✅ عقل و عقلانیت دو علامه( مجلسی وطباطبایی) 🎙استاد محمد نصر اصفهانی ✂️ برش هایی از متن: 🔹 گفت‌وگو و مواجهه عقل و عقلانیت در آرای علامه مجلسی(ره) و علامه طباطبایی(ره) نشان می‌دهد که این دو عالم دینی در نوع عقلانیت، تعریف عقل، حیطه عقلانیت بشری و ارتباط میان عقلانیت و جهان‌شناسی دچار اختلاف نظر هستند. 🔹 منظور از عقلانیت در اینجا ساختار و چارچوب فکری است. در هر عقلانیتی، بدیهیات، قواعد، مستثنیات و مفاهیم خاصی وجود دارد که مخصوص همان عقلانیت است. بشر با انواع عقلانیت علمی، فلسفی، عرفانی، دینی و اسطوره‌ای زندگی و حقیقت را از یک یا چند طریق آن درک می‌کند. تفاوت اندیشه‌ورزان با دیگران در این است که اندیشه آنان از هماهنگی و انسجام برخوردار است، ولی دیگران متناسب با عقلانیت رایج زندگی می‌کنند. مسلمانان نیز از این قاعده مستثنا نیستند و اندیشمندان مسلمان نیز الگوی فکری مخصوص به خود را دارند. اینکه آیا می‌توان از عقلانیت بهتر سخن گفت، یا نسبت بین انواع عقلانیت چیست و آیا می‌توان در گفت‌وگوی بین انواع عقلانیت انتظار نتیجه مشخص داشت، جای گفت‌وگو بسیار است؛ با این حال، آنچه در این میان مهم به نظر می‌رسد، درک متقابل انواع عقلانیت است. 🔹 ما در این یادداشت درصدد هستیم تا به مقایسه عقل و عقلانیت دو علامه شیعه، یعنی علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۰۶ ـ ۱۰۷۷) و علامه سیدمحمدحسین طباطبایی (۱۲۸۱ ـ ۱۳۶۰) بپردازیم. بین این دو اندیشمند شیعه حدود ۳۰۰ سال فاصله وجود داشته، ولی افکار آنان در جامعه دینی ما زنده و قوی است. هر دو عقلانیت حضور دارند و محتوای آنها تغییر چندانی نکرده‌ است، با این تفاوت که عقلانیت علامه مجلسی(ره) حضور قوی‌تری از عقلانیت علامه طباطبایی(ره) در جامعه مذهبی دارد و بین این دو عقلانیت کمتر گفت‌وگوی جدی وجود داشته است. ما گفت‌وگو و مواجهه عقل و عقلانیت این دو علامه را از متن علامه مجلسی(ره) و پاورقی علامه طباطبایی(ره) در بحارالانوار استفاده کرده‌ایم. بگذریم از اینکه نقدهایی که علامه طباطبایی(ره) بر علامه مجلسی(ره) داشت، باعث ناراحتی هواداران عقلانیت علامه مجلسی(ره) شد و آنان مانع از ادامه گفت‌وگوی آنان شدند و این مواجهه فقط در هفت جلد از ۱۱۰ جلد بحارالانوار اتفاق افتاد. نگارنده در این یادداشت به تعدادی از این اختلاف نظرها درباره عقل و عقلانیت اشاره دارد. 🔻 نوع عقلانیت 🔸 علامه مجلسی(ره) به این نتیجه رسیده بود که همه حقایق در عقلانیت دینی موجود است. به همین دلیل، سعی داشت تا همه اندیشه‌های خود را از دل همین عقلانیت استخراج کند. ایشان در مقدمه کتاب بحارالانوار نوشته است که جوانی خود را صرف تحصیل علوم مختلفی کرده بود، ولی در نهایت متوجه شده که اولا همه علم در کتاب و اخبار اهل بیت(ع) رسالت موجود است و ثانیا فهمیده که کتاب خدا را جز از طریق ائمه(ع) نمی‌توان درست درک کرد. این دو مطلب باعث شده تا آنچه را که به قول خودش عمر خویش را در آن ضایع کرده است، ترک کند. (بحار مجلسی، ۱۴۰۳: ج۱، ۲ ـ ۳) 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/aghl-aghlaniyat-do-allame/ #عقل #عقلانیت #علامه_طباطبایی #علامه_مجلسی #محمد_نصر_اصفهانی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ علامه طباطبایی در مباحث فکری بسیار آزادمنش بودند. المیزان هم کتابی است که در تفسیر برای هرکسی قابل استفاده است. 🎙استاد محمدعلی گرامی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 آیت‌الله گرامی با بیان نکاتی درباره علامه طباطبایی گفت: برخی به آیت‌الله بروجردی فشار آوردند که در حوزه فلسفه تدریس می‌شود لذا مرحوم بروجردی، علامه طباطبایی را احضار کردند و فرمودند خودم هم در اصفهان تدریس فلسفه داشته‌ام اما الان فشار بسیار زیاد شده است بنابراین بهتر است اسفار را تعطیل و شفا را توضیح دهید. 🔸 به گزارش «سایت اندیشه ما »آیت‌الله محمدعلی گرامی، از شاگردان علامه طباطبایی، در گفت‌‌وگو با خبرنگار ایکنا، به بیان نکاتی درباره منش و شخصیت علمی علامه طباطبایی پرداخت و گفت: سخن گفتن درباره شخصیت‌ها بسیار مشکل است چراکه عقاید متضادی در جامعه درباره شخصیت‌ها پیدا می‌شود. علامه طباطبایی از کسانی بود که از طرفی افراد زیادی علاقه‌مند وی بودند و از سوی دیگر افرادی در رد تفسیر المیزان کتابچه نوشتند و داستان هم این بود که آن شخص می‌خواست داماد علامه شود اما ایشان نپذیرفت لذا علیه وی کتاب نوشت. شخصیت علامه طباطبایی از هر نظر از جمله علمی، استعداد، استقامت فکری و روش و سیره عملی جای توجه دارد. 🔻 جایگاه عقلانیت در المیزان 🔸 وی ادامه داد: ایشان بسیار عاطفی بودند. به یاد دارم یکبار قبل از اینکه آلزایمر بگیرند و من برای تدریس به مسجد اعظم می‌رفتم در مسیر ایشان را دیدم و احوالپرسی بسیار گرمی داشتند که هنوز مزه‌اش زیر زبانم هست. من گاهی نیز غیر از درس‌ برای استفاده‌های معنوی دیگر خدمتشان می‌رسیدم و بعضاً برای کمک علمی به بنده، خودشان کتاب‌ها را از قفسه پیدا کرده و در اختیارم قرار می‌دادند. 🔸 آیت‌الله گرامی تصریح کرد: ایشان عقلانی فکر می‌کرد و استدلالی سخن می‌‌گفت و در «المیزان» این عقلانیت موج می‌‌زند و از هر نظر قابل استفاده است چراکه آزادی فکری لازمه تحقیقات عقلانی است. وی آنقدر آزادفکر بود که وقتی در سوره مومنون به آیه‌ «مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ سَامِرًا تَهْجُرُونَ» می‌رسند می‌گویند شاید اگر به جای «سَامِرًا»، «سمرا» بود بهتر بود. 🔸 این استاد حوزه قم با اشاره به ماجرای تعطیلی درس علامه گفت: تدریس اسفار داشتند و ما خدمتشان می‌رسیدیم اما برخی به آیت‌الله بروجردی فشار آوردند که در حوزه شما، فلسفه تدریس می‌شود لذا مرحوم بروجردی ایشان را احضار کردند و فرمودند خودم هم در اصفهان تدریس فلسفه داشته‌ام اما الان فشار بسیار زیاد شده است بنابراین بهتر است اسفار را تعطیل و شفا را درس بدهید چون در این دو درباره معاد جسمانی تفاوت دیدگاه وجود دارد. در اسفار، معاد اینگونه توضیح داده شده که ما با این جسم، به جهان آخرت نمی‌‌رویم بلکه با جسم برزخی، شبیه به آنچه در خواب می‌بینیم می‌رویم اما ابن سینا در شفا می‌‌گوید گرچه مبانی عقلی و فلسفی چیز دیگری می‌گوید اما چون مخبرِ صادقی به ما خبر داده با همین بدن مادی می‌‌رویم بنابراین به گفته او ایمان داریم. علامه طباطبایی هم با تعطیل کردن اسفار، شفا را تدریس کرد. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/allame-tabatabaii-dar-masael-fekri-azadmansesh-bod/ #تفسیر #المیزان #آزادمنش #علامه_طباطبایی #محمدعلی_گرامی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ اُقْتُلُونی و مالِکاً! 🎙استاد سیدضیاء مرتضوی ✂️ برش هایی از متن: ۱-درپاره‌ای منابع تاریخی ازجمله کتاب «الجمل» شیخ مفید آمده است که درجریان جنگ جمل، عبدالله بن زبیر، از سران سپاه جمل که پسر اسماء، خواهر عایشه، ام‌المؤمنین بود، زمام شتر خاله خود رابه دست گرفت. عایشه پرسید: چه کسی زمام شترم راگرفت؟ ابن‌زبیر گفت: خواهرزاده‌ات عبدالله هستم. عایشه وقتی فهمید خواهرزاده اوست، با توجه به اینکه زمامداران شتر اویکی پس از دیگری کشته می‌شدند واحتمال کشته شدن اورا داد، گفت: وای بر داغ دل اسماء! دراین مرحله بود که فرمانده نام‌آور سپاه امیرالمؤمنین(ع)، جناب مالک اشتر نخعی،‌ رضوان الله علیه، برای مبارزه سراغ عبدالله بن زبیر رفت و او نیز زمام شتر رارها کرد وبه سوی مالک آمد. آنان که هر دو نیزشجاع بودند، گلاویز شده به زمین افتادند و هیچ یک سلطه کامل بر دیگری نیافت. مالک اشتر گردن عبدالله را گرفته بود وتلاش می‌کرد کار او رایکسره کند؛ اما عبدالله که دید نمی‌تواند ازچنگ مالک رهایی یابد، دایما جمله‌ای راتکرار می‌کرد که در تاریخ ماندگار وضرب المثل شد. عبدالله در همان حال که افتاده بود، خطاب به یاران خود فریاد می‎‌زد: «اُقْتُلونی و مالکاً و اُقْتُلوا مالکاً مَعی؛ مرا ومالک رابکشید؛ مالک رابا من بکشید»! اما آنچه جناب مالک را نجات داد این بود که کسی ازسپاه جمل، اورا به نام «مالک» نمی‌شناخت وهمه به نام «اشتر» می‌شناختند! از این رو خود جناب مالک گفته است: «آنچه مرا خوشحال ساخت این بود که عبدالله فریاد می‌زد: «مالک». اگر گفته بود «اشتر»، یارانش مرا می‌کشتند! به خدا سوگند ازحماقتش شگفت‌زده شدم که خواهان کشتن من وخودش می‌شد؛ در حالی که اگر من کشته می‌شدم و او نیز با من کشته می‌شد وبه فرض کسی هم ازقبیله «نخع» جز من زاده نشده بود، سودی به حالش نداشت وچنین بود که او رارها ساختم و او گریخت، درحالی که زخمی عمیق درکنار چهره داشت». ۲-بی‌آنکه بخواهیم مشابه‌سازی تاریخی کنیم اما واقعیت آن است که برخی سیاست‌ها وتصمیمات جاری، همان جمله عبدالله بن زبیر راتداعی می‌کند ونشان می‌دهد برخی افراد یا دستگاه‌ها حاضرند حتی به بهای آسیب به خود وزیان به «موافقان» وجریانات خودی یا نزدیک به خود، «مخالفان» را قلع وقمع کنند یا تا حدامکان محدود سازند. دراین باره از بحث‌ها ونمونه‌های کلی‌تر که بگذریم، گواه روشن ودم‌دستی آن رفتاری است که متولیان امر، درباره اینترنت به صورت «عام» وبرخی شبکه‌های فراگیر اجتماعی، مانند «اینستاگرام»، «واتسآپ» و«تلگرام» به صورت «خاص»، داشته ودارند. چنین مسئولانی به جای اصلاح رفتارها وتلاش برای اصلاح رفتار وجلب اعتماد عمومی به شبکه‌های داخلی، راه آسان رادر محدود ساختن وبستن این شبکه‌ها هرچند به بهای محروم ماندن موافقان خود از این ابزارهای کارآمد می‌جویند. ۳-آشکار است که فضای مجازی وشبکه‌های اجتماعی درکنار فوائد وخدمات بی‌شماری که دارند، ابزاری برای استفاده مخالفان یا دشمنان نیز خواهند بود، امامگر درطول تاریخ ودر جوامع مختلف ودر جامعه اسلامی از دین وشریعت وازقرآن وحدیث تنها در راه درست استفاده شده است؟ آیا چاره کار در محدود ساختن جامعه ازدسترسی به سرمایه‌های معنوی وتربیتی دینی است؟ مگر ازطریق همین شبکه‌های مجازی واجتماعی نیست که آن همه جریان‌های موافق وحتی خود بانیان وعاملان مسدودسازی، ازآنها بهره مادی وفکری ومعنوی می‌برند؟ چنان که به عنوان نمونه، در پایگاه رسمی رهبری در زبان‌های مختلف، پنج مورد ازهمین «شبکه‌های ممنوعه» شامل «واتسآپ»، «اینستاگرام»، «توییتر»، «فیس‌بوک»و«یوتیوب» مورد استفاده است که ...... 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/oghteloni-va-maleka/ #سید_ضیاء_مرتضوی #شیخ_مفید #فضای_مجازی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ اهدای کتابخانه شخصی مرحوم دکتر داود فیرحی 🎙استاد مهدی پورحسین ✂️ برش هایی از متن: 🔸 کتابخانه شخصی مرحوم دکتر داود فیرحی از سوی خانواده آن مرحوم به پژوهشکده اندیشه دینی معاصر اهدا شد. 🔸 به گزارش روابط عمومی «سایت اندیشه ما» دکتر مهدی پورحسین مدیر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر ضمن اعلام این خبر گفت: بیش از ۱۱۰۰ جلد کتاب به همراه پنج قفسه از کتابخانه شخصی مرحوم دکتر داود فیرحی ، استاد تمام دانشگاه تهران به کتابخانه پژوهشکده اندیشه دینی معاصر، از سوی خانواده محترم اهدا شده است. 🔸 پورحسین با اشاره به این نکته که تنوع در موضوع و کتاب های کمیاب در حوزه اندیشه سیاسی اسلام و ایران و فقه سیاسی از مهم‌ترین شاخص‌های این مجموعه اهدایی است افزود: این منابع اهدایی در زمینه‌های، تاریخ، علوم سیاسی ، فلسفه، دین، اسلام‌شناسی، فقه، تفسیر قرآن و کتاب های تالیفی خود نویسنده نیز می باشد. بعلاوه این مجموعه شامل تعداد زیادی نشریه و فصلنامه‌های تخصصی علوم سیاسی است از نمونه مجلات اهدایی این مجموعه می توان به فصلنامه شیعه شناسی، بانوان شیعه، علوم سیاسی، راهبرد، فرهنگ و اندیشه، فصلنامه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ، پژوهش های روابط بین الملل، فصلنامه حوزه و دانشگاه ، فصلنامه فقه اهل بیت ، فصلنامه پژوهش های روابط بین الملل، نقد و نظر ، و پژوهش نامه علوم سیاسی اشاره کرد . 🔸 مرحوم دکتر داود فیرحیپس از ابتلا به کرونا در سال 1399 در بخش آی سی یو بیمارستان لاله بستری شده، و در 21 آبان جان به جان آفرین تسلیم کرد. 🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/ehdaye-ketabkhane-marhom-feirahi/ #اهدا #کتاب #مرحوم_فیرحی #مهدی_پورحسین 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ آخرین فرصت تغییر و اصلاح 🎙استاد محمود شفیعی ✂️ برش هایی از متن: ۱.در یادداشت "مرز اصلاح و انقلاب" در توضیح نظریه چالمرز جانسون، از نظریه پردازان مشهور انقلاب، نوشتم که در تداوم یا عدم تداوم وضعیت انقلابی و پیروزی یا ناکامی انقلابی که آغاز شده است، نقش هیات حاکمه و دولت مستقر، اساسی است. ۲. از شروع اولین نشانه های آغاز یک شورش انقلابی، تا مرحله رکود قدرت، لحظه ای که نیروهای نظامی و انتظامی حاضر در میدان از فرمان های فرماندهان سرپیچی می کنند و از شلیک کردن بر شورش کنندگان دست برمی دارند، هیات حاکمه این فرصت را دارد که با اقدامات مناسب، وضعیت انقلابی را برگرداند. ۳.حکومت اگر این درک را داشته باشد که وضعیت انقلابی و وارد شدن بخش های مختلف جامعه به گردونه اعتراضات انقلابی، نه علت انقلاب که نشانه های آشکار عدم تعادل در نظام اجتماعی است، اعتراضات را فرصتی برای هیات حاکمه تلقی می کنند که برای آنان بیماری نظام اجتماعی را آشکار کرده است. چنین دولتی به جای برخورد با نشانه های بیماری، به معالجه بیمار اهتمام می ورزد. ۴.بر اساس تحلیل جانسون، اگر دولت ابتدا در مقابل تغییرات لازم مقاومت نماید، هر چند برگرداندن تعادل به سیستم سخت تر می شود، اما اگر قبل از رکود قدرت، دولت تغییرات لازم را انجام دهد، انسجام به نظام اجتماعی برمی گردد و وضعیت انقلابی فرو کش می کند. ۵. تردیدی نیست که اعتراضات دو ماهه در کشور، آشکارترین نشانه بیماری مزمن و پیچیده نظام اجتماعی است که انسجام آن را از بین برده و نظام را با عدم تعادل روبرو ساخته است. ۶. در چنین شرائطی حفظ نظام در گرو اقدامات گسترده دولت است. اگر دولت بجای صرف همه توانایی های خود برای مهار اعتراضات، که البته در عمل بر ضد خود تبدیل خواهد شد و جنگیدن با نشانه های عدم تعادل بی قراری نظام را افزایش خواهد داد، انرژی خود را به تغییرات بنیادی اختصاص دهد، به احتمال زیاد، انسجام به سیستم برخواهد گشت و وضعیت انقلابی به تدریج کاهش خواهد یافت. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/akharin-forsat-taghir-va-eslah/ #فرصت #اصلاح #تغییر #محمود_شفیعی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ فقه تبیین‌کننده نظامات اجتماعی 🎙استاد ابوالقاسم علیدوست ✂️ برش هایی از متن: 🔸به نظر بنده، باید به صورت جدی از این عنوان ابهام‌زدایی شود زیرا این عنوان برخی خطرات را همراه خود دارد؛ کلمه نظام‌ساز وصف فقه است و نه فلسفه. چنانچه منظور از فقه هم شریعت و احکام نیست بلکه دانش کاشف شریعت است یعنی همین فقهی که در حوزه هست و یا باید باشد. 🔸 وی افزود: من مقداری روی کلمه نظام‌ساز حساس هستم و باید روی آن تاکید کنیم؛ این واژه خیلی به کار می‌رود و پربسامد است ولی معانی مختلفی از آن استعمال می‌شود و وقتی ترکیب نظام‌ساز درست می‌شود، کلمه «ساز» هم ابهامی برای آن ایجاد می‌کند لذا باید مراد از نظام و نطام‌ساز به خوبی تبیین شود. 🔸 استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: گاهی مراد ما از فقه نظام‌ساز، فقه دارای ساختار منظم و حساب‌شده است ولی گاهی فقه نظام‌ساز گفته می‌شود ولی مراد، فقه تبیین‌کننده قواعد اجتماعی است و باید این مرز تبیین شود؛ یعنی فقهی که ناظر به رفتارهای اجتماعی جامعه است و براساس آن قواعدی را کشف می‌کند یعنی فقه تبیین‌کننده نظامات اجتماعی. 🔻 «همه‌دان‌ها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند 🔸علیدوست تصریح کرد: گاهی به اینجا می‌رسد که فقه طراحی نظامات اجتماعی و اجرایی می‌کند؛ راحت صحبت کنم، ما چند نفر در کشور داریم که در تمام فنون و مهارت‌ها و علوم و مدیریت‌ها تخصص دارند و رسانه هم در حد وسیع در اختیار آنان است و وقتی بحث رسالت فقه می‌شود طوری سخن می‌گویند که گویی قرار است فقه جزئیات برنامه‌ها و اجراها را هم مشخص کند و مثلا می‌گویند اگر دنیا خلق پول و چک دارد حوزه چه کرده است؟ 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/feghh-taiin-konnade-nezam-ejtamaii/ #فقه #نظام_اجتماعی #ابوالقاسم_علیدوست 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ حفظ نظام، در گرو گسترش آزادی‌های سیاسی و اجتماعیست 🎙استاد سید ضیاء مرتضوی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 یکی از مهم‌ترین حقوق اساسی انسان در جامعه برخورداری از آزادی‌های سیاسی و اجتماعی است؛ از جمله آزادی بیان، آزادی تشکیل احزاب و تشکل‌ها، آزادی انتخاب و نیز رسانه‌های گروهی است که امروزه نقش بارزی در حیات اجتماعی دارند و از مظاهر روشن و بی‌بدیل حقوق اساسی و آزادی‌ها در جوامع مختلف به شمار می‌روند. خاستگاه این حق عام که طیف گسترده‌ای از حقوق را دربرمی‌گیرد، مبانی و ادله معرفتی و فقهی متعددی است که در منابع و پژوهش‌های مختلف فلسفه و فقه سیاسی که با رویکرد اسلامی به ویژه در چند دهه اخیر نگاشته شده، درباره آن سخن گفته شده است. 🔸 به اختصار اینکه آزادی اندیشه، آزادی بیان و قلم و رسانه‌های گروهی، آزادی نقد، حق برپایی اجتماعات و تظاهرات، حق رأی و انتخابات آزاد، حق انتخاب مسکن، همسر، شغل و سفر، حق و بلکه تکلیف امر به معروف و نهی از منکر از جمله درباره حاکمان و مسئولان حکومت، از شمار این حق است و همه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به صورت خاص محل توجه و تاکید بوده است. 🔸 آنچه محل توجه و تاکید نگارنده است این است که برخلاف برخی دیدگاه‌های رایج و حاکم، از جمله در برخی حکمرانان کنونی، باید به موضوع آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در راستای استوارسازی، حفظ و ماندگاری نظام سیاسی نگریست و نه در برابر و ناسازگار با آن. آنچه در این مقاله بر آن تاکید می‌شود با همین نگاه و به انگیزه پاسداری از حقوق مردم از یک سو و حفظ نظام سیاسی و اجتماعی از سوی دیگر است که بارها به‌درستی بر آن تاکید شده و می‌شود. پرواضح است آنچه در اینجا به عنوان آزادی‌های اجتماعی بر آن تاکید می‌شود، آزادی منکرات و بی‌تفاوتی در برابر نادیده گرفتن احکام الهی نیست و نگارنده در مقالات دیگر به آن پرداخته است؛ اما شیوه برخورد با منکرات و معاصی به ویژه در حوزه عمومی، مسئله بسیار مهمی است و از مدار این نوشته بیرون است. 1- تهدید آزادی‌ها از سوی حاکمان 🔸 آنچه نوعا حق آزادی را به ویژه در قلمرو آزادی‌های سیاسی تهدید و محدود می‌کند، نوع نگاه و رفتاری است که دولت‌های رشدنیافته به جایگاه و قلمرو حقوق خود دارند و نسبت نادرستی که میان خود و جامعه، به‌ویژه مخالفان و منتقدان تعریف می‌کنند و در بسیاری موارد آنان را در سطح افراد و گروه‌های برانداز می‌نمایانند. تجربه‌های تاریخی و بیرونی نشان داده است که افزون بر نظام‌های استبدادی و دیکتاتوری عرفی، در نظام‌ها و حکومت‌هایی که به نام دین یا بر پایه آن بر پا شده است نیز مشکل دست‌اندازی به حقوق جامعه و حقوق مخالفان و منتقدان یکی از چالش‌های جدی بوده است. این نسبت هر اندازه که در جانب حقوق دولت‌ها به سوی اطلاق و گسترش اختیارات برود، به همان اندازه زمینه احتمالی سلب و محدود ساختن حقوق دیگران و استبداد و دیکتاتوری حکومت و حاکمان را فراهم می‌سازد. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/hefz-nezam-far-gero-gostaresh-azadi/ #آزادی #اجتماع #حفظ_نظام #سید_ضیاء_مرتضوی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ مردم باید احساس کنند که روحانیت کنار مردم هستند البته مردم نه اغتشاشگران. آن کسی که روسری از سرش برمی‌دارد دارد اعلام می‌کند که من با دین خدا مخالفم. 🎙استاد محمد جواد فاضل لنکرانی ✂️ برش هایی از متن: بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطاهرين 🔸 به دنبال کلمات مرحوم حاج شیخ محمد تقی آملی(قدس سره) این خاطره را هم عرض کنم. 🔸 ایشان وقتی که از نجف به تهران آمد، در همان زمان مرحوم آیت الله العظمی سید احمد خوانساری به عنوان مرجع تقلید در تهران در مسجد حاج سید عزیز الله درس خارج می‌فرمود. 🔸 یکی از آقایان برای من نقل کرد که ایشان کتاب مصباح الهدای مرحوم حاج شیخ محمد تقی را سر درس می‌آورد یا خودش می‌خواند و یا دیگری بعد هم نظرات تحقیقی خود را ذکر می‌کرد. ‌یعنی اینقدر بزرگان ما خالی از هوای نفس بودند. ما الآن که می‌خواهیم از آقای خوئی یا امام خمینی مطلبی در کتاب‌هایمان نقل کنیم، می‌گوئیم بعض المعاصرین، یعنی اینقدر غرور علمی در بعضی از ما وجود دارد که این ارکان و این بزرگان را با یک تعبیر غیرمناسب ذکر می‌کنیم و حال آنکه مشی این بزرگان، باید برای ما درس باشد. 🔸 از شخصیتی مثل مرحوم سید احمد خوانساری که خیلی هم همراهی با انقلاب نداشت در مورد امام خمینی سؤال کرده بودند که ایشان عادل است یا نه؟ در پاسخ فرمودند از من راجع به عدالتش سؤال نکنید، از عصمتش سؤال کنید، اینقدر زهد و تقوا داشت. از همین حواشی که ایشان بر عروه دارد انسان می‌تواند آن اتقان علمی و اجتهادی ایشان را به دست بیاورد. 🔸بنابراین در مورد بزرگان خیلی مراقبت کنید، حتی اگر یک وقتی به یک مرجع یا بزرگی نقد و اشکال سیاسی دارید، خودشان به ما یاد داده‌اند که مطالب را نقد کنیم، ولی با احترام بگوئیم، از تعابیر خفیف و موهون استفاده نکنید. یکی از علل ضعف روحانیت این است که خود ما احترام بزرگان خود را حفظ نکردیم، چرا امروز نفوذ کلمه‌ی مرجعیت و مراجع در کشور کم شده؟ برای اینکه از خود ما شروع شد، ما حرمت اینها را رعایت نکردیم، در گذشته اینطور نبود لااقل طلبه‌ها تعبد محض داشتند ولی الآن اینطور نیست. 🔸 می‌خواهید انتقاد کنید بگوئید این مطلب به نظر ما درست نیست مثلاً این مرجع بزرگوار باید این را می‌فرمودند. اما اینکه در کنارش اهانت و چند تعبیر سخیف ذکر ‌کند در زندگی و رشد علمی ما تاثیر بسیار بدی می‌گذارد و توفیقات ما سد می‌شود، ‌خدا ابواب علم و معنویت را به روی ما باز نمی‌کند و توفیقاتمان آرام آرام از دست می‌رود، پس باید خیلی مراقبت کنیم. یک آقایی که به رحمت خدا رفته می‌گفت در یک مدرسه پیش استادی درس می‌خواندم که لباس خیلی مندرسی داشت و فقیر بود اما حسابی ملا بود، طلبه‌ها خیلی برایش احترام قائل نبودند، جلوی استاد پایشان را دراز می‌کردند یا تکه‌پرانی به استاد می‌کردند. یک روز به استاد گفتم چرا برای اینها که بی‌ادبی به شما می‌کنند درس می‌گوئید؟ در جواب گفت من یک وظیفه‌ای دارم که ..... 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/mardom-bayad-ehsas-konnad-rohaniyat-kenar-mardom-ast/ #اغتشاش #دین #روحانیت #مردم #محمد_جواد_فاضل_لنکرانی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ ریشه های بحران موجود 🎙استاد مهراب صادق نیا ✂️ برش هایی از متن: ۱. برای بحران کنونی نمی‌توان مشخصا یک چیز را به عنوان ریشه‌ی بحران معرفی کرد. مجموعه‌ای از عوامل، مانند مشکلات اقتصادی، فرهنگی، و فقدان آزادی‌های مدنی و فردی سبب پیدایش این هستند. با این حال، از نظر من مهم‌ترین عامل برای بحران کنونی "از بین رفتن امید اجتماعی" است. ملتی که از تغییر به صورت طبیعی و در فرآیندهای پیش‌بینی‌پذیر و کم‌هزینه ناامید می‌شود، به اعتراض و خشونت دست خواهد زد. ملت ایران از شناسنامه‌های خود شرمنده‌اند. هر دوره به امید بهترشدن اوضاع به یک مفر رای داده‌اند ولی احساس بهبودی ندارند. حس نمی‌کنند شرایط بهتر شده است بلکه برعکس، احساس می‌کنند هر سال وضع نامطلوب‌تر می‌شود. دلیل دیگر هم شاید "احساس طرد شدگی" باشد. مردم و بویژه طبقه‌ی متوسط عمیقا احساس می‌کنند طرد شده‌اند. احساس می‌کنند کسی سخن‌شان را نمی‌شنود. احساس می‌کنند نماینده‌ای ندارند. همین احساس آزاردهنده آن‌ها را خشم‌گین می‌کند. مهم نیست که احساس آن‌ها صادق است و بر واقعیت منطبق یا خیر، مهم این است که آنها این احساس را دارند. با حذف طبقه متوسط مسئولان کشور عملا در یک چرخه‌ی بسته قرار گرفته اند و خود را از مشورت مردم بی‌نیاز می‌دانند.‌ جامعه‌ی ایران، جامعه‌ی پربحرانی است. با حذف طبقه متوسط و نادیده‌انگاشتن مردم، هر چیز ساده‌ای می‌تواند یک بحران تولید کند. ۲. اگر منظورتان از فقه، دانش فقه است، باید بگویم که از نگاه مردم این فقه سهم بسیاری در بحران‌های موجود دارد. به هر حال، در یک حکومت دینی انتظار می‌رود که فقه پویاتر و منعطف‌تر از همیشه گره‌گشای مشکلات حاکمیّت باشد. دانش فقه فعلا این آمادگی را ندارد. البته مسئولان هم با فقه به صورت جیب‌بلوزی رفتار می‌کنند.‌ هر وقت بخواهند و هر جا به مصلحت‌شان باشد پای فقه و فقیهان را به میان می‌آورند و هر جا که به ضررشان است صدای مراجع و فقیهان را نمی‌شنوند. طبیعی است که با این توصیف، در چنین بحران‌هایی از نگاه مردم مدیریت فقهی مقصر خواهد بود. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/rishe-haye-bohran-mojod/ #بحران #ریشه #مهراب_صادق_نیا 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

📢 کلیپ کوتاه 🖇 نظریه نسبیت در حکومت اسلامی 🎙 استاد محمد سروش محلاتی #کلیپ_کوتاه #نظریه_نسبیت #محمد_سروش_محلاتی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما https://andishehma.com/howze-mostaghel/ 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ آینده پژوهی نواندیشی دینی با تاکید بر آثار دکتر فیرحی 🎙استاد سید صادق حقیقت ✂️ برش هایی از متن: 📍فرضیه من این است که گذر زمان به‌نفع نواندیشی دینی، رقم نخواهد خورد؛ یعنی هرچه زمان می‌گذرد، به‌ضرر نواندیشی دینی خواهد بود و کام‌یابی آن را در طول زمان، با مشکل مواجه خواهد کرد. می‌دانید که در اینجا دو بحث، مطرح است: یکی بحث اندیشه‌ای است؛ چون از نظر اندیشه‌ای، ما نواندیش دینی هستیم و نظریه هم‌رأیی هم ذیل نواندیشی دینی مطرح می‌شود و این وظیفه و اعتقاد ماست، اما بحث جامعه‌شناختی و توفیق یا عدم توفیق جامعه‌شناختی، یک بحث دیگر است. آینده‌پژوهی از آینده نواندیشی دینی از نظر جامعه‌شناختی، سخن می‌گوید؛ پس مدعا این است که هرچه زمان می‌گذرد، از نظر اجتماعی، شانس نواندیشی دینی برای توفیق، کاهش می‌یابد. 🔸مؤیدات فرضیه برای تأیید این فرضیه به شش مطلب اشاره می‌شود که شاید دلیل محسوب نشوند، بلکه مؤید باشند، ولی به هر روی، به نظر می‌رسد که این شش‌گانه می‌تواند به کمک اثبات این مدعا بشتابد 📍1) شکاف نسلی تحولات سال 1401 نشان داد که نسل جدید مطالبات و زبانی دارد که با زبان روحانیت -اعم از اصول‌گرا و اصلاح‌طلب؛ نواندیش و غیرنواندیش- متفاوت است و زبان مشترکی بین متفکران نواندیش، اصول‌گرا و روحانیت با نسل جدید، وجود ندارد و در این فضا تفکر هم انتقال نمی‌یابد؛ چون مفروض ما این است که زبان، خانه فکر است نه وسیله انتقال تفکر؛ لذا فکر ما را محدود و تحدید می‌کند؛ بدین‌معنا که او در یک خانه می‌اندیشد و ما در خانه دیگر، و زمانی که پل ارتباطی بین این دو خانه، وجود نداشته باشد، مفاهیم هم منتقل نمی‌شوند 🔸مفروض ما در اینجا این است که متن باید در زمینه، دیده بشود. یکی از اشکالات اجتهاد حوزوی این است که اعتقاد در اجتهاد -گفته یا نگفته- این است که متن می‌تواند به‌وسیله متن، تفسیر بشود درحالی که روش‌شناسی‌های مدرن -خصوصاً هرمنوتیک- اثبات کرده‌اند که متن باید در زمینه، و تکست در کانتکست، تفسیر گردد. می‌دانید که مباحثی مانند شأن‌نزول، در اجتهاد، مدنظر است اما تکست به‌عنوان مجموعه مسائل سیاسی و اجتماعی، در اجتهاد، چندان دیده نشده و یکی از انتقادات روش‌شناسانه‌ای که به اجتهاد فعلی در حوزه‌ها و بین اصولیان وارد است، این است که متن در درون زمینه، تفسیر نمی‌شود اگر کل نواندیشی دینی را به‌عنوان متن در نظر بگیریم و تصور بکنیم، آینده‌اش باید در درون زمینه، مشخص بشود. وضعیت زمینه هم در سال 1400 با سال 1400، تفاوت دارد و البته این فنر در طول زمان، فشرده شده، اما در سال 1401 خود را نشان داد. بنابر این، نواندیشی دینی را فقط در کتاب‌ها و مقالات و در محیط کتاب‌خنه نباید مطالعه کنیم، بلکه در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی باید به مطالعه آن بپردازیم و اگر چنین کنیم، نخستین مسأله‌ای که با آن برخورد می‌کنیم، شکاف نسلی است که میان نسل جدید و نسل قدیم یعنی کسانی که موعظه می‌کنند (اعم از دانشگاهیان و حوزویان) پدید آمده. 📍2) عدم ثبات در حوزه سیاسی و اجتماعی با نگاهی به مسائل داخلی و تحلیلی از آن‌ها، شرائط در حوزه مسائل سیاسی و اجتماعی داخلی کشور به‌گونه‌ای است که ثبات ندارد و باز، مفروض ما این است که نواندیشی دینی برای موفقیت، نیازمند ثبات است. در اوائل دهه هشتاد، در یک آینده‌پژوهی درباره نواندیشی گفتم که آینده از آنِ نواندیشی است؛ یعنی جریان‌های مثبت رقم می‌خورَد. این پژوهش در آن روز، تا اندازه‌ای درست بود؛ یعنی نواندیشی در حدود یک دهه و نیم، شاهد ترقی روزبه‌روز خود بود کام‌یابی جامعه‌شناختی را تجربه می‌کرد، اما ادعای ما برای آینده و از این به بعد، به‌عکس ادعای پیشین است و زمان هر چه پیش برود، به‌زیان نواندیشی دینی خواهد بود و البته مشخص است که برای روشن‌فکری دینی نیز، همین وضعیت پیش‌بینی می‌شود و رادیکالیسم دینی و افراط‌گرایی دینی، وضع به طریق اولی، بدتر از وضعیت ماست؛ چراکه نسل جدید از اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی به‌معنای سیاسی آن، و نواندیشی دینی و افراط‌گرایی به‌معنای اندیشه آن در حال گذر است و بنابر این، وضع رقبای ما بدتر از ما خواهد بود، اما وضعیت برای ما هم چندان خوب نیست. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/ayandeh-pajohi-noandishi-dini/ #آینده_پژوهی #نواندیشی_دینی #دکتر_فیرحی #سید_صادق_حقیقت 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa