✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چگونه انسان می تواند به درمان «ناسپاسی» در وجود خویش بپردازد؟
🔹نخستين راهکار برای تقویت حس #شكرگزارى در انسان، افزایش #معرفت و #تفكّر در صنایع الهیه و انواع #نعمت هاى ظاهرى و باطنى او است. [۱] راهکار ديگر، دقت در زندگی افرادى است كه در سطح پایین تری از انسان زندگی می کنند. با افزایش دقت در زندگى آنان، روح #شكرگزارى افزایش می یابد، در حالى كه اگر به بالادست خود بنگرد #وسوسههاى_شيطانى و روحیه #ناسپاسى در او آشكار مى شود.
🔹از سوى دیگر، انسان ها باید در هر #مصيبت و بلايى از بلاهاى دنيا، با خود بیاندیشند که سختتر از آن نیز قابل تصوّر است، این اندیشه، انسان را به شكرگزاری ترغیب می كند كه گرفتار مصیبتی بدتر از آن نشده است. نقل شده که فردی برای شکایت به حضور یکی از بزرگان رسید و گفت: دزد به خانه من آمده و همه چيز را با خود برده است، آن شخص فرهیخته در پاسخ به او گفت: برو #شكر خدا كن كه اگر به جاى آن دزد، #شيطان به خانه تو مى آمد و #ايمان تو را مى برد، چه مى كردى؟ [۲]
🔹 #امام_صادق (ع) در كتاب معروف توحيد مفضّل با عباراتی گويا و دلايل روشن و تحليل هاى شگفت انگيز، به بیان #حقايق_توحيد می پردازد، اما گاه در ضمن بحث به ذكر #نعمت هاى بزرگ الهى مى پردازد، تا از اين طريق انسان ها را به شناخت #منعم_حقيقى آشنا سازد. آن حضرت در بخشى از سخنان خود با اشاره به دو نعمت #سخن_گفتن و #نوشتن، به عنوان دو رکن اصلى تمدّن انسانى، مى فرمايند: «اگر خداوند ابزار اين دو كار را در اختيار او نگذاشته بود، نه توان بر سخن گفتن داشت نه نوشتن.
🔹آرى خداوند زبان و دهانى در اختيار بشر گذارده كه به كمك آن دو مى تواند سخن بگويد، و دست و انگشتانى به او بخشيده كه قلم به دست بگيرد و امور مختلف را بنويسد، اگر اين دو نبود انسان همچون چهار پايان بود كه نه سخن مى گويند و نه چيزى مى نويسند، [نه علم و دانشى دارند و نه تمدّن درخشانى] هر كس #شكر اين نعمت را بجا آورد، #پاداش_الهى در انتظار او است، و هر كس #كفران كند [به خدا زيان نمى رساند بلكه به خودش زيان مى رساند] زيرا خداوند از جهانيان بى نياز است». [۳]
پی نوشتها؛
[۱] معراج السعادة، نراقى، هجرت، قم، چ ۵، ص ۸۱۰
[۲] المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء، فيض كاشانى، جامعه مدرسين، چ ۴، ج ۷، ص ۲۲۷
[۳] توحيد المفضل، قم، داورى، بى تا، چ ۳، ص ۷۹
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابیطالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ اول، ج ۳، ص ۷۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شکر #شکرگزاری
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در روايات اسلامی چه آثاری برای «کفران نعمت» ذکر شده است؟
🔸در #روايات_اسلامى به طور وسيع و گسترده، از #كفران_نعمت، زشتى و #آثار_شوم آن، و از #زيبايى_شكر و #بركات جالب آن بحث شده است، از جمله:
1⃣ #رسول_خدا (صلى الله عليه و آله) در حديثى مى فرمايند: «اَسْرَعُ الذُّنُوبِ عُقُوبَةً كُفْرانُ النِّعْمَةِ»؛ [۱] (#گناهى كه زودتر از همه گناهان #عقوبتش دامان انسان را مى گيرد #كفران_نعمت است).
2⃣امام على (عليه السلام) در اين رابطه مى فرمايند: «سَبَبُ زَوالِ النِّعَمِ الْكُفْرانُ»؛ [۲] (آنچه باعث #زوال_نعمتها مى شود #كفران است).
3⃣آن حضرت در حديث ديگرى می فرمايند: «كُفْرُ النِّعْمَةَ مُزيْلُها وَ شُكْرُها مُسْتَديمُها»؛ [۳] (#ناسپاسى_نعمت آن را از بين مى برد، و #شكر نعمت سبب #دوام آن است).
4⃣ اميرالمومنين (عليه السلام) در حديثى مى فرمايند: «كُفْرانُ النِّعَمِ يُزِلُّ الْقَدَمَ وَ يَسْلُبُ النِّعَمِ»؛ [۴] (#كفران_نعمت سبب #لغزش_قدمها [و به زمين خوردن در زندگى] و موجب #سلب_نعمتها مى گردد).
5⃣آن حضرت در حديث ديگری می فرمايند: «آفَةُ النِّعَمَ الْكُفرانُ»؛ [۵] (#آفت_نعمتها، #ناسپاسى است).
6⃣اميرمؤمنان #امام_على (عليه السلام) می فرمايند: «كافِرُ النِّعمَةِ كافِرُ فَضْلِ اللّهِ»؛ [۶] (#كفرانكنندهنعمت، منكر فضل الهى است).
7⃣يكى از مجازات هاى الهى #مجازات_استدراج است، و مفهوم آن اين است كه خداوند برای مجازات بعضى از افراد #طغيانگر و #ظالم، آنان را #مشمول_نعمت هاى خود قرار مى دهد هنگامى كه نعمت بر او فوق العاده زياد شد، ناگهان #نعمت را #سلب مى كند تا شديداً احساس #درد و #عذاب كند. از اين رو امام حسين (عليه السلام) درحديثى مى فرمايند: «اَلاِسْتِدْراجُ مِنَ اللهِ سبحانه لِعَبدِهِ اَنْ يُسْبِغَ عَلَيْه النِّعَمَ وَ يَسْلُبَهُ الشُّكْر»؛ [۷] (#استدراج در #نعمت و #غافلگير_كردن خداوندى اين است كه به بنده اش نعمت فراوان مى دهد و توفيق #شكرگزارى را او سلب مى كند [ناگهان به زمين مى خورد و همه چيز را از دست مى دهد]).
8⃣امام سجّاد (عليه السلام) در اين رابطه مى فرمايد: «اَلذُّنُوبُ الَّتى تُغَيِّرُ النِّعَمَ البَغْىُ عَلَى النّاسِ وَالزَّوالُ عَنِ الْعادَةَ فِى الْخَيْرِ وَاصْطِناعُ الْمَعْرُوفِ، وَكُفْرانُ النِّعَمِ وَ تَرْكُ الشُّكْرِ»؛ [۸] (#گناهانى كه #نعمتهاى_الهى را تغيير مى دهد، #ظلم بر مردم و تغيير دادن عادت در امور خير و #كفران_نعمت و ترك شكر است).
9⃣اميرمؤمنان امام على (عليه السلام) در حديث ديگرى مى فرمايند: «كُفْرُ النِّعْمَةِ لُؤْمٌ وَ صُحْبَةُ الاَحمق شُؤْمٌ»؛ [۹] (#ناسپاسى_نعمت نشانه پستى است و دوستى با احمق سبب سر افكندگى است).
🔟اين بحث را با حديثى از امام صادق (عليه السلام) در بيان جنود #عقل و #جهل (لشكر عقل ونادانى) پايان مى دهيم، امام (عليه السلام) به اصحاب شان دستور مى دهند، #عقل و لشكريانش را بشناسند، و از #جهل و لشگريانش نيز باخبر باشند و هنگامى كه بعضى از ياران توضيحات بيشترى مى خواهند #امام (عليه السلام) مى فرمايد: خداوند براى #عقل هفتاد و پنج لشكر قرار داده كه ضد آنها، #جنود_جهل است، و در ضمن اين هفتاد و پنج لشكر كه در صدر كلام امام (عليه السلام) واقع شده مى فرمايد: «وَالشُّكْرُ وَ ضِدُّهُ الْكُفْرانُ»؛ [۱۰] (يكى از لشكريان #عقل #شكر است و ضد آن #كفران است).
💠تعبيراتى كه در روايات دهگانه بالا آمده به خوبى نشان مى دهد كه تا چه اندازه اين #رذيله_اخلاقى خطرناك است و تا چه حد #آثار_سوء آن در #زندگى فردى و اجتماعى نمايان است و چگونه #انسان را از اوج نعمت بر #خاك_مذلّت مى كشاند، #توفيقات را سلب مى كند و مايه دورى از خدا و نزديكى به #شيطان است.
پی نوشتها؛
[۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربى، چ دوم، ج ۶۶، ص ۷۰؛ [۲] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامی، چ دوم، ص ۳۹۵، قصار ۸؛ [۳] همان، ص ۵۳۸، قصار ۱۰؛ [۴] همان، قصار ۲۰؛ [۵] همان، ص ۲۷۸، قصار ۳؛ [۶] ص ۵۳۹، قصار ۳۶؛ [۷] بحارالأنوار، همان، ج ۷۵، ص ۱۱۷، باب ۲۰؛ [۸] همان، ج ۷۰، ص ۳۷۵، باب ۱۳۸؛ [۹] غرر الحكم و درر الكلم، ص ۵۳۸، قصار ۲۱؛ [۱۰] بحارالأنوار، همان، ج ۱، ص ۱۱۰، باب ۴
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن أبیطالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ اول، ج ۳، ص ۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شکر #کفران
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چگونه انسان می تواند به درمان «ناسپاسی» در وجود خویش بپردازد؟
🔹نخستين راهکار برای تقویت حس #شكرگزارى در انسان، افزایش #معرفت و #تفكّر در #صنایع_الهیه و انواع #نعمت هاى ظاهرى و باطنى او است. [۱] راهکار ديگر، #دقت در زندگی #افرادى است كه در #سطح_پایینتری از انسان زندگی می کنند. با افزایش دقت در زندگى آنان، #روح_شكرگزارى افزایش می یابد، در حالى كه اگر به #بالا_دست خود بنگرد وسوسه هاى شيطانى و #روحیه_ناسپاسى در او آشكار مى شود.
🔹از سوى دیگر، انسان ها باید در هر #مصيبت و #بلايى از بلاهاى دنيا، با خود بیاندیشند که سخت تر از آن نیز قابل تصوّر است؛ این #اندیشه، انسان را به #شكرگزاری ترغیب می كند كه گرفتار مصیبتی بدتر از آن نشده است. نقل شده که فردی برای شکایت به حضور یکی از بزرگان رسید و گفت: دزد به خانه من آمده و همه چيز را با خود برده است، آن شخص فرهیخته در پاسخ به او گفت: برو #شكر_خدا كن كه اگر به جاى آن دزد شيطان به خانه تو مى آمد و ايمان تو را مى برد، چه مى كردى؟ [۲]
🔹 #امام_صادق (عليه السلام) در كتاب معروف #توحيد_مفضّل با عباراتی گويا و #دلايل_روشن و تحليل هاى شگفت انگيز، به بیان #حقايق_توحيد می پردازد، اما گاه در ضمن بحث به ذكر #نعمت هاى بزرگ الهى مى پردازد، تا از اين طريق انسان ها را به شناخت #منعم_حقيقى آشنا سازد. آن حضرت در بخشى از سخنان خود با اشاره به دو نعمت #سخن_گفتن و #نوشتن، به عنوان دو رکن اصلى تمدّن انسانى، مى فرمايند:
🔹«اگر خداوند ابزار اين دو كار را در اختيار او نگذاشته بود، نه توان بر #سخن_گفتن داشت نه #نوشتن؛ آرى خداوند زبان و ذهنى در اختيار بشر گذارده كه به كمك آن دو مى تواند سخن بگويد، و دست و انگشتانى به او بخشيده كه قلم به دست بگيرد و امور مختلف را بنويسد؛ اگر اين دو نبود انسان همچون چهار پايان بود كه نه سخن مى گويند و نه چيزى مى نويسند [نه علم و دانشى دارند و نه تمدّن درخشانى] هر كس شكر اين #نعمت را بجا آورد، #پاداش_الهى در انتظار او است، و هر كس #كفران كند [به خدا زيان نمى رساند بلكه به خودش زيان مى رساند] زيرا #خداوند از جهانيان #بىنياز است».
پی نوشت:
[۱] معراج السعادة، نراقى، مؤسسه انتشارات هجرت، قم، ۱۳۷۷ش، چ۵، ص۸۱۰
[۲] المحجة البيضاء فی تهذيب الإحياء، فيض كاشانى، مؤسسه انتشارات اسلامى جامعه مدرسين، قم، ۱۴۱۷ق، چ۴، ج۷، ص۲۲۷
[۳] توحيد المفضل، مفضل بن عمر، مصحح: مظفر، كاظم، قم، داورى، بى تا، چ۳، ص ۷۹
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ اول، ج ۳، ص ۷۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شکر #نعمت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مفهوم «کفران نعمت» چیست؟
🔹 #كفر در اصل به معنى پوشانيدن چيزى است؛ و از آنجا كه #شخص_ناسپاس، در پوشانيدن ارزش #نعمت تلاش مى كند، به این عمل #كفران مى گويند. بديهى است #كفران_نعمت، گاه در #قلب و گاه با #زبان و گاه در #عمل است. #انسانهای_ناسپاس #نعمت ها را در #قلبِ خود بى مقدار يا كم اهميت مى شمرند،
🔹و با #زبان در بی ارزش بودن آن نعمت سخن مى گويند، و در #عمل نیز به جاى حسن استفاده، از آن سوء استفاده مى كنند. به همين دليل بزرگان علم اخلاق فرموده اند: «اَلشُّكْرُ صَرْفُ الْعَبْدِ جَمِيْعَ ما اَنْعَمَهُ اللّهُ تَعالَى فى ما خُلِقَ لاَجْلِهِ»؛ (#شكر_نعمت آن است كه بندگان خدا، نعمت هايى را كه #خداوند به آنها بخشيده است، در همان راهى مصرف كنند كه براى آن آفريده شده).
🔹بنابراين #كفران و #ناسپاسى آن است كه #نعمتها را نابجا مصرف كنند، #چشمى را كه خدا براى ديدن آثار عظمت او در عالم هستى و تشخيص راه از چاه و مشاهده آيات الهى آفريده در طريق #حرام به كار گيرد، همچنين #گوش، #زبان، #دست و #پا يا مال و #ثروت را.
🔹گويى اين سخن بر گرفته از حديث #امام_صادق (عليه السلام) است که می فرماید: «شُكْرُالنِّعْمَةِ اِجْتِنابُ الْمحارِمِ»؛ [۱] (#شكر_نعمت آن است كه از #گناهان پرهيز شود). و به اين ترتيب معنى سپاس و ناسپاسى هر دو روشن مى شود.
پی نوشت:
[۱] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، ، چ۴، ج۲، ص۹۵، باب الشكر، ح ۱۰؛ و...
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، چ اول، ج ۳، ص ۷۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#کفران_نعمت #ناسپاسی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️فلسفه «امتحان» و «آزمودن» انسان ها چيست؟
🔸خداوند متعال #انسانها را آفريده و آنها را به سوی #كمال_وجودیشان هدايت كرده است. انسان ضمن برخورداری از اين هدايت عمومی، از #هدايتخاصديگری نيز بهره میبرد. هدايت خاص انسان، با #جعل_قوانين تحقق میيابد، تا او با اختيار و اراده خود #راه_كمال را پيموده و از اين رهگذر، #امتحان خود را پس داده، #قوای_بالقوه خود را به فعليت، و كمال های مكنون خود را به منصه ظهور برساند، و به جايگاه نهايی لايق خود، سعادت ابدی يا شقاوت دائمی، شكر يا ناسپاسی، پيروزی يا شكست برسد. #قرآن_كريم در برخی آياتی كه از نمونه ها و مصاديق #امتحان سخن به ميان آورده، به جزييات #فلسفه_امتحان نيز اشاره كرده، كه در ادامه به آنها میپردازیم.
💠توبه و بازگشت به حق
🔹خداوند برخی بندگان را با #شادیها و #غمها و #بدیها و #نيكیها آزموده، تا اندرز گرفته #توبه كنند، و به حق بازگردند: «وَ بَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ؛ [اعراف، ۱۶۸] و آنها را به نيكيها و بدیها #آزموديم، شايد بازگردند».
💠خالص كردن مومنان و نابودی كافران
🔹خداوند در گذر زمان و به تدريج با آزمونها #اهل_ايمان را از شائبه های كفر و نفاق و... دور ساخته، و #ايمان آنها را خالص ميگرداند و #كافران را كه كفر و شرك آنها را فرا گرفته به محق و نابودی ميكشاند: «وَ لِيُمَحِّصَ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكَافِرِينَ؛ [آل عمران، ۱۴۱] و تا خداوند #افراد_باايمان را خالص گرداند (و ورزيده شوند) و #كافران را تدريجا نابود سازد».
💠ظاهر ساختن باطن انسانها و جداسازی انسانهای پاك از خبيث
🔹#امتحان برای ظاهر کردن سريره های انسانها، و پيدا شدن #اخلاص يا #نفاق آنان است: «...وَ لِيَبْتَلِيَ اللهُ مَا فِی صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ مَا فِی قُلُوبِكُمْ...؛ [آل عمران، ۱۵۴] ...و اينها برای اين است كه خداوند آنچه در سينه شما پنهان است #بيازمايد، و آنچه در دلهای شما (از ايمان) میباشد خالص گرداند...». بنابراين خداوند براساس سنت #امتحان، پاكان را از افراد خبيث و پليد جدا میسازد: «...حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ...؛ [آل عمران، ۱۷۹] ...تا آنكه #ناپاك را از #پاك جدا سازد...».
💠شناخته شدن نيكوكارتران
🔹خدای سبحان آسمانها و زمين و مرگ و زندگی و... را آفريد تا انسانها را #بيازمايد و معلوم شود چه كسی عملش نيكوتر است: «وَ هُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَيَّامٍ... لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا؛ [هود، ۷] او كسی است كه آسمانها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد... (به خاطر اين آفريد) تا شما را #آزمايش كند تا كداميك عملتان بهتر است».
💠سنجش ميزان صبر بر محروميتها و رضايت از برخورداریها
🔹انسانها بوسيله يكديگر #امتحان میشوند تا اينكه شكيبايی آنها معلوم گردد: «...وَ جَعَلْنَا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبِرُونَ...؛ [فرقان، ۲۰] ...و بعضی از شما را، وسيله #امتحان بعض ديگر قرار داديم، آيا صبر و شكيبایی میكنيد؟ (و از عهده امتحانات بر می آئيد)». و رضايت هركس به آنچه از آن برخوردار شده يا از آن محروم گشته آشكار شود.
💠شناخته شدن مجاهدان و صابران
🔹از ديگر اهداف #امتحان، شناخت پيكارگران و صابران بيان شده، تا بدين وسيله ايشان #پاداش خود را دريافت كنند. «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِينَ...؛ [محمد ص، ۳۱] ما همه شما را قطعا #آزمايش میكنيم، تا معلوم شود #مجاهدان_واقعی و #صابران از ميان شما كيانند...».
💠دستيابی به تقوا
🔹خداوند مومنان را تمرين داده يا سختی و مشقت را بر آنها تحميل میكند، تا با اين #امتحان_الهی، قلب هايشان به #تقوا متخلق گردد. «أُولَئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى؛ [حجرات، ۳] كسانی هستند كه خداوند قلوبشان را برای #تقوا خالص نموده است».
💠مشخص شدن شاكر و ناسپاس
🔹بجز مواردی كه خداوند در آن مستقيما فلسفه امتحان را بيان داشته، در آيه ای نيز از قول #حضرت_سليمان (ع) چنين نقل كرده كه برخورداری وی از #فضل_الهی برای #امتحان اوست، تا معلوم گردد كه وی سپاسگزاری میكند يا كفران میورزد: «...قَالَ هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِيَبْلُوَنِي أَ أَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَ مَنْ شَكَرَ...؛ [نمل، ۴۰] ...گفت اين از فضل پروردگار من است تا مرا #آزمايش كند، كه آيا #شكر او را بجا می آورم يا #كفران ميكنم...».
💠گذشته از موارد ياد شده، در روايات نيز تهذيب نفس و رسيدن به مقام رضا و رسيدن انسانها به پاداش و كيفر اعمال نيك و بد خويش، از فلسفه های امتحان ياد شده است. [۱]
پینوشت؛
[۱] دائره المعارف قرآن كريم، مركز فرهنگ و معارف قرآن، بوستان كتاب، ج۴، ص ۲۶۸-۲۷۰
منبع: وبسایت انوارطاها
#امتحان #آزمایش
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد