بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره 10
🌾🌺💐🌺🍃
إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيمُ #خطبه124
خطبه 124 را امام ع در آموزش مهارتهای جنگی و راز و رمزهای روحی روانی جنگ ایراد کردهاند. این جمله در میانه آن خطبه است و بسیاری از مترجمان گمان کردهاند که جمله اول (إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم) به معنای این است که«آنها از باورهایشان دست برنمیدارند ...»
برای مثال مرحوم #آیتی نوشته است:✍
«ايشان از باورهاى خود بازنگردند، مگر آن گاه كه، ضربتهاى پى در پى نيزهها بدنهايشان را سوراخ كند، چنانكه نسيم از آنها بگذرد...» مرحوم فیض و بسیاری دیگر از مترجمان نیز همینگونه ترجمه کردهاند اما دقت در سبب صدور این خطبه نشان میدهد که منظور از « لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم» تغییر ندادن باور نیست بلکه تغییر ندادن مکان است.
سبب صدور خطبه:👇
چنانکه #شیخ_مفید در #ارشاد و #نصر_بن_مزاحم در گزارش واقعه نوشتهاند:
✍ «در آوردگاه صفین، حضرت پرچم شامیان را دید که پرچمدار و گروه حمایت کنندهاش از کنار پرچم دور نمیشوند و با تحمل مشقات فراوان، در جای خود ایستاده و محدوده اطراف پرچم را رها نمیکنند. در اینجا بود که حضرت درباره ایشان فرمود: « إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم...» یعنی اینها تا چنان ضربات مهلکی نخورند از کنار پرچم جنگی تکان نمیخورند.
خوب است در فهم متن نهج البلاغه به سبب صدور روایت نیز توجه داشته باشیم.
🏌درباره ترجمهی ادامهی این عبارت (طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم) هفته آینده نکاتی به عرض خواهد رسید.
#ترجمه #سبب_صدور #صفین
@banahjolbalaghe
بسم الله
🔵شهرت خطبه شقشقیه
بر اساس تحقیق ابن میثم بحرانی (ج 1، ص 252)، صدور خطبه شقشقیه از امام علی (ع) شهرت غیرقابل انکاری دارد؛ #ابن_میثم بر آن است که این خطبه حتی پیش از ولادت سید رضی نیز مشهور بوده است.
#ابن_ابی_الحدید نیز از طریق استادش، مصدق بن شبیب از #ابن_الخشاب نقل میکند که او معتقد بوده این خطبه از امام علی (ع) صادر شده است. ابن خشاب میگوید: من خودم این خطبه را در کتابهایی که دویست سال، پیش از تولد #سید_رضی نوشته شده بودند دیدهام و اصلا دستخط نویسندگان آن کتابها را میشناختم و حتی میدانستم که دستخط کدام یک از ارباب ادب است.
وقتی به ابن خشاب گفتند که برخی این خطبه را از مجعولات سید رضی دانستهاند، گفت: رضی و غیررضی کجا و این نفَس و این سبک سخن گفتن کجا؟! من کلام و کتابت رضی را میشناسم...!( ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج 1 ص 205)
این خطبه در میان ارباب #لغت نیز با همین نام (#شقشقیه) معروف است؛ چندان که ابناثیر در نهایه، فیروزآبادی در قاموس، ابن منظور در لسان العرب و... خطبه را با همین نام یاد کرده و کلماتی از آن را نقل کردهاند.
از میان محدثان نیز جناب #صدوق در علل الشرائع و معانی الاخبار، مرحوم #شیخ_مفید در ارشاد و... این خطبه را آوردهاند.
ادامه دارد در اینجا و اینجا
#خلفا
#با_معارف_نهج، شماره 113
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵کفر یا فسق مخالفان امیرالمؤمنین
قُلتُ:... أَ بِمَنْزِلَةِ رِدَّةٍ أَمْ بِمَنْزِلَةِ فِتْنَةٍ؟ فَقَالَ: بِمَنْزِلَةِ فِتْنَة) #خطبه_156
امیرالمؤمنین علیهالسلام فرموده است وقتی پیامبر مرا از فتنههای پس از خودشان آگاه میکردند از ایشان پرسیدم این فتنهها درحد ارتداد [و کفر] است یا در حد فتنه؟ فرمودند: در حد #فتنه!
✍️در مقابل این روایتِ نهج البلاغه، دستهی دیگری از روایات وجود دارد که ثابت میکند کسانی که با امیرالمؤمنین علیهالسلام جنگیدهاند کافر هستند (مانند روایت «یاعلی حربُک حربی») شارحان شیعی نهج البلاغه این روایت را با آن روایات جمع کرده و کفر کسانی که با علی جنگیدهاند را اثبات کردهاند (ن ک: بهج الصباغة ج 4 ص 296، منهاج البراعة خوئي، ج 9، ص 306 تا 308 و شرح نهج البلاغه #مجلسی ج 2 ص 103) اما #ابن_ابی_الحدید در ذیل همین خطبه 156 سعی کرده است کفر باغیان جنگ جمل را رد کند (شرح ابن ابی الحدید ج 9 ص 208).
↩️پ ن:
متکلمان امامیه در بحث #امامت خاصّه این مساله را مطرح کردهاند که آیا بین کسانی که با علی جنگیدهاند و کسانی که صرفا با او مخالف بودهاند فرقی وجود دارد؟ #خواجه_نصیرالدین طوسی در تجرید الاعتقاد نوشته است: «محاربان علی علیه السلام (کسانی که با او جنگیدند) کافر هستند اما مخالفان او [کافر نیستند بلکه صرفاً] فاسق هستند.» #امامیه برای اثبات کفر محاربان امیرالمؤمنین به روایات نبوی استناد کردهاند (#شیخ_مفید در افصاح، #شیخ_طوسی در اقتصاد، #علامه_حلی در شرح تجرید و ...) اما درباره مخالفان امیرالمومنین علیهالسلام اختلاف نظر وجود دارد. برخی عالمان امامیه مخالفان علی را به خاطر اینکه امامت علی را که ضروری دین (از اصول دین) بوده، رد کردهاند کافر میدانند اما علامه در شرح تجرید قول به فسق آنها را اقوی دانسته است.
◀️ به نظر میرسد قول مشهور در بین امامیه، همان فاسق بودن مخالفان باشد نه کافر بودن آنان.▶️
در کلام #اهل_سنت نیز یکی از کهنترین مسائل که از دیرباز در ذیل مسأله اعتبار و احترام صحابه مطرح میشده این است که #صحابه و تابعانی که بر دو تن از خلفای راشدین (#عثمان و امیرالمؤمنین علیهالسلام) شمشیر کشیدهاند، کافراند یا فاسقاند یا اینکه صرفا خطا کردهاند؟
⤵️در این منابع کفر یا عدم کفر مخالفان و محاربان علی علیهالسلام واکاوی شده است:
1.الافصاح شیخ مفید ص 117 تا 131
2.الاقتصاد شیخ طوسی ص 358 تا ص 365
3.ابكار الأفكار في أصول الدين، ج5، ص: 293
4.شرح المواقف، ج8، ص: 374
#تکفیر
#با_معارف_نهج، شماره 118
https://eitaa.com/banahjolbalaghe