بسم الله الرحمن الرحیم ✨ اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْه خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیده اى در آن قسمت که از این ماه مانده ما را بيامرز. 🌙 در آستانه ماه مبارک رمضان، صفحه ای ایجاد شد تا نام و یاد علما و حکمای بزرگ تهران از گذشته تا حال را زنده نگهداریم. 🤲 امید آنکه مشمول دعای خیر آن مرزبانان مکتب اهل بیت علیهم السلام قرارگیریم.

🔖 نقشه طهران، دوران #ناصرالدین_شاه قاجار خالق اثر: عبدالغفار خان نجم الملک- تاریخ چاپ محرم 1309 هجری قمری 🖌 منطقه شهری تهران قدیم، محدود به چهار محله بود. محله #چاله_میدان، محله #بازار ، محله #عودلاجان، و محله #سنگلج. سه محله اول، امروزه با به روز شدن بافت و سازه ها، همچنان مسکونی و تجاری اند، اما محله سنگلج به یک پارک بزرگ به نام پارک شهر تبدیل شده است. 📌بیرون از این چهار محله که هریک برای خود حکایاتی دارند، چند پارچه آبادی وجود داشت که با یک دروازه به بخش شهری وصل می‌شدند و امروزه تنها نامی از آنها باغی مانده، همچون: دروازه دولاب، دروازه شمیران، دروازه شاه عبدالعظیم، دروازه قزوین،دروازه دوشان تپه و... 🔹همین چهار محله اصلی تهران که آن روزها به #دارالخلافه_طهران شهرت داشت، منزلگاه عالمان و عارفان بزرگی بود که روزگار مثل آنها را کمتر به خود دیده است. فقها و حکمایی که اندک اندک بیشتر با آنها آشنا خواهیم شد. 🍃 @feyziye_tehran

📌جمعی از عزیزان به این کانال دعوت شدند. در این صفحه قرار است با نگاهی تاریخی، سیری در سیره علمی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی علما و حکمای تهران داشته باشیم. اطلاعاتی مصور، با تصاویری کمتر دیده شده، از گذشته و حال تهران.

📽 سخنان دلنشین مرحوم آیت الله میرزا عبدالکریم #حق_شناس در دیدار با آیت‌الله میرزا احمد #سیبویه 🍂 آیت‌الله سیبویه: علما کم شدند... قحط الرجاله! زمین خالیه! 🍃 @feyziye_tehran

📷 تصویری از هیأت #محبان_الحسین عليه السلام مربوط به سال ١٣٣٨ ش ✨با حضور علمایی چون: آیت الله #سید_احمد_خوانساری آیت‌الله #شیخ_محمدرضا_تنکابنی حاج #سلطان_الواعظین شیرازی حاج #شیخ_عباسعلی_اسلامی و تنی چند از عالمان دیگر تهران 🍃 @feyziye_tehran

⬅️ فلش آبی: مدرسه صدر بازار ⬅️ فلش قرمز: مدرسه دارالشفاء ⬅️ فلش سبز: مدرسه مروی 🍃 @feyziye_tehran

✍ لحظاتی تصویرسازی کنید تا از امروز به دیروز تهران سفر کنیم: در بازار تهران، محدوده کاخ گلستان تا خیابان ناصرخسرو، مجموعه ارگ سلطنتی بود به‌گونه‌ای که گوشه جنوب شرقی ارگ، تقریبا به مسجد امام یا همان مسجدشاه سابق که از بناهای زمان #فتحعلی_شاه بود می‌رسید. در جلوخان #مسجد_امام وقتی از پله ها پایین می‌روی، سمت راست مدرسه‌ای قراردارد به نام #مدرسه_صدر که البته شکل و صورت آن خیلی تغییر یافته ولی از بناهای #میرزا_شفیع_مازندرانی، صدراعظم فتحعلی شاه قاجار است. 🔸همان گوشه جنوب شرقی ارگ، روبروي جلوی خان مسجد امام، آن طرف خیابان که اکنون ساختمان بانک پاسارگاد قراردارد، در زمان قاجار اولین مریضخانه تهران که به آن #دارالشفاء می‌گفتند بنا شد. بیماران شهر را برای مداوا به اینجا می‌آوردند ولی در زمان ناصرالدین شاه با ساخت اولین بیمارستان تهران در بیرون از ارگ سلطنتی، نزدیک میدان حسن آباد که اکنون بیمارستان سینا نام دارد، ساخته شد و از آن زمان، دار الشفاء کارایی خود در طبابت جسمانی را از دست داد و به دارالشفایی روحانی تبدیل شد. در منابع تاریخی آن زمان تا دوره پهلوی این نام زیاد به چشم می‌خورد، اما این مدرسه بعدها توسط رضاخان ویران شد. 🔸در امتداد همین خط، کمی آن طرف تر در کوچه مروی، #مدرسه_مروی قرارداد که توسط #محمدحسین_خان_مروی بنا گردید. بنای این مدرسه تقریبا مقارن با بنای مدرسه صدر بوده است. در کنار مدرسه مروی هم بعدها مدرسه‌ای توسط محمدخان سپهسالار بنا شد که به #مدرسه_سپهسالار_قدیم شهرت یافت. 🌿این چند مدرسه، جزء اولین و سرنوشت ساز ترین مدارس علمیه تهران در شکل‌گیری و پیشرفت حوزه حکمی و فقهی تهران می‌باشند که در آینده با چگونگی آن بیشتر آشنا می‌شویم. 🍃 @feyziye_tehran

📷 #دارالشفاء قدیمی تهران که بعدها به مدرسه علمیه تبدیل شد و به دست #رضاخان ویران گردید. 🍃 @feyziye_tehran

✍ در میان #آقازادگان_قاجار چهره‌هایی می‌بینیم که فارغ از دنیای آقازادگی و دنیاخواهی به دنبال کسب علم رفتند و به مراتب بالای علمی رسیدند. حتی بعضی از آنها در برخی موارد همچون مشروطه، در برابر حکومت قاجار ایستادند و زندانی شدند و... 🔹 یکی از این چهره‌ها، شیخ الرئیس #ابوالحسن_میرزای_قاجار، از طلاب مدرسه سپهسالار قدیم بوده است که در فقه و حکمت در جایگاه رفیعی قرارداشت. وی یکی از فعالان انقلاب مشروطه بوده است که به همین خاطر به دستور #محمدعلی_شاه_قاجار زندانی گردید. #مفاخر 🍃 @feyziye_tehran

📜 صفحه ای از زندگی نامه خودنوشت شیخ الرئیس #ابوالحسن_میرزای_قاجار 🔸چاپ سنگی، در هندوستان ✍ وی در خردسالی یک چشم خود را از دست داد و به بیماری سختی دچار شد. در همان حال به خاطر شیوع بیماری #وبا در تبریز حال بسیار وخیمی پیدا کرد، به‌گونه‌ای که خانواده اش با قطع امید، او را به کسی سپردند تا چون ساعاتی دیگر جان سپرد، کفن و دفن او را برعهده بگیرد. با این حال به عنایت الهی از این بیماری جانکاه نجات یافت و بینایی چشمش نیز بازگشت. 🍃 @feyziye_tehran

📷 تصویر تعدادی از فضلای خاندان میرزای آشتیانی. 🔹 #میرزا_مصطفی_آشتیانی معروف به افتخارالعلما، دومین فرزند #میرزا_محمدحسن_آشتیانی و از علمای فعال در #انقلاب_مشروطه بود و سرانجام در سال ١٣٢٧ش در جوار حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) به شهادت رسید. 🔸 #ميرزا_جعفر_آشتیانی پدر آیت‌الله #میرزا_مهدی_آشتیانی، برادرزاده و داماد میرزا حسن آشتیانی و خود از علما و حکمای تهران بود. 🔹ميرزا مهدی آشتیانی مدرس راتب #مدرسه_سپهسالار_قدیم و #میرزا_احمد_آشتیانی توليت #مدرسه_مروی از علما و حکما و مدرسین بزرگ حوزه تهران بوده‌اند. 🍃 @feyziye_tehran

✍ یکی از مدارس علمیه قدیمی در شهر تهران، #مدرسه_حاج_ملا_جعفر است که بعدها #مدرسه_مجتهدی نامیده شد و در محله #چاله_میدان واقع شده است. این مرکز علمی که از ابتدا مسجد-مدرسه بود، پس از مدارس مروی و صدر توسط مرحوم آیت‌الله حاج #ملا_محمدجعفر_چاله_میدانی بنا و به اسم ایشان نامیده شد. 🔖 در نقشه قدیمی تهران، نام کوچه محل سکونت و مسجد حاج ملا جعفر دیده می‌شود. 🔹جایگاه مرحوم حاج ملا محمدجعفر در تهران چنان بود که به گزارش #اعتمادالسلطنه، #ناصرالدین_شاه برای دیدار با ایشان به خانه وی می‌رفت. این مسجد-مدرسه در دوره رضاخان متروک ماند و پس از آن، با حضور مرحوم آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی وارد مرحله جدیدی شد که برکات آن تا امروز ادامه دارد. 🍃 @feyziye_tehran

📷 تصویری از مرحوم آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی در دوران آغازین مدیریت #مدرسه_مجتهدی. 🔹در کنار ایشان شاگرد برومندشان مرحوم آیت‌الله #شیخ_محسن_حبیبی توليت فقید مدرسه علمیه آیت‌الله مجتهدی که پس از ایشان اداره امور مدرسه را برعهده داشتند دیده می‌شوند. 🍃 @feyziye_tehran

📷 آیت الله #حاج_سید_رسول_موسوی سمت راستِ آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی 🔹آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی: بعد از اینکه آقا شیخ محمد حسین در سال ۷۲ قمری فوت کرد سه سال بعد یعنی در سال ۷۵ قمری ما را به اینجا آوردند. آن شبستان خرابه بود. طاقش آجری و مثل بعضی آشپزخانه ها سیاه بود. فرش هم نداشت. من با کفش توی مسجد قدم گذاشتم. مقداری از زمین مسجد آجر و مقداری حصیر پاره بود. آن شبستان را ۱۷۰ سال پیش حاج علی اصغر از تجار تهران ساخت. آن شبستان قدیم که یک طاق ضربی دارد و ما هم آن را خراب نکردیم. بیانات آیت‌الله مجتهدی در آذرماه ٨۴ 🔸آیت‌الله #حاج_سید_رسول_موسوی از اساتید معظم حوزه علمیه قم: آن زمان مسجد ملا جعفر فقط مسجد بود. لذا ما هم توی مسجد می‌خوابیدیم. اصلاً اتاق و حجره ای نبود. من و #حاج_آقا_فخر_تهرانی با هم در شبستان میخوابیدیم. اما چون ایشان شب ها بیدار بود، صبح که می شد می رفت و می خوابید. ... دو سال نشد که من روزی چندتا درس در آنجا می‌گفتم. این تدریس ادامه داشت تا اینکه من پانزده سال آنجا درس گفتم. 📚منبع: #کتاب_حاج_آقا_مجتهدی ص١٠٠ 🍃 @feyziye_tehran

📷 ردیف اول نشسته، از سمت چپ، نفر چهارم مرحوم آیت‌الله #شیخ_محمدرضا_تنکابنی پدر مرحوم فلسفی، نفر پنجم آیت‌الله #شیخ_جعفر_خندق_آبادی، جوانی که بالای سر مرحوم خندق آبادی قراردارد مرحوم آیت‌الله #شیخ_احمد_مجتهدی در سنین جوانی. 🔹شیخی که در وسط جمعیت عمامه به‌سر و دست بر سینه دارد، مرحوم #حاج_مرزوق است که از روضه‌خوانهای معروف آن روزگار و مورد توجه و لطف اهل بیت علیهم السلام بوده است. ✍ آیت‌الله مجتهدی در برخی از دروس مقدماتی از محضر مرحوم خندق آبادی استفاده کرد و همان بزرگوار در مراسم ازدواج آیت‌الله مجتهدی به منبر رفت و این واعظ شهیر در مراسم عروسی، روایات مربوط به ازدواج حضرت زهرا سلام الله علیها و امیرالمؤمنین علیه السلام را می‌فرمودند و گاه حضار، اشک محبت می‌ریختند. 🍃 @feyziye_tehran

📷 آیت‌الله #میرزا_عبدالعلی_تهرانی از علمای اهل معنای تهران بودند. فرزندان ایشان دو عالم ربانی آیت‌الله #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی و #حاج_آقامرتضی_تهرانی نیز از عالمان اهل معنا و مشهور این شهر بوده‌اند. مرحوم میرزا عبدالعلی و فرزندشان حاج آقا مرتضی در مدرسه مروی درس خواندند و مرحوم حاج آقا مجتبی سالها مدرس #مدرسه_مروی بود. 🍃 @feyziye_tehran

✍ مرحوم آیت‌الله حاج آقا مرتضی تهرانی می‌فرمود: من در كودكى همراه پدرم (آیت الله #میرزا_عبدالعلی_تهرانی به مغازۀ #سید_عبدالکریم_پینه_دوز رفتيم. مغازه وى در بازارى بود كه يك سرش به سه راه كوچه غريبان و يك سرش به بازار سيد اسماعيل متصل مى‌شد. عرض اين مغازه حدود يك متر و نيم و طولش دو سه متر بود و كف آن حدود پنجاه سانت از كف بازار بالاتر بود. پدرم سلام كرد و لب مغازه نشست. من كه ناظر صحنۀ گفتگوى آن‌ها بودم احساس مى‌كردم كه گويا از نظر معنوى تعادلى ميان آن‌ها برقرار است. پيرمرد،در حالى كه مشغول كار بود نگاهى به پدرم كرد و گفت: ديروز آقا لطف كردند چند دقيقه‌اى تشريف آوردند و آنجا (اشاره به نقطه‌اى از مغازه) نشستند و از من احوالى پرسيدند. پيرمرد ضمن اشاره به يك قوطى حلبى شبيه قوطى‌هاى سوهان كه در آن چند حبّۀ نبات زرد رنگ به اندازه نخود پخته بود،گفت: آقا اين را مرحمت كردند من مى‌دهم به شما. حدود ده دقيقه تا يك ربع ساعت آنجا مانديم و بعد حركت كرديم. پنج شش قدم كه آمديم،پدرم به من گفت: اين آقا اسمش آقا سيد كريم پينه دوز است. اين مرد از اولياى الهى است. فهميدى مقصودش از اين جمله كه گفت: آقا تشريف آوردند و از من احوال‌پرسى كردند چه كسى بود؟ گفتم: نه. فرمود: مقصودش #امام_زمان _ صلوات الله عليه _ بود. بعد نبات را به من داد و من آن را ميل كردم. مرحوم میرزا عبدالعلی تهرانی این نبات را به خانه برده و یک تکه از آن را در دهان حاج آقا مرتضی و تکه دیگر را در دهان حاج آقا مجتبی گذاشت. 🍃 @feyziye_tehran

✨ #پرونده_ویژه ✍ #شیخ_محمدباقر_طبری_آملی یکی از طلاب #مدرسه_معمارباشی تهران، دو جلد کتاب (شرح صمدیه و حاشیه بر حاشیه ملا عبدالله) از تألیفات خود را وقف کتابخانه #مدرسه_مروی نموده است. 📚 نکته قابل توجه آنکه وی در پایان هر دو کتاب نوشته: "در این کتاب چند چیز اختراع این اقل الطلاب شده. اولا کاغذش درست کرده حقیر است، مرکب هم اختراع حقیر است،... مع ذلک گویند اهل ایران دارای صنایع نخواهند بود." این کتاب‌ها در سال ١٣۴۵ق (٩۶سال قبل) وقف شده‌اند. 🔹گویا القاء ناتوانی به ایرانیان در تولید و صنعتگری، تازگی ندارد. از طرفی طلاب قدیم تهران این افتخار را داشته اند که پیشتاز امر تولید باشند. آن هم #تولید_کاغذ که همین امروز، سودجویان واردات، کشور ما را در آن دچار وابستگی شدید کرده‌اند. #جهش_تولید 🍃 @feyziye_tehran

📜 #شیخ_محمدباقر_طبری_آملی از طلاب #مدرسه_معمارباشی در حوالی سال ١٣۴۵ق، در ابتدای کتاب #شرح_صمدیه خود، تصویر خویش را با هنرمندی طراحی کرده است. 📖 نسخه موجود در کتابخانه #مدرسه_مروی 🍃 @feyziye_tehran

🌙در گذشته هم همینطور بود که در #ماه_رمضان مساجد شهر شلوغتر می‌شد. 🕌یکی از مراکز پراجتماع #طهران_قدیم در ایام ماه مبارک رمضان، مسجد و #مدرسه_سپهسالار_جدید یا همان #مدرسه_عالی_شهید_مطهری بوده است. آماری که اعتمادالسلطنه از حضور پرشور مردم در ماه رمضان سال ١٣١٣ق در این مدرسه ارائه می‌دهد، سی هزار نفر است. البته همه به‌خاطر نماز و شنیدن موعظه نمی‌آمدند، بلکه حیاط این مدرسه و مسجد بزرگ، در ماه رمضان به صورت بازاری درمی‌آمد که انواع کالاها در آن به فروش می‌رسید و همین امر موجب ازدحام جمعیت می‌شد. ✍ مدرسه سپهسالار جدید توسط محمدحسین خان سپهسالار بنا شد ولی بنای آن ناتمام ماند و با بازگشت #میرزا_ابوالفضل_کلانتر تهرانی از سامرا به تهران، اداره امور آن به وی واگذار شد. میرزا ابوالفضل به تکمیل بنای آن پرداخت، خود در مسجد مدرسه سپهسالار جدید به اقامه جماعت می‌پرداخت و بر فراز منبر، وعظ و خطابه می‌فرمود. این مسجد و مدرسه در زمان قاجار مورد توجه دربار بود و بعضی از ایام ماه رمضان، #ناصرالدین_شاه هم به آنجا می‌آمد. 🔹تا قبل از آمدن میرزا ابوالفضل کلانتر، این مسجد بزرگ از نظر امام جماعت و واعظ و روضه‌خوان وضع خوبی نداشت و جماعتی آخوند بی‌سواد درباری، امور آن را در دست داشتند. اما با آمدن میرزا ابوالفضل که مجتهدی کم نظیر بود، این مسجد و مدرسه وضعیت بهتری پیدا کرد، هرچند باز به خاطر انتساب وی به دربار، چندان مقبول توده مردم نبود. 🍃 @feyziye_tehran

📃 گزارش #اعتمادالسلطنه از حضور #ناصرالدین_شاه در #مدرسه_سپهسالار_جدید در ایام #ماه_رمضان 🔸در این گزارش مربوط به ٢۴ ماه رمضان ١٣١٠ق، توصیف جالبی از حال و روز روحانیون این مسجد و مدرسه بزرگ آمده است. سید محسن روضه خوان شیرازی نمونه‌ای از این روحانیون است که برای خوش‌آمد شاه، عمامه خود را پیشکش می‌کند تا در میان زنان پرتاب کند. 🍃 @feyziye_tehran

📄 گزارش دوم #اعتمادالسلطنه از حضور #ناصرالدین_شاه در #مدرسه_سپهسالار_جدید در ایام #ماه_رمضان مربوط به ١۶ ماه رمضان ١٣١٣ق ✍ در این گزارش جمعیت مردم حاضر در حیاط مدرسه سپهسالار ٣٠ هزار نفر ذکر شده، درحالی که پای منبر #میرزا_ابوالفضل_کلانتر ٣٠ نفر هم ننشسته‌اند. اعتمادالسلطنه سپس تحلیلی از دلایل این عدم حضور مردمی ارائه کرده و عنوان می‌کند که در همان زمان یعنی در ماه رمضان، جمعیتی بالغ بر ٢٠ هزار نفر در مسجد و #مدرسه_مروی پشت سر آخوند #ملامحمد_رستم_آبادی به نماز می‌ایستند. 🔹لازم به ذکر ملامحمد رستم آبادی از علمای اهل تقوا و پرنفوذ در میان مردم، همراه و موافق با شهید #شیخ_فضل_الله_نوری و از مخالفان #مشروطه بوده است. 🍃 @feyziye_tehran

📷 تصویری از #مدرسه_سپهسالار_جدید مربوط به #ماه_رمضان سال ١٣٠٩ق ✨مردم اطراف حوض مشغول وضو گرفتن هستند. ✍ در این تاریخ امام جماعت مسجد سپهسالار آخوند #ملامحمد_رستم_آبادی بوده است که پس از این تاریخ به #مسجد_مروی می‌رود و در آن مکان مقدس به اقامه جماعت می‌پردازد. به‌خاطر محبوبیت و مقبولیت و روحیه تقدسی که جناب آخوند ملامحمد رستم آبادی داشت، دوران امامت جماعت وی در هر دو مسجد، دوران شکوه و رونق این اماکن مقدسه بوده است. 🍃 @feyziye_tehran