⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_حقوقی
✅ حقوق
🌸 حقوق، از مهمترین شاخههای علوم اجتماعی که به مطالعه قواعد حاکم بر روابط میان اشخاص (حقیقی و حقوقی) در عرصه جامعه میپردازد.
🌸 علم حقوق دارای شاخههای متعددی است مانند: حقوق عمومی، حقوق خصوصی، حقوق کیفری، حقوق بینالملل و ...
🌸 نظام حقوقی اسلام نظامی دینی است که ریشه در اراده تشریعی خداوند دارد و مهمترین ویژگی های آن عبارتاند از: الهی و دینی و وحیانی بودن، هماهنگی با طبیعت و فطرت انسان، کامل بودن، توجه داشتن به ابعاد گوناگون وجودی انسان، انسجام و هماهنگی، دارا بودن ضمانت اجرای درونی، سَهله و سَمْحه بودن (آسانیِ رعایت مقررات آن) و ثبات و جاودانگی.
🌸 مقام تضمین کننده اجرای قاعده حقوقی معمولاً دولت است که نماینده قدرت عمومی است، ولی به دولت اختصاص ندارد. درجه الزامآور بودن قواعد حقوقی یکسان نیست و قواعد، از نظر درجه الزام، به آمِره (امری) و تکمیلی (تفسیری) تقسیم میشوند.
🌸 در دین اسلام، بر مبنای جهانبینی توحیدی از یک سو و عدم صلاحیت کامل انسان برای قانونگذاری از سوی دیگر، فقط خداوند توانایی و حقِ وضعِ قواعد حقوقی (قانونگذاری) را دارد. اما اینکه فقط خداوند حق قانونگذاری دارد، به معنای نفیِ مطلقِ نقش انسان در قانونگذاری نیست و خداوند، در قلمروهایی خاص و با شرایطی ویژه، این حق را به معصومان (علیهمالسلام) یا دیگر انسان های واجد شرایط تفویض کرده است.
🌸 بخش وسیعی از احکام اسلامی، و از جمله قواعد حقوقیِ آن، درباره ابعاد ثابت و جاوید و آن جهانیِ انسان است. در این قوانین، انسانِ غیر معصوم حق قانونگذاری ندارد. اما در مورد قوانین متغیر و ناپایدار، اختیار وضع قانون به انسان واگذار شده و دولت اسلامیِ مشروع مجاز است، متناسب با موضوع، بنابر فلسفه اصلیِ احکام الهی، به وضع قانون مبادرت کند.
🌸 عالمان حقوق درباره هدفِ ماهوی حقوق اتفاق نظر ندارند، ولی نظم و عدالت نقطه اشتراک همه مکاتب حقوقی به شمار میرود.
🌸 از دیدگاه فقهای شیعه، منابع اصلیِ حقوق اسلام قرآن و سنّت و عقل هستند و اجماع و شهرت و عرف و سیره متشرعه و بنای عقلا منابع فرعی آن هستند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حقوق
#ویکی_فقه #علوم_اجتماعی #حقوق #حقوق_عمومی #حقوق_خصوصی #حقوق_کیفری #حقوق_بین_الملل
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_حقوقی
✅ آداب قضاوت
🌸 در شرع مقدس اسلام برای قضاوت آدابی ذکر شده است.
🌸 فقها آداب قضا را به مستحب، مکروه، واجب و حرام تقسیم کردهاند:
⚜ آداب واجب:
🔹رعایت مساوات در سلام گفتن و نشستن و سخن گفتن و توجه به طرفین دعوی؛
🔹رعایت عدالت در صدور حکم؛
🔹 استماع ظهارات مدعی قبل از مدعی علیه و ...
⚜ آداب حرام:
🔹قاضی نباید به یکی از متخاصمان مطلبی القا کند که موجب غلبۀ او بر طرف دیگر گردد؛
🔹قاضی مجاز نیست در حق الناس مانع اقرار اصحاب دعوی شود؛
🔹قاضی نباید شاهدی را که در ادای شهادت تردید دارد، تشویق به ادای شهادت کند و ...
⚜آداب مستحب:
🔹قاضی باید وقت حضور خود را در دادگاه به طریقی مطمئن به اطلاع مردم برساند؛
🔹رسیدگی به وضع یتیمان و نظارت بر اعمال سرپرستان آنان تا بر یتیمان ستمی نرود؛
🔹 هنگام دادرسی با علما، مشورت کند تا در صدور حکم دچار لغزش نگردد؛
🔹 ترغیب متخاصمان به سازش قبل از صدور حکم و ...
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/آداب_قضاوت
#ویکی_فقه #قضاوت #آداب_قضاوت #دادگاه #مدعی_و_مدعی_علیه
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_معرفتشناسی
✅ زیرساختهای معرفت بشری
🌸 یکی از مهمترین زیرساختها و پایههای معرفت بشری، محسوسات یا مشاهداتاند که معمولاً وجدانیات را زیرمجموعه آنها قرار میدهند اما این دیدگاه به رغم شهرت آن، با مشکلات بسیاری روبهروست.
🌸 متفکران مسلمان، عمدتاً در آثار منطقی خود، محسوسات یا مشاهدات را گزارههایی بدیهی، بینیاز از استدلال و یقینی دانستهاند. از منظر آنان، اینگونه گزارهها اعتباری همچون فطریات و اولیات دارند و مفید یقین و معرفت یقینیاند.
🌸 محسوسات گزارههایی هستند که عقل به کمک حس درباره مفاد آنها داوری میکند. از آنجا که حواس بر دو گونه ظاهری و باطنی تقسیم میشوند، گزارههای محسوس نیز بر دو قسماند: محسوسات ظاهری و محسوسات باطنی یا وجدانیات.
⚜ محسوسات ظاهری گزارههایی هستند که عقل از راه حواس ظاهری بر مفاد آنها صحه میگذارد.
⚜ محسوسات باطنی گزارههایی هستند که عقل از راه حواس باطنی، یعنی حس مشترک، خیال، واهمه، متصرفه و حافظه، آنها را تصدیق میکند.
🌸 در منطق ارسطویی، گزارههای یقینی به شش دسته تقسیم شدهاند که محسوسات یکی از آنهاست. محسوسات را نیز به دو دسته تقسیم کردهاند: محسوسات ظاهری و محسوسات باطنی یا وجدانیات. این دستهبندی که از راه استقرا به دست آمده، مستلزم آن است که گزارههای حاکی از علوم حضوری را در برنگیرد وبدینسان، به گزارههای حاکی از علوم حضوری که مهمترین و یقینیترین معرفتهای بشری، و پایه و اساس دیگر معرفتهایند پرداخته نشده است.
🌸 گزارههای وجدانی یا وجدانیات صرفاً گزارههاییاند که از علوم حضوری حکایت میکنند. اما محسوسات گزارههایی هستند که عقل از راه حواسی ظاهری یا باطنی، نظیر حس مشترک، واهمه و متصرفه، بر مفاد آنها صحه میگذارد. بر این اساس، از آنجا که میان محسوسات و وجدانیات تمایزی اساسی وجود دارد، وجدانیات را باید از محسوسات جدا ساخت و قسیم آنها قرار داد.
🌸 وجدانیات گزارههایی واقعاً بدیهی بوده، و فراتر از محسوساتاند، و بلکه معتبرترین معرفتهای حصولی به شمار میآیند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/زیرساختهای_معرفت_بشری
#ویکی_فقه #معرفت #حس #محسوسات #وجدانیات #حواس_ظاهری #حواس_باطنی #حس_مشترک #قوه_واهمه
@wikifeqh_ir
🍀 سلام دوستان
🌸 همانطور که مستحضرید، سایت ویکیفقه با دارابودن پنجاه هزار (50000) مقاله (که به صورت روزانه در حال افزایش است)، یکی از بزرگترین دانشنامههای علوم اسلامی یا بزرگترین آنها میباشد.
🌸 همچنین با داشتن ویژگیهای خاصی مثل ارجاع و رفرنس پاروقیها به کتابخانه اختصاصی، اتقان مقالات و ...، جزء اولین انتخابهای محققین و فضلای عزیز میباشد.
🌸 برای رعایت حال اعضای محترم کانال، روزانه بهطور متوسط 2 مقاله به دوستان برای مطالعه پیشنهاد میشود.
حال اگر شما دوست و همراه گرامی، روزانه 15 الی 20 دقیقه از وقت شریفتان را در کانال (@wikifeqh_ir) و سایت (wikifeqh.ir) خودتون صرف کنید، پس از یکسال انبوهی از مقالات با محتوای خوب و قوی را مطالعه نمودهاید که از اهمیت زیادی برخوردار است.
موفق باشید.
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مسائل_جدید_کلامی
✅ پلورالیسم
🌸 پلورالیسم (کثرتانگاری) نسبت به دین، نظریهای است که برخی از دانشمندان و متکلمین غربی با تأثیرپذیری از دیدگاه خاصی در پاسخ به بعضی مسائل عقیدتی و همچنین برای حل برخی از مشکلات اجتماعی ارائه میدهند.
🌸 پلورالیسم در لغت بهمعنای کثرت و جمع در مقابل تفریق و کاهش است. در اصطلاح نام مکتب اصالت تکثر است که پیروان آن مدعی هستند: "حقهای مختلف داریم"یعنی هیچ مکتبی برتر از مکتب دیگر نیست و هیچ مکتب دینی بر مکتب غیردینی برتری ندارد.
🌸 پیشینه پلورالیسم را شاید بتوان به نیمه قرن ۲۰ ارجاع داد، این مفهوم برای نخستینبار زمانی در جهان مسیحیت مطرح شد که فرقههای گوناگون مسیحی با مهاجرانی مواجه شدند که در پذیرش مسیحیت گردن نمینهادند، آنها که قرنها شعار میدادند بیرون از کلیسا هیچ نجاتی وجود ندارد، درحالیکه میدیدند در پیروان ادیان دیگر انسانهای صالحی وجود دارد.
🌸 در جنگ جهانی دوم، کارل رانر متکلم کاتولیک این نظریه را مطرح کرد که برخی "مسیحیانِ بینامند" یعنی کسانی که زندگی و اخلاق خوبی دارند در حقیقت مسیحیاند، هرچند در ظاهر مسیحی نباشند و با ارائه این نظریه شمولگرایانه زمینه پیدایش پلورالیسم فراهم شد.
🌸 پلورالیسم در حیطه سیاست و اجتماع هم وارد میشود و قائلین به آن معتقدند که در ساحت جامعه، هیچکس را مفسر و مرجع رسمی در امور اجتماعی ندانیم و جامعه را غیرایدئولوژیک تلقی کنیم و اداره جامعه را برعهده عقل کثرتاندیش بگذاریم.
🌸 از لحاظ ریشهشناسی، کثرتگرایی دینی سیر تکاملی پروتستانتیسم لیبرال میباشد، که فردریک شلایرماخر بنیانگذار آن میباشد.
🌸 ریشههای سنت کثرتگرایی دینی که حاکی از تزلزل و تنزل فکر بشری و تردید در هرگونه حقیقتشناسی اصیل و مستدل میباشد، بشریت را نه تنها به سمت هستی متکامل و متعادل سوق نمیدهد بلکه زندگی بدون توجه به منظر اعلی و حیات عالیتر، سبب میشود تا انسان، در زمانی کوتاه به شکگرایی، احساس پوچی و ... حرکت نماید.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/پلورالیسم
#ویکی_فقه #مسیحیت #پلورالیسم #لیبرالیسم #پروتستانتیسم #کاتولیک #پلورالیسم_سیاسی #شک_گرایی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_کلامی و #کلام_جدید
✅ رابطه کلام جدید و کلام قدیم:
🔺امروزه تعیین مرزهای علوم و مشخص کردن وزن دانشهای نو پیدا، به عنوان علم جدید یا ادامه همان علم سابق، امری ناگزیر است.
🔺 در مورد کلام قدیم و کلام جدید و رابطه آنها با یکدیگر، دیدگاههای گوناگونی میان اندیشمندان معاصر مطرح شده است.
از یک سو، برخی آنها را دو علم جداگانه با دو هویت معرفتی مستقل میدانند که در همه اضلاع - حتی در موضوع و غایت - متفاوتاند و در نتیجه، تفاوت ماهوی دارند و از سوی دیگر، بیشتر دانشوران تفاوتی ماهوی میان آن دو قائل نیستند و کلام جدید را دنباله کلام قدیم و مرحله کمالی و تحولیافته آن، در برخی با تمام اضلاع معرفتی میدانند.
🔺 این پژوهش، با تاکید بر تفاوت میان کلام جدید و الاهیات جدید و خاستگاه متفاوت آن دو، با واکاوی و نقد رهیافتهای کلام جدید، آنها را به شیوهای علمی و منطقی بررسیده و کوشیده است نظریهای را که در این بزنگاه به صواب نزدیکتر است بیابد.
🔺 در نهایت، حاصل این کوشش، برگزیدن نظریه یکسانانگاری ماهوی کلام جدید و کلام قدیم، با محوریت تجدد در برخی اضلاع معرفتی آن، بوده است.
برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://www.wikifeqh.ir/رابطه_کلام_جدید_و_کلام_قدیم
#ویکی_فقه #کلام_قدیم #کلام_جدید #رابطه_کلام_جدید_و_کلام_جدید
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_حقوقی
✅ قضاوت در قرآن
🌸 قضاوت و داوری برای حل اختلافات و رفع منازعات از قدیمیترین ایام در میان بشر وجود داشته است و حتی در جوامع بدوی نوعی داوری برای حل اختلافات از سوی رئیس قبیله وجود داشته است. در حقیقت تاریخچه قضاوت به اندازه عمر جوامع بشری است.
🌸 برای جلوگیری از ظلم و فساد و پایان دادن به کشمکشها و منازعات، و اجرای صحیح قوانین و همچنین تعمیم عدالت اجتماعی یک نیروی مقتدر قضایی با پشتوانه کافی برای اجرای احکام آن لازم و ضروری است.
🌸 در آیات متعددی از قرآن کریم به موضوع قضاوت اشاره شده است:
⚜ سوره نساء آیه 105: "إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاس؛ ما اين كتاب را بحق بر تو نازل كرديم؛ تا به آنچه خداوند به تو آموخته، در ميان مردم قضاوت كنى".
⚜ سوره مائده آیه 42: "ً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطين؛ و اگر ميان آنها داورى كنى، با عدالت داورى كن، كه خدا عادلان را دوست دارد" و آیات دیگر...
🌸 از مجموع آیات قرآن کریم به روشنی این مطلب ثابت میشود که از دیدگاه قرآن، داور و قاضی و حاکم خداست و کسانی که از سوی او به داوری و قضا مینشینند و هر چه غیر آن است حکم جاهلیت و داوری طاغوت و شیطان میباشد.
🌸 در آیه ۲۰ سوره غافر، این مطلب به وضوح بیان شده است: "وَ اللَّهُ يَقْضي بِالْحَقِّ وَ الَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لا يَقْضُونَ بِشَيْءٍ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّميعُ الْبَصير؛ خداوند بحقّ داورى مىكند، و معبودهايى را كه غير از او مىخوانند هيچ گونه داورى ندارند؛ خداوند شنوا و بيناست". بنابراین تنها قضاوت و داوری خداوند و اولیاء الله قابل قبول است، نه داوریهای شرک آلود و غیر الهی.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/قضاوت_در_قرآن
#ویکی_فقه #قضاوت #قاضی #حقوق #قضاوت_در_قرآن
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی
✅ شهید آیتالله سیدمحمد حسینی بهشتی اصفهانی
🌸 شهید بهشتی در دوم آبان ماه ۱۳۰۷ هـ. ش در خانوادهای روحانی و متدینی در اصفهان دیده به جهان گشود.
🌸 پدرش از روحانیون اصفهان و امام جماعت مسجد لومبان بود و به کارهای مذهبی مردم می پرداخت و برای تبلیغ و رسیدگی به مسائل شرعی، به روستاهای اطراف اصفهان میرفت و به فعالیت دینی، سخنرانی و بیان احکام مشغول بود و نماز جماعت اقامه می کرد و مشکلات آنان را برطرف می ساخت.
🌸 ایشان در ۱۴ سالگی (۱۳۲۱ ش.) تحصیلات دبیرستان را نیمه تمام می گذارد و به جرگه حوزویان درمی آید. آقا سیدمحمد چهار سال در حوزه علمیه اصفهان به تحصیل علوم دینی پرداخت و در ۱۸ سالگی برای تکمیل تحصیلات عالی و به دست آوردن دانستنیهای تازه به شهر مقدس قم عزیمت کرد تا در جوار پربرکت حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسلام) و در محضر استادان گرانقدر، فیض کسب کند.
🌸 سیدمحمد حسینی بهشتی همزمان با درسهای حوزوی، فراگیری دروس ناتمام گذشته را نیز ادامه دهد. به طوری که در سال ۱۳۲۷ موفق به اخذ دیپلم ادبی گشت و در همان سال وارد دانشکده منقول و معقول (الهیات و معارف اسلامی کنونی) شد و در رشته فلسفه به تحصیل پرداخت و در سال ۱۳۳۰ موفق به اخذ دانشنامه لیسانس در رشته فلسفه شد.
🌸 ایشان پس از اخذ لیسانس از تهران به قم مراجعت نمود و در درس خارج فقه و اصول شرکت جست و به موجب علاقه فراوانی که با مباحث فلسفی و عقلی داشت در درس اسفار و الهیات شفا علامه طباطبائی حضور یافت و در شبهای پنجشنبه و جمعه با شهید مطهری و دیگر دوستان جلسه گرم و پرشوری بر پا کردند که نتیجه آن به صورت کتاب ارزشمند «اصول فلسفه و روش رئالیسم» با پاورقیهای شهید مطهری تنظیم و منتشر گردید.
🌸 شهید بهشتی با همکاری شهید قدوسی (ره) و دعوت از اساتید بزرگواری چون حضرات آیات مشکینی (ره)، مصباح یزدی و جنتی اقدام به تشکیل مدرسه حقانی نمودند و آن را به مثابه پایگاه مهمی برای تربیت طلاب متعهد و انقلابی قرار دادند. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی نیز آن نهاد پاکی که دکتر بهشتی و شهید قدوسی نشاندند، به بار نشست و آثار مفید و مؤثری در این انقلاب عظیم داشت.
🌸 ایشان با صلاحدید حضرت امام خمینی (ره) در فروردین سال ۱۳۵۸ حزب جمهوری اسلامی را با همفکری و همکاری مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای و دیگر دوستان تأسیس کرد تا پایگاهی برای سازماندهی نیروهای مسلمان و متعهد و معتقد به ولایت فقیه باشد. آیت الله بهشتی تا هنگام شهادت به عنوان دبیرکل حزب جمهوری اسلامی انجام وظیفه می نمود.
🌸 پس از آنکه مجلس خبرگان توسط نمایندگان منتخب مردم، تشکیل شد دکتر بهشتی نایب رئیس مجلس خبرگان شد و به رغم مشغله کاری فراوان، با تلاش و کوشش فوق العاده و با همفکری و همکاری یاران دلسوز امام و انقلاب، قانون اساسی جمهوری اسلامی را تدوین کردند؛ که به تأیید امام و تصویب امت رسید. یکی از اقدامات مهم ایشان، در این زمینه روشن کردن جایگاه ولایت فقیه در این نظام مقدس بود. گرچه بعضی از لیبرال ها و ملی گرایان همچون بنیصدر خائن با آن مخالفت می کردند ولی آیتالله بهشتی با دلایل و براهین مستند به مخالفان جواب می داد و سرانجام اصل ولایت فقیه در مجلس تصویب شد.
🌸 پس از استقرار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) مسؤولیت دیوان عالی کشور (بالاترین مقام قضایی کشور) را در اسفند ماه ۱۳۵۸ به دست باکفایت آیتالله بهشتی سپرد تا برای این تشکیلات حیاتی که نقش مهم و تعیین کنندهای در جامعه دارد، زمینه اجرای قوانین اسلام با درک و درایت والای ایشان فراهم گردد و عدل و قسط در جامعه رواج یابد.
🌸 سرانجام آیتالله بهشتی در ۵۳ سالگی در شبانگاه هفتم تیر سال ۱۳۶۰ در حین سخنرانی بر اثر بمبگذاری سازمان مجاهدین (منافقین) خلق در دفتر حزب جمهوری اسلامی به همراه یاران باوفایش به درجه شهادت نایل آمدند و با هجرتی خونین و پروازی سرخ در کنگره عرشیان جای گرفتند و خاکیان را در سوگ و افلاکیان را در سرور نشاندند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/سیدمحمد_حسینی_بهشتی_اصفهانی
#ویکی_فقه #سیدمحمد_حسینی_بهشتی_اصفهانی #حکومت_از_نگاه_شهید_بهشتی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ برهان صدیقین
🌸 برهان صدیقین نخستین بار بر اساس آیات قرآن کریم و توسط ابوعلی سینا فیلسوف و دانشمند مسلمان ارائه شد.
🌸 سرّ این نامگذاری توسط او این است كه در این برهان هیچ یک از افعال و مخلوقات خداوند نظیر حرکت و حدوث، واسطه در اثبات نیست، بلكه بعد از نفی سفسطه و قبول این كه واقعیتی هست، با نظر به اصل وجود، بدون آنكه نیاز به واسطهای دیگر باشد، با یک تقسیم عقلی كه موجود یا واجب و یا ممکن است و در صورتی كه ممكن باشد مستلزم واجب خواهد بود، وجود خدای تعالی اثبات خواهد شد.
🌸 تحلیل برهان صدیقین ابنسینا:
🔹مقدمه اول: دور و تسلسل باطل است.
🔹 مقدمه دوم: موجودات یا واجب هستند یا ممکن و در این تقسیمبندی قسم سومی وجود ندارد.
🔹مقدمه سوم: هر موجود ممکنی برای موجود شدن به یک موجود ممکن دیگر و یا موجودی واجب نیاز دارد.
🔹 نتیجه: کل موجودات ممکن در نهایت به وجود واجبی نیازمند هستند که او خود به هیچ موجود دیگری محتاج نیست.
🌸 بعد از ارائه این برهان توسط ابنسینا نقدهایی بر آن وارد آمد:
⚜ نقد اول:
شاید این استدلال ابن سینا در مقایسه با دیگر برهانهای قبلی در این زمینه مستدلتر باشد ولی آن گونه که خود ابن سینا مدعی است چندان هم بی واسطه وضع نشده است. درست است که در این برهان، مخلوقات واسطه قرار نگرفتهاند، اما از سوی دیگر این برهان نیز واسطه دارد. آنچه در این برهان واسطه قرار گرفته امکان و خواص ماهیات است.
⚜ نقد دوم:
یکی دیگر از واسطههایی که در این برهان استفاده شده است ولی از چشمان ابن سینا مخفی مانده بهرهگیری از ابطال دور و تسلسل است. او از این رکن به عنوان پیشفرض برای استدلالش استفاده کرده در حالی که این روش در برهان صدیقین که مشخصه آن بی واسطه بودنِ آن است راهی ندارد.
⚜ نقد سوم:
از نقاط ضعف این برهان آن است که قادر نیست توحید واجب تعالی را اثبات کند. حتی اگر این برهان پذیرفته شود باز هم ممکن است موجودات واجب، اما متعددی وجود داشته باشند که هیچ یک به علتی غیر از خود محتاج نباشند. پس ضرورتی ندارد که حتما یک واجب الوجود داشته و آن را همان خدا دانست.
🌸 صدرالمتألهین برهان بوعلی را كه خودش آنرا برهان صدیقین میدانست، شایسته عنوان صدیقین ندانسته و خود به تقریری جدید و متقن از برهان صدیقین پرداخته است.
🌸 برهان صدیقین با تقریر صدرالمتالهین:
حقیقت هستی موجود است به معنای اینكه عین موجودیت است و عدم بر آن محال است و از طرفی حقیقت هستی در ذات خود یعنی در موجودیت و در واقعیت داشتن خود مشروط به هیچ شرطی و مقید به هیچ قیدی نیست. هستی چونكه هستی است موجود است نه به ملاك دیگر و مناط دیگر و هم نه به فرض وجود شیء دیگر... حقیقت هستی در ذات خود قطع نظر از هر تعینی كه از خارج به آن ملحق گردد مساوی است با ذات لایزال حق، پس اصالت وجود، عقل ما را مستقیماً به ذات حق رهبری میكند نه چیز دیگر.
🌸 نقد برهان صدیقین صدرالمتالهین:
🔹برهانی که صدرالمتالهین به عنوان برهان صدیقین ارائه داد به چند مقدمه نیاز دارد. این مقدمات عبارتنداز: اثبات اصالت وجود، اثبات تشکیک وجود، اثبات بساطت وجود. با در نظر گرفتن این مقدمات، آن گاه مسئله اثبات واجب از تامل در حقیقت هستی قابل طرح است.
🔹بنابراین اثبات واجب تعالی جزء اولین مسائل فلسفه نخواهد بود و هرگز نمیتوان بحث در اثبات واجب تعالی را از اولین مسئله فلسفی تلقی کرد. زیرا گذشته از نیاز به یک سلسله مبادی که مشترک در همه این براهین و تقریرات است، به یک سلسله مبادی تصدیقیه نیاز است که آنها باید قبلادر طی مسئله اصالت وجود، تشکیک وجود و بساطت وجود اثبات شوند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/برهان_صدیقین
#ویکی_فقه #برهان #برهان_صدیقین #اصالت_وجود #تشکیک_وجود #بساطت_وجود #تسلسل #دور #امکان_ماهوی
@wikifeqh_ir
🍀 سلام دوستان
🌸 همانطور که مستحضرید، سایت ویکیفقه با دارابودن پنجاه هزار (50000) مقاله (که به صورت روزانه در حال افزایش است)، یکی از بزرگترین دانشنامههای علوم اسلامی یا بزرگترین آنها میباشد.
🌸 همچنین با داشتن ویژگیهای خاصی مثل ارجاع و رفرنس پاروقیها به کتابخانه اختصاصی، اتقان مقالات و ...، جزء اولین انتخابهای محققین و فضلای عزیز میباشد.
🌸 برای رعایت حال اعضای محترم کانال، روزانه بهطور متوسط 2 مقاله به دوستان برای مطالعه پیشنهاد میشود.
حال اگر شما دوست و همراه گرامی، روزانه 15 الی 20 دقیقه از وقت شریفتان را در کانال (@wikifeqh_ir) و سایت (wikifeqh.ir) خودتون صرف کنید، پس از یکسال انبوهی از مقالات با محتوای خوب و قوی را مطالعه نمودهاید که از اهمیت زیادی برخوردار است.
موفق باشید.
@wikifeqh_ir
سالروز شهادت مظلومانه آیتالله دکتر بهشتی و هفتاد و دو تن از یاران ایشان تسلیت باد.
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی
✅ حمزة بن عبدالمطلب
🌸 حضرت حمزه، فرزند عبدالمطلب و عموى رسول خدا می باشد. وی در نبرد احُد به شهادت رسید و عنوان برترین شهید آن جنگ را از آنِ خود ساخت. پیکر پاک او و تعدادى دیگر از شهدا در محل کارزار احد دفن گردیدند.
🌸 جناب حمزه، در ماجرای یومالإنذار حضور داشت و با اینکه هنوز مسلمان نشده بود، همچون ابوطالب از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در مقابل آزار مشرکان حمایت میکرد.
🌸 براساس روایتی از امام سجاد (علیهالسلام)، عامل اسلام آوردن حمزه، غیرت او در ماجرای آزار پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و تلافی وی بوده است.
🌸حضرت حمزه، در چند سریه و غزوه پرچمدار سپاه اسلام بود. در غزوه بدر، پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) حمزه، حضرت علی (علیهالسّلام) و عُبَیْدة بن حارث بن عبدالمطلب را به مقابله با چند تن از سران مشرکان فرستاد.
🌸 در غزوه احد، که سال سوم هجرت واقع شد، جناب حمزه به دست وَحشی بن حرب، غلام حَبَشیِ دختر حارث بن عامر بن نَوْفَل یا غلامِ جُبَیر بن مُطْعِم، به شهادت رسید.
🌸 بر اساس گزارشی، هند برای خوردن جگر حمزه نذر کرده بود. او بعد از شهادت حضرت حمزه، کنار بدن وی آمد و او را مثله کرد و از اعضای بریده او، برای خود گوشواره، دستبند و خلخال درست کرد و آنها را با جگر حمزه به مکه برد.
.
🌸 پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بر او نماز گزارد و سپس سایر شهیدان را در چند نوبت آوردند و کنار او نهادند و رسول خدا بر آنها و بر او نماز میگزارد. چنانکه هفتاد بار بر او نماز گزارد.
🌸 پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)، حمزه و علی (علیهالسلام) و جعفر بن ابیطالب را بهترین مردم و جزو هفت نفر از بهترین کسان از نسل بنیهاشم و بهترینِ شهدا خوانده است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حمزة_بن_عبدالمطلب
#ویکی_فقه #حمزة_بن_عبدالمطلب #عبدالمطلب #پیامبر_اسلام #جنگ_احد #جنگ_بدر #حضرت_علی #یوم_الإنذار #بنی_هاشم
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی
✅ حضرت عبدالعظیم حسنی
🌸 حضرت عبدالعظیم حسنی (سلاماللهعلیه)، یکی از محدثین جلیلالقدر و سادات بزرگوار حسنی و از شخصیتهای بزرگ علمی، عملی و جهادی است که حرم ایشان در شهر ری از توابع تهران قرار دارد.
🌸 نسب حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام ) با چهار واسطه، به سبط اکبر پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآله) یعنی امام حسن مجتبی (علیهالسّلام) و خاندان وحی منتهی میشود.
🌸 از مطالعه تاریخ زندگانی حضرت عبدالعظیم (علیهالسّلام) این مطلب روشن میشود که ایشان دوران حیات پنج امام از امامان اهل بیت (علیهمالسلام) یعنی امام کاظم (علیهالسلام) تا امام عسکری (علیهالسلام) را درک کرده است اما قدر متیقن به محضر دو تن از ائمه معصومین (علیهمالسّلام) یعنی امام جواد و امام هادی (علیهمالسّلام) رسیده و از آن بزرگواران نقل حدیث کرده است.
🌸 برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) کافی است که بدانیم امام معصوم، مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پاسخ پرسشهای اعتقادی و عملیشان، به ایشان ارجاع داده است.
🌸 درباره زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی (علیهالسّلام) جای شک و تردید نیست که از سوی امام معصوم (علیهالسّلام) برای اصل زیارت وی توصیه شده است، لذا از وظایف اخلاقی و دین ما محسوب میشود که به زیارت آن بزرگوار بشتابیم و از فیض زیارت وی بیش از پیش بهرمند گردیم.
🌸 احادیث بسیاری در فضیلت و زیارت حضرت عبدالعظیم (علیهالسّلام) روایت شده است که هر که زیارت کند قبر او را، بهشت بر او واجب میشود. همچنین براساس روایتی از امام هادی (علیهالسلام)، ثواب زیارت قبر حضرت عبدالعظیم، همانند زیارت مرقد سیدالشهداء (علیهالسلام ) دانسته شده است.
🌸 وی در روز پنجشنبه چهارم ربیع الآخر سنه ۱۷۳ هجری قمری، در زمان هارون الرشید در مدینه متولّد شده و پس از مدت ۷۹ سال و شش ماه در روز آدینه پانزدهم شوال المکرّم سنه ۲۵۲ هجری قمری، در زمان المعتزّ بالله عبّاسی به سرای آخرت رحلت نمود.
🌸 گزارشاتی نیز وجود دارد مبنی بر اینکه ایشان مسموم و به شهادت رسیدهاند. جمع میان این گزارش و گزارش رحلت این است که ایشان در اثر مسموم شدن، بیمار شده و به شهادت رسیده است. البته تشبیه زیارت حضرت عبدالعظیم به زیارت امام حسین (علیهالسلام) میتواند قرینه ای بر شهادت ایشان باشد.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حضرت_عبدالعظیم_حسنی_(علیهالسلام)
#ویکی_فقه #عبدالعظیم_حسنی #اهل_بیت #زیارت #زیارت_امام_حسین #امام_حسن_مجتبی #امام_جواد #امام_هادی #امام_کاظم #امام_عسکری
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_اعتقادی
✅ صلوات بر پیامبر
🌸 صلوات در عرف شرع عبارت است از درود فرستادن بر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و اهل بیت او (علیهمالسّلام) یا دیگر مقربان درگاه الهی.
🌸 صلوات بر محمد و آل محمد (علیهمالسّلام) مستحب مؤکد است و روایات فراوانی در فضیلت و پاداش آن وارد شده است. امام صادق (علیهالسّلام) میفرمایند: «دعا همچنان در پس حجاب میماند و بالا نمیرود تا آنگاه که بر محمد و آل محمد (علیهمالسّلام) صلوات فرستاده شود.»
🌸 در صلوات بر پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)، خاندان آن حضرت نیز داخل میباشند؛ از این رو، صلوات بر پیامبر اکرم باید با صلوات بر خاندان آن حضرت توأم باشد و صلوات بدون آن، ابتر و ناقص است.
🌸 بنابر قول مشهور صلوات فرستادن هنگام ذکر نام رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) مستحب است، حتی در حال نماز و هنگام قرائت اما برخی آن را واجب دانستهاند.
🌸 صلوات بر پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و اهل بیت آن حضرت در تشهّد نماز واجب است.
🌸 بسیار صلوات فرستادن بویژه پیش، پس و میانه دعا، در رکوع و سجود، در طواف و سعی، عصر پنجشنبه، شب و روز جمعه و نیز هنگامی که نام خدا برده میشود، مستحب است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/صلوات_بر_پیامبر
#ویکی_فقه #صلوات_بر_پیامبر #پیامبر_اسلام #اهل_بیت #تشهد #مستحب
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ قاعده ترجیح بلامرجح
🌸 ترجیح بلامرجّح بدین معناست که فاعل، یکی از دو امر متساوی و متماثل را بدون غایت و مقصدی خاص برگزیند.
🌸 فلاسفه و متکلمان به اتفاق، «ترجّح بلامرجّح» را محال میدانند و در این باره میان ایشان اختلافی نیست. اما در باره بدیهی یا نظری بودن امتناع «ترجیح بلامرجّح» اختلاف نظر دارند.
🌸 اغلب فلاسفه آن را قاعدهای عقلی و از بدیهیات به شمار آورده اند، تا آنجا که بداهت آن را در حد بداهت «قضیه الواحد نصف الاثنین» دانسته اند اما گروهی این قاعده را نظری انگاشته و براهینی در اثبات آن آوردهاند.
🌸 برهان قاعده ترجیح بلامرجح:
اِستوا و رجحان، متنافی و متناقضاند و شیئی که نسبتش به وجود و عدم متساوی است، اگر یکی از دو طرف بر دیگری بدون مرجّح رجحان یابد، مستلزم جمع نقیضین میشود و بنابراین محال است.
🌸 کاربرد قاعده ترجیح بلامرجح در فلسفه:
🔹فلاسفه در اثبات این مدعای خود که ملاک احتیاج ممکنات به علت، امکان است، از «قاعده امتناع ترجیح بلامرجّح» استفاده کرده و گفتهاند که ممکنات برای خارج شدن از حالت تساوی نسبت به وجود و عدم، یعنی امکان ذاتی، محتاج به علت و مرجّح خارجی اند.
🔹 فلاسفه در بحث ضرورت بالقیاسِ علت و معلول نسبت به یکدیگر به قاعده استحاله ترجیح بلامرجّح پرداخته و گفتهاند که رجحان یکی از دو طرف وجود و عدمِ معلول بر دیگری، بدون مرجّح خارجی، مستلزم اجتماع نقیضین است، بنابراین ترجیح نیازمند مرجّح بوده و مرجّح باید به هنگام ترجیح حضور داشته باشد، زیرا حضور نداشتن مرجّح به هنگام ترجیح به معنای بی نیازی معلول از آن است و چون مرجّح، عدم یا عدمی نیز نمیتواند باشد، پس وجود مرجّح هنگام حصول و وجود راجح لازم است.
🔹فلاسفه در مبحث «علت غایی» نیز به این قاعده استناد کرده اند، زیرا با قول به امتناع ترجیح بدون مرجّح، نظم ضروری فعل با غایت آن اثبات میشود.
🌸 کاربرد قاعده ترجیح بلامرجح در فلسفه لایبنیتس:
«اصل جهت کافی» در «فلسفه لایبنیتس» بیان دیگری از مفاد قاعده امتناع ترجیح بلامرجّح است. اصل جهت کافی عبارت است از اینکه هیچ چیز حقیقی یا موجود و هیچ قضیهای صادق نمیشود مگر اینکه جهت عقلی کافی برای اینکه باید چنان باشد، و نه طور دیگر، داشته باشد.
🌸 این قاعده در عرفان نظری، کلام و اصول فقه نیز کاربرد دارد.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/ترجیح_بلامرجح
#ویکی_فقه #ترجیح_بلامرجح #کلام #عرفان_نظری #اصول_فقه #بدیهیات #امکان_ماهوی #ضرورت_بالقیاس #علت_غایی #فلسفه_لایبنیتس
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_اخلاقی
✅ توکل
🌸 یکی از مفاهیم عام در اخلاق اسلامی که ناظر به صفتی نفسانی و بیانگر رابطهای خاص میان انسان و خداوند است، مفهوم «توکّل» میباشد.
🌸 توکل، اعتماد قلب در امور، بر خدا میباشد بطوریکه بندگان جمیع امور خویش را بر خداوند حواله دهند و از هر نیرو و قدرتی دیگر در امور خویش تبری جویند و تنها به یک قدرت وابسته باشند و او خدا است و تنها او را اساس عمل و تاثیر بدانند.
🌸 ریشه و اساس «توکّل»، توحید است و جز با حصول توحید شکل نمیگیرد، بر همین اساس برخی از عالمان اخلاق، توحید و توکّل را در کنار هم مطرح کردهاند.
🌸 از دقت در ماهیت توکل میتوان رابطه ایمان و توکل را بخوبی دریافت بنحوی که کمی ایمان و زیادی آن در کمی و زیادی توکل تاثیر مستقیم دارد زیرا این حقیقت بدیهی است انسان اگر به چیزی ایمان داشته باشد و او را موجد و تمام موثر در وجود و اطوار آن بداند طبیعی است که به غیر او دیگر توجهی ندارد حاجات خود را از او میخواهد و در حل مشکلات خویش تنها باو روی میآورد.
🌸 قرآن کریم دهها بار به صراحت و کنایت انسانها و به ویژه مؤمنان را به توکل به خداوند فرا خوانده است و در برابر این اعتماد و اطمینان بندگان، وعده خداوند مبنی بر کفایت امور آنان را اعلام میدارد. از جمله در قرآن آمده است:
🔹"وَ عَلَی اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ؛ و مؤمنان باید تنها بر خدا توکل کنند".
🔹 "إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلين؛ خداوند توکّل کنندگان را دوست میدارد".
🌸 در سوره انفال آیه ۲ خداوند مومنان واقعی را با چند صفت چنین معرفی میکند: «انما المومنون الذین اذا ذکر الله و جلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم آیاته زادتهم ایمانا و علی ربهم یتوکلون؛ مومنان واقعی کسانی هستند که به هنگام یاد خدا قلبشان میترسد و به هنگام تلاوت آیات خدا، ایمانشان زیادتر میشود و اینان بر پروردگارشان توکل میکنند.»
🌸 درجات توکّل:
⚜ اولین درجه توکّل به خداوند آن است که اعتماد و اطمینان انسان به او، همانند اعتمادش به وکیلی باشد که برای انجام کارهایش برمیگزیند. در واقع این پایینترین درجه توکل است و به آسانی قابل دستیابی است و مدت زیادی هم مستمر میماند و با اختیار و تدبیر انسان هم منافاتی ندارد.
⚜ در دومین درجه توکّل، انسان از اصل توکّل غافل و در وکیل خود یعنی خداوند فانی است؛ بر خلاف نوع اول که توجه فرد بیشتر به رابطه قراردادی وکالت است. این درجه از توکل کمتر تحقق پیدا میکند و زودتر از بین میرود و حداکثر یکی دو روز بیشتر دوام ندارد، و تنها برای افراد خاصی حاصل میگردد.
⚜ عالیترین درجه توکّل آن است که انسان همه حرکات و سکنات خویش را به دست خداوند بیند. تفاوت این نوع از توکل با نوع دوم در این است که در این جا شخص حتی التماس و درخواست و تضرّع و دعا را هم رها میکند و باور دارد که خداوند امور را به حکمت خویش تدبیر میکند، اگرچه او هم التماس و درخواست نکند. نمونه واقعی این نوع توکل، اتکال حضرت ابراهیم (علیهالسّلام) است.
🌸 انسانی که بر خدا توکل میکند، در عین این که به موجب توکّل برای ابزار و اسباب، تاثیر مستقل قائل نیست، ولی وظیفه دارد که برای فراهم آوردن آنها بکوشد و آنچه را به سببیّت آن یقین یا گمان دارد، به کار گیرد و در این جهت از تعقّل و اندیشه خویش بهره برد، زیرا سنّت خداوند بر این قرار گرفته است که امور عالم با اسباب و علل خاص خود پیش رود.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/توکل
#ویکی_فقه #اخلاق #توکل #توحید #ایمان
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_معرفتشناسی
✅ حسّ مشترک
🌸 حس مشترک، از قوای باطنی است که صور حاصل از حواس ظاهری در آن جمع و به وسیله آن ادراک میشوند.
🌸 ابنسینا نخستینبار از این قوه به نحو مستقل یاد کرده و آن را همان فنطاسیا در زبان یونانی دانسته است.
🌸 فلاسفه قبل از ابنسینا مانند کندی و فارابی، همچون ارسطو، حس مشترک را قوهای مستقل ندانستهاند و عملکرد نفس در مرتبه حواس را حس مشترک دانستهاند. اما ابنسینا و بیشتر فیلسوفان اسلامی بعد از او، حس مشترک را نامی خاص برای یکی از قوای باطنی میدانند.
🌸 ادراک محسوسات مشترک، همواره مقارن با محسوسات مختص بوده و سبب کامل شدن معرفت به یک شیء میشود. مثلاً احساس رنگ شیء توسط بینایی، همیشه همراه احساس بُعد، شکل، حرکت و مدت است. همچنین از طریق این حس میتوان به ادراک محسوسات بالعرَض دست یافت. مثلاً با دوباره دیدن شیئی که قبلاً آن را دیده و مزه آن را چشیدهایم، بدون چشیدن دوباره، مزه آن را میتوانیم تصور کنیم.
🌸 دلیل ابنسینا برای وجود حس مشترک، صدور احکام جزئی درباره تمایز میان محسوسات است که نمیتوان آنها را به حواس (به دلیل کثرتشان) و به عقل (به دلیل کلیت احکام عقلی) نسبت داد. وی همچنین شواهدی تجربی بر وجود حس مشترک ارائه کرده است؛ از جمله مدوّر پنداشتن امری که با سرعت در مداری میچرخد.
🌸 فخررازی از کسانی است که دلایل ابنسینا را در اثبات حس مشترک نپذیرفته است. به نظر او انتساب ادراکات حواس ظاهری به غیر از خود آنها امری خلاف وجدان است. همچنین اثبات قوهای که قادر به ادراکات متعدد باشد خلاف قاعده «الواحد» (از واحد جز واحد صادر نمیشود) است.
🌸 سهروردی نیز با توجه به مبنای تعدد قوای ابنسینا، دلیل وی برای اثبات حس مشترک را ناکافی دانسته است. به نظر وی، همانگونه که در حس مشترک ادراکات متکثر میتوانند به قوه واحد منتسب باشند، نمیتوان با استناد به تعدد افعال و ادراکات، از تکثر قوا دفاع کرد و حکم وهم را مخالف افعال متخیله دانست.
🌸 ملاصدرا حواس باطنی و از جمله حس مشترک را قائم به نفس و مجرد دانسته است که بدن و مغز تنها زمینه حصول ادراکات را در نفس فراهم میآورند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حسّ_مشترک
#ویکی_فقه #معرفت_شناسی #حس #حسّ_مشترک #نفس
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_اعتقادی
✅ عدالت
🌸 عدل و ظلم از جمله واژههایی هستند که بحث درباره آنها، دامنهای وسیع دارد. رفتار انسان، از وظایفی که نسبت به خداوند دارد، تا جزئیترین فعلی که از او در ارتباط با خود با دیگران سر میزند، میتواند مصداق عمل عادلانه و یا ظالمانه باشد.
🌸 "عدل" در لغت ضد ظلم و جور و هم معنی قسط است ."العَدالة" و "المُعادَلة" لفظی است که در حکم و معنی مساوات است و به اعتبار نزدیک بودن عدل به مساوات در آن مورد هم به کار میرود.
🌸 "عدل" در اصطلاح به معنای رعایت حقوق دیگران در برابر ظلم و تجاوز به کار میرود از اینرو عدل را به معنی "اعطاء کل ذی حقٍ حَقَّه" گرفتهاند، و برخی در معنای عدل توسعه دادهاند و آن را به معنای «هر چیزی را در جای خود نهادن یا هر کاری را به وجه شایسته انجام دادن » به کار بردهاند.
🌸 عدالت یکی از اصول مذهب شیعه و یکی از صفات خداست. پس خداوند عادل است و جهان را بر مبنای عدالت آفریده است. خدای متعال، نسبت به هیچ کس ظلم و ستم نمیکند و کاری را که عقل سالم آن را زشت میشمارد، انجام نمیدهد.
🔹عدالت در اخلاق:
افعال انسان در عدالت، به میانهروی و اعتدال انجام میشود. عدالت اخلاقی، در حقیقت شامل تعادل و عدالت میان قوای درونی انسان و انعکاس آن بر رفتار ظاهری است و مصداق آن انبیاء و ائمه (علیهمالسلام) میباشند.
🔹 عدالت از نظر فقهی:
عدالت عبارت است از ملکه و نیرویی که سبب میشود انسان واجبات را انجام دهد و محرمات را ترک کند. اسلام برای ترویج این صفت، امتیازات و شخصیتهایی به افراد داده است، مثل رهبریت، مرجعیت قضاوت، شهادت، امامت جماعت و...
🔹 عدالت در قرآن:
عدالت به همراه مشتقات، وجوه و نظایرش به دو گونه فعلی و اسمی در قرآن آمده است. «تعدیل کردن، به عدالت و مساوات رفتار کردن، به عدالت حکم کردن،انصاف دادن، عوض دادن و...» از وجوه فعلی و «برابر، مقدار، دادگری، فدیه، تحریفناپذیری، زوالناپذیری و...» از وجوه اسمی آن میباشد.
🌸 برای عدالت آثاری اجتماعی ذکر شده است:
🔺پایداری اجتماع:
عدالت از جمله اصولی است که به کار بستن آن سبب قوام و پایداری اجتماع است، امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) میفرماید: «جَعَلَ اللهُ الْعَدْلَ قِواماً لِلْاَنامِ وَ تَنْزیهاً مِنَ الْمَظالِمِ وَ الْآثامِ وَ تَسْنِیةً لِلْاِسْلامِ؛ خداوند عدالت را برای استواری مردم و پاکیزگی از ستم و گناهان و وسیله علوّ و سربلندی اسلام قرار داده است.»
🔺رشد فضایل اخلاقی:
امام علی (علیهالسّلام) میفرماید: «بِالْعَدلِ تَصْلَحُ الرَّعِیَّةُ؛ ملت با عدل اصلاح میشود.» این سخن بیانگر این حقیقت است که با حاکمیت عدل، امور مختلف زندگی مردم، سامان مییابد و زمینه رشد فضایل اخلاقی فراهم میشود.
🔺پایداری و قدرت دولت:
امام علی (علیهالسّلام) میفرماید: «ثُباتُ الدُّوَلِ بِاقامَةِ سُنَنِ العَدلِ؛ پایداری دولتها با برپایی سنتهای عادلانه است.»
🔺 آبادی و برکت:
این دو اثر ارزنده نیز در دو جمله از امیرمؤمنان (علیهالسّلام) بیان شده است. «بِالْعَدْلِ تَتَضاعَفُ الْبَرَکاتُ؛ با عدالت برکتها فزونی مییابد.» همچنین «ما عُمّرت البلدان بمثل العدل؛ شهرها به هیچ چیز همانند دادگری آباد نمیشود.»
🌸 با فطری بودن جاذبه عدل، این سؤال مطرح است که عامل انحراف بشر از مسیر عدل چیست؟ از برخی آیات قرآن استفاده میشود که «امیال نفسانی» و نیز «حب و بغض»های بیجا از جمله انگیزههای بشر در سرپیچی از اجرای عدل است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/عدالت
#ویکی_فقه #اصول_اعتقادات #اخلاق #عدالت #ظلم #عدالت_اجتماعی
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ مساوقت وحدت با وجود
🌸 هر موجودی از جهت موجود بودنش، واحد است. حتی کثرتی هم که در خارج تحقق دارد، از آن جهت که موجود است دارای یک کثرت است و واحد میباشد و هر واحدی هم یا وجود عینی دارد، یا لااقل وجود ذهنی دارد، پس وحدت و وجود با یکدیگر تلازم دارند.
🌸 ین دو مفهوم (وحدت و وجود) از حیث قوت و ضعف هم با یکدیگر موافق هستند؛ یعنی هر چه وجود چیزی قوی تر باشد وحدت آن نیز اتم خواهد بود.
🌸 عدهای این قاعده را قبول ندارند و نقض هائی بر آن وارد میکنند ولی مشهور فلاسفه ، این نظریه را قبول کرده و به اشکالات آن جواب دادهاند.
🌸 ایرادات وارد شده به قاعده مذکور:
🔹 ایراد اول: ممکن است برخی مخالفین بگویند وحدت، وصفی است که حمل بر مفاهیم و ماهیات میشود با صرف نظر از وجود آنها مثل وحدت نوعی و وحدت جنسی در حالی که وجود تا زمانی که ماهیت موجود نشده است بر آن حمل نمیشود پس از موجود شدن هم در حقیقت بر موجودیت ماهیت حمل شده است نه بر خود ماهیت. پس این دو مفهوم، در صدق بر اشیاء، متساوی نیستند.
🔺در جواب از این ایراد میتوان گفت؛ اگر چه حمل وجود بر نوع و جنس ، ممکن نیست (چون نوع و جنس، وجود خارجی ندارند) ولی به اعتبار وجود ذهنی آنها، میتوان وجود را بر آنها حمل کرد.
🔹ایراد دوم: کثیر، از جهت کثیر بودنش، موجود است ولی واحد نیست. پس نتیجه میگیریم، برخی از موجودات، واحد نیستند. پس انقسام موجود به واحد و کثیر با مساوقت وجود با واحد منافات دارد.
🔺جوابی که از این ایراد داده شده این است که: واحد دو اعتبار دارد؛ اعتبار اول: وحدت مطلقه و فی نفسه که شیء، بدون قیاس بعضی از مصادیقش با برخی دیگر لحاظ میشود در اینصورت واحد با وجود مساوق و ملازم است و حتی کثیر هم به این اعتبار واحد است؛ اعتبار دوم: وحدت نسبی ، که شیء با قیاس بعضی از مصادیقش با برخی دیگر لحاظ میشود که در اینصورت برخی از مصادیق، مصداق عدم انقسام هستند (واحد) و برخی مصداق انقسام (کثرت مثل عشرة) پس هیچ تعارضی بین تقسیم موجود به واحد و کثیر و مساوقت وجود و واحد نیست.
🔹ایراد سوم: وحدت از معانی انتزاعی عقلی و معقول ثانی است که اگر حقیقت خارجی بخواهد داشته باشد، باید خود وحدت هم وحدتی داشته باشد (به خاطر مساوقت وجود با وحدت) و هکذا وحدتش هم باید وحدتی داشته باشد و این تا بی نهایت ادامه دارد و مستلزم تسلسل است.
🔺جوابی که از این ایراد دادهاند این است که؛ وحدتی که خود وحدت دارد، عین ذات آن میباشد، نه زائد بر آن. پس وحدت ذاتا واحد است و محتاج به وحدت عارضی دیگری نمیباشد.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/مساوقت_وحدت_با_وجود
#ویکی_فقه #فلسفه #حکمت_متعالیه #اصالت_وجود #مساوقت_وحدت_با_وجود #وحدت_تشکیکی #تشکیک_وجود #بساطت_وجود #وحدت_شخصی
@wikifeqh_ir
⚡️ مقاله مناسبتی
✅ شهید آیتالله محمد صدوقی
🌸 وی در روز هشتم ماه صفر ۱۳۲۷ قمری بدنیا آمد. نام پدر میرزاابوطالب فرزند میرزامحمدرضا کرمانشاهی و او فرزند آخوند ملامحمد مهدی کرمانشاهی بود. آخوند ملامحمدمهدی به دلیل افشاگری و ستم ستیزی اش توسط فتحعلی شاه قاجار از کرمانشاه به یزد تبعید شد. او در این شهر امور دینی مردم را به دست گرفت و پس از فوت او فرزندش میرزامحمدرضا کارهای پدر را دنبال نمود و اداره امور شرعی مردم را به عهده گرفت.
🌸 آیتالله صدوقی در هفت سالگی پدرش را از دست داد و در نه سالگی مادر را و بدین سان در اولین مراحل حیات دو یاور خود را از دست داد. با از دست دادن پدر پسر عمویش میرزا محمد کرمانشاهی سرپرستی او را به عهده گرفت.
🌸 ایشان در سن ۱۳ سالگی به کسوت اهل علم و روحانیان در آمد و مقدمات علوم اسلامی را تا لمعه (شهید اول) و قوانین الاصول (میرزای قمی) فراگرفت پس از آن به اصفهان رفت، اما به دلیل بروز برخی مشکلات به یزد بازگشت و تحصیل در حوزه علمیه اصفهان بیش از یکسان نپایید. او در سال ۱۳۴۹ روانه شهر قم شد تا تحصیل را ادامه دهد.
🌸 شهید صدوقی در ایام حیات پربرکت علمی خویش از استادانی همچون امام خمینی، شیخ عبدالکریم یزدی، سیدصدرالدین صدر، سیدمحمد حجت کوه کمرهای و سیدمحمدتقی خوانساری بهره گرفته است.
🌸 روح شهید صدوقی یک پرخروش بود که سستی و آسودهطلبی در شخصیت او محلی نداشت. مبارزات او بر علیه ظلم و استبداد از زمان رضاخان آغاز شد و تا لحظه شهادت ادامه داشت. در ذیل به برخی از فعالیتهای سیاسی اجتماعی ایشان اشاره میگردد:
⚜ حمایت از گروه فداییان اسلام
⚜ هجرت به یزد و هدایت رهبری مذهبی و مبارزات سیاسی در آنجا
⚜ مبارزه با مظاهر فساد و تمدن غرب همچون کشف حجاب، تبدیل تاریخ شمسی به تاریخ شاهنشاهی
⚜ امامت جمعه یزد پس از پیروزی انقلاب در پی درخواست مردم
🌸 سازمان منافقین در راستای هدف پلید از بین بردن نخبگان نظام ترور آیتالله صدوقی را در دستور کار قرار دادند. آنها چندین بار او را مور سوء قصد قرار دادند. سرانجام در روز دهم ماه مبارک رمضان سال ۱۳۶۰ در روز جمعه پس از پایان نماز جمعه، آیتالله صدوقی در ۷۵ سالگی توسط منافقین کوردل، ترور و به درجه رفیع شهادت رسیدند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/محمد_صدوقی
#ویکی_فقه #محمد_صدوقی #شهدای_محراب
@wikifeqh_ir
⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_کلام_جدید
✅ آزادی بیان
🌸 آزادی حقوقی دارای انواعی از قبیل، آزادی سیاسی، آزادی عقیده و غیره است، که یک مورد از آن اقسام هم آزادی بیان است.
🌸 آزادی بیان به این معنا که افراد علاوه بر اینکه به خاطر داشتن عقیده مخالف، چه در امور دینی و چه در امور سیاسی، نباید مورد تعقیب قرار گیرند، باید بتوانند عملاً این عقیده خود را ابراز نموده، برای اثبات و احیاناً به دست آوردن همفکران دیگر درباره آن تبلیغ کنند.
🌸 آزادی بیان در اسلام:
تردیدی نیست که آزادی بیان در حقوق و قوانین اسلام پذیرفته شده است و از این لحاظ محدودیتی وجوددارد، مگر آنکه این آزادی به سوء استفاده برخی افراد سودجو تبدیل شود.
🌸 آزادی بیان از دیدگاه آیات قرآنی:
"ادع الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی احسن؛ باحکمت و اندرز نیکو به راه خدایت دعوت کن و با آنها به روشی که نیکوتر است استدلال و مناظره کن". باید توجه داشت که در جامعه ای که امکان طرح دیدگاه های مخالف وجود ندارد، دعوت به روش حکمت و موعظه نیکو معنا ندارد، چرا که دعوت با حکمت در فضای آرام گفتگو و برخورد منطقی و استدلال عقلی ممکن خواهد بود.
🌸 آزادی بیان در احادیث معصومین(علیهم السلام):
حضرت باقر (علیهالسّلام) از حضرت عیسی (علیهالسّلام) نقل می کنند: "کلام حق را گرچه گوینده آن اهل باطل باشد، بگیرید، ولی کلام باطل را گرچه گوینده آن اهل حق باشد رد کنید؛ شما منتقدان سخن باشید. چه بسا ضلالت و گمراهی که بوسیله آیهای از کتاب خدا تزیین شده باشد همانطور که ممکن است مس با نقره ناخالص مخلوط شده باشد، نگاه به آندو یکسان است (درظاهر قابل تشخیص نیست) ولی کسانی که با بصیرت و دقت در آن نگاه کنند به آن آگاهی مییابند". نکات قابل استفاده از روایت عبارتنداز:
🔺معیار برگزیدن سخن، حق بودن آن است، گرچه از اهل باطل صادر شود. لذا نمیتوان سخن کسی را به صرف اینکه از اهل اسلام نیست، تخطئه کرد، بلکه باید آن را شنید و در آن تأمل کرد.
🔺چه بسا کسانی خود را اهل حق نشان می دهند، ولی سخنانشان فریبنده و توجیه گرایانه است، لذا نباید فریب ظاهر چنین افرادی را خورد بلکه باید به سخن آنها توجه کرد و آن را با حق محک زد.
🔺امکان و فرصت سخن گفتن افراد را نباید از آنها سلب کرد و به این دلیل که آنها اهل باطل هستند با آنها مخالفت کرد، و برای اهل حق هم نباید ارزشی بیش از گفتارِ حقشان قائل شد.
🔺از نظر اسلام افراد جامعه باید انتخابگر و ناقد باشند و تکامل و رشد بوسیله نقد کلام است. لذا، اگر در جامعه ای آزادی برای بیان دیدگاه های مخالف وجود نداشته باشد، دیگر نقد و بررسی کلام امکان نخواهد داشت.
🌸 نفی آزادی بیان مطلق:
باید توجه داشت که آزادی بیان به این معنا نیست که هرکس هرچه را صلاح دید در جامعه مطرح کند، اعم از اینکه به حال جامعه مفید باشد یا مضر و یا سبب گمراهی و فساد اخلاق و فتنه و آشوب شود. عملاً نیز در هیچ نظام حقوقی دنیا ابراز و اظهار هر عقیدهای مطلقاً آزاد نیست و هر کشوری به تناسب نوع ایدئولوژی و میزان پایبندی به اصول اخلاقی محدودیت هایی را برای آزادی بیان مشخص کرده است.
🌸 آزادی بیان از دیدگاه شهید مطهری:
🔹از نظر استاد شهید مطهری هم، اراده و آزادی بشر تا آن جا محترم است که با استعدادهای عالی و مقدسی که در نهاد بشر گذاشته شده است، هماهنگ باشد و او را در مسیر ترقی و تعالی بکشاند، اما آنجا که این آزادی، بشر را بسوی فنا و نیستی سوق می دهد و استعدادهای نهایی او را هدر میدهد، دیگر احترامی ندارد.
🔹از نظر اسلام همه در بیان عقیده خود آزادند، مگر اینکه این عقیده با مصالح انسان تضاد داشده باشد و منظور از مصالح هم اعم از مصالح مادی و معنوی و دنیوی و اخروی است.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/آزادی_بیان
#ویکی_فقه #جامعه_شناسی_دین #کلام_جدید #آزادی #دین_و_آزادی #آزادی_بیان
@wikifeqh_ir