دستور حمله از طرف #کیخسرو :
شاه با شنیدن سخن کاراگهان پریشان شد و گفت « از موبدان شنیدم که اگر ماه ترکان بالا بیاید توسط خورشید ایران به زیر میافتد. کوبیدن مار سیاه که متوقف شود از لانه بیرون میآید و به چوب میپیچد، شاهی که درخت بیداد بکارد، پادشاهی از او گرفته میشود.»
سپس موبدان را پیش خواند و هر آنچه کارآگاهان گفته بودند بازگفت، بزرگان ایران و پهلوانان جمع شدند، #دستانِ #سام و #گودرز و #گیو و #شیدوش و #فرهاد و #رهام، #فریبرز و #شاپور و #رستم و #طوس، #بیژن و #گستهم و #گرگین و #زنگه و #گژدهم و.... تمام پهلوانان جمع شدند.
شاه به پهلوانان گفت« ترکان به دنبال جنگ با ما هستند! دشمن سپاه جمع کرده و شمشیر تیز کرده است. باید آماده نبرد شویم.»
دستور داد تا در گاودم دمیدند و طبل جنگی بر فیل بستند، کیخسرو سوار بر فیل جنگی شد و مهره در جام زد*
پهلوانان گرز به دست و دل پر کین حرکت میکردند.
از درگاه شاه آواز برآمد « ای پهلوانان سپاه ایران! کسی که برای جنگ افسار به دست میگیرد، دیگر نباید سوی خانه برای استراحت برود.»
از روم و از هند سواران جنگی گزین کرد و سیصد سوار هم از تازیان، سپس فرستادگان را با نامهٔ شاه به جای جای کشور فرستاد که هرکس این چهل روز شاه را یاری نکند دیگر کلاه و مقامی نخواهد داشت.
دو هفته گذشت و کشور زیر پای لشکریان شاه میلرزید.
هنگام بامدادِ خروس خوان، صدای طبل جنگی شاه کوه ها را به لرزه می انداخت.
بزرگان کشوران با سپاه شان به درگاه شاه آمدند و شاه تمام لشکر را از گنج و دینار سیر کرد.
@shah_nameh1
راهی کردن سپاه #گودرز :
وقتی لشکر طوری که خسرو میخواست آماده شد، نخستین کار سی هزار نفر گزین کرد و به #رستم سپرد، به او گفت« راه #سیستان پیش بگیر و به هندوستان لشکر بکش. از غزنین گذر کن و پادشاهی را بگیر و تاج و تخت به #فرامرز بده. سپس بر شیپور جنگ بدم و از کشمیر و کابل جلوتر نرو که ما در جنگ #افراسیاب هستیم و استراحت و خورد و خواب نداریم.
#دژ_الانان و #غزدژ به #لهراسپ سپرد و گفت« از پهلوانان گروهی را گزین کن و دمار از دشمن دراور.»
به #اشکش نیز سی هزار مرد جنگی داد تا به خوارزم رود و از #شیده کین خواهی کند.
سپاه چهارم را به گودرز داد و گفت« با بزرگان ایران از جمله #گرگین و #زنگه و #گستهم و #گیو، #زواره و #فرامرز و #رهام و #گرازه و... سوی سپاه توران برو.»
گودرز و پهلوانان بر زین نشست و گودرز جلودار سپاه بود. شهریار ایران به گودرز گفت« در جنگ مراقب باش که دست به بیداد نبری و آبادی را ویران نکنی! با کسی که با تو نمیجنگد نجنگ که خداوند ظلم و ستم را نمی پسندد. وقتی مقابل سپاه توران رسیدی مراقب باش که مانند #طوس عمل نکنی! پیامبری مهربان نزد #پیران بفرست و پند و اندرزش بده.»
گودرز پاسخ داد « فرمان شاه از خورشید و ماه برتراست! کاری را خواهم کرد که تو فرمان دهی که تو سروری و من خدمتگزار.»
بر طبل جنگی کوبیدند و لشکر به حرکت درآمد. آسمان از گرد و غبار سپاهیان تیره شد و زمین زیر پای فیلان جنگی پست.
از آن فیلان جنگی چهار فیل را برای پادشاه آراستند و روی فیل تخت زرین بستند. شاه گودرز را بر تخت زرین فیلان نشاند و فیلان را به حرکت درآوردند. از حرکت فیلان گرد و خاک بلند شد و گودرز آن را به فال نیک گرفت و با خود گفت« چنان از جان پیران دود برآوریم که این پیلان گرد و خاک به پا میکنند.»
لشکر به فرمان شاه بدون آزار کشی منزل به منزل رفت.
@shah_nameh1
اولین پیام #گودرز به #پیران :
گودرز نزدیک زیبد رسید و هزاران نفر گزین کرد و از ایرانیان ده هزار بودند. سپس #گیو را پیش خواند و سخنان شاه را به او گفت و ادامه داد « ای پسر فرمانده لشکر! سپاهیان لایق را جداکردم و سپاهی در خور تو ساختم تا نزد پیران بروی و بگویی که سپاه ما به زیبد رسیده است. تو کردار و رفتار خودت را میشناسی و میدانی که تورانیان از دیرباز با ما بدی کردند، از زمان #فریدون که داغ #ایرج را گذاشتند. تو خودت را فرد مهربان و وفاداری نشان میدهی اما من میدانم که در تو مهر و وفا نیست. به هر حال شاه به من دستور داد تا با تو مدارا کنم که در زمان #سیاوش به او لطف کردی و در خون او دست نداشته ای. تمام بدی هایت را شاه نیکی حساب کرد و نباید که تو به دست ما کشته شوی اما از جنگ #افراسیاب به تو آسیب خواهد رسید. اکنون فرزند من پند مرا به تو میدهد ، هر چه میدانی با او بگو و اگر صادق باشی از بلا رها میشوی و شهر و خویشانت را نجات میدهی اما اگر زبان به دروغ بچرخانی دیگر مهربانی نخواهی دید و من و گرز و میدان افراسیاب خواهیم بود. بهتر است پند مرا بشنوی تا لشکرکشی نکنیم.
نخست باید تمام کسانی را که در خون سیاوش دست داشتند مانند سگان دست بسته نزد من بفرستی تا من برای شاه بفرستم تا او هر کار میخواهد بکند، تو باید آن داستان را شنیده باشی که هرکس دست به خون پادشاهان آلوده کند زمانه او را خواهد کشت.
دیگر آنکه تمام مال و ثروتت را از گله اسب و آلات جنگی تا دیبا و تاج و گوهر نزد ما بفرستی شاید بتوانی با این ثروت که با بیداد به دست آورده ای جان خود را بخری!
@shah_nameh1
رسیدن پیام #گودرز به #پیران :
و هر چه از اموالت در خور شهریار است نزد او میفرستم. و دیگر که پسرت و دو تن از برادرانت را نزد من گروگان بفرستی تا وفاداری ات ثابت شود.
آنگاه دو راه انتخاب داری، اول اینکه خود و دودمانت نزد #کیخسرو بروی و من به تو قول میدهم کیخسرو تو را به مقام خوبی میرساند. اما اگر از شاه ترکان میترسی به چاج برگرد و اگر دلت با #افراسیاب است نزد او بمان و با ما نجنگ. اگر بخواهی بجنگی بدان که من زور شیر دارم و چنگ پلنگ و در توران تاج و تختی به جا نخواهم گذاشت. اگر توان جنگ با من را داری سپاه بیاور تا گناهکار از بیگناه شناسایی شود. اگر پند مرا نشوی پشیمان خواهی شد زمانی که پشیمانی سودی ندارد.»
پهلوان این سخنان را به پسرش گفت و او را راهی کرد. #گیو به بلخ رفت و همان طور که گودرز گفته بود مسی را نزد پیران فرستاد.
سپاه گیو آن شب از بلخ تا #ویسه گرد رفتند که پیران در آن شهر زندگی میکرد. فرستاده نزد پیران رسید و پیران سپاه را دید و به او گفتند« گیو با ویژگان به بلخ رسید.»
پیران بلافاصله دستور داد بر طبل جنگی بکوبند و دوازده هزار سپاهی را بیرون کشید. از آنان دو گروه را در ویسه گرد گذاشت و با باقی به سوی جیحون راهی شد.
به رود جیحون رسید و سپاهی لشکریان و برق نیزه ها را از آن سوی رود دید.
با گیوِ گودرز دیدار کرد و دو هفته گفت و گویشان طول کشید. پیران سخنان او را شنید و دانست که ترکان گناهکار شمرده شدند و بزرگان ایران لشکر کشیده اند.
پیران نیز در اولین فرصت پیامبری نزد افراسیاب فرستاد« گودرز گشوادگان سپاه کشیده و پسرش را نزد من فرستاده و تهدید میکند. منتظر فرمان شاه خواهم ماند.»
@shah_nameh1
پاسخ #پیران :
سالار ترکان که پیام پیران را دریافت کرد، سپاهی سی هزار نفره گردآوری کرد، نزد پیران فرستاد و گفت « شمشیر کین به دست بگیر و زمین را از آنان تهی کن، نه گودرز نه گیو نه #فرهاد و نه #گرگین و #رهام ، هیچ کدام نباید بماند ، از چهار سو بر ما لشکر کشیدند و طمع تخت توران دارند. از این پس من در جنگ جفا خواهم کرد و این بار به سراغ #کیخسرو خواهم رفت.»
پیران به سپاه بزرگ ایرانیان نگاه کرد که هر کدام مانند گرگی به خون تشنه اند. نیرو گرفت و از دلش نیکخویی را پاک کرد و جنگ خواست.
به #گیو گفت« نزد فرمانده سپاه تان برو و بگو ، تو از من چیزهایی میخواهی که فرزانگان روی آن را هم نمیتوانند ببینند! اول که گفتی از من گروگان میخواهی و دوم اسبان و سلاح و ثروتم را! برادر و پسرم که عزیزان منند را میگویی از خود دور کنم؟ این سخن شایسته خردمندان نیست. برای من مرگ خوشتر از آن زندگیست که به نام سالار باشم اما در اصل بنده ام . میگویند پلنگی با شیر پنجه در پنجه شد و گفت اگر من را شرافتمندانه بکشی بهتر از زندگانی در ننگ است. دیگر که فرمان شاه آمده و به جنگ فرمان داده است.»
گیو پاسخ پیران را دریافت کرد و سوی سپاهش برگشت. سپاهش را برای جنگ سوی کنابد راند و پیران پشت او سپاه میراند تا به کنابد رسیدند و در دامنه کوه لشکر کشیدند، گیو نزد پدرش رفت و گفت « سپاه بیاور که او نظر به آشتی ندارد، هر چه گفتی به او گفتم و وقتی فهمید گناهکار است نامه ای نزد #افراسیاب فرستاد که #گودرز و گیو آمده اند و من به سپاه نیاز دارم و افراسیاب فورا سپاهی فرستاد. اکنون چاره ای جز جنگ نداریم.»
پهلوان به پسرش گفت« پیران از جانش سیر شده است! من نیز موافق جنگم اما به فرمان شاه باید همچنان مدارا کنیم. هنگام آمدن به شهریار گفتم که هرگز کسی را که دل و زبانش یکی نیست، دوست ندان!»
@shah_nameh1
لشکر آراستن #گودرز :
لشکر #پیران که به کنابد رسید، روز روشن از گرد و خاک سپاه او تاریک شد. صد هزار سپاهی پشت سر هم حرکت میکردند و برق شمشیر های هندی و نیزه هاشان زیر پرتو های خورشید میدرخشیدند.
گودرز که دانست سپاه پیران رسیده است ، او نیز سپاه را به زیبد راند.
صدای طبل و ضرباتی که پای فیلان بر زمین میزد گویی کوه را میلرزاند. از زیبد تا کنابد سراسر سپاه بود.
گودرز به خروش سپاهیان نگاه کرد که مانند موج دریا در تلاطم بودند، پرچم پشت پرچم و گروه پس از گروه ...
خورشید غروب کرد و شب شد و هر سویی آتش روشن کردند، انگار زمین پر از دیو و اهریمن بود و بانگ طبل جنگی در شب، قلب هر کسی را در جا میکند.
صبح که شد سپهدار ایران سپاه را حرکت داد و هر کجا تله جنگی کاشت. سوی چپ سپاه کوه و سوی راست رود آب بود.
گودرز فرمان داد که نیزه داران جلوی سواران صف بکشند و سواران نیزه به دست و کمان بر بازو مقابل سواران سپاه آمدند، پشت سواران، لشکر فیلان بود و درفش کاویانی میدرخشد و نیزه ها از او بنفش شده بودند، گرد سپاه هوا را تاریک کرده بود و تیغ ها میدرخشید چنان که شب شده و ستاره در آسمان است.
گودرز جناح راست سپاه را به #فریبرز داد و #گرازه و #زواره نیز به یاری او رفتند. سپس سمت چپ لشکر را به #رهام داد و #گستهم و #گژدهم به یاری او رفتند. به #گیو دو هزار لشکر آهنین داد که اسبشان نیز در زره بود و او را به پشت سپاه فرستاد و #گرگین و #زنگه_شاوران نیز با گیو رفتند.
سیصد سوار و پرچم سمت رود و سیصد سوار و پرچم دیگر سمت کوه روانه کرد. دیدگاهی در کوه ساختند و دیدهبانی به آنجا فرستادند که حتی اگر مورچه ای از توران به این سو آمد به گودرز اطلاع دهد.
چنان لشکر آراست که خورشید و ماه نیز خواستار آن رزم شدند که اگر فرمانده شایسته باشد، سپاهیان از پلنگ و نهنگ نخواهند ترسید.
سپس خودش و پرچمش به قلب سپاه آمد و پهلوانان را نزد خود خواند، #شیدوش و #فرهاد با او بودند، دست چپ گودرز، #هجیر بود و سمت راستش #کتماره ، گودرز نیز با درفش کاویانی در دست.
@shah_nameh1
سپاه آراستن #پیران :
پیران از دور به لشکر ایران نگاه کرد و چون نظم و آراستی سپاه را دید خشمگین شد. به سپاه خودش نگاه کرد که نه صف کشیده اند و نه آرایشی دارند. از خشم دست بر دستش زد و تصمیم گرفت او نیز سپاه را آماده کند.
سی هزار شمشیر زن به #هومان سپرد و قلبگاه سپاه را به او داد، سپاهی دلیر را نیز آماده کرد و به #اندریمان داد و سی هزار نفر داد و چپ لشکرش را به او سپرد.
سپس #لهّاک و #فرشیدورد را فرا خواند و سی هزار نفر به آنان داد و سمت راست سپاه را به انان سپرد. #زنگوله و #گلباد و #سپهرم با ده هزار نیزه دار به پشت سپاه رفتند، #رویین نیز با ده هزار به کمینگاه رفت و پس از او طلایه سپاه را فرستاد تا فرمانده سپاه ایران را خسته کند. اگر #گودرز پا پیش بگذارد رویین به او حمله میکند.
سپس دیده بانی را بر کوه گذاشت که اگر از ایران سواری آمد نگهبان خبر برساند.
دو لشکر اینگونه آماده شدند و سه روز و سه شب منتظر ماندند اما هیچ کدام در جنگ پیشدستی نکرد.
گودرز گفت « حتی اگر در جنگ شکست بخورم این جنگ را شروع خواهم کرد و سپاه پشت من بیاید.»
شب و روز را چشم به ستارگان داشت تا روز نیک اختری را برای شروع جنگ بیابد. که کدام روز گردی میوزد و چشم سپاهیان دشمن را تیره میکند ؟ تا همان روز حمله کند.
پیران نیز منتظر بود تا آتش خشم گودرز روشن شود و سپاه براند.
روز چهارم، صبر #بیژن تمام شد و نزد پدر رفت. جامه درید و خاک پاشید و گفت« پدر برای چه چند روز است بیهوده به پاییم؟ روز پنجم شد و نه خورشید شمشیر را پهلوانان را دید و نه گرد جنگ به آسمان بلند شد. سواران در لباس رزم اند اما خونشان نمی جوشد!
در ایران پس از #رستم، سواری مانند گودرز نبوده است! .....
@shah_nameh1
ادامه مکالمه #بیژن و #گیو :
اکنون چه شده که از جنگ میترسد ؟ جنگ #لاون را به یاد ندارد؟ چند پسر کشته داد؟ بجای اینکه چشم به پیران بدوزد به آسمان دوخته است ! فرمانده ای که بجای شمارش سپاهیانش به شمارش ستاره ها مشغول شود، رگ و خون ندارد و از سربازان هم خوار تر است.
از #گودرز تعجب نمیکنم که تو تا کنون به این مرز نیامده است ، شگفتم از توست که شیر ژیان از تو جنگیدن یاد میگیرد! دو لشکر تحت فرمان داری ، یکی را به حرکت در آور تا هوا روشن است کار را تمام کنیم.
اگر میترسید، هزار سوار به من بدهید تا دمار از روزگارشان درآورم!»
گیو با شنیدن سخنان بیژن خندید و آفرین کرد. به خداوند گفت« از تو سپاس که پسرم را به من بازگرداندی که یک پهلوان بچه است. شیران نر گفته اند اگر بچه ما دلیر نباشد او را رها کنیم تا پدرش دریا باشد و مادرش خاک!»
سپس به بیژن گفت « ولی تو ای پسر جوان! از پدربزرگ خود ایراد نگیر که او کاردیده و دانا تر است و میداند چه موقع حمله کنیم. سواران ما اگر در سختی هستند، سواران دشمن در ناز و نعمت نیستند! همه شور بختند و بخت برگشته. این پدر کارآزمای میخواهد تا ترکان به جنگ بیایند تا از کوه پشتشان دور شوند.آنگاه ببین جنگیدن گودرز را
و شمردن ستاره ها برای یافتن روز خوش یمنی است که در آن روز میدان را از ترکان تهی کند.»
@shah_nameh1
مکالمه #پیران #هومان :
#بیژن به پدرش گفت « ای جهان پهلوان ، اگر پدربزرگ چنین تصمیمی دارد همان به که زره و خود از تن بیرون کنم و جام مِی به دست گیرم. هر وقت هم پدربزرگ قصد جنگ کرد آماده میشویم.»
در طرف ترکان، هومان نزد برادر و گفت« ای پهلوان، #افراسیاب ما را به جنگ فرستاد، اما اکنون هفت روز گذشته و لشکریان چشم به ایران زمین دوختند. قصدت چیست؟ اگر قصد جنگ داری، خب بجنگ! و اگر خواهان برگشتنی، باز گرد! این بر تو ننگ است و پیر و جوان به این کار خواهند خندید. تا کنون باید از کشته پشته می ساختیم، نه تعداد سپاهیان مان کم است و نه در آن سپاه #رستم است، پس دلیل این صبر چیست؟ اگر نمیخواهی دستت به خون آلوده شود، ده هزار نفر به من بده و جنگ را تماشا کن!»
پیران به هومان گفت « عجله نکن! و بدان که این سپاه، گزیده پهلوانان #کیخسرو است. کیخسرو از شاه ما ، روابط گسترده تری دارد و نزد شاهان دیگر سرفراز تر است. دیگر اینکه از میان پهلوانان ایران کسی را دانا تر و هشیار تر از #گودرز نمیشناسم و سوم که او داغ پسرانی را دارد که ما خونشان را ریخته ایم که تا در تنش جان باشد کینه پسرانش را دارد. چهارم که او لشکر در میان دو کوه آراسته و از هرسویی بروی راه به آنان نداری! صبر میکنیم تا از پایه کوه فرود آیند و درمانده شوند تا شروع کننده جنگ آنان باشند. همین که لشکرش را از کوه خارج کرد تیرباران خواهم کرد. دورشان را محاصره کنیم و مانند شیر بدریمشان !
تو از نامداران سپاه مایی و اگر به جنگ بروی، گودرز یکی از بی نام های سپاهش را به جنگ تو خواهد فرستاد که اگر کشته شود به ایرانیان گزندی نرسد اما اگر تو کشته شوی دلیران ترک خوار خواهند شد.»
هومان سخنان برادرش را بیهوده و باطل دانست و گفت« از ایرانیان کسی توان جنگ با مرا نخواهد داشت. تو از اول با ایرانیان مهربان بودی و مدارا کردی اما من خواهان جنگم، اگر تو طالب جنگ نیستی به میدان میروم و هنر ها به ایرانیان نشان میدهم. میروم تا اسبم را زین کنم و بامداد به جنگ بروم.»
@shah_nameh1
آمدن #هومان سوی سپاه ایران:
هومان،سپیده دمان اسبش را زین کرد و با یک مترجم سوی سپاه ایران راهی شد.
#پیران که خبردار شد برادرش به جنگ ایران آمده اندوهگین شد و داستانی از پدرش را نقل کرد« خردمند در تمام کار ها صبوری میکند تا ننگ نصیبش نشود اما نادان همیشه عجله میکند و در آخر پشیمانی دارد. زبانی که بدون خرد بچرخد حتی اگر درّ و گوهر فشاند آن گوهران ارزش ندارد. نمیدانم فرجام هومان چه خواهد شد فقط دعا میکنم خدا یاریش کند که جز او کسی را ندارم.»
هومان نزدیک سپاه #گودرز شد که نگهبان او را دید. طلایه داران سپاه نزد مترجم او رفتند و سپاهیان ایران با بدگمانی نگاه میکردند.
طلایه از مترجم پرسید« این مرد با گرز و تیر و کمان که همین طور به دشت آمده با این عجله کجا می رود؟»
مترجم گفت « هنگام نبرد است! این مرد دلیر از بزرگان خاندان #ویسه است،هومان! »
طلایه داران سپاه که بر و بازوی او را دیدند در شگفت مانند و نزد مترجمش رفتند، به او گفتند « نزد هومان برو و به زبان ترکی به او بگو ما قصد جنگ با تو را نداریم که گودرز فرمان جنگ نداده است. اما اگر طالب جنگ است سمت سپاه ایران برود که پهلوانان زیادی آنجا منتظر جنگ اند.»
طلای داران تک تک پهلوانان را نام بردند و جایشان را نشان دادند. سپس کسی را نزد گودرز فرستادند که هومان برای جنگ آمده است.
هومان اسب سوی #رهام راند و به او گفت « ای پسر فرمانده سپاه! چپ لشکر به دست توست، افسار اسب بچرخان و به جنگ من بیا و هر کجا تو بگویی خواهیم جنگید، خواه سوی کوه، خواه سوی آب. اگر هم تو نمیخواهی بیایی با #گستهم خواهم جنگید، با #فروهل بیاید.
هر کسی می خواهد به جنگم بیاید و بداند که عمرش به پایان خواهد رسید.»
@shah_nameh1
ادامه :
#رهام پاسخ داد « تو را از خردمندان ترک میدانستم، فکر نمیکردم اینطور باشی که تنها به جنگ آمدی و گمان می کنی دیگر کسی مانند تو در سپاهیان نیست؟ آن داستان را به بیاد بیاور و از وام خِرَد جانت را بخر! نشنیدی آن داستان که هر کس جنگ را شروع کند راه بازگشت ندارد؟ تمام اینهایی که نام بردی همگان جنگجوی و دلاورند ولیکن تا فرمانده فرمان ندهد کاری نمی کنند. اگر طالب جنگی از #گودرز فرمان بخواه سپس بیا و حریف بطلب!»
#هومان به او گفت« سخن بیهوده نگو! بهانه نیاور که اینجا جای نبرد مردان است. تو مرد جنگ نیستی!»
سپس سوی قلب سپاه آمد و با مترجمش نزد #فریبرز رفت و فریاد زد « ای بدنام بدبخت! تو سپاه و فیل و زرینه کفش داشتی، درفش کاویانی در دست تو بود اما روز جنگ همه را به ترکان سپردی و فرار کردید! برادر #سیاوش تویی! تو باید جلوتر از همه کین خواهی کنی. اکنون با من بجنگ و نام خود را بلند کن. اگر هم خودت نمیایی ، #زواره ، #گرازه و.. هر کسی را میخواهی نزد من بفرست.»
فریبرز گفت« با شیر درنده شوخی نکن! سرنوشت جنگ همین است. یک بار پیروز میشوی و یک بار شکست می خوری. تو هم به پیروزی ات غره نشو. آری سزاواراست که شاه درفش کاویانی را از من بستاند و سپاه و فیلانم را به هر میخواهد بدهد.
و کین سیاوش هم شاه نامدارمان خواهد گرفت. او گودرز را فرمانده سپاه کرد که نسل در نسل پهلوانند. سپاه به فرمان اوست و نام و ننگ هم برای او خواهد بود و اگر به جنگ با تو فرمان دهد خواهی دید که چگونه ننگ از خود خواهم شست.»
هومان گفت« بس! تو را جز سخن راندن کاری نمیبینم. با این شمشیری که به کمرت بسته ای برو گیاه ببر که مرد جنگ نیستی.»
@shah_nameh1