✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️عید نوروز در دین اسلام
🔹به طور کلی #اسلام در برخورد با آداب و رسوم اقوام و ملت ها، آن دسته از آداب و رسوم هایی که خرافی نبوده و با شئون انسانی ناسازگار نبوده را تأیید نموده است، و تنها با آداب ورسوم هایی که خرافی بوده، یا با افکار نامناسب همراه بوده است را مردود شمرده است. در مورد جشن #نوروز نیز از آنجا که این جشن با آداب ورسوم خوبی همچون نظافت و پاکیزگی، لباس نو پوشیدن، هدیه دادن، صله رحم، تفکر و تدبر در آفرینش و... همراه است مورد تأیید اسلام قرار گرفته است، به گونهای که همزمان با ظهور اسلام، بسیاری از سنن غلط همانند آتش پرستی و منع دفن مردگان از بین رفت، ولی «نوروز» به عنوان یک جشن ملی باقی ماند.
🔹حتی پیشوایان دینی آن را حیاتی دوباره بخشیدند و آن را به دعا و نیایش آراستند. دکتر شریعتی در این باره میگوید: #اسلام، «نوروز» را جلای بیشتری داد، شیرازه بست و آن را با پشتوانه ای استوار از خطر زوال در دوران مسلمانی ایرانیان مصون داشت... نوروز که با جان ملیت زنده بود، روح مذهب نیز گرفت. جالب اینکه «ایرانیان» نیز زمانی که با زیبایی های اسلام آشنا شدند، با جان و دل آن را پذیرفتند و خدمات ارزشمندی را به اسلام انجام دادند.
💠نوروز در روایات اسلامی
🔹معلی بن خنیس میگوید: روز نوروز بر امام صادق (ع) وارد شدم به من فرمودند: «آیا این روز را میشناسی؟ گفتم این روزی است که ایرانیان آن را بزرگ میدارند و به یکدیگر هدیه میدهند. حضرت فرمودند: سوگند به آن خانه کهن که در مکه است، این روز یک ریشه کهن دارد که برایت بازگو میکنم تا آن را دریابی. ای معلی، روز نوروز روزی است که خداوند از بندگان خود پیمان گرفت که او را بپرستند و او را شریکی نگیرند و به پیامبران و راهنمایان او بگروند. همان روزی است که آفتاب در آن طلوع کرد و بادها وزیدن گرفت و زمین در آن شکوفا و درخشان شد... هیچ نوروزی نیست مگر این که ما در آن روز منتظر فرج هستیم، زیرا #نوروز از روزهای ما و شیعیان ماست؛ ایرانیان آن را حفظ کردند و شما آن را از دست نهادید...». [۱]
🔹در مفاتیح الجنان از قول امام صادق (ع) آمده است: «چون نوروز شد، غسل کن و پاکیزه ترین جامههای خود را خوشبو گردان و در آن روز، روزه بدار و چون از نماز پیشین فارغ شدی، چهار رکعت نماز بگذار و بعد از نماز، سجده شکر به جای آور...». [۲] بنابراین هر چند «جشن نوروز»، جشن ما ایرانیان است، اما به دلیل هماهنگی آن با اسلام، مورد پذیرش آن قرار گرفته است و به دلیل جایگاه مذهب در نزد ایرانیان، آموزه های زیبای آن نیز در این جشن وارد شده است، مگر نه اینکه ایرانیان سال نوی خود را با دعا و نیایش آغاز مینمودند؛ دعای یا مقلب القلوب و الابصار... صرف نظر از هر آیین و مذهب و قومیتی خاص، دلهای انسانها را به کسی که گرداننده و متحول کننده قلبهاست توجه داده، و جانها را متوجه کسی که تدبیر عالم به دست اوست نموده، و از چنین موجودی تقاضای تحول احوال به بهترین حال میشود.
🔹براستی میتوان دعا و نیایشی کاملتر و جامع تر از این نیایش یافت؟ فصل بهار و زنده شدن دوباره طبیعت یک امر تکوینی و نشانه ای از قدرت خداوند است که پس از دوره خزان و مرگ طبیعت، خداوند متعال به آن جان و حیاتی دوباره بخشیده و عظمت و قدرت خویش را در آن به نمایش گذارده است؛ «اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها». [حدید، ۱۷] و چنین معبودی شایسته پرستش و ستایش است و در هنگام تحویل سال از چنین پروردگاری درخواست تحول به بهترین حالات میشود. از این رو شایسته است ایرانیان که بهترین زمان را برای جشن انتخاب نموده اند، بهترین و کامل ترین نیایش ها را برگزینند که شایسته آنان باشد و دعای یا مقلب القلوب و الابصار... زیباترین جلوه ها را ترسیم نموده و بهترین درخواست را از خداوند مطرح نموده است.
پی نوشتها؛
[۱] میزانالحکمه، ج۹، ص ۴۲۰۲-۴۲۰۳
[۲] مفاتیح الجنان، ص ۵۹۸-۵۹۹
منبع: وبسایت پرسمان
#نوروز
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️تحویل حال الی احسن الحال این است که ان شاء الله در این سال نو ما تغییرات روحی بدهیم...
🔹«بسم الله الرحمن الرحیم؛ یا مُقَلِّب الْقُلُوبِ و الابْصار یا مُدَبِّر اللیلِ وَ النَّهار، یا مُحَوِّلَ الحَوْلِ و الاحوال، حوّل حالَنا الی احْسَنِ الْحال». تحویل حال الی احسن الحال این است که ان شاء الله در این سال نو ما تغییرات روحی بدهیم، یعنی واقعاً تحول بر ایمان حاصل بشود. و او به این است که همان طوری که سیره انبیاء از اول تا آخر بوده است که جنگ و صلحشان برای خدا بوده است، هیچ پیغمبری جنگ نکرد الّا برای خدا و صلح نکرد الّا برای خدا... و ما امیدواریم که ملت ما در این سال نو به طوری عمل بکند که سیره انبیاء بوده است. به طوری عمل بکند که سیره اولیا بوده است.
🔹و عمده این است که «هواهای نفس» از بین برود. انسان در طول عمر مبتلای به این هوای نفس است که محتاج به ریاضت است؛ و من که گویندهام موفق نشدم به این عمل؛ و من امیدوارم که ملت ایران و همه مسلمانان دنیا یک تحولی پیدا کنند در این سال نو که برای خدا کار کنند؛ برای سلطه خودشان نباشد. برای پیروزی خودشان نباشد؛ برای هواهای نفسانی نباشد؛ و خداوند ان شاء الله همه را توفیق بدهد که در راه خدای تبارک و تعالی مجاهدت کنند، و ان شاء الله این روز بر همه مبارک باشد، و خداوند همه مسلمین را با هم متفق کند در مقابل کفر جهانی. و السلام علیکم و رحمه الله.
آخرین پیام نوروزی (رادیو تلویزیونی) حضرت امام به ملت ایران ۶۸/۰۱/۰۱
#امام_خمینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (ع) در خطبه ۱۹۴ نهج البلاغه، چه مشكلاتی را از دوران رسالت پیامبر اكرم (ص) یاد نموده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸 #امام_علی (ع) در بخشی از خطبه ۱۹۴ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «وَ نَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، خَاضَ إِلَى رِضْوَانِ اللهِ كُلَّ غَمْرَةٍ، وَ تَجَرَّعَ فِيهِ كُلَّ غُصَّةٍ؛ و گواهى مى دهيم كه #محمّد (ص) بنده و فرستاده اوست، همان كسى كه در راه رضاى خدا در درياى مشكلات غوطه ور شد، و جام هر مصيبتى را جرعه جرعه نوشيد».
🔹تاريخ اسلام نيز در همه فصولِ خود به اين حقيقت گواهى مى دهد كه دشمنان از هر كارى كه فكر مى كردند به شكست اسلام و پيامبر (ص) بيانجامد خوددارى نكردند؛ ولى خدا مى خواست اين نور الهى خاموش نشود و روز به روز درخشش بيشترى پيدا كند، لذا نقشه هاى آنها را نقش بر آب كرد و آتش هايى را كه افروخته بودند، با باران لطف و عنايتش خاموش ساخت و #پيامبر_اكرم (ص) از اين معركه هاى خطرناك پيروز و سربلند بيرون آمد و #اسلام، شرق و غرب عالَم را تسخير كرد. ابن ابى الحديد در اينجا نگاهى كوتاه و گذرا به مشكلات و دشوارى هايى كه پيامبر اكرم (ص) در دوران رسالت خود پشت سر گذاشت، افكنده، مى گويد: «كسى كه كتب تاريخ و سيره را مطالعه مى كند، مى داند كه #رسول_الله (ص) در راه خدا چه دشوارى هايى را تحمّل كرد؛
🔹از استهزاء قريش در آغاز دعوت گرفته، تا سنگباران كردن، تا آنجا كه از پشت پاى او خون فرو مى ريخت و كودكان را به مخالفت و آزار او وادار مى كردند. شكمبه شتر بر سر او مى ريختند. لباس آن حضرت را بر گردنش پيچيده و مى فشردند. او را چند سال در شعب بنى هاشم (ابوطالب) محاصره كردند. خريد و فروش با او و مسلمانانِ اندكِ آن زمان را تحريم كردند و از ازدواج با آنان و سخن گفتن خوددارى نمودند، تا آنجا كه نزديك بود مسلمانان از گرسنگى هلاك شوند، و اگر بعضى از ارحام و علاقه مندان پيامبر (صلى الله عليه و آله) مخفيانه كمى آرد و خرما در تاريكى شب به آنها نمى رساندند، از گرسنگى هلاك شده بودند. اصحاب و يارانش را مى گرفتند و مى زدند و در برابر آفتاب به بند مى كشيدند و از خانه خود دور مى ساختند، تا آنجا كه گروهى مجبور شدند به حبشه مهاجرت كنند و خود پيامبر (صلى الله عليه و آله) گاهى به قبيله ثقيف و گاهى به بنى عامر و گاه به ربيعه و غير آنها پناه برد؛ ولى هيچ يك فايده اى نداشت.
🔹سپس همگى تصميم گرفتند كه آن حضرت را شبانه به قتل برسانند و پيامبر (صلى الله عليه و آله) ناچار شد از چنگال آنها فرار كند و به مدينه رود و به طايفه اوس و خزرج بپيوندد؛ در حالى كه همسر و فرزندان خود و تمام وسايل زندگيش را در مكّه رها كرده بود و با زحمت شديد توانست خود را به مدينه برساند. در آنجا نيز آن حضرت را آسوده نگذاشتند، جنگ ها پشت سر يكديگر روى داد و لشكرها پشت سر يكديگر به سوى او حركت كردند، به گونه اى كه هميشه در زحمت بود و جنگ ها يكى پس از ديگرى مسلمانان را در فشار قرار مى داد؛ ولى سرانجام خدا او را يارى كرد و آئينش جهانگير شد و كسى كه آشنا به تاريخ اسلام باشد شرح اين مشكلات را مى داند». اينها همان چيزى است كه #امام_علی (عليه السلام) در جمله هاى كوتاه و پر معناى بالا به آن اشاره كرده است.
پی نوشت؛
[۱] شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی، قم، ۱۴۰۴ ق، چ اول، ج ۱۰، ص ۱۶۵
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۷، ص ۶۰۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#پیامبر #پيامبر_اکرم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️قرآن، آینه بهشت و جهنم
🔹اگر #کتابی بود که عکس اشیاء را نشان میداد، آن کتاب، همین #قرآن است که #بهشت و #جهنم را نشان میدهد، با این همه، ما اینگونه بیتفاوت هستیم و به #دنیا دل بستهایم. ای کاش مابهالتفاوت، چیزی بود که ارزش جدا شدن از #حق و پیوستن به #باطل را داشت. #دنیا و مقاماتش چه ارزش دارد؟ خدا میداند که صاحبان #مقامات_معنوی در اوقات #خلوت و #مناجات چه حالی دارند و خاموشی فکر، چگونه آنها را در اثر مشاهده انوار الهی میسوزاند، ولو در مدت کوتاه!
📕در محضر بهجت، ج۱، ص۱۱
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خداى متعال چرا «شيطان» را آفريد؟
💠بسيارى مى پرسند #شيطان كه موجود اغواگرى است اصلاً چرا آفريده شد؟ و فلسفه وجود او چيست؟! در پاسخ مى گویيم:
🔹اوّلاً خداوند #شيطان را، شيطان نيافريد، به اين دليل كه سالها همنشين فرشتگان و بر فطرت پاك بود، ولى بعد از آزادى خود سوء استفاده كرد و بناى طغيان و سركشى گذارد، پس او در آغاز پاك آفريده شد، و انحرافش بر اثر خواست خودش بود. ثانياً از نظر سازمان آفرينش، وجود شيطان براى افراد باايمان و آنها كه میخواهند راه حق را بپويند، زيانبخش نيست، بلكه وسيله پيشرفت و تكامل آنها است، چه اين كه پيشرفت، ترقى و تكامل، همواره در ميان تضادها صورت میگیرد.
🔹به عبارت روشنتر انسان تا در برابر دشمن نيرومندى قرار نگيرد، هرگز نيروها و نبوغ خود را بسيج نمیكند و بكار نمى اندازد، همين وجود دشمن نيرومند سبب تحرك و جنبش هر چه بيشتر انسان و در نتيجه ترقى و تكامل او میشود. يكى از فلاسفه بزرگ تاريخ معاصر به نام «تواين بى» ميگويد: «هيچ تمدن درخشانى در جهان پيدا نشد، مگر اين كه، ملتى مورد هجوم يك نيروى خارجى قرار گرفت و بر اثر اين تهاجم نبوغ و استعداد خود را به كار انداخت و آنچنان تمدن درخشانى را پى ريزى كرد».
📕تفسير نمونه، جلد ۱، صفحه ۲۳۷
منبع: وبسایت راسخون
#شیطان #ابلیس
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️مسائل اساسی باید با افکار عمومی مطرح بشود
🔹مسائل اساسی باید با افکار عمومی مطرح بشود، افکار عمومی با نیازهای اساسی آشنا بشوند؛ [اینگونه] اندیشهها فعّال خواهد شد. اندیشه های نو، جوان های صاحب فکر دربارهی مسائل مهمّی که با افکار عمومی مطرح میشود، فعّال میشوند، آن را به نصاب لازم میرسانند؛ لذا مسائل مهم را، از جمله همین مسئلهی تحوّل را مطرح میکنیم. اگر افکار عمومی استقبال نکند از یک فکر، این فکر به عمل و تحقّق نمیرسد؛ صرفاً یک امواجی در فضا خواهد بود، یک چیزی انسان میگوید، بعد هم فراموش میشود؛ یا چند سطر بر روی کاغذ [خواهد بود]. برای اینکه خواستهها و مطالبات بزرگ تحقّق پیدا بکند، باید با مردم، با صاحبان فکر، با افکار عمومی مردم مطرح بشود.
بیانات مقام معظم رهبری ۱۴۰۲/۰۱/۰۱
منبع: وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار معظم له
#امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️پيامبر اكرم (ص) هنگام ورود به ماه «رمضان» چه سفارشی به مومنین می فرمایند؟
🔹«قَالَ النَّبِىُّ (ص): ... وَ تَصَدَّقُوا عَلَى فُقَرَاءِكُمْ وَ مَسَاكِينِكُمْ وَ وَقِّرُوا كِبَارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغَارَكُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَكُمْ وَ احْفَظُوا ألْسِنَتَكُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَايَحِلُّ النَّظَرُ إلَيْهِ أَبْصَارَكُمْ وَ عَمَّا لَايَحِلُّ الاِسْتِمَاعُ إِلَيْهِ أسْمَاعَكُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَيْتَامِ النَّاسِ يُتَحَنَّنْ عَلَى أيْتَامِكُمْ وَ تُوبُوا إلَى اللهِ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ ارْفَعُوا إلَيْهِ أيْدِيكُمْ بِالدُّعَاءِ فِى أوْقَاتِ صَلَاتِكُمْ؛ [۱] پيامبر اكرم (ص) مىفرمايد: ... بر فقرا و مستمندان صدقه دهيد و بزرگانتان را اكرام كنيد و بر كوچكترهايتان ترحّم كنيد و صله رحم كنيد و زبانتان را حفظ كنيد و چشمهايتان را از آنچه كه نظر به آن حرام است بپوشانيد و گوشهايتان را از آنچه كه شنيدن آن حرام است حفظ كنيد، به يتيمهاى مردم محبّت كنيد تا به يتيمهاى شما محبّت كنند و به سوى خدا از گناهانتان توبه كنيد و دستهايتان را براى دعا در اوقات نماز به درگاهش بلند كنيد».
💠شرح حديث
🔹در ميان رواياتى كه در مورد «ماه رمضان» وارد شده، جامعترين روايت، حديث معروفى است كه هر چه انسان در مورد آن تعمّق كند مطالب جديدى به دست مىآورد؛ عبارات فوق چند جمله از آن روايت است. در فصلى از اين حديث #پيامبر_اكرم (ص) ده دستور مىدهد كه پنج دستور اجتماعى و مردمى و پنج دستور الهى و سازنده است. با دقّت به اين حديث متوجّه مىشويم كه «ماه رمضان» بايد سازنده باشد، هم رابطه خلق با خلق و هم رابطه انسان با خالق را روشن مىسازد و در ضمن معلوم مىشود كه #اسلام، آيين محبّت است.
💠الف) دستورات اجتماعى
1⃣«كمك به فقرا و بيچارگان»؛ هميشه بايد در فكر فقرا و مستمندان باشيم؛ ولى اين يك سفارش مضاعف است.
2⃣«احترام به بزرگترها»؛ بزرگترها را بزرگ بداريد، نه اينكه وقتى استقلال فكرى و جسمى پيدا مىكنيد، پدر و مادر را كنار بگذاريد؛ به طورى كه پدر و مادر را به خانه سالمندان بفرستيم. گويا بچّهها خيال مىكنند كه هميشه جوان خواهند بود و غم و پيرى سراغ آنان نخواهد آمد و سرنوشت مادران و پدران براى آنها پيش نخواهد آمد. متأسّفانه اين فرهنگ غربى كم كم در كشور ما هم رواج پيدا كرده است؛ ولى بدعاقبتى انتظار اين گونه افراد را مىكشد.
3⃣«ترحّم بر كوچكترها»؛ كوچكترها را ترحّم كنيد و به آنها ارزش قائل شويد، تا بتوانند راه استقلال را پيدا كنند.
4⃣«صله رحم»؛ ماه رمضان، ماه صله رحم است؛ البتّه در ماههاى ديگر هم صله رحم واجب است؛ ولى در ماه رمضان تأكيد بيشترى شده است. نبايد فرهنگ غربى به جامعه ما هم نفوذ كند كه فرزندان از پدر و مادر و يا به عكس پدر و مادر از حال فرزندان و بقيّه بستگان از يكديگر بىاطّلاع باشند؛ ما كه داراى فرهنگ و مكتب غنى اسلامى هستيم نبايد غربىها را در اخلاق الگو قرار دهيم.
5⃣«محبّت به يتيمان»؛ يكى از آثار وضعيّه محبّت به ايتام اين است، كه اگر اكرام ايتام مردم كرديد، مردم هم يتيمان شما را اكرام مىكنند كه ثمره اين عمل در اين دنيا ديده مى شود.
💠ب) دستورات خودسازى
1⃣«حفظ زبان»؛ گام اوّل خودسازى و سير و سلوك الى الله، «اصلاح زبان» است و تا زبان اصلاح نشود هيچ چيز اصلاح نخواهد شد. زبان، بزرگترين عامل قرب الى الله و بزرگترين وسيله براى شيطان است. زبان را از ريختن آبروى مردم حفظ كنيد.
2⃣«چشمپوشى از حرام»؛ گاهى يك نگاه، زندگى انسان را عوض كرده و باعث گرفتارى مىشود و خلافهاى متعدّدى به دنبال مىآورد، كه اگر آن نگاه اوّل نبود، كار به اينجا نمىرسيد. جوان هايى كه گرفتار شدهاند، از ما راه حل مىخواهند و ما براى آنها نسخهاى داريم و مىگوييم: «به فيلمهاى مستهجن نگاه نكنيد، در مجالس آلوده شركت نكنيد، با رفقاى منحرف دوستى نكنيد، چشم چرانى نكنيد و خود را به خدا بسپاريد و هميشه خود را به ورزش و مطالعه مشغول كنيد كه اين باعث مىشود خود را حفظ كنيد تا توفيق ازدواج پيدا كنيد».
3⃣«گوش نكردن به صداى حرام»؛ گوشها را هم از شنيدن صداهايى مانند موسيقى حرام، غيبت، تهمت، تشويق به گناه و ... حفظ كنيد.
4⃣«توبه كردن از گناهان»؛ از گناهان توبه كنيد، البتّه هميشه بايد توبه كرد؛ ولى بهار توبه، ماه مبارك رمضان است.
5⃣«دعا و مناجات با خدا»
پی نوشتها؛
[۱] عيون أخبار الرضا(ع)، ابن بابويه، نشر جهان، تهران، ۱۳۷۸ق، چ اول، ج ۱، ص ۲۹۵
📕مشكات هدايت، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: مكارم، مسعود، حامدى، محمد رضا، مدرسه امام على بن ابى طالب (ع)، چ اول، ص ۱۰۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#روزه #رمضان
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️موانع فهم قرآن (بخش اول)
🔹خدای سبحان میفرمايد «سَأَصْرِفُ عَنْ آياتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ؛ [اعراف، ۱۴۶] بزودی کسانی را که در روی زمین بناحق تکبّر میورزند، از (ایمان به) آیات خود، منصرف میسازم!». «ثُمَّ انْصَرَفُوا صَرَفَ اللهُ قُلُوبَهُمْ» [توبه، ۱۲۷] چون آنها نخست به دليل ضعف درونی خود از آيات الهی رويگردان شدند، خدا نيز قلوب آنان را از ادراك مفاهيم قرآن منصرف كرد، و چنين گروهی نه قرآن را میفهمند و نه بر فرض فهميدن، از آن بهرهمند ميشوند. آنها هميشه در فكر متاع زودگذر دنيا هستند. «يَأْخُذُونَ عَرَضَ هذَا الْأَدْنى» [اعراف، ۱۶۹] يعنی متاع پست دنيا را میگيرند و در مقابلش عقل و فطرت پاك و الهی را میدهند و به #كوردلی مبتلا میشوند.
🔹قرآن كريم به همه انسانها هشدار میدهد كه اگر غرق در امور مادی باشيد، جان پاك خود را در طبيعت دفن كرده و خسران ديدهايد. اگر كسی عقل و فطرت خود را در غريزهها و هدف های طبيعی دفن كند، منبع الهام درونی و تشخيص حق و باطل و تقوا و بدی را نيز دفن كرده است. «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها؛ [شمس، ۸] سپس فجور و تقوا (شرّ و خيرش) را به او الهام كرده است». و هيچگاه نمیتواند معارف جدای از طبيعت و بلند قرآن كريم را بفهمد. كسانی كه لزوم وحی را نمیفهمند و در برابر انبياء مقاومت میکنند؛ جاهلان و تكبّر كنندهگانند. چون جاهلند، ذهن علمی ندارند و اهل تفكّر نيستند، و به همين جهت قابليت فهم رهآورد انبياء را ندارند، و چون تكبّر كنندهگانند، در ساحت حق فروتنی و تواضع ندارند و در برابر آن قيام میکنند.
🔹چنين كسانی نه زبانشان به علم و حق گوياست و نه گوش شنوايی برای شنيدن حق دارند، و نه تنها خود به آيات زنده كننده قرآن كريم گوش فرا نمیدهند، بلكه ديگران را نيز از گوش دادن به آن باز میدارند «وَ هُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَ يَنْؤَوْنَ عَنْهُ؛[انعام، ۲۶] آنها ديگران را از آن باز میدارند؛ و خود نيز از آن دوری میکنند». هم ديگران را از فيض الهی نهی میکنند و هم خود آنان محرومند؛ «وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لا تَسْمَعُوا لِهذَا الْقُرْآنِ وَ الْغَوْا فِيهِ؛ [فصلت، ۲۶] كافران گفتند گوش به اين قرآن فرا ندهيد و به هنگام تلاوت آن جنجال كنيد». به اين قرآن گوش ندهيد و اين سخنان را نپذيريد و در آشوبگری و ياوه سرايی و بيهوده گويی بكوشيد و به اين وسيله به مبارزه با قرآن برخيزيد.
🔹خدای سبحان اينان را كسانی میداند كه از درون تهی هستند و جوشش درونی ندارند، و از بيرون نيز كانال ورودی قلبشان به منبع زندگی بسته است، و لذا تهی مغز و درون پوچند؛ «وَ أَفْئِدَتُهُمْ هَواءٌ؛ [ابراهیم، ۴۳] دلهايشان (فرو میریزد، و از انديشه و اميد) خالی میگردد». تمام سعی انبيای الهی اين بوده كه با شكوفا ساختن فطرت مردم به آنها دلی عميق، ذهنی علمی، گوشی حق شنوا، و زبانی حقگو بدهد. كافران میگفتند: «وَ قالُوا قُلُوبُنا فِی أَكِنَّةٍ مِمَّا تَدْعُونا إِلَيْهِ وَ فِی آذانِنا وَقْرٌ وَ مِنْ بَيْنِنا وَ بَيْنِكَ حِجابٌ؛ [فصلت، ۵] قلب ما در غلاف و در پوشش است نسبت به آنچه تو ما را بدان میخوانی، و در گوشهايمان وقر و سنگينی وجود دارد و منطق تو را نمیفهمیم؛ بين ما و بين تو حجاب و پرده ای است كه رابطه تفهيم و تفاهم دو طرفه را قطع میكند».
🔹حضرت نوح (ع) نيز از اين كبر ورزيدن و نفهمی كافران زمان خود، به درگاه خدای سبحان شكايت ميکند: «وَ إِنِّي كُلَّما دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصابِعَهُمْ فِي آذانِهِمْ وَ اسْتَغْشَوْا ثِيابَهُمْ وَ أَصَرُّوا وَ اسْتَكْبَرُوا اسْتِكْباراً؛ [نوح، ۷] و هر چه آنان را به مغفرت و آمرزش تو خواندم انگشت بر گوش نهادند و جامه به رخسار افکندند (تا مرا نبینند و سخنم را نشنوند) و (بر کفر) اصرار و لجاج ورزیدند و سخت راه تکبر و نخوت پیمودند». #ادامه_دارد...
📕قرآن در قرآن (آیت الله جوادی آملی)
منبع: وبسایت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم
#قرآن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️جلوهای از وجود مطلق در ملت
🔹«و لَا تَهِنُوا و لَا تَحْزَنُوا وَ اَنتُمُ الْاَعلَونَ إنْ کُنْتُم مُومِنینَ»؛ نه #سستی کنید و نه #محزون باشید، اگر #مومن هستید، #علو_رتبه دارید و از همه بالاترید؛ لکن مهم #ایمان است. و چطور تحصیل کنیم ایمان را؟ #اسلام شهادتین است. #ایمان حظ قلب است. آن چیزی را که زبان بگوید و تلقین کند به #قلب، و قلب قبول کند؛ باور کند. اگر باور کردید که #خدایتبارکوتعالی #قادر_مطلق است، #حیّ_مطلق است، #وجود_مطلق است، #قادر_عظیمالشان است، اگر باور کردید این معنا را، دیگر نه حزنی است و نه سستی...
بیانات حضرت امام ۵۸/۰۳/۲۵
منبع: سایت جامع امام خمینی (ره)
#امام_خمینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️روايات درباره «مکان استقرار امام مهدی» (عج) در عصر غیبت کبری چه بیانی دارند؟
🔹از روايات بسيارى استفاده مى شود كه #امام_زمان (عجل الله تعالی فرجه) نه تنها در سرداب مقدس مخفى نيست؛ بلكه هيچ مكان معينى ندارد. «امام زمان» (عجل الله تعالی فرجه) در خطاب خود به ابراهيم بن مهزيار فرمود: «پدرم مرا وصيت كرده كه در سرزمين هاى مخفى و دور سكنى گزينم، تا امر من از مردم مخفى بماند و محلم از كيدهاى اهل ضلالت و ارتداد و از حوادث امت هاى گمراه محفوظ بماند؛ لذا اين سفارش، مرا به تپه هاى بلند كشانده است». [۱]
🔹آرى مطابق برخى از روايات مكان خاصى براى حضرت وجود دارد كه تنها شيعيان خاصش از آن اطلاع دارند. اسحاق بن عمار از امام صادق (عليه السلام) نقل مى كند كه فرمود: «لِلْقَائِمِ غَيْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا قَصِيرَةٌ وَ الْأُخْرَى طَوِيلَةٌ الْغَيْبَةُ الْأُولَى لَا يَعْلَمُ بِمَكَانِهِ فِيهَا إِلَّا خَاصَّةُ شِيعَتِهِ وَ الْأُخْرَى لَا يَعْلَمُ بِمَكَانِهِ فِيهَا إِلَّا خَاصَّةُ مَوَالِيهِ؛ براى #قائم دو غيبت است: يكى كوتاه و ديگرى طولانى؛ در غيبت كوتاه كسى غير از شيعيان خاصش از مكان او اطلاع ندارند و در غيبت طولانى نيز تنها خواص از دوستدارانش از مكان او آگاهند». [۲]
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربي، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ۵۲، ص ۳۶، باب ۱۸
[۲] الكافی، كلينى، دارالكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ ق، چ چهارم، ج ۱، ص ۳۴۰، ح ۱۹
📕موعود شناسی و پاسخ به شبهات، رضوانی، علی اصغر، مسجد مقدس جمکران، قم، چ هفتم، ۱۳۹۰ ش، ص ۴۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_مهدی #امام_زمان #قائم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️غیرت دینی
🔹 #غیرت_دینی این است که #مسلمان #دین خود را پاس بدارد، از #گناه خود و دیگران بدش بیاید، با #گناهکاران دوستی نکند، اهانت به دین و بزرگان دینی را برنتابد و با #بدعت_گزاران بستیزد. از نشانه های غیرت دینی و از آثار آن #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر است که از مهم ترین ارکان دین میباشد.
📕 #نردبان_سعادت (تلخیص و تحریر کتاب معراج السعادة)، ص ۱۶۹
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#غیرت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️سلوک انقلابی برای یاری رسانی به امام زمان (عج)
🔹رفتار انقلابی مجموعهای از رفتارهای مؤمنانه است که هر منتظرواقعی باید در پی انجام آن باشد. اگر بخواهیم دوران آخرالزمان را تشریح کنیم، بهترین بیانرا میتوان از لسان حضرتش ارائه نمود که درآن دعای وارده، پس ازنماز مخصوص امام زمان(عج) میفرماید اینگونه دعا کنید و شکایت بهخدا ببرید: «اللهُمَّ عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفَاءُ وَ انْکَشَفَ الْغِطَاءُ وَ ضَاقَتِ الْأَرْضُ بِمَا وَسِعَتِ السَّمَاءُ وَ إِلَیْکَ یَا رَبِّ الْمُشْتَکَى وَ عَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِی الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ؛ خدایا! بلا بسى بزرگ شده و سختیهای نهان، آشکارگشته و پرده برافتاده و زمین با آنچه آسمان فراگرفته، تنگ شده، پروردگارا! به سوی تو دادخواهى میکنیم و درسختی و آسانى تنها برتو تکیه ميزنيم».
🔹توجه به مفاهیم این دعاکه در دعای فرج امام زمان نیز منعکس شده است به ما میفهماند که «کارزار آخرالزمان»، کارزارسختی است که انسان در بلاها، سختیها، تنگناها و حیرانیهای فراوانی فرومیرود، و تنهاکسی از این کارزار سخت به سلامت عبورمیکند که توان رویارویی با این هجمهها را داشته باشد و دربسیاری مواقع بتواند خلاف جهت غالب جامعه حرکت نماید وطرح و حرکتی نو دراندازد. در شرایط آخرالزمان که گرفتاریهای زیادی بر امتها واردمیشود، خداوند با معجزه قرارنیست گره از کار بشر بازکند؛ آنچه که باید بدان توجه داشت این است که خداوند امداد و نصرتش را شامل حال یاران آخرالزمانی حضرت مهدی خواهد نمود، یارانی که بتواننداز عهده میدانداری حقیقی اینگونه فضاها برآیند و امتحان پس داده باشند.
🔹جابرجعفی درسؤالی که از امام باقر درباره زمان فرج میپرسد، اینگونه بیان میدارد که: به محضر امام باقر عرض كردم: فرج شما اهل بیت چه زمانى خواهدبود؟ حضرتفرمود: هيهات، هيهات، فرج واقع نخواهد شد؛ مگر بعد از آنکه شما غربال شويد، بعد دوباره غربال شويد، بعد بارسوم غربال شويد؛ (اينجمله را سه مرتبه تكرار كرد) تا اينكه خداوند كدورتها را از بين برده، صفا و پاكى باقى بماند». [۱] حقیقت این است که ماندن در صحنه و هضم نشدن در جامعهای که اسیر دنیای پیچیده و پرزرق و برق مدرن شده است، روحیهای انقلابی میخواهد؛ روحیهای که انسان منتظر را سرِپا، فعال و شاداب نگاهدارد. حرکت در مسیر انتظار ظهور و فرج امام زمان (عج) گرچه شیرین است، اما به نوعی حرکت در خلاف جهت آب محسوب میشود، که تنها فردی از پس آن برمیآید که عزم راسخی داشته و در ایمانش استوار و ثابت قدم مانده باشد و اینگونه افراد به فرموده نبی مکرم اسلام (ص) کمیاب هستند؛
🔹آنجاکه در توصیف یاران آخرالزمانی حضرت حجت و منتظران واقعی ظهور ایشان میفرماید: «به خداوندى كهمرا بهراستى برانگيخت، معتقدين به امامت وى در زمان غيبتش از كبريت احمر گرانبهاتر هستند». حال وقت پاسخ به این سؤال است که یک فرد انقلابی که میتواند این هجمههای سنگین را تحمل نماید و مسیر درست را هرچند سخت باشد در پیش گیرد باید چه ویژگیهایی داشتهباشد؟ در تعبیر یاران آخرالزمانی حضرت حجت (عج) از تعبیر پارههای پولاد استفاده شده است، که در عین حالی که انعطاف خاصی دارد نفوذناپذیر است. برای فراهم شدن زمینه ظهور امام زمان (عج) به اینچنین انسانهایی نیاز هست. همین تعبیر پاره های پولاد برای فرد مؤمن نیز به کار برده شده است، تا به ما برساند که اگر کسی به دنبال یاری امام زمان(عج) است، باید نشانههای انسان مؤمن را دنبال نماید و در خود شکوفا سازد؛
🔹آنجا که امام صادق(ع) در وصف انسان مؤمن میفرماید: «مؤمن از پارههای آهن محکمتر است؛ پاره های آهن هرگاه در آتش نهاده شود تغيير میکند، اما اگر مؤمن بارها كشته و زنده شود دلش تغييرى نمیکند». فرد انقلابی که قرار است زمینهساز ظهور باشد همان عبارت اخرای انسان مؤمنی است که ۴ پایه اصلی ایمان [۲] صبر و یقین و عدالت و جهاد را توأمان داراست. او صبور است و این صبوری از سر یقینی است که به راه خود دارد، راهی که پر از مجاهدت بر روی صراط عدالت است. این ۴ پایه از ایمان به جنگ با شبهات، اغراق آمیزیها، فسق و فجورهای دنیای کفر میپردازد تا بساط ظلم آنها را برچیند و زمینه را برای ظهور حضرت حجت (عج) مهیا سازد. رفتارانقلابی مجموعهای از این ۴ ویژگی اساسی رفتارهای مؤمنانه را داراست و این همان چیزی است که باید در پی آن بود.
پینوشت
[۱]ترجمه الغیبه شیخطوسی ص۵۹۱ ترجمه مجتبی عزیزی
[۲]امامباقرفرمود: از امامعلی(ع) از ايمان سؤال شد؛ در پاسخ فرمود: به راستى خداى عزوجل ايمان را بر چهارپايه استوار فرموده: صبر يقين عدالت جهاد. [کافی، ج۲، ص۵۰]
نویسنده: مصطفی راهی
منبع:سایتانديشهبرترحوزه
#امام_زمان
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
تبیین
⭕️تحول و دگرگونی
🔹من در گذشته چند بار در سخنرانی های عمومی راجع به #تحوّل در جامعه، در نظام، در کشور صحبت کردهام؛ امروز یک مقدار با خصوصیّات بیشتری در این زمینه صحبت میکنم... اوّلین مطلبی که باید عرض بکنم در این باب، تبیین مراد ما از «تحوّل» است. تحوّل یعنی چه؟ #تحوّل یعنی #دگرگونی. میخواهیم چه چیزی دگرگون بشود و تغییر پیدا کند؟ مهمترین مسئله این است. #دشمنان نظام اسلامی هم میگویند دگرگونی، آنها هم دنبال دگرگونی هستند، [امّا] دگرگونی مورد نظر آنها درست نقطهی مقابل آن چیزی است که مورد نظر ما است. آنها این دگرگونی را مطرح میکنند و متأسّفانه در داخل هم بعضیها به تبع آنها یا به تقلید آنها همان حرف را با تعبیرات دیگری بیان میکنند: مثلاً تغییر قانون اساسی یا تغییر ساختار نظام اسلامی؛ این همان حرف بیگانهها است، همان حرف دشمنها است، منتها عنصر داخلی گاهی از روی غفلت، از روی بیتوجّهی، گاهی هم با انگیزههای های دیگر، آن حرف را تکرار میکند.
🔹آنچه #دشمن دنبالش است و اسمش را دگرگونی میگذارد، عبارت است از تغییر هویّت جمهوری اسلامی. دشمنان ایران اسلامی #استکبار و #صهیونیسم هستند؛ اینها با هویّت جمهوری اسلامی مخالفند؛ اگر میگویند تغییر، تحوّل، تغییر ساختار، انقلاب و امثال اینها، مقصودشان این است که هویّت جمهوری اسلامی تغییر پیدا بکند. هدف آنها حذف همهی چیزهایی است که مردم را به یاد انقلاب و به یاد اسلام میاندازد؛ #اسلام_ناب و #اسلام_انقلابی. آنها با تکرار نام امام مخالفند، با مطرح شدن تعالیم امام مخالفند، با «مسئلهی ولایت فقیه» مخالفند، با بیستودوّم بهمن مخالفند، با روز قدس مخالفند، با انتخابات در جمهوری اسلامی و حضور پُرشور مردم مخالفند، با هر چیزی که نشانهای از اسلام انقلابی و جمهوری اسلامی در آن پُررنگ است مخالفند؛ نظرشان تغییر این چیزها است. اگر اسم تغییر ساختار میآورند، اسم تحوّل میآورند، مقصودشان این است که اینها را که اتّفاقاً اینها همه نقاط قوّت کشور ما است، نقاط قوّت جمهوری اسلامی است، میخواهند حذف کنند.
🔹به طور خلاصه، #هدف_دشمن تبدیل مردمسالاریِ اسلامی به یک حکومت باب میل استکبار است. آنها در ایران دنبال این هستند که یک حکومتی اینجا سر کار بیاید که باب میل استکبار باشد: یا یک حکومت فردی که یک فرد مطیعِ آنها بر سر کار باشد، یا یک حکومت بظاهر دموکراسی غربی که [در واقع] دموکراسی دروغ و فریب است، سر کار بیاید، منتها زیر نگین آنها، در مشت آنها که بر طبق میل آنها حرکت بکند و تحت فرمان آنها باشد؛ خواستار این هستند. استکبار در ایران خواستار یک حکومتی است که بتواند او را تهدید کند یا تطمیع کند و با تهدید و تطمیع بتواند خواستههای خودش را انجام بدهد، کشور را غارت کند، تسلّط سیاسی یا اقتصادی پیدا کند؛ دنبال این هستند. تغییری که دشمن [از آن] اسم میآورد، تحوّلی که #دشمنان جمهوری اسلامی مطرح میکنند، اینجور تغییری است.
بیانات مقام معظم رهبری ۱۴۰۲/۰۱/۰۱
منبع: وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار معظم له
#امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️امیرالمومنین امام علی عليه السلام:
🔸«عَجِبتُ لِمَن يَقنَطُ و مَعهُ الاستِغفارُ!»
🔹در شگفتم از كسى كه #استغفار را با خود دارد و با اين وصف #نوميد مى شود!
📕نهج البلاغة، الحكمة ۸۷
#امام_علی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آثار صله رحم (بخش پنجم و پایانی)
🔸 #صله_رحم آثار فراوانی دارد و روايات صله رحم و رسيدگى به #خويشاوندان، متواتر و بسيار زياد است، كه ما فقط به دو روايت اكتفا مى كنيم. امام باقر (ع) فرمودند: «رسيدگى به خويشاوندان و مرتفع ساختن احتياجات آنها، اعمال انسان را رشد و نمو داده [عاملى براى تكثير اعمال نيك است] و موجب زيادى اموال و رفع بلا و مصيبت گشته و محاسبه را آسان و اجل را به تأخير مى اندازد». امام صادق (ع) فرمودند: «رسيدگى به خويشاوندان و رفع احتياجات آنها و رفتار نيكو با همسايگان، شهرها را آباد و عمرها را زياد مى كند».
6⃣آبادى شهرها
🔹انفاق به محرومان و ناتوانان، اگر بطور فراگير بر تمام خانه ها و بر فرد فرد جامعه سايه بگستراند، و فقر به كلى از جامعه ريشه كن گردد، قهرى است، كه شهرها نيز آباد مى گردد. آرى جامعه همچون درختى است كه ثروت بايد به صورت مواد غذایى از آوندها و مجارى تغذيه آن بالا رفته و به تمامى سلولها، حتى سلول هایى كه در زواياى يك برگ لميده اند برسد، وگرنه به تدريج شاخه هاى آن، رو به زردى گرائيده و تمام درخت نابود مى گردد.
🔹در پايان به كلام امام علی (ع) در نهج البلاغه درباره رسيدگى به #نزديكان اشاره مى شود. «اَلَا لَا يَعْدَلَنَّ اَحَدُكُم عَنِ القَرَابَةِ يَرَى بِهَا الخَصَاصَةَ اَنْ يَسُدَّهَا بِالَّذِى لَا يَزِيدُهُ اِنْ اَمسَكَهُ وَ لَا يَنْقُصُهُ اِنْ اَهْلَكَهُ وَ مَنْ يَقبِضُ يَدَهُ عَن عَشِيرَتِهِ فَاِنَّمَا تُقْبَضُ مِنهُ عَنهُمْ يَدٌ وَاحِدَةٌ وَ تُقْبَضُ مِنهُم عَنهُ اَيْدٍ كَثِيرَةٌ وَ مَنْ تَلِنْ حَاشِيَتُهُ يَسْتَدِمُ مِنْ قَومِهِ المَوَدَّةَ؛ [۱] آگاه باشيد، نبايد يكى از شما از #نزديكان خود روى برگرداند، در حالى كه آنها گرفتار فقر و پريشانى هستند و [نبايد] امتناع كند از مالى كه اگر نگه دارد به مال او چيزى افزوده نمى شود، و اگر #انفاق كند چيزى از مال او كم نمى شود، ـ اگر از خويشان او تنگدست و محتاج اند، نبايد از #كمك_مالى دريغ كند، مالى كه اگر حفظ شود تأثيرى در ازدياد اموال نداشته و اگر تقديم مستحقّى گردد تأثير و كمبودى در ثروت احساس نمى شود و خداوند متعال جبران مى كند، و كسى كه دست از #ارحام خويش كشد، جز اين نيست كه او يك دست از آنها مى كشد، و در مقابل دست هاى زيادى از او كشيده مى شود؛ زيرا او يك نفر و جمعيت طایفه بسيار است و طبعاً جدا شدن يك نفر ضررى به ديگران نمى زند، ولى جدايى يك فاميل از يك فرد، مضرّ به حال او است و كسى كه [با خويشان خود] متواضع و مهربان و همراه باشد، دوستىِ هميشگىِ آنها را جلب كرده است، و هر وقت كمك و يارى بخواهد دستها و قدم هايى آماده، براى خدمت به او مهيّا خواهد بود».
پینوشت؛
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، ۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۶۵، خطبه ۲۳ (تأديب الأغنياء)
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، چ اول، ج ۱، ص ۳۳۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#صله_رحم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید
🔹ضیافتهای خدا با ضیافتهای مردم این است فرقش که وقتی شما را یک اشخاصی دعوت بکنند به یک مهمانی، وقتی بروید در آن مهمانی به حسب فراخور حال، یک چیزهایی برای خوردنی و یک چیزهایی برای تفریح و این چیزهاست. ضیافت خدا در #ماه_رمضان یک شعبهاش روزه است، آن ضیافت خداست؛ یک شعبهاش روزه است و یک امر مهمش که مائده غیبی و آسمانی است، #قرآن است. شما دعوت شدهاید به مهمانی خدا و شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید.
بیانات حضرت امام ۵۹/۴/۲۱
منبع: سایت جامع امام خمینی (ره)
#امام_خمینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد