📌شیوه ی مطالعات قرانی 🔹یکی از مخاطبان محترم کانال، درباره ی شیوه مطالعات قرآنی اینجانب که در یادداشت بالا به آن اشارت رفت سوال کردند، بنده نیز روش خود را در ۹, نکته ی کوتاه شرح دادم، هر چند معتقدم مطالعات قرآنی و بطور کلی مطالعات اسلامی روش منحصری ندارد، اما کلیاتی بر آن حاکم است که گمان می کنم این روش یکی از آن انگاره های کلی در مطالعات علوم اسلامی است. برای سایر دوستان نیز انتشار می دهم، عسی أن ینفعکم: 👇👇👇

۱. اول آنکه شیوه مراجعه به قرآن ثابت و منحصر نیست، هر محققی بسته به پرسشی که او را درگیر کرده می تواند روش خاصی را بر گزیند. مثلا مطالعه ی ترتیبی یا موضوعی یا .... . ۲. اینجانب با توجه به دغدغه هایی که در مسایل اجتماعی و تاریخی از دیرباز ذهنم را مشغول کرده بود، با این پرسش رجوع به قرآن کردم که بشری که این تاریخ را پشت سر گذاشته و به این نقطه رسیده، قرآن برای پر کردن کدام خلأ در زندگی او نازل شده. ۳. تصمیم گرفتم یک دور قرآن را به صورت سبک و کلی و با نگاه ماهواره ای مرور کنم، نه اینکه فقط آن را بخوانم و ترجمه اش را بفهمم، بلکه بمانند یک رمان که تمام فصل ها و بخش هایش پی در پی و وابسته بهم است، تلاش کردم تا آن ربط بین آیات و سوره ها و در نهایت غرض و پیام قرآن را استخراج کنم. ۴. این کار حدود دو سال طول کشید و بنده روزی یک صفحه و گاهی نیم صفحه را از روی ترجمه ی تفسیری آقای صفوی مطالعه و نکات پرتکرار در آن را فیش برداری نمودم. خوبی ترجمه ی ایشان این بود که خلاصه ی المیزان را هم در پایین صفحه ذکر کرده بود و این برای غرض و پرسش من خیلی نزدیک بود. ۵. در مسیر سوالات متعددی هم از آیات پیش می امد، اینها را در فیش جداگانه ای ثبت می کردم، بسیاری از آن پرسش ها جواب خود را در آیات بعد پیدا می کرد. ۶. در نهایت به این نتیجه رسیدم که قرآن کریم دارای ۷-۸ محور اصلی و بسیاری سرفصل های فرعی است که تحت آن سرفصل های کلی باید فهم شود.‌ ۷. آن سرفصل های کلی عبارت بودند از توحید و مسایل ان، ربوبیت خدا بر همه چیز، آیات الهی، نبوت عامه و خاصه، سیر تاریخی حیات بشر و مسائل مربوط به جوامع انسانی بصورت عام یا خاص، قیامت و مسائل آن ، شریعت و مسایل آن و..... ، مباحث انسان شناسی ۸. دست یافتن به همین ها و تطبیق آن با تاریخ بشر خیلی شورانگیز و حتی برای فهم مسائل اجتماعی روز خیلی گره گشا بود. ۹. در پایان همین ها چارچوبی شد برای فهم هستی، انسان، جامعه و تاریخ و.... که بعدها نیز همین چارچوب قرانی، در فهم نظام مند سایر علوم اسلامی خیلی موثر بود. مثلا این نتیجه قطعی حاصل شد که با توجه به عنایت خاص قرآن به تاریخ، روایت ما از تاریخ اساسا ناصواب و پرخطاست. (موضوع تاثیر چارچوب های قرآنی بر علوم اسلامی خودش می تواند موضوع گفت و گوی جداگانه ای باشد. نکاتی دارم که دیگر در اینجا مجال ذکرش نیست.) 🔹این کلیتی بود از سیری که بنده با توجه به پرسش های آن مقطع طی کردم و برایم خیلی مفید و کارساز بود. الحمدلله. امیدوارم برای شما هم مفید بوده باشد. یاعلی🌷 #مطالعات_قرآنی @taamollat

📌تا بحال حدود ۲۶ یادداشت، پیرامون کتاب «درامدی بر علوم انسانی از دیدگاه آیت الله خامنه ای » منتشر شده که برخی شرح مطالب کتاب است و برخی مقدمات تاریخی و مبانی ناگفته ی آن. به زودی فهرستی از مطالب از ابتدا تا اینجا عرضه خواهم کردن، انشالله. @taamollat

📌 از تربیت اخلاقی تا جامعه سازی 🔹 مدتهاست که با برداشتی از آیات و روایات به این نتیجه رسیده ام که تا تربیت و اعتدال اخلاقی در وجود انسان مستقر نشود، ایمان هم در وجود او مستقر نخواهد شد. اگر می خواهیم جامعه ی سالم و با ایمانی داشته باشیم، اول باید نظام اخلاقی کتقنی را وجود انسانها و در میان آنها مستقر کنیم. مادامیکه نظام اخلاقی مستقر و فراگیر نشود، هیچ نظام شرعی و قانونی نمی تواند کاری از پیش ببرد. دیروز و روزهای گذشته حوادثی در مسجد رخ داد که به این باور یقین پیدا کردم. وقتی تربیت اخلاقی نباشد، دینداری هم سر از کجراهه در می آورد. @taamollat

📌 عقلانیت و عملگرایی 🔹درباره ی نسبت این دو باید بیشتر تحقیق کرد و خواند و نوشت. -عملگرایی و هدفمندی اگر بر بستر عقلانیت، منطق و اخلاق نباشد، اصلا نمی تواند بلند مدت فکر کند، در نتیجه خیلی زود به اقدامات کوتاه مدت، کور و بی هدف می رسد، و با سر به زمین می خورد. - جالب است که در قرآن کریم، سوره ی عصر، دعوت به ایمان و عمل، همراه با تواصی به حق و صبر است، گویی یکی از آفات ایمان همین دورشدن از حق و صبر است.‌ - سالها بعد از یکی از عاقلانه ترین و عملگرایانه ترین انقلاب های تاریخ، ما هنوز در جمع بین عقلانیت و ثبات، و اقدام و عمل در لایه های بعدی مانده ایم، یعنی نتوانسته ایم آن الگوی امام در ایجاد انقلاب را که واجد هر دو بعد عقلانیت و عمل بود را، در نهادهای بعدی بدرستی پیاده کنیم. از اینرو در احزاب سیاسی، بین طیف تندرو و معتدل، و در جایی مثل مساجد بین هیئت امنا و مردم و بسیج و.... در دورانیم. گاهی اینها آنها را با سیاستشان دفع می کنند و گاهی آنها با عملشان آن دیگری را عقب می زنند. ▪️برای حل این مناقشه، قطعا عمل باید در برابر عقلانیت سر تسلیم فرود آورد و عقلانیت نیز با سنجش همه ی جوانب، میدان عمل را راهبری کند. ادامه اش بماند. ▪️کانال «امتداد حکمت قرآنی و فلسفه ی الهی» ، از چند ماه قبل، اقدام به انتشار یادداشت هایی نمود با عنوان «تغییر ‌و تغایر در گفتمان انقلاب اسلامی» که موضوع آن عموما به لایه های فلسفی این دو مقوله (عقلانیت و ثبات، حرکت و تغییر) و نتایج سیاسی آن مربوط می شود. آن یادداشت ها به این نکته توجه می دهد که شکل گیری این دو مدل کنش فردی و اجتماعی، صرفا ریشه ی روانی ندارد، بلکه گاهی ریشه ی شناختی و فلسفی دارد و مملو است از امتدادهای سیاسی و اجتماعی است. امام ره از آغاز انقلاب به زیبایی و ظرافت این دو را با هم جمع کرد و انقلاب را به نتیجه رسانید، اما جریان های فکری و سیاسی، در حفظ آن توازن چندان کامیاب نبودند و جامعه نیز به تبع. آن یادداشت ها، که بی صبرانه منتظر ادامه اش هستیم، لایه های جدیدی از این مناقشه ی فکری و عملی و راه حل آن را با تمرکز بر یکی از جریانات فکری خاص، می کاود. حتما دنبال کنید. یادداشت اولش اینجاست: (https://eitaa.com/hekmat121/1842) ▪️«الگوی عقلانیت انقلاب اسلامی» یکی از دغدغه های و مبانی هر آن چیزی است که در این درگاه قرار داده می شود؛ از انجمله اعتقادمان این است که دیدگاه علوم انسانی رهبر انقلاب، یکی از ثمرات عقلانیت انقلاب اسلامی است که سهم ثبات و تغییر در ترسیم حیات اجتماعی انسان یکجا در آن دیده شده. با این دید بنگرید. ▪️ آنچه از دیشب ذهنم را دوباره درگیر این مطلب کرد، اقدام نابخردانه و عجولانه ی یکی از گروه های نامدار، اما ناپخته ی انقلابی و اجتماعی در یک اقدام فرهنگی در مسجد بود. جای نگرانی نیست و انشالله قضیه ختم بخیر شود، شرحی از آن نوشتن خواهم کردن «با عبرت هایش» به فضل الهی. #عقلانیت #عملگرایی @taamollat

فرا رسيدن سالروز رحلت جانگداز اسوه اخلاق و مهرورزي و رحمت، حضرت محمد مصطفي(ص) و سالروز شهادت دومين مقتداي مؤمنان، حضرت امام حسن مجتبي(ع)، را تسليت و تعزيت باد.

📌 واقعیت تلخی است که چنانکه ما در فهم دین، قرآن را کم بها داده ایم و‌پشت سرگذاشته ایم و کتاب دینداری را از وسط شروع کرده ایم، در فهم تاریخ اسلام نیز به همین آفت دچار شده ایم و رسول خدا را که نقطه ی آغاز حرکت اسلامی است پشت سر گذاشته و تاریخ اسلام را نیز از فصول میانی یاد گرفته ایم. شخصیت رسول خدا و اقدامات ایشان پرتو جدیدی است از فهم اسلام، چنانکه تعالیم قرآن. هر چند سال یک بار باید کتاب دینداری مان را بازنگری کنیم. السلام علیک یا رسول الله @taamollat

📌 کمال عقل عملی در کلام امام رضا (ع): (خلاصه ی بحث امروز، سه شنبه ۱۳ شهریور, در یکی از روستاهای مازندران) ۱. علی رغم آنکه در نگاه ما عقل تنها کارکرد شناختی و معرفتی دارد، در نگاه اسلامی، عقل واجد کارکرد عملی هم هست. به عبارت دیگر عقل چنانکه فهم می کند، عمل هم می کند.‌ ۲. بسیاری از احکام و ویژگیهایی که در روایات به عقل نسبت داده می شود، نه ناظر به عقل نظری، بلکه کاملا ناظر به قوه ی عقل عملی در وجود انسان است. روایت زیر از امام رضا ع دقیقا ویژگیهای عقل عملی تمام را تصویر می کند. بنابر این راه تربیت و بارور کردن عقل عملی هم با عقل عملی متفاوت است. عقل نظری ممکن است با شنیدن و آگاه شدن مغز و گوش به غایت خودش برسد، اما این مقدار برای بارور کردن عقل عملی کافی نیست. چه بسا شنیدن و سمع اصلا عقل عملی را از کمالش دورتر کند. ۵. از همین رو در توصیه های تربیتی، سفارش می شود که بدون کلام و صرفا با عمل مردم را دعوت کنید. چون راه تربیت عقل عملی دیدن و وجدان کردن است، نه صرف شنیدن . ۷. « لا یَتِمُّ عَقْلُ امْرِء مُسْلِم حَتّى تَکُونَ فیهِ عَشْرُ خِصال: أَلْخَیْرُ مِنْهُ مَأمُولٌ. وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ. یَسْتَکْثِرُ قَلیلَ الْخَیْرِ مِنْ غَیْرِهِ، وَ یَسْتَقِلُّ کَثیرَ الْخَیْرِ مِنْ نَفْسِهِ. لا یَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ الْحَوائِجِ إِلَیْهِ، وَ لا یَمَلُّ مِنْ طَلَبِ الْعِلْمِ طُولَ دَهْرِهِ. أَلْفَقْرُ فِى اللّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْغِنى. وَ الذُّلُّ فىِ اللّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْعِزِّ فى عَدُوِّهِ. وَ الْخُمُولُ أَشْهى إِلَیْهِ مِنَ الشُّهْرَةِ. ثُمَّ قالَ(علیه السلام): أَلْعاشِرَةُ وَ مَا الْعاشِرَةُ؟ قیلَ لَهُ: ما هِىَ؟ قالَ(علیه السلام): لا یَرى أَحَدًا إِلاّ قالَ: هُوَ خَیْرٌ مِنّى وَ أَتْقى ». (تحف العقول، ص 161) ۸. چنانکه در روایت امام رضا علیه السلام روشن است، این ویژگی‌ها همگی ناظر به عقل در مقام عمل است. این نشان می دهد که ما در تربیت خود و فرزندانمان به هر دو بعد عقلانیت باید دقت داشته باشیم. #عقلانیت #عقل_عملی @taamollat

📌فهرست و آدرس یادداشت های منتشر شده، تاکنون، پیرامون کتاب «درامدی بر نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای» ▪️مقدمه: نقطه ی عطف (جایگاه شناسی کتاب، در میان آثار علوم انسانی اسلامی) https://eitaa.com/taamollat/977 ▪️یادداشت اول: مروری بر روش شناسی کتاب، در معرفی نظام اندیشه ی آیت الله خامنه ای https://eitaa.com/taamollat/978 ▪️یادداشت دوم: - ادامه ی روش شناسی تحقیق در اندیشه ی متفکران مسلمان - معرفی «الهیات اجتماعی» بعنوان خاستگاه نظریه ی علوم انسانی ایشان https://eitaa.com/taamollat/1072 👈 درباره ی الهیات اجتماعی (مفهوم و تاثیر آن در علوم انسانی) https://eitaa.com/taamollat/1073 ▪️یادداشت سوم: تبیین بیشتر الهیات اجتماعی بمثابه ی خاستگاه علوم انسانی (بخش اول) ، تبار شناسی تاریخی مبنای الهیات اجتماعی https://eitaa.com/taamollat/1078 👈الهیات اجتماعی بمثابه خاستگاه علوم انسانی آیت الله خامنه ای ، مهمترین و مبنایی ترین مدعای کتاب: https://eitaa.com/taamollat/1079 👈نوآوری متفکران مسلمان در ایجاد خاستگاه دینی برای علوم انسانی https://eitaa.com/taamollat/1088 ▪️یادداشت چهارم: الهیات اجتماعی بمثابه ی خاستگاه علوم انسانی (بخش دوم) https://eitaa.com/taamollat/1093 ▪️یادداشت پنجم: گزارشی از فرایند روش تحقیق در نظام اندیشه ایت الله خامنه ای، بمنظور دستیابی به نظریه ی علوم انسانی ایشان https://eitaa.com/taamollat/1109 👈 چرا پرداختن به نظریه ی علوم انسانی و نظریه ی اجتماعی متفکران انقلاب اسلامی مهم است؟ https://eitaa.com/taamollat/1110 ▪️یادداشت ششم: گزارش فصل دوم: «شخصیت علمی و پایگاه معرفتی آیت الله خامنه ای» https://eitaa.com/taamollat/1112 👈درباره ی نظریه ی اجتماعی: https://eitaa.com/taamollat/1116 ▪️یادداشت هفتم: علم در اندیشه ی آیت الله خامنه ای ، مقدمات تاریخی https://eitaa.com/taamollat/1153 👈تعریف علم در اندیشه ی آیت الله خامنه ای و تاثیرات آن بر نظریه ی علوم انسانی https://eitaa.com/taamollat/1155 ▪️یادداشت هشتم: مقایسه ی کوتاه بین فضای علم در غرب و جهان اسلام https://eitaa.com/taamollat/1179 https://eitaa.com/taamollat/1195 ▪️یادداشت نهم: چیستی علم: لایه های نگاه ایشان به مقوله ی علم https://eitaa.com/taamollat/1218 👈دو نکته در رابطه با علم و حیات اجتماعی https://eitaa.com/taamollat/1220 👈درباره ی روش استخراج نظام اندیشه متفکران(روش شناسی خود کتاب) https://eitaa.com/taamollat/1221 #علوم_انسانی_اسلامی @taamollat

📌 این، تصویر جمعی از بزرگان و اهالی روستایی است در لابلای کوه های در هم تنیده ی مازندران که اینجانب از حدود ۱۴ سال پیش به آنجا رفت و آمد مداوم دارم. روستا و منطقه از لحاظ هویتی تا حد زیادی دست نخورده باقی مانده و یک علت عمده ی آن همین جمع نورانی و باصفاست. ساعتی پیش، در خنکای غروب دوشنبه ۱۲شهریور، به محل اسکان ما آمده بودند، متصلا صحبت درباره ی آداب و رسوم و فرهنگ گذشته ی روستا بود، خصوصا آن پیرمرد نورانی در گوشه ی چپ تصویر، که خود تجسم فرهنگ و آداب منطقه است و انقدر اشعار و نکات تاریخی نغز در ذهن دارد که هیچ جای دیگر یافت می نشود. یکی از جوانان روستا را سپرده بودم از مدت ها قبل که هرچه او گوید و برخی دیگر از معمرین، ثبت کند، گفت می کنم. اینگونه است که هویت فرهنگی یک منطقه و سپس اخلاق و ارزش ها در یک منطقه پایدار می ماند. ای کاش دوستانی که برای تبلیغ به شهرها و روستاها می روند، برای تقویت دینداری مردم، حفظ هویت و میراث را مقدمه ی هر اقدام دیگر تلقی کنند. این جانب در طول این سالها، کدها و داستانهای متعددی از نقاط قوت فرهنگی و تاریخی این منطقه از کلمات پراکنده ی روستا جمع کرده و در سخنرانی ها و گفت وگوها به کار بردم. شناخت هویت و حفظ میراث فرهنگی پایه ی عزت نفس و عزت نفس نیز پایه ی سلامت و اعتدال و عقلانیت فردی و اجتماعی است. درباره ی اعمال این فرایند و دشواری های آن در روستا و سپس در مسجد خاطره و گفتنی بسیار دارم که بتدریج نوشتن خواهم کردن و مقدمه ای خواهد بود برای فهم مدیریت فرهنگی در محیطهای کلان تر شهری. @taamollat

غزل جدیدی از رهبر انقلاب با عنوان «شرح حال» منتشر شد 🔹در جریان دیدار رمضانی امسال شاعران با رهبر انقلاب، حجت‌الاسلام انصاری‌نژاد از شعرای برجسته کشور که به‌تازگی کتابی با عنوان «امین شعر انقلاب» تدوین و منتشر کرده، از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درخواست کرد تا غزل منتشر نشده‌ای از سروده‌هایشان را برای انتشار در چاپ جدید این کتاب در اختیارش قرار دهند. 🔹رهبر انقلاب نیز با تقدیر از آقای انصاری‌نژاد با این پیشنهاد موافقت و غزلی از سروده‌های معظم‌له در اختیار این شاعر قرار گرفت. «شرح حال» گامی به راه و گامی در انتظار دارم سرگشته روزگاری پَرگارـ‌وار دارم دلبسته‌ی امیدی در سنگلاخ گیتی رَه بی‌شکیب پویم، دل بی‌قرار دارم یک عمر میزدم لاف از اختیار و اینک چون شمع، اشک و آهی بی‌اختیار دارم گو ابرِ غم ببارد تا همنشین عشقم از غم چه باک دارم کاین غمگسار دارم نبود روا که گیرم جا در حضیض پَستی سیلم که هستی خود از کوهسار دارم سرشارم از جوانی هر چند پیر دهرم چون سرو در خزان نیز رنگ بهار دارم از خاک پاک مشهد نقشی است بر جبینم شادم «امین» که از دوست، این یادگار دارم سیدعلی خامنه‌ای 🔹رهبر انقلاب در نوروز امسال و در جریان محفل شعرخوانی شاعران، یک بیت از این غزل را خوانده بودند. @Farsna

غزلی زیبا و دلنشین بر وزن «مفعول و فاعلاتن مفعول و فاعلاتن»، که مثل سایر غزل های ایشان، صاف و بدون اغلاق است، چه در وزن و چه در محتوا. از جهت مضمون نیز اشتراکات بسیاری دارد با غزل قدیمی و معروف ایشان با این مطلع: «سرخوش ز سبوی غم پنهانی خویشم....» سرگشتگی و حیرانی، در عین ثبات، و انتظار، مضامین مشترک هر دو غزل است. از اینجهت می توان اشعار ایشان را پنجره ای تلقی کرد به عالم روحی و معنوی ایشان. خدایا به سلامت دارش. @taamollat

📌حوزه های علمیه و جامعه ی انسانی 🔹امروز ۱۷شهریور، حوزه های علمیه سال جدید خود را آغاز کردند. طبیعتاً روز و جلسه ی اول به بیان کلیات و طرحواره ی ترم گذشت. یکی از مباحثی که امروز در کلاس اصول مطرح شد، جایگاه شناسی علم اصول در میان علوم اسلامی و تفاوت آن با رویکردهای دیگر مانند اخباری گری و نواخباریگری بود. این را هم قبلش گفتیم که «علم» پایه ی ساخت اجتماعی است و از اینرو روش فهم و برداشت ما از منابع اسلامی و همچنین درک و تحلیل ما ازپدیده های اجتماعی بسیار مهم است. در این دوره ی جدید تلاش می کنم تا همین فقه و اصول و فلسفه ی معمول را بر اساس #نظام_اندیشه امام ره، یعنی الگوی فهم امام از منابع اسلامی ارائه نمایم. امام ره صرفا فقیه یا فیلسوف یا عارف و سیاستمدار نبود، بلکه شخصیت ذوابعادی بود که برای هر یک از علوم نظری و عملی سهمی در اندیشه اش قرار داده و همان نظام اندیشه را نیز در برابر وضعیت اجتماعی معاصر به خدمت گرفته. به عبارت دیگر امام از سویی منظومه ای از اندیشه را تولید کرده که واجد جنبه های عملی و نظری واقعیت است و از سوی دیگر تلاش نموده تا واقعیات اجتماعی را بر اساس آن منظومه بازسازی کند. لزومی ندارد که طلبه ها را گیج و سرگردان این مباحث کنیم، اما استاد اگر خود با مبانی نظام اندیشه ی امام آشنا باشد، می تواند همان فقه و اصول و.... بر اساس آن الگو القا نماید. ویژگی برجسته ی اندیشه ی امام همین ناظر بودن به حیات اجتماعی بشر است. در این دوره تلاش می کنیم تا دانش های نظری و عملی را بر اساس #نظام_اندیشه امام ره فهم کنیم. والله یهدی الی الرشاد. @taamollat

📌بعدالتحریر 🔹در طول تاریخ علوم اسلامی، دانش فقه، همواره یکی از پایه های علوم اجتماعی ما و در نتیجه شکل دهنده ی ساخت اجتماعی بوده و نظم اجتماعی را در حوزه های خانواده و جامعه و حکمرانی و سیاست و.... شکل داده است. ما در ساخت جامعه ی مطلوب چنانکه فرهنگ و قوانین موضوعه را به رسمیت می شناسیم، سهم قابل توجهی نیز برای گزاره های فقهی قائلیم. نظامات مدنی و کیفری ما عمدتا متاثر از همین فقه است. جا دارد که این دیدگاه ها خصوصا بر مبنای آن بشه ی امام در تدریس ها لحاظ شود.

📌اینکه تصور شود علوم اجتماعی اول بار در دامن تمدن غرب متولد شده، اشتباه بزرگی است. همچنین این تصور که دانش اجتماعی در جهان اسلام سابقه ای نداشته و یا ذیل علوم اجتماعی در غرب شکل گرفته اشتباه دوم است. دانش های اجتماعی در جهان اسلام از دیرباز متناسب با فرهنگ و زیست بوم جهان اسلام متولد و در مسیر ساخت و مدیریت اجتماع به کارگرفته شده است. فلسفه ی تاریخ، فتوت نامه ها و سیاست نامه ها، تاریخ، مردم نگاری ها و و فقه قالب های عمده ی علوم اجتماعی در جهان اسلام بوده است. فهم جهان اجتماعی و دانش اجتماعی اسلامی بر اساس الگوهای مدرن مانع عمده در راه تولید علوم انسانی اسلامی است، در حالیکه علوم انسانی اسلامی باید بر پایه ی تراث ایرانی و اسلامی بنا شود و بالا بیاید. 👈در فایل بالا، سخنران فرهیخته فضای کلی و قالب های عمده در علوم اجتماعی در جهان اسلام را تشریح می کند. فضای علوم اجتماعی اسلامی هر چه باشد، از این بستر تاریخی خود منفک نیست و دست اندرکاران این حوزه باید تلاش کنند تا آن را از ذیل هیمنه محله های علوم انسانی در غرب خارج کنند. اشتباه است اگر تصور کنیم نظریات علوم انسانی اسلامی چیزی شبیه نظریات غربی است. تجربه ی تاریخی ما در زمینه ی علوم انسانی، نشان دهنده ی قالب ها و محتواهایی کاملا متفاوت از نمونه های غربی آن است. 👈سخنرانی فوق، نمایی کلی از تاریخ علوم اجتماعی در جهان اسلام را عرضه می کند که بسیار روشنگر و الهام بخش است. ▪️فايل صوتي نشست تخصصي با موضوع " ماهیت و انواع دانش اجتماعی مسلمین" با ارائه دکتر سید مهدی موسوی 🔹تیرماه ۱۴۰۳ 🔹قم: دانشگاه باقرالعلوم @taamollat

شهادت امام عسکری ع تسلیت باد. ♣️

📌ضعف نظام اخلاقی و فروپاشی جامعه 🔹 ممکن است در جامعه ای قانون جدی گرفته نشود و یا با فرهنگ عمومی و ارزش های مشترک با تسامح برخورد شود. چنین جوامعی ممکن است مدتی پایدار بمانند، اما اگر در جامعه ای «اخلاق» و «تعهد اخلاقی» دچار ضعف شد، دیگر نیازی به حمله ی خارجی یا ... نیست، آن جامعه خود از درون فرو می پاشد. وقتی بنیان های اخلاق در جامعه سست شد، یعنی عموم افراد آن جامعه نسبت به خود و دیگران تعهد اخلاقی ندارند و نبود تعهد اخلاقی، به عنوان پایه ی تعهدات دیگر، یعنی در آن جامعه بند و بستی وجود ندارد و این یعنی گسسته شدن اجزای جامعه از یکدیگر و فروپاشی هم چیزی جز این نیست. در سالهای اخیر، به دلایل گوناگون، نظم اخلاقی، تعهد و مسئولیت پذیری اجتماعی ما دچار تهدید شده و این وضعیت با قانون قابل درمان نیست، کار را باید از ابتدا از خانواده، مدرسه و مسجد شروع کرد، قبل از آنکه خیلی دیر شود و کاری از دست کسی برنیاید. @taamollat

نقد یکی از برادران عزیز بر یادداشت «ضعف نظام اخلاقی و فروپاشی جامعه»: «بسم الله معذره عن الاستاذ منظور از اخلاق باید روشن بشود. اگر منظور صفات اخلاقی است که علمای اسلامی در علم الاخلاق از آن بحث میکنند باشد، اصلا از جنس تعهد نیست چون تعهد امری مربوط به فعل انسان است. اگر منظور افعال اخلاق مدارانه است که عمدتا علمای اسلامی در جلسات موعظه خود به آن‌ها می‌پردازند، خود از جنس فعل بوده و برای اصلاح آنان ممکن است از قانون استفاده شود. علامه طباطبایی در ذیل آیه ۲۰۰ سوره آل عمران قسمت *بماذا یتکون اجتماع الانسانی* به مطلب ارتباط قانون و اخلاق و توحید پرداخته است. در دید اجتماعی، ابتدائا به افعال اخلاق‌مدارانه نگاه می‌شود نه اخلاق بما هو صفه انسانی. افعال اخلاق‌مدارانه هم بسیاری در قوانین کشورها بازتاب داشته و به آن‌ها پرداخته شده است. مانند اینکه افعال عداات‌گونه چگونه است و چه حد و مرزهایی دارد. البته که برای *تثبیت* یا به قول علامه *تحفظ بر اراده‌ها* در اجرای قوانین، احتیاج به اخلاق بما هو صفه داریم که غرب به آن بی‌توجه است و برای تحفظ بر اراده در جانب اخلاقیات، احتیاج به توحید داریم که غرب به کلی از آن دور است. پس اخلاق بما هو صفه باید در جامعه باشد و ضامن اجرای قوانین است اما از جنس تعهد نیست. ثانیا غرب هم از تعهدات اخلاقی به دور نیست با وضع قوانین اخلاق‌مدارانه.»

📌در جواب آن برادر عزیز اینطور نوشتم: ۱. منظور از اخلاق پایه در اجتماعات انسانی، ایجاد تعادل بین قوای انسانی تحت حاکمیت عقل است. حاکم کردن عقل و ایجاد تعادل بین قوا، که نقطه ی آغاز حرکت معنوی انسان است، همان نقطه ی آغاز تبلیغ و رسالت رسول خداست که ایشان اولا در وجود خود آن را متبلور کردند و سپس آن را پایه ای برای ایمان جامعه قرار دادند. جالب است که رسول خدا در همان ابتدا رسالت خود اتمام مکارم اخلاق معرفی می کنند، گویا بدون آن پرنده ی ایمان نیز در وجود انسان لانه نمی کند. ۲. اما تعهد و مسئولیت پذیری کجای نظام اخلاقی قرار دارد ؟ نظام اخلاقی به اعتباری همه اش تعهد است. در لایه ای تعهد به خویشتن و در لایه ای دیگر تعهد به دیگر انسانها. انسان اخلاقی در وهله ی اول انسانی است که به خود و متعلقاتش متعهد است. در مقابل انسان غیر اخلاقی باری به هرجهت و آشفته و سردرگم است. انسان اخلاقی در وهله ی دوم نسبت به دیگران و حقوق آنها متعهد و نسبت به جامعه مسئولیت پذیر است، در حالیکه انسان غیر اخلاقی تنها به خودش و خواسته های خودش فکر می کند. ۳. ادعای آن نوشتار آنست که اگر نظم اخلاقی در جامعه ای بهم بخورد، و در نتیجه تعهد و مسئولیت بعنوان یکی از نتایج اصلی آن حاصل نشود، فردیت ها جای آن را می گیرد و ایتچنجاست که جامعه انسانی که اساسا بر توافق و همکاری و محبت استوار است نظم خود را از دست می دهد و دچار هرج و مرج می شود. ۴. ادعای دیگر آن نوشتار این است که دامنه ی تغییر نگرش ها در جامعه ی ما از حوزه ی سیاست و اجتماع به لایه های عمیق تری سرایت کرده و ساحت اعتقادات و سپس نظام اخلاقی را سخت متحول کرده و تغییر در این لایه، از تغییر در نگرش های سیاسی و اجتماعی خطرناک تر است و جامعه را در آستانه ی هرج و مرج قرار خواهد داد، چنانکه نشانه های آن ظاهر شده است. @taamollat

📌 تاریخ دارد به کجا می رود؟ 🔹تمامی جهش هایی که در طول تاریخ در تکامل صنعت و تکنولوژی اتفاق افتاده، نتیجه ی آگاهی بشر و تمامی رشدهای انسانی نیز نتیجه ی خودآگاهی بشر بوده است. یه اعتراف فیلسوفان تاریخ، بشر اگرچه از نظر صنعت و تکنولوژیکی تکامل حیرت انگیزی داشته، اما از جهت خودآگاهی انسانی و اخلاقی چندان به پیش نرفته؛ نگرانی های امروز بابت توسعه ی هوش مصنوعی و انرژی هسته ای و امثال آن از همین جهت است که این پیشرفت های محیرالعقول در علوم طبیعی و تکنولوژی به دست چه کسانی خواهد بود و از آن چه استفاده ای خواهد شد. درباره ی تاریخ علم و تکنولوژی بسیار گفته و نوشته شده و حتی گاهی مبنایی شده برای روایت تاریخ انسان، اما جا دارد که یک بار تاریخ بر اساس مدارج خودآگاهی انسان به خودش (در لایه های تاریخی ملی، فطری و..... ) روایت شود. انسان اولیه چقدر به موقف تاریخی و فطری خودش آگاه بود و انسان امروز چقدر؟! اهمیت این مسئله در فضای کنونی از آن روست که بشر در حال گذر از گردنه ای تاریخی از حیات خود است و اراده ی انسان و بشر یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر جهان آینده است. این تأثیرگذاری اگر از روی خودآگاهی بشر باشد، تاریخ را قدمی به پیش خواهد برد و اگر از روی احساس و رفع احتیاجات زودگذر باشد، ممکن است بشر را به قهقرا ببرد. اوضاع و احوال جهان، در همه ی نقاط دنیا نشان می دهد که به رغم میدان داری گسترده ی رسانه ها، بشر در حال دستیابی به نوعی خودآگاهی تازه است. اینکه این بیداری یا خودآگاهی بتواند بر تکنولوژی و رسانه و سلاح غلبه و اخلاق و صلح و عدالت را حاکم کند یا نه، بر هیچ کس معلوم نیست، اما نتیجه ی این نبرد هرچه باشد، با این خودآگاهی تازه تاریخ قدمی به پیش رفته است، اگر امروز پیروز نشود، فردا خواهد شد و خود را از استضعاف و به بند کشیده شدن توسط ارباب تکنولوژی و رسانه و سلاح بیرون خواهد کشید. این اراده ی خدای تاریخ است: «و نرید أن نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم أئمه و نجعلهم الوارثین» #پایان_تاریخ #خودآگاهی #فلسطین @taamollat

📌 طوفان الاقصی و ابعاد فکری و علمی 🔹بمانند هر پدیده ی اجتماعی دیگری حوادث فلسطین و لبنان و محور مقاومت نیز، رشته ای از تأملات را در پی داشته که بتدریج آشکار خواهد شد.‌ طوفان الاقصی به روشنی در حال در هم شکستن صف بندی های تاریخ و به زیر کشیدن قدرتهای سنتی و روی کار آوردن نیروهای سرکوب شده ی تاریخ برای قرن ها، است. اما ملاک تقسیم بندی در نظم جدید چیست؟ آیا مثل سابق این قدرت است که بر صدر می نشیند؟ آیا فطرت انسانی و عدالت ملاک قرار خواهد گرفت؟ امروز بیش از هر زمان دیگری به یک آینده پژوهی متقن مبتنی بر فلسفه ی تاریخی قویم نیاز داریم. مباحث فطرت فرد و اجتماع شهید مطهری ره در اینجا خیلی به کار می آید. 🤔🤔🤔

📨 : ۵ سال پیش... «اگر ترور سردار سلیمانی و ابومهدی سهل گرفته بشه، منتظر خطر بزرگ‌تر باشید»

💡از سنتهای الهی در تاریخ درس بگیریم و آرام و امیدوار باشیم... ✍ سال ۱۳۴۱ نهضت امام خمینی با همراهی اکثریت علما و مراجع تقلید و مردم متدین آغاز شد. پهلوی هم با تهدید و تبعید و حبس و حصر و کشتار مردم در سال ۴۱ و ۴۲ فضا را آنقدر ترسناک کرد که سال ۴۳ تنها امام خمینی مانده بود و تعداد اندکی از یاران و شاگردان مجاهدش که عمدتا طعم حبس را چشیده بودند و مردمی که پس از ۲ سال مبارزه کم‌کم داشتند ناامید می‌شدند. در این شرایط، حکومتی که در پناه آمریکا و اسرائیل هر روز نیرومندتر می‌شد امام را در ۱۳ آبان ۴۳ از ایران به ترکیه راند تا اقتدار خودش را به رخ بکشد و نهضت را به خط پایان برساند. امام رفت و کسی جز شاگردان امام و معدودی از علما و اندکی از مردم ترسان از سیطره ساواک با نهضت نماند. از ۴۳ تا ۵۶ در مدت ۱۳ سال بر اقتدار پهلوی پیوسته افزوده شد و همان اندک یاران در معرض شکنجه‌ها و تبعیدها قرار گرفتند، اما از مبارزه دست برنداشتند. فضا آنقدر هراسناک بود که هیچ کس جرأت نداشت حتی نام خمینی را بر زبان آورد. دیگر پیروزی امری دست‌نیافتنی یا بسیار دور به شمار می‌آمد... آبان ۵۶ فرزند ارشد امام، سید مصطفی ناباورانه از دنیا رفت. به ناگاه نام خمینی به بهانه مجالس ترحیم، بر سر زبانها افتاد. پهلوی خواست انتقام این یادآوری را بگیرد، مقاله‌ای موهن علیه او در اطلاعات منتشر کرد. آتش خشم ارادتمندان از زیر خاکستر شعله کشید. مردم به خروش آمدند و کشته دادند. چهلم به چهلم شعله کشید تا محرم ۵۷. هیچکس حتی یاران خمینی کبیر باور نمی‌کردند که حکومتی با آن سیطره و اقتدار به ناگاه در پاییز و زمستان ۵۷ فروبریزد. اما فرو ریخت... و نهضت امام خمینی پیروز شد... روح پاک خمینی کبیر، ناباورانه در ۱۴ خرداد ۶۸ به ملکوت پیوست؛ اما انقلابش صادر شد؛ و روزگارش #عصر_امام_خمینی نام گرفت... و العاقبة للمتقین... 🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran

📌 بر خلاف آنچه دشمن به ما القا می کند و خودمان هم در داخل آن را تکرار می کنیم، شواهد نشان می دهد که در شرایط کنونی دست بالاتر از آن مقاومت است. زمین جنگ مثل زمین فوتبال نیست که همه چیز در دید باشد، بسیاری از اتفاقات در بیرون در حال رخ دادن است. با وجود ضربه ها و شهادت ها، ضرب دست مقاومت تابحال بسیار کاری بوده، و پیش رفته. مهمترین خطایی که در این ساعات ممکن است دچار شویم، خطای راهبردی است، یعنی فکر کنیم کاری نکرده ایم و سرجای اول مان هستیم، در حالیکه اصلا اینطور نیست و اوضاع کاملا به نفع مقاومت به پیش است، به فضل الهی. آنها که مسئول مستقیمند دارند کارشان را می کنند و ساعات پیش رو ساعات سرنوشت سازی است برای مقاومت، برای صهیونیسم و برای کل جهان. خدایا خودت ما را دریاب و هدایت کن و دست گیر، که جز تو کسی را نداریم. در راه یاری ولی امر، خودت ما را یاری کن. آمین. @taamollat