❇️ #حقوق_شهروندی در منظر فقهي آیتالله سیستانی
🛑قسمت يازدهم:
⭕️سخن پایانی
🔻آیتالله سیستانی در بستر (context) #فقه_سنتی و در چارچوب و التزام به اصول اجتهاد جواهری البته با عنصر نواندیشی و توجه به مبانی معرفتشناختی و انسانشناختی، به مبانی و مصادیق حقوق شهروندی پرداخته و به مناسبتهای مختلف آنها را مورد تأکید قرار داده است،
و با اصرار و پافشاری بر لزوم رعایت #حقوق_شهروندی به جریانهای افراطی اعلام کرده میان حقوق شهروندی با مسائل فقهی تعارض و ناسازگاری وجود ندارد.
👈روش آیتالله سیستانی در رویارویی با ناسازگاریهایی که گاهی میان احکام فقهی با جهان مدرن بهچشم میآید این است که با موضوعشناسی دقیق و بررسی مناط و ملاک احکام به ارائه فتوای مناسبی میپردازد که در چارچوب فقه جواهری با #مقتضیات_روز و #عقلانیت مدرن نیز سازگار باشد،
البته ایشان گاهی در چارچوب فقه و توجه به محدودیتهای متنی و نصوص دینی راه حل دیگری در پیش میگیرد.
به عنوان نمونه در باب #حدود_شرعی در کتابهای فقهی و فتوایی خود به موضوع حدود نمیپردازد و به قانونگذاران بر وضع قوانینی در راستای اجرای حدود شرعی نیز تأکید نمیکند و تنها به بیان رعایت #ثابتات_دینی در قانونگذاری بسنده میکند.
🌱🔸پیام آیتالله سیستانی مبنی بر پاسخگویی فقه در عصر حاضر و روش ایشان در رویارویی با تعارضها و ناسازگاریها، نه تنها برای نواندیشان دینی بلکه برای روشنفکران دینی و همه کسانی که دغدغه دینداری در جهان مدرن را دارند، حائز اهمیت بسیاری است.
چرا که با پیمودن این مسیر و استفاده از این روش؛ یعنی فعال کردن عناصر فراموش شده و مورد غفلت واقع شده در فقه چون کرامت ذاتی انسان و لوازم و پیآمدهای آن، میتوان گامبهگام البته استوار و محکم و دور از آشوب، آوار و برانگیختن حساسیتها و با همراهی طیف وسیعی از دینداران به حل تعارضها و تضادها پرداخت.
🔸آیتالله سیستانی به صراحت شرکت در #انتخابات را #حق شهروندان میداند و در اینباره از عباراتی چون؛ تکلیف یا وظیفه ملی و شرعی استفاده نمیکند، و بر این باور است که مردم با تأیید و حمایت خود به حکومت مشروعیت میدهند،
🔻 و در زمانی که دولتی در عراق مستقر نبوده نیز مالکیت دولتی را محترم دانسته و به شهروندان نسبت به تعرض و تصرف اموال دولتی هشدار داده است
و از سوی دیگر به #دولتمردان گوشزد کرده که در فراهم کردن #زندگی_کریمانه برای همه عراقیها نهایت کوشش خود را انجام دهند و حقوق شهروندی آنان را نیز بهرسمیت بشناسند و نادیده نگیرند.
ایشان در هر فرصت و مناسبتی همگان را به رعایت حقوق شهروندان، احترام به جان و مال آنان و التزام به موازین انسانی و اخلاقی دعوت میکند؛ از اینرو میتوان آیتالله سیستانی را مرجعی #گفتگومحور و #اخلاقمدار دانست که فارغ از نام و عنوان یا پسوند و پیشوند حکومت به دولت کارآمد و شهروند خوب باور دارد.
⭕️👈خلاصه سخن آنکه همانطور که بیان شد؛ #حقوق_شهروندی از جمله حقوق چالشی میباشد و این چالش در حکومتهای اسلامی نیز بیشتر بهچشم میآید،
اما میتوان با استناد به نظرات آیتالله سیستانی این چالشها را کمتر کرد و یا از میان برداشت.
به عنوان نمونهای کوچک در کشور ما برخی از مراکز آموزشی و ادارات برای تحصیل و #استخدام شرط #اسلام یا اهل کتاب قائل هستند، از اینرو فرد محصل یا متقاضی کار که پیرو آیین دیگری باشد در چالش میان راستگویی و #محرومیت از تحصیل و استخدام و یا بیان خلاف واقع و تحصیل و استخدام قرار میگیرد، روشن است انتخاب هر کدام از گزینهها برای فرد و اجتماع مشکلاتی پدید خواهد آورد.
پايان🌱
🖥🖌محمدهادی زاهد غروی، برگرفته از سايت دين انلاين
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
رویکرد #امام_علی ع به #حکومت
🟢قسمت اول:
🟩 12 ویژگی #حکومت_علوی :
1️⃣حکومت علی، #انسان_گرا بود، یعنی انسان و مردم مهمترین مساله حکومت بودند که #کرامتشان حفظ شود، به خراج گیران دستور میداد براساس خوداظهاری و تمایل افراد مالیات و زکات بگیرید، به گونه ای که #ناراضی نشوند، نه مثل نظامهای مالیاتی که همه را دزد فرض میکنند و رضایت مردم در درجه آخر اولویتها هم نیست. خدا در قرآن درباره آدم غیرت دارد، به خاطر او به شیطان تشر میزند و به فرشته ها میگوید نمیفهمید و قتل هر یک انسان را معادل قتل کل انسانها میداند.
2️⃣حکومت علی، #شهروند درجه یک و دو نداشت، #دوقطبی مومن و حزباللهی و غیر آن نداشت، همه #محترم بودند حتی اگر مخالف بودند یا مسلمان نبودند، 👈👈به مالک فرمود: با مردم مهربان باش که یا در دین مثل تو هستند و یا مثل تو انسانند. آیتالله سیستانی در ملاقات پاپ به همین تعبیر اشاره کرد که انعکاس زیادی داشت،
علی(ع) اینگونه نبود که بیت المال یا امتیازات یا مناصب را متعلق به قشرخاصی بداند که چون شما طرفدار من هستید یا انقلابی و حزباللهی هستید، مملکت مال شماست و دیگران که مخالف من هستند، حقی ندارند.😔
3️⃣ نسبت به #زنان حساسیت داشت، در نامه 14 نهج البلاغه که سندی درخشان برای امروز است فرمود: شروع به جنگ نکنید، افراد دشمن را در حال فرار نزنید، کشتگان را مثله نکنید و با زنان دشمن، خشونت به خرج ندهید، در صفین که زنان لشگر معاویه فحاشی میکردند، به یارانش دستور صبر داد و فرمود در جاهلیت هم عرب حرمت زنان را حفظ میکرد و آنها را نمیزد، حالا ببنید ما چگونه با زنان رفتار میکنیم!
4️⃣علی(ع) دشمن دشمن نمیکرد، در صفین سربازانش را از #دشنام دادن به دشمن برحذر داشت و فرمود به جای دشنام، دعا کنید بین ما صلح برقرار شود و خونی از دو طرف ریخته نشود و آنان آگاه شوند.
5️⃣ اهل #نظارت_دقیق و #تنبیه_کارگزاران بود. #قاضی سرشناسی از حامیانش را عزل کرد فقط بدین خاطر که سر متهم فریاد زده بود
👈👈. وقتی قنبر که دستیارش بود، سه ضربه تازیانه اضافه به فردی زد، همانجا امیرمومنان به او سه ضربه تازیانه زد،👉👉 نسبت به نقض حقوق مردم مخصوصا مخالفان توسط مسئولان وکارگزارنش بسیار حساس بود.
6️⃣امیرمومنان با تبلیغات و #هیاهو برای حکومت مخالف بود، فرمود ما آن ابری نیستیم که رعد و برق زیاد و بدون بارش داشته باشد، بلکه ابری هستیم که بی سر وصدا باران سیل آسا فرومیریزد،
7️⃣ پرهیز از مجازات قبل از ارتکاب جرم، وقتی طلحه و زبیر به نام عمره با امام خداحافظی کردند، معلوم بود دنبال فتنه هستند، اما علی ع گفت قبل از جرم نمیتوان برخوردی با آنها کرد.
8️⃣علی(ع) با #سنتهای_قومی مقابله نمیکرد، به مالک نوشت با سنتهای مردم که آنها را دورهم جمع میکند و موجب الفت و مهربانی میشود، مخالفت نکن، چون بدنامی برایت میماند. حالا این را مقایسه کنید با برخورد ما در همین سیزدهم نوروز که دنبال مچ گیری و اشتباه گیری از رفتار مردم هستیم.
9️⃣حفظ #آبروی_افراد برایش مهم بود. مجازات زنی که خود اعتراف به فحشا کرد را به بهانههای مختلف تا بعد از به دنیا آمدن و شیر خوردن فرزندش عقب انداخت.
♦♦♦♦♦از حق الله کوتاه میآمد، اما خط قرمزش حق الناس بود. ما برعکسیم، اگر موی کسی پیدا شده با خداست، اما اگر کسی پول مردم را خورده با او چه میکنیم؟😔😔
🔟به #فقر_مردم، حتی پیرمرد یهودی توجه داشت.
1️⃣1️⃣ اهل #تحمیل به مردم نبود و وقتی مردم در جنگیدن تعلل میکردند، فرمود من مجاز نیستم شما را به کاری که نمیخواهید وادار کنم.
2️⃣1️⃣به دنبال بالا رفتن #عقلانیت و قدرت درک مردم بود.
🎙استاد مهدی مهریزی، شب 23 رمضان
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
🟢 چهار ركن همگاني و هميشگي بودن اسلام
🔸 پیامبر اسلام (علیه آلاف التحیة و الثناء) وقتی مبعوث شدند، اعلام کردند من برای جمیع بشر «إلی یوم القیامة» آمده ام؛ پیام من نه مرز و بوم می شناسد و نه عصر و تاریخ.
🔸 آنچه در گستره زمان و زمین مطرح است یعنی می تواند کلی و دائم، همگانی و همیشگی باشد، باید در درون #انسانیت_انسان_ها حضور فعال داشته باشد و آن
#عقلانیت است از یک سو،
#فطرت است از سوی دیگر،
#وحدت_خواهی است از سوی سوم و
#آزادی_طلبی است از سوی چهارم
و سایر کمالات به این اصول چهارگانه برمی گردند.
🔸 اگر چیزی عقلانی نباشد نمی تواند کلی و دائم باشد؛ یا اگر عقلانی است ولی مطابق با فطرت نباشد، همگانی و همیشگی نخواهد بود
و اگر وحدت گرا نباشد، نمی تواند همگانی و همیشگی باشد و اگر اصول #اخلاقی را در نظر نگیرد،
نمی تواند کلی و دائم باشد.
◀️ پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) که آمد، برای رفع #جاهلیت موجود و دفع جاهلیت ممکن، برنامه ریزی کرده است.
👈 آن جاهلیتی که وجود داشت را با برنامه ریزی رفع کرد و برداشت و جاهلیت هایی که ممکن است در اعصار بعدی بیایند، زمینه دفع و جلوگیری از آنها را فراهم کرد
و آن با تشریح همین منابع و مبادی چهارگانه است:
عقلانیت، فطرت، آزادی و مسئله فضایل اخلاقی.
🎙آیت الله جوادی املی
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
#تعصب_ديني، ممدوح يا مذموم؟
🛑قسمت نهم :
#تعصبزدایی در پرتو تفکر قرآنی و عقلی
✅انسانی که #استدلالگرا است و عقلانیت را پیشه خود ساخته است هرگز متعصب نخواهد بود چون همه انواع تعصب ریشه در عدم استدلالگرایی و خردورزی شخص متعصب دارد
با این وصف در مورد تعصب دینی میتوان گفت:
↩️ اولاً: انسانیت انسان به عقل اوست پس باید تابع عقل بود نه تابع احساسات و عواطف نابجا و غیر منطقی؛
↩️ ثانیاً: دین حق در سایه #عقلانیت یافتنی است و اسلام هرگز نگفته است دین را بدون #تحقیق انتخاب کنید؛ بلکه به تعبیر علامه طباطبایی:
⭕«این آیات، مقاصد خود را با دلایل و حجتهای کافی، به غریزه واقعبینی و درک استدلالی انسان عرضه میدارد 👈👈هیچ یک از این آیات نمیگوید که مقصد مرا بیچون و چرا بپذیرید و پس از آن بهعنوان تفنن یا هدف دیگری به استدلال بپردازید، بلکه میگوید: آزادانه به عقل سلیم خود مراجعه کنید، اگر چنانچه سخن مرا به همراه دلایل و شواهدی که ذکر میکنم، تصدیق نمودید (و قطعاً هم خواهید کرد) بپذیرید (و این همان طرز تفکر فلسفی و استدلال آزاد است)» (طباطبایی، شیعه، ص 192).
فقها نیز تصریح دارند که باید اصول دین را از روی استدلال پذیرفت نه از روی تقلید و تعبد.
👌به فرموده علامه طباطبایی بیش از سیصد آیه در قرآن کریم در ستایش #خردورزی و سفارش به #تفکر و تدبر وجود دارد
📚(طباطبایی، 1390، ج 5، ص 255) و «اسلام دینی است که با توحید آغاز میگردد و توحید مسئلهای است تعقلی که تقلید و تعبد در آن جایز نیست، حتماً باید تعقل و استدلال و تفلسف در آن باشد»
📚 (مطهری، ج 30، ص 109).
❓آیا تحقیق، چیزی غیر از معیار قرار دادن عقل و بهکار گرفتن قوه تفکر بدون هرگونه پیشداوری و تعصب، برای رسیدن به دین حق است و آیا اینکه باید اصول دین را از روی استدلال پذیرفت، معنای جز خردورزی و عقلانیت دارد؟
همچنان که در انتخاب دین عقل معیار است و باید با عقل و استدلال دین حق را پذیرفت و حقانیت و صدق هر چیزی از راه #برهان و دلیل اثبات شدنی است، این معیاربودن عقل و استدلال، باید همیشگی و در تمام زمینهها باشد تا انسان از راه حق و حقیقت دور نشود و در دام جهل و #تعصب کور نیفتد.
⁉چرا عقل زمانی که بر نفع مدعای تو استدلال نماید برایت معتبر است؛ اما زمانی که همین عقل با دلیل دیگری مدعایت را رد میکند معتبر نیست؟!
ثالثاً: اگر ما #استدلالگرا نباشیم حتی در دین و مسائل دینی نیز به بنبست مواجه میشویم به این صورت که اگر فردا کسی بیاید و ادعا کند که من دین جدیدی آوردهام مثل کسانی که بعد از پیامبر اسلام، ادعای پیامبری کردند یا ادعا کند که من خلیفه پیامبر هستم، ما این ادعاها را چگونه رد کنیم ؟ و با چه معیاری مدعای او را ارزیابی کنیم و بر فرض بپذیریم؟! اگر به او بگویی دین تو حق نیست و تو حق نداری چنین حرفی بزنی و چنین ادعا کنی، میتواند برای ما بگوید، چرا تو حق داشته باشی و ادعای حقانیت کنی؛ اما من حق نداشته باشم؟ چه دلیلی وجود دارد؟! و اینجا است که بازهم برمیگردیم به استدلالگرایی که باید استدلال اقامه کرد یا ادعای او را رد کرد و یا بر فرض پذیرفت.
⭕اگر راه استدلال بسته شود راه برای خشونت و فریبکاری باز میشود و عوام را با فریبکاری و خواص را با خشونت از سرراه برمیدارند؛ بنابراین برای اینکه در دین نیز به بنبست مواجه نشویم لازم است، استدلالگرایی را پاس بداریم و👈👈 علاوهبر آنکه دین خود را با استدلال و معیار قراردادن عقل میپذیریم، حاضر باشیم حرف دیگران را نیز بشنویم و با زبان استدلال و برهان، سخن دین خود را با سایر مردم در میان بگذاریم.
👈پس اگر راه #تفکر فلسفی باز بود، راه تعصب دینی بسته میشود و یگانه راه از میان برداشتن تعصبات دینی که باعث انواع و اقسام خشونت میشود؛ ترویج تفکر عقلی و خردورزی و اینکه با دیگران فقط از در دلیل و برهان درآییم تا کار به خشونت کشیده نشود.
#تعصب_نژادی و قومی نیز از آنجای که مستند به هیچ دلیلی نیست، از منظر قرآن و عقل محکوم است و با #حاکمیت_قرآن و عقل از میان خواهد رفت؛ چون اگر ما تابع عقل باشیم به این معنا است که هیچ مدعایی را بدون دلیل نپذیریم و دست به هیچ کار و عملی نزنیم مگر اینکه مورد تأیید عقل باشد و برتری نژادی مستند به هیچ دلیلی نیست.
🖊نویسنده:غلام سرور عظیمی
دوفصلنامه يافته هاي فقهي معارفي
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#قرآنپویان
تدبر در قرآن، تفقه در دين
🟢معرفی جامع و صحیح دین از طريق:
♦#عموميسازي فهم و عمل به قرآن
🔶آموزش و گسترش روش ساده #تدبر و #فهم قرآن
🔹ترویج باورها و رفتارهای مطلوب دین با محوریت قرآن و سنت قطعی با تاکید بر #عقلانیت، #اخلاق و #عدالت
🔶محصور نشدن در قالب ارا و فتاوای #مشهور با نقد و بررسي كليه نظرات مشهور و غيرمشهور و ارایه دیدگاه های مختلف صاحب نظران
🔹بررسی و تبيين #حقوق و #آزادی های شهروندان در برابر حکومتها در متون اصيل ديني
✅ادرس تالار گفتگوهاي قرآن پويان
http://www.quranpuyan.com
✅ صفحه قرآن پويان در اینستاگرام
/https://www.instagram.com/quranpuyan
✅شناسه #کانال_قرآنپویان در تلگرام، ایتا، بله @quranpuyan
به لطف خدا و استقبال كاربران علاقه مند به موضوعات قرآني
🌸🌸🌹🌹 آمار بازديد روزانه از #تالار_گفتگوهاي_قرآن_پويان ،
در دو روز متوالي يعني شنبه و يكشنبه
19 و 20 ابان 1403 ركورد قبلي خود را شكست
👈👈👈و به ترتيب به تعداد 56630 و 61491 بازديد رسید
ركورد قبلي در در روز 9 شهریور 1402 به ميزان 42723 ثبت شده بود.
#قرآنپویان
تدبر در قرآن، تفقه در دين
🟢معرفی جامع و صحیح دین از طريق:
♦#عموميسازي فهم و عمل به قرآن
🔶آموزش و گسترش روش ساده #تدبر و #فهم قرآن
🔹ترویج باورها و رفتارهای مطلوب دین با محوریت قرآن و سنت قطعی با تاکید بر #عقلانیت، #اخلاق و #عدالت
🔶محصور نشدن در قالب ارا و فتاوای #مشهور با نقد و بررسي كليه نظرات مشهور و غيرمشهور و ارایه دیدگاه های مختلف صاحب نظران
🔹بررسی و تبيين #حقوق و #آزادی های شهروندان در برابر حکومتها در متون اصيل ديني
✅ادرس تالار گفتگوهاي قرآن پويان
http://www.quranpuyan.com
✅ صفحه قرآن پويان در اینستاگرام
/https://www.instagram.com/quranpuyan
✅شناسه #کانال_قرآنپویان در تلگرام، ایتا، بله @quranpuyan
⭕️#جوامع_بشری و #ادیان_الهی همیشه گرفتار #تندروها بوده اند!
#قانون_بیاثر که افزاینده #نارضایتی ها باشد مصداقِ روشن تندروی است
ما وقتی به تاریخ اهل بیت (ع) نظر میکنیم میبینیم همیشه “تندروها” بشریت و دین را به زحمت انداخته اند و هیچ وقت به #عقلانیت و #فرصت_شناسی شناخته نشدند!
👈در زمان پیامبر رحمت در مورد #صلح_حدیبیه که آیه “انا فتحنا لک فتحا مبینا” پشتوانه آن است ، اعتراض کردند!(بحار،ج۲۰ص۳۵۰)
در دوران دیگر ؛ از امیرالمومنین (ع) درباره جریان “سقیفه” می پرسیدند و آنحضرت از پاسخ سرباز میزد تا اذهان از توجه “معاویه” غفلت نکند. (خطبه ۱۶۲)
#تندروها در سالهای بعد،تندروی و وقاحت را به کمال رساندند و بجهت صلح پر ارزش امام حسن (ع)، به آن مظهر هدایت میگفتند: «مذل المومنین!».(مقاتل الطالبین، ص۶۶)
جداً تندروها هیچ وقت “فرصت شناسی” را درک نکردند و یا نخواستند که درک کنند!
این سِنخ موضع گیری هاست که امام علی (ع) میفرماید: «روزگار مرا به خنده وا داشته بعد از گریه ها..».(خطبه ۱۶۲)
راه روشن است و آن بازگشت به “#عقل و #عدل” است. این جمله امام خمینی را باید در تمام نهادها نصب العین قرار گیرد که فرمود:
«کراراً گفتم و باز تکرار میکنم،… قابل قبول نیست که به اسم #انقلاب و انقلابی بودن به کسی #ظلم شود». (صحیفه، ج۱۷ص۱۴۲)
❌ذره ای ظلم و تعدی به حقوق هر انسانی، بدون حساب و کتاب نخواهد بود،
💫 امام صادق (ع) فرمود: «خداوند به یکی از پیامبرانش که در حکومت یکی از ستمگران زندگی میکرد وحی نمود که به آن #ستمگر بگو: من تو را برای ریختن خونها و گرفتن اموال به کار نگماشتم، بلکه تو را به کار گماشتم تا نگذاری صدای #مظلومان به آسمان رسد، زیرا من ستم بر آنها را رها نمیکنم، حتی اگر #کافرباشد». (کافی، ج ۲ ص ۳۳۳)
مسئله مهم آبروی اسلام و ایران است و #آبروی_دین و مردم یک #امانت در دست حاکمیتِ دینی است.
مختصری نگاه لازم است تا دیده شود “طالبان” چه آبرویی از اسلام در دنیا برده اند!
🔻به نقل سید بن طاوس ؛ «روزی موسی به #خدا عرضه داشت: چرا به #فرعون عمر طولانی دادی و نفرین ها در حق او اجابت ننمودی؟ از بارگاه الهی پاسخ آمد: عیبِ #فرعون این بود که ادعایِ خدایی میکرد، ولی حُسن او این بود که شهرها را #آباد و راهها را امن و #سفرهها را رنگین کرده بود .. من از حق خویش گذشتم تا مردم آسوده باشند».(الملاحم ،ص۳۵۸)
👈سخن آخر و آخر سخن در رابطه با “حکومتِ دینی” ؛ سخن امیرالمومنین است که طبق نقل نهج البلاغه فرمود:
🔻«وقتی #حقوق طرفین (دولت و مردم) زیرپا گذاشته می شود پیامدهایی این چنین دارد: اختلاف کلمه پدیدار می گردد، نشانه های ستم آشکار و تبهکاری در دین بسیار شود، راه گشاده سنت و اخلاق را رها کنند، کار از روی هوای نفس کنند، احکام فروگذار شود،بیماری های روحی روانی بسیار گردد، بیمی نکنند که حقی بزرگ فرونهاده شود و یا باطلی سترگ انجام داده شود. آن گاه نیکان خوار شوند و بدکاران بزرگ مقدار و تاوان فراوان بر گردن بندگان از سوی پروردگار بار شود». (خطبه ۲۱۶)
⭕️بر #عالمانِ حوزه و اندیشمندان #دانشگاه و هر فرهیخته ای ضروری است که #حکومت_دینی را در “پاس داشتنِ دین و مردم” از تایید و نیز نقد دلسوزانه دریغ نورزند.»
🎙 استاد هادي سروش
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#دینداری_عاطفی یا دینداری قاعده مند
🔹در بحث مربوط به دینداری و میزان #دینداری در جامعه ایران، نوعی غفلت از توجه به تعریف دقیق نهاد دین و دینداری دیده می شود و به همین خاطر برخی خطاها را در ارزیابی روند دینداری در جامعه ایران شاهدیم.
🔸اینکه ما دین را به #مناسک تقلیل دهیم یا دین را در حد کمیت و با میزان ایام دینی در تقویم سال یا با میزان اماکن دینی و امامزاده ها تعریف کنیم، نتیجه اش این می شود که بگوییم جامعه دینی تر شده و میزان دینداری در جامعه افزایش یافته است.
🔹اما اگر معیار دینداری را تحقق روح و اهداف دین بدانیم، باید ببینیم شاخص هایی نظیر حضور امر قدسی در زندگی مردم یا پایبندی به #اخلاق، اعتماد و وفای به عهد یا #عدالت در جامعه افزایش یافته است یا خیر؟
🔸از نگاهی دیگر می توان کیفیت دینداری را در جامعه با نفوذ و تاثیرگذاری نهاد دین مانند #مرجعیت و روحانیت در زندگی مردم سنجید؛ آیا محبوبیت، نفوذ، اثرگذاری، اعتبار و اعتماد به مرجعیت و روحانیت افزایش یافته یا کاهش یافته است؟ و بر این اساس داوری کرد.
🔹در عصر روشنگری، کلیسا با این چالش مواجه شد که آیا هدف از دینداری، ظاهر و پوسته دین و مناسک و کمیت فعالیتهای دینی است یا هدایت و پیرایش و اخلاقی کردن جامعه است.
🔸روایات و قرآن کریم، تاکید فراوان دارند که هدف از ظواهر و کمیت دینداری، رسیدن به #روح_دینداری و معنویت است و چه بسیار دیندارانی که به شریعت و #ظواهر پایبند بودند اما رستگار نشدند.
🔹به نظر می رسد دینداری در ایران، خصوصیاتی نظیر گریز از عقلانیت، گریز از رقابت و تلاش، گریز از پیگیری و استمرار، و در یک کلام خصلتی عاطفی دارد؛ یعنی این که به دینداران گفته شده بجای آنکه براساس قواعد و رفتارها و تلاش برای رفتار اخلاقی و تغییر خود و دیگران عمل کنند، با کنش های عاطفی، عزاداری و گریستن یا شرکت در فلان مراسم و راهپیمایی رستگار می شوند.
🔹این یعنی بجای طی کردن مسیری سخت و تلاش برای نجات خود و دیگران، با یک #گریه نتایج یک عمر عمل غیراخلاقی جبران می شود.
🔸در منطق قرآن، دینداری یک امر #ورزیدنی است نه داشتنی.
یعنی ایمان ورزیدن نه ایمان داشتن.
🔹ایمان ورزیدن نیاز به تلاش دائمی، مراقبت و زحمت دارد. ایمان ورزیدنی، ایمانی تعهدآور و مبتنی بر تلاش مستمر است و ایمان عاطفی، ایمانی داشتنی است و نیاز به تغییر ماهیتی و رعایت اخلاق و زحمت دایمی ندارد. بلکه با یک توسل و گریستن؛ بدون تلاش چندان، می توان براحتی رستگار شد.
🔸در جامعه ایران بجای تمرکز بر تغییر تدریجی و تلاش مستمر، بر تغییر ناگهانی و تحول آنی توجه می شود و استثنائاتی نظیر فضیل عیاض یا بشرحافی یا #توبه ناگهانی فلان گناهکار بعنوان قاعده معرفی می شود.
🔹اما در دینداری مورد نظر قرآن، برای رستگاری تلاش گسترده و رقابت صورت می گیرد.
🔸رستگاری امری یکباره و ناگهانی نیست بلکه با زحمت و #عمل_صالح و مرارت بدست می آید.
🔹مدل کلیسا و کشیشیان مسیح، مبتنی بر رستگار کردن و پاک کردن توسط کلیساست نه تلاش فرد؛ با یک اعتراف و حضور در کلیسا فرد بخشیده می شود نه با تلاش و جبران اشتباه و عمل صالح.
🔴تفاوت های دینداری قاعدهمند با دینداری عاطفی:
1⃣ در دینداری عاطفی بر مفاهیم التیام بخش تمرکز می شود؛ یعنی گریستن را به معنای رستگاری می گیرند در حالیکه گریه موجب آرامش می شود اما لزوما موجب رستگاری و تغییر نمی شود؛ یعنی فرد، فردای عزاداری ممکن است همان رفتار و اشتباهات قبلی خود را تکرار می کند.
2⃣ عشق در دینداری: عشق به اهل بیت اگر واقعی باشد، موجب تغییر در عمل و شبیه شدن عاشق به معشوق می شود؛ نه اینکه فرد خود را عاشق اهل بیت معرفی کند اما در عمل پایبند به توصیه ها و سیره اهل بیت نباشد.
3⃣ در دینداری عاطفی تمرکز بر ستایش خدا و بزرگان دین است بجای طی کردن مسیر رستگاری و تقرب و همراهی با بزرگان، مدح و ستایش خدا و ائمه بدون عمل ما و نشان دادن راه رستگاری به مردم، کاری ساده و کم زحمت است. اما شیعه واقعی به رفتن راه و مسیر علی توجه و تلاش می کند و فقط به مدح او بسنده نمی کند.
4⃣ شهودگرایی و خواب و #رویامحوری بجای واقعگرایی
5⃣ پرهیز از تفکر انتقادی و #عقلانیت و زیر سوال بردن رفتار و وضعیت موجود، از ویژگیهای دینداری عاطفی است.
6⃣ تملق و ستایش نهاد روحانیت و رهبران دینی بجای گفتگو و پرسش و به چالش کشیدن آنها.
7⃣ آسیب دینداری عاطفی، دچار #خرافات شدن و ابتلا به هزاره گرایی است یعنی بخاطر اینکه واقعیت جامعه را با ذهنیات خود منطبق نمی بیند سعی می کند آن را مختل کند
8⃣ دیگر آسیب آن، #خیابانی_شدن دینداری است؛ یعنی عمق دینداری از مسجد به حسینیه و از حسینیه به خیابان کشیده می شود و بجای تفکر و پژوهش دینی، سطحی گرایی در منبر و #مداحی باب می شود.
استاد صادق نیا
@quranpuyan
✴️ به مقداري كه #عاقلانه زندگي ميكنيم، #امام_زمان را شناخته ايم
ذات اقدس الهی جهان را با عقل اداره می كند و به ما گفته اند هر كس امام زمان خود را بشناسد عالم خواهد بود و از #عقلانیت برخوردار است.
ما به مقداری كه عاقلانه زندگی می كنیم و عقلانیت در زندگی ما ظهور دارد معلوم می شود وجودمبارك #ولی_عصر را شناختیم؛
چون این حدیث معروف را همگان از پیامبر (صلوات الله علیه) نقل كردند كه: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیة» علامت مرگ جاهلیت و زندگی، شناخت و عدم شناخت امام زمان (علیه السلام) است.
↩️اگر جامعه ای امام زمان را شناخت دیگر جاهلیت ندارد؛ نه #جهل_علمی دارد نه #جهالت_عملی، نه از معرفت محروم است نه از صداقت و محبّت تهی دست است، عاقلانه زندگی می كند و عاقلانه می میرد
هر اندازه كه خدایی ناكرده از عقلانیت دور هستیم معلوم است از حضرت دور هستیم.
↩️وجود مبارك حضرت معیار عقلانیت است.
ما هر اندازه كه #عاقلانه_زندگی_كنیم معلوم می شود كه به محضر حضرت رسیده ایم.
نشان این محضر بودن آن است كه وقتی وجود مبارك حضرت (سلام الله علیه) ظهور می كند جهان را پر از عدل و داد می كند امّا با چه وسیله ای؟
❓آیا با كشتن پر از عدل و داد می كند یا با عقلانیت پر از عدل و داد می كند؟
مگر چقدر در آن وقت كشته می شوند؟
❓الآن كه جهان هفت میلیارد زنده هستند اگر حضرت ظهور كرد یعنی با كشتن، مردم را عاقل می كند؟
👈بلکه از ذات اقدس الهی فیضی است که به بركت خود حضرت دست عنایت روی سر مردم كشیده میشود و عقول و احلام اینها كامل می شود.
در زمان ظهور حضرت كه حضرت ظهور كرد مردم او را می شناسند و از عقلانیت كامل تری برخوردارند آن وقت اداره مردم عاقل سخت نیست چرا که اگر 313 شاگرد مثل امام مثل خودش داشته باشد و مردم هم عاقل باشند اداره هفت میلیارد خیلی آسان است.
📚آیت الله جوادی آملی/ کتاب امام مهدی موجود موعود (عج)
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
⭕ #رسالت_پیامبر اکرم (ص)، ترویج انسانیت، آزادی، عدالت و کرامت انسانی بود.
او برای آزادسازی انسانها از بندهای ظلم و ستم قیام کرد و با تمام وجود در مسیر تحقق این اهداف کوشید
🔴هرگز پیامبر اکرم (ص) بهدنبال آن نبود که #آزادی_اندیشه را از مردم بگیرد. اگر مقابلهای با مشرکان و زورگویان صورت میگرفت، به این دلیل بود که آنها مانع آزادی انتخاب مردم میشدند. پیامبر (ص) با کسانی که انسانها را از آزادی فکر و انتخاب محروم میکردند، بهشدت برخورد میکرد
⭕دعوت» پیامبر(ص) بر پایه زیبایی در #اخلاق و #گفتار استوار بود
قرآن کریم میفرماید: «اُدْعُ إِلى سَبیلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتي هِيَ أَحْسَنُ» (سوره نحل، آیه ۱۲۵). این آیه شریف نشان میدهد که ماهیت بعثت پیامبر اسلام (ص) #دعوت است؛ دعوت به سوی راه پروردگار، که همراه با حکمت، پندهای زیبا و #گفتوگوی_نیکو با جویندگان حقیقت انجام میگیرد. این دعوت، حتی اگر پذیرفته نشود، باز هم بر پایه زیبایی در اخلاق و گفتار استوار است.
💠هدف #بعثت: انسانیت و کمال
هدف اصلی این دعوت، رساندن انسان به قله انسانیت است. این مسیر از طریق تزکیه اخلاق و علم و دانش تحقق مییابد.
پیامبری که عهدهدار این دعوت به انسانیت است، خود در هر دو بُعد #اخلاق و #علم در بالاترین جایگاه قرار دارد. قرآن کریم در وصف اخلاق پیامبر (ص) میفرماید: «إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ» (سوره قلم، آیه ۴)
💠انسانیتی که پیامبر اکرم (ص) به دنبال آن بود، با دو عنصر #عقلانیت و #عبودیت همراه است
دعوت به انسانیت، پیش از هر چیز، با #عقل انسانها سر و کار دارد و تکامل عقل را هدف قرار میدهد. اگر در جامعهای به جای حیوانیت و درندهخویی، انسانیت حاکم شود، این به معنای حکومت عقل است؛ چه در زندگی فردی و چه در زندگی اجتماعی. اما این عقلانیت زمانی به قلههای نهایی خود میرسد که انسان در پیشگاه الهی به عبودیت تن دهد.
💠 #آزادگی، در گرو عقلانیت و عبودیت معنا پیدا میکند
پیامبران آمدهاند تا بار سنگین جهالت و بندهای تحمیلی را از دوش انسانها بردارند و آنان را به آزادی واقعی برسانند.
#آزادی در اسلام به معنای #انتخاب_آزادانه است؛ انتخابی که در آن #اجبار و اکراهی وجود ندارد. قرآن کریم صراحتاً میفرماید: «لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ» (سوره بقره، آیه ۲۵۶). راه رشد و هدایت از راه گمراهی و ضلالت مشخص شده است، و این خود انسانها هستند که باید با اراده خویش مسیرشان را انتخاب کنند.
🌹پیامبر اکرم (ص) در دعوت خویش هیچگاه از #اجبار، اکراه یا زور استفاده نکرد
پیامبر اکرم (ص) در دعوت خویش هیچگاه از اجبار، اکراه یا زور استفاده نکرد و تسلیم فشار و تهدید نیز نشد. دعوت او حکیمانه، ناصحانه و مجاهدانه بود تا انسانها بتوانند آزادانه مسیر انسانیت را بپذیرند.
🎙از گفت وگوی شفقنا با آیت الله عندلیب همدانی.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
🔰 شناسایی برخی شاخصهای نسخه اصلِ #حکومت_اسلامی_مهدوی
♨️ بجای خوش خیالی و توهم زدگی در تطبیق علائم ظهور بر اشخاص ، به حکومتی که توسط حضرت مهدی موعود (عج) بر پا میشود باید توجه شود تا معلوم شود نسخه اصل در " #حکومت_دینی" چیست؟
🔻حکومت دینیِ مهدوی بر اساس " #عدالت و #عقلانیت" است ، اما این عدالت و عقلانیت با یک الگوی جدید به جوامع بشری عرضه میشود و مورد قبول جهانیان قرار میگیرد.
👈طبق نقل کتاب "غیبت نعمانی" ؛ امام صادق (ع) میفرماید: «هنگامی که قائم ظهور میکند، فرمان نو،کتاب نو، روش نو و دادگاه (قضای) نو میآورد. /اذا خرج القائم یاتی بامر جدید و کتاب جدید و سنه جدیده و قضاء جدید ».
اینقدر لایه های ناچسب بر دین زده شده که وقتی حقیقت دین آشکار میشود ، اینقدر آن حقیقتِ دینی ، جدید خود را نشان میدهد که برخی عالمان و فقیهان دینی به جنگ با او فتوا میدهند !
🔻بر اساس جمع آوری با سلیقه ای که مرحوم آیت الله صافی (ره) از روایات در مورد حضرت بقیه الله (عج) در کتاب "منتخب الاثر" [چاپ تک جلدی] داشته اند و مورد تمجید "شهید استاد آیت الله مطهری(ره)" قرار گرفت ، نسخه اصلِ حکومت دینی حضرت مهدی (عج) را بررسی می کنیم؛
✅️ در حکومت دینیِ مهدوی ؛ سطح #فهم و درک مردم جامعه در حد بالایی قرار میگیرد ، دیگر اصحاب تزور توانای #فریب جامعه را ندارند. [ر.ک؛ منتخب الاثر؛ص۶۰۶ از امام باقر(ع)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ "زندگی کردن" و " #راحت_بودن" برای مسلمین و بلکه برای جهان معنا میشود و در شادی قرار میگیرند و دیگر خبری از صاحبان قدرت نیست که همّ و غم شان فشار اقتصادی به مردم با شعارهای تو خالی شده باشد! [ر.ک: ص ۵۹۱ از رسول الله(ص)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ دین از دست نااهلان گرفته میشود تا دیگر وصله های ناچسب به دین خدا برای سوار شدنِ بر عرشه قدرت مطرح نباشد. [ر.ک: ص ۵۸۵ از امام باقر(ع)]
✅️ در حکومت دینیِ مهدوی ؛ منابع طبیعی و معادن بدرستی استخراج و به همه داده میشود و بساط آقازادگی در قدرت و ثروت جمع میشود.[ر.ک: ص ۵۸۹ از رسول الله(ص)]
✅️ در حکومت دینیِ مهدوی ؛ مسلمان و کشور های اسلامی "صاحب عظمت" می شوند که بخاطر سوء تدبیر و یا ظلم ظالمان داخلی و خارجی تحقیر شده بودند. [ ر.ک: ص ۵۹۱ از رسول الله (ص)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ #زنان در امنیت قرار گرفته و کسی قادر به ترساندنِ آنان نیست. [ر.ک:ص۵۹۲از امیرالمومنین(ع)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ کوبیدن بر طبل #نفرین و #کینه تعطیل است و کنیه ورزانِ عُقده ای نه تریبون دارند و نه صدای شان شنیده میشود. [ ر.ک: ص ۵۹۲ امیرالمومنین (ع)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ قاضیان در دادگاه به قضاوت مینشینند که نه تنها "حکم ناحق" صادر نمی کنند ، بلکه "حکم مورد شُبهه جامعه هم از قلم آنان نوشته نمیشود.[ ر.ک : ص ۶۱۲ از امام صادق (ع)]
✅️ در حکومت دینی مهدوی ؛ مدعیان ولایت آراسته به #اخلاق هستند ، یعنی ؛ اهل دزدی و بد زبانی ، آدم کشی ، هتک حرمت حریم خصوصی ، ضرب و شتم ، اختلاس و مال اندوزی ، بستن راه بر مردم ، ظلم به زیر دستان ، گروگان گرفتن اقتصاد مردم نیستند. [ ر.ک: ص ۵۸۱ از امیرالمومنین(ع)]
✅️ در #حکومت_دینی مهدوی ؛ مردم از دین فراری نیستند، ، مساجد چراغ هدایت است و نه نفرت و انحراف ، و عالمانِ دینی از شروع فتنه ها مبرا بوده و به اعتراف همگان از بهترین ها هستند. [ر.ک: ص ۵۲۰ از رسول الله (ص)]
🔴 با این اوصاف که نسخه اصلِ حکومت دینی تعریف می شود؛
🔻اولا ؛ نسخه های بَدَلی بی اعتبار شده و در بازار بَدَلی فروشان جای پیدا میکند.
🔻وثانیا ؛ حاکمان و طرفدارانِ پر مدعایِ آنان از شرق تا غرب جهان ، نمیتواند هر حکومت و هر خواسته و اراه ای را مقدمه "صلح جهانی" و به تعبیر دینی ؛ "ظهور" معرفی کنند.
🔻وثالثا ؛ این موازینِ وزینِ مذکور؛ اذهان را از صاحبانِ فریب کارِ با قیافه حق بجانب ، و از صاحبانِ گریه های دروغی که با رانت و تصاحب ارض و آسمان به توسعه قدرت و ثروت می اندیشند ، جدا میکند.
✍️ استاد هادی سروش
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
❇️رخداد #عاشورا و #وحدت و #همبستگی ملی
⭕️#تفرقه؛ شکلی از عذاب الهی
قرآن کریم #تفرقه و چنددستگی در جامعه را نهتنها یک نقیصه اجتماعی بلکه نوعی عذاب الهی میداند.
در آیۀ ۶۵ سورۀ انعام، بهروشنی چند گونه عذاب بیان شده که یکی از آنها «بأس بینهم» یعنی سختگیری و خشونت متقابل گروهها نسبت به یکدیگر است. این خشونت و اذیت متقابل، تجلی عینی تفرقه است و خداوند آن را نوعی « #عذاب» قلمداد کرده است. پس تفرقه نهفقط یک ضعف سیاسی یا اجتماعی، بلکه شکلی از خشم الهی محسوب میشود.
🟢در مقابل، همبستگی و #وحدت، #نعمتی الهی است. آیۀ ۱۰۳ سورۀ آلعمران با تعبیر «نعمۀ الله» بر اهمیت این موضوع تأکید میکند.
وحدت و انسجام، در فضای تهدید بیرونی و دشمنی خارجی، بیش از پیش اهمیتی حیاتی پیدا میکند.
🔹کنشهای امام حسین (ع) در جهت وحدت اجتماعی
امام حسین (ع) در مواضع مختلف رفتاری مدبّرانه و #وحدتگرایانه نشان دادند:
▫️ترک مدینه و مکه برای حفظ حرمت این شهرها و جلوگیری از درگیری در اماکن مقدس.
▫️دعوت مردم کوفه را با درک وضعیت جدید پذیرفت، نه بر اساس طمع به حکومت.
▫️تأکید بر عدم مشروعیت زمامداری یزید، اما با کمترین سطح درگیری.
▫️پیشنهاد مذاکره با سپاه دشمن و خطبهخوانی برای روشنگری عمومی.
▫️رعایت ادب و اخلاق حتی در مواجهه با دشمن؛ مانند اقامۀ نماز جماعت با سپاه حر.
👈این اقدامات نشان میدهد که امام هرگز در پی #تفرقهافکنی نبود، بلکه حتی در اوج اعتراض، نگران #انسجام اجتماعی و آسیبناپذیر نگه داشتن امت اسلامی بود.
🔹عاشورا و صلابت در برابر دشمنان امت🔻
قرآن در مواجهه با دشمن، بر «صلابت در برابر دشمن» و « #رحمت در درون امت» تأکید میکند.
آیاتی چون:
«اشداء علی الکفار رحماء بینهم» (فتح/۲۹)
«ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم» (انفال/۴۶)
راهبردهای روشنی برای رفتار با دشمنان ارائه میدهند. برداشت غلطی که #قساوت را لازمه دینداری میپندارد، تحریفی خطرناک از پیام قرآن است.
نباید #خشونت را به نام دیانت ترویج کرد.
...
✅پیام جهانی عاشورا؛ #همبستگی در برابر استکبار
پیام عاشورا جهانی است؛ و آن، دفاع از #مظلوم، ایستادگی در برابر استبداد، و پاسداشت کرامت انسانی است.
عاشورا نباید در قالب مرزهای فرقهای، قومی یا حتی ملی محصور بماند. حمایت ملت ایران از #فلسطین، نمونهای از پیام جهانی عاشوراست. این حمایت:
ریشه در وجدان انسانی دارد.
برخاسته از تعالیم دینی و اخلاقی است.
و از منطق عاشورا تغذیه میشود.
🔚 جمعبندی
عاشورا یعنی:
✔️ وحدت درون،
✔️مقاومت بیرونی،
✔️حفظ کرامت،
✔️و #عقلانیت در کنش.
این نگاه، راهی برای تعمیق همبستگی ملی و بازخوانی مسئولانه دین در دنیای امروز است.
📚دکتر رحیم نوبهار
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛