هوالعلیم #صوت #عرفان_نظری 🔹مناط علم عرفان نظری شهود است یا استدلال؟ #استاد_یزدان‌پناه : بعضی از آقایان نمی‌خواهند قبول کنند که عرفان نظری، همان برآمده از شهود صِرف است؛ چون گفتند نظر الّا و لابد باید از استدلال و نظر به دست بیاید. برخی برداشت‌شان اینست اگر حقایق عرفانی که مشهود عرفا را در ساحت استدلال و برهان تثبیت کنیم، می‌شود عرفان نظری. ولی لزومی ندارد؛ بیان شهودات، عرفان نظری است. تمهیدالقواعد بخشی از آن استدلال است. در کل فصوص ده تا استدلال هم پیدا نمی‌شود. در فتوحات حرف شهودش را می‌گوید و نوعاً استدلال بیشتر دارد. نبود استدلال چیزی از عرفان نظری کم نمی‌کند. بله، کارهای میان‌رشته‌ای انجام می‌دهیم، چیز دیگری است و گاهی تحلیل‌ها و استدلالات فلسفی را در عرفان نظری برای مدد می‌آوریم، چیز دیگری است. خود عرفان نظری یک علم است که صِرف بیان شهودات است. بله، می‌خواهیم برای دیگران تثبیت کنیم، برای دیگران باورپذیر شود، استدلال می‌آوریم. بعضی گفته‌‌اند که آن عرفان نظری‌ای قوی‌تر و غنی‌تر و برتر است که با استدلال همراه باشد، حتی همین هم معلوم نیست که با استدلال قوی‌تر شود‌. استدلال خوب است و اصلا لازم است یک دور مفتاح الغیب را با تقریرات صدرایی حل و فصل کنیم. ولی نه اینکه عرفان نظری و شهودات بدون استدلال، علم نباشد. #عرفان_نظری #شهود #ابن‌عربی #قونوی #فصوص #فتوحات https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالنّور #ملاصدرا 🔹راهِ درستِ ملاصدرا 🔸لزومِ رساندن معارف صدرایی به گوش عوام #استاد_یزدان‌پناه : یکی از بزرگان می‌گفت: در جلسه‌ای بودم و علامه طباطبایی رحمت‌الله‌علیه نشسته بودند و برخی از طلبه‌ها هم بودند. یکی از طلاب پرسید برای رسیدن به نتیجه، راه چیست؟ آن نقل‌کننده گفت دیدم علامه گوش‌هایش سرخ شد و با یک شکفتگی، که از سرخوشی بود، فرمود: «همین راهی که ملاصدرا رفته است». آن بزرگوار می‌فرمود: ما ندیدیم که علامه اینقدر صریح سخن بگوید، که اینجا این‌طور صحبت کردند. این یک واقعیتی است. این سنت اسلامی ما این قابلیت را دارد که سر سفرۀ عموم مردم هم بیاید. حضرت استاد (علامه حسن‌زاده) سنت معقول را فقط منحصر به طلبه‌ها نکرد و آن را سر سفرۀ عموم مردم آورد. در آنجا قیل و قال‌ها کم بود؛ ولی اصل حرف آنجا می‌رفت. این سرمایه را دست‌کم نگیرید. 📚 عرفان وادی در عمل، جلسه ۳۵۸. #حکمت_متعالیه #علامه_طباطبایی #علامه‌_حسن‌زاده‌آملی #سلوک 🔰 علی مترقّب 🔰 https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالعزیز #سلوک_اجتماعی 🔸اوج عرفان اسلامی، فناء نیست! #استاد_یزدان‌پناه : نه تنها سلوک باید سازگار با جامعه باشد بلکه اصلا باید در متن جامعه سلوک کرد. در این طرح، کار و خانواده و جامعه و مسئولیت اجتماعی کنار گذاشته نمی‌شود. این امور به گونه‌ای معنا می‌شود که خود اینها می‌شود سلوک. در این دیدگاه، انسان مناسب با اجتماع، هیچ چیز را حذف نمی‌کند و در دل اجتماع می‌خواهد سلوک کند. باید در جامعه باشی و سلوک کنی. جامعه و خانواده و شغل باید باشد؛ سلوک اساسی این است. به نظرم حضرت استاد (مرحوم علامه حسن‌زاده) به این سبک نزدیک است. این سبک همان سنت ملاحسین‌قلی همدانی است. یکی از شاگردان حضرت استاد می‌گفت: ایشان ما را نه از درس و بحث انداخت، نه از زندگی؛ با این حال، ما را به سلوک کشاند. این را می‌گوییم عرفان مثبت، عرفان فعال. عرفان حاضر در اجتماع بدون هیچ گونه تعارض و تهافت. اینکه هم خانواده و هم اجتماع و هم شغل باید باشد و هم عرفان باید باشد، این یک تلائم خاصی می‌طلبد. برخی عرفان‌ها دنیا را به گونه‌ای نگاه می‌کنند که کلاً باید آن را کنار گذاشت. برخی دنیا را تماماً رنج و زحمت می‌دانند؛ برخی از عرفان‌های هندی این گونه‌اند. برخی از عرفان‌ها می گویند: اوج فنا است و هیچ بازگشتی در کار نیست. این نگاه با واقعیت هیچ انسانی سازگار نیست. ولی برخی از اندیشه‌ها می‌گویند: اوج فنا نیست، بلکه باید به بقاء بعد الفناء رسید. در بقاء بعد از فنا انسان حقانی می‌شود. اما جهت این‌سویی و خَلقی‌اش هم باید مراعات کرد و حقِّ حق را هم ادا کرد. https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالعلیم #صوت #حکمت_متعالیه 🔸 جایگاه بحث نبوت در فلسفه صدرایی و ارتباط آن با مباحث اجتماعی #استاد_یزدان‌پناه: فیلسوفان بحث نبوت را به شکل اجتماعی می‌بندند‌. بحث‌های جامعه را در فلسفه باید در بحث نبوت بگردید. نبی کیست؟ وصل به آسمان، عقل کل، فانی در حق بیش از عقل کل و از یک سو در خلق. جناب ملاعبدالرزاق کاشانی در کتاب تأویلاتش که به نام تأویلات ابن عربی چاپ شده است، دارد که در سفر چهارم، کل جامعه نفسِ نبی می‌شود. عین همین عبارت را صدرا دارد. صدرا تمام مباحث حکمت را در چهار سفر می‌‌گنجاند. حتی بحث نبوت را هم در فلسفه می‌گنجاند و از دلِ آن فلسفه سیاسی درمی‌آورد. صدرا تمامِ عقاید دینی را با همه تفاصیلش، فلسفیاً بررسی کرده است است؛ مثل بحث صراط، برزخ و ... . 📚 اسفار،جلد ۸، جلسه ۳. #فلسفه_اسلامی #نبوت #فلسفه_سیاسی #صدرا #نفس_اسفار #فناء #عقل_کل #بقاء https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالخالق #صوت #انسان_شناسی 🔸اهمیت مباحث نفس در فلسفه و خدمات صدرا در نفس اسفار #استاد_یزدان‌پناه : در تلقی صدرا با این سبکی که در این کتاب آمده است، قرار است این کارها را انجام دهد: ۱. خودشناسی ۲. پوشش مباحث اعتقادی معاد ۳. پوشش مباحث اعتقادی نبوت و امامت راهِ ورود به بسیاری از مباحثِ سنگینِ معاد، نبوت و امامت مسأله نفس است. یک پای صدرا در فلسفه است و یک پای صدرا در مباحث شریعت. فلوطین از عارفان بالله و فیلسوفان اشراقی قَدَر است و تا مقام فناء هم رفته است. گاهی در حواشی کتب صدرا دارد که در فلان روز به برکت حضرت معصومه سلام‌الله علیها توانستم مسأله را حل کنم. صدرا در معاد جسمانی کار اجتهادی فهم متن دینی + قدرت تحلیل، هیچ کس به پای صدرا نمی‌رسد. هم کار اجتهادی می‌کند و هم فیلسوفانه. خصوصا امروزه به خاطر مباحث فلسفه ذهن بابد نفس را خیلی جدی بگیریم‌ که در علوم انسانی به آن نیاز داریم. صدرا نفس را زمینه‌ی بنیادهای اندیشه دقیق عقلانی از سلوک قرار داده است. یکی از کارهای خوشِ صدرا همین است. مثلا فناء؛ بهترین تحلیل فلسفی عمیق از فناء او را ارائه داده است‌. یکی از نتایج مهم آن این شد که فیلسوفان قَدَر صدرایی که این‌ها را می‌خوانند، نوعاً از سر از عرفان به شکل عملی درآورده‌اند؛ مثل ملا علی نوری، ملاهادی سبزواری و ... . و اصلا نَفَس گرمِ معنوی‌شان در کارها و حاشیه‌شان آمده است. از یک طرف در علم به مبدأ، آنها را به عرفان نظر کشیده است و از یک طرف عرفان عملی. 🎙برای توضیحات تکمیلی صوت را #بشنوید. 📚 اسفار، ج ۸، جلسه ۴. 🔰 علی مترقّب🔰 https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالحکیم #عرفان_و_سیاست 🔸مقصود بالذات از انقلاب اسلامی، حرکت جمعی الی الله است. #استاد_یزدان‌پناه : هدف و مقصد از تشکیل حکومت بر اساس فقه، سیر الی الله است. تمام صحنه‌های حاکمیت سیاسی ما که با فقه اداره می شود، باید با رویکرد سیر الی اللهی باشد. این یعنی اینکه فقه همیشه باید درآمیخته با معنویت باشد. خود حضرت امام (ره) در جنگ، در برخورد با مسئولین، در صحنه‌های شادی و غم مردم، در صحبت درباره کارگرها، برخورد با دانشگاهیان در همه اینها سمت و سوی ویژه داشتند و سیر الی الله را جدی می دانستند. اصلا حکومت دینی و ولایت فقیه برای چه تشکیل شود؟ برای همان هدفی که مقصود انبیا بود: سیر الی الله. حکومت مقصود بالذات نیست. مقصود بالعرض است. یعنی هدف حکومت نیست. هدف ایجاد بهترین راه برای حرکت جمعی مردم به سمت خدا است. این اندیشه اگر بسط پیدا کند تبدیل به تمدن ناب اسلامی خواهد شد. 📚 مصاحبه استاد با شبکه العالم #امتدادهای_اجتماعی_عرفان #حکومت_اسلامی #سلوک_اجتماعی #عرفان_اسلامی #سیر‌_الی‌الله 🔰علی مترقّب🔰 https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالعلیم #صوت #عرفان_نظری 🔸 برای فهم معارف قرآن هیچ چاره ای جز خواندن عرفان نظری نیست‌ #استاد_یزدان‌پناه : حضرت امام دارد که به جان دوست قسم، عرفان نظری شرح آیات و روایات است. عرفان نظری به جدّ ناظر است به آنچه در متون دینی آمده است. وقتی انسان عرفان نظری بخواند تازه قوّت کار علّامه در المیزان را می‌فهمد، نه اینکه علّامه تحمیل کرده باشد بلکه به سطح و مستوایی رسیده است که حال می‌تواند حلّ و فصل داشته باشد. انصافاً کسی که قرار است در آیات معارفی قرآن و روایات معارفی کار کند، چاره‌‌ای جز خواندن مباحث عرفان نظری نیست. حتی حرف‌های صدرا با اینکه خیلی حرف‌های او از سرِ همین سفره عرفا هست، باز کافی نیست و باید همه این‌ها خوانده شود و الا همه‌اش باید بگوید نمی‌دانم و یحتمل یحتمل یحتمل. به حدی این یحتمل‌ها زیاد می‌شود که هیچ معنایی نمی‌فهمد. #فقه_المعارف #فلسفه_عرفان #عرفان_اسلامی #اصول_فقه‌المعارف 🔰علی مترقّب 🔰 https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالعلیم #روش_تحصیل_حوزه 🔹 سیر تحصیلی تفسیر قرآن 🔸از دیدگاه استاد یزدان‌ پناه ⬅️ مقاصد سطح اول : ۱. صرفِ آشنایی با قرآن ۲. لایه خفیفی از معارف قرآنی با طعم اخلاقی و سلوکی ۳. مقداری ناظر به احادیث تفسیری ۴. مواجهه جدی با فضای ادبی قرآن و عبور از محدودیت ها و معضلات آن 📌متن اصلی: تفسیر شبّر 📌 متن پشتیبان: تفسیر صافی ⬅️ اهداف سطح دوم: ۱.تقویت جنبه‌های علمی تفسیر ۲. توجه به مبانی، مسالک و روش‌های تفسیری ۳. بیان مرحله نخست مباحث سلوکی و معرفتی ۴. حضور جدی‌تر احادیث تفسیری ۵. مقداری بحث قرائات ۶. آشنایی با ذائقه های اجتماعی در تفسیر ۷.بحث عمیق لغوی و نحوی تا نزدیک ساحت اجتهادی ۸. مباحث بلاغی 📌 متن اصلی: جوامع الجامع 📌متن پشتیبان: تفسیر کشاف + مفردات راغب ⬅️ مقاصد سطح سوم: ۱. بحث عمیق مبانی و روش‌های تفسیری ۲. نقد مدقانه درباره روش‌های مختلف ۳. مباحث سلوکی به صورت اجتهادی ۴. مباحث معرفتی از افق عرفانی ۵. مباحث روایی با تمام دقت‌ها ۶. جدی شدن رویکرد اجتماعی و ذائقه تمدنی ۷. روش‌های تفسیر موضوعی (بهترین مدل برخورد استنشاقی با قرآن) 📌 متن اصلی: تفسیر المیزان 📌 متن پشتیبان: تفسیر مجمع البیان 📚 منزلت بی‌‌مانند المیزان #تفسیر_قرآن #سلوک_قرآنی #سیر_تحصیلی #استاد_یزدان‌پناه https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالنور #عرفان_اسلامی 🔸مقامِ غلامانِ اهل‌بیت علیهم السلام در کلام ابن عربی #استاد_یزدان‌پناه : ابن عربی در توضیح "سلمان منا اهل البیت" با استناد به روایت امام صادق علیه‌السلام (غلامُ القوم منهم) می‌گوید که هر کس غلام هر قومی باشد، منسوب به آن قوم است. تفسیر ظاهری روایت که مشخص است. اما تفسیر باطنی اینست که هر کس به معنای دقیق غلامی اهل بیت کند و اهل بیت را هم مشخص می‌کند و اسم می‌برد که منظور اولاد حضرت زهرا سلام‌الله علیها هستند، از کسانی می‌شود که دارای مقام "سلمان منا اهل البیت" هستند و می‌گوید حضرت خضر هم از اینهاست. یکی از خواص این مقام، دانستن احکام الله واقعی است و به تعبیری دیگر احتیاجی به بررسی اینکه حدیث ضعیف است یا قوی، ندارد. نه قوت سندی و نه ضعف سندی دیگر او را از تشخیص حکم الله واقعی منع نمی‌کند. #سلمان_فارسی #حکم_الله #ابن‌عربی #شریعت https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالمحبوب #سیر_و_سلوک 🔸 کسی که فلسفه صدرا می‌خواند، تشنه حقایق می شود. #استاد_یزدان‌پناه : حضرت استاد حسن‌زاده‌آملی در رسالۀ باب رحمت، می‌فرمايند که درجۀ اول شوق است. از شوق شروع کرده‌اند، چون این رساله برای کسانی است که در فضای دینی هستند، اما هنوز رگ سلوکی‌شان بالا نیامده است. 📌 راه‌های پدید آمدن شوق: ✅ ۱. حرف شنیدن: نوعاً کسانی که فلسفه صدرا می‌خوانند، کسانی که درگیر این حقایق می‌شوند، تشنگی پیدا می‌کنند؛ کسانی که به عمق مباحث صدرایی رسیده‌اند، خیلی زود جذب می‌شوند. ملاصدرا این‌گونه تحلیل کرده است: کمال انسان چیست؟ فلسفه سلوک چیست؟ نهایت چیست؟ نهایت چگونه به‌دست می‌آید؟ همین مباحث شوق‌آور است. انسان را می‌کشاند؛ تشنگی و بصیرت ایجاد می‌کند. در سنت صدرایی کسانی را داریم که فلسفه صدرایی را خوانده‌اند؛ همیشه درگیرش بوده‌اند، جوانبش را خوانده‌اند، برایشان شوق ایجاد شده است. شما بدانی انسان چیست؛ حقایق عالم چیست؛ کمال او چیست؛ فلسفه سلوک چیست؛ غایت انسان چیست؛ این حقایق که روشن شود، در این صورت بصیرتی پیدا می‌شود و شوق پدید می‌آید. پس لزوماً نیاز نیست که شوق در «می‌نمایند و می‌ربایند»، حاصل شود. گرچه این «می‌نمایند و می‌ربایند»، نوع عالی شوق است. به این معنا که ابتدا چشیده و علاقه پیدا کرده و آن زیبایی او را مجذوب کرده و برده است. مثلاً ملاعلی نوری، حدود شصت سال حکمت صدرایی درس می‌داد؛ ایشان تشنگی پیدا کرد و به شهود رسید. یا آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی که این بحث‌ها را خوانده بود و بعد گفت: ثم ماذا؟ بعد به محضر آقای قاضی رسیدند. ✅ ۲. قرآن خواندن و درست تفسیرکردنِ قرآن: اگر کسی خوب قرآن بخواند و حقایقش را بفهمد، این کار بسیار او را می‌کشاند و می‌برد. بفهمد عبودیتی که در قرآن آمده به چه معنا است؛ «وَأَنِ اعْبُدُونِي هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ» (یس، آیۀ۶۱). آن‌گونه که در قرآن و روایات آمده است، بخواند و بفهمد، مایه شوق و بصیرت است و می‌برد. ✅ ۳. همراه عالم ربانی بودن: کسی زیاد با عالم ربانی باشد، به‌تدریج اثرش در او پیدا می‌شود و اشتیاق پیدا می‌کند. دیدن برخی از احوال عالم ربانی، مانند آه و اشک و نالۀ شبانه، خیلی اثر دارد. یک راه شوق، مناسبت ذاتیه است. یک راهش هم نشستن با عالم ربانی است. دیده‌ام بندگان خدایی را که چندان درس نخوانده‌اند، اما نکته‌هایی شنیده‌اند و با عالم ربانی نشسته‌اند. نفسِ بودن با عالم ربانی، باعث می شود که در انسان شوق پدید آید. ✅ ۴. مناسبت ذاتی: کسانی هستند که از اول و از کودکی جنس‌شان، جنس عرفانی است. الحمدلله ما طلبه‌ایم و حرف شنیده‌ایم و می‌دانیم که راه اصلی راهی است که مرحوم قاضی رفته‌اند. آهسته آهسته این شوق ایجاد می‌شود. وقتی شوق پیدا کرد، می‌خواهد برود، اما با یک دریای بیکرانی روبه‌رو می‌شود: آه ! من قِلَّةِ الزّادِ ، و طُولِ الطَّريقِ ، و بُعدِ السَّفَرِ ، و عَظيمِ المَورِدِ. #شوق #ملاصدرا #عرفان_اسلامی #حکمت_متعالیه #علامه‌_حسن‌زاده‌آملی https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687

هوالعلیم #اجتهاد_در_معارف 🔹همان‌طور که بدون اصول، اجتهاد و فهم فروع ممکن نیست، بدون فلسفه و عرفان اجتهاد در معارف و فهم آن ممکن نیست. #استاد_یزدان‌پناه : آیه‌الله حسن‌زاده آملی فرموده‌اند: «اگر می‌خواهید معارف دین را خوب بفهمید، باید فلسفه و عرفان بخوانید»؛ زیرا ما را به فضایی هستی‌شناختی می‌برد که در آن ملائکه، خدا، معاد و… مطرح است؛ به تعبیر دیگر فلسفه و عرفان نوعی پختگی برای انسان می‌آورد. متن دینی برای ما راهنما است، نه اینکه چون من این‌گونه فهمیدم، آن را تعین می‌دهم. با خواندن فلسفه و عرفان اسلامی که آهسته‌آهسته خود را به آموزه‌های دینی نزدیک کرده است، وزانتی پیدا می‌کنیم که اگر این کارها را نمی‌کردیم، آن قوت را نداشتیم؛ همچنان که فقیه باید کار فقهی و اصولی کند تا آن پختگی لازم حاصل شود. به وقتش ظهورگیری هم می‌کند؛ یعنی نمی‌گوید من این متن دینی را تعین می‌دهم، بلکه می‌گوید من به جایی رسیده‌ام که متن دینی را خوب می‌فهمم؛ یعنی متن دینی منفعل نیست، بلکه فاعل و راهنما است، نه اینکه توده مبهمی باشد که من آن را تعین دهم. این را من قبول دارم، با این شرط که دين را از فاعل و راهنما‌ بودن نیندازید. مگر ممکن است دین که ادعای اصلی آن معارف است بگوید من حرف‌هایی می‌زنم و شما هر گونه خواستید آن را بفهمید. ما فهمِ معارف دین را به برکت عرفان و فلسفه به جایی رسانده‌ایم که بسیار غنی است. 📚 نشریه رهنامه، شماره ۱۷ و ۱۸. @moteragheb

هوالحفیظ #سلوک #دهه_مراقبه 🔻مراقبه در نگاه علامه حسن‌ زاده 🔻 #استاد_یزدان‌پناه : مراقبه، اساسِ شیوه سلوکی حضرت استاد حسن‌زاده بود. مکّرر بیان علامه طباطبایی را که "با مراقبه تخمِ سعادت کاشته می‌شود" را داشتند البته حضرت استاد در کنار مراقبه استاد، مساله توجه را هم داشتند. معنای مراقبه، مراقبه‌ی مع الله است. ⬅️مرحله اول: جانب خدا را در دستورات شرعی را رعایت کنیم. ⬅️ مرحله دوم: هر کاری انجام می‌دهی، رضا و خشنودی خدا در نظر گرفته شود. خدایا چون تو خشنود می‌شوی، انجام می‌دهم. ⬅️ مرحله سوم: همیشه با خدا بودن. در همه حال تلاش کنم که با خدا باشم. یعنی خود را محضر خدا ببیند. من اگر نمی‌بینم، او می‌بیند. در این مرحله هیچ شهودی رخ نداده است، فقط این اندیشه را می‌داند. دانش حصولی در اینجا برای ما تعامل می‌آورد. ⬅️ مرحله چهارم: خودش خدا را حاضر ببیند و او را شهود کند. #علی_مترقّب | عضو شوید 👇 https://eitaa.com/joinchat/2337342120C0f71cd5687