت گودی پایین حلق که اگر انگشت بزرگ دست را در آن محل قرار دهید و یک لحظه آب دهان را قورت دهید بخوبی حس میشود.
#در این ناحیه پرده حای صوتی یک لحظه با هم برخورد میکنند و زمانی که به شدّت از هم جدا می شوند صدای تیز ء همزه ( #همزه_قطع_قطع_صدا)
#همراه با جهر یا #ارتعاش تارهای صوتی شنیده می شود و نباید سست تلفظ شود. #مانند لٶلٶاًً/شییءً/اِمرِیءٍ/باید دقت شود ء به حرف ع تبدیل نشود بسیار #مهمّ
و همچنین حرف #ها که پرده های صوتی بهم نزدیک می شوند ؛ همراه با سایش هوا به دیواره حلق بدون #جهر_و_ارتعاش تارهای صوتی /از حلق خارج می شود. و باید دقت شود در هنگام تلفظ این حرف #بوی حرف خ و یا ک به خود نگیرد#مهمّ #مانند :#هُوَ/ هُدیً /رَبَّهُم/نَصَرُوهُ/
✅ @eshragholqoran
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
مطالب همراه و از کتاب حلیة القرآن سطح 2 اُستاد سید محسن موسوی بلده تقدیم می گردد. @eshragholqoran👇
#تجویدالقرءآن
🔶تحوید در لغت به معنای #تحسین_حسن_بخشیدن_تکمیل_نیکوگردانیدن. ,
جوّدالشَّی: آن چیز را زینت داد ؛حُسن بخشید)
وتجوید از نظر #اصطلاحی =
[ #اداء_حرف_از_مخرجش_همراه_بااعطاء_حقّ_ومستحقّ_آن_حرف]
🔶 #حقّ_حرف عبارت است از صفات لازمه حرف و یا #ویژگی های حرف در حال انفراد
💢مانند حرف ص صاد
که این حرف به تنهایی پنج صفت اصلی و یم صفت فرعی دارد
{ همس/ استعلاء /شدّت/ اطباق/اصمات #صفات اصلی / و صفت فرعی صفیری} اینها همه حقّ انفرادی حرف صاد می باشد #بسیار_مهم
ّ هر حرفی از حروف حجا نیز به تنهایی دارای چنین صفاتی می باشند.. پنج صفت اصلی که دیژگی های ذاتی حرف محسوب می شود.(در حالت سکون) بدون ترکیب بر هر حرفی.. .و گاهاً یک صفت فزعی نیز. ..
🔶 #ومستحقّ حرف عبارت است ار #احکامی که از صفات لازمه ے حرف در حالت ترکیب با حروف در کلمات..بر اثر همنشینی و کنار هم در ترکیب قرار گرفتن حرف پیش می آید. #مهمّ
⚜ #شرح_بیشتر
هر حرف به تنهایی و به صورت منفرِد دو مشخصه دارد.:
💠یکی این که از #مخرج معینی در دستگاه تکلّم خارج می شود(جایگاه تولید) اما این کافی نیست!!
#زیرا از بعضی مخارج حروف(محل تولید حرف)
بیش از یک حرف تولید و خارج می شود 💢مانند لب ویا شفتین : پنج حرف م *ب* ف * و *
وحرف پ که در قرآن وجود ندارد.
🔶لذا حرف باید #مشخصه ے دیگری نیز داشته باشد تا از حرف دیگر هم مخرج خود متمایز گردد. #مهمّ
⚜این مشخصه ے دوّم [ صفات] حروف است که به آنها حقّ حرف گویند (شیوه ے تولید)
#به عنوان مثال 💢 دو حرف س ز را که در یک محل تولید می شوند(مخرج) از یکدیگر متمایژ می سازد
💠صفت ویژه ے که در حرف #ز وجود دارد در حرف #س نیست. و آن جَهر است یعنی ارتعاش تارهای صوتی(صدای بلند)
🌿 شما انگشتان سبّابه را در درون گوش و حرف #ز را تلفظ کنید متوجه می شوی صذای وِز توی فضای سرِ شما می پیچد🌿در هنگام تلفظ نیز #صدا را هم میشنوید زیرا صفت جهر دارد (صدای آشکار و بلند)
حالا همین عمل را با حرف س انجام بدهید بخوبی #حالت تمایز این دو حرف که از یک مخرج تولید شد برایتان روشن می گردد صدای نیست که حس شود زیرا #صفت همس دارد(صدای آهسته )
و این حقِّ دوم یک حرف در حالت #انفراد می باشد..#مهمّ
تا اینجا با دو مشخصه ے #مخرج و#صفات هر حرف... در تولید آشنا شدیم.
🔶اما برای کاربرد در میان کلام #شناسه های دیگری هم لازم است.
💢مثال : َ*أَنزَلَ * مُنَزِّلَ /مَسَجِدَالله/
با توجه به نوع حرکت یا سکون و صفات لازمه حرف ؛ در انفراد حرف در مجاورت و همنشینے حالات #مختلف به خود می گیرد که این حالت همنشینی #همان #مستحقّ حرف می باشد. .
💢مثلاً گاهی بر اثر همنشینی #اخفاء پیش نی آید : اِن کّنتُم= انکُنتُم اخفاء حرف ن همراه باسیر و/
و گاهی ادغام من ربِّکَ=مرَّبِّکَ ن حذف و یا ادغام شد و زمانی حرف پر حجم باید تلفظ شود #نَصَرَ که حرف صاد پرححم و حرف ر تفخیم و یا حرفی کم حجم مانند أَنزَلَ که سه حرف أ َ زَ لَ ترقیق و کم حجم تلفظ می شوند ؛ این حالات مختلف #احکام_ حروف یا #مستحقّ حروف نامیده می شوند #مهمِّ
🔶بدیهی است احکام حروف با ویژگی های ذاتی آن #ارتبات مستقیم دارد و
⚜لذا #احکام_حرف_از_صفات_آن_ناشی_میشود ؛ و بدهی هست که یک قاری قرآن با رعایت حقّ و مستحقّ حروف و در ترکیب کلمات و از پیوستگی کلمات و خلاصه به وجود آمدن َعبارات و آیات قرآنی #در_هنگام #قرائت و تلاوت می تواند چه شوری و تحولی و شگفتی هایی پیش بیاورد.
🔶لذا دانستن علم #تجوید نیز برای قاریان قرآن از #ضروریّات محسوب می شود.#بسیار_مهمّ
[ #علم_تجوید_از_سه_باب_مخارج_صفات_و_احکام_حروف] تشکیل شده است.
#وَمِنَاللهِ_تَوفِیقاً
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
#مخرج_هفتم:محل خروج( ج_ش_ی ))
🔶برای تولید این سه حرف :
(( میان زبان )) یا ( وَسَطُ اللِسِان ) با قسمت مقابل خود از #سخت_کام ؛ این سه حرف را با ویژ گی های متفاوت
(صفات مختلف) تولید میکنند.حرف((ج)) با چسبیدن بخش جلویی(( وسط زبان )) به مقابل خود از #سخت_کام و سپس رها شدن آن و در حالی که #ارتعاش_تارهای_صوتی؛وجود دارد ؛ تولید می شود.
#لذا حرف (( ج )) جزء حروف شدیده و انسدادی است. #مهمّ
(بهترین حالت تلفظ ج بین #ژ و ج می باشد ) #بدون انسداد وسط زبان با سخت کاخ. .
🔶برخی از قاریان ؛ این حرف را با فشردن(( سر زبان ))به دندان های جلو و لِثه ے آنها ؛ همراه می کنند که #نتیجتاً(( ج )) نیز تولید می شود
( #آسیب تجویدی )❌
✅ تولید حرف(( ش )) با نزدیک شدن
(( میان زبان )) در حالی که(( شیار دار)) شده است llll ؛ به قسمت مقابل خود از #سخت_کام
💢بدون #_ارتعاش_تارهای_ صوتی تولید میشود #مهمّ
اگر به جای میان زبان ؛ #به ❌غلط (( سر زبان )) را همراه با فشار بیشتر هوا به طرف #لثه_ها ؛ نزدیک کنیم مخرج((ش)) را به سوی مخرج(( س )) سوق داده ایم و
#لذا صدای(( ش )) تیز شده و بوی ((س)) می گیرد( آسیب تجویدی )❌
✅ تولید حرف(( ی )) با نزدیک شدت(( میان زبان )) به قسمت مقابل خود از #سخت_کام و همراه با #ارتعاش_تارهای_صوتی ؛ تولید می شود امّا فشار و سایش هوا در حرف
(( یاء )) کمتر از(( شین ))است. #مهمّ
🔶قبلاً در مقایسه ے بین حرف(( یاء)) با(( یای مدّی )) گفتیم (( مخرج یاء مدّی )) #همان مخرج #یای معمولی است؛
با این تفاوت که در #یای_مدّی سایش هوا در مخرج وحود ندارد و صدای آن #روان_تر می گردد. #مهمّ
🔶 افراط در سایش هوا موجب شباهت(( ی )) به (( ژ ))و حتی
((شبیه انسداد))💢مثل((گ))میگردد.❌
🔶 به سه حرف(( ج_ش_ی)) ((حروف شَجری)) گویند.
#شَجر=یعنی(( گشادگی و شکاف دهان )) ( شَجَرَ بَینَهُم = شکاف و اختلاف میان آنها اُفتاد)
🔶شاید مقصود حالت #گنبدی_شکل و #فرورفتگی سقف_دهان باشد ؛
💢مانند: شکافی که در(( تنه ے )) درخت ایجاد می شود.
در تولید دو حرف:
[ ج و ی ارتعاش تارهای صوتی ] وجود دارد. ( جزء حروف مجهوره ) هستند.
⚜ @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#مراتب_تفخیم_حروف_استعلاء_از_حدّ_اکثر_به_حدّ_اقل_
🔶تأیید می گردد که تفخیم حروف #استعلاء در 🌱مرحله ے پنجم ؛ حذف نمی گردد بلکه به حدّ اقل می رسد.#مهمّ
( حرف دارای صفت استعلاء #همان استعلاء و تنها از حجم تفخیم حرف کاسته شده ) #مهمّ
🔷چرا که اگر حذف شود ؛ آنگاه بعضی از حروف استعلاء به حرفی دیگر مبدل می شوند و به گفته ے ((؛ #سیبویه از دانشمندان بنام ایرانی که از شاگردان خلیل ابن احمد ) و از اولین کسانی بود که ادبیات #عرب را تدوین نمود و گسترش داد. ))
(( به گفته ے ایشان ؛؛ اگر اطباق نبود[ اگر تفخیم نبود]
{ صاد به سین_طاء به تاء_ظال به ذال_ } تبدیل می شد؛ و نهایتاً #ضاد از گفتار خارج می گشت))
🔶⚜🔶
🌈البته در صورتی که به تلفظ مشهور و رایج(( ض )) در قرائتِ_قراء زمان خود ؛ توجه کنیم ( که اغلب ضاد را به صورت دال مفخم اداء می کنند. ) می توان گفت اگر تفخیم از این نوع ضاد حذف گردد _این حرف به دال مبدل می شود ❌
🔷لذا به هر حال باید از حذف تفخیم سه حرف دیگر #استعلاء یعنی
(خ_غ_ق_) به دلیل محروم بودن از ((اطباق)) کمتر از تفخیم حروف دارای صفت اطباق است .
🔶لذا: به نظر می رسد که در حالت کسره ؛ حجم تفخیم حذف شده است. ❗️حال آنکه این طور نیست و در این سه حرف #حدّاقلِی از تفخیم باقی می مانذ( دقت کنید )
🔰سوره مبارکه الحج آیه ۴۱
#الَّذينَ إِن مَكَّنّاهُم فِي الأَرضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكاةَ وَأَمَروا بِالمَعروفِ وَنَهَوا عَنِ المُنكَرِ ۗ وَلِلَّهِ عاقِبَةُ الأُمورِ﴿۴۱﴾
#همان کسانی که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا میدارند، و زکات میدهند، و امر به معروف و نهی از منکر میکنند، و پایان همه کارها از آن خداست!
ایتاء زکات، نخستین وظیفه مجاهدان پس از تشکیل حکومت..
🕌ششم بهمن ماه نشست[بیست و نهمین اجلاس سراسری نماز در تهران #وزارت_کشور..
🕋 @namaz.ir
🕌 @eshragholqoran