⭕️نفي #اجبار و #زور در قبول دين و عمل به احكام
🛑قسمت یازدهم:
#علی علیه السلام : حاضر نیستم احدی را به #زور وادار به کاری کنم!
🔻قرظه بن کعب یکی از فرمانداران امیرالمومنین بود. او قبلا نیز از صحابه رسول خدا و از جنگ احد به بعد آن حضرت را همراهی کرد. وی در جمل و صفین و نهروان نیز از سپاهیان ارشد حضرت علی بود.
عده ای از مردم منطقه فرمانروایی وی به نزد امیرالمومنین آمدند و گزارش کردند که در محل ما نهر آبی است که فرسوده و خراب شده است و اگر مردم محل کمک نمایند و آن را حفر نموده و لای روبی کنند، آن منطقه آباد شده و قهرا درآمد مردم هم افزایش یافته و در نتیجه مالیات بیشتری هم نصیب بیت المال میشود. آنان از حضرت تقاضا داشتند تا ایشان به فرماندار خود (قرظه بن کعب) دستور دهد که او مردم را به انجام این کار وادار و اجبار نماید.
🖊امام علیه السلام طی نامه ای در خواست مردم را به قرظه بن کعب منتقل نمود و نظر خویش را در ذیل آن چنین آورد:
لست اری ان اجبر احدا علی عمل یکرهه، فادعهم الیک فان کان الامر فی النهر علی ما وصفوه ، فمن احب ان یعمل فمره بالعمل ، والنهر لمن عمله دون من کرهه ، و لان یعمروا و یقووا احب الی من ان یضعفوا . والسلام
📚(انساب الاشراف ج /۲ . ص /۳۹۰ . الامام علی صوت العداله الانسانیه ج/۱ ص ۲۰۸)
🔻امام علیه السلام درخواست آن گروه برای وادار کردن مردم به آباد کردن نهر را نپذیرفت چرا که با سیاست کلی حضرت در حفظ حقوق و آزادیهای مردم، در تضاد بود. مبنای امام این بود که: من احدی را بر کاری که راضی نیست #اجبار و اکراه نمیکنم:
🔸و لست اری ان اجبر احدا علی عمل یکرهه .
ولی حضرت به فرماندار خود نوشت: موضوع را با حضور مردم مورد بررسی قرار دهد و اگر چنان است که گفته اند، از مردم بخواهد که هر کس مایل است بصورت داوطلبانه اقدام کند والبته بهره برداری از نهر هم بکسانی که در احیای آن مشارکت میکنند اختصاص خواهد داشت.
🔻در پایان حضرت، سیاست خود را اینگونه بیان فرمود: اقدام مردم برای عمران و آبادی منطقه و تقویت بنیه مالیشان بهتر از آن است که اهتمام به عمران نداشته و در ضعف و ناتوانی بمانند.
↩️صدر و ذیل کلام حضرت گویای آن است که هر چند اینگونه اقدامات عمرانی پسندیده و به صلاح است، ولی نباید جنبه #اجباری پیدا کرده و بر مردم تحمیل شود.
🔻🔻🔻🔻نفی اجبار بر "هیچ کس" در "هیچ کار" یک قاعده در #حکومت_علوی است. 👉👉👉
و عدول از این قاعده در شرایط اضطراری، نیاز به دلیل محکم دارد و گرنه برای آباد کردن دنیا، خواست و رضایت مردم، محترم و معتبر است و نمیتوان مدل خاصی از زندگی را بر آنها تحمیل کرد، آن هم مدل و الگویی که هزینه های زیادی بر آنها تحمیل نموده و دائما فقر را گسترش میدهد، حتی اگر فرض شود که چنین مدلی در واقع به مصلحت ایشان بوده و در نهایت بنیه های اقتصادی آنان را تقویت نماید زیرا تشخیص مصلحت توسط حاکمان، جایگزین تحصیل رضایت از شهروندان نمیشود.
🖊ايت الله سروش محلاتي
http://quranpuyan.com/yaf_postst5573_Hty-pymbr-hm-mjz-bh-jbr-mrdm-nyst---brrsy-jbr-w-lzm-dr-dyn-w-Hkwmt-slmy.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
رویکرد #امام_علی ع به #حکومت
🟢قسمت اول:
🟩 12 ویژگی #حکومت_علوی :
1️⃣حکومت علی، #انسان_گرا بود، یعنی انسان و مردم مهمترین مساله حکومت بودند که #کرامتشان حفظ شود، به خراج گیران دستور میداد براساس خوداظهاری و تمایل افراد مالیات و زکات بگیرید، به گونه ای که #ناراضی نشوند، نه مثل نظامهای مالیاتی که همه را دزد فرض میکنند و رضایت مردم در درجه آخر اولویتها هم نیست. خدا در قرآن درباره آدم غیرت دارد، به خاطر او به شیطان تشر میزند و به فرشته ها میگوید نمیفهمید و قتل هر یک انسان را معادل قتل کل انسانها میداند.
2️⃣حکومت علی، #شهروند درجه یک و دو نداشت، #دوقطبی مومن و حزباللهی و غیر آن نداشت، همه #محترم بودند حتی اگر مخالف بودند یا مسلمان نبودند، 👈👈به مالک فرمود: با مردم مهربان باش که یا در دین مثل تو هستند و یا مثل تو انسانند. آیتالله سیستانی در ملاقات پاپ به همین تعبیر اشاره کرد که انعکاس زیادی داشت،
علی(ع) اینگونه نبود که بیت المال یا امتیازات یا مناصب را متعلق به قشرخاصی بداند که چون شما طرفدار من هستید یا انقلابی و حزباللهی هستید، مملکت مال شماست و دیگران که مخالف من هستند، حقی ندارند.😔
3️⃣ نسبت به #زنان حساسیت داشت، در نامه 14 نهج البلاغه که سندی درخشان برای امروز است فرمود: شروع به جنگ نکنید، افراد دشمن را در حال فرار نزنید، کشتگان را مثله نکنید و با زنان دشمن، خشونت به خرج ندهید، در صفین که زنان لشگر معاویه فحاشی میکردند، به یارانش دستور صبر داد و فرمود در جاهلیت هم عرب حرمت زنان را حفظ میکرد و آنها را نمیزد، حالا ببنید ما چگونه با زنان رفتار میکنیم!
4️⃣علی(ع) دشمن دشمن نمیکرد، در صفین سربازانش را از #دشنام دادن به دشمن برحذر داشت و فرمود به جای دشنام، دعا کنید بین ما صلح برقرار شود و خونی از دو طرف ریخته نشود و آنان آگاه شوند.
5️⃣ اهل #نظارت_دقیق و #تنبیه_کارگزاران بود. #قاضی سرشناسی از حامیانش را عزل کرد فقط بدین خاطر که سر متهم فریاد زده بود
👈👈. وقتی قنبر که دستیارش بود، سه ضربه تازیانه اضافه به فردی زد، همانجا امیرمومنان به او سه ضربه تازیانه زد،👉👉 نسبت به نقض حقوق مردم مخصوصا مخالفان توسط مسئولان وکارگزارنش بسیار حساس بود.
6️⃣امیرمومنان با تبلیغات و #هیاهو برای حکومت مخالف بود، فرمود ما آن ابری نیستیم که رعد و برق زیاد و بدون بارش داشته باشد، بلکه ابری هستیم که بی سر وصدا باران سیل آسا فرومیریزد،
7️⃣ پرهیز از مجازات قبل از ارتکاب جرم، وقتی طلحه و زبیر به نام عمره با امام خداحافظی کردند، معلوم بود دنبال فتنه هستند، اما علی ع گفت قبل از جرم نمیتوان برخوردی با آنها کرد.
8️⃣علی(ع) با #سنتهای_قومی مقابله نمیکرد، به مالک نوشت با سنتهای مردم که آنها را دورهم جمع میکند و موجب الفت و مهربانی میشود، مخالفت نکن، چون بدنامی برایت میماند. حالا این را مقایسه کنید با برخورد ما در همین سیزدهم نوروز که دنبال مچ گیری و اشتباه گیری از رفتار مردم هستیم.
9️⃣حفظ #آبروی_افراد برایش مهم بود. مجازات زنی که خود اعتراف به فحشا کرد را به بهانههای مختلف تا بعد از به دنیا آمدن و شیر خوردن فرزندش عقب انداخت.
♦♦♦♦♦از حق الله کوتاه میآمد، اما خط قرمزش حق الناس بود. ما برعکسیم، اگر موی کسی پیدا شده با خداست، اما اگر کسی پول مردم را خورده با او چه میکنیم؟😔😔
🔟به #فقر_مردم، حتی پیرمرد یهودی توجه داشت.
1️⃣1️⃣ اهل #تحمیل به مردم نبود و وقتی مردم در جنگیدن تعلل میکردند، فرمود من مجاز نیستم شما را به کاری که نمیخواهید وادار کنم.
2️⃣1️⃣به دنبال بالا رفتن #عقلانیت و قدرت درک مردم بود.
🎙استاد مهدی مهریزی، شب 23 رمضان
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
رویکرد #امام_علی ع به #حکومت
🟢قسمت دوم:
📌 در قسمت اول به 12 ویژگی #حکومت_علوی اشاره شد. در این قسمت به برخی تفاوتهای حکومت علوی با انچه که حکام معمولا شاخص و امتیاز می دانند، اشاره میشود.
🔸صرف نظر از #حکومتهای_استبدادی، حکومتها در تمدنسازی متداول و رایج چند هدف را دنبال میکنند: نخست #توسعه و رشد علوم و فنون؛ دوم عمران و آبادانی، سوم ایجاد اقتدار سیاسی، چهارم توسعه جغرافیایی یا حوزه اثرگذاری؛ پنجم تلاش برای ایجاد فرهنگ و آداب و رسومی که مردم و جامعه را به هم پیوند دهد.
🔹براساس بررسی نهج البلاغه و سایر روایات تاریخی و منابع حدیثی باید بگوییم 👈👈امیرمومنان هیچ یک از این اهداف را به صورت مطلق قبول نداشت و همه آنها را تحت الشعاع اصولی قرار میداد که همان تحقق عدل و بزرگ داشتن انسان است.
🔹البته امیرمومنان در حکومتش #مسئولیتپذیر بود، برخلاف حاکمانی که موفقیتها و خوبیها را به خود نسبت میدهند و شکستها و اشتباهات را به دیگر اجزاء حکومت مثل دولتها، علی(ع) مسئولیت عملکرد حکومتش را میپذیرفت و #حاکمیت_دوگانه تعریف نمیکرد، هم سیاستگذار بود و هم مجری.
1️⃣امیرمومنان دست به کشورگشایی و فتوحات نزد، دنبال توسعه کمی و افزایش قلمرو نفوذ و حکومت خود نبود، میفرمود این حکومت ارزش گرفتن یک کاه از دهان مورچه را ندارد.
2️⃣در مورد ایجاد اقتدار سیاسی هم به عکس دنبال آزادسازی فضای سیاسی بود، مردم را تشویق به انتقاد از خود میکرد و به ابن عباس فرمود این حکومت برای من پست تر از عطسه بز مریض است.
3️⃣دنبال ایجاد سرود ملی و ایجاد فرهنگ و ادبیات و هنر وابسته به قدرت هم نبود و به شدت جلوگیری میکرد. از اینکه هیات همراه و بدرقه و استقبال داشته باشد، گریزان بود و مردم را نهی میکرد که دنبال او حرکت کنند. دنبال اینکه #شاعران برایش بسرایند و کودکان سرود بخوانند نبود، مانند یک فرد عادی زندگی میکرد. بر عکس ما که نه تنها در مورد مقامات، بلکه در سطح یک پیشنماز هم دنبال ایجاد #تمایز و جداکردن این فرد از مردم عادی هستیم و طبیعی است این جدا کردن موجب تفاخر و توهم برای صاحبان قدرت و موقعیت میشود.
4️⃣برخلاف ما که دنبال تفاخر به تولید علم و مقاله، آن هم با تقلب و حواشی زیاد هستیم، امیر مومنان دنبال تولید علم نبود، دنبال رشد بود، همانگونه که به روایت قرآن موسی از خضر میخواهد او را رشد دهد و معیار قرآن هم در علم آموزی، هم عبادت و هم فعالیتهای اجتماعی و سیاسی، رشد است، نه دستاوردهای کمی و ظاهرگرایی.
🔷در مجموع میتوان گفت اهداف حکومت و تمدن علوی در سه بخش متمرکز بود:
♦️نخست #انسان_گرایی به جای قدرت گرایی.
هدفش انسان بود، نه حکومت.
حتی #دین هم برای انسان است، نه انسان برای دین.
♦️دوم از هر ابزاری برای حفظ حکومت استفاده نمیکرد. فرمود خدا نبیند من برای حفظ حکومت از #اراذل و اوباش استفاده کنم، اما ما برای حفظ قدرت اینها را به خط میکنیم.
♦️سوم حکومت را برای ایجاد آرامش و #آسایش و #رشد مردم میخواست.
امام علی بیلان حکومت 4 ساله خود را اینطور میدهد که در کوفه همه آسایش و آرامش دارند، پایینترین طبقات نان گندم میخورند و سرپناه دارند و آب شیرین میخورند.
نمیگوید طول راهپیمایی #اربعین این قدر است. یا تعداد شرکت کنندگان در اعتکاف انقدر است.
🎙استاد مهدی مهریزی، شب 23 رمضان
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛