✅ افساد فی الارض؛ ابهام مفهومی، مفاسد عملی (تحلیل حقوقی ماده 286 قانون مجازات اسلامی)
🎙 استاد محسن برهانی
🔸 یکی از عناوین بحث انگیز در قلمرو حقوق کیفری اسلام، افساد فی الارض است؛ عنوانی که از یک سو مستندات فقهی ذکرشده برای آن، تکافوی اثبات چنین جرمی را نمیدهد و از سوی دیگر، کاربرد گسترده آن در حقوق کیفری ایران سایه سنگین مصلحت را بر پذیرش این تاسیس مشکوک فقهی گسترانده است. با پذیرش تعریف موسع از عنوان مفسد فی الارض در قانون جدیدالتصویب مجازات اسلامی باید نگاهی دوباره به مبانی فقهی این مجازات انداخت و از آن طریق به تحلیل رویکرد پذیرفته شده قانون مجازات اسلامی همت گمارد. در مقاله پیشرو به اثبات خواهد رسید که این مجازات مستند قابل اتکایی در فقه اسلامی ندارد و بیشتر فقها آن را به عنوان جرمی مستقل شناسایی نکرده اند. نیز روشن خواهد شد که رویکرد قانون مجازات اسلامی، چیزی جز استعمال گسترده عنوانی مبهم و مشکوک با عباراتی قابل تفسیر نیست و خطرهای بالقوه گسترهای را علیه جامعه اسلامی و شهروندان آن ایجاد خواهد کرد.
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/efsad-felarz-ebham-mafhomi/
#افساد_فی_الارض
#ابهام_مفهومی
#مفاسد_علمی
#قانون_مجازات_اسلامی
#محسن_برهانی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ کسانی که با دولت اسلامی به مقابله می پردازند و به اغتشاش دست میزنند "باغی" هستند و حکم محارب شامل آنها نمی شود.
🎙 آیت الله کاظم قاضیزاده
✂️ برش هایی از متن:
🔸 مقدمه :ازآنجاکه آیه ۳۳ سوره مبارکه مائده به موضوع محاربه و افساد فیالارض پرداخته است اخیراً تفسیر و تعیین مصادیق آن در جامعه با واکنشهایی همراه بوده است.. برخی معتقدند که اغتشاش و اختلال در نظم ومقابله با حاکمیت از این طریق از مصادیق محاربه است مرتکب بایستی به مجازات حدی محاربه محکوم به مجازات گردد. برخی دیگر باور دارند که اغتشاش و اختلال در نظم امنیت اجتماعی از مصادیق "بغی" هستند .
🔸 فرق بغی و محاربه این است که در جرم محاربه شرط نیست که محارب قدرت براندازی نظم سیاسی موجود را داشته باشد و حتی اگر یک نفر بهمنظور ایجاد رعب و وحشت در جامعه تجرید سلاح نماید محارب شمرده میشود؛ ولی در بغی شرط است که بهصورت سازمانیافته و گروهی بوده و قدرت نظامی هم داشته باشد. گروهی هم بر این به باروند که اغتشاش و سلب امنیت اجتماعی از مصادیق افساد فیالارض شمرده میشود.در حالی به لحاظ فقهی محاربه، بغی و افساد فیالارض سه مفهوم مجرمانه متفاوت هستند که به لحاظ مفهوم، مصداق و ماهیت رفتار مجرمانه متفاوت هستند.
🔸 آیة الله کاظم قاضیزاده از مفسران و اساتید درس خارج حوزه علمیه قم به بررسی تفسیری و فقهی جرم پرداخته است که گزارش مختصر آن خدمت محققان و فقهپژوهان گرامی تقدیم میگردد.
🔻 هدف از این بحث، پاسخدادن به سه سؤال زیر است:
1 محاربه چیست؟
2- آیا کسانی که در عصر غیبت با حکومت به مقابله و اغتشاش دست میزنند شامل حکم محارب میشوند؟
3 بر اساس فقه اسلامی آیا “مفسدفیالارض غیر محارب” نیز مجازاتی مشابه چهار نوع کیفر آیه ۳۳ سوره مائده را دارد؟
🔺 ابتدا آیة الله کاظم قاضیزاده: به معنای لغوی محاربه و مقاتله پرداخت . وی با اشاره به آیه 32 سوره مائده در باب مجازات مفسدفیالارض بیان داشت: فساد در مقابل صلاح است و یک مفهوم گسترده و مشککی را دارد؛ لذا بهکرات در قرآن واژه فساد را میبینیم. وی همچنین در تبیین مفهومی محاربه بیان داشت: آنچه که در محاربه است، یک حَرَب است و یک حرّب. . حَرَب به معنای سلب است و محارب دنبال گرفتن چیزی (جان یا مال) است یا حرَب به معنای جنگیدن است درحالیکه مقاتله، کشتن یا کشتهشدن در کارزار و میدان نبرد است محاربه آن است که با سلاح سبب ترساندن مردم شود و آرامش مردم را سلب میکند و قصد جان و مال مردم را داشته باشد. اما در مورد مقاتله بهعنوانمثال دو قبیله بر سر یک اختلاف با هم میجنگند.
🔹 نظر مفسران قرآن:
وی افزود :از میان مفسران طبرسی آیه ۳۳ سوره مائده را درباره قاطع الطریق میداند یعنی کسی که راه را بر مسافران میبندد و اموال آنها را میدزدد. نقلی از اهل بیت علیهم السلام می آورد که فرمودند هرکس سلاح خود را آشکار سازد و راه را با رعب و وحشت ببندد، مشمول این آیه است و از سوی دیگر، حدّ محارب نه براساس تخییر بلکه براساس تناسب است.یعنی کسی که فقط اخافه می کند و مال و جانی را مورد تعرض قرار نمی دهد فقط نفی بلد می شود . به ترتیب شدت حکم شدید تر می شود ......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/kasani-ke-ba-dolat-eslami/
#باغی
#اغتشاش
#دولت_اسلامی
#محارب
#آیت_الله_کاظم_قاضی_زاده
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ تحمیل سیاستزدگی بر اخلاق و فقه و حقوق
واکنش استاد عبدالحسین خسروپناه به نوشتار اخیر آیت الله محمد سروش محلاتی
🎙 استاد عبدالحسین خسروپناه
✂️ برش هایی از متن:
🔸 اندیشه ما به نقل از شبکه اجتهاد : «إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَادًا أَن یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلَافٍ أَوْ یُنفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَٰلِکَ لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیَا وَلَهُمْ فِی الْآخِرَهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ»(مائده/۳۳)
🔸 «مجاﺯﺍﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺷﺮﻭﺭی ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻟﺶ ﻣُﺤﺎﺭﺑﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﺮﺍﺑﻜﺎﺭیﻫﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰیﺷﺪﻩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻫﻢ میﺯﻧﻨﺪ، ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ: به ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺟﺮﻣﺸﺎﻥ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺣّﻢ، ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻜُﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻُﻠّﺎﺑﻪ ﺑﻜِﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻬﺎﺭﺍﻧﮕﺸﺖ ﭘﺎی ﭼﭙﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺷﺎﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪﺷﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ. ﺗﺎﺯﻩ، ﺍﻳﻦﻫﺎ ﺭﺳﻮﺍیی ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﻫﻢ ﻋﺬﺍبی بیﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻧﺼﻴﺒﺸﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ.»
🔸 حکم اعدام برخی از اغتشاشگران محارب، برخی از مدعیان فلسفه اخلاق را وا داشت تا به نفی خشونت توصیه کنند و شخص مدعی فقاهت را وا داشت تا عنوان محارب را از جانیان بزداید و شخص مدعی علم حقوق نیز همین ادعا را تکرار کرد.
🔸 اما باید از اینها پرسید این چه فلسفه اخلاق و علم فقه و علم حقوقی است که فقط در دفاع از اغتشاشگران ضد انقلاب و فحاشان بی اخلاق و فاسقان ضد مذهب، کارایی دارد؟ آنگاه که جوانان و دانشمندان این مرز و بوم توسط کومله و تجزیه طلبان و منافقان و داعشیان قطعه قطعه میشدند، اخلاق و فقه و حقوق این مدعیان کجا بود؟
🔸 دوستان میپرسند اینان که درس خوانده حوزه علمیه هستند، چرا اینگونه استدلال میکنند؟ پاسخ این است که انحراف یک تفسیر و تطبیق به رای حوزوی از انحراف فکری یک دانشگاهی به مراتب بدتر است.
🔸وقتی محقق حلی در شرائع الاسلام به صراحت مینویسد: المحارب کل من جرد السلاح لإخافه الناس فی بر او بحر لیلا کان او نهارا فی مصر و غیره و شیخ طوسی در خلاف میفرماید: المحارب الذی ذکره الله تعالی فی آیه المحاربه هم قطاع الطریق الذین یشهرون السلاح و یخیفون السبیل و ابن ادریس در السرائر میفرماید: المحارب کل من شهر السلاح لإخافه الناس فی بر کان او فی بحر فی العمران و الامصار او فی البراری و الصحاری؛
🔸 همچنین وقتی آیه شریفه با ظهور قریب به نص بر حکم شرعی محارب دلالت دارد؛ آنگونه که در ترجمه تفسیری آن بیان شد؛
🔸 حال چگونه این طائفه مدعی اخلاق و فقه و حقوق، قمه کشان معرکه گیر فحاش قطاع الطریق را محارب نمیدانند و به واسطه مخالفت باحکم شرعی اعدام آنها خوراک رسانه اجانب را تامین میکنند.
🔸 خداوند اهل علم را از تحمیل سیاست زدگی بر اخلاق و فقه و حقوق نجات دهد و عاقبت همه ما را ختم به خیر گرداند. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/tahmil-siyasat-zadegi-bar-akhlagh/
#اخلاق
#تحمیل
#حقوق
#فقه
#عبدالحسین_خسروپناه
#آیت_الله_محمد_سروش_محلاتی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ بازگشت به مسیر اصلی انقلاب ضرورت اجتناب ناپذیر
🎙 استاد سید جواد ورعی
🔸 تشکيل حکومت در دنياي امروز اقتضائاتي دارد که بدون التزام بدانها، نميتوان حکومتي مطلوب داشت، به ويژه اگر ادعاي ارائه الگويي جديد از حکمراني شايسته در ميان باشد.
در اين مجال کوتاه تنها به يکي از اين اقتضائات ميپردازم.
🔸 يکي از اقتضائات ضروري حکومت در دنياي امروز "التزام به قانون" است. از ادعاي آن دسته از عالمان ديني که "چون ما شريعت داريم، پس بينياز از قانون هستيم"، بيش از يکصد سال ميگذرد، و هنوز عدهاي از علما در همان فضا سير ميکنند. غافل از اینکه شريعتي که به جز تعداد محدودي از احکام و قوانين مورد وفاق، ضروري و مسلمش، اکثر احکام اجتماعیش (که موضوع بحث اين مقاله است)، مورد اختلاف فقيهان است، نميتواند مبناي اداره جامعه و حکومت باشد، زيرا جامعه نياز به قانون دارد که وحدت از ويژگيهاي آن است. نياز به يادآوري ندارد در يک جامعه اسلامي که اکثريت مردم به مکتب اسلام متعهدند، قانون نميتواند مخالف موازين اسلامي باشد، اما فرق است ميان آن که "فتوا" مبناي اداره جامعه باشد که متعدد و متکثر است و لذا به فکر فتواي معيار براي قانونگذاري بگرديم، يا قانون معيار باشد که واحد است و بر مبناي "مصلحت عمومي" وضع ميشود.
🔸 بيش از چهل سال از تدوين قانون اساسي جمهوري اسلامي ميگذرد، آن هم در مجلسي که اکثريت اعضايش علماي دين بودند، تا مدار و معيار اداره جامعه باشد. اما براي بسياري از عالمان دين، حتي فقيهاني که بايد نگهبان اين قانون باشند، "قانون اساسي" فاقد جايگاه محوري در اداره جامعه است.
🔸 باور اکثريت فقيهان شوراي نگهبان در ادوار مختلف به فراقانوني بودن اختيارات رهبري، و انجام وظايف خويش، يعني "بررسي مصوبات مجلس" و "نظارت بر انتخاباتها" و "تفسير قانون اساسي" بر اين اساس توسط نهاد شوراي نگهبان شرع و قانون اساسي، يکي از مهمترين عوامل مشکلات کشور است. تنزل جايگاه مجلس خبرگان رهبري و تشکيل مجالسي ضعيف و ناتوان از انجام وظايف نظارتي؛ تشکيل مجالس شوراي اسلامي ناتوان که نه تنها در راس امور، که در ذيل امور هم نبودهاند؛ و دولتهاي فاقد اختيار لازم براي حل مشکلات کشور؛ خروج نهادهاي قدرتمند از چارچوب اختيارات و وظايف قانوني خويش، و... همگي از نتايج طفيلي دانستن قانون است.
🔸 نگارنده معتقد است براي اصلاح امور کشور "بازگشت به مسير اصلي انقلاب يک ضرورت اجتناب ناپذير" است، مسيري که شهيد بهشتي در قانون اساسي ريلگذاري نمود. پاي بندي به قانون اساسي و حرکت همه نهادها در چارچوب قانوني، و نيز به رسميت شناختن حقوق ملت مانند حق تعيين سرنوشت، حق مشارکت اجتماعي و سياسي، حق نقد و اعتراض، حق برخورداري از زندگي توام با رفاه و آسايش، حق اشتغال، حق دادرسي عادلانه و...، که در فصل سوم قانون اساسي به رسميت شناخته شدهاند.
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/bazgasht-be-masir-asli-enghelab-zarorat-ejtenabnapazir/
#انقلاب
#ضرورت
#سید_جواد_ورعی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ فقه منهای مطالعه شریعت قطعا به خطا میرود
🎙 آیت الله احمد مبلغی
✂️ برش هایی از متن:
🔸 به گزارش سایت اندیشه ما به نقل ازشبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو خبرگان رهبری در نشست علمی «اصول حاکم بر اجتهاد» که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، گفت: اصول حاکم بر اجتهاد دو دسته هستند، اصولی که عمل اجتهاد را تنظیم میکند که باید در فلسفه فقه مطرح شود و دسته دیگر اصول حاکم بر فلسفه شریعت است؛ ملاصدرا در فضای فلسفه فقه سخن چندانی مگر به صورت غیرمستقیم مطرح نکرده است. او کالاهای مهمی برای ما دارد ولی به صورت مستقیم کار فقهی نکرده و دغدغه فقهی جز در مواردی نداشته است ولی فلسفه شریعت زیاد دارد.
🔸 استاد درس خارج حوزه علمیه، افزود: اصول حاکم بر اجتهاد او از نوع رایج نیست؛ مثلا اگر شهید صدر به عنوان فیلسوف فقه مطلبی فرموده است قابل عرضه به حوزه است ولی اگر بخواهیم ملاصدرا را در ارتباط با فقه در نظر بگیریم خیمه را در دوردست زده است. باید با تحلیل آن را نزدیک کنیم و نیاز به ادبیاتسازی، تجمیع و تحلیل دارد و حیف است که از صدرا با اندیشه منظم و ذهن قوی او غافل باشیم و از آوردههای وی برای فقه و فلسفه بگذریم.
🔸 مبلغی با بیان اینکه ظواهر شریعت، غایات شریعت یا مقصد شریعت، بواطن شریعت، ملاک شریعت، حکم شریعت و علل شریعت واژگانی است که ملاصدرا از آنها استفاده کرده است، افزود: برخی از اینها مرادف هستند و برخی مستقل مثلا ایشان در مورد ملاک شریعت عبارت جالبی دارد و به فلسفه فقه نزدیک شده است؛ او معتقد است مستنبط نباید جمود بر الفاظ داشته باشد بلکه باید از معانی بهره ببرد و فهم اجتهادی خود را با فهم این معانی توسعه دهد.
🔸 استاد حوزه علمیه بیان کرد: وی مثالی زده است که قاضی اگر در حال غضب بود نباید قضاوت کند؛ یعنی عبارت فقط بر بحث عدم قضاوت در غضب تاکید دارد ولی ایشان تاکید میکند که فقیه نباید به معنای ابتدایی لفظ اکتفا کند یعنی اگر قاضی گرسنه هم بود نباید قضاوت نکند، اگر تشنه و بیمار هم بود و موارد مشابه باز نباید قضاوت کند؛ بنابراین ملاک احکام غیر از اسرار و بواطن حکم است. پس ایشان ادبیات ویژهای در مورد شریعت دارد مثلا غایات شریعت برای ایشان خیلی مهم است و فرموده که ظاهر شریعت برای ما که ظاهرگرا هستیم سخت است ولی اگر کسی غایات شریعت و اغراض آن را شناخت خواهد فهمید شریعت، شریعت رحمت و مهربانی است.
🔸 مبلغی تصریح کرد: نه اینکه در شریعت قهر و غضب نیست ولی مجموعه شریعت مهد شفقت و مهربانی و دوستی و لطف است. البته این سؤال وجود دارد که شریعت، نرم و پرشفقت است یا خشمگین و یا سخت است یا سهل و براساس تحلیل و تجمیع اندیشه ملاصدرا او مجموعه شریعت را با شفقت میداند البته وی شرط رسیدن به این مسئله را درک درست و فهم درست علل و حکمت شریعت و عدم جمود بر الفاظ میداند.
🔻 فقه منهای مطالعه شریعت
🔸 عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به روش ملاصدرا در مطالعه شریعت، اظهار کرد: خود ایشان این روش را نگفته است و باید آن را به دست آوریم؛ روش ایشان هم برای مطالعه خود شریعت است و هم پیشنهادی برای فقها و مجتهدان است؛ اشکالی که ما داریم این است که فقه را بدون شریعت مطالعه میکنیم، فقه منهای مطالعه شریعت و بدون فیلسوف بودن در فقه، قطعا به خطا میرود. البته خیلی از فقهای ما فیلسوف نیستند ولی دانایی فلسفی دارند و گرفتار خطای کمتری هستند.
🔸 مبلغی با بیان اینکه اینکه کسی بدون آن که مختصات و جغرافیای شریعت را بداند نمیتواند وارد فقه شود، شریعت متداخل و پیچیده است و اینطور نیست که از در درآییم و چیزی استنباط کرده و به خورد مقلدان بدهیم، اظهار کرد: یک مجتهد و فیلسوف فقه باید بداند شریعت، مقصد دارد وگرنه شریعت بیهدف و پوچ و لغو را هدف گرفته است. از منظر ملاصدرا شیخ جاهل کسی است که چیزی از مقصد شریعت نمیداند و نکته جالب وی هم این است که هر کسی هم توان این کار را ندارد.
🔸 وی با بیان اینکه عنصر دیگر در اندیشه وی، تطابقگرایی شریعت با حکمت است، گفت: وی عباراتی در این باره دارد از جمله اینکه حکمت با شرایع حق الهیه مخالفتی ندارد؛ وی معتقد است برخی ممکن است به خاطر جهل و برداشت غلط معارفی را به شریعت افزوده باشند که در اینجا تطابق وجود نخواهد داشت.
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/fegh-menhaye-shariyat-bekhata-miravad/
#خطا
#شریعت
#فقه
#احمد_مبلغی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ ریشه های بحران موجود
🎙 استاد حمیدرضا شریعتمداری
✂️ برش هایی از متن:
🔸حتماً رفتارهای خشونتباری که از روی خشم و عصبانیت یا حتی استیصال، انجام میگیرد، هم فضای اعتراض مدنی را تحتالشعاع قرار میدهد، هم مستمسکی دراختیارِ اقلیتی قرار میدهد که عِلاج معضِلات فرهنگی و سیاسی را در مواجهههای امنیتی میبینند و سرانجام، مجالی برای سوء استفادهی بدخواهانِ بیگانه یا بیگانهپرستی فراهم میآورد که تجربههای مختلف نشان داده، نه خیرخواهِ ایران و ایرانی هستند، نه آشنای این اقلیم و فرهنگ.
🔸 در شرایطی که بهنظر میآید، نیروهای انتظامی و امنیتی با مدارای بیشتری با معترضان برخورد، و سعی میکنند با کمترین آسیبهای جانی و انسانی، بر اوضاع، فائق آیند ......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/rishe-haye-bohran-mojod-2/
#ریشه
#بحران
#حمیدرضا_شریعتمداری
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ عقلانیت در سیره ی فاطمی از منظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
🎙 آیت الله مکارم شیرازی
✂️ برش هایی از متن:
🔸 توحید گرایی و نفی باطل؛ تبلور عقلانیت فاطمی / عدالت طلبی در سیره ی فاطمی؛ شکوه عقلانیت دینی/ زندگی محوری در سایه ی دفاع از حریم ولایت و امامت / دفاع از دین؛ شکوه عقلانیت در فقه فاطمی / سیره فاطمی؛ الگوی متعالی در عقلانیت دینی
🔸 از مسائلی که در هر زمان و علی الخصوص در زمان کنونی باید بر آن تکیه کرد مسأله ی عقلانیت در اسلام است. اهمیت این مسأله وقتی آشکار می شود که بدانیم بسیاری از ادیان توحیدی، از عقلانیت فاصله گرفته اند. لذا وقتی به مسیحیت می گوییم تثلیث با توحید نمی سازد می گوید: این کار عقل نیست و می گویند مذهب عقلانی نیست بلکه کار دل است
🔸 همچنین وقتی به متصوفه می گوییم که وحدت وجود صحیح نیست و اگر چنین باشد دیگر خالق و مخلوق و رازق و مرزوقی نیست و لازمه ی آن این است که خداوند در روز قیامت خودش را عقاب کند و خودش را در بهشت ببرد، آنها در جواب می گویند: این مسأله کار عشق است نه عقل.
🔸 متأسفانه جمعی از مسلمین هم به سبب دور ماندن از مکتب اهل بیت علیهم السلام معتقد به جبر شده اند. وقتی می گوییم این کار با عدالت خداوند سازگار نیست زیرا من مجبورم گناه کنم و بعد خدا هم مرا عذاب می کند. آنها در جواب می گویند: مذهب با عقل جدا است.
🔸 و یا اشاعره می گویند: احکام تابع مصالح و مفاسد نیست و توجه ندارند که در این صورت ترجیح بلا مرجح می شود زیرا چرا این واجب شده است و آن حرام؟
🔸 این گونه انحرافات فکری و عقیدتی در حالی است که معارف ناب شیعی به برکت اهل بیت علیهم السلام بر محور عقلانیت استوار است. و از آنجا که قریب به هفتاد آیه مربوط به عقل می باشد، لذا در کتب حدیثی شیعه نیز احادیث عقل و جهل مطرح شده است و احادیث بسیاری در این زمینه وارد شده است.
🔸 بی شک امروزه چیزی که به انسان جاذبیت می دهد مسأله ی پیروی از عقل است. به ویژه آنکه دین بر اساس عقلانیت است و اگر عقلانیت از دین جدا شود، دین جزء خرافات می شود. اینگونه است که پیروان اهل بیت علیهم السلام پیرو عقل هستند.
🔸 لذا از ابن عباس نقل شده است كه منظور از آيه «فَاسْئَلُوا اهْلَ الذِّكْرِ؛ از آگاهان بپرسید... هُوَ مُحَمَدٌ و عَلى وَ فاطِمَةُ وَالحَسَنُ و الحُسَيْنُ عليهم السلام هُمْ، اهْلُ الذِكْرِ وَ الْعِلْمِ وَالْعَقْلِ وَالبَيانِ، وَ هُمْ اهْلُ بَيْتِ النُبُوَّةِ ... آنها محمد و على و فاطمه و حسن و حسين عليهما السلام اند آنها اهل ذكر و علم و عقل و بيانند و آنها اهل بيت نبوت اند.»
🔸 از این رو بزرگترین سرمایه ای که به تشیع قدرت و قوت می دهد تا در برابر هجمه ها و موانع بایستد عقلانیت شیعه است؛ بنابراین با طرح منطق عقلانی شیعه به ویژه سیره ی عقلانی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در برابر انحرافات، می توانیم به اصول و مبانی دفاع عقلانی آن حضرت از دین رهنمون شویم و از سوی دیگر همگان را به سوی آن آموزه های بی بدیل جذب کنیم.
🔻 توحید گرایی و نفی باطل؛ تبلور عقلانیت فاطمی
🔸 بدیهی است توحيد پايه اصلى دين است و در همه چيز نقش اساسى دارد؛ خداوند يكى است، دعوت انبياء به سوى یک چيز بوده است، در روز رستاخيز همه انسان ها در یک روز مبعوث مى شوند، كعبه و قبله همه مسلمانان یک نقطه است، قرآنِ تمام مسلمانان يكى است؛ خلاصه اين كه، توحيد اصل اساسى است كه در تمام اصول و فروع دين ما جريان دارد. بدين جهت، توحيد تنها یک اصل از اصول دين نيست، بلكه در تمام اصول و فروع دين جريان دارد. توحيد همچون نخ تسبيح است كه تمام دانه هاى تسبيح را به هم متّصل مى كند، به گونه اى كه اگر توحيد نباشد دين تحقّق نمى يابد.همان گونه كه اگر نخ نباشد تسبيح شكل نمى گيرد.
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/aghlaniyat-dar-sire-fatemi/
#سیره_فاطمی
#عقلانیت
#آیت_الله_مکارم_شیرازی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ ضرورت امر و نهی حاکمان
🎙 استاد مهدی پورحسین
✂️ برش هایی از متن:
🔸 از امتیازات اندیشه اجتماعی اسلام، اهتمام ویژه به ترویج فرهنگ دینی و تأکید بر رواج نیکیها و جلوگیری از نشر و گسترش زشتیها، جهت جلوگیری از ناهنجاریها، جرم و تهبکاری در جامعه است. این مهم، در قالب نقد شرایط موجود و تحت عنوان وظیفهای دینی و حق خدادادی، با نام «امر به معروف و نهی از منکر» در آموزههای اسلام، طراحی شده است. این حق عمومی در واقع یکی از مصادیق حقوق سیاسی است که به صورت ویژه در مهندسی آموزههای اسلام مورد توجه قرار گرفته و به شرط نگاه درست به آن، تأثیر منحصر به فردی در پیشگیری و کنترل ناهنجاریهای سیاسی و اجتماعی بجای میگذارد.
🔸 امر به معروف و نهی از منکر، نوعی نظارت و مراقبت عمومی است که در صورت اجرایی شدن، سلامت جامعه را به بهترین شکل تضمین میکند. نقش تأثیرگذاری و بازدارندگی این وظیفه ارزشمند اجتماعی، در ساحتهای فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، جهت فزونی فضایل و زدودن رذایل، غیر قابل انکار است.
🔸 در اهمیت این فریضه الهی همین بس که ملاک برتری امت اسلامی بر امتهای دیگر است:
«كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ»
و تمامی نیکیها در مقابل آن، ناچیزند:
«و ما اعمال البرّ کلها و الجهاد فی سبیل الله عند الامر بالمعروف و النهی عن المنکر الا کنفثة فی بحر لجی؛
تمام اعمال نیک و جهاد در راه خدا در نزد امر به معروف و نهی از منکر مانند آب دهانی است در دریای ژرف و پهناور.»
در منطق قرآن حتی افرادی از ادیان دیگر که به این وظیفه مهم اجتماعی اهتمام میورزند؛ مردانی صالح نام دارند.
🔸 تشریع اصل این وظیفه در اسلام، از نوعی احساس مسئولیت افراد در برابر دیگران حکایت دارد. بلکه از آنجایی که پای امر و نهی و دخالت در امور و شؤون دیگران، در کار است، نشان از نوعی ولایت افراد جامعه بر یکدیگر دارد. این سخن در مکاتب فردگرای عصر کنونی، منطق قابل قبولی ندارد. چرا که آزادی و استقلال انسان در حوزههای فردی و رفتار شخصی، از اصول مسلم این مکاتب به شمار میرود و دخالت دیگران در شؤون افراد، تنها آنجایی مجاز است که خود شخص این حق را به دیگران واگذار کرده باشد و الا هیچ کس حق دخالت در شؤون فرد دیگر را به هیچ وجه، نخواهد داشت.
🔸 اما در مکتب اسلام، این امر نه تنها معقول و پذیرفته شده است، بلکه یک وظیفه واجب شرعی نیز به حساب میآید. در این مکتب، مالک تمام هستی خداست و هر ولایتی از آن اوست و هم او میتواند این ولایت را به دیگران واگذار کند و در این مورد خداوند متعال به صراحت آیه 71 سوره توبه، مؤمنان را نسبت به همدیگر ولایت بخشید و نسبت به سرنوشت هم نوعان مسئول قرار داد:
«وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ»
و پیامبر اسلام نیز بر این مسئولیت همگانی مهر تایید نهاد: «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته»
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/zarorat-amr-va-nahie-hakeman/
#حاکمان
#ضرورت
#امر_و_نهی
#مهدی_پورحسین
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa