ح اثنی عشری اقتصاد اسلامی.mp3
78.92M
🎙صوت #نشست_علمی با موضوع: «از مکاسب شیخ انصاری (ره) تا اقتصاد اسلامی، با عنایت به مناظرات و تحولات اخیر»
🔹 ارائه توسط استاد اثنا عشری (استاد سطوح عالی و مدیر دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه)
📆 24 اردیبهشت 1402 ــ مدرسه شهیدین قم
#معرفی_مجلات
#شهیدین
💠 شماره 19 دوفصلنامه علمی اطلاع رسانی #نگاه به همت معاونت پژوهش مدرسه شهیدین (ره) منتشر شد.
✅ جهت دانلود فایل تک تک مقالات این شماره و شماره های قبلی به سایت مدرسه مراجعه شود:
🌐 https://shahidain.ir/fa/research/negah-right-menu
👈 اطلاعیه های علمی بیشتر را در این کانال ببینید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#نکات_اخلاقی
🎥 مردم در بهشتند و ما در جهنم ...
🔹این خجالت را انسان کجا ببرد؟!
🔸اگر پشت کتاب چیزی نوشته که شما مطلعید به ما هم خبر بدهید
#امام_خمینی_ره
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 11
💠 وثاقت راوی مشهوری که قدحی در موردش وارد نشده باشد
🔹 مبنای مرحوم آقای #تبریزی (رحمه الله): کسی که معروف و مشهور بوده و قدحی راجع به او نرسیده باشد، این اماره وثاقت بوده و موجب اطمینان به وثاقت میشود.
✅ به دوبیان:
1️⃣ بیان اول: رجالیون به بیان کردن ضعف روات اهتمام داشتهاند. کسی که مشهور باشد در اثر شهرت مورد توجه بوده و از او غافل نبودهاند. اما هیچکس بیان نکرده که او ضعیف است و این موجب اطمینان به عدم ضعف این راوی میشود.
🔸 نکته: بیان اول در کتب آقای تبریزی (ره) یافت نشده است؛ اما بعض شاگردان فاضل ایشان این مطلب را از ایشان نقل کردهاند.
🔹 اشکال: رجالیون علاوه بر اهتمام به جرح، اهتمام به توثیق نیز داشتهاند و چرا توثیق نکردهاند؟ معلوم میشود که در مورد این فرد یک غفلتی شده است که این باعث میشود که اطمینان به وثاقت پیدا نشود. این غفلتها در موارد دیگر نیز اتفاق افتاده به عنوان مثال شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه، مشیخه را نوشته تا روایات مرسل نباشند. یکی از افرادی که از او روایات بسیاری نقل شده زراره است، اما در مشیخه سند روایات زراره بیان نشده است. بنابراین این موارد گاهی اتفاق میافتاد و از این جهت جلوی اطمینان انسان را میگیرد.
2️⃣ در بیان دوم که در کتاب مرحوم تبریزی (ره) ارائه شده (تنقیح مباني العروة (الطهارة) 3: 293) دو امر باید به یکدیگر ضمیمه شود:
🔸 امر اول اینکه کسی که مشهور است، اما فردی قدح و عیبی در مورد او ذکر نکرده، مشمول روایت عبدالله بن ابی یعفور (وسائل الشيعة 27: 391) میشود. روایت عبدالله بن ابی یعفور در باب عدالت وارد شده که اگر کسی در محلهای و بین جمعیتی زندگی میکند و کسی از او به بدی یاد نمیکند، عدالتش ثابت میشود.
🔸 امر دوم اینکه در باب حجیت خبر علاوه بر عدالت نیاز به وثاقت نیز هست؛ زیرا ممکن است که کسی عادل بوده و گناه نکند، ولی حافظه اش ضعیف بوده و کثیر الخطا باشد و بلا عمد خطای فراوانی داشته باشد. چنین فردی ثقه نبوده و نمیتوان به خبر او عمل کرد. اما سیره عقلا بر این است که اصل در انسانها سلامت در حفظ است. اصالة السلامة فقط در باب بیع نیست که بایعی که کالایی میخرد دیگر شرط نمیکند که سالم باشد. بنابراین ضبط و سلامت حافظه با استفاده از این بنای عقلایی درست میشود. از ضمیمه کردن عدالت به ضبط و سلامت حافظه، وثاقت حاصل میشود.
✅ استاد #شب_زنده_دار: در بیان دوم نیاز به اطمینان به عدالت نداریم؛ زیرا تعبد است و شارع فرموده که بگو چنین فردی عادل است و جهت دیگر نیز با اصالة السلامه درست میشود و این بیان دوم خالی از قوت نیست.
👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
💠 تفاوت اقتصاد اسلامی و نظام اقتصادی در اسلام:
🔹 علم اقتصاد علمی است که متکفل بررسی راههای ایجاد رونق اقتصادی و مبارزه با تورم است و بیان میکند که این کار تورم را پایین میآورد و آن کار موجب افزایش تورم است و یا چه اندازه سود بانکی موجب رشد اقتصاد است و کاهش یا افزایش سود بانکی چه آثاری در اقتصاد کشور دارد؟ علم اقتصاد این مسائل و امثال این مسائل را مورد بررسی قرار می دهد.
شکی نیست که اسلام #علم_اقتصاد به این معنا ندارد و علم اقتصاد ناشی از تجربه است و اسلام یک دین آسمانی برای هدایت انسان ها است. همان طور که اسلام علم هندسه و علم پزشکی ندارد. اسلام دینی فراتر از زمانها و مکانها است و این علوم متأثر از شرایط زمان و مکان هستند. لذا شأن اسلام بالاتر از این است که علم اقتصاد و علم پزشکی داشته باشد.
🔸 اما اسلام واجد احکام اقتصادی و مکتب و نظام اقتصادی است. به این معنا که احکامی که در ابواب مختلف معاملات تشریع شده احکامی تعبدی نیست که هیچ هدف مشخصی در تشریع آن ها نباشد، بلکه تشریع احکام برای دستیابی به اهداف خاصی است و آثاری که احکام در جامعه بر جای میگذارد برای شارع مقدس اهمیت داشته است.
🔹 بنابراین اگر وضع زکات به گونهای شود که نیاز فقراء را تأمین نکند حاکم اسلامی باید جایگزینی تعیین کند تا فقر فقراء مرتفع گردد و چرخه بسته ثروت در میان توانگران شکسته شود.
زیرا «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ فَرَضَ لِلْفُقَرَاءِ فِي مَالِ الْأَغْنِيَاءِ مَا يَسَعُهُمْ وَلَوْ عَلِمَ أَنَّ ذَلِكَ لاَ يَسَعُهُمْ لَزَادَهُم» (وسائل، ج9، ص10)
همین طور اگر ماهیت ربا در قراردادی که به ظاهر جایز است حفظ شود، این قرارداد نیز ظلم است و به صرف تغییر شکل وصف ظلم از آن سلب نمی شود.
🔸 بنابر طبق این رویکرد که شکل قراردادها مهم است، امکان تأسیس #بانک بدون ربا وجود دارد؛ چون با قراردادهای شرعی و حلال می توان سود بانکی و جریمه دیرکرد و همه کارکردهای بانک را به طور کامل محقق ساخت و هیچ مشکلی در عمل برای بانک با اهدافی که دارد پیش نمی آید.
🔹 اما بنابر رویکرد دیگر که امثال امام خمینی و شهید صدر آن را پذیرفته اند، که قرارداد ها از #روح_ربا نیز باید عاری باشند، کار سخت است و بسیاری از قراردادهای بانکی #ماهیت_ربوی دارند هر چند محتوای انشائی آنان با قرض ربوی متفاوت باشد؛ اما محتوا و ماهیت حقیقی شان چیزی جز ربا نیست و لذا باید به دقت بررسی کنیم که آیا راه کارهایی وجود دارد که بانک بر اساس آن ها کارکردهای خود را داشته باشد بدون این که به ورطه ربا و روح ربا کشیده شود؟
📚 برگرفته از درس فقه پول ــ استاد #شهیدی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
هدایت شده از دفتر فقه معاصر
❤️ تمجید و تقدیر رسمی مقام معظم رهبری از #برنامهها و #کتب دفتر فقه معاصر🙏🙏
❤️ گزارش مفصل برنامههای تحولی دفتر فقه معاصر حوزههای علمیه که #اجرا شده است به همراه ۴۵ جلد آثار دفتر فقه معاصر دو هفته قبل در دیدار مدیر محترم حوزههای علمیه با مقام معظم رهبری - مد ظله العالی - تقدیم معظم له شد.
❤️ایشان بعد از چند روز ملاحظه در حاشیه مرقوم فرمودند:
بسم الله الرحمن الرحیم
فعالیتها در خور تمجید است، تشکر شود.
این مرقومه توسط حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی به صورت رسمی برای مدیر حوزههای علمیه ارسال شد که در بالا ملاحظه میفرمایید 👆
❤️ چند اثر هم در همین مدت کوتاه بعد از #تقریظ رهبری توسط #دفتر_فقه_معاصر آماده شده است. 💯💯
همه آثار فقه معاصر با هم به زودی رونمایی رسمی میشود و در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد: ۲۰جلد اجتهادی فارسی، ۲۰ جلد اجتهادی عربی، ۱ جلد اجتهادی انگلیسی، ۹ جلد تخصصی دانش. مجموعا ۵۰ جلد
❤️ #کانال_رسمی دفتر فقه معاصر:
https://eitaa.com/joinchat/835584018C1dcf959a0f
#نکات_فقهی
#نکات_اجتهادی
💠 مقصود از دخالت زمان و مکان در اجتهاد
🔹 بیان لطیفی امام #خمینی (ره) دارد. ایشان فرمودند: #زمان و #مکان در #اجتهاد، دخیل است. باید حوزه بیانات لطیف اهل بیت (ع) را متوجه شود که زمان و مکان در اجتهاد دخیل است؛ این توجه موجب میشود ظرفیت حوزه خودش را نشان دهد و بالا برود. از همین راه ها، علم و نیازهای روز ترقی میکنند.
🔸 در بحث #صدقه سلسله روایاتی است که مرد اگر بخواهد از مال خودش صدقه بدهد، آزاد است؛ اما زن اگر بخواهد از مال خودش که یا ارث اوست یا کسب اوست صدقه بدهد باید به اذن شوهر باشد و روایاتی هم معارض این است.
🔹 در جمع بین این دو طائفه عدهای از فقهای ما، تصرف در هیئت کردند و گفتند آن روایاتی که میگوید صدقه زن باید به اذن شوهر باشد؛ ظاهرش وجوب است؛ اما حمل بر استحباب میکنیم جمعاً بین المتعارضین.
🔸 اما آنچه امام فرمود زمان و مکان در اجتهاد دخیل است، این است که آیا نمیشود در جمع بین متعارضین، تصرف در ماده کرد؛ نه تصرف در هیئت؟ یعنی در وجوب و استحباب تصرف نکنیم، تصرف در ماده، که اگر زن و مرد به رشد عقلی رسیدند، آنجا لازم نیست زن از مرد اجازه بگیرد. اینکه امام فرمود زمان و مکان در اجتهاد دخیل است، شاید از این قبیل باشد.
🔹یا در بحث #مجسمه_سازی که الآن ابزار بازی بچهها است و کسی به آن نگاه حرام دینی نمیکند؛ آیا در این زمان، باز هم مجسمه سازی و تصویر ذیروح، حرام است؟ اینها مباحثی است که باید در حوزه بحث شود!
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #جوادی آملی در اجلاسیه اساتید سطوح عالی (۱۴۰۲/۳/۳)
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#روش_شناسی
#امام_خمینی
💠 روش امام خمینی (ره) در تحقیق و تدریس:
🔹 خصلت امام خمینی (ره) در تدریس و تدوین هر یک از علوم اسلامی، این بود که نظرات علمای بزرگ همان علم را نقد و #بررسی دقیق می کرد و همچنین شاگردان کلاس درسش را به #اشکال_کردن وا میداشت. ایشان کلاس ساکت را نمیپسندید و نسبت به سکوت شاگردانش #اعتراض میکرد.
🔸 حتی زمانی که شاگردانش نوشته های درسی خود را به ایشان عرضه می کردند تا ملاحظه نمایند، اگر در انتهای مطالب اشکالی از شاگرد بر استادش وجود نداشت آن را #نمیپسندید و میفرمود: اینها فایده ای ندارند.
🔸 ایشان برای تدریس، به #شرح های مختلف رجوع #نمیکرد، و میفرمود: باید درباره مطالب، خودم #بیندیشم و بعد تدریس یا تدوین کنم. به سبب همین تفکر، تتبع و تحقیقی که پشتوانه تدریس و تدوین ایشان بود، موجب گردید که ایشان غالباً مطالب نو و تازه ای از خود ارائه کنند.
🔹 ایشان بر خلاف نظر علمای گذشته که برای هر یک از علوم موضوع واحدی قائل بودند، میفرمود: نیازی نیست که هر یک از علوم موضوع واحدی داشته باشد، بلکه میتواند دارای چند موضوع باشد. و برای تمیز علوم از همدیگر، هدف و غایت علوم را کافی می انست؛ و در تعریف علم اصول، نظر بزرگان این فن را قبول نکرده و #تعریف_جدیدی از آن ارائه نمودند.
📚 تهذیب الأصول، آیت الله سبحانی، ص 1120؛
خاطرات استاد خاتم یزدی، ص 85.
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#نکات_اخلاقی
💠 اوصاف رهبر فقید انقلاب حضرت امام خمینی (ره) در کلام آیتاللهالعظمی #شبیری زنجانی (دام ظله)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 بررسی جریان بسم الله در سوره های قرآن
🔹 این که بسم الله #جزء سوره است یا نه و نیز در صورت جزئیت باید به جهر (بلند) خوانده شود یا اخفات( آهسته) دو پرسشی هستند که معرکه آراء فقهاست.
🔸 از صحابی رسول خدا ص انس بن مالک دو روایت متناقض در این زمینه رسیده است که حل آن جز از طریق توجه به سیر تکامل نقل حدیث و شناخت اقدامات جاعلان حدیث امکان پذیر نیست.
🔹 در این عرصه پس از آنکه #معاویه در مسجدالنبی در قرائت سوره حمد بسم الله را جا انداخت صحابه بر او شوریدند که آیا فراموش کردی یا دزدیدی؟! #جاعلان حدیث نیز به منظور حفظ کرامت خلیفه مسلمین به جعل حدیث عدم قرائت در نماز توسط پیامبر اکرم و خلفا دست زدند.
🔸 با توجه به اینکه مدینه جای مناسبی برای وضع این روایات نبود چون صحابه و تابعین به معاویه در این زمینه معترض بودند، این روایات ابتدای امر در غیر مدینه در جایی مثل شام و... روایت و از آنجا به سایر بلاد منتشر شد و پس از عصر صحابه و تابعین به مدینه رسید. بنابراین بعد از عصر تدوین و قبل از عصر تدوین دو مجموعه حدیث متناقض درباره بسم الله در کتب حدیثی شکل گرفته است.
📚 کتاب القرآن الکریم و روایات المدرستین اثر علامه #عسکری
👈 نکات #حدیثی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
#نکات_رجالی
💠 آیا شغل روات بر وثاقت آنها مؤثر است؟
🔹 امام خمینی (ره) در مورد «محمد بن إسحاق بن عمار» مینویسد: وی #صراف بوده است و چه بسا به خاطر منافع اقتصادیاش روایات #حیل_ربا را نقل کرده است و وثاقت او در حدی که پا روی منافع اقتصادی خود بگذارد محرز نیست. (کتاب البیع 2: 551)
🔸 همانطور که شبیه این مطلب درباره «رفاعة بن موسی النخاس» از شهید صدر (ره) نقل شده است. ایشان فرموده است: بیشترِ روایات دال بر جواز #بردهداری و به بردگی گرفتنِ مشرکین و کفار، از رفاعة بن موسی که بردهفروش بوده است نقل شده است و محرز نیست که منافع اقتصادی او به وثاقتش لطمهای وارد نکرده باشد.
🔹 اما به نظر میرسد این مطلب صحیح نباشد؛ چگونه میتواند شغل راوی و منافع اقتصادی او به وثاقت او لطمه بزند و باعث شود که روایات او در امورِ مربوط به شغلش مورد اعتماد نباشد؟ وقتی شهادت به وثاقت یک راوی در دست است، وجهی ندارد که خبر او مورد قبول واقع نشود. وگرنه باید روایات فقها در خصوص #تکریم_فقها یا وجوب پرداخت خمس هم مورد تردید واقع شود.
🔸 از طرف دیگر، وجه زیاد بودنِ روایات مربوط به #شغل و پیشه راوی این بوده است که روات، سؤالات مناسب با شغلشان را از ائمه (علیهم السلام) میپرسیدند.
📚 برگرفته از درس خارج معاصر (فقه پول) استاد آیة الله #شهیدی (دام عزه)
👈 نکات #حدیثی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 راه خلاصی از وسوسههای شیطان:
🔹 شیطان همواره در کمین است، امّا انسان باید آنقدر #تهذیب نفس داشته باشد که اجازه ندهد شیطان در او رسوخ کند و او را فریب دهد، لذا قبل از اینکه پشیمان شوید، شیطان را از خود برانید؛ زیرا خدای ناکرده اگر سریع به فکر خود نباشید، ممکن است نتوانید در آینده از القائات شیطان رها شوید.
🔸 تا #جوان هستید فرصت دارید خود را خلاص کنید. اوّلین گام این است که یک شخص متدین را راهنمای خود قرار دهید؛ از فردی که خود #صاحب_کمال است، کمک بخواهید و قدری از روز را با او بگذرانید. سعی کنید با افراد متدیّن معاشرت کنید و با افرادی که فکر و حرکت آنها شما را به گناه میکشاند همصحبت نشوید.
🔹 به معنویات روی آورید و در مجالس #وعظ و خطابه شرکت کنید. #اذکار خود را بیشتر کنید و در هر کاری از خدا کمک بخواهید. با خود زیاد #خلوت نکنید، اگر فکر گناه به ذهنتان خطور کرد از محل خارج شده، شروع به قدم زدن نمایید و خود را به کاری مشغول کنید تا فکر باطل از ذهن شما خارج شود. باید ببینید سبب اصلی تحریک شهوت شما چیست، بعد آن را علاج کنید، به مرور زمان، مسئله گناه را ـ انشاءالله ـ فراموش خواهید کرد.
🔸 اگر بتوانید هنگامی که شیطان به سراغ شما آمد #وضو ساخته و شروع به #نماز خواندن نمایید، بسیار مؤثر است، در آن برکاتی است که شما را در جهت خلاصی از این مشکل، کمک خواهد کرد.
📚 برگرفته از درس اخلاق آیت الله #تبریزی (رحمه الله)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 تفاوت استفاضه روایات (تواتر اجمالی) با حساب احتمالات:
🔹 در تواتر اجمالی (استفاضه) با توجه به اینکه گروههای مختلفی در مکانهای مختلف روایت را نقل کردهاند، این احتمال که همه توافقی کرده و دروغی را جعل کنند، احتمالی غیر عقلایی است. در نتیجه تواتر اجمالی پدید میآید که بعضی از روایات صادر شده است و قطع به صدور خبر یا اخباری داریم که در آنها این #مضمون_مشترک موجود میباشد.
🔸 اما در حساب احتمالات با صرف نظر از #علم_اجمالی، هر کدام از اخبار دلالت بر مطلب میکند. بنابراین هر کدام به خودی خود درصدی از احتمال موافقت با واقع را ایجاد میکنند، ولو این درصد کم بوده و به تنهایی حجت نمیباشد. مثلاً روایت اول درصدی احتمال موافقت با واقع ایجاد میکند، با روایت دوم درصد موافقت با واقع بیشتر میشود و در نهایت تراکم این روایات ایجاد کننده احتمال موافقت و نفیکننده مخالفت با واقع سبب اطمینان یا علم انسان میشود. این همان حساب احتمالات در ریاضیات است که در اصول نیز کاربرد دارد و شهید #صدر (ره) در باب اجماع و تواتر از آن استفاده کرده است. (بحوث في علم الأصول 4: 309)
🔹 تفاوت این دو در این است که در #استفاضه توجه به مضمون نمیشود. یعنی حتی اگر مضمون واحد نباشد، احتمال اینکه در جمع کثیری از روایات هیچکدام صادر نشده باشد، وجود ندارد و به یکی غیر معین استناد میکنیم، اما در #حساب_احتمالات هر کدام از روایات بخشی از احتمال را در نفس ایجاد میکند و از تراکم این احتمالات اطمینان حاصل میشود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه آیت الله #شبزندهدار (1394)
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 نحوه برخورد علامه طباطبایی (ره) با احادیث کتاب بحار الأنوار
🔹 استاد بزرگوارم حضرت آیت الله انصاری شیرازی (ره) میفرمود: در طول سالیانی که علامه #طباطبایی احادیث بحارالأنوار را تدریس مینمود، هرگز حدیثی را نفرمود ضعیف یا نادرست است، بلکه هر روایتی هر چند ضعیف السند باشد را به بهترین وجهی معنی و تفسیر میفرمود.
🔸 بنابراین هنر آن نیست که هر حدیثی که با عقل ناقص ما سازگار نبود فورا آن را رد کرده و به #جعل و دروغ بودن متهم سازیم، بلکه هنر در درست و خوب فهمیدن است.
🔹 اگر نتوانستیم معنای صحیحی برای یک حدیث به دست آوریم، در برابر آن سکوت کرده و به گوینده آن رد کنیم، همانگونه که روایات ما را به این روش دستور دادهاند. خود علامه #مجلسی نیز در چند جای بحار الانوار به این روش عمل کرده است.
📚 ر.ک: آشنایی با بحارالأنوار، استاد #عابدی (دام عزه)، ص131-132.
👈 نکات #حدیثی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#شخصیت_شناسی 14
💠 علامه امینی (به بهانه عید سعید #غدیر و سالروز شمسی وفات علامه)
🔹 عبدالحسین امینی تبریزی معروف به علامه امینی (۱۳۲۰-۱۳۹۰ق)، نویسنده کتاب الغدیر، فقیه، محدث، متکلم، مورخ و نسخهشناس، از ٢٢ سالگی برای تحصیل علوم اسلامی به نجف رفت و از سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا محمدحسین نایینی، محمدحسین غروی اصفهانی و شیخ عبدالکریم حائری یزدی، اجازه #اجتهاد دریافت كرد.
🔸 علامه امینی علاوه بر نگارش آثار مهم علمی، #کتابخانه امیرالمؤمنین(ع) را در نجف تاسیس کرد که حاوی ۷۰ هزار نسخه خطی و ۵۰۰ هزار عنوان کتاب است.
🔹 سید ابوالحسن اصفهانی در تقریظ بر کتاب شهداء الفضیلة، علامه امینی را پرچمدار دانش، ادب و قهرمان جنبش فکری اسلامی دانسته است.
🔸 عبادت بسیار زیاد، تقوا و زهد از ویژگیهای اخلاقی علامه امینی دانسته شده است؛ به صورتی که تا آخر عمر خانه شخصی در نجف نداشت و در خانه #اجارهای زندگی میکرد.
🔹 علامه امینی، ۱۲ تیر ۱۳۴۹ش (۲۸ ربیعالثانی ۱۳۹۰ق) درگذشت. ۱۳ تیر ۱۳۴۹ش، پیکر او تشییع شد. افزون بر تهران، در شهرهای بغداد، کاظمین، کربلا و نجف نیز پیکر علامه تشییع شد و پس از طواف دادن بر گرد آستان مقدس علوی به وصیت خود او، در حجرهای در #کتابخانه امیرالمؤمنین که خود بنیانگذار آن بود، به خاک سپرده شد. امینی در وصیتنامهاش خواست کسی را نایب او قرار دهند تا ده سال به #کربلا برود. وی همچنین وصیت کرده بود ده سال مجلس عزا در روزهای شهادت #فاطمه (س) برگزار کنند. روحش شاد.
👈 آشنایی با شخصیتهای جهان اسلام:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین
#نکات_فقهی
#موضوع_شناسی
💠 فروش قرآن به کافر و نسبت آن با قاعده «نفی سبیل»:
🔹 قاعده #نفی_سبیل که برگرفته از آیه شریفه (لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً) (نساء: 141) و دیگر ادله است، حاکم بر ادله اولیه احکام است. یعنی مفاد ادله اولیه تنها تا جایی است که موجب سلطه کفار بر مسلمانان نشود؛ وگرنه این قاعده جلوی آن ادله را میگیرد تا جلوی سلطه را بگیرد و مفاد قاعده بر مفاد ادلّه مقدم میشود.
🔸 مثالی که فقها میآورند و در ادله صحت بیع در مکاسب بحث میکنند، بحث «بیع #المصحف إلی الکافر» است، که این بیع علیالقاعده باید صحیح باشد، اما براساس این قاعده میگویند این خرید و فروش ممنوع است؛ چون موجب تسلط کافر بر قرآن و مسلمین میشود.
🔹 اما امام #خمینی (ره) برخلاف فقهای دیگر میفرماید: در این امر (بیع مصحف) نه تنها سلطهای وجود ندارد، بلکه با بیع مصحف، #اسلام بر کفار سلطه پیدا میکند و منطق اسلام غلبه مییابد و ممکن است آن کافر به خاطر سلطه منطق اسلام، مسلمان شود و ما باید زمینه را باز کنیم که آنها قرآن هم داشته باشند و معنا ندارد برای بیع مصحف به قاعده نفی سبیل تمسک کنیم؛ چون بیع مصحف، سبیل برای مسلمانان درست میکند. (کتاب البیع، امام خمینی، ج2، ص541)
📚 برگرفته از درس خارج آیت الله #کعبی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
💠 عنایت حضرت امیر (ع) به علامه امینی (ره)
🔹 علامه میگوید: در جمع آوری #الغدیر به کتاب «الصراط المستقیم» (تالیف شیخ زین الدین) نیاز پیدا کردم، که کتابی خطی و کمیاب بود و فقط نزد یکی از علمای نجف موجود بود. اتفاقاً یک روز که به حرم مطهر مشرف شدم، دیدم همان شخص در ایوان حرم مطهر با تعدادی از طلبهها نشسته است. از ایشان خواستم که آن کتاب را به من امانت دهد، ولی او قبول نکرد و... در آخر به من گفت: تو آن کتاب را نخواهی دید!!!
🔸 خیلی ناراحت شدم، رفتم کنار ضریح حضرت و خیلی گریه کردم. عرض کردم الآن متوجه میشوم که چقدر غریب و #مظلوم هستی. یکی از دوستداران شما کتابی در مناقب شما نوشته و یکی از علاقه مندان شما می خواهد آن کتاب را بخواند و کتاب دست یکی از شیعیان شماست. ولی آن شخص از دادن کتاب امتناع میکند! در این حال به قلبم خطور کرد که خواسته من در #کربلا است. باید عزم آن دیار کنم.
🔹 در کربلا، بعد از اینکه از زیارت فارغ شدم بیرون آمدم. شخصی مرا به خانهاش دعوت کرد. به خانهاش رفتم. بعد از مدتی تعدادی کتاب آورد و گفت: این کتابهای پدر من است، ما چون نمیتوانیم از این کتابها استفاده کنیم شما میتوانید به عنوان امانت از این کتابها استفاده کنید. بقچه را باز کردم، کتابها را تمیز کردم. اولین کتابی که برداشتم، دیدم همان کتاب (الصراط المستقیم) با خط بسیار عالی میباشد که من دنبالش بودم. به #سجده رفتم و گریه کردم. صاحب منزل علت گریهام را پرسید. قضیه را برایش گفتم و او کتاب را به من امانت داد و تا سه سال کتاب پیش من بود.
📚 ر.ک: جرعه نوش غدیر، ص 79
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا دنبال کنید.
#نکات_اصولی
#اجتهاد
💠 انواع اجتهاد:
1️⃣ اجتهاد#تبیینی :
این قسم از اجتهاد متکفل بیان احکاماللّه واقعیه است و اگر تزاحمی بین احکام واقعیه و ظاهریه رخ دهد، بین آنها جمع میکند. فنون مطرحشده در اواخر کفایة الأصول و نظریه تزاحم حفظی که شهید #صدر (رحمه للله) بیان کرده است، از جمله مصادیق این اجتهاد بهشمار میرود. خروجی این قسم از اجتهاد، رساله توضیحالمسائل از باب طهارت تا دیات است.
2️⃣ اجتهاد #تطبیقی :
این قسم از اجتهاد بعد از تشکیل نظام اسلامی نمود مییابد. در این قسم از اجتهاد، فقها پس از وضع قوانین توسط مجلس، اقدام به تطبیق آنها با استنباطات فقهیّه میکنند تا مطابقت یا عدم مطابقت آنها با اسلام آشکار گردد. به عبارت دیگر: عمل فقها در این خصوص دقیقاً مشابه یک قاضی است؛ با این تفاوت که قضات در قضیه خارجیه شخصیه قضاوت میکنند و فقها در خصوص قضیه کلیه نظر میدهند.
3️⃣ اجتهاد #تنظیمی:
اجتهادی است که متکفل تنظیم روابط فرد و دولت در عرصههای داخلی و بینالمللی است. از جمله عرصههایی که اجتهاد تنظیمی میتواند در آن ایفای نقش کند، عبارتند از:
1. تنظیم روابط بینالملل؛
2. تنظیم روابط سیاسی فرد و دولت؛
3. تنظیم روابط اداری؛
4. تنظیم روابط مالیّه و مالیاتی؛
5. تنظیم روابط بر پایه محیطزیست؛
6. تنظیم روابط داخلی.
🔹 بنابراین در عرصهی اجتهاد تنظیمی، نگاه فقیه به تنظیم روابط معطوف است. البته باید توجه داشت که در این اجتهاد، تنها زاویهی دید به آیات و روایات و دلیل عقل متفاوت میشود، نه اینکه منبع دیگری به ادلهی اربعه افزوده گردد و ادعا شود که دلیل دیگری نیز به نام مصالح یا عرف یا مقتضیات زمان و مکان وجود دارد.
🔸به عنوان مثال: در نگاه اجتهاد تبیینی گفته میشود که اسلام مرز جغرافیایی ندارد و مجلس نیز در همین زمینه قانون «استرداد مجرمین» را تصویب میکند؛ لکن بر اساس اجتهاد #تطبیقی این مصوبه توسط شورای نگهبان به دلیل استلزام پذیرش حکم طاغوت و از باب نفی سلطه رد میشود و سرانجام مجمع تشخیص مصلحت نظام آن را تصویب میکند. در حالیکه در اجتهاد #تنظیمی بررسی میشود که باتوجه به هزینه، فایده و کارآمدی و سیاسات شرعیه و مصالح نوعیه و دفع مفاسد و تحقق اهداف دولت اسلامی و فرایند تصمیمگیری حکمران، این مسئله باید به چه نحوی حل شود.
📚 برگرفته از درس خارج آیت الله #کعبی (دام عزه)
👈 نکات #اصولی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
♻️ مثل فقه معاصر تربیت کنید...
♻️ مقام معظم رهبری - مد ظله العالی: «بحمدالله در قم آقایانِ مسئولان محترم یک حرکت جدید فقهی را شروع کردند، #فقه_معاصر را دارند تحقیق میکنند، مسائل موجود روز را از لحاظ فقهی دارند کار میکنند، بسیار #باارزش است؛ #باید هم ادامه پیدا کند.»
♻️ «مثل همین باید مبلّغ تربیت کنیم، مبلّغینی که بتوانند اثرگذار باشند، بتوانند همه جا منتشر باشند و از لحاظ کمّیّت کفایت کنند.»
دیدار با مبلغان و حوزویان سراسر کشور ۱۴۰۲/۴/۲۱
🆔 @fiqhci
1_5610281391.pdf
3.75M
#نکات_تاریخی
📙 تاریخچه رساله عملیه
✍️ آنچه #حوزویان و اهل #پژوهش درباره #تاریخ و سیر تحول در رساله نویسی، باید بدانند
◽️محتوا: #پژوهشی
◽️از: منابع مرجع
◽️تعداد صفحه: ۲۵
👈 نکات #تاریخی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 12
💠 وقوع راوی در کتاب تحف العقول
🔹 آیت الله #مومن قمی (رحمه الله): ابن أبي شعبة حراني مؤلف کتاب #تحف_العقول در مقدمه کتاب مینویسد: «خذوا ما ورد إليكم عمّن فرض الله طاعته عليكم وتلقّوا ما نقله الثقات عن السادات بالسمع والطاعة والانتهاء إليه والعمل به».
🔸 ایشان دعوت به شنیدن و اطاعت و عمل به روایاتی کرده که از ثقات نقل شده است. با توجه به عدم نقل سند روایات در کتاب «تحف العقول»، راهی برای تشخیص روایاتی که از ثقات نقل شده وجود ندارد و اگر ایشان میخواهد بفرماید که آن چه در این کتاب روایت شده مشتمل بر روایات ثقات بوده، ولی همه آنها ثقات نیستند، فایدهای ندارد؛ زیرا همه موارد شبهه مصداقیه میشود و دعوت ایشان به عمل به روایات محقق نخواهد شد. بنابراین دعوت ایشان تنها در صورتی صحیح میباشد که ایشان بفرماید تمام آنچه در این کتاب نقل شده از ثقات میباشد تا شبهه مصداقیه نشود و کتاب از هدفی که برای آن تدوین شده ساقط نشود. (الولاية الإلهیة أو الحکومة الإسلامیة 3: 397)
🔹 استاد #شبزندهدار : این یک بحث اصولی است که اگر ثقهای گفت که ثقه دیگری به من خبری داد، ولی نام آن ثقه را نبرد، آیا چنین خبری حجت است؟ این بحث در دورههای اصول قبل از معاصر مطرح شده و یکی از بحثهای بسیار لازم و خوب است که در «معالم» و «فصول» و «قوانین» مطرح شده و در کتب بعد از آنها حذف شده است. (معالم الدين وملاذ المجتهدين 207؛ الفصول الغروية في الأصول الفقهية 304؛ القوانين المحكمة في الأصول (طبع جديد) 2: 516)
1️⃣ یک نظر عدم حجیت چنین روایتی است؛ زیرا نام آن ثقه برده نشده است، لذا اولاً ممکن است که فرد دیگری آن راوی را جرح کرده باشد؛ ثانیاً اماره بعد از فحص از معارض حجت است و بیان او برای ما تنها اماره بر وثاقت است، ولی قدرت بر فحص از معارض وجود ندارد. مانند این که در مکانی فقط کتاب «کافی» در دسترس باشد، در چنین شرایطی نمیتوان به یک روایتی که در کتاب کافی وجود دارد فتوا داد؛ زیرا ممکن است که در «تهذیب» معارضی داشته باشد.
2️⃣ در مقابل، عدهای این مقدار را کافی دانسته و روایت را حجت میدانند؛ زیرا در این موارد بنای عقلا بر فحص نیست؛ چون اگر بگوید که یکی از دوستان ثقه که نامش را نمیخواهم ببرم چنین حرفی به من زد، به او نمیگویند که نام آن فرد را بگو تا ما فحص کنیم که او چطور آدمی است و شاید کس دیگری بگوید که او ثقه نیست.
🔸 استاد علی #عندلیب: از مقدمه تنها یک نصیحت کلی به دست میآید که ای شیعه به روایات راویان ثقه عمل کنید. نه اینکه من روایات کتاب را از ثقات نقل کردهام؛ زیرا نویسنده می گوید: از آنجا که بیشتر روایات کتاب آداب و مستحبات بود من سندها را حذف کردم. پس شاید از باب تسامح در ادلّه سنن یا موثوق الصدور بودن متن روایات یا شهرت کتاب یا محفوف به قراین بودن روایات آنها را آورده باشد. (وأسقطت الأسانيد تخفيفا وإيجازا و إن كان أكثره لي سماعاً ولأن أكثره آداب وحكم تشهد لأنفسها ولم أجمع ذلك للمنكر المخالف، بل ألفته للمسلم للأئمة العارف بحقهم الراضي بقولهم الراد إليهم وهذه المعاني أكثر من أن يحيط بها حصر وأوسع من أن يقع عليها حظر وفيما ذكرناه مقنع لمن كان له قلب وكاف لمن كان له لب).
📚 برگرفته از دروس خارج استاد #شبزندهدار (1394ش) و استاد علی #عندلیب همدانی (دام ظلهما) (1391ش)
👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
روضه آیت الله شب زنده دار.mp3
4.29M
#روضه_علما
#محرم
📢 نقل حکایت صحیحالسند از آیتالله #وحید خراسانی«دام ظله»
🔹به مناسبت ماه محرم و عزاداری حضرت اباعبدالله #الحسین«علیهالسلام»
🔻توسط حضرت آیتالله #استاد_شب_زنده_دار «دام ظله»
🔺 و بیان توصیههای شنیدنی معظمله در مورد اهمیت #روضهخوانی
📆تاریخ بیان مطلب: 1400/05/18
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
رساله های عملیه و فقهی شهید رابع.pdf
1.24M
📚 نسخه PDF آشنایی با رساله های عملیه و فقهی #مرجع_شهید حضرت آیت الله العظمی علامه شیخ فضل الله نوری، #شهید_رابع اعلی الله مقامه الشریف، زعیم نهضت اسلام خواهی مشروطه(مشروعه)
✍ اسنادی از تاریخ مرجعیت شیعه که عامدانه توسط قلم به مزدانِ دین ستیز، با همکاری و همیاری جریان سکولار و غربگرای حوزوی از اذهان مخفی نگاه داشته شد! تا چرخه تحریف تاریخ و تخریبِ ناجوانمردانه، با انکار مقامات عالیه و علمیِ بزرگمردی الهی، تکمیل گردد!
👈 نکات #تاریخی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
🔰رونمایی از پیش_شماره نشریه #روایت_اندیشه | تابستان ۱۴۰۲
🔰ویژه نامه «زن و عقلانیت انقلاب اسلامی»
🔸بازخوانی آراء و اندیشه های متفکرین انقلاب اسلامی پیرامون هویت و مسائل زنان.
🔻صاحب امتیاز: مؤسسه علمی فرهنگی ضحی
مدیر مسئول و سردبیر: حجت الاسلام امین اسدپور(از اساتید سطوح عالی مدرسه علمیه شهیدین)
🔸این نشریه در تلاش است تا ظرفیت علوم اسلامی را در نسبت با زمانه و اکنون فرهنگ و جامعه به بحث گذارد و از این رهگذر تفسیری توحیدی از جهان و انسان ارائه نماید و به حیات انسان معنا بخشد.
↙️برای دریافت نشریه عضو کانال فصلنامه فرهنگ و علوم اسلامی #روایت_اندیشه شوید
@revayat_andisheh
👈 #اطلاعیه های علمی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
هدایت شده از بیان بوک - فروشگاه امیربیان
✅👈 تذکری به مبلّغان
✍حاج آقا ری شهری
فاضل ارجمند حجة الاسلام سيد موسي موسوي [۱] فرمود: بنده به لحاظ شرايط مساعدی كه از نظر تحصيلی داشتم، در كمتر از شش سال، مقدمات و سطح يك و سطح عالي را طي كرده و حدود پنج سال هم درسهاي خارج فقه و اصول را نزد اساتيدی همچون آيات عظام داماد و حائری و اراكی قدس سره بهره برده بودم و در شرايط بسيار اميدواركنندهای از نظر آينده علمي قرار داشتم و در حوزه، رسائل و مكاسب و كفايه تدريس ميكردم و در ضمن از اساتيد مدرسه حقاني هم بودم.
در اين موقعيت بود كه در تابستان ۱۳۵۰ش شهيد قدوسي ره به بنده فرمودند: با نظر مساعد حضرت امام، حجج اسلام حاج آخوند و زرندي و كريميان مدرسه اي در كرمانشاه تأسيس كرده اند و بنا دارند كه به سبك جديد، نظير مدرسه حقاني، برنامه ريزي كنند، شما كه به مجموعه برنامههاي ما آشنايي كامل داريد، تابستان سال جاري را به كرمانشاه برويد و اين مدرسه را راه اندازي كنيد.
بنده هم آن سال به جای اصفهان به كرمانشاه رفتم. در آنجا وضعيتی پيش آمد كه مجبور شدم سال تحصيلی بعد هم آنجا بمانم. بعد از آن هم به لحاظ اوج گيري انقلاب و نياز جدّي كرمانشاه به روحاني مرتبط با جوانان و مراكز علمي و دانشگاهي و نفوذ گسترده انجمن حجتيّه و جريانات ماركسيستی در بين جوانان، با مشورتی كه با برخي از اساتيد بزرگوار، از جمله آية الله مشكينی داشتم، و اكثر آنان با مجموعه شرايط موجود، مصلحت را در ماندن بنده در كرمانشاه ديدند، گرچه سرورانی هم نظير مرحوم آية الله شيخ مرتضی حائری به شدت ابراز مخالفت كرده و حتی در غياب بنده فرموده بودند: فلاني خود را ذبح كرده است.
بالاخره به هر گونه بود چند سالی با نگرانی شديد فكری و تحيّر در كرمانشاه ماندم. بحمدالله با توفيق الهي و با برنامههايي كه با كمك دوستان، در مسجد و مراكز فرهنگي داشتيم، عرصه را هم بر ماركسيستها و هم انجمن حجتيه تنگ كرديم، به طوری كه آنها كاملاً به حاشيه رفتند و حتی برنامهای براي قتل بنده ريختند كه به صورتي معجزه آسا نجات يافتم.
سال حدود ۵۴ يا ۵۶ بود كه به رغم همه موفقيتها بسيار منقلب شدم و تصميم گرفتم استخاره كنم و اگر خوب آمد همان وسط سال به قم بازگردم. در ساعت و حال مناسبي استخاره كردم، آيه «زحف» [۲] آمد، ولی باز به جهت شدت تأثر با اينكه هم معتقد و هم عامل به استخاره هستم به تصميم خود باقي مانده و مشغول جمع اثاثيه برای انتقال به قم شدم.
در شب همان روز خواب عجيبی ديدم كه مهم ترين و شيرين ترين فراز زندگیام را رقم زد. در عالم رؤيا ديدم در خيابان، جلوی مدرسه خان اتوبوسهایی بسيار زيبا و غيرقابل وصف ايستاده و جمع خاصی را از انبوه متقاضيان انتخاب كرده و سوار میكنند، همه میدانند كه مقصد سفر بسيار مهم است، ولی به هيچ كس از چگونگی آن خبر نمیدادند.
بالاخره جمع محدودی از جمعيت عظيم حاضر را سوار و حركت كردند. در نزديكيهای مقصد، بوی عطر عجيبي به مشام رسيد كه همه را مدهوش كرد. بعد فهميديم همه اين عطر از فضای باغ غيرقابل وصفی متصاعد است. دم باغ همه را پياده كردند.
باز هيچ كس نمی دانست در داخل باغ چه خبر است. آنجا هم از همين جمعيت محدود، اكثر افراد را راه ندادند. فردی بود از بستگان بنده، هر چه اصرار كردم كه به او اجازه ورود بدهند، سه عيب از او گفتند كه دقيقاً نقصهای مهم معنوی اوست و فرمودند به جهت اين عيبها نمیتواند وارد شود.
سپس افراد منتخب را گروه گروه وارد باغ میكردند. بنده و حجة الاسلام اوسطي و حجة الاسلام حاج شيخ محمود عبداللهي و مرحوم معصومي را با هم وارد باغ كردند.
بعد از ورود فهميديم كه مولايمان مولی الكونين حضرت بقية الله ارواحنا فداه داخل باغ هستند. حضرت در خيمه اي وسط باغ بودند. به محضر مقدس شان رفتيم، شيريني و عظمت محضر قابل وصف نيست.
بنده ناگهان به يادم افتاد كه اين بهترين فرصت است كه با كسب نظر مستقيم از حضرت در باره ماندنم در كرمانشاه تصميم بگيرم.
پس از سؤال بنده، حضرت روحي فداه آنچنان روي در هم كشيدند كه هنوز پس از سالها تلخي آن در ذائقه بنده مانده است و فرمودند: «دل من از دست روحانيون خون است كه يا در قم و حوزههاي مشابه آن به بهانههای مختلف می مانند يا به جاهای خوش آب و هوا و همراه با اقبال مردم می روند. پس اين گونه مناطق را (كه بسيارند) چه كساني تأمين نياز كنند!؟»
🔖پاورقی:
۱. حجة الاسلام موسوي نمايندۀ سابق ولی فقيه در كردستان بودند.
۲. آیات ۱۵ و ۱۶ انفال. در اين آيات پشت كردن به جبهۀ جنگ موجب خشم الهی و گرفتار شدن به عذاب جهنم دانسته شده
📚خاطرههای آموزنده، ص۷۰
❣ بیانبوک
🔶 مرکز عرضهی محصولات امیربیان
🆔 Eitaa.com/BayanBook